KARBOKSİLLİ ASİT TÜREVLERİ-I

Transkript

1 KARBOKSİLLİ ASİT TÜREVLERİ-I

2 KARBOKSİLLİ ASİT VE TÜREVLERİ (OH grubunun kopması ile oluşan bileşikler) Su ile etkileştiğinde karboksil asit oluşumuna neden olan organik bileşiklere karboksilik asit türevleri denir Esterler Amidler Açil Halojenürler Asitanhidridler ESTERLER Genel formülleri CnH2nO2 dir. Esterler aynı karbon sayılı monokarboksilli asitlerle izomerdir. Esterler, karboksilli asitteki OH grubunun OR grubu ile yer değiştirmesi sonucu meydana gelirler. Esterler, karboksil grubu alkillendirilmiş karboksilik asitler olarak tanımlanabilen organik bileşiklerdir. ESTERLERİN ELDE EDİLME TEPKİMELERİ Esterler, karboksilik asitlerin HCl ya da H2SO4 gibi asitlerin katalizörlüğünde alkollerle tepkimeye girmesi sonucu oluşur.(esterleşme tepkimeleri) NOT: Ester oluşumu bir kondenzasyon tepkimesidir

3 ADLANDIRILMALARI: 1-Esterler iki türlü adlandırılabilirler. Birinci adlandırmada önce alkol grubunda alkilin adı söylenir. Sonra asit grubunda ik eki yerine at eki getirilir. Örnekler:.... Önce asidin adı, sonra alkolün alkil grubunun adı yazılıp ester sözcüğü eklenir

4 KİMYASAL ÖZELLİKLERİ 1. Hidroliz olabilirler. Esterler su ile tepkimeye girerek hidroliz olurlar. Hidroliz esterleşme olayının tersidir. 2. Bazlarla tepkimeleri Esterlerin bazik ortamda hidroliz olmaları sonucu karboksilat tuzu ve alkol oluşur. Bu olaya sabunlaşma, oluşan tuza sabun denir.

5 Sıvı yağlar uzun zincirli doymamış yağ asitlerinden Katı yağlar ise uzun zincirli doymuş yağ asitlerinden oluşur. Dolayısıyla sıvı yağlara doymamış yağlar, katı yağlara da doymuş yağlar denilebilir. Uzun zincirli yağlara lanolin, bal mumu ve balsam gibi maddeler örnek verilebilir Lanolin Lanolin, koyun yününde yaklaşık %10-50 oranında bulunan doğal bir yağdır. Koyun yününe uygulanan birtakım kimyasal işlemler sonucu elde edilen bu madde, bileşimi bakımından mumlara benzer. Mum esterlerinden meydana gelen lanolinlerin çok sayıda çeşidi vardır. Özellikle yumuşatıcı özelliğinden dolayı kozmetik ürünlerinde kullanılmaktadır

6 Bal mumu Yüksek molekül kütlesine sahip; alkol, asit ve esterlerden oluşan bir maddedir. Bal mumu doğal olarak arıların salgılarından elde edilir. Bal mumu, arıların peteklerini yapmak için karın halkalarındaki bal mumu bezlerinden salgıladıkları yumuşak ve sarı renkli yağdır. Bal mumu; sabun, kozmetik ürünleri ve mum yapımında kullanılabilmektedir. Ahşap yüzeylerin cilalanmasında da kullanılabilmektedir. Balsam Bazı bitkilerin reçinelerinde asit ve ester gibi maddeler bulunmaktadır. Balsam da bu reçinelerden biridir. Balsamın kullanım alanlarına özellikle ilaç ve kozmetik sanayileri örnek verilebilir. Hoş kokulu olanları parfüm yapımında kullanılmaktadır. FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ Esterler, polar moleküllerden oluşur fakat hidrojen bağı içermez. Kaynama noktaları, aynı karbon sayılı alkol ve karboksilik asitlerinkinden daha düşüktür. Küçük moleküllü esterler sıvı hâlde bulunur. Esterlerin kaynama noktaları, alkol ve karboksilik asitlerinkinden daha düşüktür. Küçük moleküllü uçucu esterlerin kendilerine özgü hoş kokuları vardır. Esterler suyla hidrojen bağı oluşturabildikleri için suda çözünürler. Molekül büyüklükleri arttıkça sudaki çözünürlükleri azalır. SIRA TESTİMİZİN ÇÖZÜMLERİNE GELDİ

7 1.TEST: 1.SORU: 4.soru: 2.SORU: 3.soru: 5.soru:

8 6.soru: 9.soru:ÖSYM 7.soru: 8.soru:(ÖSYM) 10.soru: Çözüm: Çözüm:

9 11.soru: 14.soru: (ÖSYM) 15.soru(ÖSYM) 12.soru: 13.soru(ÖSYM) 16. I-Yüksek karbon sayılı karboksilli asitlerle yüksek karbon sayılı alkollerin oluşturduğu esterlerden meydana gelen karışımlardır. II-Mumların yapısında uzun zincirli alkol ve karboksilik asitlerin yanısıra yüksek karbon sayılı hidrokarbonlarda bulunur. III-Kristal katılar olduğundan belirli erime noktaları vardır. Mumlarla ilgili yukarıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? a)yalnız I b) Yalnız II c) Yalnız III d) I ve II e) I,II,III