TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SABİT KIYMETLER YÖNERGESİ

Transkript

1 TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SABİT KIYMETLER YÖNERGESİ 2006 ( Bu Yönerge, Yönetim Kurulunun tarih ve 14/131 saylı kararı ile yürürlüğe girmiştir. )

2 MADDE 1- AMAÇ VE KAPSAM Bu yönerge.türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Kurumu Merkez ve Taşra Teşkilatında sabit kıymetlerin edinilmesi, kayıtlara alınması ve takibi ile kayda tabi malzemelerin edinilmesi ve takibinde uygulanacak esasları belirler. MADDE 2- TANIMLAR Sabit kıymet : Bir işletmenin, faaliyetlerini sağlamak ve sürdürmek amacıyla ortaya koyduğu değerlerden; sarf, üretim ve satış konusu olmayıp asıl amacının sağlanmasına yarayan ve zamanla değer kaybına uğrayan belirli bir hizmet süresine sahip, amortisman ve itfaya tabi taşınır, taşınmaz bütün kıymetlerdir. Sabit kıymetlerin karakteristik özelliği, işletme faaliyetlerinin devamınca, muayyen bir hizmet ömrüne ve bu ömür zarfında, kendisinden yararlanılmasına ve ekonomik bir verime sahip oluşlarıdır. Kayda Tabi Malzeme : Belirli bir hizmet ömrüne ve ekonomik verime sahip olmakla beraber yapılış.ve kullanışları icabı normal amortisman devrelerinden daha evvel yıpranan, hasarlanan ve kullanma değerlerini kaybeden, kısa ömürlü veya bu özelliklere haiz olmakla beraber, ekonomik kıymetleri itibariyle itfa edilmesinde bir fayda olmayacağı düşünülen V.U.K.nun 313. maddesine yöre her yıl Bakanlar Kurulu kararnameleri ile edinme bedeli tesbit edilen, sabit kıymet mahiyetindeki demirbaş ve mefruşat kayda tabi malzemeyi ifade eder. Sabit Kıymetler yürürlükteki muhasebe plan ve açıklamasına göre gruplaştırılır. MADDE 3- SABİT KIYMETLERİN EDİNİLMESİ: a- Bir sabit kıymetin edinilebilmesi için ödeneğinin olması şarttır. Ödenekler önce Yönetim Kurulu Kararı bilahare yatırım programının ilgili mercilerce kabul edilmesinden sonra tamamlanır. Hibe yoluyla sabit kıymet edinimlerinde ve kurum içindeki nakillerde ödenek aranmaz. b- Satınalma yoluyla edinilecek sabit kıymetlerden: - Taşınmazlar Yönetim Kurulu Kararı ile, - Taşıt vasıtaları Yönetim Kurulu Kararı ile taşıt kanunu hükümleri gereğince, - Demirbaş ve mefruşat; Merkezde Genel Müdürlüğün, taşra teşkilatında bu teşkilat müdürlerinin muvafakatı ile her halükarda Kamu İhale Kanunu hükümlerine göre satın alınır. c- Kurum atölyelerinde imal edilecek her hangi sabit kıymet mahiyetindeki demirbaş, tahsisatı bulunmak şartıyla Taşra Teşkilatı Müdürlüklerince onaylı iş emirleri ile yapılır. Atölye mes'ul amirleri,iş emirlerinde o iş için tahsisatın mevcut olduğunu ifade eden muhasebe biriminin vizesini istemekle yükümlüdürler. d- Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu topluluğu içinde nakil sureti ile sabit kıymet edinilmesi; Hizmet Dışı Mallar Yönetmeliği hükümlerine tabidir. Bu takdirde sabit kıymeti devralan taşra teşkilatının bu maksat için ödeneğinin bulunmasına gerek yoktur. Ancak, imalatı devam eden sabit kıymetlerden bir kısmının, başka bir teşkilata devrine izin verildiği takdirde devredilen sabit kıymetin orjinal bedeli kadar ödeneğin ilgili taşra teşkilatına aktarması yapılır. e- Devredilen sabit kıymetin edinilme değeri ile biriken amortismanları ve yapılan demontaj, nakliye, sigorta ve sair masrafları ile varsa sicil kartı devralan teşkilata gönderilir.su masraflar muhasebe talimatnamesindeki esaslara göre muhasebeleştirilir. 1

3 MADDE 4- SABİT KIYMETLERİN KAYITLARA GEÇİRİLMESİ a- Sabit kıymetlerin kayıtlara geçirilmesi, muhasebe birimlerince, muhasebe plan ve açıklamasında mevcut guruplaşmalara ve kayıt değerlerine ait prensiplere göre yapılır. Sabit kıymetlerin kayıt olunacağı defterler o sabit kıymetin esaslı ve karakteristik vasıflarını ve hizmete girdiği tarihten itibaren her sene ayrılan amortisman miktarlarını ihtiva edecek şekilde tanzim olunur. Bu kayıtlara ilaveten arsa, arazi, binaların tapu senetleri, kadastro haritaları veya suretleri, arazi üstü tertibatını ve bütün makinelerin şema ve resimleri, markaları modelleri, tipleri, güçleri, ebatları gibi ana özellikleri ihtiva eden sicil dosyaları ilgili servislerce hazırlanarak hususi dosyalarında sabit kıymeti kullanan iş yerlerinde saklanır. Sicil dosyaları ait olduğu sabit kıymetin başka bir yere gönderilmesinde o yere devredilir. Sicil dosyası olan sabit kıymetler için yapılan tamir bakım masrafları ve özellikle büyük tamirler sicilde seneler itibariyle ayrıca gösterilir. b- Sabit kıymetler muhasebe kayıtlarına geçirilmeden hizmete alınmaz. Demirbaş alet, edavat ve mefruşat halindeki sabit kıymetler ile diğer taşınır kıymetlerden yeniden satınalma yoluyla alınanlar, ambar girişleri yapıldıktan sonra "Maddi Duran Varlık" hesabına çıkışı yapılır ve Sabit Kıymetlere İlaveler Tablosu na dahil edilerek ilgili servislere teslim edilir. Ambar çıkışında sabit kıymet ait olduğu gruplara göre numaralanır ve defterlerde iş yerine veya şahsa verildiğine göre lüzumlu kayıtlar yapılır. Taşınmazlar ile kurulmakta olan tesisler "Yapılmakta Olan Yatırımlar" hesabında takip edilir. Bunlardan sene sonunda tamamlanan tesisler ile "Sabit Kıymetlere İlaveler Tablosun" da toplanan sabit kıymetler, esas sabit kıymetler hesabına geçirilmek ve bunun içinde gerekli Yönetim Kurulu Kararı alınmak üzere Genel Müdürlüğe gönderilir. Bu maksatla düzenlenecek listeler o yılın bilançosuna eklenir ve ayrıca "Sabit kıymet hareket tablosu"nda gösterilir. (Formüller : 1-2) MADDE 5- SABİT KIYMETLERİN TAKİBİ a- Sabit kıymetlerden Taşınmazların kayden takibi muhasabe birimlerince yapılır. Bunların tabii afetler veya herhangi bir sebeple tahribe uğramasını önleyici tedbirleri almak ve kontrol altında bulundurmak TKİ Kurumu Merkez ve Taşra Teşkilatı Kuruluş Görev Yetki ve Sorumluluk Yönetmeliğinde belirtilen birimlere aittir. Taşınmazlardan ne suretle olursa olsun istifade edenler, taşınmazda vukubulacak bir hasarı ilgilere bildirmeye mecburdurlar. b- İdari İşlerde kullanılan nakil vasıtalarının hizmete girişi, tamir ve bakımı, akaryakıt hareketlerinin kontrolü ile her türlü tehlikelerden uzak bir şekilde muhafazası için gerekli tedbirleri almak Taşra Teşkilatında İdari İşler birim amirlerinin, Merkezde İdari ve Sosyal İşler Daire Başkanlığının görevleri arasındadır. Vasıtaları kullananlar bu birim amirlerine karşı sorumludurlar. İş yerlerinde çalışan kamyon vesair nakil vasıtaları ile üretim sahasında kullanılan diğer vasıtaların yukarıdaki maddelere göre sorumluları vasıtayı kullananlar ile bunların iş yeri amirledir. c- Taşınır sabit kıymet mahiyetindeki demirbaş, mefruşat ve büro makinaları kullanılacakları iş yerlerine demirbaş numaralarını ve ana vasıflarını ihtiva eden listeler halinde ve imza mukabilinde verilir.listeler muhasebe birimlerince 3 nüsha olarak hazırlanır. Muhasebe birim amiri, idari işler birimi ve iş yeri amirinin imzalarını taşıyan listelerden biri muhasebe biriminde diğeri idari işler biriminde 3.'süde iş yerinde saklanır. Sene içinde, imha, ihraç veya ilave sebebiyle vuku bulacak değişiklikler not göndermek suretiyle, nakiller ise; yer değiştirme kuponları ile aynı birimlere gönderilerek listelere işaret olunur. d- İş yerinin çok sayıda odalardan teşekül etmesi halinde ana liste ile verilen demirbaşlar bulundukları odalara göre demirbaş numara ve karakteristik özellikleri ila ayrı listelere dökülür. Bu listeler çerçeve içinde odanın münasip bir yerine asılır. Sene içinde nakil, ihraç imha veya ilave suretiyle vuku bulacak değişikler iş yerindeki bu listeler de aksettirilir.iş yeri bünyesinde geçici olarak bir odadan diğer bir odaya naklolunan demirbaşlar sayımlardan evvel asıl yerlerine iade olunur. e- Demirbaş, mefruşat ve büro makinelerinin fiili hareketlerini takip etmek üzere 2

4 her iş yerinde o iş yeri amirliğince mevcut personelden birisi "Sorumlu demirbaş takip memuru" olarak görevlendirilir. Bu memur o iş yerindeki demirbaş harekatını takip ve tesbit ederek görevli iş yeri amiri kanalı ile muhasebe ve idare birimlerine gönderir. Demirbaş hareketlerine ait bilumum yazı, makbuz ve listeler demirbaş memurunun muhafaza ve sorumluluğu altında özel bir dosyada saklanır. Demirbaş memurunun bilgisi dışında ne şekil ve suretle olursa olsun iş yerine demirbaş alınmaz ve dışarı çıkarılamaz. f- Demirbaş takip memuru iş yerinde bulunan yazı ve hesap makineleri ile taşınabilir diğer küçük demirbaşları kullanılan şahıslara göre tesbit ve bunları devir listesine işaret eder. Görevleri icabı üzerinde daimi surette taşımak üzere şahıslara verilecek demirbaşlar imzalı makbuz mukabilinde verilir. Bunların istifa, nakil veya emekliye sevk sebebiyle işlerinden ayrılmalarında demirbaşlar geri alınır. Herhangi bir sebeple geri alınamayan demirbaşın makbuzu gerekli işleme konulmak üzere muhasebe birimine gönderilir. (Formüller : 3) g- İşyerine veya şahıslara verilen demirbaşları kullananlar, bunları muhafaza ve bakımından sorumlu oldukları gibi şahıslara tahsis olunan makina ve kolaylıkla taşınabilir küçük demirbaşların mesai saatleri dışında ve imkan nisbetinde açıkta bırakmayıp kapalı dolap ve çekmecelerde muhafaza etmeye mecburdurlar. Bu maddeye uymayarak bir demirbaşın kaybına sebebiyet verenler hakkında Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü Merkez ve Taşra Teşkilatı Personel Yönetmeliği Hükümleri tatbik olunur. h- Birimler arasında demirbaş yer değiştirmeleri bir "Değiştirme Kuponu" ile yapılır. (Formüller:4)Yer değiştirme kuponları Merkez ve Taşra Teşkilatında Muhasebe ve İdari İşler Birim amirlerinin imzası ile tekemmül eder. Yer değiştirme kuponu 4 nüsha tanzim edilir. Bunlardan birisi alan, birisi veren, birisi İdari İşler ve birisi de Muhasebe Birimine verilir. ı- Görevleri icabı üzerlerinde daimi surette taşınmak üzere vazifelilere makbuz mukabilinde verilen demirbaş eşya hariç diğer sabit kıymetlerin işyeri dışına çıkarılması için yetkili amirin imzasını taşıyan"kapı çıkış pusulası" lazımdır. (Formüller : 5) 2 nüsha olarak tanzim edilen pusulanın asli, çıkış kapısı bekçisine verilir. Kopyası işyerinin sabit kıymet takip dosyasında saklanır. Kapı bekçileri, çıkış pusulası olmayan sabit kıymetlerin çıkışma müsade edemeyecekleri gibi pusulaları İdari İşler Birimine vermekle mükelleftirler. Muvakkat çıkışlarda ilgili birimin ihbarı üzerine iade edilen sabit kıymete ait kapı çıkış pusulası imha olunur. Demirbaş eşya tamir maksadı ile idari işler Birim Amirinin sorumluluğu altında dışarıya çıkarılır. Kasa, kütüphane, masa, koltuk, dolap vesaire gibi bir muafaza içinde saklanması mümkün olmayan ve dışarı çıkarılması kolaylıkla görülen sabit kıymetlerin kaybından idari işler Birim Amiri sorumludur. 'MADDE 6- SABİT KIYMETLERİN KAYBOLMASI, KAYITTAN ÇIKARILMASI VE SATILMASI a- Demirbaşların herhangi bir suretle kaybolmasından, hasarlanmasından veya değiştirilmesinden bu demirbaşı kullanan sorumludur. Bu gibi hallerde sorumlu şahıs durumu en yakın amirine bildirmeye mecburdur. İş yeri amiri, sabit kıymet takip memuru vasıtasıyla hadiseyi tetkik ettirerek bir tutanağa bağlar. Tutanak Muhasebe Birimine gönderilir. Muhasebe Birimi Merkezde Genel Müdürlük Taşrada ise Teşkilat Müdürlüğü tarafından verilecek karara göre gereken işlemi yapar. Senet mukabilinde bir şahsa verilen ve yalnız o şahıs tarafından kullanılan demirbaşların kaybından, hasarından veya değiştirilmesinden doğacak zararlar ise o şahsa tazmin ettirilir. Tahsil edilecek bedel, o sabit kıymetin piyasa rayicidir. Piyasada bulunmayan sabit kıymetler için kıymet taktiri yapılır. b- Sabit kıymetler kayıtlardan çıkarılması, Merkezde Genel Müdürlüğün Taşrada ise 3

5 Teşkilat Müdürlüğünün onayı ile yapılır. c- Bir sabit kıymetin iktisadi ömrünü tamamlamış olmasında veya teknik ve idari sebeplerle kullanılmaz hale gelmesinden dolayı kayıttan çıkarılması veya imhası gerektiğini, o sabit kıymetin mahiyetine göre yetkililerce tayin edilecek teknik ve idari elemanlar tesbit eder. Kayıttan çıkarılma işlemleri ile buna dair muhasebe kayıtları muhasebe talimatnamesi hükümleri dahilinde Muhasebe Birimlerince yürütülür. (Formüller : 6) Nakil vasıtalarına ait kayıttan çıkarma işlemleri taşıt kanununa tabidir. Kullanılabilir durumda fakat ihtiyaç fazlası olarak iş yerinden çıkarılmak istenen sabit kıymetler, kayıttan çıkarılmayıp 5. madde gereğince yer değiştirir veya ambara alınır. d- Yeni vaziyette ambarda bulunan veya kayıttan çıkarmak suretiyle ambara alınmış olan yahut kullanılmakta olan sabit kıymetlerin topluluk dışında hakiki ve hükmi şahıslara satışı veya devri Hizmet Dışı Taşınır ve Taşınmaz Mallara Ait Devir ve Satış Yönetmeliği Hükümleri dahilinde yapılır. MADDE 7- KAYDA TABİ MALZEME a- Bu yönetmeliğin 2. maddesinde tarif edilen alet ve edevat ile büro demirbaş ve malzemesi kayda tabi malzeme grubunu teşkil eder. Bu sebeple kayda tabi malzeme: Yatırım bütçesi yerine, kullanıldıkları yerlere göre masraf bütçesinden karşılanır. Amortismana tabi olmadıklarından edinim bedellerinin tamamı masraf kaydedilir. b- Kayda tabi malzeme muhasebe talimatnamesi ile bu talimatnamede yer alan sabit kıymetlere ait hükümlere göre takip edilir. Ancak hususi şekilde tutulacak defterde malzemenin iz kıymetinden ayrı olarak satınalma veya imal bedelde gösterilir. Tazminlerde rayiç kıymet bulunmadığı taktirde takdiri kıymet, o da mümkün olmadığı hallerde kayıt kıymeti tahsil olunur. c- Kayda tabi malzeme Merkezde Genel Müdürlük, Taşrada ise Teşkilat Müdürlüğünün onay ve satınalma usullerine göre satınalma veya iş emirlerine istinaden imal olunur. d- Kayda tabi malzemenin imha suretiyle kayıtlardan çıkarılması 6/C maddesi gereğince tayin olunacak idari ve teknik elemanların zabıtlarına istinaden Merkezde Muhasebe Daire Başkanlığının, Taşrada ise Teşkilat Müdürlüğünün onayı ile tamamlanır. MADDE 8- MÜTEFERRİK HÜKÜMLER a- Yıl içinde sabit kıymet hesaplarından çıkartılmış bütün kıymetlerin müfredat listeleri, bu hususdaki Genel Müdürlük müsadesine ait yazıların suretleri bilançoya eklenir ve yapılan işlemler ayrıca "Sabit Kıymet Hareket Tablosu"nda gösterilir. b- Sabit kıymetler yangın, deprem, infilak, seylan, yıldırım vesair risklere karşı sigorta yönetmeliği hükümlerine göre sigorta ettirilir. c- Sabit kıymetler sene sonlarında muhasebe talimatnamesi ve genelgeler esasları dahilinde bu iş için tefrik edilen ekipler marifetiyle sayılır. Yetkililer lüzum gördüğü takdirde sene içinde kontrol mahiyetinde olmak üzere sayım yaptırabilirler. Sayım neticesinde kayıtlara göre eksik veya fazla çıkan sabit kıymetlerle hasarlı, bozuk veya kullanılmaz hale gelen sabit kıymetler sayım cetvellerinde işaret olunarak muhasebe birimine verilir. d- Sayım esnasında istisnasız herkes nezaretine, istifadesine tahsis edilen veya makbuz 4

6 mukabili şahsına verilen sabit kıymet veya o mahiyetteki demirbaşı sayım ekibine o günkü durumu ile beyan etmeye ve göstermeye mecburdur. MADDE 9-YÜRÜRLÜK Bu yönerge TKİ Yönetim Kurulunun tarih ve 14/131 sayılı kararı ile kabul edilmiş olup, aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Yönetim Kurulumuzun tarih ve 3507/402 sayılı kararı ile kabul edilen, TKİ Sabit Kıymetiler Yönetmeliği, yürürlükten kaldırılmıştır. MADDE 10- YÜRÜTME Bu yönerge hükümlerini Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürü yürütür. 5