TÜRKĠYE CUMHURĠYETĠ ERCĠYES ÜNĠVERSĠTESĠ BĠYOMEDĠKAL MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ TIBBĠ CĠHAZLARIN KALĠBRASYONU LABORATUVARI

Transkript

1 TÜRKĠYE CUMHURĠYETĠ ERCĠYES ÜNĠVERSĠTESĠ BĠYOMEDĠKAL MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ TIBBĠ CĠHAZLARIN KALĠBRASYONU LABORATUVARI DENEY NO:6 ELEKTROKOTER CĠHAZI KALĠBRASYONU Elektrkter; ameliyatlarda dkuyu yakarak kesme (cut) ve pıhtılaşma (cagulatin) işlemlerini yapmak için kullanılan bir cihazdır. Mnplar ve biplar lmak üzere iki çeşittir. Mnplarelektrkterde tek aktif uç bulunur ve ayrıca hastada geri dönüş elektrdu kullanılır. Biplarelektrkterde bıçağın 2 yüzüyle kesme işlemi uygulanırken aynı zamanda kesilen dkunun içindeki kılcal damarlar yakılarak dağlama/pıhtılaştırma yapılır ve kanama lmaz. Elektrcerrahi ninelemanları şunlardır: Elektrik devresi, Jeneratör, Aktif elektrd, Hasta, Dönüş elektrdu (Mnplar için) Ülkemizde standart şebeke elektriğinin frekansı 50Hz dir. Ancak bu frekanstaki elektrik akımı, sinirlerin maksimum seviyede uyarılmasına ve elektrikselşka sebep lduğu için elektrcerrahi amaçlı larak kullanılamaz. Bu nedenle elektrcerrahi işleminin yapılabilmesi için kullanılan enerjinin 200 khz-4 MHz aralığında lması gerekmektedir. Bu frekans sahası sinir ve kaslarımızı uyaramadığından dku tarafından algılanamaz ancak ısı etkisi meydana gelmesi sayesinde dku amaca göre yakılır/dağlanır. ELEKTROCERRAHĠ TĠPLERĠ ġekil 1Enerji spektrumu üzerinde elektrkterin yeri BiplarElektrcerrahi: Aktif ve dönüşuçlarının her ikisi de cerrahi bölgededir.akım; kullanılan cerrahi penset klları arasından akar ve yalnızca bu bölgedeki dkuyu etkiler. Dönüş elektrdukullanılmaz. MnplarElektrcerrahi: Aktif uç cerrahi bölgede, geniş yüzeyli dönüş elektrdu vücudun farklı bir bölgesinde bulunur. Cerrahi bölgeye uygulananaktif uçtan çıkan elektrikakımı dönüşelektrduüzerinden hasta vücudunuterk eder. ELEKTROCERRAHĠ DALGA TĠPLERĠ (Cut / Cagulatin / Blend) Farklı dku etkisi luşturmak için (kesme/pıhtılaştırma gibi) farklı frekans, genlik ve sürelerde enerji luşturulur. Cut: Elektrcerrahi kesme işleminde dku, cerrahi alana yüksek ısı daklayan elektrik atlamaları sayesinde kesilir. Elektrik atlamasını uygun bir şekilde sağlamak için cerrahın elektrdu dkunun hafif üzerinde tutması gerekir. Bu çk kısa bir zaman diliminde aşırı ısı rtaya çıkmasını sağlayacak ve dkunun buharlaşmasına sebep lacaktır. Cagulatin: Yüksek vltajdaçk düşük darbe ranıyla (dutycycle = %5-6) anibuharlaşma yerine pıhtılaşma etkisisağlanır. Blend: Dkunun ne tam larak kesilmek istendiği ne de dağlanmasının istendiği durumlar için farklı uygulama şekilleri kullanılır. Bu sayede ara etki luşturmak mümkündür.

2 ġekil 2Elektrcerrahide kullanılan dalga frmları Deneyde Kullanılacak Cihazlar: RF303 Elektrcerrahi Analizörü Elektrcerrahi Cihazı (ESU) RF303 Elektrkterin testi için kullanılan cihazdır. 1. LCD ekran 2. Güç seçim LED i 3. Akım seçim LED i 4. Test yükü LED i 5. Mdseçim düğmesi 6. Test yükü arttırma düğmesi 7. Test yükü azaltma düğmesi 8. Taşıma kulpu 9. Pil durum LED i 10. Osilskp çıkısı (BNC Bağlantısı) 11. Ölçüm direnci HF ölçümü 12. Tprak bağlantısı 13. HF yük direnci 14. Pil tprak bağlantısı 15. Güç kablsu girisi 16. Sigrta 17. Açma/Kapama anahtarı 18. Fan bölmesi 19. Fan bölmesi 20. RS232 prtu ġekil 3RF 303 Elektrcerrahi Analizörü Cihazı ve Bölümleri

3 Testlerin YapılıĢı: 1. Güç ve Akım Testi Elektrcerrahi sırasında, dku üzerine uygulanan güç ve akım seviyelerinin uygulanan değerde lup lmadığını kntrl etmek amacıyla yapılır. Analizör ile elektrkter cihazı arasındaki bağlantıları, aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi yapınız. Elektrkterden gelen aktif ucu (ESU Active), analizördeki sarı bölmeye timsah uçlu kabl aracılığı ile bağlayınız. Geri dönüş elektrdunu (ESU Dispersive), analizördeki mavi bölmeye timsah uçlu kabl aracılığı ile bağlayınız. Analizörün OHMS ayarını değiştirerek snraki adımları, ayarlanan her bir direnç değeri için tekrarlayınız. Elektrkter cihazının Pure ve Blend mdları için ve farklı güç seviyelerinde Cut ve Cag uygulayınız. Analizör Watts mdunda iken, her bir uygulamada ekranda kunan güç değerlerini raprdaki Güç Testi tablsundaki ilgili bölüme kaydediniz. Analizör ma mdunda iken, her bir uygulamada ekranda kunan güç değerlerini raprdaki Güç Testi tablsundaki ilgili bölüme kaydediniz. Güç testi için maksimum tlerans %20 lmalıdır.

4 2. Geri DönüĢ Elektrdu Bağlantı Kalitesi Testi Elektrcerrahi cihazı, dağıtıcı elektrdun (geri dönüş elektrdu) direnç değerini ve hasta ile bağlantısının yapılıp yapılmadığını algılayabilmelidir. Ve bu direnç seviyesi, geri dönüş elektrdunun bulunduğu bölgede hasar luşmaması için belirli sınırlar dahilinde lmalıdır. Elektrkter üreticilerine bağlı larak direnç algılama sınırları hm aralığında değişebilmektedir. Bu sınırların dışında bir direnç algılandığında CQM alarmı (Bağlantı kalitesi mnitörü), aktifleştirilerek kullanıcı uyarılabilmelidir. Bunun için, alarmın hangi direnç seviyesinde verildiği test edilmelidir. Analizör ile elektrkter cihazı arasındaki bağlantıları, aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi yapınız. Elektrkter aktif uç bağlantısı yapılmayacaktır. Direnç ölçümü için geri dönüş elektrdunun yerine kullanılacak iki uçlu kablnun uçlarını mavi ve sarı bölmeye takınız. Analizörün OHMS ayarını hm aralığında değiştiriniz. Elektrkterin alarm verip vermediğini ve alarmın duyulduğu direnç seviyelerini kaydediniz

5 3. Kaçak Akım Testleri Test 3.1 Yüksek frekanslı enerji uygulanırken,açık devre durumunda (yalnızca aktif veya dağıtıcı ucun bağlı lması durumu)her bir uçtan 200 hm değerindeki tprak direncine dğru lan kaçak akımın ayrı ayrı ölçülmesidir. Analizör ile elektrkter cihazı arasındaki bağlantıları, aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi yapınız. Her iki bağlantıdaki kaçak akımın ölçülmesi amacıyla aktif ve dağıtıcı geri dönüş elektrdunu ayrı ayrı bağlayarak bu testi tekrar ediniz. Elektrkterin aktif ucunu veya geri dönüş elektrdunu, analizördeki sarı bölmeye timsah uçlu kabl aracılığı ile bağlayınız. RF 303 cihazının mavi ve yeşil girişlerini birbirine "Jumper" kabllsunu kullanarak bağlayınız. Analizörün OHMS ayarından 200 hm a ayarladıktan snra aşağıdaki adımları gerçekleştirin. Elektrkter cihazınınmaksimum güç seviyeleri için Cut ve Cag uygulayınız. Analizör ma mdunda iken, her bir uygulamada ekranda kunan akım değerlerini raprdaki Kaçak Akım tablsundaki ilgili bölüme kaydediniz. Okunan akım değeri 150 ma den büyük lmamalıdır. Test 3.2 Yüksek frekanslı enerji uygulanırken aktif ve dağıtıcı elektrt üzerindentprağa dğru lantplam kaçak akımın ölçülmesidir. Analizör ile elektrkter cihazı arasındaki bağlantıları, aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi yapınız.

6 Elektrkterin aktif ucunu analizördeki gri bölmeye timsah uçlu kabl aracılığı ile bağlayınız. Analizördeki gri bölmedeki diğer çıkış ile mavi girişleri "Jumper" kablsu kullanarak bağlayınız. Diğer mavi girişe, elektrkter geri dönüş elektrdunu timsah uçlu kabl ile bağlayınız. RF 303 cihazının sarı ve yeşil girişlerini birbirine "Jumper" kabllarını kullanarak bağlayınız. Analizörün OHMS ayarından 200 hm a ayarladıktan snra aşağıdaki adımları gerçekleştirin. Elektrkter cihazının Cut ve Cag mdlarında maksimum güç seviyelerini uygulayınız. Analizör ma mdunda iken, her bir uygulamada ekranda kunan akım değerlerini raprdaki Kaçak Akım tablsundaki ilgili bölüme kaydediniz. Okunan akım değeri 150 ma den büyük lmamalıdır. Test 3.3 Yüksek frekanslı enerji uygulanırken aktif uçtan RF303 ün tprağına 200 hm luk bir direnç eklenir.hf kaçak akım bunun peşine eklenen bir diğer 200hm luk direnç üzerinden ölçülür ve ekrandan gözlenir Analizör ile elektrkter cihazı arasındaki bağlantıları, aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi yapınız. Analizörün OHMS ayarından "200 hm" a ayarladıktan snra aşağıdaki adımları gerçekleştirin. Elektrkter cihazının Cut ve Cag mdlarında maksimum güç seviyelerini uygulayınız. Analizör ma mdunda iken, her bir uygulamada ekranda kunan akım değerlerini raprdaki Kaçak Akım tablsundaki ilgili bölüme kaydediniz. Okunan akım değeri 150 ma den büyük lmamalıdır.

7 Geri Dönüş Elektrdu Bağlantısı Aktif Uç Bağlantısı TIBBİ CİHAZLARIN KALİBRASYONU LABORATUVARI Deney N 6 Deney Adı ELEKTROKOTER KALİBRASYONU Deneyin Amacı: AD - SOYAD NUMARA Kesme Cut (watt) Güç ve Akım Testi Ayarlanan Değerler Ölçülen Değerler Hata Kesme Kesme Kesme Test Yükü Cag Cut Cag Cut Cag Cut Cag (hm) (Watt) (watt) (Watt) (ma) (ma) (watt) (Watt) Basic CntactQualityMnitr (CQM) Test Direnç değeri 50 hm dan başlanarak artırılmıştır ve CQM seviyesi.. Ω larak ölçülmüştür. Test Nktası Max Kesme Gücü (Cut) Max Gücü (Cag) Max Kesme Gücü (Cut) Max Gücü (Cag) Test Nktası Max Kesme Gücü (Cut) Max Gücü (Cag) Test Nktası Max Kesme Gücü (Cut) Max Gücü (Cag) Test Gücü (W) Test Gücü (W) Test Gücü (W) Kaçak Akım Testi-1 Yüksek Frekans Kaçak Akım Değeri (ma) Kaçak Akım Testi-2 Yüksek Frekans Kaçak Akım Değeri (ma) Kaçak Akım Testi-3 Yüksek Frekans Kaçak Akım Değeri (ma) Değerlendirme Değerlendirme Değerlendirme Kesme Cut (ma) Cag (ma)