CityEngine Yardım Dokümanı. Bölüm 8 VERİNİN İÇE AKTARIMI. Esri Türkiye

Transkript

1 CityEngine Yardım Dokümanı Bölüm 8 VERİNİN İÇE AKTARIMI Esri Türkiye

2 İçindekiler 1. Genel Bakış... 1 Sürükle ve Bırak Yöntemiyle İçe Aktarma... 1 İmaj verisinin Sürükle Bırak ile İçe Aktarımı... 1 Sürüklenip Bırakılan Verinin Doğru Konuma Yerleştirilmesi... 1 Menü Aracılığıyla İçe Aktarma Desteklenen Dosya Formatları... 2 OBJ Dosyalarını İçe Aktarma... 2 Collada DAE Dosyalarını İçe Aktarma (Digital Asset Exchange)... 2 KMZ/ KML Dosyalarını İçe Aktarma (Keyhole Markup Language)... 3 DXF Dosyalarını İçe Aktarma (Drawing Exchange Format)... 5 SHP Dosyalarını İçe Aktarma (Shapefile)... 7 SHP Dosyası Özniteliklerini Kullanma... 9 OSM Dosyalarını İçe Aktarma (Open Street Map) File Geodatabase Dosyalarını İçe Aktarma FGDB Dosyası Özniteliklerini Kullanma ii

3 VERİLERİN İÇE AKTARIMI (IMPORTING DATA) 1. Genel Bakış Sürükle ve Bırak Yöntemiyle İçe Aktarma CityEngine ekranına (scene) veri aktarmanın en kullanışlı yolu bir dosyayı Navigator dan 3B Viewport a sürükleyip bırakmaktır. Bu yöntem kullanıldığında, içe aktarım penceresi belirmez ve varsayılan içe aktarım değişkenleri otomatik olarak uygulanır. Sürükle bırak yöntemine uygun olan dosya tipleri aşağıdaki gibidir: Dosya türü.dae.dxf.gdb.kml.kmz.obj.osm.shp Sürükle Bırak Yöntemiyle İçe Aktarımındaki Davranış Biçimi Statik model olarak içe aktarılır Şekil ve/veya grafik segmentleri olarak içe aktarılır Desteklenen tüm katman tiplerini, şekil, nokta şekli veya grafik segmentleri olarak içe aktarır Referanslanmış tüm dae nesneleri, statik model olarak içe aktarılır Referanslanmış tüm dae nesneleri, statik model olarak içe aktarılır Statik model olarak içe aktarılır Tüm katmanları, şekil ve/veya grafik segmentleri olarak içe aktarılır Şekil, nokta şekli, multipatch şekli veya grafik segmentleri olarak içe aktarılır İmaj verisinin Sürükle Bırak ile İçe Aktarımı Navigator dan bir imaj dosyasının 3B Viewport a sürüklenip bırakılması, Terrain Penceresinin açılmasına sebep olur. Sürüklenip Bırakılan Verinin Doğru Konuma Yerleştirilmesi Coğrafi referanslaması yapılmış olan kml, gdb, shp gibi veriler, kendi coğrafi koordinatlarındaki konumlarına yerleştirilir. Coğrafi referans bilgileri içermeyen veriler ise, verinin bırakıldığı noktayı verinin başlangıç noktası (orjini) olarak algılar. Menü Aracılığıyla İçe Aktarma Menüden içe aktarım yöntemini başlatmak için: Navigator da Sağ Fare Butonu-> Import... veya File->Import Sürükle bırak yönteminden farklı olarak bu yöntemde, her içe aktarım formatında içe aktarım penceresi belirir. Bu pencere farklı formatlara göre bazı ilave seçenekler de içerir. Şekil Statik Model Grafik Terrain & Texture collada dae collada dae fgdb terrain dxf kmz dxf texture fgdb kml osm obj obj shp osm shp 1

4 2. Desteklenen Dosya Formatları OBJ Dosyalarını İçe Aktarma 3B geometrileri tanımlamak için yaygın olarak kullanılan bir 3B formatıdır. Bu format, gruplama gibi ek bilgiler sunar ve her taraftan ön izleme imkanı sağlar..obj içe aktarma penceresi File: Aktarılacak OBJ dosyasının seçileceği pencereyi açmak için Browse butonuna tıklayın. Import as Static Model: İşaretli olduğu takdirde dosya, olduğu gibi aktarılır ve CGA kuralları uygulanarak değiştirilemez. Scale: Aktarılacak nesneye uygulanacak boyut faktörüdür. Offset: Aktarılacak nesneye belirli bir kaydırma uygular. Center: Kaydırmayı, nesneyi ekranın merkezine odaklayacak şekilde ayarlar. Reset: Kaydırmayı sıfıra ayarlar. Collada DAE Dosyalarını İçe Aktarma (Digital Asset Exchange) Collada, digital asset exchange için kullanılan, çeşitli dijital içerik oluşturma araçlarının (digitalcontent-creation / DCC), 3B uygulamaları tarafından kullanımına imkan sağlayan, ve grafikler, animasyonlar, kinematik, fizik ve gölge efektleri gibi 3B uygulamalarının arasında veri alışverişi imkanı sağlayan XML tabanlı şemadır. 2

5 .dae içe aktarma penceresi File: Aktarılacak DAE dosyasının seçileceği pencereyi açmak için Browse butonuna tıklayın. Import as Static Model: İşaretli olduğu takdirde dosya, olduğu gibi aktarılır ve CGA kuralları uygulanarak değiştirilemez. Aksi takdirde, temin edilen poligonlardan, CGA kurallarının kullanımına hazır başlangıç şekilleri oluşturulur. Scale: Aktarılacak nesneye uygulanacak boyut faktörüdür. Offset: Aktarılacak nesneye belirli bir kaydırma uygular. Center: Kaydırmayı, nesneyi ekranın merkezine odaklayacak şekilde ayarlar. Reset: Kaydırmayı sıfıra ayarlar. KMZ/ KML Dosyalarını İçe Aktarma (Keyhole Markup Language) Google Earth ve Google Maps için coğrafi verilerin tanımında kullanılan XML tabanlı dildir. KML bir Open Geospatial Consortium standardıdır. Kullanıcı, Google Skethup vasıtasıyla 3B içerikler oluşturabilir veya Google Warehouse tan mesela bina modelleri indirebilir. Formatın genel tanıtımı: KML belgeleri, vektör veya raster formlardaki coğrafi veriyi tutabilmektedir. Nokta, çizgi, poligon veya her türlü COLLADA formatı gibi vektör verileri Placemark elemanları olarak tanımlanır; hava ve uydu görüntüleri groundoverlay elemanları olarak modellenir. Geometrinin yanısıra, Placemark elemanları ad, tanım, ön tanımlı stil, açı ve mesafe görünümü, zaman damgası ve diğer verileri içerebilir. Aynıları,coğrafi referanslama için geometri yerine koordinat tanımlanması gerektiğinde, GroundOverlay elemanları için de düşünülür. Modelin, name, altitudemode, Location, Orientation, Scale öznitelikleri okunur. Model içerisinde coğrafi koordinat bilgileri, Location özniteliğindeki longitude, latitude (derece) ve altitude (metre) ile saklanır. Coğrafi koordinat sistemi her zaman WGS84 tür. 3

6 Geçerli CityEngine scene koordinat sistemi ayarlanmamış durumda iken Finish butonuna basıldığında, girilen boylama ilişkin UTM-Zone unu tavsiye eden bir pencere ortaya çıkar. KML/KMZ dosyaları aktarılması hiçbir seçenek sunmaz. Basitce.kmz veya.kml dosyası seçilir veya bir veya birden çok.kml dosyası içeren bir klasör Browse butonu vasıtasıyla seçilir..kmz dosyaları aktarılırken tek seferde sadece bir dosya aktarılabilmektedir. NOT: KML dosyaları gibi KMZ dosyaları için de içe dosya aktarmanın en kolay yolu KMZ dosya(lar)ını veya KML dosyaları içeren klasörleri dosya yöneticiniz (Windows Explorer) aracılığıyla CityEngine çalışma alanınıza sürüklemek ve oradan içe aktarmak olacaktır. CityEngine çalışma alanında KMZ ve KML aktarıcıları aşağıda- çalıştırılabilmektedir. Tek bir.kml dosyasını içe aktarma.kml dosyaları içeren bir klasör seçilebilir 4

7 Tek bir.kmz dosyasını içe aktarma DXF Dosyalarını İçe Aktarma (Drawing Exchange Format) AutoCAD DXF formatı, Autodesk tarafından geliştirilmiş bir CAD verisi formatıdır.bir DXF dosyası ögeler kümesi içerir. Bu formatta, çeşitli öge tipleri vardır. CityEngine bu öge tiplerini aşağıdaki biçimlerle içe aktarabilir: Şekil olarak: Circle, LwPolyline (kapalı olmalı), Polyline (kapalı veya polyface mesh olmalı) ve Insert. Grafik Segment olarak: Line, Arc, Circle, Polyline, LwPolyline ve Insert. İçe aktarma penceresi, DXF dosyası içerisinde bulunan ögelere ve katmanlara gözatma imkanı sağlar. İçe aktarılacak ögeler, sürükle-bırak yöntemiyle aktarılabilir. Import penceresi birçok seçenek ve her zaman olduğu gibi ayarları kaydetme imkanı sunar. 5

8 Sürükleyip bırakarak hangi ögelerin içe aktarılacağı seçilebilir. File: Aktarılacak DXF dosyasının seçileceği pencereyi açmak için Browse butonuna tıklayın. Dosya açıldıktan sonra, DXF dosyasının ögeleri otomatik olrak grafik segment veya şekil olarak sınıflandırılır ve sağ kısımdaki bölmelere yerleştirilir. Offset: x- Offset ve y-offset alanlarında, veriyi içe aktarmadan önce çevirmek için, kaydırma miktarı belirlenebilir. Aktarılan verinin ortalanmasında ve yüzen nokta hassasiyeti problemlerini önlemede çok faydalıdır. Scale: Aktarılacak ögelere uygulanacak boyut faktörüdür. Öge Listeleri: Sol taraftaki bölmede DXF dosyasının içerisinde bulunan tüm ögeler listelenir. Şekil olarak içe aktarılabilecek ögeler sağdaki bölmeye taşınabilmektedir. İki bölme arasındaki ögeler sürükleyip bırakarak taşınabilir. Ögelerin sol tarafındaki ikonlar, bu ögenin grafik segment mi şekil mi yoksa her iki biçimde de içe aktarılabileceğini gösterir. Yalnız Grafik Yalnız Şekil 6

9 Grafik veya Şekil Öge içe aktarılamaz Sağ bölmeden öge silmek için Del basın. Grafik Ayarları: Bu ayarlar sadece yol ağlarının (graph networks) içe aktarılması sırasında etkin hale gelir. Run Graph Cleanup Tool after import:dxf dosyasına bağlı olarak aktarım sonrası grafik segmentlerin temizlenmesi gerekebilir. Eğer etkinse, Graph Cleanup Tool sihirbazın bir sonraki sayfasında karşınıza çıkacaktır. Create Street/ Intersection Shapes from Graph: Eğer etkinse, grafik düğümlerin (node) ve grafik segmentlerinin şekil oluşturma parametresi etkin hale gelecektir (shapecreation) Create Block/ Lot Shapes from Graph: Eğer etkinse, yapı adalarının otomatik oluşturulmasını sağlayan shapecreation parametresi, şekillerin oluşturulmasını etkin hale getirir ve bloklar oluşturulur. SHP Dosyalarını İçe Aktarma (Shapefile) ESRI Shapefile ya da basitçe söylemek gerekirse shapefile coğrafi bilgi sistemleri yazılımları için geliştirilmiş popüler bir coğrafi vektör verisi formatıdır. Bir shafile genellikle bir dosyalar kümesine tekabül eder. Ana dosya (.shp), her şeklin özniteliklerini tutan bir şekil verisi ve veri tabanı dosyası (.dbf) içerir. Şekiller ve şekillerin öznitelikleri bu dosyalar sayesinde içe aktarır..dbf dosyası.shp dosyası ile aynı ismi taşımak zorundadır. File: Aktarılacak SHP dosyasının seçileceği pencereyi açmak için Browse butonuna tıklayın. Dosyayı açıldıktan sonra, pencere dosyanın şekil tipini belirler. Belirlenen tip, pencere başlığında gösterilir.(ör: Shape Type: POLYGON.Importing Shapes. ) Şu tipler şekil olarak 7

10 içe aktarılabilmektedir: Polygon, PolygonZ, PolygonM, Multipatch, Point, PointZ. Diğer tipler ise grafik segment olarak içe aktarılabilmektedir. Nokta verilerini içeren Shapefile dosyaları da içe aktarılabilmektedir. Bu durumda, her nokta için bir işaret (0.1x0.1 m ) oluşturulur. Coordinates System: İçe aktarım sırasında, shapefile dosyasına ait.prj projeksiyon dosyası okunur. Başarılı olursa, ilgili koordinat sistemi pencerede gösterilir. Aksi takdirde, koordinat sistemi seçilmesini isteyen bir pop-up penceresi belirir. Grafik Ayarları: Bu ayarlar sadece yol ağlarının (graph networks) içe aktarılması sırasında etkin hale gelir. Run Graph Cleanup Tool after import:dxf dosyasına bağlı olarak aktarım sonrası grafik segmentlerin temizlenmesi gerekebilir. Eğer etkinse, Graph Cleanup Tool sihirbazın bir sonraki sayfasında karşınıza çıkacaktır. Create Street/ Intersection Shapes from Graph: Eğer etkinse, grafik düğümlerin (node) ve grafik segmentlerinin şekil oluşturma parametresi etkin hale gelecektir (shapecreation) Create Block/ Lot Shapes from Graph: Eğer etkinse, yapı adalarının otomatik oluşturulmasını sağlayan shapecreation parametresi, şekillerin oluşturulmasını etkin hale getirir ve bloklar oluşturulur. Map Shape File Attributes: Eğer etkinse, içe aktarılan grafik katmanı aşağıdaki katman öznitelik kodunu içerir: Şekil öznitelik eşleme fonksiyonu kodu, içe aktarma sonrasında Inspector'da gösterilir. Yol orta hattından üretilen yol şekillerine ait genişlikler bu eşleme fonksiyonu ile kontrol edilir. Varsayılan durumda, sonuçta ortaya çıkacak olan nesnenin yol genişlikleri object attribute width ile düzenlenir ve nesnelere ait hiçbir öznitelik bilgisi bulunamadığında ise varsayılan ayarlar (8) ile oluşturulur. İleri düzey kullanıcılar varsayılan eşleme kodunu /ce.lib/rules/ klasöründeki shp.ceattr cga kodunu değiştirebilirler. 8

11 SHP Dosyası Özniteliklerini Kullanma SHP dosyasının beraberindeki.dbf dosyası, dosyadaki ögelere ilişkin öznitelikleri bünyesinde tutar. SHP içe aktarıldıktan sonra, bu öznitelikler Inspector daki Attributes sekmesinde belirir. Aşağıdaki resim Inspector penceresinde beliren iki adet shapefile özniteliğini göstermektedir: height ve id Bu öznitelikleri CGA kurallarında kullanmak istediğiniz takdirde, CGA özniteliklerini (attr) aynı isimlerle ifade etmelisiniz Basit bir CGA kuralı şu şekilde görünür: attr height = 10 Lot --> extrude(height) Bu kural dosyası şekillere atandıktan sonra, CGA ya ait height özniteliği, Inspector penceresindeki CGA Attribute Mapping sekmesinde belirir. Kaynak alanın (Object) olması, CGA öznitelik yüksekliğinin parsele ait object attribute ile kontrol edildiğine işaret eder. 9

12 OSM Dosyalarını İçe Aktarma (Open Street Map) OpenStreetMap, coğrafi verilerin doğrudan üretilmesini ve bunlara ulaşmak isteyen herkese ücretsiz temin edilmesini amaçlayan bir projedir. Openstreetmap.org OSM, kartografik haritalarda kullanılan vektör verilerinin tanımlanmasında kullanılan XML tabanlı bir formattır. Bu harita elemanlarının tanımlanmasında, üç temel tip tanımlar: Nodes (Düğüm): Çizim için kullanılan, segmentlerin arasındaki noktalardır. Ways (Yollar): Düğümlerin sıralı listesidir. Editör de, çizgi segmentleri ile bağlı olarak gösterilir. Closed Ways(Kapalı Yollar): Tam bir döngü içerisinde olan yollardır. Bina, park, göl ve adalar gibi alanları tanımlamak için kullanılır. Highway katmanının grafik olarak içe aktarılması 10

13 Seçili alan katmanının şekil olarak içe aktarılması File: Aktarılacak OSM dosyasının seçileceği pencereyi açmak için Browse butonuna tıklayın. Element Listing: Seçili OSM dosyasına ait katmanları ve OSM yollarını listeler. Aktarmak istediğiniz elemanları seçin. OSM dosyaları çok sayıda katman içerebilir ve bunlardan highway katmanı CityEngine içerisinde yol ağları oluşturmak için en ilgi çekici olanıdır. Her aktarma sırasında, birden çok OSM katmanı seçilebilmektedir. Daha sonra, grafik segment olarak aktarılan bütün yollar, tek bir grafik katmanında birleşir. Eğer birden fazla grafik katmanı oluşturmak istiyorsanız, bu işlemi her katman için tekrar edin. Select/ Deselect All: Tüm katmanları Seç/Seçimi kaldır. 11

14 Grafik Ayarları: Bu ayarlar sadece yol ağlarının (graph networks) içe aktarılması sırasında etkin hale gelir. Map OSM tags to street widths: Eğer etkinse, yol ve kaldırım genişlikleri osm dosyasındaki etiketlerle eşleştirilir. Run Graph Cleanup Tool after import: OSM dosyasına bağlı olarak aktarım sonrası grafik segmentlerin temizlenmesi gerekebilir. Eğer etkinse, Graph Cleanup Tool sihirbazın bir sonraki sayfasında karşınıza çıkacaktır. Create Street/ Intersection Shapes from Graph: Eğer etkinse, grafik düğümlerin (node) ve grafik segmentlerinin şekil oluşturma parametresi etkin hale gelecektir (shapecreation) Create Block/ Lot Shapes from Graph: Eğer etkinse, yapı adalarının otomatik oluşturulmasını sağlayan shapecreation parametresi, şekillerin oluşturulmasını etkin hale getirir ve bloklar oluşturulur. OSM Tag Mapping: Eğer Map OSM tags to street widths seçili ise, oluşturulacak katman aşağıdaki katman öznitelik koduna sahip olacaktır: 12

15 OSM etiket eşleştirme fonksiyonu kodu Varsayılan olarak, örnek fonksiyon kodu osm etiketleriyle yol ve kaldırım genişliklerine eşleştirilir. Fonksiyon kodu, yeni oluşturulan yol katmanına ve içe aktarılarak doğru bir şekilde eşleştirilmiş yol segmentlerinin yol ve kaldırım genişlikleri parametrelerine kopyalanır. 13

16 Seçili olan yol segmentine ilişkin eşleşmiş yol parametrelerinin Inspector'daki görünümü (kaynak "Bellevue") İçe aktarım sonrası, yol katmanı seçilip, fonksiyon kodu Inspector dan değiştirilebilmektedir. İleri düzey kullanıcılar varsayılan eşleme kodunu /ce.lib/rules/ klasöründeki osm.ceattr dosyasından cga kodunu değiştirerek düzenleyebilir. File Geodatabase Dosyalarını İçe Aktarma ESRI File Geodatabase (FGDB) vektör ve raster veriler için dosya tabanlı bir veritabanıdır..gdb son ekiyle tanımlanabilir. Örn: mydatabase.gdb gibi. NOT: FGDB desteği tüm CityEngine versiyonlarında mevcut değildir. İçe aktarım penceresi birçok seçenek içerir. Her zaman olduğu gibi, önceden yapılan ayarlar kaydedilip tekrardan kullanılabilmektedir. 14

17 15

18 File: Aktarılacak.gdb dosyasının seçileceği pencereyi açmak için Browse tıklayın. Element Listing: Dosya açıldıktan sonra, açılan pencere file geodatabase içerisindeki katmanları gösterir.her katman için, feature type, feature count, import status ve layer projection gibi ilave bilgiler sergilenmektedir. Aşağıdaki detay (feature) tipleri desteklenmektedir: Point Polygon Polyline Multipatch (texture ile) Her fgdb katmanı ayrı katmanlar haline içe aktarılır. Desteklenmeyen katman tipleri ile işaretlenir ve içe aktarılamaz. sembolü Select/ Deselect All: Tüm katmanları Seç/Seçimi kaldır. Coordinates System: İçe aktarıcı, her katmana ait projeksiyonu okur. Eğer başarılı olursa koordinat sistemi pencerede gösterilir. Grafik Ayarları: Bu ayarlar sadece yol ağlarının (graph networks) içe aktarılması sırasında etkin hale gelir. Run Graph Cleanup Tool after import: Aktarılacak veriye bağlı olarak aktarım sonrası grafik segmentlerin temizlenmesi gerekebilir. Eğer etkinse, Graph Cleanup Tool sihirbazın bir sonraki sayfasında karşınıza çıkacaktır. Create Street/ Intersection Shapes from Graph: Eğer etkinse, grafik düğümlerin (node) ve grafik segmentlerinin şekil oluşturma parametresi etkin hale gelecektir (shapecreation) Create Block/ Lot Shapes from Graph: Eğer etkinse, yapı adalarının otomatik oluşturulmasını sağlayan shapecreation parametresi, şekillerin oluşturulmasını etkin hale getirir ve şekiller oluşturulur. Map Shape File Attributes: Eğer etkinse, içe aktarılan grafik katmanı aşağıdaki öznitelik koduna sahip olur: 16

19 İçe aktarım sonrasında Inspector'da gösterilen şekil öznitelik eşleme fonksiyonu Bu eşleme, yol orta hatarından üretilecek olan yol şekillerinin genişliklerini yönetir. Varsayılan durumda yol genişliklerine object attribute width (bir nesne özniteliği olan width) karar verir ve eğer bir object attribute belirlenmemişse bu değer 8 e eşittir. Aktarılan katman seçildiği takdirde, aktarım sonrası Inspector penceresinden fonksiyon kodu düzenlenebilmektedir. İleri düzey kullanıcılar varsayılan eşleme kodunu /ce.lib/rules/ klasöründe bulunan shp.ceattr dosyasından cga kodunu değiştirerek düzenleyebilirler. Use Selection Query and Envelope: Eğer etkinse seçili olan feature classların içerisinden içe aktarılacak olanları seçme imkanı sağlar. Selection Query: Mevcut olan tüm feature classların listesi görüntülenir ve SQL sorgu oluşturmak için kullanılabilir. Örn: SELECT * WHERE edits = yes Selection Envelope: Seçim zarfına ait boyut (width, height) ve referans noktası (xoffset, y-offset) ayarlamaya yarar. 17

20 FGDB Dosyası Özniteliklerini Kullanma Detaylara ait öznitelikler, detaylar (feature) içe aktarılırken onunla birlikte aktarılır. Başarılı bir aktarımdan sonra, bu öznitelikler Inspector penceresindeki Object Attributes sekmesinde belirir. Inspector'da görüntülenen içe aktarılmış şekil öznitelik kümesi Eşleşmiş özniteliklere sahip bir cga kural dosyası bu şekle bir kere atandıktan sonra, eşleşen nesne öznitelikleri kural dosyasına bağlanır ve modellerin üretilmesini kontrol eder. 18