OHSAS Yavuz CALP

Transkript

1 OHSAS Yavuz CALP Makine Mühendisi A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı İş Güvenliği Uzmanlığı ve İşyeri Hekimliği Eğiticisi İş Güvenliği Bilim Uzmanı ve Bilirkişisi

2 SUNUM PLANI Yasal Mevzuatlar İş Sağlığı ve Güvenliği Kavramı, Amacı İşveren ve Çalışanların Sorumlulukları İstatistikler İş Kazası&Meslek Hastalıkları ve Nedenleri Tehlike ve Risk Kavramları Ohsas Yönetim Sistemi Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 2

3 YASAL MEVZUATLAR 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, (30 Haziran 2012) İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (18 Nisan 2014) İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği (29 Aralık 2012) İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği, (29 Aralık 2012) İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik (29 Aralık 2012) İşyeri Hekimlerinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik (20 Temmuz 2013) Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 3

4 Tüm katılımcılara; EĞİTİMİN AMACI OHSAS Yönetim Sisteminin Temel gerekliliklerini öğretmek Temel İş Sağlığı ve Güvenliği kurallarını hatırlatmak Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 4

5 Paul Richer Ekmekten sonra eğitim, bir milletin en büyük ihtiyacıdır Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 5

6 İŞ GÜVENLİĞİ NEDİR? İş kazalarını ve meslek hastalıklarını ortadan kaldırmak veya en aza indirmek, Makine teçhizatı üzerindeki hasarları önlemek, Üretimin devamlılığını sağlamak, amacıyla alınan tedbirlerin ve yapılan planlı ve metotlu çalışmaların tümüdür Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 6

7 İŞ GÜVENLİĞİNİN AMACI Çalışanları Korumak Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Üretimi Korumak Verim Artışı ve Kalite Üstünlüğü İşletmeyi Korumak Risk Değerlendirmesi Yangından Korunma Acil Durum Tedbirleri Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 7

8 İŞVERENİNİN SORUMLULUKLARI Her türlü önlemi almak Risk değerlendirmesi yapmak veya yaptırmak Organizasyon yapmak Hayati ve özel tehlike arz eden yerler için tedbirler almak DENETLEMEK Eğitim vermek İyileştirme çalışmaları yapmak Bilgilendirmek Gerekli araç ve gereçleri sağlamak Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 8

9 ÇALIŞANLARIN SORUMLULUKLARI Her türlü önleme uymak Ciddi ve hayati bir tehlike ile karşılaştığında amirlerine bilgi vermek Eğitimlere katılmak Kendini ve arkadaşını tehlikeye düşürmemek Araç ve gereçleri doğru ve amacına uygun kullanmak Talimatlara uymak Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 9

10 Yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Yaklaşımının En Belirgin Özellikleri Çalışanların Katılımı B Risk değerlendirmesi A İSG C Uzman Katkısı Sağlanması Koruma Önleme Anlayışı Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı E D Çalışanların Bilgilendirilmesi ve Eğitimi 10

11 Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 11

12 Her 3-4 dk bir iş kazası oluyor 90 dk 1 kişi sakat kalıyor 4 Saatte 1 kişi hayatını kaybediyor - Ortalama yılda iş kazası olmaktadır - 20 milyon sigortalı çalışan ölümlü iş kazası Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 12

13 İŞ KAZASI VEYA MESLEK HASTALIĞI SONUCU ÖLÜMLERİN ÖLÜM SEBEBİNE GÖRE DAĞILIMI ÖLÜM SEBEBİ İŞ KAZASI MESLEK HASTALIĞI TOPLAM Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 13

14 NO 2013 YILI İŞ KAZASI İSTATİSTİKLERİ İL ÖLÜM (İŞKAZASI) TOPLAM KAZA 1 İSTANBUL ZONGULDAK İZMİR ANKARA BURSA KOCAELİ ADANA KAYSERİ BARTIN KONYA NO 2012 YILI İŞ KAZASI İSTATİSTİKLERİ İL ÖLÜM (İŞKAZASI) TOPLAM KAZA 1 İSTANBUL ANKARA İZMİR BURSA GAZİANTEP KONYA KOCAELİ ADANA HATAY KAHRAMANMARAŞ Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 14

15 Her kazanın temelinde aşağıdaki olaylar vardır Ağır yaralanma - Ölüm 1 Hafif yaralanma 29 Yaralanmasız 300 TOPLAM Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 15

16 İŞ KAZASI NEDİR? a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, b) (Değişik: 17/4/ /8 md.) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle, c) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, d) (Değişik: 17/4/ /8 md.) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaydır Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 16

17 MESLEK HASTALIĞI NEDİR? Sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik halleridir Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 17

18 İŞ KAZASININ NEDENLERİ Güvensiz Davranışlar (% 88) Güvensiz Durumlar (% 10) Bilinmeyen (% 2) Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 18

19 Güvensiz/Tehlikeli Davranışlar İşi bilinçsiz yapmak Dalgınlık ve dikkatsizlik İş başında şakalaşmak Emniyetsiz vaziyet almak Emniyetsiz yükleme, taşıma ve istif yapmak Tehlikeli yerlerde çalışmak Tehlikeli hızla çalışmak Kazaların % 88 ini oluşturur Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 19

20 Güvensiz/Tehlikeli Davranışlar Görev dışında iş yapmak İş disipline uymamak İşe uygun makine kullanmamak Kişisel koruyucuları kullanmamak Makine koruyucularını çıkarmak Ehliyetsiz ve tehlikeli hızda araç kullanmak Kazaların % 88 ini oluşturur Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 20

21 Güvensiz/Tehlikeli Durumlar Kontrol ve testleri yapılmamış basınçlı ekipmanlar Güvensiz ve sağlıksız çevre koşulları Topraklanmamış elektrikli makineler İşe uygun olmayan el aletleri Bedenin işe uyumsuzluğu Tehlikeli yükseklikte istifleme Kapatılmamış boşluklar ve çukurlar Kazaların % 10 unu oluşturur Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 21

22 Güvensiz/Tehlikeli Durumlar Yetersiz yada fazla aydınlatma, Bakımsız bina-makine ve aletler Koruyucusuz makine tezgahlar Eğitim ve bilgi noksanlığı Beslenme yetersizliği Psikolojik faktörler, sosyal yaşam Güvensiz çalışma yöntemi Kazaların % 10 unu oluşturur Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 22

23 GEMİ İNŞAATI VE DENİZ BİLİMLERİ FAK Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 23

24 GEMİ İNŞAATI VE DENİZ BİLİMLERİ FAK Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 24

25 DEPREM MÜHENDİSLİĞİ VE AFET YÖNT. ENS Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 25

26 ELEKTRİK-ELEKTRONİK FAKÜLTESİ Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 26

27 ELEKTRİK-ELEKTRONİK FAKÜLTESİ Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 27

28 MADEN FAKÜLTESİ Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 28

29 TEKSTİL TEKNOLOJİLERİ VE TASAR. FAK Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 29

30 TEKSTİL TEKNOLOJİLERİ VE TASAR. FAK Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 30

31 Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 31

32 Hangimizin 1 dakika sonrasına garantisi var Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 32

33 TEHLİKE ve RİSK KAVRAMLARI TEHLİKE: Çalışma ortamındaki herhangi bir unsurun zarar verme potansiyelidir. RİSK: Tehlikeden dolayı ölüm yaralanma veya hastalığın meydana gelme olasılığıdır. Tehlike Zeminde Su ve Yağ Olması Gürültü Risk Ayak kayması, düşme İşitme Kaybı, baş ağrısı, dikkatsizlik Elle taşıma Ağır yükleri elle taşıyan çalışanın, kas-iskelet sistemi hastalıklarına yakalanması Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 33

34 İŞ GÜVENLİĞİ HER YERDEDİR Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 34

38 ÇAY MOLASI Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı

39 TEMEL YÖNETİM SİSTEMLERİ TS-EN-ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi TS-EN-ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi TS 18001:2007 (OHSAS-18001) İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi OHSAS 18001, BSI (British standarts Institute) tarafından yayınlanmış olan "İş Sağlığı ve Güvenliği" standardıdır, bir ISO standardı değildir Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 39

40 TS (OHSAS 18001) İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemlerinin temeli OHSAS dir. (Occupational Health and Safety Assessment Standards) OHSAS 18001, BSI (İngiliz Standartlar Enstitüsü) tarafından yayınlanmış olan İş Sağlığı ve Güvenliği" standardıdır tarihinde TSE tarafından kabul edilmiş ve TS olarak yayınlanmıştır Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 40

41 TS ye Göre İş Sağlığı ve Güvenliği Nedir? İş yerindeki çalışanların veya diğer işçilerin (geçici işçiler ve yüklenici personeli dâhil), ziyaretçilerin ve çalışma alanındaki diğer insanların sağlık ve güvenliğini etkileyen veya etkilemesi mümkün olan şartlar ve faktörlerdir. Kuruluşun İSG politikasını geliştirmek ve uygulamak ve İSG risklerini yönetmek için kullanılan tüm kuruluşun yönetim sisteminin bir parçasıdır Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 41

42 TS İş Sağlığı Ve Güvenliği Yönetim Sisteminin Yararları Hastalık ve sakatlıkları azaltarak, çalışanların ve toplumun iyileştirilmesini sağlar, Kaynakların etkin tahsisi ile katma değer ve para tasarrufu sağlar, Yönetimin hazır bilgi kalitesini iyileştirerek, karar verme kabiliyetini geliştirir, İş Sağlığı ve Güvenliği kanunları ile uyumu sağlar, Firmanın imajını ve ününü geliştirir, Önemli risklere maruz kalma ile ilgili artan anlayış ve bilgi sonucu etkin stratejik planlama yapılması sağlar, Denetim sürecinin geliştirilmesi sağlar, Organizasyon içinde ve dışındaki guruplar arasında gelişmiş haberleşme aracıdır Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 42

43 TS İş Sağlığı Ve Güvenliği Yönetim Sisteminin Yararları Zararla sonuçlanabilecek olası tehlikelerin önceden tespiti ve gerekli önlemlerin alınmasını sağlar. Çalışanlar işyerinin olumsuz etkilerinden korunur, rahat ve güvenli bir ortamda çalışmaları sağlanır. İş kazaları ve meslek hastalıkları sebebiyle oluşabilecek iş gücü ve iş günü kayıplarının en aza indirgenmesi, dolayısıyla iş veriminde artışın sağlanmasıyla üretimin (ürün ve/veya hizmet) korunması sağlanır. Çalışanların memnuniyeti, müşteri memnuniyeti ve üretim maliyetlerinde azalma sağlanır. İş kazası ve meslek hastalıklarının oldukça yüksek maliyetleri en aza indirilir Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 43

44 İSG Yönetim Sistemi Nasıl Kurulur? ISO 9000 kalite güvence sisteminin Deming Modeli İSG yönetim sistemi için bir çerçeve yapısı sağlar. Bu model kuruluşların faaliyetlerini 4 evreye ayırır: 1. Planlama Evresi: Kuruluşun bütün amaç ve hedefleri belirlenir, uygulama yöntemleri geliştirilir. 2. Uygula (Faaliyet Evresi): Plan uygulanır ve üzerinde anlaşılan önlemler kuruluşun hedefleri doğrultusunda alınır Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 44

45 İSG Yönetim Sistemi Nasıl Kurulur? 3. Kontrol Et (Değerlendirme Evresi): Plan dahilindeki faaliyetler etkinlik ve yeterlilik açısından kontrol edilip, sonuçlar planla karşılaştırılır. 4. Önlem Al (Düzeltici Faaliyet Evresi): Belirlenen eksiklikler giderilir, değişen koşullara göre plan revize edilebilir, prosedürler gerekli olduğu şekilde yeniden yapılandırılır. Bugün gündemde olan TS İSG yönetim sistemi bu modelden faydalanmıştır Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 45

46 TS İSG Yönetim Sistemleri Unsurları SÜREKLİ İYİLEŞTİRME YÖNETİMİN YÖNETİMİN GÖZDEN GÖZDEN GEÇİRMESİ GEÇİRMESİ İSİG İSİG POLİTİKASI POLİTİKASI PLANLAMA PLANLAMA KONTROL VE KONTROL VE DÜZELTİCİ DÜZELTİCİ FAALİYETLER FAALİYETLER UYGULAMA VE UYGULAMA VE İŞLETME Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 46

47 TS İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sisteminin Standart Maddeleri 1. Kapsam 2. Atıf Yapılan Standartlar 3. Terimler Ve Tarifler 4. İsg Yönetim Sistemi Unsurları 4.1. Genel Şartlar 4.2. İsg Politikası 4.3. Planlama 4.4. Uygulama Ve Çalıştırma 4.5. Kontrol Ve Düzeltici Faaliyet 4.6. Yönetimin Gözden Geçirmesi Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 47

48 4.1. Genel Şartlar Kuruluş, bu İSG standardının şartlarına uygun olarak bir İSG yönetim sistemini kurmalı, dokümante etmeli, sürdürmeli, sürekli olarak iyileştirmeli ve İSG yönetim sisteminin bu şartları nasıl karşılayacağını belirlemelidir. Kuruluş, İSG yönetim sisteminin kapsamını tarif etmeli ve dokümante etmelidir. Öğrenciler Akademik ve İdari Kadro Ziyaretçiler Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 48

49 4.2. İsg Politikası Üst yönetim kuruluşun İSG politikasını belirlemeli ve onaylamalıdır. İSG yönetim sisteminin belirlenmiş kapsamında bu politika aşağıdaki hususları sağlamalıdır. Yönetimin Gözden Geçirmesi Tetkik POLİTİKA Performans Ölçümü Planlama Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 49

50 4.3. Planlama Kuruluş sürekli olarak tehlikelerin tanımlanması, risklerin değerlendirilmesi ve gerekli kontrollerin belirlenmesi için prosedürler oluşturmalı ve sürdürmelidir. İş Sağlığı ve Güvenliği Prosedürü Dokümanların ve Kayıtların Kontrolü Prosedürü Risk Değerlendirme Prosedürü Acil Durum Prosedürü Uygun Olmayan Hizmetin Kontrolü Prosedürü Düzeltici ve Önleyici Faaliyet Prosedürü İç Tetkik Prosedürü YGG Prosedürü Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 50

51 4.4. Uygulama ve Çalıştırma Kaynaklar, Organizasyon, Görevler, Yetkiler tanımlanmalıdır. Sorumluluk ve Tüm yapılan çalışmalar bir İsg El Kitabına dahil edilmelidir. İşveren ile birimler ve çalışanlar arasındaki bağ için bir Yönetim Temsilcisi atanmalıdır Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 51

52 4.5. Kontrol Ve Düzeltici Faaliyet Kuruluş, İSG performansını düzenli bir temelde izlemek ve ölçmek için prosedürler oluşturmalı, uygulamalı ve sürdürmelidir. Tetkikler İç Tetkikler (Günlük ve Aylık Birimler arası Düzeltici ve Önleyici Faaliyetler), Yılda en az 2 kez yapılmalıdır. Dış Tetkikler (Genel ve Birimler esaslı, Majör ve Minör Tespitler), Yılda en az 1 kez yapılmalıdır. Örneğin; Sağlık Muayeneleri, Periyodik Kontroller, Ortam Kontrolleri, Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 52

53 4.6. Yönetimin Gözden Geçirmesi Kuruluşun üst yönetimi, İSG yönetim sisteminin sürekli uygunluğunu, yeterliliğini ve etkinliğini sağlamak için kendi belirlediği aralıklarla İSG yönetim sistemini gözden geçirmelidir. Yılda en az 1 kez YGGT yapılmalıdır. Genelde yıl sonlarında YGGT ile aşağıdaki durumlar değerlendirilir. İSG yönetim sistemi tetkik sonuçlarının, İSG yönetim sisteminin politikası, İSG hedefleri, Çalışan ve Müşteri Memnuniyeti, Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 53

54 Özetle Ohsas Uygulaması İsg Politikası İsg Hedefler (Genel ve Birim) Organizasyon Yapısı Yönetim Temsilcisi Kurum içi yatay ve dikey pozisyonlar Planlama Tehlike Analizi Risk Değerlendirmesi Dokümantasyon (İsg El Kitabı, Prosedür, Proses, Talimat, Form vb) Görev, Yetki ve Sorumluluk Tanımlaması Uygulama İsg Eğitimleri Ohsas Temel ve İç Tetkik Eğitimleri Kontrol Düzeltici ve Önleyici Faaliyetler Tetkikler (İç ve Dış) Yönetimin Gözden Geçirmesi Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 54

55 Sizin ve Hayatınızın Değerli Olduğunu Unutmayın Yavuz CALP, A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı 55

56 SORULARINIZ, İSTEK VE ÖNERİLERİNİZ Yavuz CALP Makine Mühendisi A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı