Kriyojenik İşlem Uygulanmış Kaplamasız WC-Co Takımlarla AISI 304 Paslanmaz Çeliğin İşlenmesinde Yüzey Pürüzlülüğü Ve Kesme Kuvvetlerinin İncelenmesi

Transkript

1 Kriyojenik İşlem Uygulanmış Kaplamasız WC-Co Takımlarla AISI 304 Paslanmaz Çeliğin İşlenmesinde Yüzey Pürüzlülüğü Ve Kesme Kuvvetlerinin İncelenmesi Nursel ALTAN ÖZBEK 1 Adem ÇİÇEK 2 Mahmut GÜLESİN 3 Onur ÖZBEK 4,* Özet: Kesici takımların takım ömrünün artırılması, imalatta verimlilik ve işleme maliyetleri açısından önemli bir faktördür. Kesici takım malzemelerinin mekanik özelliklerinin iyileştirilmesi için ısıl işlem uygulaması uzun yıllardır yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Kriyojenik işlem son yıllarda HSS ve tungsten karbür takımlar gibi kesici takım malzemelerinin aşınma direncini iyileştirmek için kullanılan geleneksel ısıl işlemi tamamlayıcı bir işlemdir. Bu çalışmada, AISI 304 östenitik paslanmaz çeliklerin kaplamasız tungsten karbür takımlarla tornalanmasında kriyojenik işlemin yüzey pürüzlülüğü ve esas kesme kuvveti üzerine etkileri araştırılmıştır. Tornalama deneyleri, kuru kesme şartlarında sabit kesme derinliği, dört farklı kesme hızı (100, 120, 140 ve 160 m/dak) ve üç farklı ilerleme değerinde (0,15, 0,3 ve 0,45 mm/dev) gerçekleştirilmiştir. Deney sonuçları kriyojenik işlem uygulanmış takımların daha iyi aşınma performansı ve yüzey pürüzlülüğü sergilediğini göstermiştir. Ancak kriyojenik işlem uygulanmış takımlarla daha yüksek kesme kuvveti değerleri ölçülmüştür. Anahtar Kelimeler: AISI 304, Kriyojenik işlem, Tungsten karbür, Takım aşınması, Yüzey pürüzlülüğü, Kesme kuvveti Investigation Of Surface Roughness And Cutting Forces In Machining Of AISI 304 Stainless Steel With Cryogenically Treated Uncoated WC-Co Tools Abstract: An improvement in tool life of cutting tools is an important factor in terms of efficiency and machining costs in manufacturing area. Heat treatment is a method commonly used to improve mechanical properties of cutting tool materials for long years. Cryogenic treatment recently used to enhance wear resistance of cutting tool materials such as HSS and WC-Co tools is a supplementary process to conventional heat treatment. In this study, the effects of the cryogenic treatment on surface roughness and main cutting forces were investigated in turning of AISI 304 stainless steel with uncoated tungsten carbide inserts. Turning tests were performed at four cutting speeds (100, 120, 140 and 160 m/min), three feed rates (0.15, 0.3 and 0.45 mm/rev) and a constant depth of cut (2.4 mm) under dry conditions. Experimental results showed that cryogenically treated inserts exhibited better performance than untreated ones in terms of tool wear and surface roughness. However, higher cutting force values were measured with treated inserts during turning process. Key Words: AISI 304, Cryogenic treatment, Tungsten carbide, Tool wear, Surface roughness, Cutting force 1 GİRİŞ Soğubilim anlamına gelen kriyojeni kelimesi soğuk anlamında olan Yunanca kryos dan gelmektedir. Soğubilim, düşük sıcaklıklarda malzemelerin mekanik özelliklerinde önemli iyileşmeler sağlayan malzeme biliminin bir çalışma alanıdır. Kriyojeni biliminin 1937 li yıllardan beri takım malzemesi olarak kullanılan çeliklerin performansı üzerine yararlı etkilere sahip olduğu rapor edilmiştir. Kriyojeni ve soğutma teknolojisi ortak bir tarihi paylaşır. İkisi arasındaki belirleyici olan fark uygulanan sıcaklık değerleridir. Soğu bilim, 19. yy. ın ortasında insanların ilk kez yeryüzünde var olan sıcaklıktan daha düşük sıcaklıkları öğrenmesiyle başlamıştır. Pratikte ilk olarak James Harrison tarafından 1855 yılında buhar sıkıştırılarak soğutucu keşfedilmiştir. Ardından İngiliz bilim adamı James Dewar, 1872 de vakum şişesini icat etmiştir yılında Olszewski adında Polonyalı bilim adamı tarafından ilk defa hava sıvılaştırılmıştır. On yıl sonra Olszewski ve James Dewar tarafından hidrojen sıvılaştırılmıştır de Georges Claude hava sıvılaştırmanın verimliliğini artırmıştır. Son olarak Hollandalı fizikçi Kamerlingh Onnes 1908 de helyumu sıvılaştırmıştır. Böylece, 20. yy'dan başlayarak deneysel çalışmalar için yeni bir çalışma alanı açılmıştır (Kalia 2010, Foerg 2002, Scurlock 1990, Steckelmacher 1992, Richardson ve Stone 2003, Timmerhaus 1982). Kriyojenik işlem son yıllarda metallerin mekanik ve fiziksel özelliklerini iyileştirmek için kullanılan geleneksel ısıl işlem ardına yapılan bir ısıl işlemdir. Takım çeliklerinin martenzit bitiş sıcaklığı düşük sıcaklıklarda (genellikle sıfır altı sıcaklıklarda) olduğundan ve oda sıcaklığına kadar soğutulduğunda yapı tamamen martenzite dönüşmediğinden geleneksel ısıl işlemden sonra bu çeliklerin aşınma direncini olumsuz etkileyen kalıntı östenit adı verilen yumuşak bir faz mikroyapıda oluşmaktadır. Kalıntı östenit fazını gidermenin en etkili yolu kriyojenik işlem uygulamasıdır. Kriyojenik işlemde malzeme belirlenen bir kriyojenik sıcaklığa (genellikle -196 C) kadar kademeli olarak soğutulur, belirli bir bekletme süresince (genellikle 24 saat) bu sıcaklıkta tutulur ve sonra da

2 kademeli olarak oda sıcaklığına kadar ısıtılır ve ardına bir temperleme işlemi (genellikle 200 C de 2 saat) gerçekleştirilir. Böylece takım çeliklerinde kalıntı östenitin martenzite dönüşmesi ve yeni çekirdeklenme bölgelerinde ikincil karbür çökeltilerinin oluşumu sağlanarak malzemede yüksek aşınma direnci elde edilmektedir. Kriyojenik işlemin yaygın kullanıldığı kesici takım malzemelerinden biri de tungsten karbür malzemeleridir. Bu kesici takım malzemelerinde de kriyojenik işlem ve temperleme süreçlerinden sonra ikincil bir karbür çökelmesi ve homojen karbür dağılımı sağlanarak bu tür kesici takımların aşınma direncinde önemli iyileşmeler sağlanabilmektedir (Gill ve ark. 2009, Bensely ve ark. 2006, Kara 2014). Literatürde sığ kriyojenik işlem (-50 ºC ve -100 ºC aralığında) ve derin kriyojenik işlem (-125 ºC ve -196 ºC aralığında) olmak üzere kriyojenik işlemin iki türü bulunmaktadır. Sığ ve derin kriyojenik işlem üzerine yapılan çalışmalar derin kriyojenik işlemin sığ kriyojenik işleme göre daha iyi aşınma direnci ve takım ömrü performansı sağladığını ortaya çıkarmıştır (Akhbarizadeh ve ark. 2009, Barron 1982, Surberg ve ark. 2008). Ayrıca derin kriyojenik işlemden sonra temperleme işleminin uygulanması ikincil karbür çökelmesini sağlamakta ve martenzit yapının tetragonalitesinin azalmasından dolayı kalıntı gerilmeleri azaltmaktadır (Bensely ve ark. 2006). Çiçek ve ark. (2011), AISI 304 östenitik paslanmaz çeliğin delinmesinde, kriyojenik işlem ve temperleme uygulanmış M35 HSS matkapların işlemsiz takımlara kıyasla %95 e varan daha uzun takım ömrü sergilediğini rapor etmişlerdir. Ayrıca yapılan çalışmada kriyojenik işlem uygulanmış takımlar ile daha düşük kesme kuvveti değerleri ölçüldüğü bildirilmiştir. Çiçek ve ark. (2012) yaptıkları bir diğer çalışmada AISI 316 östenitik paslanmaz çeliğin delinmesinde kriyojenik işlem uygulanmış matkaplarla %218 oranda daha uzun takım ömrü elde edildiğini, bununla birlikte daha düşük kesme kuvveti ve yüzey pürüzlülüğü değerleri ölçüldüğünü bildirmişlerdir. Bir başka çalışmada Altan Özbek ve ark. (2016), AISI 316 östenitik paslanmaz çeliğin tornalanmasında, kriyojenik işlem uygulanmış kaplamasız tungsten karbür takımların işlemsiz takımlara kıyasla bazı kesme parametrelerinde yan yüzey aşınması, krater aşınması ve çentik aşınması açısından sırasıyla %34, %53 ve %69 a varan oranlarda daha iyi aşınma performansı sergilediğini tespit etmişlerdir. Benzer şekilde Yong ve ark. (2007), tungsten karbür takımlar üzerine uygulanan kriyojenik işlemin kuru ve ıslak kesme şartlarında sırasıyla %28,9 ve %38,6 ya varan takım ömrü artışı sağladığını rapor etmişlerdir. Reddy ve ark. (2009), C45 çeliğinin TiN/TiCN/Al 2 O 3 /TiN kaplı tungsten karbür takımlarla tornalanmasında derin kriyojenik işlem uygulanmış takımlarda daha düşük yan yüzey aşınması oluştuğunu gözlemlemişlerdir. Aşınma miktarının daha düşük olması yüzey pürüzlülüğü ve esas kesme kuvveti değerlerinin de düşük çıkmasına sebep olmuştur. Bir başka çalışmada Da silva ve ark. (2006) kriyojenik işlemin M2 HSS takımların takım ömründe kesme şartına bağlı olarak %343 e varan artış sağladığını rapor etmişlerdir. Bununla birlikte yaptıkları çalışmada kriyojenik işlem uygulanmış ve uygulanmamış takımlar arasındaki güç tüketiminin genellikle benzer olduğunu, nadiren kriyojenik işlem uygulanmamış takımın uygulanmış takımdan daha düşük güç tüketiminde bulunduğunu tespit etmişlerdir. Kriyojenik işlemin kesici takımdaki kalıntı östeniti martenzite dönüştürmesi ve ikincil karbür çökelmesinin aşınma direncini artırdığını ancak kesme kuvvetlerinde bir değişiklik oluşturmadığını savunmuşlardır. Sunulan bu çalışmada AISI 304 östenitik paslanmaz çeliğin kuru şartlarda tornalanmasında kaplamasız tungsten karbür takımlar üzerine uygulanan kriyojenik işlemin aşınma performansı, yüzey pürüzlülüğü ve esas kesme kuvveti değerleri üzerine etkileri araştırılmıştır. 2 MATERYAL METOT Yapılan çalışmada iş parçası malzemesi olarak kullanılan AISI 304 çeliğinin kimyasal bileşimi Tablo 1 de verilmiştir. Deneyler, Ø100 x 250 mm boyutlarında hazırlanan çelik çubukların CNC tezgâhında tornalanması ile gerçekleştirilmiştir. Kesici takım olarak ISCAR tarafından üretilen SNMG TF kodlu kaplamasız tungsten karbür takımlar kullanılmıştır (Şekil 1). Kesici takımlara 145 ºC de 24 saat süre ile derin kriyojenik işlem uygulanmış ve ardından 200 ºC de 2 saat süre ile temperlenmiştir. Tablo 1. AISI 304 östenitik paslanmaz çeliğin kimyasal bileşimi %C %Mn %Si %P %S %Cr %Ni %Mo Şekil 1. SNMG TF kesici takım serisinin boyutları

3 Kesme deneyleri kesme derinliği sabit tutularak (2,4 mm) üç farklı ilerleme hızı (0,15, 0,3 ve 0,45 mm/dev) ve dört farklı kesme hızı (100, 120, 140 ve 160 m/dak) kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Deneyler sonucunda kesici takımlardaki yan yüzey ve çentik aşınma miktarları dijital mikroskop ile ölçülerek belirlenmiştir. Krater derinlikleri 1 μm hassasiyete sahip Mahr marka Conturograph ile ölçülmüştür. Yüzey pürüzlülüğü ölçümleri Mahr M1 marka profilometre cihazı kullanılarak yapılmıştır. İşlenen her bir yüzeyden 3 er adet yüzey pürüzlülüğü ölçümü alınmış ve bunların aritmetik ortalaması alınarak ortalama yüzey pürüzlülük (Ra) değerleri belirlenmiştir. Kesme kuvvetlerinin ölçümünde, üç kesme kuvveti bileşenini (Fc, Ff, Fr) ölçme kapasitesine sahip Johnford TC35 tipi CNC torna tezgâhına adaptörle bağlanmış Kistler 9257 B model dinamometre kullanılmıştır. Kesici takımların mikro sertlik ölçümleri, HMV SHIMADZU sertlik ölçüm cihazında 15 saniye süre ile 200 g yük uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Her bir numunede altı ölçüm yapılmış ve bu ölçümlerin ortalaması mikrosertlik değeri olarak kabul edilmiştir. 3 DENEYSEL SONUÇLAR VE TARTIŞMA 3.1 Takım Aşınması 0,15 mm/dev ilerleme ve 140 m/dak kesme hızında yapılan aşınma deneyi sonucu kesici takımlardaki aşınma miktarlarını gösteren grafik Şekil 2 de, aşınma fotoğrafları ise Şekil 3 te verilmiştir. Her iki kesici takımda da yan yüzey aşınması, çentik aşınması ve krater aşınması oluştuğu görülmektedir (Şekil 3). Şekil 2 ye bakıldığında, üç aşınma tipinde de kriyojenik işlem uygulanmış tungsten karbür takımların işlemsiz takımlara kıyasla daha iyi aşınma performansı sergilediği görülmektedir. Kİ takımlar İ takımlara kıyasla yan yüzey aşınması, çentik aşınması ve krater aşınması açısından sırasıyla %14, %34 ve %16 oranında daha az aşınmıştır. Kriyojenik işlem uygulanmış takımların daha az aşınması, kriyojenik işlemin homojen karbür dağılımı ve ikincil karbür çökelmesi sağlayarak kesici takımlara kazandırmış olduğu yüksek sertlik ve aşınma direnci ile ilişkilendirilmiştir. Mikrosertlik ölçümlerinde; kriyojenik işlemin kesici takımın sertliğinde %6 oranda artış sağladığı tespit edilmiştir. İ takımın sertliği 1709,8 HV iken Kİ takımın sertliği 1812,6 HV olarak ölçülmüştür (Altan Özbek ve ark. 2016). 3.2 Yüzey pürüzlülüğü Farklı kesme hızlarına ve ilerleme değerlerine göre İ ve Kİ takımlarla elde edilen yüzey pürüzlülüğü değerleri Şekil 4 te verilmiştir. Şekil 4 incelendiğinde, genellikle Kİ takımlarla elde edilen yüzey pürüzlülüğü değerlerinin daha düşük olduğu görülmektedir. Bu durum, kriyojenik işlem sonrasında ikincil karbür oluşumu ve karbürlerin homojen dağılımı ile kesici takımın kazanmış olduğu yüksek aşınma direnci ile ilişkilendirilmiştir. Bilindiği gibi kesici takım aşınması ile yüzey pürüzlülüğü arasında doğrudan bir ilişki vardır. Reddy ve ark. (2009), Çiçek ve ark. (2012), Vadivel ve Rudramoorthy (2009) yaptıkları çalışmalarda göstermiş olduğu yüksek aşınma direnci sayesinde kriyojenik işlem uygulanmış takımlarla daha iyi yüzey pürüzlülüğü elde ettiklerini rapor etmişlerdir. Grafikler yüzey pürüzlülüğünün kesme hızına bağlı değişimi açısından incelendiğinde, üç ilerleme hızında da belirli bir değere kadar artan kesme hızıyla yüzey pürüzlülüğü değerlerinin düştüğü, kesme hızının daha fazla artmasıyla yüzey pürüzlülüğü değerlerinin de arttığı görülmektedir. Kesme hızının artması ile yüzey pürüzlülüğü değerlerindeki azalma yığıntı talaş oluşma eğiliminin azalması ile açıklanabilir. Kesme hızındaki artışla birlikte kesme bölgesindeki sıcaklık artışı, yığıntı talaşın boyutunu küçültmektedir. Özellikle östenitik paslanmaz çelikler gibi sünek malzemelerin işlenmesinde yüksek kesme hızları yığıntı talaş oluşumunu azaltarak yüzey kalitesini iyileştirmektedir (Çakır 1999). Yığıntı talaş kesme esnasında kesici kenarın yerini almak suretiyle yüzey kalitesini olumsuz yönde etkiler. Kesme hızının daha fazla artırılmasıyla yüzey pürüzlülüğü değerlerinin de artması ise, yüksek kesme hızlarında kesici takımdaki hızlı aşınmaya atfedilebilir (Çiçek ve ark. 2011, Dhar ve ark. 2002). Şekil 2. 0,15 mm/dev ilerleme hızı ve 140 m/dak kesme hızında yapılan aşınma deneyi sonucunda kesici takımlarda oluşan aşınma tipleri ve miktarları Şekil 3. 0,15 mm/dev ilerleme hızı ve 140 m/dak kesme hızındaki takım aşınması fotoğrafları

4 Tüm grafiklerde en düşük Ra değerleri en düşük ilerleme hızı olan 0,15 mm/dev ilerleme hızında ölçülmüş ve artan ilerleme hızıyla Ra değerlerinde belirgin bir artış gözlenmiştir. İ takımla en düşük ilerleme hızında elde edilen ortalama Ra değeri ilerleme hızının %200 artırılarak 0,45 mm/dev e çıkarılmasıyla yaklaşık %429 oranında artmıştır. Kİ takımda ise bu artış %432 olarak hesaplanmıştır. İlerleme hızının artması, birim zamanda kaldırılan talaş hacminin artmasıyla kesme kuvvetlerinin ve titreşimin artmasına sebep olmakta ve bu şekilde yüzey pürüzlülüğü artmaktadır. Kesme hızı ile kıyaslandığında ilerleme hızının yüzey pürüzlülüğü üzerinde daha etkili olduğunu söylemek mümkündür. Benzer gözlemler Özek ve ark. (2006) ve Tekiner ve ark. (2004) tarafından da rapor edilmiştir. Yazarlar, ilerleme hızındaki azalma ile titreşim ve güç tüketiminin azalması sayesinde daha iyi yüzey pürüzlülüğü elde edildiğini bildirmişlerdir. Diğer yandan, Selvaraj ve Chandramohan (2010) AISI 304 östenitik paslanmaz çeliğin tungsten karbür takımlar kullanılarak kuru tornalanmasında, Taguchi tekniği ile yapılan analiz sonucunda yüzey pürüzlülüğü üzerine ilerleme hızının %51,84, kesme hızının %41,99 etkili olduğunu belirlemişlerdir. Yapılan bu çalışmada da elde edilen sonuçların literatür ile paralellik arz ettiği görülmektedir. 3.3 Kesme kuvveti AISI 304 östenitik paslanmaz çeliğinin İ ve Kİ takımlarla işlenmesi esnasında esas kesme kuvveti (Fc). değerlerinin kesme hızına bağlı değişimi Şekil 5 te verilmiştir. Grafikler incelendiğinde; AISI 304 çeliğinin işlenmesinde İ ve Kİ takımlar için düşük ve orta ilerleme hızlarında (0,15 ve 0,3 mm/dev) tüm kesme hızlarında ölçülen Fc değerlerinin birbirine oldukça yakın değerlerde olduğu, yüksek ilerleme hızında ise (0,45 mm/dev) Kİ takımda %3 oranda daha yüksek çıktığı görülmektedir. Bu durum, kriyojenik işlemin tungsten karbür kesici takımların ısıl iletkenliğini artırması ile ilişkilendirilmiştir. Isıl iletkenlikteki artış, kesici takımın ısı dağıtım kapasitesini artırmakta ve takım uç sıcaklığını azaltmaya yardım etmektedir (Reddy ve ark. 2009). Kesme esnasında kesme bölgesinde oluşan sıcaklıklar işlenen malzemenin akma mukavemetini düşürerek plastik deformasyonu kolaylaştırmaktadır. Kriyojenik işlem uygulanmış takımlardaki yüksek ısıl iletkenlik ile kesme esnasında oluşan ısı hızlı bir şeklide kesme bölgesinden uzaklaştırılır ve kesme işlemi bir miktar zorlaşır. Bu nedenle kriyojenik işlem uygulanmış kesici takımlarla ölçülen kesme kuvvetlerinin İ takıma kıyasla bir miktar daha yüksek olduğu düşünülmektedir. Literatürde, genel olarak kriyojenik işlem uygulanmış takımların işlemsiz takıma kıyasla daha düşük kesme kuvveti sergilediği bildirilmiştir (Reddy ve ark. 2009, Çiçek ve ark. 2012). Bununla birlikte, bazı araştırmacılar kriyojenik işlemin kesme kuvvetlerinde bir değişiklik oluşturmadığını, hatta bazen daha yüksek kesme kuvvetine sebep olduğunu tespit etmişlerdir (Da silva ve ark. 2006). Şekil 4. Kriyojenik işlem uygulanmış ve işlemsiz takımların kesme hızına bağlı yüzey pürüzlülüğü değişimi

5 Grafiklere bakıldığında artan kesme hızıyla birlikte 0,15 ve 0,3 mm/dev ilerleme hızlarında ısıl işlem farkı olmaksızın iki kesici takımın Fc değerlerinde belirgin bir değişiklik gözlenmemiştir. 0,45 mm/dev ilerleme hızında ise artan kesme hızıyla Fc değerlerinin düştüğü görülmektedir. Bu durum yüksek ilerleme hızında artan kesme hızıyla birlikte kesme bölgesinde oluşan sıcaklığın artması ve plastik deformasyonun bir miktar kolaylaşması ile ilişkilendirilmiştir. Plastik deformasyonun kolaylaşması ile kesici takımlar daha az güce ihtiyaç duyacaklardır. Talaş kaldırmak için gerekli olan güç ile kesme kuvvetleri arasında direkt bir ilişki vardır (Çakır 1999). Grafiklerde ilerleme hızının artmasıyla ölçülen Fc değerlerinin de belirgin bir şekilde arttığı görülmektedir. Bu durumun ilerleme hızındaki artışla birlikte talaş kesitinin artmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Talaş kesitinin artması takım-talaş temas boyunu artırmaktadır. Böylece kesici takım yüzeyinde oluşan sürtünmeler daha geniş bir alanda etkili olmaktadır (Ucun ve ark. 2010). 0,15 mm/dev ilerleme hızında Fc değeri İ takımda ortalama 847,05 N iken, ilerleme hızı %200 artışla 0,45 mm/dev olduğunda Fc değerinde %129 luk bir artış meydana gelerek ortalama 1944,42 N olmuştur. Kİ takımda ise ortalama 849,91 N olan Fc değeri, ilerleme hızındaki %200 lük artışla ortalama %134 oranında artarak 1995,72 N a ulaşmıştır. Şekil 5. Kriyojenik işlem uygulanmış ve işlemsiz takımların kesme hızına bağlı esas kesme kuvveti değişimi 4 SONUÇLAR AISI 304 östenitik paslanmaz çeliği üzerinde kriyojenik işlem uygulanmış ve işlemsiz takımlarla yapılan işlenebilirlik deneylerinden aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir: Kriyojenik işlem kaplamasız tungsten karbür takımların aşınma direncinde artış sağlamıştır. Bu durum kriyojenik işlem ve temperleme sonrası ilave karbür çökelmesi ve homojen karbür dağılım nedeniyle tungsten karbür takımların artan sertliğine ve aşınma direncine atfedilmiştir. Artan kesme hızıyla birlikte kesme bölgesinde oluşan yüksek sıcaklıklar nedeniyle ısıl işlem farkı olmaksızın iki takımda da yan yüzey aşınma miktarları artmıştır. Genel olarak kriyojenik işlem uygulanmış takımlarla kriyojenik işlemin sağladığı yüksek aşınma direnci nedeniyle daha iyi yüzey pürüzlülüğü değerleri elde edilmiştir. Esas kesme kuvveti değerlerinde; düşük ve orta ilerleme hızlarında kesici takımlar arasında belirgin bir fark görülmez iken yüksek ilerleme hızında kriyojenik işlem uygulanmış takımlarla daha yüksek Fc değerleri elde edilmiştir. Bu durum kriyojenik işlem uygulanmış takımların yüksek ısıl iletkenliği ile ilişkilendirilmiştir.

6 TEŞEKKÜR İlerleme hızının artması ile yüzey pürüzlülüğü ve esas kesme kuvveti değerleri de artmış olup bu sonuç literatürdeki çalışmalar ile paralellik arz etmektedir. Bu çalışmayı, 07/ numaralı proje ile destekleyen Gazi Üniversitesi Rektörlüğü Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi ne teşekkür ederiz. KAYNAKLAR Akhbarizadeh, A., Shafyei, A., Golozar, M.A., (2009). Effects of cryogenic treatment on wear behavior of D6 tool steel. Materials and Design, vol. 30, p Altan Özbek, N., Çiçek, A., Gülesin, M., Özbek, O., (2016). Effect of cutting conditions on wear performance of cryogenically treated tungsten carbide inserts in dry turning of stainless steel. Tribology International, vol. 94, p Barron, R.F. (1982). Cryogenic treatment of metals to improve wear resistance. Cryogenics, vol. 22, no. 5, p Bensely, A., Prabhakaran, A., Mohan Lal, D., Nagarajan, G., (2006). Enhancing the wear resistance of case carburized steel (En 353) by cryogenic treatment. Cryogenics, vol. 45, p Çakır, M.C. (1999). Modern talaşlı imalatın esasları. Vipaş A.Ş, Bursa, p Çiçek, A., Kıvak, T., Turgut, Y., Uygur, İ., Ekici, E., (2011). Derin kriyojenik işlemin kesme kuvvetleri, delik çapları ve takım ömrü üzerine etkileri. 6th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), Elazığ, p Çiçek, A., Uygur, İ., Kıvak, T., Altan Özbek, N., (2012). Machinability of AISI 316 austenitic stainless steel with cryogenically treated M35 high-speed steel twist drills. Journal of Manufacturing Science and Engineering, vol. 134, p Da silva, F.J., Franco, D.S., Machado, A.R., Ezugwu, E.O., Souza Jr, A.M., (2006). Performance of cryogenically treated HSS tools. Wear, vol. 261, p Dhar N.R., Paul S., Chattopadhyay A.B., (2002). Machining of AISI 4140 steel under cryogenic cooling-tool wear, surface roughness and dimensional deviation. Journal of Materials Processing Technology, vol. 123, p Foerg, W. (2002). History of cryogenics: the epoch of the pioneers from the beginning to the year International Journal of Refrigeration, vol. 25, no. 3, p Gill, S.S., Rupinder Singh, R., Singh, H., Singh, J., (2009). Wear behaviour of cryogenically treated tungsten carbide inserts under dry and wet turning conditions. International Journal of Machine Tools & Manufacture, vol. 49, p Kalia, S. (2010). Cryogenic processing: a study of materials at low temperatures. Journal of Low Temperature Physics, vol. 158, p Kara, F. (2013). AISI çeliğinin yorulma ömrü ve taşlanabilirliğine kriyojenik işlem parametrelerinin etkilerinin araştırılması, Doktora, Karabük Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Karabük, 201s. Özek, C., Hasçalık, A., Çaydaş, U., Karaca, F., Ünal, E., (2006). Turning of AISI 304 austenitic stainless steel. Journal of Engineering and Natural Sciences, Sigma, vol. 2, p Reddy, T.V., Sornakumar, T., VenkataramaReddy, M., Venkatram, R., (2009). Machinability of C45 steel with deep cryogenic treated tungsten carbide cutting tool inserts. International Journal of Refractory Metals & Hard Materials, vol. 27, p Richardson, R.N., Stone, H., (2003). The cooling potential of cryogens. Part 1: The early development of refrigeration and cryogenic cooling technology. Ecolibrium, vol. 2, p Scurlock, R.G. (1990). A matter of degrees: A brief history of cryogenics. Cryogenics, vol. 30, no. 6, p Selvaraj, D. P., Chandramohan, P., (2010). Optimization of surface roughness of AISI 304 austenitic stainless steel in dry turning operation using taguchi design method. Journal of Engineering Science and Technology, vol. 5, no. 3, p Steckelmacher, W. (1992). History and Origins of Cryogenics. Oxford University Press. Oxford, p Surberg, C.H., Stratton, P., Lingenhöle, K., (2008). The Effect of some heat treatment parameters on the dimensional stability of AISI D2. Cryogenics, vol. 48, p Tekiner, Z., Yeşilyurt, S., (2004). Investigation of the cutting parameters depending on process sound during turning of AISI 304 austenitic stainless steel. Materials & Design, vol. 25, p Timmerhaus, K.D. (1982). The cryogenic engineering conference a record of twenty five years of low temperature progress. Advances in Cryogenic Engineering. Plenum, New York, p. 1. Ucun, İ., Aslantaş, K., Apaydın, D., (2010). Çok Kaplamalı Kesici takımla tornalama işleminin sonlu elemanlar yöntemiyle modellenmesi. Electronic Journal of Machine Technologies, vol. 7, no. 1, p Vadivel, K., Rudramoorthy, R., (2009). Performance analysis of cryogenically treated coated carbide inserts. International Journal of Advanced Manufacturing Technology, vol. 42, p Yong, A.Y.L., Seah, K.H.W., Rahman, M., (2007). Performance of cryogenically treated tungsten carbide tools in milling operations. International Journal of Advanced Manufacturing Technology, vol. 32, p

7 Authors addresses Nursel ALTAN ÖZBEK,Düzce Üniversitesi, Cumayeri MYO, Tel: , Adem,ÇİÇEK, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Tel: , Mahmut, GÜLESİN, Gazi Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Tel: , Onur,ÖZBEK,Düzce Üniversitesi, Gümüşova MYO, Tel: , Contact person Onur,ÖZBEK,Düzce Üniversitesi, Gümüşova MYO, Tel: ,