HABER BÜLTENĐ. Haber Özetleri. Irak. 14 Aralık 2005

Transkript

1 HABER BÜLTENĐ 14 Aralık 2005 Haber Özetleri Irak Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcı Abdullah Gül, Türkiye'deki Iraklıları özellikle de Türkmenleri sandık başına çağırdı. Oy verme işlemi Ankara ve Đstanbul'daki 4 merkezde yapılıyor. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül de bir açıklama yaparak Türkiye'deki 40 bine yakın Irak vatandaşını oy kullanmaya çağırdı. Özellikle 30 bine yakın Türkmen in oy kullanması gerektiğini belirten Gül, "Aksi takdirde yarın Türkmen davasıyla ilgili söylenecek hiçbirşey kalmaz" diye konuştu. Seçimlere katılan terör örgütü PKK ile bağlantılı siyasi partilerle ilgili bir soruya karşılık da Gül, "Bazı yerlerde terörle ilgili gruplar farklı şekilde kendilerini yansıtıyorlar. Onların terörle bağlantısını ortaya çıkarmak zaman alıyor, ama seçime bir etkileri olacağını düşünmüyorum." dedi. (TRT) Irak'taki seçim yaklaşırken, dün yaklaşık 1000 Sünni din adamı bir fetva yayınlayarak, Iraklılara ''oy kullanın'' çağrısında bulundular. ABD'nin Irak Büyükelçisi Zalmay Halilzad, bu seçime katılımın yüksek olacağına ilişkin işaretler bulunduğunu söyledi. Irak'taki siyasi ve dini liderlerin Sünni Araplara seçime katılma ve direnişçilere askeri faaliyetlerini azaltma çağrıları yaptıklarına dikkat çeken Halilzad, yeni hükümetin daha temsili yüksek bir yapıda olacağını söyledi. (AA)(AP-REU) KDP lideri Mesud Barzani, Selahaddin'deki karargahında düzenlediği basın toplantısında, 15 Aralık'ta yapılacak seçimde tüm Kürtlerin sandık başına giderek, 730 nolu listeye oy vermesini istedi. 240 bin Kürt seçmenin seçmen listesinde yer almadığına dair bilgiler aldığını ve bunun üzerine Irak Seçim Kurulu Başkanı ile görüştüğünü ifade eden Barzani, şöyle konuştu: ''Bana teknik bir sorun olduğunu ve sorunun giderileceğini söylediler. Bu sorunun giderildiğini söyleyebiliriz. Barzani, başka bir gazetecinin ''Anayasada Kerkük ile ilgili maddeler hayatta geçirilmez ise ne olur?'' sorusuna ise, anayasadaki maddelerin uygulanmasını umut ettiğini belirterek, ''Kerkük sorunu çözümsüz kalırsa, Kürtler buna sessiz kalmaz'' dedi. Barzani, ''ABD askeri çekilirse ne olur?'', ''Bağdat'ın Anayasası var. Sizin de federal bölge yasalarınız var. Hangisi geçerli?'' ve ''Musul da geçen seçimde Kürtler oy kullanamadı. Bu kez önlem aldınız mı?'' sorularını ise şöyle cevaplandırdı: ''ABD askerinin çekilmesi için daha erken, böyle bir şey olursa enazından Bağdat kana boğulur. Bizim için çok şey değişmez, çok sorun olmaz. ABD askerinin bir süre 1

2 daha Irak'ta kalması şart. Musul'da Kürtlerin oy kullanması için birkaç gündür çalışıyoruz. Kürtlerin hakkı ne ise o alınacaktır. Irak Anayasası hepimizi bağlar. Ancak, herhangi bir konuda 2 hükümet arasında ihtilaf olursa bölge hükümeti yasaları geçerli olacak.'' (AA) Irak Devlet Başkanı Celal Talabani, PKK sorununun en iyi çözüm yolunun genel af ilan edilmesi olduğunu savundu. Ankara dan son dönemde gelen açıklamaları çok olumlu diye değerlendiren Talabani, artık silahlı mücadele döneminin kapandığını söyledi. Talabani, PKK ya seslenerek, Türkiye nin yaklaşımını değerlendirmesini; Türkiye den de genel af ilan etmesini istedi. Irak Devlet Başkanı, PKK da dahil hiçbir silahlı örgüte, Irak topraklarını kullandırmayacaklarını hatırlattı. Şu andaki şartlarda Kürt grupların bağımsızlık ilan etmelerinin gerçekçi olmayacağını belirten Talabani, Kerkük ün statüsüne ilişkin olarak da, sorunun uzlaşmayla çözülmesi gerektiği mesajını verdi. (NTV) Irak'ın kuzeyindeki, Đran sınırına yakın Diyala eyaletine bağlı Hanekin bölgesinde, Đran'dan gelen bir kamyonda, ''Şii listelerinin mühürlendiği çok sayıda sahte oy pusulasının ele geçirildiği'' bildirildi. Kamyon sürücüsünün ifadesinde, ''Đran'dan giriş yapan 3 kamyonda daha sahte oy pusulalarının olduğunu belirttiği'' ve bu kamyonların bulunması için çalışma başlatıldığı kaydedildi. Irak Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Adil El-Lami ise bu haberi yalanladı. (AA) ( Irak Uzlaşma Cephesi bir bildiri yayımlayarak, Irak Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu nu belli listeye destek sağlamak amacıyla hile yapmakla suçladı. Bildiride Seçim Kurulu nun bu desteği sağlamak için büyük miktarda para aldığı da belirtildi. (IRAK HABER AJANSI) 12 Aralık ta, hastane, hapishane, Đçişleri ve Savunma Bakanlıklarında yapılan, Irak seçimlerinin ilk aşamasında katılım oranları şu şekildedir: Hastanelerde oy kullananlar 19 bin kişi, Đçişleri ve Savunma Bakanlıklarında kişi, hapishanelerde kişi oy kullanmıştır. ( Erbil Seçim Kurulu Başkanı Abdulmesih Salman Yalda lak, seçimlerde Birleşik Irak Đttifakı nın galip gelmesi durumunun Irak ın iç savaşa gireceğini söyledi. (ALQUDS GAZETESĐ) Đyad Allavi başkanlığında kurulan Irak Ulusal Listesi nin sözcüsü Numan Alvan yaptığı açıklamada, Irak Ulusal Listesi nin, seçimlerden sonra Kürt Listesi ile bir ittifak kurmak üzere anlaşma imzaladığını söyledi. ( OAPEC in (Petrol Đhraç Eden Arap Ülkeleri Kuruluşu) dün yapılan toplantısının sonuç bildirgesinde, Irak ın borcunun %70 inin silindiği açıklandı. ( Irak ın Savunma eski Bakanı Hazım El-Şalan ın suikaste uğradığı bildirildi. El- Şalan ın suikastten yara almadan kurtulduğu açıklandı. (EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ) 2

3 Orta Doğu Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın, 25 Ocak'ta yapılacak genel seçimin planlandığı tarihte, güvenli bir ortamda yapılamayacağını düşünmesi durumunda, seçimin ertelenmesine destek verebileceğini belirtti. Filistin'de El- Fetih'e bağlı silahlı kişilerin bazı seçim bürolarını basmasından sonra, komisyon bazı büroların kapatılmasına karar vermişti. Komisyon yetkilileri, silahlı kişilerin bazı bürolara zarar vermesini protesto etmek için bu kararın alındığını ve büroların güvenlik temin edilene kadar kapalı tutulacağını belirtmişlerdi. (AA)(AFP) Kafkasya ve Orta Asya AB, Azerbaycan ile Ermenistan arasında arabuluculuk yapmak ve Yukarı Karabağ sorununun çözümünde rol oynamak arzu ve iradesinde olduğunu bildirdi. AB troykası, AB ile işbirliği ortakları olan Ermenistan Dışişleri Bakanı Vartan Oskanyan, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memedyarov ve Gürcistan Dışişleri Bakanı Gela Bezhuashvili Brüksel'de bir araya geldi. Toplantıdan sona yapılan açıklamada, Güney Kafkasya'daki durumun ayrıntılı olarak değerlendirildiği ve görüş alışverişinde bulunulduğu ifade edildi. Katılımcı ülkeler, AB'nin komşu ülkelerle izlediği politika ve strateji çerçevesinde, Güney Kafkasya'da sorunların çözümünde olumlu ve yapıcı bir rol oynayabileceği mesajı verirken, bölgedeki 3 ülkenin AB ile ilişkilerini geliştirmesinin önemi üzerinde durdular. AB Yüksek Temsilcisi Javier Solana, toplantılardan sonra yaptığı açıklamada, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki Yukarı Karabağ sorununun aşılması için AB'nin arabuluculuk önerdiğini, iki ülkenin bunu kabul etmesi halinde devreye gireceklerini bildirdi. (AA) Gürcistan'dan tek yanlı bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya'nın lideri Eduard Kokoeti'nin, Gürcistan yönetimine bir barış planı sunduğu bildirildi. Kokoeti ile barış planını incelemek üzere görüşmeye hazır olduğunu bildiren Gürcistan Başbakanı Zurab Nohaydeli, ''Oset yönetiminin bu adımını beklemiyorduk'' dedi. Nohaydeli, Kokoeti'nin planının, Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili'nin daha önce gündeme getirdiği barış planıyla çok benzerlik taşıdığını ifade etti. Güney Osetya yönetimi, Saakaşvili'nin gündeme getirdiği, ''geniş özerklik statüsü'' içeren barış planına sıcak bakmamıştı. Kokoeti'nin bölgedeki sorunların çözümünü içeren barış planı üç aşamadan oluşuyor. Đlk aşamada, Güney Osetya'daki sorunlu bölgeden silahlı grupların çıkarılması, ikinci aşamada taraflar arasında güvenin karşılıklı olarak yeniden tesis edilmesi, bölgedeki sosyal sorunların çözümüne ilişkin programların hayata geçirilmesi ve son aşamada sorunların siyasi boyutunun ele alınarak çözüme kavuşturulması öngörülüyor. (AA) tarihinde Azerbaycan Đletişim ve Enformasyon Teknolojileri Bakanı Ali Abbasov, ABD Đletişim ve Enformasyon koordinatörü David Gross ve ABD Cumhurbaşkanı Enformasyon ve Đletişim Teknolojileri Müşaviri John Murburger ile görüşmede bulundu. Tunus ta yapılan görüşmede, ABD ile Azerbaycan arasında telekomünikasyon alanında işbirliğinin önemi vurgulandı. 3

4 ABD Azerbaycan topraklarında iki tane radyo santrali kurmayı planlıyor. ( tarihinde Tiflis te Gürcü-Türk ilişkilerinin gelişme perspektifleri konusunda Güney Kafkasya Bölgesel Güvenlik Enstitüsü tarafından yuvarlak masa toplantısı gerçekleşti. Resmi kuruluşlar ve sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ile diplomat ve uzmanların katıldığı bu toplantıda AGAT (Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan, Türkiye) bölgesel projesinin gerçekleştirilmesi konusu masaya yatırıldı. Bunun dışında, Kasım tarihleri arasında Viyana da kurulmuş olan Karadeniz Bölgesel Çatışmaları Çözümleme Komisyonu (BSCCR) tanıtıldı. ( Amerikan yardım kuruluşu USAĐD Tacikistan da orta ölçekteki işletmelere 1 milyon dolar miktarında maddi yardımda bulundu. Bu tür yardımların 2010 yılına kadar devam edeceği açıklandı. ( Avrupa Birliği Fransa Başbakanı Dominique de Villepin, bugünkü koşullarda AB'nin, yeni devletleri üyeliğe kabul etme kapasitesine sahip olmadığını ileri sürdü. Fransa meclisinde, Makedonya'ya AB Brüksel zirvesinde adaylık statüsü verilmesine ilişkin görüşlerini açıklayan Villepin, Makedonya'ya bazı koşullar altında adaylık statüsü verilmesi gerektiğini savunarak, bu Balkan ülkesinin müzakerelere başlamasının da ancak kontrollü ve koşullu süreçle düşünülebileceğini ifade etti. Villepin, AB'nin bundan sonraki genişlemesinde referanduma gidilerek, Fransız seçmenlerin görüşlerinin alınacağını hatırlattı. AB'nin Brüksel'de hafta sonu yapacağı zirvede Makedonya'ya üyelik statüsü verilmesi bekleniyor. (AA) Dünya Basını Avrupa basınında öne çıkan diğer konulardan biri, Brüksel'de yarın başlayacak olan Avrupa Birliği zirvesi. Birliğin, bütçesine ilişkin krizi aşıp aşamayacağı sorusuna Avusturya'dan Der Standard iyimser yaklaşıyor ve şöyle yazıyor: "Dönem başkanı Londra'nın ilk planı tüm üye ülkeler ve Avrupa Komisyonu tarafından reddedildi. Şimdi Đngiltere'nin getireceği yeni öneri, ilerleme umudunu artıracaktır Zira üye ülkeler, Đngiltere'nin geri adımını, kamuoylarına kendi başarıları olarak sunabilecekler. Ancak bütçe sorunu bu zirvede çözülse de, birlik şimdiden yeni bir krizle karşı karşıya; genişlemenin geleceği.bu sorunun çözümü de, yeni dönem başkanı Avusturya'nın omuzlarında olacak." Avusturya basınından Der Standard böyle derken, birliğe 2007'de üye olacak olan Romanya'da basın kötümser. Romania Libera gazetesi, çözüme çok az şans tanıyor ve bu durumdan Fransa ve Đngiltere'yi sorumlu tutuyor: "Gerçek şu ki, Avrupa pastası giderek küçülüyor, ancak giderek daha fazla üye arasında bölüşülmek zorunda Her müzakerenin birinci kuralı şudur, en çok koyan en çok alır. Avrupa Birliği bütçesi meselesinde de, çok açık ki, en büyük kayba uğrayacak olan Doğu Avrupa ülkeleri Ancak bu acı reçeteye rağmen, Doğu Avrupa ülkeleri Đngiltere'nin önerilerini kabul etmeli." 4

5 New York Times, Irak ta yarın yapılacak seçimin büyük önem taşıdığını vurguluyor ve oluşacak Meclisin, anayasa değişikliğini yapacak olan özel komisyonu de belirleyeceğini hatırlatıyor. Özellikle Sünnilerin mevcut anayasaya karşı çıktığını kaydeden gazete, Irak ın bütünlüğünün korunması ve demokrasinin gelişmesi açısından ülkedeki farklı grupların bir uzlaşmaya varmasının şart olduğu görüşüne yer veriyor: "Dinci Şii partilerin oluşturduğu güçlü ittifak içinde bazı sorunlar baş gösteriyor. Đki büyük Şii partisinin liderlerinin aksine Iraklı Şiilerin büyük çoğunluğu kökten dinci değil. Şiilerin daha değişik biçimlerde temsil edilmesi ve şu anda Irak güvenlik güçleri içinde önemli bir yer tutan parti milislerinin etkisinin azalması, olumlu gelişmeler olacaktır. Böylece Sünniler de kendilerini daha fazla güvende hissedecektir. Demokrasi, çoğunluğun yönetimidir ama nüfusun geri kalan kısmına rağmen yürütülen bir yönetim biçimi değildir." Boston Globe, Suriye karşıtı görüşleriyle tanınan Lübnanlı gazeteci ve milletvekili Cibran Tueyni nin bombalı bir saldırıda öldürülmesini değerlendiriyor. Birleşmiş Milletler in, eski Lübnan başbakanı Refik Hariri nin ölümünden Suriye yi sorumlu tutan ikinci bir rapor hazırladığını hatırlatan gazete, Tueyni nin ölümünün de kapsamlı bir biçimde soruşturulmasını istiyor: "Lübnanlı bir çok yazar ve siyasetçi, Suriye deki Beşşar Esad yönetiminin, Birleşmiş Milletler in sürdürdüğü soruşturmayı ve Suriyeli yetkililerin adaletin önüne çıkarılması çabalarını önlemek amacıyla büyük bir şiddet hareketi başlatacağı uyarısında bulunmuştu. Tueyni cinayetinin ardından bu uyarı artık göz ardı edilemez. Uluslar arası topluluk, Tueyni ye karşı borcunu ödemek için, hem O nun hem de Şam yönetimine karşı çıktıkları için öldürülen diğer Lübnanlıların katillerini bulmalı ve adaletin önüne çıkarmalıdır." 5