Yrd. Doç. Dr. Emel ORDU
|
|
- Engin Kavur
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 NÜKLEİK ASİT VE PROTEİN BİYOKİMYASI Yrd. Doç. Dr. Emel ORDU Yıldız Teknik Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü 2015
2 PURİN VE PİRİMİDİN METABOLİZMASI BİYOMEDİKAL ÖNEMİ Nükleoproteinlerce zengin bir diyet tüketilse dahi besinlerle alınan purin ve pirimidin bazları doğrudan doku nükleik asitlerine dahil olmazlar. ATP, NAD+, koenzima ve benzeri nükleik asit moleküllerinin purin ve pirimidinleri Amfibolik aramoleküllerden sentez edilir. Purin ve pirimidin oksi ve deoksiribonükleot idler (NTPler ve dntpler ) feedback mekanizmaları Ile düzenlenmektedir. Böylece fizyolojik ihtiyaca uygun zaman ve miktarda gerekli sentezin yapılması mümkün olur. Örneğin hücre bölünmesi sırasında purin ve pirimidin sentezi artar.
3 PURİN VE PİRİMİDİN METABOLİZMASI BİYOMEDİKAL ÖNEMİ Purin ve Pirimidin metabolizmasındaki anormallikler insanlarda gut hastalığı, Lesch-Nyhan Sendromu, adenozin deaminaz eksikliği ve purin nükleosid fosforilaz eksikliği gibi hastalıklara neden olmaktadır. Pirimidin biyosentezindeki bir bozukluk sonucu oluşan orotik asiduri daha nadir bir durum olarak ortaya çıkmaktadır.
4 PURİN VE PİRİMİDİN METABOLİZMASI Purin ve pirimidinlerin diyetle alınımı insan beslenmesinde hayati değildir. İnsanlar ve diğer birçok omurgalıpurin ve pirimidin nükleotidlerini de novo olarak sentez ederler. (örneğin: amfibolik ara ürünlerden sentez ederler.) De novo sentez basit moleküllerden kompleks moleküller sentez edilmesi durumunda kullanılan bir terimdir. Besinlerle alınan nükleik asitler ve nükleoproteinler Bağırsaklarda ribonükleazlar, Deoksiribonükleazla r Polinükleotidazlar mononükleotidlere
5 PURİN VE PİRİMİDİN METABOLİZMASI mononükleotidler Nükleotidazlar ve Fosfotazlar ile hidrolizasyon nükleosidler Ya absorblanırlar ya da intestinal sistemdeki fosforilaz ile purin ve pirimidin bazlarına degrade edilirler Purin bazlarıürik aside okside edilir. Ürik asit absorblanabilir ya da bir sonraki aşama ile ürine çevrilir Diyetle alınan purin ve pirimidin doku nükleik asitlerine ya hiçdahil olmazlar ya da çok az dahil olurlar. Deri altına doğrudan veridiklerinde dahil olabilmektedirler (ilaç amacılyla) Örneğin 3 (T) timidin enjekte olduğunda yeni sentez edilen DNAya dahil olabilmektedir. Bu sayede in vivo ve in vitro sentez edilen DNA miktarının ölçülebilmesi mümkün olur.
6 nükleosid
7 PURİN VE PİRİMİDİN METABOLİZMASI Purin Nükleotid Biyosentezi Parasitik protozoolar hariç tüm yaşam formları purin ve pirimidin nükleotidlerini sentez ederler. Amfibolik aramoleküllerden sentez tüm hücrelerin fonksiyonlarına uygun oranlarda gerçekleşmektedir. Örneğin: nükleotidtrifosfat (ATP gibi) ihtiyacıbüyüme ya da hücre rejenerasyonu boyunca değişkendir. Purin ve pirimidin biyosentezi araürünlerin hücre içindeki oranını algılayan ve düzenleyen hücre içi mekanizmalarla kontrol edilir. Nükleotid biyosentezi ve regülasyonu ile ilgili bilgilerimiz ilk olarak kuşlar ve E.coli ile yapılan çalışmalara dayanmaktadır. Ürikotelik hayvanlarda (kuşlar amfibiler ve reptiller) nükleotidler ayrıca purin ürik asidin öncül molekülü olma fonksiyonuna da sahiptir. (purin ürik asit protein nitrojen katabolizmasının son ürünüdür Purin biyosentezi sırasında kuşlar tarafından büyük miktarlarda ürik asit üretilmektedir.)
8 Işaretli prekürsörlerle beslenen güvercilerde yapılan çalışmalarla purin bazının herbir atamunun kaynağı tespit edilmiştir. Kuşlarda aynızamanda purin biyosentezi ve regülasyonunda görev alan enzimleri kodlayan genlerin klonlanması da yapılmıştır.
9 Purin Nükleotid Biyosentezi 3 şekilde gerçekleşmektedir. 1.Amfibolik ara moleküllerden sentez edilir 2.Purinlerin fosforilasyonu ile sentez edilir 3.Purin nükleosidlerinin fosforilazsyonu ile sentez edilir. AMP ve GMP İnosin monofsofat (IMP) nükleotidinden yapılanmaktadır. İnosin monofosfatın amifibolik ara molekül alfa-d-riboz-5-fosfat dan sentezi 11 reaksiyon dizisini içermektedir
10 1 5-fosforibozil-1-pirofosfat (PRPP) purin biyosentezininin de novo pathwayinin ilk aramolekülüolmasının yanısra, salvage pathwayinde,, NAD (Nikotinamid adenin dinükleotid) ve NADP biyosentezinde ve pirimidin nükleotid biyosentezinde de araüründür. PRPP nin (II) sentezi ATP den alfa-d-riboz-5-fosfatın (ı) 1 nolu karbonuna pirofosfatın transferini içerir ve bu adım PRPP sentaz ile katalizlenir
11 2 N-glikozidik bağın sentezinde glutaminnitrojen donörüolarak görev alır ve 5-fosfo-beta-D-ribozilamin oluşur (III)
12 3 5-fosfo-beta-ribozilamin (III) glisin ile kondensasyonu sonucu glisinamid ribozil-5-fosfat (IV) oluşur. Bu reaksiyonda glisin IMP ye C4 C5 ve N7 yi sağlamaktadır.
13 4 IMP nin 8 numaralıkarbonu N 5, N 10 -methenil tetrahidrofolatın fromil grubundan sağlanır. Formil glisinamid ribozil -5-fosfat (V) reaksiyonu glisinamid ribozil -5-fosfatformil transferaz ile gerçekleştirilir
14 5 Glutaminin amid nitrojeninin (V) nolu moleküle transferi Ile formilglisinamidin ribozil-5-fosfat (VI) molekülü oluşur. Bu rxn formilglisinamidin ribozil-5-fosfat sentaz (VI sentaz) ile katalizlenir. Reaksiyon sonucunda IMP nin 3 nolu nitrojenini oluşturacak olan atom takılmaktadır.
15 6 Aminoimidazol ribozil -5-fosfat sentaz (VII sentaz) ile katalizlenen reaksiyonda su çıkışıyla birlikte halka kapanır ve aminoimidazol-ribozil-5 fosfat (VII) meydana gelir. Bu reaksiyonun başlatıcıolay ATP den VI nolu moleülün okso fonksiyonuna fosforil transferidir. Daha sonra amino nitrojeni tarafından nükleofilik bir atak gerçekleştirilir ve bunun sonucu olarak halka kapanırken inorganik fosfat salınır
16 7 VII nolu moleküle CO2 eklenmesi IMP nin 6 nolu karbonunu oluşturacak atomu eklemektedir. Reaksiyon aminoimidazol ribozil-5-fosfat karboksilaz tarafından katalizlenir ve sonuçta aminoimidazol karboksilat ribozil-5-fosfat (VIII) oluşur
17 8 Aspartatın 8 nolu molekül ile kondansasyonu, süksinil karboksiamid ribozil -5 fosfat sentaz tarafından katalizlendiğinde aminoimidazol süksinilkarboksiamid-ribozil-5-fosfat (IX) meydana gelir.
18 9 9 nolu molekülün süksinil grubunun fumarat olarak serbest kalışı Adenilosüksinaz ile katalizlenir. Reaksiyon sonucunda aminoimidazol karboksamid ribozil-5-fosfat (X) meydana gelir IMP nin 1 nolu nitrojenini oluştracak atomun eklendiği 8. ve 9. reaksiyonlar ornitinin arginine dönüştüğü üre siklusundaki 2 rxn ile paraleldir
19 10 IMP nin 2 nolu karbonu ikinci bir tetrahidrfolat türevi ve ikinci bir formiltransferaz (4.rxn) reaksiyonu ile eklenmektedir. N 10 formil-tetrahidrofolatın formil grubunun X nolu moleküle transferi sonucu formimidazol karboksamidribozil-5-fasfat (XI) meydana gelir
20 11 IMP siklohidrolaz ile katalizlenen XI nolu molekülün halka kapanma reaksiyonu sonucu ilk Purin nükleotidi, inosin mono fosfat meydana gelir (IMP (XII))
21 IMP AMP ve GMP İnozinmonofosfatın Adenozinmonofosfat ve Guanozinmonofosfata Dönüşümü
22 IMP AMP ve GMP 12. Aspartatın IMP ye eklenmesiyle Adenilosüksinat meydana gelir. Adenilosüksinat sentaz Reaksiyonu 8. Reaksiyona benzer yani GTP gerektirir ve bundan dolayıadenin nükleotid biyosentezinin düzenlenmesinde önemli bir yeri vardır 13. Fumaratın salınımıile oluşan Adenozin 5 -monofosfat (AMP) rxnu Adenilosüksinaz enzimi ile katalizlenir. Bu enzim 9. rxunu katalizleyen enzimle aynıdır.
23 IMP AMP ve GMP 14. İnosin monofosfatın (IMP nin) NAD + ile oksidasyonu IMP dehidrogenaz ile katalizlendiğinde ksantosin monofosfat (XMP) meydana gelir. 15. XMP nin 6-okso grubunun transamidasyonu sonucu Guanozin monofosfat (GMP) meydana gelir. Bu işlem glutaminin amid nitrojeni tarafından 5 nolu rxnda olduğu gibi transamidaz enzimi ile katalizlenir
24 AMP ve GMP mononükleotidleri nükleosid difosfatlarına (ADP ve GDP) ATP den fosforil Transferi ile dönüşür. Reaksiyon nükleosid monofosfat kinaz enzimi ile katalizlenir Daha sonra nükleosidtrifosfata diğer bir ATP harcanarak çevrilir. ŞEKİL 36-4) ADP nin ATP ye çevrimi öncelikle oksidatif fosforilasyon ve daha sonra glikolizis ve sitrikasit döngüsüile sağlanır
25 Prokaryotlarda ATP ve Riboz-5-fosfat tan De novo Purin Biyosentezi yolundaki her reaksiyon farklı bir polipeptid ile katalizlenir. Ökaryotlarda is tek bir polipeptidin birden fazla katalitik fonksiyonu olabilmektedir Gen füzyonu) Çok fonksiyonluluk: Purin biyosentezi için 3 çok fonksiyonlu enzim Rxn 3,4 ve 6 Rxn 7 ve 8 Rxn 10 ve 11 i katalizlemektedir. 1)Yakın olarak konumlanmışkatalitik bölgeler aramoleküllerin daha hızlıve tamamiyle dönüşümünü kolaylaştormaktadır. 2)Gen füzyonu ile farklıkatalitik aktivitelerin eşit miktarda üretilmesi garanti altına alınmış olmaktadır. Insanlarda Purin eksikliği sıklıkla folit asit ve daha az olarak B12 eksikliğinden meydana Gelmektedir. Bu iki eksilik folat türevlerinin eksikliğine neden olarak purin biyosentezini engellemektedir.
26 SALVAGE Reaksiyonları Purinleri ve Pirimidinleri ve bunların nükleosidlerini mononükleotidlere çevirir Salvage pathway nedir? Purinlerin, purinribonükleosidlerinin ve purindeoksiribonükleosidlerinin mononükleotidlere çevrimi Salvage pathway ile gerçekleşir. Salvage reaksiyonları de novo reaksiyonlarına göre daha az enerji gerektirmektedir. Salvage Reaksiyonları-I Kantitatif olarak önemli mekanizmlar serbest purin (Pu) nin PRPP (5-fosforibozil-1-pirofosfat ) ile fosforilasyonunu içermektedir. Bunun sonucu purin 5-mononükleotid meydana gelir Pu + PP-RP Pu-RP + Ppi
27 Purinin PRPP-bağımlıfosforilasyonu Adenin fosforil transferaz ve Hipoksantin- guanin-fosforibozil transferaz ile katalizlenir Şekil 36-5 Adenin AMP ye Hipoksantin IMP ye dönüşür Guanin GMP ye ye dönüşür
28 Salvage Reaksiyonları-II Purin ribonükleosidinin doğrudan ATP ile fosforilasyonunu içermektedir. PuR + ATP PuR-P + ADP Adenozin kinaz Adenozinin AMP ye ya da deoksiadenozinin damp ye fosforilasyonunu katalizler Deoksicitidin kinaz, deoksicitidin, deoksiadenozin ve 2 deoksiguanozinin dcmp, damp ve dgmp ye fosforile eder. Memeli karaciğeri purin nükleotid biyosentezinin major bölgesidir. Salvage ve dokular için purin ve purin nükleosidleri sağlar. Örneğin insan beyninde düşük seviyede PRPP amidotransferaz mevcuttur bundan dolayı beyin dış kaynaklı purinlere ihtiyaç duyar. Eritrositler ve polimorfik nukleus yapısındaki lökositler 5-fosforibozilamin sentez edemezler yine bundan dolayı nükleotid meydana getirebilmek için dış kaynaklı purinleri kullanırlar.
29 PURİN NÜKLEOTİD BİYOSENTEZİNİN DÜZENLENMESİ PRPP Havuzunun Konsantrasyonu Purin Nükleotid Biyosentezini Düzenlemektedir IMP nin amfibolik ara moleküllerden biyosentezi, Glutamin Glisin Tetrahidrolat türevleri Aspartat ATP gerektirdiğinden hücrenin purin nükleotid biyosentezini düzenlemesi oldukça önemlidir. De novo purin biyosentezinde major belirleyici PRPP konsantrasyonudur. PrPP konsantrasyon değeri PRPP sentezini, kullanımınıve degredasyonunu gösteren bir parametredir. PRPP sentez oranıriboz -5-fosfat ve PRPP sentaz aktivitesine bağlıdır. PRPP sentaz enzimi fosfat konsantrasyonuna ve allosterik regülator olarak görev yapan purin nükleotidlerine hassastır
30 De novo Purin Biyosentezi
31 AMP ve GMP, PRPP Glutamil Amidotransferazı Feedback olarak düzenler PRPP glutamil amidotransferaz purin de novo sentezindeki 2. rxnda yer alan enzimdir Özellikle AMP ve GMP nükleotidleri olmak üzere purin nükleotidleri ile feedback olarak düzenlenir. Purin nükleotid biyosentezinin amidotransferaz yoluyla dzüenlenmesi fizyolojik olarak PRPP sentaz ile düzenlenmesinden daha az önem taşımaktadır.
32 AMP ve GMP IMP den yapılanmalarını feedback olarak düzenler AMP Adenilosuksinat sentazı GMP IMP dehidrogenazı feedback olarak inhibe eder. IMP nin AMP yolunda Adenilosüksinata dönüşümü GTP gerektirmektedir. Ksantilatın (XMP) GMP ye dönüşümü ATP gerektirmektedir. Bundan dolayı IMP metabolizma yollarının arasındaki çapraz regulasyon diğer nükleotidin eksikliği durumunda purin nükleotid sentezini indirgemektedir.
33 AMP ve GMP varlığıaynızamanda hipoksantin-guanin fosforibozil trasferaz enzimini inhibe eder. Salvage Pathwayde Hipoksantin ve guanini IMP ve GMP ye çeviren enzim
34 NDP lerin indirgenmesiyle dndp ler oluşur Purin ve pirimidin ribonükleotidlerinin 2. pozisyonundaki karbonun indirgenmesi Rribonükleotid redüktaz kompleksi ile katalizlenir ve deoksiribonükleotid difosfatlar oluşur. Enzim kompleksi sadece hücreler aktif olarak DNA sentezlediğinde aktiftir. İndirgenme rxnu bir protein kofaktörü olan tiyoredoksin, tiyoredoksin redüktaz ve NADPH gerektirir. Tiyoredoksin indirgenirken olurken NADPH okside olur ribonükleotid redüktaz indirgenme rxnunun gerçekleştirir.
35 NDPlerin dndplere indirgenmesi DNA sentezi için dengeli dntp üretiminde önemli bir regülasyon aşamasıdır. Düz çizgiler kimyasal rekaisyon akışını Kesikli çizgiler negatif ve pozitif regülasyonu göstermektedir.
36 Pirimidin Nükleotid Biyosentezi Pirimidin ve Purin biyosentezi bazı ortak prekürsör moleküller içerir: PRPP Glutamin CO 2 Aspartat Tetrahidrofolat (Timin nükleotidleri için ) Riboz Fosfat ise Purin nükleotid sentezinde erken bir aşamada yer alırken, Riboz-5-Fosrafın pirimidinin 3 nolu N (N3) pozisyonuna bağlanması daha geç gerçekleşmektedir
37 1-Pirimidin biyosentezi glutamin, ATP ve CO2 ile karbamoil fosfat(cap) oluşumu ile başlar. Rxn sitosolik karbaomil fosfat sentaz II ile katalizlenir. Bu enzim mitokondrial karbamoil sentaz I den farklıdır. Buradaki kompertmentalizasyon sayesinde her işlem için bağımsız karbamoil sentez havuzu sağlanmış olur.
38 2-Karbamoil Fosfat ın Aspartat ile kondensasyonu sonucu karbamoil aspartat (CAA) meydana gelir. Rxn Aspartat trans karbamoilaz ile katalizlenir.
39 3-su çıkışıile haka kapanmasıdihidro orotaz ile katalizlenir ve dihidro orotik asit meydana gelir (DHOA). 4-C5 ve C6 ünitelerinden NAD ile hidrojen çıkarılmasısonucu buraya bir çift bağsokulur ve orotik asit (OA) meydana gelir. Bu rxn mitokondrial Dihidro orotat dehdrogenaz ile katalizlenir.
40 5-PRPP den bir ribofosfat grubunun transferi ile Orotidin mono fosfat oluşur. Rxn Orotat fosforibozil transferaz ile katalizlenir. 6-OMP nin dekarboksilasyonu sonucu Uridin mono fosfat meydana gelir. UMP ile reksiyon zincirindeki ilk gerçek pirimidin ribonükleotidi meydana gelmiş olur.
41 7 ve 8 7 ve 8. adımlarda ATP den fosfat transferi sonucu UDP ve UTP meydana gelir. Bu rxn purin sentezindeki purin nukleosidmonofosfatların fosforlanması ile analogtur 9-Uridin trifosfatın sitidintrifosfata aminasyon rxnu glutamin ve ATP varlığında gerçekleşir. 10-Ribonükleosid difosfatların deoksiribonükleosid difosfatlara indirgenmesi ribonükleotid redüktaz ile katalizlenir.
42 11- dump, dudpden fosfat hidrolizi ile meydan agelir. dump ATP den fosfat alarak dutp ye dönüşebilir Ya da burada gösterildiği gibi N5, N10 metilentatra hidrofolat varlığında timidin sentaz enzimi ile metilasyon sonucu TMP (timidin mono fosfat ) meydana gelir
43 Pirimidin Biyosentezinin Erken İndirgenme ReaksiyonlarıMultifonksiyonel Enzimler Tarafından Katalizlenir İnsanlarda ve diğer hayvanlarda de novo primidin biyosentezindeki ilk 6 enzimin 5tanesi Multifonksiyonel polipeptidler olarak organize edilmiştir. Her adımdaki enzim ayrıbir enzim değildir. Bu rxn dizisindeki tek istisna enzim rxn4 deki dihidro orotat dehidrogenazdır. Multifonksiyonel olan enzimde tek bir CAD geni 220 kda büyüklüğünde bir polipeptidi kodlar. Bu polipeptid 3 enzim aktivitesi içermektedir. I)Karbamoil fosfat sentaz (CPS) II)Aspartat trans karbamoilaz (ATC) III)Dihidro orotaz (DHO)
44 CPS, ATC ve DHO aktivitesi içeren CAD enzimi 3 farklı katalitik domain içermektedir. NH2- DHO-CPS-ATC-COOH Carbamoyl-phosphate synthetase 2, aspartate transcarbamylase, and dihydroorotase Dihidroorotaz domain Bu aktivitenin birarada olması ATC tarafından üretilen tüm Karbamoil fosfatların pirimidin biyosentezi yoluna yönlendirilmesinin garanti altına alır. (Üre sentezinde fonksiyonel olan ATC I in ATC II den ayırt edilmesi sağlanır)
45 Multifonksiyonel diğer enzim UMP Sentaz, rxn5 deki orotat fosforibozil transferaz ve rxn6 daki orotidin- 5- monofosfat dekarboksilaz enzim aktivitelerinin ikisine sahiptir.
46 Urasil ve Sitozin Ribo ve Deoksiribonükleosidler Salvage Pathway e de girer Salvage reaksiyonları; 2 Pirimidin ribonükleosidi (uridin ve sitidin) 2 Pirimidin deoksiribonükleosidi (timin ve deoksitidin) nükleotid sentezi için kullanır. 2- deoksisitidin Deoksisitidin kinaz ile fosforlanır (deoksiguanozin ve deoksiadenozini fosforlayan enzim) Orotat fosforibozil transferaz (rxn5), de novo sentezde yer alan enzim aynızamanda orotik asidi salvage pathwaye dahile ederek orotidin monofosfata (OMP) ye dönüştür
47 Bölünen hücreler rekaisyon 12 ile meydana gelen TMP nin oluşmsıiçin dihidrofolata ihtiyaçduyarlar. Dihidro folat meydana gelmesi için dihidrofolat redüktaz enzimi gereklidir. Dihidrofolat redüktaz enzimi inhinitörüolan metotreksatbir kanser ilacıolarak kullanılmaktadır Bazı pirimidin analogları pirimidin biyosentezindeki enzimler için substrat görevi görebilir Orotat fosforibozil transferaz enzimi normal pirimidin bazlarınısubstrat olarak kullanmazken bir ilaç olan allopurinol ün (4-hidroksipirazalopirimidin) nükleotide dönüşümünü katalizler Bir antikanser ilacıolan 5-florourasilorotat fosforibozil transferaz ile fosforile edilir.
48 PIRIMIDIN NÜKLEOTID BIYOSENTEZININ DÜZENLENMESI Gen ekspresyonu ve Enzim Aktivitesi Birlikte Düzenlenir Pirimidin biyosentezinin ilk 2 enzimi allosterik düzenlenmeye hassastır. Ilk 3 enzim ve son 2 enzim ise baskılanma ve baskılanmanın kaldırılması şeklinde koordineli olarak genetik düzeyde düzenlenir. Karbamoil Fosfat sentaz-ii (rxn1) UTP ve purin nükleotid ile inhibe olurken PRPP ile aktive olur Aspartat transkarbamoilaz (rxn2) CTP ile inhibe edilirken, ATP ile aktive edilir Klasik allosterik regülasyon
49 Purin ve Pirimidin Biyosentezi Koordineli Olarak Düzenlenir Purin ve pirimidin sentezi mol mol birbirine paralel koordineli olarak gerçekleşmektedir. Rxn1 deki PRPP sentez reaksiyonu her iki işlem için de öncül molekül meydana getirir. Bu rxn purin ve pirimidin nükleotidlerinin her ikisi ile de feedback olarak inhibe edilmektedir. PRPP varlığında ise aktive olur
50 İnsanlar Purinleri Urik Aside Katabolize Ederler İnsanlar temel purin nükleosidleri olan Adenosin ve Guanosini ara moleküller ve şekildeki resksiyon dizileri ile ürik aside çevirirler. Adenozin ilk olarak adenozin deaminaz enzimi ile inosine çevrilir. Inosin ve guanozinin N-glikozidik bağının fosforolizizi purin nükleosid fosforilaz ile gerçekleştirilirken riboz 1 fosfat ve purin bazı sanılır. Daha sonra Hipoksantin ve Guanin ksantin oluşturur. Rxn Ksantin oksidaz ve guanaz ile katalizlenir. 3. Adımda ksantin, ksantin oksidaz tarafından katalizlenen 2. bir reaksiyon ile ürik aside okside edilir. Ksantin oksidaz hiperürisemi ve gut hastalarının tedavisinde önemli bi rnoktadır.
51 Normal insanlarda Ürik asit sekresyonu mg/ 24hdır. Farmakolojik ya da doğal olarak meydana gelen birçok bileşik sodyum üratın renal absorbsiyonunu ve sekresyonunu etkilemektedir. Örneğin yüksek dozda aspirin ürat sekresyonunu ve absorbsiyonunu nerdeyse tamamen inhibe etmektedir. Memelilerde ürik asit ÜRİKAZ enizmi ile kesilerek suda çözünürlüğüyüksek bir son ürün olan ALLANTOİN e çevrilir. Ürikaz eksikliği olan insanlarda purin katabolizmasının son ürünü ürik asittir. Amfibiler, kuşlar ve reptillerde de ürikaz enzimi eksik olduğundan purin katabolizmasının son ürünüguanin ve ürik asittir.
52 Purin Metabolizamsı Hastalıkları GUT Hastalığı Hiperürisemi de serum urat seviyesi çözünebilme limitini aşmaktadır. Bundan dolayı sodyum urat yumuşak dokularda kristalize olarak birikir. Bu durum akut artrite ve devamında kronik gut artrite sebep olur. Polarize ışık mikroskobunda iğne şekilli kristaller ile gut tanımlanabilir. Kristaller polarize ışığa paralel ise sarı, dikey ise mavi görülür. Ürik asit havuzu normal erkeklerde 1200 mg kadınlarda 600 mg gut hastalarında (birikim olmadan) mg tofi oluşumlarıolduğunda mg a çıkmaktadır.
53 Nadir olmakla beraber Purin katabolizmasının bazı hastalıkları tanımlanmıştır Bazıdurumlarda hiperürisemi spesifik enzim hasralarınıyansıtırken, kanser ve sedef gibi artan doku durumlarında sekonder olaraek ortaya çıkmaktadır
54 Lesch-Nyhan Sendromu Salvage yolunda görevli HRPT enziminde hasar sonucu meydana gelir. HRPT geni X kromozomu üzerinde yer almaktadır. delesyonlar çerçeve kaymaları tek baz yer değiştirme mutasyonları tespit edilmiştir. Hastalık tüm vücut sıvılarında ürik asit oluşumu ile tanımlanabilmektedir. Hiperürisemi Gut Böbrek problemleri Zayıflamış kas kontrolü Orta düzey metal probblemler Kendine zarar verme
55 Von-Gierke s Hastalığı Glikoz -6-Fosfat eksikliği sonucu PRPP öncül molekülüolan riboz 5-fosfatın artmasıyla meydana gelir. Karaciğer ve böbreklerde glikojen depolanmasıartmıştır. Hiperürisemi Hipoksantin ve ksantinin artan sekresyonu ile tanımlanır Ksantin oksidaz aktivitesindeki hasarlar sonucu meydana gelmektedir Genetik hasarlar ve karaciğer hasarları sonucu oluşabilmektedir.
56 Pirimidin katabolizmasısuda Çözünebilirliği Yüksek metabolitler meydana getirir: CO2 NH3 beta-alanin Beta-aminoizobütirat Beta-aminoizobütirat sekresyonu lösemi ve radyasyona maruz kalma sonucu artan DNA hasarları neticesinde artış göstermektedir Suda çözünürlükleri yüsek olduğundan Primidin Katabolizmasının aşıırımıüretimi nadiren klinik anormalilere sebep olmaktadır.
57 Orotik Asidüri Kalıtsaldır, orotat fosforibozil transferaz ve orotat monofosfat dekarboksilaz enzimlerinin her ikisinin eksikliğinde (tip I) sadece orotat monofosfat dekarboksilazın eksikliğinde (tip II) ortaya çıkmaktadır. İdrar ile aşırı orotik asit atılmaktadır. Gelişmenin gerilemesi ve megaloblastik anemi ile karakterizedir.
58 nükleosid
BİY 315 Nükleik asitlerin Metabolizması. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi
BİY 315 Nükleik asitlerin Metabolizması Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Nükleotidler Pürin ve pirimidinlerin vücuda alınımı Besinlerde nükleik asitlerin yapı taşları olarak nükleotidler
DetaylıNÜKLEOTİT METABOLİZMASI
NÜKLEOTİT METABOLİZMASI Genel Akış Nükleotitlerin yapısı Pentozlar Pürin ve pirimidinler Nükleozitler Nükleotitler De Novo Pürin Nükleotit Sentezi PRPP sentezi 5-Fosforibozilamin sentezi IMP sentezi Pürin
DetaylıPÜRİN VE PİRİMİDİN METABOLİZMASI
PÜRİN VE PİRİMİDİN METABOLİZMASI Nükleotidlerin vücuda alınımı Nükleotidler, nükleik asitlerin yapı taşları olarak besinlerde bulunur. Hücre içeren besinlerle alınan nükleik asitler, mide enzimlerinden
DetaylıNükleik Asit Metabolizması
Nükleik Asit Metabolizması Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ altintas@veterinary.ankara.edu.tr Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi-Biyokimya Anabilim Dalı Nükleotidler Nükleotidlerin fonksiyonları 1) nükleik
DetaylıBESİNLER İLE ALINAN NÜKLEİK ASİTLERİN SİNDİRİMİ
Besin BESİLER İLE ALIA ÜKLEİK ASİTLERİ SİDİRİMİ Prof.Dr.Dildar Konukoğlu ükleoprotein ükleik asit + Protein Protein sindirimi DA Deoksiribonükleaz ligonükleotit RA Ribonükleaz Mono ve oligonükleotit ligonükleotit
DetaylıNÜKLEOTİD METABOLİZMASI
NÜKLEOTİD METABOLİZMASI Nükleotidlerin vücuda alınımı Nükleotidler, nükleik asitlerin yapı taşları olarak besinlerde bulunur. Hücre içeren besinlerle alınan nükleik asitler, mide enzimlerinden etkilenirler
DetaylıÜNİTE 6 Nükleoproteinler ve Nükleik Asitler
ÜNİTE 6 Nükleoproteinler ve Nükleik Asitler Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Nükleoprotein ve nükleik asitlerin yapısını, Nükleozid, nükleotid tanımlarını, Azotlu bazları, Nükleik asitlerin metabolizmasını
DetaylıGenetik Bilgi: DNA Yapısı, Fonksiyonu ve Replikasyonu. Dr. Mahmut Çerkez Ergören
Genetik Bilgi: DNA Yapısı, Fonksiyonu ve Replikasyonu Dr. Mahmut Çerkez Ergören Genetik materyal; Kendini çoğaltır. Bilgi depolar. Bilgiyi ifade eder. Mutasyonla varyasyonlara izin verir. Genetik Tarihçe
DetaylıNükleoproteinlerin Yapısı. Yrd.Doç.Dr. Özlem KURT ŞİRİN
ükleoproteinlerin Yapısı Yrd.Doç.Dr. Özlem KURT ŞİRİ Bu derste neler öğreneceğiz? ükleotid tanımı ve yapısı DA ve RA nın yapısı ükleoprotein metabolizması Replikasyon, transkripsiyon, translasyon Canlılarda,
Detaylı15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ
15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ İyonlaştırıcı radyasyonların biyomoleküllere örneğin nükleik asitler ve proteinlere olan etkisi hakkında yeterli bilgi yoktur. Ancak, nükleik asitlerden
DetaylıGLİKOJEN METABOLİZMASI
METABOLİZMASI DİLDAR KONUKOĞLU TIBBİ BİYOKİMYA 8.4.2015 DİLDAR KONUKOĞLU 1 YAPISI Alfa-[1,6] glikozid Alfa- [1-4] glikozid bağı yapısal olarak D-glukozdan oluşmuş dallanmış yapı gösteren homopolisakkarittir.
DetaylıKolesterol Metabolizması. Prof. Dr. Fidancı
Kolesterol Metabolizması Prof. Dr. Fidancı Kolesterol oldukça önemli bir biyolojik moleküldür. Membran yapısında önemli rol oynar. Steroid hormonların ve safra asitlerinin sentezinde öncül maddedir. Diyet
DetaylıHAZIRLAYANLAR: Esra AYDIN ( ) Cansu SAMANCI ( ) Prof. Dr. Figen ERKOÇ Gazi Eğitim Fakültesi GAZİ ÜNİVERSİTESİ
ADENOZİN DEAMİNAZ HAZIRLAYANLAR: Tuba KASIMOĞLU (050559020) Esra AYDIN (050559004) Cansu SAMANCI (050559027) Sercan POLAT (050559026) Prof. Dr. Figen ERKOÇ Gazi Eğitim Fakültesi GAZİ ÜNİVERSİTESİ S Pürin
DetaylıIII-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler
III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler MBG 111 BİYOLOJİ I 3.1.Karbon:Biyolojik Moleküllerin İskeleti *Karbon bütün biyolojik moleküllerin omurgasıdır, çünkü dört kovalent bağ yapabilir ve uzun zincirler
Detaylı11. Hafta: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI NÜKLEOTİDLER
11. Hafta: Nükleik Asitler: Nükleik asitlerin yapısal üniteleri, nükleozitler, nükleotidler, inorganik fosfat, nükleotidlerin fonksiyonları, nükleik asitler, polinükleotidler, DNA nın primer ve sekonder
DetaylıDNA ve RNA NIN YAPISI. Yrd.Doç.Dr. Özlem KURT ŞİRİN
DNA ve RNA NIN YAPISI Yrd.Doç.Dr. Özlem KURT ŞİRİN Bu derste neler öğreneceğiz? Nükleotid tanımı ve yapısı DNA nın primer, sekonder ve tersiyer yapısı RNA çeşitleri ve yapıları Canlılarda, genetik bilginin
DetaylıAkıllı Defter. 9.Sınıf Biyoloji. vitaminler,hormonlar,nükleik asitler. sembole tıklayınca etkinlik açılır. sembole tıklayınca ppt sunumu açılır
9.Sınıf Biyoloji 1 Akıllı Defter vitaminler,hormonlar,nükleik asitler sembole tıklayınca etkinlik açılır sembole tıklayınca ppt sunumu açılır sembole tıklayınca video açılır 1 VİTAMİNLER ***Vitaminler:
Detaylıwww.demiraylisesi.com
YÖNETİCİ MOLEKÜLLER C, H, O, N, P atomlarından meydana gelir. Hücrenin en büyük yapılı molekülüdür. Yönetici moleküller hücreye ait genetik bilgiyi taşır, hayatsal faaliyetleri yönetir, genetik bilginin
DetaylıReplikasyon, Transkripsiyon ve Translasyon. Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ
Replikasyon, Transkripsiyon ve Translasyon Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ DNA replikasyonu DNA nın replikasyonu, DNA molekülünün, sakladığı genetik bilgilerin sonraki nesillere aktarılması için kendi kopyasını
DetaylıYağ Asitlerinin Metabolizması- I Yağ Asitlerinin Yıkılması (Oksidasyonu)
Yağ Asitlerinin Metabolizması- I Yağ Asitlerinin Yıkılması (Oksidasyonu) Yrd. Doç. Dr. Bekir Engin Eser Zirve Üniversitesi EBN Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya A.B.D. Yağ Asitleri Uzun karbon zincirine sahip
DetaylıReferans:e-TUS İpucu Serisi Biyokimya Ders Notları Sayfa:368
21. Aşağıdakilerden hangisinin fizyolojik ph'de tamponlama etkisi vardır? A) CH3COC- / CH3COOH (pka = 4.76) B) HPO24- / H2PO-4 (pka = 6.86) C) NH3/NH+4(pKa =9.25) D) H2PO-4 / H3PO4 (pka =2.14) E) PO34-/
DetaylıMetabolizma. Metabolizmaya giriş. Metabolizmaya giriş. Metabolizmayı tanımlayacak olursak
Metabolizma Yaşamak için beslenmek zorundayız. Çünkü; Besinlerden enerji elde ederiz ve bu enerji; Hücresel faaliyetleri sürdürmemiz, Hareket etmemiz, Taşınım olaylarını gerçekleştirebilmemiz, Vücut sıcaklığını
DetaylıNotlarımıza iyi çalışan kursiyerlerimiz soruların çoğunu rahatlıkla yapılabileceklerdir.
Biyokimya sınavı orta zorlukta bir sınavdı. 1-2 tane zor soru ve 5-6 tane eski soru soruldu. Soruların; 16 tanesi temel bilgi, 4 tanesi ise detay bilgi ölçmekteydi. 33. soru mikrobiyolojiye daha yakındır.
DetaylıNUKLEOPROTEİNLER VE NUKLEİK ASİDLERİN YAPISI. Prof. Dr. Nuriye AKEV
NUKLEPRTEİNLER VE NUKLEİK ASİDLERİN YAPISI Prof. Dr. Nuriye AKEV İnsan vücudunda bulunan trilyonlarca hücre, bölünerek birbirinden çoğalıyor. İlk hücreden sonra bölünerek çoğalan her hücrede, tüm genetik
DetaylıMETABOLİZMA REAKSİYONLARI. Hazırlayanlar Prof. Dr. Ayşe CAN Prof.Dr. Nuriye AKEV
METABOLİZMA REAKSİYONLARI Hazırlayanlar Prof. Dr. Ayşe CAN Prof.Dr. Nuriye AKEV METABOLİZMA Canlı sistemde maddelerin uğradığı kimyasal değişikliklerin hepsine birden metabolizma, bu değişiklikleri meydana
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 2 ATP-2
11. SINIF KONU ANLATIMI 2 ATP-2 Fotosentez ve kemosentez reaksiyonları hem endergonik hem ekzergonik reaksiyonlardır. ATP molekülü ile hücrenin endergonik ve ekzergonik reaksiyonları arasında enerji transferini
DetaylıBAKTERİLERİN GENETİK KARAKTERLERİ
BAKTERİLERİN GENETİK KARAKTERLERİ GENETİK MATERYALLER VE YAPILARI HER HÜCREDE Genetik bilgilerin kodlandığı bir DNA genomu bulunur Bu genetik bilgiler mrna ve ribozomlar aracılığı ile proteinlere dönüştürülür
Detaylı21.11.2008. I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI.
Hazırlayan: Sibel ÖCAL 0501150027 I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI. Eksikliği 1 2 Pantotenik asit (Vitamin
DetaylıANTİMETABOLİTELERİN İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ. Dr Gökhan Demir CTF Medikal Onkoloji Bilim dalı
ANTİMETABOLİTELERİN İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ Dr Gökhan Demir CTF Medikal Onkoloji Bilim dalı ANTİMETABOLİTLER Hücre büyümesi ve replikasyonu için gerekli moleküllerin ya yapısal analoglarıdır ya da bu moleküllerin
DetaylıHücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir.
METABOLİZMA ve ENZİMLER METABOLİZMA Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. A. ÖZÜMLEME (ANABOLİZMA) Metabolizmanın yapım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara
DetaylıSitrik Asit Döngüsü. (Trikarboksilik Asit Döngüsü, Krebs Döngüsü)
Sitrik Asit Döngüsü (Trikarboksilik Asit Döngüsü, Krebs Döngüsü) Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş hamdiogus@gmail.com Yakın Doğu Ünversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Le>oşa, KKTC Sir Hans
Detaylıİstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın
İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın Mitokondri, ökaryotik organizmanın farklı bir organeli Şekilleri küremsi veya uzun silindirik Çapları 0.5-1 μm uzunlukları 2-6 μm Sayıları
DetaylıOKSİJENLİ SOLUNUM
1 ----------------------- OKSİJENLİ SOLUNUM ----------------------- **Oksijenli solunum (aerobik): Besinlerin, oksijen yardımıyla parçalanarak, ATP sentezlenmesine oksijenli solunum denir. Enzim C 6 H
Detaylı6. BÖLÜM MİKROBİYAL METABOLİZMA
6. BÖLÜM MİKROBİYAL METABOLİZMA 1 METABOLİZMA Hücrede meydana gelen tüm reaksiyonlara denir Anabolizma: Basit moleküllerden kompleks moleküllerin sentezlendiği enerji gerektiren reaksiyonlardır X+Y+ENERJİ
DetaylıBitkide Fosfor. Aktif alım açısından bitki tür ve çeşitleri arasında farklılıklar vardır
Fosfor alımı ve taşınımı Kök hücreleri ve > Bitkide Fosfor ksilem özsuyunun P kapsamı > toprak çözeltisinin P kapsamı (100-1000 kat) P alımı aktif alım şeklinde gerçekleşir Aktif alım açısından bitki tür
DetaylıTEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi
1. Termometre Çimlenen bezelye tohumlar Termos Çimlenen bezelye tohumları oksijenli solunum yaptığına göre yukarıdaki düzenekle ilgili, I. Termostaki oksijen miktarı azalır. II. Termometredeki sıcaklık
DetaylıYağ Asitlerinin β Oksidayonu. Prof. Dr. Fidancı
Yağ Asitlerinin β Oksidayonu Prof. Dr. Fidancı Yağ Asitlerinin Beta Oksidasyonu Yağ asitlerinin enerji üretimi amacı ile yıkımında (yükseltgenme) en önemli yol β oksidasyon yoldudur. β oksidasyon yolu
DetaylıFAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1
FAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1 1 İlaçların,öncelikle yararlı etkileri için kullanılmaktadır. Ancak bazen ilaç kullanımı yan etkiler gösterebilmektedir. Bazı hastalarda aynı ilaç için
DetaylıTRANSLASYON VE DÜZENLENMESİ
TRANSLASYON VE DÜZENLENMESİ TRANSLASYON Translasyonda nükleik asit kullanılır fakat son ürün bir nükleik asit değil proteindir. Translasyon mekanizması 4 ana bileşenden oluşmaktadır: 1. mrnalar 2. trnalar
DetaylıProteinlerin Hücre İçi Hareketleri ve Fonksiyonları
Proteinlerin Hücre İçi Hareketleri ve Fonksiyonları İnsan Genomu Projesinin temel amacı, tüm insan genomunun dizisini ve bütün genlerini belirleyerek bir başvuru kaynağını oluşturmaktı. En fazla geni 1.
DetaylıRNA DNA. Nükleosit Baz + Şeker Riboz (RNA) Deoksiriboz (DNA) Ribonükleozitler : Adenozin, Pürinler: Pirimidinler: AveGdışında
Bazlar : Nükleik Asitlerin karakteristik Özellikleri DNA RNA Yasin EREN Recep LiMAN Muhsin KONUK Nükleik Asitlerin Yapısı Pürinler: Pirimidinler: AveGdışında TU T,U ve Sdışında d bazı theobromin, kafein,
DetaylıLCP & NÜKLEOTİDLERİN bebek beslenmesindeki önemi
LCP & NÜKLEOTİDLERİN bebek beslenmesindeki önemi LCP Long Chain Polyunsaturated fatty acids uzun zincirli çoklu doymamış yağ asitleri YAĞ Büyüme için gereken enerjiyi sağlar Annesütü ve bebek mamalarında
Detaylı2. Histon olmayan kromozomal proteinler
12. Hafta: Nükleik Asitler: Nükleik asitlerin yapısal üniteleri, nükleozitler, nükleotidler, inorganik fosfat, nükleotidlerin fonksiyonları, nükleik asitler, polinükleotidler, DNA nın primer ve sekonder
Detaylı1.Oksidoredüktazlar Oksidoredüktazların en önemli koenzimleri a) Nikotinamid-adenin Dinükleotidler (NAD) b) Nikotinamid-Adenin-Dinükleotid-fosfat
1.Oksidoredüktazlar Oksidoredüktazların en önemli koenzimleri a) Nikotinamid-adenin Dinükleotidler (NAD) b) Nikotinamid-Adenin-Dinükleotid-fosfat (NADP) Prostatik grupları a) Flavinnükleotidler flavinmononükleotid
Detaylı12. SINIF KONU ANLATIMI 2 DNA VE RNA
12. SINIF KONU ANLATIMI 2 DNA VE RNA DNA (DEOKSİRİBONÜKLEİK ASİT) Temel nükleik asittir. Prokaryot hücrelerin sitoplazmasında, ökaryot hücrelerde çekirdek, mitokondri ve kloroplast organelinde bulunur.
Detaylı2. Kanun- Enerji dönüşümü sırasında bir miktar kullanılabilir kullanılamayan enerji ısı olarak kaybolur.
Enerji Dönüşümleri Enerji Enerji; bir maddeyi taşıma veya değiştirme kapasitesi anlamına gelir. Enerji : Enerji bir formdan diğerine dönüştürülebilir. Kimyasal enerji ;moleküllerinin kimyasal bağlarının
DetaylıHücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. (ΔG=-686 kcal/mol)
hücre solunumu Hücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. (ΔG=-686 kcal/mol) C 6 H 12 O 6 + 6 O 2 6 CO 2 + 6 H 2 0 + enerji (ATP + ısı) Hücre solunumu karbonhidratlar, yağlar ve protein
DetaylıHücrede Genetik Bilgi Akışı
Hücrede Genetik Bilgi Akışı 1) Genomun korunması DNA nın tam olarak kopyalanması ve hücre bölünmesiyle yeni kuşak hücrelere aktarılması 2) Genetik bilginin çevrimi Hücre içerisinde bilginin DNA dan RNA
DetaylıHücre zarının yapısındaki yağlardan eriyerek hücre zarından geçerler.fazlalıkları karaciğerde depo edilir.
DERS: BİYOLOJİ KONU: C.T.B(Vitaminler e Nükleik Asitler) VİTAMİNLER Bitkiler ihtiyaç duydukları bütün vitaminleri üretip, insanlar ise bir kısmını hazır alır. Özellikleri: Yapıcı, onarıcı, düzenleyicidirler.
DetaylıSolunumda organik bileşikler karbondioksite yükseltgenir ve absorbe edilen oksijen ise suya indirgenir.
Solunum bütün aktif hücrelerde oksijenin absorbe edilmesi ve buna eşdeğer miktarda karbondioksitin salınması şeklinde sürekli olarak devam eden bir prosestir. Solunumda organik bileşikler karbondioksite
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI. 11. Sınıf
YAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI 11. Sınıf 1) Oksijenli solunumda, oksijen molekülleri, I. Oksidatif fosforilasyon II. Glikoliz II. Krebs Evrelerinden hangilerinde kullanılır? A) Yalnız I B) Yalnız II C)
DetaylıBiyokimyasal reaksiyonlarda enerji değişikliklerini inceler. Bazı reaksiyonlar olurken bazıları neden olmaz?
Biyokimyasal reaksiyonlarda enerji değişikliklerini inceler Bazı reaksiyonlar olurken bazıları neden olmaz? Sistemler arasındaki fark? Biyolojik olmayan sistemler ısı enj kullanılır Biyolojik sistemler
DetaylıBİYOLOJİ DERS NOTLARI YGS-LGS YÖNETİCİ MOLEKÜLLER
www.benimdershanem.esy.es Bilgi paylaştıkça çoğalır. BİYOLOJİ DERS NOTLARI YGS-LGS YÖNETİCİ MOLEKÜLLER NÜKLEİK ASİTLER Nükleik asitler, bütün canlı hücrelerde ve virüslerde bulunan, nükleotid birimlerden
Detaylı13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU
13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU Laktik Asit Fermantasyonu Glikozdan oksijen yokluğunda laktik asit üretilmesine LAKTİK ASİT FERMANTASYONU denir. Bütün canlılarda sitoplazmada gerçekleşir.
Detaylı7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ
7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ Başlıklar 1. Prokaryotlar gen ifadesini çevre koşullarına göre düzenler 2. E. Coli de laktoz metabolizması 3. Lac operonu negatif kontrol 4. CAP pozitif kontrol
DetaylıKolesterol Metabolizması. Yrd. Doç. Dr. Bekir Engin Eser Zirve Üniversitesi EBN Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya A.B.D.
Kolesterol Metabolizması Yrd. Doç. Dr. Bekir Engin Eser Zirve Üniversitesi EBN Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya A.B.D. Steroidler Steroidlerin yapı taşı birbirine yapışık 4 halkalı karbon iskelehdir, bu yapı
DetaylıYağ Asitlerinin Biyosentezi. Prof. Dr. Fidancı
Yağ Asitlerinin Biyosentezi Prof. Dr. Fidancı Yağ asitlerinin sentezi özellikle karaciğer ve yağ dokusu hücrelerinde iki şekilde gerçekleşir. Bu sentez şekillerinden biri yağ asitlerinin, hücrenin sitoplazma
DetaylıHücre Solunumu: Kimyasal Enerji Eldesi
Hücre Solunumu: Kimyasal Enerji Eldesi Hücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. Organik moleküllerin atomları enerji depolamaya müsaittir. Hücreler enzimler aracılığı ile organik
DetaylıChapter 10 Lecture. Genetik Kavramlar Concepts of Genetics Tenth Edition. 1. DNA Yapısı. Çeviri: Aslı Sade Memişoğlu
Chapter 10 Lecture Genetik Kavramlar Concepts of Genetics Tenth Edition 1. DNA Yapısı Çeviri: Aslı Sade Memişoğlu Genetik malzeme nedir? Çoğunlukla genetiğin ikili sarmalın keşfiyle başladığı düşünülür
DetaylıT.C GAZİ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TIBBİ BİYOKİMYA ANA BİLİM DALI
T.C GAZİ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TIBBİ BİYOKİMYA ANA BİLİM DALI İN VİTRO FERTİLİZASYON (IVF) HASTALARININ FOLİKÜL SIVILARINDA ADENOZİN DEAMİNAZ, 5 NÜKLEOTİDAZ VE GUANAZ ENZİM AKTİVİTELERİ
DetaylıETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER. İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Mekanizması
ETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Mekanizması Absorbsiyon İlaç hedefleri Dağılım Hastalıkla ilgili Metabolizma yolaklar Atılım Farmakokinetik
DetaylıLYS ANAHTAR SORULAR #4. Nükleik Asitler ve Protein Sentezi
LYS ANAHTAR SORULAR #4 Nükleik Asitler ve Protein Sentezi 1) İncelenen bir nükleotidin DNA ya mı yoksa RNA ya mı ait olduğu; I. Bağ çeşidi II. Pürin bazı çeşidi III. Pirimidin bazı çeşidi IV. Şeker çeşidi
DetaylıLİPİTLERİN ORGANİZMADAKİ GÖREVLERİ SAFRA ASİTLERİ
8. Hafta: Lipit Metabolizması: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI LİPİTLERİN ORGANİZMADAKİ GÖREVLERİ 1. Yapısal fonksiyon görevi: Lipitler fosfolipitler başta olmak üzere hücre ve organel zarlarının yapısına girer
DetaylıPROTEİN SENTEZİ ENZİMLER ve VİTAMİNLER
PROTEİN SENTEZİ ENZİMLER ve VİTAMİNLER Öncelikle, protein sentezinin yapılabilmesi için aşağıdakilerin mutlaka mevcut olması gerekmektedir: DNA Aktifleyici enzimler Üç çeşit RNA (mrna, trna, rrna) Ribozomlar
Detaylı7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ
7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ Başlıklar 1. Prokaryotlar gen ifadesini çevre koşullarına göre düzenler 2. E. Coli de laktoz metabolizması 3. Lac operonu negatif kontrol 4. CAP pozitif kontrol
DetaylıMETABOLİZMA. Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ
METABOLİZMA Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ altintas@veterinary.ankara.edu.tr Canlı organizmaların özelliği olarak Metabolizma Canlıların yapı taşlarının devamlı yapım, yıkım ve değişim içinde bulunması ve bu
DetaylıENZİM KATALİZİNİN MEKANİZMALARI
ENZİMLER 3. Hafta Ders Konuları 1) Enzim Katalizinin Mekanizmaları -Kovalan Kataliz -Yakınlığa (proximity) bağlı kataliz -Asit-Baz katalizi -Metal iyon katalizi 2) Enzimlerin Regülasyonu -Allosterik Regülasyon
DetaylıProf.Dr.Gül ÖZYILMAZ
Prof.Dr.Gül ÖZYILMAZ ENZİMLER; Tüm canlıların yapısında bulunan, Esas olarak proteinden oluşmakla beraber, organik-inorganik maddeleri de bünyesinde barındıran, Biyokimyasal tepkimeleri gerçekleştiren
DetaylıGLİKOJEN FOSFORİLAZ HAZIRLAYAN: HATİCE GÜLBENİZ ( ) Prof. Dr. Figen ERKOÇ GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ
GLİKOJEN FOSFORİLAZ HAZIRLAYAN: HATİCE GÜLBENİZ (050559016) Prof. Dr. Figen ERKOÇ GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ Karaciğer ve kas glikojeninin kana ve kas dokusuna glukoz sağlamak üzere kısmen
DetaylıNükleik Asitlerin İşlevi
Nükleik Asitler Nükleik Asitlerin İşlevi n n n n n Metabolik işlemlerde kullanılan enerji (ATP: Adenozintrifosfat) Hücrelerin hormonlara ve diğer hücre dışı uyarılara karşı yanıtında ana bağlantı bileşeni
DetaylıMOLEKÜLER BİYOLOJİ DOÇ. DR. MEHMET KARACA (5. BÖLÜM)
MOLEKÜLER BİYOLOJİ DOÇ. DR. MEHMET KARACA (5. BÖLÜM) TRANSKRİPSİYONU (ÖKARYOTİK) STOPLAZMA DNA Transkripsiyon hnrna RNA nın işlenmesi mrna G AAA Eksport G AAA NÜKLEUS TRANSKRİPSİYONU (PROKARYOTİK) Stoplazma
DetaylıDoğadaki Enerji Akışı
Doğadaki Enerji Akışı Güneş enerjisi Kimyasal enerjisi ATP Fotosentez olayı ile enerjisi Hareket enerjisi Isı enerjisi ATP Enerjinin Temel Molekülü ATP + H 2 O ADP + H 2 O ADP + Pi + 7300 kalori AMP +
DetaylıTIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI
TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Yöntemleri Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0
DetaylıAmino Asit Metabolizması Bozuklukları. Yrd. Doç. Dr. Bekir Engin Eser Zirve Üniversitesi EBN Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya ABD
Amino Asit Metabolizması Bozuklukları Yrd. Doç. Dr. Bekir Engin Eser Zirve Üniversitesi EBN Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya ABD Amino Asit Metabolizması Bozuklukları Genelde hepsi kalıtsal ve otozomal resesifir
DetaylıDers 8 trna-rrna yapısı, İşlenmesi ve İşlevleri
Ders 8 trna-rrna yapısı, İşlenmesi ve İşlevleri mrna trna - rrna Taşıyıcı (transfer) RNA (trna) Nispeten küçük moleküllerdir. Bir öncu molekülün nükleusta işlenmesiyle oluşurlar. trna molekülleri, mrna
DetaylıTRANSLASYON ve PROTEİNLER
TRANSLASYON ve PROTEİNLER Prof. Dr. Sacide PEHLİVAN 13 Aralık 2016 mrna daki baz sırasının kullanılarak amino asitlerin doğru sıra ile proteini oluşturmasını kapsayan olayların tümüne Translasyon veya
DetaylıBiyolojik Oksidasyon. Yrd.Doç.Dr.Filiz Bakar Ateş
Biyolojik Oksidasyon Yrd.Doç.Dr.Filiz Bakar Ateş Canlı hücreler, dışarıdan aldıkları kimyasal veya fiziksel enerjiyi, geliştirdiği bir sistemle, ATP ile taşınan biyolojik enerjiye çevirirler; ATP yi kullanarak
DetaylıEnzimler Enzimler metabolizma reaksiyonlarını hızlandıran moleküllerdir. Katalitik RNA moleküllerinin küçük bir grubu hariç, bütün enzimler
Enzimler Enzimler metabolizma reaksiyonlarını hızlandıran moleküllerdir. Katalitik RNA moleküllerinin küçük bir grubu hariç, bütün enzimler proteindir. Katalitik aktiviteleri doğal protein konformasyonunun
DetaylıRNA Yapısı ve Katlanması, Hücrede Bulunan RNA Çeşitleri
RNA Yapısı ve Katlanması, Hücrede Bulunan RNA Çeşitleri RNA (Ribonükleik Asit) Nükleik asitler, Friedrich Miescher tara2ndan 1869'da keşfedildi. İl=haplı bandajlardan izole edilen bu maddeye nüklein adını
Detaylı(Anaplerotik Reaksiyonlar)
5. Hafta: Karbohidrat Metabolizması Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI TCA ARA ÜRÜNLERİNİN ANABOLİK İŞLEMLERDE KULLANILMASI (Anaplerotik Reaksiyonlar) Sitrik asit döngüsü, aerobik organizmalarda amfibolik bir
DetaylıBİY 315 BİYOKİMYA GİRİŞ. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi
BİY 315 BİYOKİMYA GİRİŞ Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi 1 Anlatım Planı 1. Makromoleküller ve Su 2. Amino asitler ve Peptidler 3. Proteinler 4. Enzimler 5. Karbohidratlar 6. Nükleik
DetaylıDOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİNİN OLUŞMASI TRİGLİSERİTLERİN SENTEZİ
9. Hafta: Lipit Metabolizması: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI DOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİNİN OLUŞMASI Palmitoleik ve oleik asitlerin sentezi için palmitik ve stearik asitler hayvansal organizmalardaki çıkş maddeleridir.
DetaylıMİTOKONDRİ Doç. Dr. Mehmet GÜVEN
MİTOKONDRİ Doç.. Dr. Mehmet GÜVENG Hemen hemen bütün b ökaryotik hücrelerde ve ökaryotik mikroorganizmalarda bulunur. Eritrositlerde, bakterilerde ve yeşil alglerde mitokondri yoktur. Şekilleri (küremsi
DetaylıProlidaz; Önemi ve güncel yaklaşımlar
Prolidaz; Önemi ve güncel yaklaşımlar Dr. Ahmet Çelik Sütçü İmam Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı 1. Kahramanmaraş Biyokimya Günleri 7-9 Kasım 2013 Kahramanmaraş Başlıklar Tarihçe,Tanım
Detaylı18.Eyl Rektörlük Programı Eğitim Köyü Pazartesi Rektörlük Programı Eğitim Köyü Rektörlük Programı Eğitim Köyü
18.Eyl.17 09.00-09.50 Rektörlük Programı Eğitim Köyü Pazartesi 10.00-10.50 Rektörlük Programı Eğitim Köyü 11.00-11.50 Rektörlük Programı Eğitim Köyü 13.00-13.50 Rektörlük Programı Eğitim Köyü 14.00-14.50
DetaylıEnzimlerin Yapısı. Enzimler biyokatalizörlerdir,
Enzimler biyokatalizörlerdir,, Prof. Dr. Muhsin KONUK H 2 O 2 H 2 O + ½ O 2 A.E = 18.16 kkal/mol Kollaidal platin A.E= 11.71 kkal/mol Katalaz A.E = 1.91 kkal/mol Enzimlerin Yapısı Basit enzimler: Pepsin,
DetaylıBitki Fizyolojisi. 6. Hafta
Bitki Fizyolojisi 6. Hafta 1 Fotosentezin karanlık tepkimelerinde karbondioksit özümlemesi; 1. C 3 bitkilerinde (Calvin-Benson mekanizması ile), 2. C 4 bitkilerinde (Hatch-Slack mekanizması ile), 3. KAM
DetaylıCanlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir.
Canlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir. Proteinlerin yapısında; Karbon ( C ) Hidrojen ( H ) Oksijen
DetaylıT.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi
T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi TIPTA UZMANLIK EĞİTİMİ GİRİŞ SINAVI (TUS) (İlkbahar Dönemi) TEMEL TIP BİLİMLERİ TESTİ 22 NİSAN 2017 Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun,
DetaylıEnzimler. Dr. Serkan SAYINER
Enzimler Dr. Serkan SAYINER serkan.sayıner@neu.edu.tr Tanımı ve Tarihçesi Biyokimyasal reaksiyonların çoğu protein yapısındaki organik maddeler tarafından katalize edilirler. Bu biyolojik katalizörlere
Detaylı6. glikolizde enerji kazanım hesaplamalarında; Substrat düzeyinde -ATP üretimi yaklaşık yüzde kaç hesaplanır? a. % 0 b. % 2 c. % 10 d. % 38 e.
www.lisebiyoloji.com ayxmaz/biyoloji Test Çoktan Seçmeli 1. Hangi terim moleküllerin parçalanması ile açığa çıkan enerjinin depolandığı metabolik yolları ifade eder? a. anabolik yollar b. Katabolik yollar
DetaylıBiyoteknoloji ve Genetik II. Hafta 8 TRANSLASYON
Biyoteknoloji ve Genetik II Hafta 8 TRANSLASYON Prof. Dr. Hilal Özdağ A.Ü Biyoteknoloji Enstitüsü Merkez Laboratuvarı Tel: 2225826/125 Eposta: hilalozdag@gmail.com TRANSLASYON Translasyon a. mrna ribozoma
DetaylıBİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA
BİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA ESER ELEMENTLER İnsan vücudunda en yüksek oranda bulunan element oksijendir. İkincisi ise karbondur. İnsan vücudunun kütlesinin %99 u sadece 6 elementten meydana gelir. Bunlar:
DetaylıPROKARYOTLARDA GEN EKSPRESYONU. ve REGÜLASYONU. (Genlerin Gen Ürünlerine Dönüşümünü Kontrol Eden Süreçler)
PROKARYOTLARDA GEN EKSPRESYONU ve REGÜLASYONU (Genlerin Gen Ürünlerine Dönüşümünü Kontrol Eden Süreçler) Nihal EYVAZ (050559015) Şerife OKAY (050559025) Prof. Dr. Figen ERKOÇ Gazi Eğitim Fakültesi Gen
DetaylıREAKSİYON KİNETİĞİ, REAKSİYONLARLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR VE METABOLİZMA. Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2004
REAKSİYON KİNETİĞİ, REAKSİYONLARLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR VE METABOLİZMA Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2004 1 Reaksiyon (tepkime) türleri 1 Gerçekte tüm organik tepkimeler dört sınıftan
Detaylı6. glikolizde enerji kazanım hesaplamalarında; Substrat düzeyinde -ATP üretimi yaklaşık yüzde kaç hesaplanır? a. % 0 b. % 2 c. % 10 d. % 38 e.
www.lisebiyoloji.com ayxmaz/biyoloji Test Çoktan Seçmeli 1. Hangi terim moleküllerin parçalanması ile açığa çıkan enerjinin depolandığı metabolik yolları ifade eder? a. anabolik yollar b. Katabolik yollar
DetaylıEnzimler. Yrd.Doç.Dr.Funda GÜLCÜ BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO
Enzimler Yrd.Doç.Dr.Funda GÜLCÜ BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO Enzimler Biyokimyasal olayların vücutta yaşam ile uyumlu bir şekilde gerçekleşmesini sağlayan katalizörlerdir. Katalitik RNA moleküllerinin
DetaylıÇİSEM İLGİN ( ) LÜTFİYE ALAÇAM ( ) Prof. Dr. Figen ERKOÇ GAZİ ÜNİVERSİTESİ
HAZIRLAYLANLAR ÇİSEM İLGİN (040559015) LÜTFİYE ALAÇAM (040559003) ZEYNEP HALICI (040559014) Prof. Dr. Figen ERKOÇ Gazi Eğitim Fakültesi GAZİ ÜNİVERSİTESİ 1 TRANSAMİNAZLAR Transaminazlar veya Aminotransferazlar
DetaylıBiyokimya ya ya Giriş. Prof. Dr. Arif Altınta
Biyokimya ya ya Giriş Prof. Dr. Arif Altınta ntaş Biyokimya Yunanca canlı anlamındaki bios sözcüğünden köken alır Biyokimya canlı kimyası anlamına gelir Biyokimya canlı varlıkların yapı, oluşum, işlev
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf DOĞRU YANLIŞ SORULARI Nitel gözlemlerin güvenilirliği nicel gözlemlerden fazladır. Ökaryot hücrelerde kalıtım materyali çekirdek içinde bulunur. Ototrof beslenen canlılar
Detaylı