T.C. YALOVA ÜNİVERSİTESİ Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı. İÇ KONTROL ve RİSK YÖNETİMİ 2 İÇ RİSK YÖNETİMİ

Transkript

1 T.C. YALOVA ÜNİVERSİTESİ Strateji Geliştirme Daire Başkanlğ İÇ KONTROL ve RİSK YÖNETİMİ 2 İÇ RİSK YÖNETİMİ EYLÜL 2015

2 1-) Risk Yönetimi Nedir? Üniversitemizde, risk olarak tanmlanan muhtemel olumsuz olay veya durumlarn önceden belirlenmesi, değerlendirilmesi, kontrol altna alnmas ve bu çalşmalardan sorumlu olanlar içeren, iç kontrol uygulamalar ile birlikte kurum düzeyinde bütüncül olarak uygulanan süreçtir. Üniversite Senatosunun 26/05/2015 tarih ve sayl Karar ile yürürlüğe konulan Kurumsal Risk Yönetimi Strateji Belgesi Risk Yönetiminin yasal dayanağn oluşturmaktadr. 2-) Risk Nedir? Üniversitenin amaç ve hedeflerine ulaşlmasn engelleyecek, Hizmetlerin beklenen düzeyin altnda öğrenci ve diğer yararlanclara sunulmasna yolaçabilecek, İç ve dş paydaşlarn Üniversiteye olan güvenini zedeleyebilecek, Yolsuzluğa meydan verebilecek, Faaliyetlerin mevzuata aykr yürütülmesine ve kaynak kaybna sebep olabilecek her türlü olaydr. 3-) İç Kontrolden Ne Fark Vardr? Risk yönetimi ile iç kontrol ayrlmaz bir bütündür. Etkili bir iç kontrol sisteminin ya da risk yönetiminin sağlanmas için her ikisinin de kurumda oluşturulmas ve uygulanmas gerekmektedir. 2

3 Bununla birlikte Risk Yönetimi, İç Kontrolden farkl olarak; Kurumsal amaç ve hedeflerin en yüksek seviyede gerçekleştirilebilmesini, Yönetimin kurumsal amaç ve hedefler doğrultusunda karar almasn, Kurumun varlklar, değerleri ve itibarnn korunmas ve geliştirilmesini, Çalşanlarn görev ve faaliyetlerini, bu amaç ve hedeflere ulaşmay sağlayacak şekilde yürütmesini, Çalşanlarn kurumsal amaç ve hedefleri gerçekleştirmede, yönetime karar almaya katkda ve öneride bulunabilmesini sağlar. 4-) Risk Yönetiminin Aşamalar Nelerdir? a. Riskin Belirlenmesi Görev ve faaliyetlere ilişkin karşlaşlan sorunun risk olmas halinde, riskin ilgili olduğu alt süreç ve iş admlar üzerinde belirtilmesi, b. Riskin Tanmlanmas Görev ve faaliyetle ilgili olumsuz durumun nedeni ve gerçekleşmesi halinde ortaya çkacak sonucun ortaya konulmas, c. Risk Türünün Tespit Edilmesi Riskin ortaya çkaracağ sonucun niteliğine göre stratejik, yasal, finansal kayp, raporlama ve itibari risk olarak belirlenmesi, 3

4 d. Riskin Değerlendirilmesi Riskin etkisi (amaç ve faaliyetler üzerindeki açacağ olumsuz sonucun önem derecesi) ve olaslğna (belli bir dönemde gerçekleşebilme sklğ) göre risk seviyesinin belirlenmesi, e. Varsa Mevcut Kontrollerin Değerlendirilmesi Riskleri önleme ya da makul seviyeye düşürmede mevcut kontrollerin risk iştah çerçevesinde yeterliliğini değerlendirme, f. Riske Cevap Verme Yöntemini Seçme Riski mevcut seviyesiyle kabul etme, riski azaltma, görevlerin bir ksmn ya da tamamn Üniversite dş kurum ve kişilere devrederek riski paylaşma, riskten kaçnma yöntemlerinden birini ya da birkaçn seçme, g. Riski Azaltma Cevab Mevcut kontrollerin risk seviyesini makul düzeye (risk iştah içerisine) indirgememiş olmas halinde yeni eylem planlarn (ek /yeni kontrollerin) oluşturma h. Bilgi, İletişim ve İzleme Alt süreç ve iş akşlar üzerinde tanmlanan riskleri, mevcut kontrollerin yeterliliğini, risklere karş alnan yeni kontrol önerilerini 4

5 içeren birim uygulamalarn raporlama ve izleme, Uygun bulunan yeni önlemlerin birimde uygulanmasn sağlama, İç kontrol sisteminin uygulanma durumunu, eksiklikleri, karşlaşlan sorunlar belirleyerek raporlama 5-) Risk Yönetiminden Kimlerin Sorumluluklar Vardr? Üniversitemiz çalşanlarnn tümünün risk yönetimi içerisinde sorumluluklar bulunmaktadr. Çalşanlarn karşlaşmş olduğu riskleri, alt süreçler ya da iş admlar üzerinde belirtmesi, önceden belirlenmiş riskleri ve bu risklere karş alnan kontrolleri dikkate alarak alt süreçlerdeki iş admlarna göre faaliyetleri yürütmesi gerekmektedir. Birim yöneticilerinin alt süreç sorumlulular olarak, Rektör Yardmclarnn süreç sorumlular olarak, birim ve idare risk koordinatörleri ile birlikte risk yönetiminde sorumluluklar bulunmaktadr. Ayrntl Bilgi, Kurumsal Risk Yönetimi Stratejisi Belgesinde ye almaktadr. Öğrencilerimizin, mal ve hizmet tedarikçilerinin, başta risklerin belirlenmesi olmak üzere, sistemin işlerliğine katkda bulunmas beklenir. 5

6 6-) Görev ve sorumluluklarm yerine getirmede ne gibi katklar sağlar. Bu yönetim modeli ile görevlerinizi, günlük işlemlerinizi düzenlemelere uygun şekilde yerine getirmek ve herhangi bir sorun yaşamamak üzere, süreçlere başvurmanz, süreçlerde belirtilen, faaliyetlerin mevcut ya da olas riskleri dikkate almanz imkân bulunmaktadr. Ayrca, karşlaştğnz risklerin raporlanmas sonucu bu risklerden üst yönetimin bilgisinin olmas ve 6

7 gerektiğinde önlem almas için olanak sağlamaktadr. 7-) Herhangi bir riskin ortaya çkmas halinde ne yapmalym? Görev ve sorumluluklarmzla ilgili bir riskin (sorunun) gerçekleşmesi halinde, risk olarak gördüğünüz durumu ve ortaya çkardğ sonucu İç Kontrol ve Risk Yönetimi bilgi sisteminde yer alan Süreç Yönetimi> İş Akş Şemalarn tklayarak ilgili alt süreci seçerek, alt sürece ya da ilgili olduğu iş adm üzerine riski yazmanz gerekmektedir. Belirtmiş olduğunuz risk, birim risk yönetimi ekibi tarafndan, risk etki ve olaslk ölçek göstergeleri dikkate alnarak değerlendirilecek ve riskin seviyesi belirlenecektir. Seviyesi belirlenen risklerin kabul edilemez durumda olmas halinde riske karşlk alnacak önlemler eylem planlar şeklinde belirlenerek, riskin en düşük düzeye düşürülmesi planlanacaktr. Risk ve riske karş Üniversite düzeyinde ya da başka birimce alnmas gereken önlemler yllk olarak biriminiz tarafndan değerlendirileceği gibi, üçer aylk dönemlerle de birim risk koordinatörü 7

8 tarafndan idari risk koordinatörüne, buradan izleme ve yönlendirme kuruluna sunulacaktr. 8-) Riski nasl tanmlayacağm? Kurumsal Risk Yönetimi Strateji Belgesinde yer alan İş Akşlar Üzerinde Risklerin Belirlenmesine ilişkin sorulardan yararlanarak riski tanmlayabilirsiniz. 9-) İç Kontrol ve Risk Yönetimi ve yönetim bilgi sistemi ile ilgili konularda kimden destek alabilirim? Biriminiz Risk Koordinatörü ile İç Kontrol Temsilcilerinden ve ayrca Strateji Geliştirme Daire Başkanlğ İç Kontrol Müdürlüğünden destek alabilirsiniz. 10-) İç kontrol ve risk yönetimi uygulamalarna nasl ulaşabilirim? adresinde yer alan İç Kontrol ve Risk Yönetimi Sistemine (İKRYS) giriş yaparak uygulamalara ulaşabilirsiniz. Tüm personelimizin sisteme giriş yetkisi bulunmaktadr. İKRYS nin yansra, iç kontrol ve risk yönetimi ile ilgili merak ettiğiniz konulara ilişkin bilgi ve belgeler biriminiz web ana sayfasnda yer alan İç Kontrol Bölümünde yer almaktadr. Strateji Geliştirme Daire Başkanlğ 8