ÅF Consult Türkiye Elektrik Dağıtım Ar-Ge Projeleri. ELDER 3. Enerjide Ar-Ge Çalıştayı 19 Aralık 2017, Ankara

Transkript

1 ÅF Consult Türkiye Elektrik Dağıtım Ar-Ge Projeleri ELDER 3. Enerjide Ar-Ge Çalıştayı 19 Aralık 2017, Ankara

2 İçindekiler EPDK Destekli Ar-Ge Projelerimiz ve Akademik Yayınlarımız Ar-Ge Projeleri Teknik Bilgilendirme Türkiye Akıllı Şebeke Yol Haritası Dağıtım Şirketleri İşletme Gelir Gereksinimlerinin Belirlenmesi Ark Flaş ve Enerji Altında Çalışma Kuş Kaynaklı Arızaların Azaltılması Gerilim Çökmelerinin Azaltılması Büyük Veri Uygulamaları Kendi Kendini İyileştiren Şebekelere Geçiş

3 ÅF Consult Türkiye 80 in üzerinde müşterimizden, 230 dan fazla proje referansına sahibiz. 21 Elektrik Dağıtım ve Perakende Şirketi ile 107 proje tamamlanmış olup, 20 proje de halihazırda devam etmektedir.

4 ÅF Türkiye-Faaliyet Alanları Yenilenebilir Enerji Enerji Piyasaları İletim/Üretim/Test Akıllı Şebeke ve AR-GE Şebeke Planlama Yönetim Danışmanlığı

5 ÅF Consult Türkiye 5-10 Yıllık Master Plan Projeleri BAŞKENT AKEDAŞ YEŞİLIRMAK TRAKYA Nijerya ENUGU, JOS, KANU TOROSLAR BOĞAZİÇİ Kosova KEDS AYEDAŞ OT Tasarım ve Uygulama Danışmanlığı BAŞKENT SCADA/DMS/OMS Tasarım Kazakistan Akıllı Şebeke Tasarım BAŞKENT Akıllı Şebeke Fizibilite Kosova-KEDS CBS ve SCADA/DMS Tasarım AKEDAŞ CBS ve SCADA/DMS/OMS YEDAŞ SCADA/DMS/OMS MERAM EDAŞ SCADA/DMS/OMS TREDAŞ WFM TREDAŞ CBS ve SCADA/DMS/OMS Varlık Yönetimi ve Veri Projeleri AYEDAŞ OG ve AG Şebeke Veri Toplama Yatırım Uygulama Projeleri AYDEM Muğla AKEDAŞ Kahramanmaraş YEDAŞ Ordu BEDAŞ - Avcılar Enerji Piyasaları ve Regülasyon Projeleri Tarife Modeli Kurulması Projeleri Teknik ve Finansal Durum Tespiti Projeleri CAPEX Planlama Projeleri Teklif Danışmanlığı Operasyonel Değerlendirme Projeleri Yatırımların Denetlenmesi Projeleri Uygulama Dönemleri İçin Tarife Teklifi ve Gerekçe Raporlarının Hazırlanması

6 EPDK Destekli Ar-Ge Projelerimiz No Ar-Ge Projelerimiz Paydaş Dağıtım Şirketi 1 Türkiye Akıllı Şebeke Yol Haritası 21 EDAŞ 2 Dağıtım Şirketleri İşletme Gelir Gereksinimlerinin Belirlenmesi 21 EDAŞ 3 DAGSİS - PV Sistemlerin Entegrasyonu MEDAŞ 4 DAGSİS - Yük Yönetimi MEDAŞ 5 Dağıtım Şebekelerinde Teknik Kayıp MEDAŞ, BEDAŞ 6 Ark Flaş ve Enerji Altında Çalışma Uygulamaları TREDAŞ 7 Kuş Kaynaklı Arızaların Azaltılması TREDAŞ 8 Arıza Akımlarının Limitlenmesi BAŞKENT, TOROSLAR 9 Gerilim Çökmelerinin Azaltılması TREDAŞ 10 Buz Yükü Etkilerinin Azaltılması KCETAŞ, OEDAŞ, ARAS 11 Yüksek Empedanslı Arızaların Tespit Edilmesi ARAS 12 Kayıp-Kaçak ve Arıza Süreçlerinin İyileştirilmesi İçin Büyük Veri Uygulamaları YEDAŞ 13 Kendi Kendini İyileştiren Şebekeye Geçiş SEDAŞ 14 Dağıtım Şebekelerinde Yan Hizmetler MEDAŞ

7 Akademik Yayınlarımız DAGSİS - Yük Yönetimi Load Curve Classification for the Evaluation of Demand Side Management Programs K. Yumak, G. Tosun, B. Varlık, M. Bağrıyanık; IManEE 2016, Chalkidiki, Yunanistan, 23 Eylül 2016 Kuş Kaynaklı Arızaların Azaltılması An Overview of Bird Related Issues in Electrical Power Systems Ö. Polat, K. Yumak, N. E. Atilla, M. Bağrıyanık; IManEE 2016, Chalkidiki, Yunanistan, 23 Eylül 2016 Ark Flaş ve Yük Altında Çalışma A Feasibility Study of Live Working in Turkish Electricity Distribution System F. Nasibov, S. Yorukoglu, O. Gul, R. Cildarul; ICOLIM 2017, Strasbourg, Fransa, 3 Temmuz 2017

8 Akademik Yayınlarımız Gerilim Çökmelerinin Azaltılması Simulation of Voltage Sag Events in Distribution Networks and Utility-Side Mitigation Methods M. S. Sezgin, Ö. Polat, K. Yumak, O. Gul, N.E. Atilla; ELECO 2017, Bursa, Türkiye, 01 Aralık 2017 Assessment of Voltage Sag Events Based on Measurement Studies in an Industrial Facility Ö. Polat, M. S. Sezgin, K. Yumak, O. Gul, R. Unal; ICHQP 2018, Ljubljana, Slovenya, 13 Mayıs 2018 (Başvuruldu) Arıza Akımlarının Limitlenmesi Evaluation of Short Circuit Current Effects on Power System Network Components Ö. Polat, G. Yumurtacı, A. Akgün; Electrify Europe, Viyana, Avusturya, 19 Haziran 2018 (Başvuruldu) Yüksek Empedanslı Arızaların Tespit Edilmesi Elektrik Dağıtım Şebekelerinde Yüksek Empedanslı Arızalar K. Yumak, S. Erken, T. Kahyaoğlu, M. Bağrıyanık, Ş. Kurtoğlu; 3e Electrotech

9 Ar-Ge Projeleri Teknik Bilgilendirme

10 Faz III Faz V & VI Faz II Faz IV Faz I Türkiye Akıllı Şebeke Yol Haritası Proje Ana Paydaşları: ÅF Consult, Başkent, AYEDAŞ, Toroslar, ADM, GDZ, Boğaziçi, Çamlıbel, Akdeniz, Uludağ EDAŞ, Diğer EDAŞ lar Türkiye elektrik dağıtım şebekesine özgü akıllı şebeke stratejisinin belirlenmesi ve yol haritasının geliştirilmesi Akıllı şebeke yol haritası çalışmaları için metodolojinin belirlenmesi ve tanımlamaların yapılması Yurt içi ve yurt dışı uzmanlarla çalıştaylar Dağıtım şebekesi mevcut durum tespit çalışmaları Veri temini ve anket çalışmaları Akıllı şebeke olgunluk modeli doğrultusunda değerledirmeler Dağıtım şebekelerinin puanlanması 2035 ufkunda akıllı şebeke ihtiyaçlarının ve stratejilerinin belirlenmesi İlgili senaryoların geliştirilmesi İş modellerinin ve mevzuat gereksinimlerinin incelenmesi Tüm paydaşların katılımıyla çalıştaylar Öneriler doğrultusunda revizyonlar En iyi uygulama örneklerinin ve ilgili teknolojilerin belirlenmesi Tedarikçi firmalarla çalıştaylar Gap analizi ve gereksinimlerin belirlenmesi Önceliklendirme çalışmaları 2035 vizyonunda aksiyon planı ve projelerin belirlenmesi

11 Türkiye Akıllı Şebeke Yol Haritası Akıllı Şebeke Teknik Bileşenleri Dağıtım Şebekeleri Kümeleme Yaklaşımı EDAŞ Kümeleri Kısa ve Orta Dönem Yol Haritası

12 Dağıtım Şirketleri İşletme Gelir Gereksinimlerinin Belirlenmesi Proje Paydaşları: ÅF Consult, ADM, Akdeniz, Aras, AKEDAŞ, AYEDAŞ, Boğaziçi, Başkent, Çamlıbel, Çoruh, Dicle, Fırat, GDZ, KCETAŞ, Meram, Osmangazi, Sakarya, Toroslar, Trakya, Uludağ, Van Gölü, Yeşilırmak EDAŞ lar Proje Amacı: İşletme gelir gereksinimi belirlenmesine yönelik mevzuat ve düzenlemelerin karşılaştırmalı analizinin yapılması 4. Uygulama Dönemi için, sektörünün şartlarına uyumlu işletme gelir gereksiniminin hesaplanmasına yönelik bir model geliştirilmesi, Dağıtım şirketleri ve EPDK açısından verimli ve sürdürülebilir bir gelir modeli oluşturulma sürecine katkı sağlanması. OPEX Kalemlerinin Belirlenmesi Arıza Onarım Bakım Sayaç İşlemleri İdari Hizmetler BT Her Kalem için Alt Süreçlerin Belirlenmesi AG Müşteriler Sayaç Okuma Kaçak İzleme Veri Toplama ve Analizi Müşteri Sayısı Hat Uzunluğu Dağıtılan Enerji... Alt Süreçler için İstatistiksel/ Ekonometrik Analizler Kümeleme Regresyon Logaritmik Dönüşüm. Bölgesel Farklılıkların Modele Entegrasyonu İklim Coğrafya Müşteri Tipi Müşteri Yoğunluğu Kayıp&Kaçak Alt Süreçlerin Entegre Edilmesi OPEX (personel + araç + yakıt + ekipman ) Mikro düzeyde faaliyetler (müşteri hizmetleri, şebeke operasyonları, yatırım, IT/OT sistemleri vd.) dikkate alınarak maliyetlerin belirlenmesi Türkiye için uygulanabilir nitelikte olan ve coğrafi özellikleri dikkate alan bir model oluşturulması Kalite-OPEX ve Verimlilik-OPEX ilişkilerinin kurulması

13 Ark Flaş ve Enerji Altında Çalışma Proje Paydaşları: TREDAŞ, ÅF Consult, İTÜ Elektrik Mühendisliği IEEE : IEEE Guide for Performing Arc-Flash Hazard Calculations NFPA70E: Standard for Electrical Safety in the Workplace Saha etütleri Ark flaş tehlike analizleri ve etiketleme yöntemleri Gerekli kişisel koruyu donanımların belirlenmesi Ark azaltıcı çözüm yöntemleri ve ark flaş röleleri ile ilgili değerlendirme ve uygulamalar Ark flaş enerji analizleri simülasyon çalışmaları

14 Ark Flaş ve Enerji Altında Çalışma Yük altında çalışma ile ilgili detaylı yönergelerin ve çalışma prosedürlerinin çıkarılması (7 temel işlem için) Risk değerlendirmeleri ve iş adımları Ark-Flaş çözümleri pilot saha uygulamaları Yük altında çalışma ekipmanları teknik şartnameleri Uluslararası konferansta akademik bildiri sunumu

15 Kuş Kaynaklı Arızaların Azaltılması Proje Paydaşları: TREDAŞ, ÅF Consult, İTÜ Elektrik Mühendisliği, Trakya Üniversitesi Biyoloji Bölümü IEEE Std : Guide for Reducing Bird-Related Outages Avian Power Line Interaction Cmte. (APLIC) dokümanları Bölgede üreyen ve bölgeden göçen kuş türlerinin analizi Kesinti verileri ve geçmiş dönem saha uygulamalarının değerlendirilmesi Çözüm yöntemleri bağlamında ulusal ve uluslararası kurumlar ve tedarikçiler ile çok sayıda çalıştay Tedarik edilen ekipmanlarla pilot saha uygulamaları Yuva platformları ile ilgili köylerde saha çalışmaları Kuş güvenlikli travers tasarımı ve kamçılanma problemi için mekanik dayanım hesaplamaları Uluslararası konferansta akademik bildiri sunumu

16 Kuş Kaynaklı Arızaların Azaltılması TREDAŞ a özgü Kuş Koruma Planı geliştirilmesi Kuş Koruma Planı: Yuva Yönetimi Kuş Raporlama Sistemi Risk Değerlendirme Metodolojisi Kuş Habitatı Geliştirme Kalite Kontrol Toplumsal Farkındalık Arıza ve Yuva Tespit Formu Kuş Kaynaklı Kesinti Yönergesi Kuş Yuvası Yönetimi Yönergesi Kuş Türleri Yönergesi

17 Gerilim Çökmelerinin Azaltılması Proje Paydaşları: TREDAŞ, ÅF Consult, İTÜ Elektrik Mühendisliği IEEE Std : IEEE Guide for Voltage Sag Indices IEEE Std : IEEE Guide for Identifying and Improving Voltage Quality in Power Systems Sabit ve mobil kalite kaydedici verilerinin analizi Şebeke ve tüketici tarafında uygulanabilecek yöntemlerin değerlendirilmesi Endüstriyel tesislerden saha ölçümleri

18 Gerilim Çökmelerinin Azaltılması Pilot saha uygulamaları çalışmaları Akademik bildiriler ve uluslararası konferans katılımları.

19 Büyük Veri Uygulamaları Proje Paydaşları: YEDAŞ, ÅF Consult, ODTÜ Elektrik-Elektronik Müh. Bölümü Büyük veri algoritmaları geliştirerek kayıp-kaçak, arıza analizleri ve kurumsal kaynak planlama süreçlerinin iyileştirilmesi Ham Veri İlişkisel Veri Mevcut veri kaynaklarının ve veri akışlarının incelenmesi Veri Analitiği Senaryoları SAP, CRM, OSOS, SCADA/DMS/OMS, CBS, AG İzleme Sistemi vb. Bilgi Yapısal Veri Optimum veri akış modellerinin ve stratejilerinin oluşturulması Farklı BT sistemlerine ait veri setlerinin optimizasyonu Veri analitiği senaryoları ve algoritmalarının geliştirilmesi Yazılım aracı uygulamaları Değer (Intelligence)

20 Kendi Kendini İyileştiren Şebekeye Geçiş Proje Paydaşları: SEDAŞ, ÅF Consult Kendi kendini iyileştiren (self-healing) şebekelere geçiş uygulamaları Yeraltı ve havai hat şebekeleri için yenilikçi çözümler Uygulama çözüm mimarisi Arıza senaryolarının ve anahtarlama dizilerinin simülasyonu Saha uygulamaları ve otonom anahtarlamaya geçiş Fider Kesicisi Fider Kesicisi Kablo Arızası 380/34,5 kv İndirici Merkez 380/34,5 kv İndirici Merkez Koruma rölesi kesiciye açma komutu yolluyor Fider Kesicisi Fider Kesicisi 380/34,5 kv İndirici Merkez Normalde Açık Nokta 380/34,5 kv İndirici Merkez Normalde Açık Nokta 380/34,5 kv İndirici Merkez Fider Kesicisi Yük ayırıcıları açılıyor ve arıza izole ediliyor 380/34,5 kv İndirici Merkez Fider Kesicisi Kesici tekrar kapatılıyor 380/34,5 kv İndirici Merkez Fider Kesicisi Normalde Açık Nokta 380/34,5 kv İndirici Merkez Fider Kesicisi Normalde Açık Nokta Kapatılıyor

21 TEŞEKKÜRLER Gökhan TOSUN Head of Smart Grid and R&D ELDER 3. Enerjide Ar-Ge Çalıştayı 21 Kasım 2017, Ankara