1. HAFTA TBT182. Temel Bilgi Teknolojileri Kullanımı II. Öğr. Gör. E. Ekmel SULAK.

Transkript

1 1. HAFTA TBT182 Temel Bilgi Teknolojileri Kullanımı II Öğr. Gör. E. Ekmel SULAK Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi

2 2 İçindekiler Konu Başlıkları... Hata! Yer işareti tanımlanmamış. 1. GOOGLE Arama Temel Web Arama Temel Görsel Arama Detaylı ve Özel Aramalar Blog Arama Alerts Dökümanlar (drive) Gruplar Chrome Akademik Haberler Takvim Çeviri Gmail Google

3 3 1. GOOGLE Tarihçe Google'nin kuruluş süreci, 1996 Ocak ayında Kaliforniya'daki Stanford Üniversitesi'nde doktora öğrencileri olan Larry Page ve Sergey Brin'in araştırma projesiyle başladı. Geleneksel arama motorlarıyla yapılan aramalarda, sonuçlar; aranan terimlerin sayfada kaç kez görüldüğü mantığıyla sıralanıyordu, ancak Google siteler arası ilişkilerin analizi konusunda çok daha elverişli iki sistem kuramı ortaya koydu. Bu yeni teknolojiye PageRank adı veriliyordu, bu sisteme göre sayfa dizinlerinin orijinal site ile olan bağlantı dönüşümleri belirlenerek; siteler, gösterilen ilgiye göre sıralanmaktaydı. (Inc., 2013) 1.1. Arama Temel Web Arama Aradığımız verilere ulaşmanın en kolay yolu Google dır. Tek yapmamız gereken google ın sitesine girip ulaşmak istediğimiz sonuçla alakalı kelimeleri yazmaktır. Bu noktada daha doğru sonuçlara erişmek için dikkat etmemiz gereken durumlar vardır. Bunlar: Arama sorgusundaki her kelime önemlidir. Doğru sonuca ulaşabilmek için kelimeleri doğru seçmemiz gerekmektedir. Gireceğiniz kelimeleri olabildiğince basit tutun. Örneğin Arçelik servisi arıyorsanız, nerde aradığınıza dair bilgiyi ekleyin. Arçelik Servis Karabük şeklinde arama yapmanız sizi filtrelenmiş ve aradığınız sonuçlara daha da yaklaştırır. Karşılaştığınız bir problemi arayacağınızda, direk aklınıza ilk gelen cümleyi değil bu terimin internette nasıl geçtiğini düşünün. Örnek olarak bilgisayarınız 1309 nolu bir hata veriyor. Bu hatayı bilgisayarım 1309 isimli hata veriyor şeklinde aramak yerine, hata 1309 şeklinde aramak sizi doğru sonuçlara daha hızlı ulaştıracaktır. Çünkü bu konu ile alakalı yazılmış yazıların başlığı hata 1309 veya hata 1309 çözümü şeklindedir. Arama, büyük-küçük harfe duyarlı değildir. Motosiklet Siteleri, MOTOSİKLET SİTELERİ, motosiklet siteleri veya motosiklet SitELEri kelimeleri ile yaptığımız aramalar aynı sonuçları geri döndürecektir.

4 4 Genellikle, gibi özel karakter ve noktalama işaretleri google tarafından dikkate alınmaz Temel Görsel Arama Web arama için geçerli olan özellikler görsel aramada da geçerlidir. Google görsellerde arama yaptığımızda gelen sonuçlardan birine (1 numara) tıkladığımızda, google yeniliklerinden birisi olarak açılır pencere şeklinde görsel açılmaktadır. Bu açılan pencerede görselin daha büyük halini (2 numara), görselin bulunduğu sayfanın linki (3 numara), görselin orjinali (4 numara) ve görsel ile ilgili ayrıntıları (5 numara) görebiliriz. Bu ayrıntı görselin çözünürlüğü özelliğini içerdiği gibi, görselin geçtiği web site adreslerini de vermektedir. 6 numarada gösterilen çarpı ile bu genişleyen pencereyi kapatabiliriz.

5 5 Görsel arama yaptığımızda arama araçları seçeneği ile aramamızı özelleştirebiliriz Herhangi bir zaman Arama sonuçlarınızı güncel veya belirlediğiniz tarih aralıklarından gelmesini sağlayabilirsiniz Tüm sonuçlar Görsel aramanızı konulara göre sıralayabilirsiniz. Örnek olarak istanbul araması yaptığınızda bu özelliği seçerseniz google, istanbul boğazı, istanbul yazısı, istanbul kız kulesi gibi konulara bölerek sonuçları gösterecektir Tüm boyutlar Görsel aramanızı büyük, küçük veya istediğiniz boyutlarda arayabilirsiniz Herhangi bir renk Arama sonuçlarını renk ile sınırlandırabilirsiniz. Bir araç aradığınızda renklerden beyazı seçtiğinizde google olabildiğince beyaz araçları getirecektir sonuçlarda.

6 Tüm türler Görsel sonuçlarının hangi türleri içereceğiniz bu özellik ile seçebilirsiniz Standart Görünüm Görsellerin altlarında boyutlarını da görmek için boyutları göster seçeneğini seçmemiz gerekmektedir Detaylı ve Özel Aramalar Google da temel aramayı hepimiz kullanmaktayız. Birçoğumuzun kullanmadığı google arama özellikleri ile aradığımız sonuçlara çok daha hızlı ulaşabiliriz. Kelime öbeği arama Google aramanız birden çok kelime içeriyor ve belirlediğiniz kelime öbeğinin aynen aranmasını istiyorsanız kelimelerin başına ve sonuna çift tırnak ekleyerek bunu yapabilirsiniz. Çift tırnak ile belirtilmiş kelime öbeklerinin birebir aynı geçtiği sonuçlar listeleneceğinden gereksiz kullanımda aradığınız sonuçları kaçırabilirsiniz. Örneğin KBÜ Uzaktan Eğitim aramasını kelime öbeği olarak yapalım: Belirli bir web sitesi içinde arama Google aramasının sadece belirli bir site içinden yapılmasını sağlayabilirsiniz. Örneğin motosiklet.net sitesinde BMW F650GS aramasını yapalım:

7 7 İstenmeyen kelimeleri hariç tutmak Arama sonucunda gelmesini istemediğiniz kelimeler varsa bunların başına eksi (-) işareti koyarak arama sonuçlarında gelmesini önleyebilirsiniz. Örneğin tablet bilgisayar aramasında ipad kelimesi içeren sonuçların listelenmemesi için aramamızı tablet bilgisayar -ipad şeklinde yapmamız yeterli olacaktır. Hariç tutmak istediğimiz kelimeler birden fazla ise her kelimenin başına eksi (-) koyarak arama yapmamız yeterli olacaktır. Boşlukları doldurma (*) * veya diğer adıyla joker karakter, çok kullanışlı olabilen ancak pek bilinmeyen bir özelliktir. Bir sorgu içinde * karakterini kullanırsanız, arama satırındaki diğer kelimelerin yerlerini koruyarak yıldız işaretlerinin yerinde geçen tüm kelimelerin olduğu arama sonucunu verir. Örneğin Android in yeni işletim sistemini ararken Android * duyurdu şeklinde arama yaparsak Android in duyurusunu yaptığı ürünlerin listelenmesini sağlayabiliriz. OR (VEYA) kullanımı Google arama kutucuğuna birden fazla kelime yazdığımızda bu kelimelerin hepsini içeren sonuç getirilmeye çalışılır. Bu şekilde yapılan aramalar bazen istediğiniz sonuçların ilk sayfalarda listelenmesini engeller. Eğer aradığınız kelimelerden birisinin sonuçlarda geçmesi yeterli ise OR (veya) kullanmak işinizi kolaylaştıracaktır. Örneğin satılık iphone yada blackberry telefon arıyorsunuz ve tek aramada sonuçları görmek istiyorsunuz. Satılık iphone OR blackberry şeklinde yapacağınız arama ile istediğiniz sonuçlara kolayca ulaşabilirsiniz. Belirli bir aralıkta arama Aradığınız terimin belirli bir aralıktaki rakamsal değerlere uygun sonuçlarını getirebilirsiniz.

8 8 Örneğin fiyatı 1000 ile 1500 TL arasında ipad arıyorum. Bunun için ipad yazdıktan sonra boşluk, iki rakam arasına iki nokta (..) koymam sonuna da bir boşluk ve para birimini eklemem yeterli olacaktır Blog Arama Google Blog Search, Google şirketi tarafından verilen bir internet araştırma hizmetidir. Fakat bu araştırma hizmeti sadece bloglar üzerinde olmaktadır. Yani aradığınız anahtar kelimeler sadece bloglarda aranmaktadır. (Inc., Wikipedia, 2012) Ayrıca Google Blogger özelliği ile ücretsiz olarak blog oluşturabilir, yazılarınızı paylaşabilirsiniz Alerts Google Alerts, sorgularınızla alakalı Google sonuçlarındaki (web, haberler vb.) en son güncellemelerin e-postayla gönderilmesi hizmetidir. Takip etmek istediğiniz bir arama sorgusu girin. Alacağınız sonuçların bir önizlemesini göreceksiniz. Google Alerts'ün kullanışlı yönlerinden bazıları şunlardır: gelişen bir haberi izleme bir rakip veya sektör hakkında güncel bilgilere sahip olma bir ünlü veya etkinlikle ilgili en son bilgileri alma sevdiğiniz takımlarla ilgili gelişmeleri takip etme

9 Dökümanlar (drive) İster internet'te, ister sabit sürücünüzde, ister hareket halindeyken çalışıyor olun; Google Drive, her yerden kolayca dosyalarınızı depolamanıza ve onlara erişmenize olanak tanır. İşleyiş şöyledir: 1. İnternet'te drive.google.com adresine giderek Google Drive'ı ziyaret edin. 2. Bilgisayarınıza veya mobil cihazınıza Google Drive'ı yükleyin. 3. Dosyalarınızı Google Drive'a atın. Tüm işlem cihazınızda gerçekleşir. Artık siz neredeyseniz dosyalarınız da sizinle birliktedir. Web üzerindeki, bilgisayarınızdaki veya mobil cihazınızdaki bir dosyayı değiştirdiğinizde söz konusu dosya Google Drive'ı yüklediğiniz tüm cihazlarda güncellenir. Paylaşın, ortak çalışmaya katılın ya da tek başınıza çalışın: dosyalar sizin, tercih sizin. (Inc., Google, 2013) 1.5. Gruplar Google Grubu, Google Grupları hizmeti kullanılarak oluşturulmuş, kullanıcıya ait bir gruptur. Google Grupları, posta listenizi yönetmenizi ve arşivlemenizi sağlamanın yanı sıra, grup üyeleriyle doğru iletişim kurabilmeniz ve ortak çalışabilmeniz için de bir yöntem sunar. Diğer ücretsiz posta listesi hizmetlerinden farklı olarak, Google Grupları, son derece cömert saklama sınırları, özelleştirilebilir sayfa özellikleri ve benzersiz yönetim seçenekleri sunar. Her zaman olduğu gibi, Google Grupları da

10 10 sadece alakalı metin reklamlarını görüntüler (afiş veya pop-up reklamlar asla görüntülenmez) Chrome Google Chrome, Web'i daha hızlı, kolay ve güvenli hale getirmek için Google tarafından tasarlanmış, Chromium tabanlı ücretsiz bir tarayıcıdır. Chromium, Google Chrome'ın da kaynak kodunu oluşturduğu açık kaynak bir web tarayıcısı projesidir. Başarılı, kolay ve stabil çalışmasıyla kısa sürede Türkiyede tarayıcı pazarında birinciliğe çıkmıştır. Google Chrome da dikkat çeken noktalar; çok az bellek kullanımı, gelişmiş özelliklerdeki ve farklı konumdaki sekmeler, sayfa kaynak koduna hakimiyet, gizli mod, üstün javascript hızı, hoş ve kolay indirme yöneticisi, hızlı erişim ve tüm menülerdeki kolaylık Akademik Google Akademik, akademik literatürde geniş çaplı arama yapmak için kolay bir yol sunmaktadır. Tek bir yerden birçok alanda ve kaynakta arama yapabilirsiniz: akademik yayıncılara, profesyonel derneklere, ön baskı kaynaklarına, üniversitelere ve diğer akademik organizasyonlara ait gözden geçirilmiş yazılar, tezler, kitaplar, özetler ve makaleler. Google Akademik, akademik araştırma dünyasında en alakalı araştırmayı tanımlamanızı kolaylaştırır. Google Akademik in özellikleri Tek bir kullanışlı yer üzerinden farklı kaynakları arama Bilimsel yazıları, özetleri ve alıntıları bulma Kütüphaneniz yardımıyla ya da web üzerinden yazının tamamına erişme Herhangi bir araştırma alanındaki başlıca bilimsel yazılar hakkında bilgi edinme

11 Haberler Google News, Eylül 2002 yılında Google tarafından hizmete sokulmuş ve 4000 farklı haber kaynağından sürekli güncellenen haberler içinde kullanıcıların aradıklarını bulmalarını sağlayan servistir. Haberleri konularına göre sınıflandırmakta ve en son gelişmelerin aranmasını mümkün kılmaktadır. Google'un haber yakalayıcısı (crawler), normal arama yakalayıcıları gibi çalışmaktadır. Gündebirkaç kez haber sitelerini gezmekte ve bulduğu bilgileri indekslemektedir Takvim Google takvim i kullanmak için 7 neden: 1. Programlarınızı paylaşın: İş arkadaşlarınızın, aile bireylerinizin ve arkadaşlarınızın takviminizi görmesine izin verin ve başkalarının sizinle paylaştığı programları görüntüleyin. Birinin meşgul mü serbest mi olduğunu bilmek program yapmayı çok kolay hale getirir.

12 12 2. Hareket halindeyken de takviminize ulaşın: Cep telefonunuzun yerleşik takvimiyle iki yönlü senkronizasyon sağlayarak veya Google Takvim'in küçük ekranlar için tasarlanmış olan mobil sürümünü kullanarak bilgisayar başında olmadığınızda da takviminize erişebilirsiniz. 3. Artık hiçbir etkinliği unutmayın: Özelleştirilebilir hatırlatıcılar programınızdan haberdar olmanızı sağlar. Dilerseniz hatırlatıcıların e-posta ile gönderilmesini, dilerseniz de doğrudan cep telefonunuza kısa mesaj iletilmesini seçebilirsiniz. 4. Davetiye gönderin ve LCV taleplerini takip edin: Diğer kişileri takviminizdeki etkinliklere davet edin. Davetliler, etkinliklerinize katılıp katılmayacaklarını e-postayla veya Google Takvim üzerinden bildirebilir. 5. Masaüstü uygulamalarınızla senkronize edin: Etkinliklerinizi Apple ical ve Mozilla Sunbird ile senkronize ederek takviminize dilediğiniz zaman dilediğiniz şekilde erişin. 6. Çevrimdışı çalışın: İnternet erişiminiz olmadığı anlarda bile programınızı takip edin. Çevrimdışı erişimle, nerede olursanız olun takviminizin salt okunur sürümünü görüntüleyebilirsiniz. 7. Bunların tamamı ücretsiz Çeviri Google Çeviri (Google Translate), İnternet sayfalarını, metinleri veya yüklemiş olduğunuz belgeleri ücretsiz çeviren bir araçtır. Google tarafından sağlanır. İlk olarak 28 Nisan 2006 tarihinde,arapça ile İngilizce arası çeviri yaparak hizmete girmiştir. 20 milyar kelime içeren Birleşmiş Milletler belgeleri üzerinde eğitilen bir yazılım kullanır. 1 Şubat 2009 tarihi itibariyle Türkçe çeviri de yapılabilmektedir Gmail Gmail Google şirketi tarafından sunulan genel ağ (internet) tabanlı e-posta hizmetidir. Gmail'in veri saklama kapasitesi sürekli artmaktadır (10 gigabaytın üzerinde). Ücretsiz POP3 iletişim olanağı vermektedir. Gmail hesabına sahip olmak isteyenlerin daha önceden, halihazırdaki bir kullanıcıdan davet alması gerekirken 7 Şubat 2007 tarihi itibariyle herkes üye olabiliyor. Gmail'in içine anında mesajlaşma sistemi de (Google Talk) yerleştirilmiştir. Bu sistemle başka bir program yüklemeye gerek kalmadan anında mesajlaşılabilir, ayrıca bu mesajlaşma kayıtları içinde arama yapılabilir.

13 Google+ Google+ (bazen Google Plus olarak da bahsedilir ve G+ şeklinde kısaltılır), kurucusu olan Google tarafından yönetilen sosyal ağ ve kimlik doğrulama hizmeti. 28 Haziran 2011 tarihinde duyurulan servis ilk dönemde davetiye sistemi ile üye kabul etmiş, 20 Eylül 2011 gününden itibaren ise siteye üyelikler gerçek adını kullanmak şartıyla 18 yaş üzeri herkes için açılmıştır. Kısaca Google+ günümüzde kullandığımız birçok özelliği içinde barındıran bir oluşumdur. Facebook, messenger, instagram, youtube vs. gibi sitelerin işlevlerini tek çatı altında gerçekleştirmektedir.

14 14 Kaynakça Inc., G. (2013, 01 01). Google. Retrieved 01 30, 2013, from Google: Inc., G. (2012, 08 08). Wikipedia. Retrieved 01 30, 2013, from Wikipedia: Inc., G. (2013, 01 26). Wikipedia. Retrieved 01 29, 2013, from Wikipedia: tr.wikipedia.org/wiki/google