EĞİTİM ÖĞRETİM YILI

Transkript

1 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI HAZİRAN DÖNEMİ SEMİNER ÇALIŞMASI OKULLAR HAYAT OLSUN PROJESİ TANITIMI

2 OKULLAR HAYAT OLSUN PROJESİ GİRİŞ Kamu kaynaklarının daha verimli ve etkili bir şekilde kullanılabilmesi için gelişmiş birçok ülkede okullardan okul saatleri dışında da yararlanılmasına yönelik eğilimler artmaktadır. Okullar okul saatleri dışında, hafta sonlarında ve yaz aylarında hizmet sunan kurumlar haline dönüşmüşlerdir. Okulların boş zamanlarında, sadece öğrencilere değil aynı zamanda okul çevresindeki mekânlarda yaşayan mahalleli yetişkinlere de hizmet verilmektedir. Öğrencilere yönelik etüt ve kurslarla eğitim kalitesinin artırılması amaçlanırken, yetişkinlere yönelik mesleki, sosyal ve kültürel hizmetler ile okul adeta eğlenme ve dinlenme aktivitelerini de içinde barından öğrenme alanlarına dönüşmektedir. Yetişkinlere meslek ve beceri kazandırılması, sosyal ve kültürel eğitimlerle destek olunması ve yetişkinlerin boş zamanlarını okul içinde değerlendirmesinin öğrenme süreçlerine ve eğitim kalitesine etkisi oldukça yüksektir. Bu kapsamda faaliyet gösteren okullar, çevresindeki toplumla bütünleşen öğrenme merkezi haline gelmektedir. Okulların okul saatleri dışında da açık tutulmasının nedenleri değerlendirildiğinde yetersiz yararlanma ilk neden olarak karşımıza çıkmaktadır. Okullardan eğitim dönemleri dikkate alındığında gündüz saatlerinin ancak % 30 u civarındaki kısmında yararlanılmaktadır. Geri kalan saatlerde ve akşamları ise kıt kaynaklarla yapılan bu milli servet atıl kalmaktadır. Normal öğretimin yapıldığı okullarda eğitim genelde arasında sona ererken, ikili öğretimde bu süre e kadar çıkmaktadır. Okullar gece vakitlerinde hizmete açılmadığı gibi hafta sonları çoğunlukla tümüyle kapalıdır Okullardan okul saatleri dışında da yararlanılması gereğinin ikinci nedeni, aslında çoğu yerleşim yerinde okul binalarının, eklentilerinin (spor salonu, kütüphane) ve bahçelerinin tek ve en büyük ortak kullanım alanı olmaları, halka hizmet üretilebilecek bu büyüklükte başka fiziki kapasitenin bulunmamasıdır. Gerçekten, birçok il ve ilçemizde topluma hizmet sunabilecek başka mekânlar bulunmamakta ve kıt kaynaklar buralarda yeni tesislerin yapılmasına imkân vermemektedir. Diğer taraftan hızlı kentleşme, kaynakları bulunan yerleşim yerlerinde dahi bu tür alanlar yapılmasını sınırlandırmaktadır. Birçok büyük şehir için okul binaları ve özellikle bahçeleri halkın nefes alabileceği yegâne alanlar konumunda bulunmaktadır. Diğer bir neden ise, bilgi toplumunda toplumsal hizmetlere yönelik talep artışıdır. Bilgi toplumunda yaşam ve çalışma şartları hızla değişmekte, eğitim ve hayat boyu öğrenme tüm toplumun süreklilik arz eden bir ihtiyacı haline dönüşmüş bulunmaktadır. Artan ihtiyacı karşılamak için sürekli yatırım yapmak ve hizmet üretmek gerekmektedir. Kuşkusuz okullardan yararlanılmasında en belirgin husus, kıt kaynakların etkin kullanılarak altyapı, yatırım, idari ve personel harcamalarından tasarruf sağlanmasıdır. Okulların yanı sıra sosyal ve kültürel hizmet üretmek üzere açılacak her tesis için çok büyük miktarda yatırım maliyeti ortaya çıktığı gibi, ayrı ayrı yapılar için gereken personel istihdamı ve idari giderler çok daha fazla olmaktadır. Ayrı birim, aynı zamanda ayrı yönetici personel ile idari personel ve hizmetli istihdamını ve cari harcamaları beraberinde getirmektedir. Örneğin, ülkemizde belediyelerin birçoğu bilgi evleri ve kütüphaneler açmaktadır. Her mahalleye bu tesisleri Okullar Hayat Olsun Projesi [ 2 ]

3 yapmak belediye bütçeleriyle karşılanması mümkün olmayan büyük maliyetler oluşturacaktır. Oysa belediyeler, uygulama alanı olarak okulu, bilgi teknolojileri sınıflarını ve kütüphaneleri aynı fonksiyonları icra etmek için kullanabilirler. Son bir husus ise, okul saatleri dışında da okullar açık tutulduğunda öğrenciler, aileler ve halk değerli eğitsel kaynaklara erişme imkânına sahip olmaktadır. Okulların hem öğrenciler hem de yetişkinler için öğrenme merkezleri olarak hizmet vermesi okulların çocuklar için okul saatleri sonrasında ve yaz aylarında güvenli bir sığınak olmasını sağlayacaktır. Çocukların zamanlarını okulda geçirmesi onları şiddetten, uyuşturucudan koruyacak ve rehberlik hizmetlerinin daha iyi verilmesini sağlayacaktır. Diğer taraftan birçok gelişmiş ülkede ve ülkemizde belediyelerin toplumun ekonomik, sosyal ve fiziki kalkınmasından sorumlu belediyecilik anlayışı gereği eğitimden sağlığa, spor aktivitelerinden zararlı alışkanlıklarla mücadeleye kadar birçok alanda toplumsal sorumluluk gereği hizmet verdikleri bilinmektedir. Başta büyükşehir belediyeleri olmak üzere birçok il ve ilçe belediyesi öğrencilere ve yetişkinlere yönelik hizmetler sunmak amacıyla çalışmalar yapmakta ve bu amaçla çok sayıda hizmet merkezi oluşturmuş bulunmaktadır. Ancak, bu tür hizmetleri sunabilen belediye sayısı sınırlı olduğu gibi, bu belediyelerin dahi hizmetleri tüm şehre yaygınlaştırma sorunu yaşadıkları bilinmektedir. Yapılan değerlendirmelerde bu alanda çok çaba sarfeden ve çok sayıda sosyal hizmet kurumu kuran belediyelerin eriştiği nüfus büyüklüğünün okullarla işbirliği yapılması halinde yerellik prensibi gereğince kat kat fazlalaşacağı ileri sürülmektedir. Okullarla işbirliğinin belediyelere, halka erişme ve hizmetlerini tanıtma fırsatı sunacağı da açıktır. Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından Okullar Hayat Olsun Projesinin pilot çalışması yapılmış ve mahallelinin talebiyle ilk bir ay içinde bir ilköğretim okulunda saat da başlayıp de sona eren 160 kişinin katıldığı aşağıdaki kurslar ve faaliyetler düzenlenmiştir. Okullar Hayat Olsun Projesi [ 3 ]

4 PROJENİN SÜRESİ Okullar Hayat Olsun Projesi işbirliği protokolü çerçevesinde 5 yıl süreyle uygulanacaktır. HEDEF KİTLESİ Toplumun tüm bireyleri PROJENİN GEREKÇELERİ 1-Kamu kaynaklarının daha verimli ve etkili bir şekilde kullanılabilmesi, 2- Okul binalarının, eklentilerinin (spor salonu, kütüphane) ve bahçelerinin tek ve en büyük ortak kullanım alanı olmaları 3- Okul bahçelerinin halkın nefes alabileceği yegâne alanlar olması, 4- Bilgi toplumunda toplumsal hizmetlere yönelik talep artışının yaygınlaşması, 5- Bilgi toplumunda yaşam ve çalışma şartlarının hızla değişmesi, 6- Eğitim ve hayat boyu öğrenmenin toplumun süreklilik arz eden bir ihtiyacı haline dönüşmüş olup, artan bu ihtiyacı karşılamak için sürekli yatırım yapmak ve hizmet üretmenin gerekli olması, 7- Eğitim kurumlarının okul saatleri dışında açık tutulduğunda öğrenciler, aileler ve halkın değerli eğitsel kaynaklara erişme imkânına sahip olmaları, 8- Günümüzde belediyelerin toplumun ekonomik, sosyal ve fizikî kalkınmasında sorumluluk üstlenmeleri. Okullar Hayat Olsun Projesi [ 4 ]

5 AMAÇLARI 1- Okulların eğitim-öğretim saatleri dışında, hafta sonlarında yarıyıl ve yaz tatillerinde dersliklerinin, kütüphanelerinin, bilgi teknolojileri sınıflarının, çok amaçlı salonlarının, konferans salonlarının, spor salonlarının ve okul bahçelerinin belediyelerle işbirliği içinde velilerin ve çevre sakinlerinin hizmetine açılması, 2- Okulların, öğrenciler ve yetişkinler için birer hayat boyu öğrenme merkezi ve eğlenme, dinlenme aktivitelerine imkân veren yaşayan güvenli alanlar haline dönüştürülmesi, 3- Okullardan gündüz saatlerinin dışında da tam kapasite ile faydalanılmasının sağlanması, 4- Okul bahçelerinin fiziki yapılarına uygun projelere göre yeniden düzenlenerek peyzaj tasarımının yapılması ve ağaçlandırılması, (Nefes veren alanlar.) 5- Eğitimin paydaşlarının (öğrenci-öğretmen, veli, ) bütünleşmesinin sağlanması, 6- Öğrenciler, aileler ve halkın okullarda mevcut olan eğitsel kaynaklardan ve imkanlardan yeterince yararlanmalarının sağlanması, 7- Kamuya ait kaynakların etkin ve verimli olarak kullanılmasının sağlanması, 8- Gençleri ve çocukları şiddet ve zararlı alışkanlıklardan koruyarak okulların güvenli bir sığınak haline getirilmesi, 9- Gençleri ve çocukları şiddet ve zararlı alışkanlıklardan koruyarak okulların güvenli bir sığınak haline getirilmesi, 10- Belediyelerin, yerellik prensibi gereğince eğitimden sağlığa, spor aktivitelerinden zararlı alışkanlıklarla mücadeleye kadar birçok alanda sorumluluk yüklenmelerinin sağlanması, 11- Belediyelerin, bulunduğu yerleşim birimlerinin ve ülkenin ekonomik, sosyal ve fizikî kalkınmasında sorumluluk üstlenmelerinin sağlanması, 12- Okulların, çevresindeki toplumla bütünleşen, Öğrenme merkezleri, Açık okul gibi mekanlar haline dönüşmesinin sağlanması, 13- Öğrenme süreçlerinin iyileşmesini ve eğitim kalitesinin artırılmasını sağlamak. Okullar Hayat Olsun Projesi [ 5 ]

6 PROJENİN ORGANİSAZYONU Okullar Hayat Olsun Projesi il genelinde Proje Yönetim Kurulu organizasyonu ile yürütülecektir. Ayrıca 11 ilçemizde Proje Yürütme Kurulları oluşturulacaktır. Bu kurullar Proje Yönetim Kurulu kararları doğrultusunda görev yapacaklardır. PROJE KAPSAMINDA YAPILAN/YAPILACAK FAALİYETLER Proje İl Uygulama Genel Esasları ile aşağıda açıklanan örnek işbirliği alanları başta olmak üzere okulların fizikî şartları, çevre sakinlerinin talebi ve belediye kaynakları dikkate alınarak; 1-Proje Yönetim Kurulunun belirlediği ve belediye bulunan yerleşim yerlerindeki her ilköğretim ve ortaöğretim kurumunda uygulanacaktır. 2-Her ilçede Proje Yürütme Kurulları oluşturulacaktır. ÖRNEK İŞBİRLİĞİ ALANLARI a-) Konferans salonları, çok amaçlı salonlar ve dersliklerde; 1-Meslek edindirme kursları, sosyal kültürel sanatsal ve hobi içerikli faaliyetler, 2-Sosyal ve kültürel nitelikli yarışmalar, 3-Ailelerin okullara aidiyetini artıracak toplantı, seminer ve konferanslar, aile-çocuk eğitimine ilişkin bilgilendirme ve danışmanlık hizmetleri, okuma yazma kursları vb. etkinlikler b-) Bilgi Teknolojisi Sınıfları ve Kütüphanelerde 1-Bilgi teknolojisi sınıfları ile kütüphaneler okulun giriş katına konumlandırılmalı, duvarları temel eserlerden oluşan bir kütüphane ile donatılmalı, yeterli sayıda bilgisayar konularak öğrencilere internete erişim ve ödevlerini hazırlayıp çıktı alabilecek şekilde düzenlenmelidir. 2-Velilerin çocuklarını internet salonlarına göndermek yerine yerel özelliklere göre okul bilişim teknolojileri sınıflarını kullanabilmeleri için okullar okul saatleri dışında gece 20:00 21:00 e kadar açık olacaktır. Kullanıcılar bu mekânlardan yararlanma imkânına kavuşacaklardır. 3-Yerel imkânlar dahilinde okullar bünyesinde öğrencilere yönelik ücretsiz eğitim içerikleri e- kütüphaneler oluşturularak ulusal ve uluslararası veri tabanlarına erişim sağlanmalıdır. 4-Öğrencilerin ve gençlerin güvenli ortamlarda internete erişimleri sağlanmalı ve ödünç verme hizmetleri ile de mahallelinin kitap ihtiyacı karşılanarak okuma alışkanlıklarının artırılması sağlanmalıdır. 5- İhtiyaç halinde yetişkinler ve öğrenciler için mahalli bilgisayar ve dil kursları açılabilir. c-) Spor Salonları, sportif faaliyetler 1) Öğrenciler ve gençler, çevre ve amatör spor kulüplerinden yararlanabilecekleri şekilde teşvik edilebilirler. 2) Okullarda olmayan ve gençler için cazip olan diğer spor alanlarında kurslar düzenlenebilir (güreş, uzak doğu sporları, atletizm vb). 3) Spor salonları ve alanları gerekli ekipmanlarla donatılarak hem örgün öğretim öğrencilerine hem de çevre sakinlerinin yararlanmasına imkân sunacak şekilde düzenlenip kullanıma açılabilir. Bayanlar için ayrıca özel programlar düzenlenebilir. Okullar Hayat Olsun Projesi [ 6 ]

7 d-) Okul Bahçeleri ve Oyun Alanları 1) Okul bahçeleri çevre sakinlerinin eğlenme ve dinlenme aktiviteleri için yararlanabilecekleri, çocuklar ve gençlerin oyun oynayıp spor yapabilecekleri mekânlar olarak düzenlenip kullanıma açılabilir. 2) Okul bahçeleri ağaçlandırılarak, oyun alanları gerekli ekipmanlarla donatılarak öğrencilere ve ailelere açılabilir. Bu mekânların kullanılması o yerleşim biriminde bunalan halkın rahatlamasına, komşuluk ilişkilerinin gelişmesine ve onların okullarına sahip çıkmasına hizmet edecektir. 3) Okul bahçeleri ve bu alanda bulunması gereken unsurlar bahçe düzenleme ilkeleri doğrultusunda düzenlenmelidir. Okul Bahçeleri ve Oyun Alanları Düzenleme İlkeleri 1- Öğretim Binaları ve Eklentileri, Tören Alanı 2- Atatürk Büstü ve Bayrak Direkleri 3- Ana Sınıfı Oyun Parkı ve Kum Havuzu 4- Spor Sahaları: -Voleybol Sahası, -Basketbol Sahası, -Mini Futbol Sahası 5- Geleneksel Çocuk Oyunları Sahaları: Anaokullarında ve ilköğretim okullarında mendil kapmaca, sek sek, dokuztaş alanlar 6- Varsa çardaklar, 7- Çiçek köşeleri/bahçeleri: Öğretim binasının girişlerinde, bakımı kolay, mevsime ve bölge iklimine uygun çiçeklerden oluşan düzenlemeler yapılabilir. 8- Yeşil Alan ve Ağaçlandırma: Okul bahçelerinde beton ve asfalt yüzeylerden kaçınılmalı, peyzaj projesine uygun olarak, doğa temelli yaklaşımla tasarlanmış geniş çim alanları ve okul bahçesi ihata duvarı boyunca bölge iklimine uygun ağaçları içeren düzenlemeler yapılmalıdır. 9- Dinlenme alanları ve Oturma Grubu köşeleri oluşturulmalı, 10-Açık Derslik ve Anfitiyatro, 11-Gezinti Yolları yapılabilir. Okullar Hayat Olsun Projesi [ 7 ]

8 Okullar Hayat Olsun Projesi [ 8 ]

9 OKULLAR HAYAT OLSUN PROJESİ KAPSAMINDA AÇILABİLECEK SOSYAL, KÜLTÜREL, SANATSAL, SPORTİF VE MESLEKİ KURSLAR Proje kapsamında yerleşim biriminde yaşayan halkın ihtiyaç ve istekleri ile kurs açılacak eğitim kurumlarının fiziki durumları, donamınlar ve altyapıları dikkate alınarak aşağıda belirtilen kurslar ve seminerler düzenlenip açılabilecektir. Açılacak kurslar ve düzenlenecek seminer konuları Proje Yürütme Kurullarının kararıyla belirlenecek olup İlçe Millî Eğitim Müdürlükleri ve Halk Eğitim Merkezi ve ASO Müdürlükleri koordinesinde açılacaktır. 1-Bilgisayar (Word, Excel, Ofis Programları vb.) 2-İngilizce, 3-Değerler Eğitimine yönelik kurslar, 4-SBS, YGS-LYS yetiştirme kursları, 5-Güreş, 7-Okuma-Yazma, 8-AÇEP(Ana Çocuk Sağlığı Eğitimi), 9-Halıcılık, 10-Dikiş-Nakış, 11-Ebru sanatı, 12-Doğalgaz ve Katı Yakıt Ateşçiliği, 13-Sağlıklı Hayat Egzersizleri, 14-Semazen, 15-Çinicilik, 16-Aşçılık, 17-Kuaförlük, 18-Yöresel El Sanatları, 19-Uygulamalı Tiyatro, 20-Açık İlköğretim, Açık Lise ve Meslekî Açık Liseye yönelik yetiştirme kursları, 21-Arıcılık, 22-Büyük ve Küçükbaş hayvan besiciliği, 23-Yapı-İnşaat gibi kurslar açılabilir. Okullar Hayat Olsun Projesi [ 9 ]

10 HALKA YÖNELİK TOPLANTI, SEMİNER VE KONFERANS KONULARI BAŞLIKLARI S.N. Seminer ve Konferans Konu Başlıkları 1 Ana Kız Okuldayız 2 AÇEP (Ana çocuk sağlığı) 3 Sağlıklı ve Dengeli beslenme 4 Akraba ve Erken Yaş Evliliğinin Sakıncaları 5 Aile içi iletişim 6 Kadına yönelik şiddet 7 Ev Kazaları 8 Apartman Yöneticiliği 9 Hijyen 10 Eğitimin önemi 11 Engelli hakları 12 Sağlığa zararlı alışkanlıklardan korunma ve mücadele 13 Yeşil Kart uygulaması, Sayılı kanun hakkında bilgilendirme SORUMLU KURUMLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ a) İl/İlçe Millî Eğitim Müdürlükleri 1-Standartları itibariyle Protokol kapsamında proje işbirliğine uygun olan okulları ve işbirliği alanlarını belirlemek, 2-Okul birimlerinin Protokol yapılan belediyeye hazır halde sunulmasını sağlamak, 3-Okullarda sunulacak hizmetlerin gerektirdiği ısınma ve aydınlanma giderlerini karşılamak, 4-Hizmetlerin gerektirdiği eğiticilerin halk eğitim merkezleri aracılığıyla görevlendirilmesini takip etmek, 5-Okul bahçelerinin düzenlenmesi ve ağaçlandırılmasının tip projelere uygun olarak yapılmasını takip etmek. b) İlköğretim ve Ortaöğretim Kurum Müdürlükleri 1- Projenin okulda etkin bir biçimde uygulanmasını sağlamak ve işbirliği anlayışına uygun bir çalışma ortamı oluşturmak, 2- Okul birimlerinin işbirliği yapılabilecek alanlarını belirlemek ve bu birimleri protokol yapılan belediyeye hazır halde sunmak, 3-İhtiyaç duyulduğunda hizmetlerin sunulabilmesi için ücretli öğretmen görevlendirilmesini sağlamak, 4-Okul bahçelerinin düzenlenmesi ve ağaçlandırılmasının projelere uygun olarak yapılmasını takip etmek. c) Belediyelerin yükümlülükleri 1- Protokol yapılan birimlerde sunulacak hizmetler için belediyenin imkanları elverdiği ölçüde yeterli insan kaynağı ve bütçeyi sağlamak, Okullar Hayat Olsun Projesi [ 10 ]

11 2- Okulda mevcut bulunmaması halinde işbirliği içinde kullanılacak alanların tesisi veya eksiklerinin giderilmesine yönelik yatırım harcamalarını bütçe koşullarının elvermesi durumunda yapmak d) İl Orman ve Su İşleri Şefliğinin yükümlülükleri; 1-Uygulama yapılacak ve ağaçlandırılacak okul bahçeleri için ön etüt rapor ve uygulama projeleri hazırlamak, 2-Okul bahçelerinin ağaçlandırılması için gerekli olan fidanları en yakın fidanlıklardan bedelsiz olarak Millî Eğitim Müdürlükleri/Belediye birimlerine tahsis etmek ve naklini sağlamak, 3-Ağaçlandırılması talep edilen alanlara fidan dikimini gerçekleştirmek ve 3 yıl süreyle bu alanların bakım hizmetlerini sunmak. PROJENİN KAZANIMLARI 1-Okul bina ve eklentileri ile okul bahçelerinden yeterince yararlanılmış olunması, 2-Okul-aile ilişkisi ve ailelerinin okula aidiyetlerinin güçlendirilmesinin sağlanması, 3-Halkın artan meslekî, sosyal ve kültürel hizmet talebinin karşılanmış olması, 4-Hayat boyu öğrenmenin yaygınlaştırılması, 5-Ülke kaynaklarının etkin kullanılması, 6-Tüm yerleşim birimlerinde hizmet üretme potansiyelinin ortaya çıkarılması, 7-Belediyelerin okul bina ve bahçelerini okul saatleri dışında kullanarak hizmet üretme imkanına kavuşmaları 8-Kamu birimleri arasında işbirliğinin kurumsallaşmasına katkı sağlanması, 9-Belediye hizmetlerinin yaygınlaştırması, 10-Toplumun öğrenme imkânlarının genişletilmesi. Okullar Hayat Olsun Projesi [ 11 ]