BEYLİKTEN DEVLETE I TEST 1

Transkript

1 BEYLİKTEN DEVLETE I TEST 1 1. Osmanlı Devleti nin Kuruluş Dönemindeki fetih politikasının genellikle batıya yönelik olması aşağıdakilerden hangisi ile açıklanamaz A) Tekfurların halka baskı yapmasıyla B) Balkanlarda karışıklıklar yaşanmasıyla C) Gaza ve cihad düşüncesinin olmasıyla D) Anadolu Türk siyasi birliğinin sağlanmasıyla E) Bizans ta tahat kavgaları yaşanmasıyla yüzyılda, Anadolu ve Balkanlardaki topraklarının büyük bir kısmını kaybeden Bizans elinde kalan toprakları da idare etmekte zorlanıyordu. Bizanslı yöneticiler halka aşırı baskı uyguluyor bundan dolayı ülkenin nüfusunu oluşturan Rum, Ermeni ve Yahudiler yönetime tepki gösteriyordu. Bizans ın içinde bulunduğu bu durumun; I. Türk-İslam birliğinin sağlanması, II. Balkanlarda Osmanlı hâkimiyetinin güçlenmesi, III. Avrupalı devletlerle iş birliği yapılması sonuçlarından hangilerini ortaya çıkardığı söylenebilir 2. Bizans ın Osmanlı Devleti ne karşı Avrupa devletlerini kışkırtması ve Karamanoğulları Beyliği ile ittifak kurması Yıldırım Bayezit'n İstanbul u kuşatmasına neden oldu. Ancak Haçlı ordusunun Bizans a yardım etmek amacıyla Niğbolu Kalesi ni kuşatması üzerine İstanbul kuşatması kaldırıldı. 5. Kara Ordusu Osmanlı Ordusu Deniz Ordusu Buna göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez A) Osmanlı Devleti nin batı yönünde ilerlemeye çalıştığı B) Bizans ın Batılılar tarafından korunduğu C) Yıldırım Bayezit in Türk-İslam birliğini sağladığı D) Karamanoğullarının Osmanlıların aleyhine çalıştığı Kapıkulu Piyadeleri Acemioğlanlar Cebeciler Topcular Kapıkulu Süvarileri Silahtarlar Süvariler E) Bu dönemdeki İstanbul kuşatmasının başarısız olduğu Osmanlı Devleti nin Kuruluş Döneminde askerî yapısını gösteren bu tabloda işareti olan yere aşağıdaki hangi birliğin gelmesi gerekir A) Yeniçeriler B) Sekbanlar C) Akıncılar D) Tımarlı sipahiler E) Azaplar 3. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti nin ilk yıllarında Balkanlardaki ilerleyişini kolaylaştırdığı söylenemez 6. Orhan Bey döneminde yaya ve müsellem adı ile düzenli bir ordunun kurulması; I. fetihlerin hızlanması, II. iskân politikasından vazgeçilmesi, A) Balkanlarda dinî ve siyasi birliğin olmaması III. taht kavgalarının yaşanması B) İskân politikasının uygulanması C) Hoşgörülü ve adaletli politika izlenmesi D) Anadolu beylikleri ile ittifaklar kurulması E) Sürekli orduların kurulması sonuçlarından hangilerine neden olduğu savunulabilir A) Yalnız I B) Yalnız III C) l ve II

2 7. Yıldırım Bayezit İstanbul u kuşatmış ancak Timur tehlikesinden dolayı kuşatma antlaşma yapılarak kaldırılmıştır. Bu antlaşmanın maddeleri şunlardır: İstanbul da bir Türk mahallesi kurulacak ve bir cami yaptırılacak. İstanbul da Türklerin davalarına bakmak için bir kadı tayin edilecek. Bizans, Osmanlı Devleti ne her yıl vergi verecek. Buna göre; I. İstanbul un demografik yapısı değiştirilmek istenmiştir. II. Bizans ın egemenlik haklarına müdahalede bulunulmuştur. 10. İskân Politikası Amaç Gerekçe Göçebe Türkmenlere yer bulma Yöntem Adalet ve hoşgörü İskân politikası ile ilgili verilen tabloda boş bırakılan yer aşağıdakilerden hangisi ile tamamlanabilir A) Haçlı ittifaklarını önleme B) Balkanların Türkleşmesini sağlama C) Timur tehlikesini önleme D) Merkezî otoriteyi güçlendirme E) Yeni cepheler açma III. Anadolu nun siyasi birliğini koruma mücadelesi İstanbul un alınmasını geciktirmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II 11. Ankara Savaşı ndan sonra; I. Timur un Anadolu dan çekilmesi, II. Fetret Döneminin yaşanması, 8. Aşağıdakilerden hangisi, İskân siyasetinin sonuçlarından değildir A) Göç edilen yerlerdeki halkın tamamen Türkleşmesi B) Balkanlardaki Türk nüfusunun artması C) Fetih yapan orduya lojistik destek sağlanması III. beyliklerin yeniden kurulması gelişmelerinden hangileri, devletin otoritesinin sarsıldığına kanıt gösterilebilir A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III D) Göçebe Türkmenlerin yerleşik hayata geçirilmesi E) Bölgede oto kontrolün sağlanması 9. Osmanlı Kuruluş Dönemiyle ilgili aşağıdakilerin hangisinde I. de verilenin ll. ye ortam hazırladığı savunulamaz I. II. A) Sınırların genişlemesi Beylerbeyliklerin kurulması B) Hoşgörülü olunması Sınırları genişlemesi C) Batı yönünde fetihler Timur ile savaşılması yapılması D) İskân politikasının Balkanlarda etnik yapının uygulanması değişmesi E) Devlet işlerinin artması Divan ın kurulması 12. Osmanlı Devleti nin kuruluşundan kısa zaman sonra idare, ekonomi, hukuk ve eğitim teşkilatı da oluşturulmuştur. İlk Osmanlı parası Osman Bey tarafından bastırılmıştır. İlk Osmanlı medresesi Orhan Bey tarafından İznik te açılmış, I. Murat zamanında beylerbeylik kurularak ülke yönetim birimlerine ayrılmıştır. Buna göre; I. Fetihlerle birlikte teşkilatlanmaya da önem verilmiştir. II. Yenilikler, Avrupa dan örnek alınarak yapılmıştır. III. Farklı alanlarda devletin büyümesi sağlanmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I,II ve III

3 BEYLİKTEN DEVLETE II TEST 2 1. Ankara Savaşı Osmanlı Devleti nin yenilgisi ile sonuçlanmış, Anadolu beylikleri eski topraklarını yeniden almışlar ve Osmanlı şehzadeleri arasında taht mücadeleleri başlamıştır. Bu durumun Osmanlı Devleti'nde; I. siyasi birliğin bozulması, II. Fetret Döneminin yaşanması, III. otoritenin sarsılması durumlarından hangilerine neden olduğu söylenebilir 4. Osmanlı Devleti, kuruluş aşamasında Ahilerin desteğini almış, Bizans üzerine seferler düzenlemiş ve gerekmedikçe Anadolu beylikleri ile mücadele etmemiştir. Buna göre, Osmanlı Devleti ile ilgili; I. Şartlar ve ortama göre farklı stratejiler izlenmiştir. II. Padişahların değişmesi ile uygulamalar değişmiştir. III. Sosyo-ekonomik durumlar dikkate alınmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılamaz D) I ve II E) II ve III 2. I. Murat döneminde Venediklilerle yapılan ilk deniz savaşı kaybedilmiştir. Buna göre ; I. Osmanlı Devleti'nin denizlerde Venedik ile çıkarları çatışmıştır. II. Osmanlı Devleti bu savaşta yenilmesine rağmen deniz savaşlarında tecrübe kazanmıştır. III. Osmanlı Devleti nin sınırları daralmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılamaz 5. Germiyanoğulları Hamitoğulları XV. yy'da Anadolu Türk siyasi birliğini kurma çalışmaları Karamanoğulları Yukarıda verilen şemada ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz A) Karesioğulları B) Aydınoğulları C) Menteşeoğulları D) Artukoğulları E) Dulkadiroğulları 3. Dirlik Paşmaklık Ocaklık Yurtluk Yukarıdaki haritada soru işareti yerine Osmanlı toprak yapısında hangi bölümün gelmesi gerekir A) Harici Toprak B) Mirî Toprak C) Öşri Toprak D) Mülk Toprak E) Zeamet Toprak 6. Osmanlı Devleti nin ilk dönemlerinde meydana gelen, I. Şeyh Bedrettin İsyanı, II. Ankara Savaşı, III. beyliklerin ayaklanmaları gelişmelerinden hangilerinin ülkede siyasi ve sosyal yapının bozulmasına neden olduğu söylenebilir D) I ve II E) I, II ve III

4 7. Osmanlı ordusunun Erdel voyvodasına yenilmesiyle cesaretlenen Avrupalılar büyük bir ordu kurdular. II. Murat, bu ordu ile yapılan savaşın kaybedilmesi ve aynı anda Konya daki Karamanoğulları sorunuyla uğraşılmasından dolayı barış isteğinde bulundu ve 1444'te Macarlarla Edirne-Segedin Antlaşması'nı imzaladı. Buna göre ; I. Osmanlı Devleti hem iç hem de dışta mücadele etmek zorunda kalmıştır. II. Avrupalılara ekonomik ayrıcalıklar verilmiştir. III. Anadolu Türk siyasi birliği henüz tam olarak sağlanamamıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir 10. Yıldırım Bayezit'in Ankara Savaşı'nda Timur'a esir düşüp bir süre sonra da ölmesi üzerine Osmanlı Devleti nde taht kavgaları başladı. Timur, Yıldırım Bayezit tarafından Osmanlı Devleti'ne bağlanan Anadolu beyliklerinin tekrar kurulmasını sağladı. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sonuçları arasında gösterilebilir A) Balkanlarda fetihlerin durması B) Timur un Anadolu da etkinliğinin azalması C) Devlet teşkilatına önem verilmesi D) Anadolu da siyasi birliğin bozulması E) Veraset anlayışının değişmesi D) I ve III E ) I, II ve III 8. Haçlılar ile Varna Savaşı Şemada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır A) I. Kosova B) Sırpsındığı C) II. Kosova D) Edirne Segedin E) Niğbolu II. Murat'ın yaptığı Savaşlar Anadolu birliğini sağlama Batı yönünde ilerleme 11. Osmanlıların adaletli yönetimi altında huzur içinde yaşayan Balkan milletleri Osmanlı yönetimini benimsemişlerdir. Bu nedenle Fetret Devrinde Osmanlı Devleti'nden ayrılmaya yönelik bir bağımsızlık girişiminde bulunmamışlardır. Bu durumun oluşmasında; I. Balkanlarda halka siyasi baskı uygulanması, II. iskân siyasetinin uygulanması, III. yöneticilerin hoşgörülü olması faktörlerinden hangilerinin etkili olduğu söylenemez 12. YENİÇERİLER TIMARLI SİPAHİLER Yaya askerlerdir. Atlı birliklerdir. Barışta merkezde bulunurlar. Barışta dirlik topraklarda bulunurlar. Hazineden maaş alırlar. 9. I. Topraklarını kaybeden Anadolu beylerinin Timur'a sığınarak onu kışkırtmaları II. Yıldırım Bayezit'in Timur'dan kaçan Bağdat ve Karakoyunlu hükümdarlarını koruması III. Çin üzerine sefere çıkmaya hazırlanan Timur'un geride güçlü bir devletin kalmasını istememesi Yukarıdakilerden hangileri Ankara Savaşı'nın siyasi nedenlerden dolayı çıktığının göstergesidir Devşirme kökenlidirler. Türk-Müslüman ailelerden alınırlar. Yeniçeri ve tımarlı sipahilerin karşılaştırıldığı yukarıdaki tabloda "" yerine aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir A) Tek gelirleri ganimetlerdir. B) Ticaretle uğraştığından maaş almazlar. C) Geçim kaynakları ulufelerdir. D) Topraktan alınan vergilerden geçimlerini sağlarlar. E) Cülus bahşişi alırlar. D) I ve III E) I,II ve III

5 BEYLİKTEN DEVLETE III TEST 3 1. Şeyh Bedrettin, Fetret Devrinin getirdiği karışıklıklardan faydalanarak kendi düşüncelerini yaymaya başladı. Müritleri İzmir, Manisa ve Rumeli'de ayaklandı. Şeyh Bedrettin'in düşünceleri Osmanlı Devleti'ndeki İslam anlayışına tersti. Ayaklanmalar kısa sürede bastırıldı. Buna göre, Şeyh Bedrettin İsyanı ile ilgili; I. Dinî içerikli siyasi bir isyandır. II. Anadolu ve Balkanlara kadar yayılmıştır. III. Siyasi otoritenin zayıflaması isyana uygun bir ortam oluşturmuştur. 4. I. Bayezit döneminde meydana gelen; I. tersanelerin kurulması, II. İstanbul un kuşatılması, III. Karamanoğuları Beyliği ile mücadele edilmesi gelişmelerinden hangileri, Anadolu siyasi birliğini kurma çalışmalarına örnek olarak gösterilebilir A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I,II ve III yargılarından hangilerine ulaşılabilir D) I ve III E) I,II ve III 2. Bu savaştan sonra halife bana " Sultan-ı İklim-i Rum" unvanını verdi. Avrupa nın yönettiğim devlet üzerindeki etkisi kalktı. 5. Bursa'nın Fethi Çimpe Kalesi nin alınması Ankara Savaşı Şeyh Bedrettin II. Kosova İsyanı Savaşı Osmanlı Kuruluş Döneminde gerçekleşen olayların verildiği tarih şeridinde hangi kutudaki olay yanlıştır Yıldırım Bayezit in bahsettiği bu savaş aşağıdakilerden hangisidir A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) I. Kosova Savaşı B) Ankara Savaşı C) Niğbolu Savaşı D) Sazlıdere Savaşı E) Çirmen Savaşı 6. I. Murat döneminde görülen; 3. Aşağıdakilerden hangisi, 14. yüzyılda Bizans yönetimine karşı memnuniyetsizliği artan halkı Osmanlı Devleti ne yaklaştıran durumlardan biri değildir A) Tekfurların olumsuz davranışları B) Merkezî otoritenin çökmesi C) Ortodoksların koruyucusu olması D) Ağır vergiler alınması E) Halkı baskı ile yönetmesi I. Yeniçeri Ocağı nın kurulması, II. tımar sisteminin uygulanması, III. beylerbeyliklerinin kurulması gelişmelerinden hangilerinin İhtiyaçlar yeni askerî ve siyasi gelişmelere neden olmuştur. yargısına örnek olabilir A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

6 7. I. Siyasi gücünü yitirmiş olan Bizans sınırında kurulması II. Balkanlarda dinî ve siyasi birliğin olmaması III. fethedilen yerlerde iskân politikasının uygulanması Osmanlı Devleti'nin kısa sürede büyümesine ortam hazırlayan yukarıdaki etkenlerden hangileri coğrafi konumla ilgilidir D) I ve III E) I,II ve III 10. Çimpe Kalesinin Alınması İskân politikasının uygulanması Osmanlı Devleti nin ilk dönemleriyle ilgili olarak verilen şemada "" ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır A) Fetret Döneminin başlaması B) Balkanlardaki ilerleyişin hızlanması C) Haçlı savaşlarının sona ermesi D) Ahilerin desteğinin alınması E) Anadolu birliğinin sağlanması Rumeli Beylerbeyliğinin kurulması 8. Şehzadeler belli bir yaşa gelince sancağa çıkardı. Sancaklara gönderilen şehzadelere bu görevlerinde, lala adı verilen bilgili ve deneyimli kişiler yardımcı olurdu. Bu uygulamanın aşağıdakilerden hangisini sağladığı söylenebilir A) Anadolu da birliğinin kurulmasını B) Lalaların bağımsızlığını ilan etmesini C) Şehzadelerin tecrübe kazanmasını D) Yönetimde halkın etkisinin artmasını E) Eyalet sistemine geçilmesini 11. Ahlak ile zanaatı birleştirmiş bir meslek örgütü olan Ahiler, Osman Bey'in manevi destekleyicisi olmuşlardır.osman Bey bir bölgeyi ele geçirdikten sonra burada nasıl bir yönetim uygulayacağını Ahilerden sormaktaydı. Ahiler; beyliği teşkilatlandırma, sosyal hayatı düzenleme ve beylere danışmanlık yapma gibi önemli görevleri üstlenmişlerdir. Yalnız bu bilgilere göre Ahilerin aşağıdaki alanlardan hangisinde Osmanlı Devleti ne destek olduğu söylenemez A) İdari B) Toplumsal C) Ekonomi D) Askerî E) Siyasi 9. Osmanlı Devleti'nde hükümdar, ülkenin mutlak hâkimidir. Ancak bu durum onun her istediğini yapabileceği anlamına gelmezdi. Devleti yönetirken şer i (dinî) ve töre kurallarına uymak zorundaydı. Padişahın görevleri ise halkı korumak ve onlara karşı adaletli olmak, kanunlara uygun olarak ülkeyi yönetmek, sınırları güvenlik altına almak, seferlere çıkarak ülkenin sınırlarını genişletmekti. Buna göre, padişahın durumu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez A) Yetkileri sınırsız değildir. B) Halkın siyasi ve idari refahından sorumludur. C) Devleti yönetirken belli şartlara uymak zorundadır. D) Egemenliğini halk ile paylaşmıştır. E) Askerî, yönetim ve sosyo-ekonomik alanlarda görevleri vardır. 12. I. Murat Anadolu Türk siyasi birliğini barışçı yollarla sağlamaya çalışmıştır. Bu amaçla oğlu Bayezit i Germiyanoğulları nın kızıyla evlendirerek Kütahya ve çevresini topraklarına katmıştır. Aynı zamanda Hamitoğularından Isparta ve çevresini para ile satın almıştır. Yıldırım Bayezit ise Anadolu Türk siyasi birliğini savaş yaparak sağlamak istemiştir. Bunun için özellikle Karamanoğulları beyliği ile mücadele edilmiştir. Anadolu Türk siyasi birliğini sağlamaya yönelik bu politikalar ile ilgili; I. Osmanlılar ilk dönemlerden itibaren Anadolu siyasi birliği sağlamaya çalışmıştır. II. Farklı politikalarla aynı amaç için mücadele edilmiştir. III. Yıldırım Bayezit Timur a karşı birlik oluşturmaya çalışmaktadır. yargılarından hangilerine ulaşılamaz A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

7 KONU TEKRAR TESTİ I (Beylikten Devlete) TEST 4 1. Osmanlı ülkesine katılmış olan; I. Aydınoğulları, II. Hamitoğulları, III. Germiyanoğulları beyliklerinden hangilerinin Ankara Savaşı ndan sonra yeniden bağımsızlığını kazandığı söylenebilir 4. Osman Bey, Türk töresinde olan "Fetheden, fethettiği yerin sahibidir." anlayışına dayanarak elde edilen yerleri kardeşi, oğulları ve silah arkadaşlarına vermiştir. Bu anlayışın Osmanlılarda; I. fetihlerin hızlanması, II. ülke topraklarının genişlemesi, III. taht mücadelesinin başlaması sonuçlarından hangileri üzerinde etkili olduğu söylenemez D) I ve II E) II ve III Osmanlıların Haçlılarla yaptığı son savaştır. Varna 2. Avrupalılarla yapılan ilk antlaşmadır. Edirne Segedin 3. I.Murat'ın şehit edildiği savaştır. I. Kosova 4.Osmanlı Devleti'nin dağılma tehlikesi geçirmesine yol açan savaştır. Ankara 5. Rumeli'de ele geçirilen ilk topraktır. Çimpe Kalesi Yukarıdaki eşleştirme tablosundaki bilgilerden hangisi yanlıştır A)1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 5. Osmanlı Devleti kurulduğu sırada Balkanlarda bulunan devletler arasında sürekli savaşlar yaşanmaktaydı. Osmanlı Devleti nin Rumeli'ye geçmesinden sonra Balkan devletleri Papa'nın da çabalarıyla aralarındaki anlaşmazlıklara son vererek Osmanlı Devleti'ne karşı birlikte hareket etmişlerdir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir A) Balkanların birleşmesi Osmanlıları durdurmuştur. B) Dinin siyasi gücü Balkan devletlerini birleştirmiştir. C) Papa'nın siyasi gücü azalmıştır. D) Haçlı Seferleri sona ermiştir. E) Osmanlı Devleti nin sınırları daralmıştır. 6. Fetret Devrinden sonra hükümdar olan Çelebi Mehmet, Osmanlıları dış tehditlerden uzak tutmuş, içte istikrarı sağlayarak devletin yeniden toparlanmasına çalışmıştır. 3. Osmanlı Devleti'nde, tımar sisteminin aşağıdaki özelliklerinden hangisi, Avrupa'dakine benzer feodal sistemin görülmesini engellemiştir A) Toprakların mülkiyetinin devlete ait olması B) Üretim vergisinin, ürünün belli bir oranı olarak hesaplanması C) Çift, yarım çift gibi büyüklüğüne göre tanımlanması D) Rütbe ve makama göre dağıtılması E) Devlet memurlarına maaşı karşılığı verilmesi Bu durumun, aşağıdaki anlayışlardan hangisine uygun bir davranış olduğu söylenebilir A) Siyasi bağımsızlık ekonomik bağımsızlıktan önce gelir. B) Askerî zaferler siyasi zaferlerle süslenmelidir. C) Dışarıda güçlü olmanın ön şartı içeride güçlü olmaktır. D) Fethedilen yerler fethedene aittir. E) İç isyanları bastırmak siyasi gücün göstergesidir.

8 7. Osmanlı Devleti'nde fethedilen araziler devletin malı sayılırdı. Toprak üzerinde yaşayan çiftçi ise yalnızca toprağı işleme hakkına sahipti. Toprağı satma ya da miras bırakma hakkı yoktu. Bu durumun; I. toprağını ekmeyen köylüden toprağının geri alınması, II. özel mülkiyetin gelişmemesi, III. tımar sisteminin iltizama dönüşmesi uygulamalarından hangilerini ortaya çıkardığı söylenebilir A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III 11. Karesioğulları' nın Osmanlı ya katılması Bizans'ın giderek zayıflaması "" Balkanlarda siyasi birliğin olmaması İskân politikasının uygulanması Yukarı diyagramda "" yerine aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır A) Anadolu Türk birliğinin sağlanması B) Balkanlara geçişi kolaylaştıran etkenler C) Haçlı Seferlerinin başlama nedenleri D) Teşkilatlanmayı artıran etkenler E) Denizlerde hâkimiyetin sağlanması 8. Osmanlı Devleti; I. Koyunhisar II. I. Kosova III. Çirmen IV. Palekanon V. Varna savaşlarından hangilerini, Haçlılara karşı yapmıştır A) I ve II B) II ve V C) II ve III D) III ve lv E) IV ve V 9. Aşağıdakilerden hangisi, Anadolu beyliklerinin Osmanlı Devleti ne katılmasıyla meydana gelen gelişmelerden biri değildir A) Denizcilik faaliyetlerinin başlaması B) Anadolu beylerbeyliğinin kurulması C) Türk ve Müslüman nüfusunun artması D) Balkanlara geçişin kolaylaşması E) Veraset anlayışının değişmesi 12. Osmanlı Devleti'nde şehzadeler lala denilen deneyimli hocaların gözetiminde sancaklara vali olarak atanmışlardır. Bu uygulamanın; I. şehzadelere tecrübe kazandırma, II. şehzadeleri merkezden uzaklaştırma, III. veraset sistemini değiştirme amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenemez A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III 10. Osmanlı Devleti, kuruluşundan hemen sonra başladığı fetih hareketleri sırasında, özellikle Balkanlarda ele geçirdiği yerlere iskân politikası gereği göçebe Türkmenlerden bir kısmını yerleştirmiştir. Bu durumun ; I. Balkanların Türkleşmesi, II. İslamiyet'in yayılması, III. Haçlı oluşumlarının durması sonuçlarından hangilerine etki ettiği söylenemez A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III 13. Osmanlı Devleti nin ilk dönemlerinde gerçekleşen aşağıdaki olaylardan hangilerinde I. olayın sonuçlarının II. olaya neden olduğu söylenemez I A) Çimpe Kalesi'nin alınması B) Anadolu beylikleri ile mücadele edilmesi C) Devletin sınırlarının genişlemesi D) Ankara Savaşı'nın kaybedilmesi E) Haçlı saldırılarının başlaması II Balkanlarda fetihlerin hızlanması Anadolu siyasi birliğinin sağlanması Yeni kurumların kurulması Anadolu Türk siyasi birliğinin bozulması Osmanlı Devleti nin dağılması

9 DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLETİ I TEST 5 1. İstanbul, Hristiyan dünyasının Osmanlı Devleti'ne karşı doğudaki en önemli kalesi idi. Bizans XV. yüzyıla gelindiğinde, imparatorluk özelliğini kaybetmiş, tekfurların gücü artmış, hâkimiyet sahası İstanbul surları ile sınırlı hâle gelmişti. Buna rağmen Osmanlı Devleti'nin her zor durumuna düştüğünde sorun oluşturmaktan geri kalmamıştır. Buna göre, Bizans ın durumu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez A) Hristiyanlar için önemli bir merkez durumundadır. B) Hâkimiyet alanı daralmıştır. C) Osmanlı Devleti için iç ve dış sorun oluşturmaktadır. D) Merkezî otorite güçlü tutulmuştur.. 4. XV. ve XVI. yüzyılda Osmanlı Devleti nin deniz savaşlarında başarılı olduğu görülür. Buna göre; I. haçlı donanmalarının mağlup edilmesi, II. Yükseliş Döneminde Ege, Akdeniz ve Karadeniz in Türk gölü hâline gelmesi, III. kaptan-ı deryalık makamının kurulması gelişmelerinden hangileri bu duruma kanıt olarak gösterilebilir D) I ve III E) I,II ve III E) Siyasi gücünü koruma çabasına girmiştir. 5. Kanuni Döneminde Yapılan Savaşlar 2. İstanbul un fethinin bazı sonuçları şunlardır; Osmanlı Devleti'nin Anadolu ve Rumeli toprak bütünlüğü sağlandı. Batıdaki Seferler Belgrad'ın Fethi Doğudaki gelişmeler Denizlerdeki Genişlemeler Rodos'un Fethi İpek Yolu ve Karadeniz'i Akdeniz'e bağlayan deniz ticaret yollarının kontrolü Osmanlı Devleti'ne geçti. İstanbul, Osmanlı Devleti'nin başkenti yapıldı. Fener Patrikhanesi'nin Osmanlı Devleti'ne bağlanmasıyla Osmanlı padişahları Ortodoks halkın koruyucusu durumuna geldi. Bu sonuçlar aşağıdaki alanlarla eşleştirildiğinde hangisi açıkta kalır A) Siyaset B) Ekonomi C) Din D) Yönetim E) Kültür 3. Cem Sultan Olayı; Osmanlı Devleti'nin batıda ilerleyişini yavaşlatmıştır. Mohaç Zaferi I. Viyana Kuşatması Preveze Zaferi Kanuni dönemiyle ilgili yukarıda verilen şemada "" yerine sırasıyla aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır Batı Doğu Denizler A) Belgradın Fethi Çaldıran Zaferi Girit'in Fethi B) II. Viyana Kuşatması Irakeyn Seferi Tunusun Fethi C) Almanya Seferi Amasya Antlaşması Cerbe Zaferi (1555) D) İstanbul Antlaşması Bağdat'ın Fethi Kıbrıs'ın Fethi (1533) E) Mora'nın Fethi Otlukbeli Savaşı İnebahtı Savaşı İç sorun olarak başlamış Avrupa devletlerinin olaya karışmasıyla dış sorun hâline dönüşmüştür. Avrupalılar tarafından yapılacak seferlerde tehdit unsuru olarak kullanılmıştır. Buna göre, Cem Sultan Olayı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez A) Osmanlıların dış politikada etkinliğini azaltmıştır. B) Osmanlı Devleti nin dağılma tehlikesi geçirmesine neden olmuştur. C) Batıdaki fetihler bir süre durmuştur. D) Farklı devletlerin müdahalesi ile olay büyümüştür. E) İç sorun iken dış sorun hâline gelmiştir. 6. Mısır ın fethinin bazı sonuçları şunlardır; I. Osmanlı yönetim anlayışı teokratik bir yapıya dönüşmüştür. II. Kuzey Afrika daki akınlar için önemli bir üs elde edilmiştir. III. Baharat Yolu, Osmanlı Devleti nin eline geçmiştir. Bu sonuçlardan hangileri, yeni fetihler için uygun bir ortam hazırlamıştır

10 7. Mısır'ın fethinin bazı sonuçları şunlardır; Baharat Yolu nun Osmanlı denetimine geçmesi Halifeliğin Osmanlılara geçmesi Osmanlı hazinesinin doldurulması Bu sonuçlara göre Osmanlı Devleti için; I. Teokratik yönetime geçmiştir. II. Ekonomik açıdan güçlenmiştir. III. Kuzey Afrika nın fethi tamamlanmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılamaz 11. Osmanlı Devleti'nde azınlıklara verilen haklar, din ve ibadet özgürlüğü, İslam inancının bir sonucudur. Bu bilgilere dayanarak Osmanlı Devleti nde; I. insan hakları, II. özgür düşünce, III. sınıf ayrımı alanlarından hangilerinin geliştiği söylenebilir D) II ve III E) I, II ve III 8. Divanıhümayun da idari, mali, askerî, örfi ve şer i, ülke ve toplumu ilgilendiren her türlü mesele görüşülüp karara bağlanırdı. Aynı zamanda divan, Osmanlı Devleti'nde halkın şikâyetlerini iletebildiği ve padişah tarafından durumun incelendiği bir karar organıdır. Buna göre Divanıhümayun için aşağıdakilerden hangisi söylenemez A) Yargı yetkisine sahiptir. B) Hükûmet gibi çalışmaktadır. C) Karar organıdır. D) Sadece ihtiyaç olduğunda toplanmaktadır. E) Padişahın denetimi altındadır. 12. Osmanlı Devleti nde tahta geçen padişah mutlak yönetme gücüne sahipti. Son söz hakkı kendilerinde olmakla beraber yönetime dair bazı yetkilerini devlet adamlarına vermişlerdir. Padişahların çıkardığı kanunlar şer i kurallara ve örfi kanunlara uymak zorundaydı. Şer i hükümler padişahın müdahalesine açık kanunlar değildi. Buna göre padişahlık makamı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez 9. Yönetim Birimi Yönetici Eyalet Beylerbeyi Sancak Sancak beyi Kaza Köy Köy kethüdası Osmanlı Devleti ndeki yönetim birimleri ve yöneticileriyle ilgili, yerine aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır A) Subaşı B) Kadı C) Vali D) Vezir E) Yiğitbaşı A) Yetkileri sınırsız değildir. B) Yargı yetkisini kendinde toplamıştır. C) Çıkardığı kanunlar din ile çelişmemelidir. D) Bazı yetkilerini diğer devlet adamlarıyla paylaşmıştır. E) Yönetim ve yürütmenin başıdır. 10. Osmanlı Devleti nin yaptığı; I. İran ile 1535 Amasya Antlaşması, II. Fransızlara kapitülasyonların verilmesi, III. Avusturya ile 1533 İstanbul Antlaşması gelişmelerinden hangileri, Diplomaside kazanılan zaferler devletin askerî gücü ile doğrudan ilişkilidir. yargısını doğrular 13. Aşağıdakilerden hangisi, XV. yüzılda Osmanlı Devleti nin Balkanlarda iskân siyaseti uyguladığına kanıt olarak gösterilemez A) Nüfus yapısının Türklerin lehine değişmesi B) Türk - İslâm kültürüne ait eserler yapılması C) Balkanlarda mezhep farklılığının olması D) Türklere ait köylerin kurulması E) Bazı bölgelerde yer isimlerinin Türkçe olması

11 DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLETİ II TEST 6 1. Fatih Sultan Mehmet, 1470 de Eğriboz, 1479 yılında ise Işkodra yı aldı. Zor durumda kalan Venedik barış istedi. Osmanlı Devleti ile Venedik arasında yapılan antlaşmaya göre; Venedik Osmanlı Devleti'ne savaş tazminatı ödeyecekti. Arnavutluk'taki Kroya. Işkodra Osmanlılarda kalacak; Osmanlı Devleti de Dalmaçya, Arnavutluk ve Mora'da Venediklilerden aldığı yerleri geri verecekti. Venedik İstanbul'da balyos (elçi) bulunduracaktı. Osmanlı egemenliğindeki yerlerde Venedikli tüccarlara ticaret yapma hakkı verildi. Bu antlaşmaya göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez A) Savaşı Osmanlı Devleti kazanmıştır. 4. Fatih Sultan Mehmet, Ortodokslara din ve vicdan hürriyeti tanıyarak halkın desteğini almış, aynı zamanda Katolik-Ortodoks birleşmesinin de önüne geçmiştir. Ayrıca Fener Rum Patrikhanesi'nin de devamına izin vermiştir. Fatih'in İstanbul halkına verdiği özgürlükleri duyan papa, Osmanlı Devleti'nin esas zaferi şimdi kazandığı itirafında bulunmuştur. Buna göre; I. Osmanlı Devleti imparatorluk özelliği kazanmıştır. II. Halkına özgürlük tanıyan devletin hâkimiyeti sağlaması daha kolay olmuştur. III. Hristiyanlar arasında mezhep çatışması sona ermiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir D) II ve III E) I, II ve III B) Hem siyasi hem de ekonomik hükümler görüşülmüştür. C) Venediklilere bazı ayrıcalıklar verilmiştir. D) Osmanlılar Balkanlardan çekilmek zorunda kalmıştır. E) Dış ilişkilerin geliştirilmesine çalışılmıştır. 5. Osmanlı padişahları, XV. yüzyılın başlarına kadar batı politikasına daha fazla önem verirken I. Selim döneminde doğu ve güney politikaları ağırlık kazanmıştır. Bu durumun oluşmasında ; 2. İstanbul un fethedilmesinde, kullanılan savaş tekniklerinin ve stratejik planların önemli bir yeri olmuştur. Buna göre; I. Şahi adı verilen büyük topların dökülmesi, II. Rumeli Hisarı nın yaptırılması, III. Haliç'e indirilmek üzere özel bir donanmanın hazırlanması I. Avrupa devletlerinin haçlı savaşlarından vazgeçmesi, II. I. Selim in Safevi ve Memlüklü devletlerini daha tehlikeli görmesi, III. fetih politikasının uygulanmak istenmemesi durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir gelişmelerinden hangilerinin etkili olduğu söylenebilir Kanuni döneminde doğuda ve batıda devletin sınırları genişletilmiş, iç isyanlar ise anında bastırılmıştır. Buna göre, Kanuni dönemi ile ilgili olarak; I. Askerî ve siyasi bakımdan güçlüdür. Avusturya, Osmanlı Devleti nin üstünlüğünü kabul etmiştir. Osmanlı Devleti Avusturya'ya karşı yaptırım gücü elde etmiştir. Macaristan'ın Osmanlı'ya bağlı olduğu kabul edilmiştir. Şemada "" ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır II. III. Haçlılarla savunma savaşları yapılmıştır. Siyasi istikrarın korunmasına önem verilmiştir. A) Amasya Antlaşması B) İstanbul Antlaşması yargılarından hangilerine ulaşılabilir C) Edirne-Segedin Antlaşması D) Macaristan'ın üçe ayrılması E) I. Viyana kuşatması

12 7. II. Bayezit döneminde Cem Sultan Olayı nedeniyle; I. İspanya'daki Müslümanlara yardım edilememiştir. II. Memlüklülerle sorunlar yaşanmıştır. III. Batı'ya karşı temkinli davranılmıştır. Buna göre; yukarıdakilerden hangileri, Cem Sultan İsyanı'nın dış ilişkileri olumsuz etkilediğinin kanıtı olabilir D) I ve III E) I,II ve III 8. Daha önce Karadeniz ve Anadolu ticaret yollarını ele geçiren Osmanlılar, Mısır ın fethi ile Baharat Yolu na da hakim olmuştur. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun uluslararası ticaret açısından önemli sonuçlar ortaya çıkardığının göstergesidir A) Sömürge ve ham madde yarışının artması B) Hazine gelirlerinin artması C) Osmanlı ülkesindeki sanayinin desteklenmesi D) Avrupalıların yeni ticaret yolları aramaları 11. Seyfiye Askerî Bürokrasi Padişah Divanıhümayun Kalemiye Sivil Bürokrasi İlmiye Din Eğitimi ve Hukuk Bürokrasisi Yukarıdaki tabloda padişahın yetkilerini kullanmak üzere görevlendirilen üç kolun temsilcileri verilmiştir. Bu kollarda görev yapan bürokratlar sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir Seyfiye Kalemiye İlmiye A) Defterdar Şeyhülislam Nişancı B) Vezirazam Kazasker Defterdar C) Yeniçeri ağası Kaptanıderya Veziriazam D) Veziriazam Nişancı Kazasker E) Nişancı Defterdar Şeyhülislam E) Ticaret gelirlerinin tarımsal gelirleri geçmesi İstanbul Antlaşması ile Avusturya arşidükü Osmanlı sadrazamına denk sayılmıştır. Bu gelişme Osmanlı Devleti nde; 9. I. Kızıldeniz Osmanlı Devleti nin iç denizi oldu. II. Hind Deniz indeki Portekiz hâkimiyeti pekişti. III. Baharat Yolu, Ümit Burnu'na kaydı. Yukarıdakilerden hangilerinin Osmanlı Devleti ni ekonomik yönden olumsuz etkilediği söylenebilir I. etkinliğinin artması, II. Avrupa karşısında savunmaya çekilmesi, III. antlaşmadan sonra doğuya yönelmesi durumlarından hangilerine neden olmuştur D) I ve II E) II ve III D) II ve III E) I, II ve III 10. Osmanlı Devleti nde merkeze bağlı eyaletler; dirlik sisteminin uygulandığı salyanesiz (yıllıksız) ve dirlik sisteminin uygulanmadığı, devlet memurlarına maaşın ödendiği salyaneli (yıllıklı) eyaletler olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu sınıflandırmada aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur A) Halkın dinî inançları B) Farklı toprak sisteminin uygulanması C) Fetih bölgelerine yakın olması D) Nüfus yoğunluğu durumu E) Topraklarındaki asker sayısı 13. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti nin Coğrafi Keşiflerin kendisini olumsuz etkilemesine gösterdiği tepkidir A) Hint Seferleri B) Mısır Seferi C) Trablusgarp ın alınması D) Rodos un alınması E) İran a savaş açılması

13 DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLETİ III TEST 7 1. İstanbul un fethi sonrasında; I. surları yıkabilecek büyüklükte topların yapılması feodalitenin yıkılması, II. İstanbul u terk eden Bizanslı bilim adamlarının İtalya ya giderek Rönesans a katkı yapması, III. ticaret yollarının Türklerin eline geçmesi ile Coğrafi Keşiflerin başlaması gelişmelerinden hangileri, fethin siyasi, kültürel ve ekonomik sonuçlar doğurduğunun göstergesidir I D) II ve III E) I, II ve III 4. Mısır ın fethinden sonra Osmanlı padişahları hem siyasi hem de dinî lider hâline gelmiştir. Buna göre; I. ümmetçilik anlayışından vazgeçme, II. İslam dünyasının önderi olma, III. teokratik yönetime geçme durumlarından hangileri, Osmanlı Devleti için söylenemez I D) II ve III E) I, II ve III 2. İstanbul başkent oldu. İstanbul'un fethinin Türk tarihi açısından sonuçları Anadolu ve Rumeli toprak bütünlüğü sağlandı. Boğazların egemenliği sağlandı. Şemada "" ile gösterilen yere aşağıdakilerden hangisi yazılamaz A) Balkanlara geçiş kolaylaştı. B) Rönesans'ın başlamasına etki etti. C) II. Mehmet, Fatih unvanını aldı. D) İpek Yolu'nun önemli bir bölümü ele geçirildi. E) Padişahlar, Ortadoksların koruyucusu oldu. 5. Osmanlı Devleti, kişinin topluma yararlı ve meslek sahibi bir insan olmasını, kanunlara uymasını hedefleyen bir eğitim anlayışını uygulamıştır. Bu sistemde eğitim, devletin okullarında verildiği gibi esnaf örgütleri, camiler, tekke ve zaviyelerde de verilirdi. Buna göre, Osmanlı Devleti nde eğitim anlayışı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir A) Eğitim, devlet kurumlarında verilmiştir. B) Eğitim işleri farklı kurumlar tarafından yürütülmüştür. C) Sadece dinî eğitim verilmiştir. D) Avrupa örnek alınarak eğitim verilmiştir. E) Askerî yapıyı güçlendirmek amacıyla yapılmıştır. 3. İstanbul un fethinden kısa bir süre önce Rum Ortodoks patriği İstanbul dan kaçtı. Fetihten sonra II. Mehmet yeni bir patrik seçilmesini halktan istedi. Yeni patriğe patriklik âsası ve tâcı verildi, vezirle eşit makamda tutuldu. Buna göre; I. Ortodoks patrikhanesi canlandırılmıştır. 6. Bizans ın; I. Taht kavgasına kalkışan Mustafa Çelebi yi desteklemesi, II. Çimpe Kalesi ni Osmanlılara vermesi, II. Rum patrikhanesi Osmanlı himayesine alınmıştır. III. Avrupa dan sık sık Osmanlılara karşı yardım istemesi III. Ortodoks dünyası kontrol altına alınmaya çalışılmıştır. yargılarından hangileri doğrudur I D) II ve III E) I, II ve III faaliyetlerinden hangilerinin Türk ilerleyişini durdurmaya yönelik olduğu söylenebilir A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III

14 7. Fatih döneminde tam olarak kuruluşu gerçekleştirilen Enderun Mektebine başlangıçta devşirme sistemiyle Hristiyan tebaanın zeki ve yetenekli çocukları alınırdı. Enderun daki temel amaç iyi bir Müslüman, güvenilir, kabiliyetli devlet adamları yetiştirmekti. Enderun un özelliği sarayın içinde olmasıdır. Askerî eğitimden güzel sanatlara hatta musiki gibi dersler de verilirdi. Buna göre, Enderun ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez A) Devşirme sistemine göre eleman almıştır. B) Farklı alanlarda eğitim verilmiştir. C) Bürokrasi için yönetici yetiştirilmiştir. 10. Lonca teşkilatına alınanlar teşkilatın eğitim öğretim kurallarına uyarak çıraklıktan kalfalığa, kalfalıktan ustalığa kadar yükselebilirdi. Ustalık belgesi almaya icazet denirdi. İcazet alanlara iş yeri açma izni verilirdi. Buna göre, lonca teşkilatının mesleki eğitime olan katkısı aşağıdakilerden hangisidir A) Esnaflara kredi sağlaması B) Tecrübeli ve nitelikli insanlar yetiştirmesi C) Dükkân açma izni vermesi D) Zanaatkârları desteklemesi E) Ürün fiyatlarını belirlemesi D) İlmiye sınıfına güç katmıştır. E) Saray okuludur. 8. Coğrafi Keşiflerin başlamasında Avrupalı tüccarların kendilerine fazla maliyet getiren ticarette Müslümanların egemenliğini kırmak ve Doğu'nun (Asya'nın) zenginliklerine ilk elden ulaşmak için yeni yollar aramaya başlaması etkili olmuştur. Teknolojik gelişmelerle pusula pratik hâle getirilip kullanılmaya başlandı. Coğrafya bilgisi gelişti, pusulayı geliştiren Avrupalılar açık denizlere dayanıklı, yelkenli ve hızlı gemiler yaptılar. Ayrıca Avrupalıların dünyayı öğrenmek ve Hristiyanlığı yaymak istemeleri Coğrafi Keşifler'in diğer nedenlerini oluşturdu. Buna göre, hangisi Coğrafi Keşiflerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez A) Bilimsel çalışmalardan yararlanılması B) Misyonerlik faaliyetleri düşüncesi C) Daha çok kazanma arzusu 11. Sosyal "" Sömürge imparatorlukları kurulmuştur. Ekonomik Kültürel Sınıf farkı oluşturan unsurlar değişmeye başlamıştır. Zenginlik kaynağı değerli madenler olmuştur. Sanatı destekleyen Mesen sınıfı ortaya çıkmıştır. Coğrafi Keşifler'in Avrupa da meydana getirdiği sonuçlarla ilgili yukarıdaki yerine aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır A) Dinî B)Askerî C) Bilimsel D) Siyasi E) Hukuki D) Doğu'nun zenginliklerine ulaşma çabası E) Osmanlı Devleti ile ticaret antlaşmaları yapılması 9. Sancak beyi, sancağındaki tımarlı sipahilerin ve zeamet sahiplerinin komutanıdır. Kendine bağlı askerler, sancak sınırları içinde bulunan diğer tımarlı sipahilerle birlikte emredilen seferlere katılmak zorundadır. Bu, onun asli görevidir. İdari görevi ise halkın rahat ve huzur içinde yaşaması için sancağın düzenini ve emniyetini sağlamak bunun için gerekli tedbirleri almaktır. Buna göre, sancak beyi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez A) Bulunduğu bölgenin en üst amiridir. B) Askerî ve bürokratik görevleri vardır. C) Ordunun en rütbeli komutanıdır. D) Halkın asayişini sağlamakla yükümlüdür. 12. Medreseler, Osmanlı Devleti'nde eğitim öğretim sisteminin temel kurumuydu. Özellikle Fatih Sultan Mehmet ve Kanuni Sultan Süleyman zamanında medrese eğitimi ve öğretimi zirve dönemini yaşadı. Medreselerde müftü, kadı, müderris,hekim, astronomlar ve matematikçiler yetişiyordu. Buna göre, medreselerle ilgili; I. Hem dinî hem de pozitif bilimler verilmektedir. II. En parlak dönemini XV ve XVI. yüzyılda yaşamıştır. III. Eğitimin ilk basamağını oluşturmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir D) I ve II E) I, II ve III E) Bölgesindeki toprakların yönetiminden sorumludur.

15 DÜNYA GÜCÜ OSMANLI DEVLETİ IV TEST 8 1. Rönesans'ın İtalya'da başlamasının nedenlerinden bazıları şunlardır; İtalya'nın İslam uygarlıklarıyla yakın ilişki içinde olması İstanbul'un fethinden sonra İtalya'ya giden bilginlerin Latince eserleri çevirmeleri Zengin şehir devletlerine sahip olan İtalya'da bilimsel çalışmaların desteklenmesi 4. Osmanlı ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayalı idi. Tarım üretiminde tımar sistemi uygulanmaktaydı. Tımar sistemi sayesinde topraklar boş kalmıyor ve üretimin devamlılığı sağlanıyordu.toprağı işleyen tımarlı sipahi toprağını istediği zaman terk edemezdi. Buna göre tımar sistemi ile ilgili; I. Özel mülkiyeti desteklemiştir. İtalya'nın ticaret merkezi olması II. Üretimde artışı sağlamıştır. Buna göre, Rönesans'ın İtalya da başlamasında İtalya nın aşağıdaki özelliklerinden hangisinin etkisi yoktur A) Coğrafi konumu B) Kültürel yapısı C) Ekonomik durumu D) Dinî durumu III. Tarımsal tüketim özendirilmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılamaz A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II E) Siyasi yapısı 2. Lonca Teşkilatı Enderun Mektebi Humbarahane Mehterhane Ateşli silahları Askerî mızıka Mesleki eğitim "" yapan askerî mektebi sanat mektebi Yukarıdaki tabloda Osmanlı Devleti'nde eğitim veren bazı kurumlar verilmiştir. yerine yazılması gereken alan aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir A) Dinî eğitim B) Bilimsel çalışmalar C) Tıp eğitimi D) Sivil bürokrasi E) Yabancı dil eğitimi 5. Osmanlı Devleti'nin ticaretten elde ettiği gelirlerden başka şer i ve örfi vergiler, gümrük, maden, tuzla ve ormanlardan alınan vergiler, bağlı devletlerin ödediği yıllık vergiler olmak üzere çeşitli gelirleri vardı. XV. ve XVI. yüzyıllarda savaşlardan elde edilen gelirler Osmanlı hazinesi dolu durumdaydı. Bazen yapılan seferler dolayısıyla bütçe giderlerinin arttığı görülmüştür. Buna göre, Osmanlı bütçe yapısı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez A) Farklı gelir grupları vardır. B) Askerî gelişmeler gelir ve giderin artmasında etkili olmuştur. C) XV. ve XVI. yüzyılda ganimetler, gelirleri artırmıştır. 3. Kelime anlamı yeniden doğuş olan Rönesans XV. ve XVI. yüzyıllarda Avrupa ülkelerinde görülen bilim, güzel sanatlar ve edebiyat alanındaki gelişmelerin tümünü ifade eder. Rönesans'ın etkileri Avrupa dışında görülmemiştir. Osmanlı Devleti, bu yüzyıllarda bilim, teknik ve mimaride Avrupa'dan çok ileri düzeydeydi. Bu sebeple Osmanlı Devleti Avrupa'da yaşanan bu gelişmelerin dışında kaldı. Buna göre, Osmanlı Devleti nin Rönesans'tan etkilenmemesinde; I. yapılan yeniliklere kendi yapısında ihtiyaç hissetmemesi, II. Avrupa da Rönesans'la birlikte yapılan yeniliklere karşı tepkisel yaklaşılması, III. Avrupa ile devamlı savaşlar yapılması durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) Bütçe gelir-gider dengesi tam olarak sağlanmıştır. E) Askerî seferler her zaman ekonomide olumlu sonuçlar vermemiştir. 6. Osmanlı Devleti nde, ticaret yollarının güvenliği tam olarak sağlanmıştır. Eğer güvenlik eksikliği nedeniyle zarara uğrayan tüccarlar olursa kayıpları devlet tarafından karşılanmıştır. Yeni ticaret yolları yapılarak bu yollar üzerine belirli aralıklarla han ve kervansaraylar inşa edilmiş böylece ticaret ile uğraşanların ihtiyaçlarını gidermeleri sağlanmıştır. Osmanlı Devleti nin bu tür çalışmalar yaparak aşağıdakilerden hangisini gerçekleştirmek istediği söylenebilir A) Ticareti geliştirerek gelirleri artırmak B) Tarımsal gelirleri ticari gelirlerden daha çok artırmak C) Ticaret yollarının değişmesini sağlamak D) Yabancılarla ticaret antlaşmaları yapmak E) Esnaflara mesleki eğitim vermek

16 7. Osmanlı Devleti'nin toplumsal, hukuki, siyasi ve idari yapısı ırk esasına göre değil, millet sistemi denilen inanç temeline göre şekillenmiştir. Buna göre, gayrimüslimlere hoşgörülü davranılmış dillerinde, inançlarında, kendi aralarındaki sosyal ilişkilerinde serbest bırakılmıştır. Bu uygulamanın; I. Azınlıkların tam bir serbestlik içinde dinî ve millî kültürlerini koruyabilmesi, II. Osmanlı'da yaşayan toplumlar arasında sınıf farklılıklarının görülmesi, III. Divanıhümayun'un yargı organı olması durumlarından hangilerine ortam hazırladığı söylenebilir 10. Avrupa'daki Reform hareketlerinden Osmanlı yönetiminde bulunan Ortodokslar fazla etkilenmemiştir. Reform'un Osmanlı sınırları içinde yaşayan azınlıkları etkilememesinde; I. Ortodoks din adamlarının halk üzerinde baskı oluşturmasına izin verilmemesi, II. Patrikhane'nin devlet kontrolünde olması, III. Ortodoksların daha geniş haklara sahip olması durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I.II ve III 8. Osmanlı Devleti'nin temel aldığı iki hukuk sistemi vardı. Bunlar şer i ve örfi hukuktur. Şer i hukuk, İslam inancına göre düzenlenmiş kurallardı. Gerek ceza gerekse vergi konuları devletin sınırları içerisinde yaşayan tüm Müslüman halka ayrım gözetmeksizin uygulanırdı. Örfi hukuk ise şer i hukuk kuralarına uymak kaydıyla eski Türk geleneklerinden gelen ve fethedilen yerlerdeki devam eden kurallardan oluşurdu. Padişahların düzenlediği kanunnamelerde örfi ve şer i hukuk hükümleri birlikte kullanılırdı. Buna göre, Osmanlı hukuk yapısındaki gelişmeler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez A) Şer'i hukukla çelişmemek kaydıyla hukuk kuralları uygulanabilirdi. B) Dinî kurallar hukukun şekillenmesinde etkili olmuştur. C) Şer'i ve örfi hukuk ekonomik kurallar için geçerli değildir. D) Toplumların gelenek ve görenekleri dikkate alınmıştır. 11. Avrupa'da bilim-teknik alanlarında meydana gelen gelişmelerin sonuçları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Barutun ateşli silahlarda kullanılması Kâğıt ve matbaanın yaygınlaşması Buna göre yerine aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır A) Haçlı Seferleri B) Skolastik düşüncenin zayıflaması C) Merkezî krallıkların zayıflaması D) Pusulanın geliştirilmesi E) Feodalitenin güçlenmesi Feodalitenin çökmesi Rönesans ve Reform hareketlerinin başlaması " " Coğrafi Keşiflerin yapılması E) Şer'i hükümler yalnız Müslüman halk için geçerliydi. 9. Osmanlı Devleti nde, mahkemelerde hâkimlik yapan, aynı zamanda şehir ve kasabaların belediye işleri ile bugünkü noterlik işlerini yürüten, devletin mahallî uygulamalarında yetkisi olan kişiye kadı denirdi. Kadılar yargı kararlarında tamamen serbest bırakıldı. Kadı, yöneticilerin yaptıklarını denetleme yetkisine sahipti. Buna göre, kadılarla ilgili olarak; I. Güvenlik işlerinde tek yetkilidir. II. Adaletin sağlanmasından sorumludurlar. III. Hem hukuki hem de idari görevleri vardır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir D) I ve II E) II ve III 12. Osmanlı Devleti'yle Avusturya arasında (1533) imzalanan İstanbul Antlaşması'nda yer alan, I. Avusturya imparatorunun protokol bakımından Osmanlı sadrazamına denk sayılması, II. Avusturya imparatorunun, barışı bozmadıkça antlaşmanın yürürlükte kalmasının kabul edilmesi, III. Avusturya nın, Macar topraklarındaki iddialarından vazgeçmesi maddelerinden hangileri, antlaşmanın süresinin Avusturya nın davranışına bağlı olduğunun göstergesidir D) I ve III E) II ve III

17 KONU TEKRAR TESTİ II (Dünya Gücü Osmanlı) TEST 9 1. İstanbul'un fethinden sonra II. Mehmet'in, I. Sahn-ı semân medreselerini açması, 4. Osmanlı Devleti nin dünya gücü olmaya başladığı dönemlerde denizlerde de önemli başarılar kazanılmıştır. II. III. Türk ve İslam dünyasındaki bilim adamlarını buraya davet etmesi, İstanbul'da imar ve bayındırlık hizmetlerini başlatması Bu duruma; I. Ege, Akdeniz ve Karadeniz'in Türk gölü hâline gelmesi, II. denizaşırı seferler düzenlenmesi, çalışmalarından hangilerinin doğrudan İstanbul u bilim-kültür merkezi hâline getirmek amacıyla ilgili olduğu söylenebilir A) Yalnız l B) Yalnız III C) I ve II III. tersanelerin yaygın hâle getirilmesi gelişmelerinden hangileri kanıt olarak gösterilebilir A) Yalnız l B) Yalnız III C) I ve II 2. Osmanlı Devleti nin dünya gücü olma sürecinde meydana gelen bazı olayların kronolojisi aşağıda verilmiştir Venedik ticaret antlaşması İspanya'daki Müslümanlara yardım edilmesi Halifeliğin Osmanlı'ya getirilmesi Fransa'ya kapitülasyon verilmesi İran'la Amasya A ntlaşması' nın yapılması Bu olaylardan hangileri Kanuni dönemine aittir A) 1 ve 2 B) 2 ve 3 C) 2 ve 4 D) 3 ve 4 E) 4 ve 5 5. Sarayın iç bölümüdür Yedi odadan oluşur Yukarıda Osmanlı Devleti nde merkezî teşkilatın önemli yapısı olan saray teşkilatı ile ilgili şema verilmiştir. Buna göre yerine sarayın; I. enderun, II. birun, III. harem Padişahın güvenilir hizmetkârları bu bölümdedir Devletin ihtiyaç duyduğu devlet adamları bu bölümde yetiştirilir bölümlerinden hangilerinin yazılması gerekmektedir A) Yalnız l B) Yalnız III C) I ve II 6. Fatih Sultan Mehmet döneminin bazı önemli olayları şunlardır; 3. Osmanlı Devleti'nde, farklı din ve gruplara ait mahkemelerin bulunması, halkın istek ve şikâyetlerini dile getirme imkânı bulması durumları için aşağıdakilerden hangisi söylenemez A) Halk görüşünü özgürce ifade etmiştir. B) Halk yönetime katılmıştır. C) Sosyal adalete ve hukuka önem verilmiştir. D) Yargısal düzenlemeler yapılmıştır. E) Hukuk birliği yoktur. Akkoyunlu Devleti ne son verilmiştir. Balkanlarda fethedilen yerlerde iskân politikası uygulanmıştır. Karamanoğulları baskı altına alınmıştır. Bu gelişmelerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz A) Doğu Anadolu da Osmanlı egemenliği güçlenmiştir. B) Balkanlarda demografik yapı Türkler lehine değişmiştir. C) Osmanlı Devleti nin siyasi gücü artmıştır. D) Anadolu siyasi birliği kesin olarak sağlanmıştır. E) Hem doğu hem de batı yönünde ilerleme sağlanmıştır.

18 7. Fatih Sultan Mehmet, eski Türk geleneği olan "Ülke padişah ve ailesinin ortak malıdır." prensibinin yerine "Ülke sadece padişahın malıdır." ilkesini benimsemiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu ilkenin benimsenmesiyle ilgilidir A) Vezir sayısının artırılması B) Merkezî otoritenin güçlendirilmesi C) Anadolu'nun siyasi birliğini sağlaması D) Eyalet sistemine geçilmesi 11. Yeni Çağda Avrupa'da, I. din adamlarından vergi alınmaması, II. burjuvaların yönetime katılamamaları, III. halkın tarım ve hayvancılıkla uğraşması durumlarından hangileri sosyal eşitsizlik olduğunun göstergesi değildir A) Yalnız l B) Yalnız III C) I ve II E) Divana sadrazamların başkanlık yapmaya başlaması 8. Osmanlı Devleti nin haçlı birliğini bozma çalışmalarına; I. Fransa ya kapitülasyon verilmesi, II. Ortodoksların koruyuculuğunun üstlenilmesi, III. Kanuni tarafından Martin Luther in desteklenmesi faaliyetlerinden hangileri örnek gösterilebilir A) Yalnız l B) Yalnız III C) I ve II 12. Yavuz Sultan Selim Döneminde Doğu politikasına ağırlık verilmesi; I. Türk-İslam birliğini sağlama, II. Balkanları Türkleştirme, III. Şii propagandalarını önleme amaçlarından hangilerini gerçekleştirmeye yöneliktir A) Yalnız l B) Yalnız III C) I ve II 9. Osmanlı Devleti'nde şehzadelerin sadece Anadolu'daki sancaklara idareci olarak gönderilmesi aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir A) Beylerbeyliklerinin sayısının artırılması B) Tımar sisteminin uygulanması C) Şehzade sancaklarının eski önemini kaybetmesi D) Merkezî otoritenin korunmaya çalışılması 13. Kapıkulu Askerleri ile Enderun Mektebi öğrencilerinin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir A) Ulema sınıfından sayılmaları B) Sarayda eğitim görmeleri C) Ordu içinde yer almaları D) Yargı görevini üstlenmeleri E) Devşirme kökenli olmaları E) Yeni idari birimlerin kurulması 10. Veziriazam Başbakan Vezir Devlet bakanı Kazasker Adalet ve eğitim bakanları Maliye bakanı Reisülküttap Dışişleri bakanı Yukarıdaki tabloda divan üyelerinin bugünkü görevleri verilmiştir. Buna göre yerine aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır A) Şeyhülislam B) Defterdar C) Yeniçeri ağası D) Nişancı E) Kaptanıderya 14. Kanuni dönemindeki; Viyana'nın kuşatılması, Avusturya ile İstanbul Antlaşması'nın imzalanması, İran ve Amasya Antlaşması'nın imzalanması olaylarının ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir A) Doğu'da görülen gelişmeler olmaları B) Ticareti geliştirmeye yönelik olmaları C) Batı'da görülen gelişmeler olmaları D) İlgili devletlerle ilk kez yapılmış olmaları E) Osmanlı Devleti nin üstünlüğü ile sonuçlanmaları

19 UYGULAMA SORULARI I (1-9 testlerini kapsamaktadır.) TEST Orhan Bey ve I. Murat dönemi yönetim / siyasi alanda yapılan faaliyetler nelerdir Yazınız. Orhan Bey I. Murat 2. Aşağıdaki cümlelerden hangisi Osmanlı Devleti nin kısa sürede büyümesini kolaylaştıran etkenlerden değildir (X) işareti ile belirtiniz. İskân politikası Düzenli güçlü bir donanma Avrupa da siyasi-dinî birlik olmaması Batı'dan gelen Türkmen göçleri Tımar sistemi Devşirme sistemi Bizans ın güçlü bir devlet olması Hoşgörülü adaletli tutum Düzenli güçlü bir ordu Afrika da siyasi-dinî birlik yok Güçlü merkezî otorite Padişahların iyi yetişmiş olması 3. Aşağıdakilerden hangileri Osmanlı Kuruluş Dönemine ait kavramlardan değildir (X) işareti ile belirtiniz. İskân politikası Tımar sistemi Sahnıseman Kapitülasyon Kaptanıderya Kazasker Müsellem Rumeli Hisarı Tekfur Cülus Şeyhülislam Şahi Kadı Yeniçeri Defterdar Anadolu Hisarı 4. Aşağıdaki yargılardan yanlış olanın doğrusunu altındaki boşluklara yazınız. ( ) a) Bizans'a karşı Koyunhisar Savaşı'nın kazanılmasıyla Bursa üç taraftan da kuşatılmıştır ( ) b) Orhan Gazi Bursa'yı 1329'da almıştır ( ) c) Orhan Bey'in vefatıyla yerine II. Murat geçmiştir ( ) d) İstanbul'u ilk kuşatan Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezit'dir ( ) e) Sultan I. Murat, Sırp Sındığı Savaşı'nda şehit düşmüştür ( ) f) Anadolu Türk siyasi birliğini kurma faaliyetlerini ilk başlatan Osmanlı padişahı Orhan Gazi olmuştur ( ) g) Mustafa Çelebi İsyanı I. Murat döneminde ortaya çıkmıştır ( ) h) Fetret Devri'ne I. Bayezit son vermiştir......

20 ( ) ı) Ankara Savaşı'ndan sonra Anadolu Türk siyasi birliği kesin olarak Il. Murat döneminde sağlanmıştır ( ) i) Osmanlı Devleti nin kurulduğu dönemde Anadolu daki egemenlik Bizans a aitti Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle doldurunuz. a) Anadolu da Cenevizlileri elinden alınan toprak. b) Karadeniz de Osmanlıya bağlanan imparatorluk. c) Dünya Ortodokslarının merkezi d) Osmanlı Devleti nin ilk ticari imtiyaz verdiği devlet.. e) Kırım fethi ile ele geçirilen ticaret yolu... f) Fatih Sultan Mehmetin son seferi g) İstanbul ile Kırım arasındaki kara bağlantısı.seferi iledir. h) II. Bayezıt dönemi Hicaz Su Yolları meselesinden dolayı gerginlik yaşanan devlet ı) Anadolu da Şiiliği yaymaya çalışan devlet. i) Safevi Devleti nin Anadolu da çıkardığı en büyük isyan.. 6. Osmanlı tarihinde meydana gelen aşağıdaki olayları oluş sırasına göre yazınız. a) Rumeli Beylerbeyliği'nin oluşturulması b) İlk defa Balkanlardan toprak alınması c) İlk Osmanlı parasının bastırılması CEVAP: d) Anadolu siyasi birliğinin bozulması e) İlk deniz savaşının yapılması 7. Aşağıdaki tabloya; Karadeniz, Ege, Akdeniz hangi olay sonucunda ve hangi padişah döneminde Türk Gölü hâline gelmiştir Yazınız. Karadeniz Akdeniz Ege Hangi olay Hangi Padişah 8. Mısır Seferi nin siyasi, dinî, ekonomik sebepleri nelerdir Yazınız. Siyasi Dinî Ekonomik 9. Divanıhümayun un Bakanlar Kurulu'ndan ayrılan iki özelliğini yazınız. a)... b) Ahîlik teşkilâtı nedir Osmanlı toplumuna sağladığı yararlar nelerdir İki örnek veriniz. a)... b)...