TMS 7 NAK T AKIfi TABLOLARI. Yrd. Doç. Dr. Kerem SARIO LU stanbul Üniversitesi flletme Fakültesi Muhasebe Anabilim Dal Ö retim Üyesi

Transkript

1 3. B Ö L Ü M TMS 7 NAK T AKIfi TABLOLARI Yrd. Doç. Dr. Kerem SARIO LU stanbul Üniversitesi flletme Fakültesi Muhasebe Anabilim Dal Ö retim Üyesi 49

2 3. Bölüm, TMS-7 Nakit Ak fl Tablolar 3.1. STANDARDIN AMACI Bu standard n amac iflletmelerin standartta belirtilen hususlara uygun olarak Nakit Ak fl Tablosu nu finansal tablolar setinin ayr lmaz bir parças olarak haz rlamalar n sa lamakt r. Bu standart, nakit ak fl tablosunun afla daki yararlar sa layacak flekilde haz rlanabilmesi için uyulmas gerekli temel prensipleri ve kurallar aç klar. Nakit ak fl tablosu, iflletmenin nakit yaratma kabiliyeti ve nakdi nas l kulland hakk nda finansal tablo kullan c lar na bilgi verir. Özellikle di er finansal tablolarla birlikte yararlan ld nda, NAK T AKIfi TAB- LOSU; - iflletmenin net varl klar ndaki de iflmeler hakk nda bilgi verme, - iflletmenin likidite ve borçlar ödeme kabiliyeti dahil olmak üzere mali yap s hakk nda bilgi verme, - de iflen koflullar ve f rsatlar karfl s nda iflletmenin nakit ak fl n n zamanlamas n ne flekilde de ifltirme kabiliyetine sahip oldu u hakk nda bilgi verme, - gelecekteki nakit ak fllar n n tahmin edilmesinde, - ayn türde finansal olaylar için birbirinden farkl muhasebe politikalar kullan lmas n n etkisini gidererek, farkl iflletmelerin finansal performanslar n n karfl laflt r labilirliklerini art rma, gibi yararlar sa lamaktad r STANDARDIN KAPSAMI Standart kapsam nda iflletmenin temel finansal tablolar ndan nakit ak fl tablosunun haz rlanmas ve sunulmas ile ilgili temel ilkeler ve kurallar aç klanm flt r STANDARDIN GET RD KLER Bu standartta belirtilen kural ve ilkeler Türkiye de faaliyet gösteren baz iflletmeler için yeni de ildir. Türkiye de halka aç k iflletmeler ile SPK mevzuat na tabi di er iflletmeler uzun bir süreden beri nakit ak fl tablolar n bu standartta belirtilen ilkeler do rultusunda haz rlamaktad rlar. Ancak bunlar d fl nda finansal tablolar n sadece Vergi Usul Kanunu nun 51

3 Seçilmifl Türkiye Finansal Raporlama Standartlar Tekdüzen Muhasebe Uygulama Genel Tebli lerine göre haz rlayan iflletmeler için ayn durum söz konusu de ildir. Tekdüzen muhasebe sistemi genel tebli lerinde sözü edilen nakit ak fl tablosu, iki önemli nokta aç s ndan bu standartta aç klanan nakit ak fl tablosundan farkl d r. Bunlardan birincisi, iki düzenlemenin söz konusu tabloya verdi i önemin farkl olufludur. Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebli leri, nakit ak fl tablosunu, iflletmelerin ihtiyari olarak haz rlayacaklar ek mali tablolardan birisi olarak nitelendirirken, TFRS ye göre iflletmelerin haz rlamak zorunda oldu u nakit ak fl tablosu ayn zamanda bir iflletmenin finansal tablolar setinin ayr lmaz bir parças olarak nitelendirilmifltir. kinci ve daha önemli farkl l k, bu standartta belirtilen nakit ak fl tablosunun s n fland rma ilkelerinin, Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebli lerinde nakit ak fl tablosu için verilen flekil flart ndan tamamen farkl olmas d r. Söz konusu farkl l k çok önemlidir, çünkü nakit ak fl tablosunun haz rlanmas n n temel amac iflletmenin toplam net nakit ak fl n bulmak de ildir. Söz konusu rakam dönem bafl ve dönem sonu nakit mevcutlar aras ndaki fark al narak da kolayca hesaplanabilir. TFRS de belirtildi i gibi temel amaç iflletmenin toplam net nakit ak fl n n hangi tür faaliyetler için hangi tutarlarda gerçekleflen nakit hareketleri sonucu ortaya ç kt n n tespitidir. Bu nedenle söz konusu standart bir bütün olarak bu tür iflletmeler için yeni bir finansal tabloyu aç klamaktad r TANIMLAR Nakit ile ifade edilen, iflletmedeki fiziki nakit ve her an çekilebilecek banka hesaplar ndaki parad r. Nakit benzerleri, k sa vadeli yüksek likiditeye sahip ve nakde dönüfltürüldü ünde de erinde dikkat çekici bir de ifliklik olmayacak varl klar olarak tan mlanm fllard r. Buna göre vadesi üç ay ya da daha k sa olan finansal yat r mlar da nakit benzeri olarak tan mlanmaktad r. (Örne in repo ifllemleri sonucu oluflan yat r mlar) Ancak özsermayeyi temsil eden menkul de erlere yap lan yat r mlar nakit benzerleri aras nda de erlendirilmemektedir. (Örne in : Hisse Senetleri ne yap lan yat r mlar) 52

4 3. Bölüm, TMS-7 Nakit Ak fl Tablolar Nakit Ak fllar ifadesiyle, nakit ve nakit benzerlerinin girifl ve ç k fllar ifade edilmektedir. Ancak standard okuyan herhangi bir kiflinin, bu tan mdan yola ç karak, nakit ak fl tablosunu hedefi nakit ve nakit benzerlerinin girifl ve ç k fllar n n alt alta s ralanmas ve dönem net nakit ak fl n n hesaplanmas olan bir tablo olarak alg lamamas gerekir. Burada tekrar belirtmek gerekirse, dönemin net nakit ak fl, (ya da nakit ve nakit benzerlerindeki net de iflim) dönem bafl ve dönem sonu bilançolar n n birbiri ile karfl laflt r lmas ile kolayca bulunabilir. Nakit ak fl tablosu nun esas amac bu rakam bulmak de ildir. Esas amaç, nakit ve nakit benzerlerinde de iflimi, dönemin nakit hareketlerini ortaya ç k fl sebeplerine göre s n fland - rarak aç klamakt r. Kavramsal Çerçeve Metni ve TMS 1 de belirtildi i gibi bu türde bir raporlaman n ana amac finansal tablo kullan c lar n n alacaklar ekonomik kararlarda kullanabilecekleri finansal bilgiyi sunmakt r NAK T AKIfi TABLOSUNUN SUNUMU VE TEMEL LKELER flletmenin belirli bir dönemdeki nakit ak fllar, finansal analize imkân verecek flekilde, afla daki gibi s n fland r larak nakit ak fl tablosunda sunulur: a) flletme faaliyetlerinden nakit ak fllar b) Yat r m faaliyetlerinden nakit ak fllar c) Finansman faaliyetlerinden nakit ak fllar Tek bir ifllemden kaynaklanan bir nakit hareketi içeri inde birden fazla faaliyeti ilgilendiriyor olabilir. Geçmiflte al nm fl bir banka kredisi ile ilgili olarak yap lan geri ödemelerin içerdi i faiz tutarlar, (ödemenin anapara ile ilgili k sm finansman faaliyetinden sa lanan nakit ak fl olarak de- erlendirildi i halde), iflletme faaliyetleri ile ilgili bir nakit ç k fl olarak de- erlendirilebilir. (faiz ödemelerinin, iflletme faaliyetleriyle mi, finansman faaliyetleriyle mi yoksa yat r m faaliyetleriyle mi ilgili nakit ak fl olarak s - n fland r laca yönünde standart metninde kesin bir hüküm yoktur. Nakit ak fl tablosu ile ilgili bir baflka temel husus ise, di er finansal tablolar n aksine nakit ak fl tablosunun tahakkuk esas na göre de il nakit esas na göre haz rlanmas d r. 53

5 Seçilmifl Türkiye Finansal Raporlama Standartlar flletme Faaliyetlerinden Nakit Ak fl : flletme faaliyetlerinden nakit ak fl genellikle iflletmenin gelir getirici faaliyetlerinin sonucu olarak ortaya ç kan nakit hareketlerini içerir. Buna göre iflletmenin kâr zarar tablosunda (gelir tablosunda) raporlanan gelir ve giderler söz konusu nakit ak fllar n n kayna d r. Buna göre; Mal ve hizmet sat fllar ndan, Di er gelirlerden (komisyon, royalti v.b.) Faiz gelirlerinden Al nan vergi iadelerinden Al m sat m amaçl sözleflmelerin sat fl ndan elde edilen nakit giriflleri ile, Mal ve hizmetler için yap lan ödemeler için, Çal flanlara yap lan ücret v.b. ödemeler için, Vergilerle ilgili yap lan ödemeler için (finansman faaliyetleri ile ilgili vergiler hariç), Al m sat m amaçl elde bulundurulan sözleflmeler için, gerçekleflen nakit ç k fllar, iflletme faaliyetlerinden nakit ak fl say l r. flletme faaliyetlerinden sa lanan nakit ak fllar iki yöntemden birisi kullan larak belirlenebilir. Bunlar: a) Do rudan (Direkt) Yöntem (tercih edilen yöntem) b) Dolayl (Endirekt) Yöntem a) D REKT YÖNTEM (Dolays z Yöntem) flletme faaliyetlerinden sa lanan nakit ak fllar n n, nakit ak fl n n kayna na göre detay yla belirtildi i yöntemdir. Direkt yönteme göre haz rlanm fl iflletme faaliyetlerinden sa lanan nakit ak fllar içerik itibariyle daha anlafl l rd r. Ancak bu yönteme göre, iflletme faaliyetlerinden sa lanan nakit ak fllar bölümünün haz rlanmas birazdan aç klanacak di er yöntem olan Endirekt Yöntem e göre daha zordur. Standart metninde de söz konusu yönteme göre nakit ak fl tablosunun haz rlanmas ndaki güçlükten bahsedilmifltir. Türkiye Muhasebe Standartlar Kurulu haz rla- 54

6 3. Bölüm, TMS-7 Nakit Ak fl Tablolar nacak nakit ak fl tablolar nda direkt (do rudan) yöntemin kullan lmas n uygulama birli inin sa lanmas gerekçesi ile tercih etmektedir. b) END REKT YÖNTEM (Dolayl Yöntem) flletme faaliyetlerinden sa lanan nakit ak fllar n n kâr zarar tablosundaki (gelir tablosu) rakamlar ile bilançolarda iflletme faaliyetleri ile ilgili varl klardaki de iflimler dikkate al narak hesapland yöntem endirekt yöntem (dolayl yöntem) olarak adland r lmaktad r. Bu yöntemde kâr zarar tablosunda bulunan net kâr rakam, afla daki düzeltmeler yap larak tahakkuk esas ndan nakit esas na dönüfltürülür. a) Amortisman, karfl l k giderleri gibi nakit hareketi yaratmayan giderlerle ilgili düzeltmeler. (tahakkuk esas na göre net kâr n bulunmas s ras nda gelirlerden ç kar lm fl olan bu tutarlar n, tersi ifllem yap larak net kâra ilave edilmesi) b) flletme faaliyetlerinden nakit ak fllar aras nda de erlendirilemeyecek duran varl k sat fl kâr gibi gelirlerle ilgili ya da çeflitli de erleme ifllemleri sonucu oluflmufl olan nakit hareketi yaratmayan gelirlerle ilgili düzeltmeler (ya da tahakkuk esas na göre net kâr n bulunmas s ras nda gelirlere eklenmifl olan bu tutarlar n, tersi ifllem yap larak net kârdan ç - kar lmas ) c) Dönem içinde stoklar ve faaliyetle ilgili alacak ve borçlarda gerçekleflen de iflikliklere göre yap lacak düzeltmeler Yat r m Faaliyetlerinden Nakit Ak fl : flletmenin yapt tüm mali duran varl k, maddi duran varl k ve maddi olmayan duran varl k yat r mlar ndan kaynaklanan nakit ç k fllar yat r m faaliyetleri için yap lm fl say lmaktad r. Ayr ca bu tür yat r mlar n sat fl ndan kaynaklanan nakit giriflleri de yat r m faaliyetlerinden sa lanan nakit giriflleri olarak de erlendirilmektedir Finansman Faaliyetlerinden Sa lanan Nakit Ak fl : Hisse senedi ihrac gibi yöntemlerle gerçeklefltirilen özsermaye art fllar ile elde edilen nakit, sermaye art r m ve azalt lmas, temettü gelir- 55

7 Seçilmifl Türkiye Finansal Raporlama Standartlar leri ya da kâr pay ödemeleri, k sa ve uzun vadeli krediler ile ilgili nakit tahsilatlar ya da ödemeleri, finansal kiralama ifllemleri ile ilgili nakit ödemeleri, finansman faaliyetleriyle ilgili nakit ak fllar olarak de erlendirilir. Yukar daki aç klamalar do rultusunda nakit ak fl tablosuna nakit ak fl yaratmayan gelir ve giderler dahil edilmezler. 56

8 3. Bölüm, TMS-7 Nakit Ak fl Tablolar 3.4 ÖRNEK ELMA filetmes ELMA flletmesi nin ve tarihli karfl laflt rmal bilânçolar ile 2008 y l Kapsaml Gelir Tablosu afla daki gibidir. Verilen Ek bilgilerden de yararlanarak iflletmenin 2008 y l Nakit Ak fl Tablosunu haz rlay n z. ELMA filetmes B LANÇOLARI VARLIKLAR HAZIR DE ERLER (çekler d fl nda) T CAR ALACAKLAR ALICILAR STOKLAR MADD DURAN VARLIKLAR (net) DEM RBAfiLAR B R KM fi AMORT SMANLAR BORÇLAR K.V. MAL BORÇLAR T CAR BORÇLAR D.K. YASAL YÜK. KARfi GEL.AYL.A T GEL. VE G DER TAH G DER TAHAKKUKLARI 0 10 ÖZ KAYNAKLAR SERMAYE GEÇM fi YIL KÂRLARI Borçlar ve Özkaynaklar Toplam

9 Seçilmifl Türkiye Finansal Raporlama Standartlar ELMA filetmes 2008 YILI KAPSAMLI GEL R TABLOSU SATIfiLAR SATILAN T CAR MAL MAL YET BRÜT KÂR GENEL YÖNET M G D PAZARLAMA SATIfi VE D. G D FAAL YET KÂRI FA Z G DER -230 MDV SATIfi KÂRI 35 VERG ÖNCES KÂR VERG Maliyeti 200 TL, birikmifl amortisman 130 TL olan bir demirbafl 105 TL'ye sat lm flt r. - Dönemin Amortisman Gideri tutar 145 TL dir. - Dönem içinde 20 TL kâr pay da t m yap lm flt r D REKT YÖNTEM: ÇÖZÜM, HESAPLAMA VE AÇIKLAMALAR Elma flletmesi 2008 y l Nakit Ak fl Tablosu nun direkt yönteme göre haz rlanm fl flekli afla daki gibidir: ELMA filetmes 2008 YILI NAK T AKIfi TABLOSU (Direkt Yöntem) flletme Faaliyetlerinden Nakit Ak fl Sat fllardan sa lanan nakit giriflleri (müflterilerden tahsilat) Sat c lara ödemeler Faaliyet giderleri için ödemeler Vergi ödemesi -50 Yat r m Faaliyetlerinden Nakit Ak fl 105 Demirbafl Sat fl ndan Nakit Girifli 105 Finansman Faaliyetlerinden Nakit Ak fl Banka kredisi al m Faiz ödemeleri -230 Kâr pay ödemesi -20 Dönem net nakit ak fl Dönem bafl nakit 300 Dönem sonu nakit Dönem bafl nakit dönem sonu nakit

10 3. Bölüm, TMS-7 Nakit Ak fl Tablolar filetme FAAL YETLER NDEN NAK T AKIfiI LE LG L HESAPLAMA VE AÇIKLAMALAR a) Sat fllardan Sa lanan Nakit Giriflleri ve (Müflterilerden Tahsilat) Hesaplanmas : Sat fllardan Sa lanan Nakit Giriflleri ifadesi, ilk bak flta sadece ilgili dönemin sat fllar ndan elde edilen nakit tahsilat olarak alg lanmaktad r. Halbuki iflletmecilik faaliyetlerinden sa lanan nakit ak fl n n en önemli bölümünü oluflturan bu tutar, sadece bu dönemin sat fllar ndan yap lan tahsilatlar de il, geçmifl dönemlerdeki kredili sat fllarla ilgili cari döneme devrolan alacaklardan bu dönem yap lan tahsilatlar da içermektedir. Bu nedenle söz konusu tutar Müflterilerden Tahsilat sözü ile ifade edildi inde daha anlafl l rd r. Bir baflka deyiflle, esas olan bu dönem müflterilerden yap lan toplam nakit tahsilat n n bulunmas d r. Buna göre, söz konusu nakit tahsilata sebep olan sat fl n, hangi dönemde yap lm fl oldu unun bir önemi yoktur (Benzer bir aç klama, gelecek dönemlerde gerçekleflmesi beklenen sat fllarla ilgili bu dönem tahsilat yap lm fl olan avans tutarlar için de yap labilir. Bu tür tahsilatlar da sat fl n ne hangi dönemde gerçekleflece inden ba ms z olarak, cari dönemde müflterilerden tahsilat kapsam nda de erlendirilmelidir). Müflterilerden tahsilat afla daki flekilde hesaplanabilir: Dönem Bafl Ticari Alacaklar + Dönemin Net Sat fllar D.S. Ticari Alacaklar Bu hesaplaman n dayand varsay m flu flekilde aç klanabilir. Öncelikle dönem bafl alacaklarla dönemin sat fllar toplan r. Bu tutar, dönem içinde hiçbir müflteriden herhangi bir tahsilat yap lmam fl olmas durumunda ulafl lacak dönem sonu Ticari Alacak tutar n verir. Ticari alacaklar n gerçekte dönem sonu bakiyesi ise bu tutardan farkl d r. Hiç tahsilat yap lmam fl olmas durumunda olmas gereken Ticari Alacak tutar ndan, dönem sonu itibariyle gerçek Ticari Alacak tutar ç kar ld nda aradaki fark dönem içinde müflterilerden yap lm fl tahsilatlar verir. 59

11 Seçilmifl Türkiye Finansal Raporlama Standartlar Yukar daki hesaplama, önce sat fl n daha sonra tahsilat n gerçekleflti i varsay m ile yap lm flt r. Bu nedenle, her iflletme için müflterilerden tahsilat rakam n tam olarak göstermeyebilir. Bilindi i gibi iflletmeler sat fl n gerçekleflmesinden önce de müflterilerinden tahsilat yapabilirler. Bir iflletmenin tüm sat fllar ile ilgili sat fl bedellerini önceden yapt varsay m ile müflterilerden tahsilat afla daki flekilde hesaplan r. Dönem Sonu Dönem Bafl Al nan Siparifl Avanslar + Net Sat fllar Al nan Siparifl Avanslar Hes. Hesab bakiyesi bakiyesi Bir iflletme ticari hayat n normal ak fl içinde zaman zaman kredili sat fl yapabilece i gibi zaman zaman da ticarete konu mal ve hizmetlerin sat fl bedelini sat fl ifllemini gerçeklefltirmeden tahsil edebilir. Bu durumda müflterilerden yap lan tüm tahsilat n hesaplanmas için yukar da gösterilen iki hesaplama birlefltirilmelidir. Hesaplama Elma flletmesi için afla daki flekilde yap lm flt r. Net Sat fllar D.Bafl Ticari Alacaklar D.Sonu Ticari Alacaklar D.Sonu Al nan Siparifl Avanslar 0 - D.Bafl Al nan Siparifl Avanslar 0 Müflterilerden Tahsilat b) Sat c lara Yap lan Ödemelerin Hesaplanmas : Sat c lara yap lan ödemelerin hesaplanmas nda Ticari Borçlar Hesap Grubundaki de iflim dikkate al n r. Bir ticaret iflletmesi için yap lan bu hesaplamadaki temel varsay m, sat lmak üzere sat nal nan tüm ticari mallarla ilgili ortaya ç kan borçlar n, Ticari Borçlar hesap grubunda takip muhasebelefltirmifl olmas d r. Buna ek olarak Ticari Borçlar hesap grubunun iflletmenin baflka hiçbir faaliyeti ile ilgili do an borçlar n takibinde kullan lm yor olmas da gereklidir. Örne in iflletmenin gelir tablosunda raporlanan faaliyet giderleri ile ilgili do an borçlar n tamam n n, Ticari Borçlar d fl nda, örne in Gider Tahakkuklar hesap grubunda izlenmesi durumunda afla da aç klanan hesaplama geçerli olacakt r. 60

12 3. Bölüm, TMS-7 Nakit Ak fl Tablolar Sat c lara ödemeler afla daki flekilde hesaplanabilir: Dönem Bafl (D.B.) Ticari Borçlar + Dönemin Net Al fllar Dönem Sonu (D.S.)Ticari Borçlar Bu hesaplamada ticari borçlar n dönem bafl ve dönem sonu bakiyeleri ilgili tarihli bilançolardan kolayl kla tespit edilebilir. Ancak Dönemin Net Al fllar ise ayr ca afla da gösterildi i flekilde hesaplanmal d r. Al fllar = Sat lan Ticari Mal Maliyeti + D.S. Ticari Mal Stoklar D.B. Ticari Mal Stoklar flletmenin 2007 y l nda sat c lara yapm fl oldu u ödemeler afla daki gibi hesaplanm flt r: Sat lan Ticari Mal Maliyeti D.Sonu Ticari Mal Stoku D.Bafl Ticari Mal Stoku 0 + D.Bafl Ticari Borçlar D.Sonu Ticari Borçlar Sat c lara Ödemeler Yukar daki hesaplama, ödemelerin mal al fllar n n gerçekleflmesinden daha sonra gerçekleflti i varsay m na dayanarak yap lm flt r. Bilindi- i gibi iflletmeler mal al fllar için al fltan daha önce avans ödemesi yapabilmektedirler. Bu durumda yukar daki hesaplamaya ilave olarak dönem bafl ve dönem sonu Ticari Mallarla lgili Verilen Siparifl Avanslar hesab dikkate al narak bu hesaplaman n yap lmas gerekir. Buna göre; D.S. Verilen Siparifl Avanslar D.B. Verilen Siparifl Avanslar ifllemi, sat c lara yap lm fl tüm ödemeleri dikkate alarak hesaplaman n tamamlanmas n sa lar. Tekdüzen hesap plan nda Stoklar hesap grubunun toplam tutarlar, D.B. ve D.S. Ticari Mal Stoku yerine kullan ld nda verilen siparifl avanslar n n ayr ca dikkate al nmas na gerek kalmaz. Çünkü Verilen Siparifl Avanslar Hesab Tekdüzen hesap plan nda zaten Stoklar hesap grubu içinde takip edilmektedir. 61

13 Seçilmifl Türkiye Finansal Raporlama Standartlar Bu hesaplama ile ilgili hat rlat lmas gerekli bir baflka husus da amortismanlar ile ilgilidir. Yukar daki örnek bir ticaret iflletmesi için verilmifltir. Ancak bir üretim iflletmesi söz konusu oldu unda, sat c lara ödemeler, Sat lan Mamul Maliyeti tutar içeri indeki amortisman giderleri d flar da b rak lacak flekilde hesaplanmal d r. Üretim faaliyetinde kullan lan her türlü maddi ve maddi olmayan duran varl kla ilgili ayr lan amortisman ve itfa paylar önce tamamlanan ve mamul ambar na devredilen mallar n maliyetlerinde, daha sonra da bu mamuller sat ld nda sat lan mamul maliyetlerinde muhasebelefltirilmektedir. Bilindi i gibi amortisman, dönemsellik ilkesi gere i duran varl k maliyetlerinin ekonomik ömür boyunca dönemlere da t lmas ifllemidir. Bu nedenle, bu giderler muhasebelefltirildikleri dönemlerde ayr ca bir nakit ç k fl na sebep olmazlar. Nakit esas na göre haz rlanan Nakit Ak fl Tablosunda amortisman giderleri nakit ç k fl olarak dikkate al nmamal d r. c) Faaliyet Giderleri çin Yap lan Ödemelerin Hesaplanmas : Faaliyet giderleri için yap lan ödemelerde dikkat edilmesi gereken en önemli husus, nakit ç k fl gerektirmeyen giderlerin hesaplama d fl b rak lmas d r. Örnekte verilen ek bilgilerden de yararlan larak Faaliyet Giderleri için nakit ç k fllar afla daki hesaplanabilir: D.B. Gider Tahakkuklar + Amortisman D fl ndaki Faaliyet Giderleri D.S.Gid.Tahakkuklar Yukar daki hesaplamaya ek olarak, iflletme taraf ndan dönem içinde peflin ödenen, ancak henüz giderleflmemifl olan Gelecek Aylara Ait Giderler hesab da göz önünde bulundurulmal d r. Buna göre giderler için bir dönem de yap lan toplam ödeme afla daki flekilde hesaplanabilir: Amortisman D fl Faaliyet Gid D.Bafl Gider Tahakkuklar 0 - D.Sonu Gider Tahakkuklar D.S. Gel.Ayl.Ait Giderler 0 - D.B. Gel.Ayl.Aid Giderler 0 Sat c lara Ödemeler

14 3. Bölüm, TMS-7 Nakit Ak fl Tablolar Daha önce sat c lara yap lan ödemelerin hesaplanmas s ras nda aç kland flekilde, yukar daki hesaplama faaliyet gideri ile ilgili borçlar n tamam n n Gider Tahakkuklar hesab nda izlendi i varsay m na dayanmaktad r. Ayn flekilde peflin ödenmifl giderlerle ilgili olarak da Gelecek Aylara Ait Giderler hesab ndan baflka bir hesab n muhasebelefltirmede kullan lmad varsay lm flt r. d) Vergi çin Yap lan Ödemelerin Hesaplanmas Vergi için yap lan ödemeler kapsaml gelir tablosundaki vergi bilgisi ve dönem bafl ve dönem sonu bilançolar nda vergi ile ilgili raporlanm fl varl k ve borç kalemlerindeki de iflim dikkate al narak kolayl kla hesaplanabilir. Buna göre dönemin vergi ödemesi 50 TL olarak hesaplanm flt r. 63

15 Seçilmifl Türkiye Finansal Raporlama Standartlar ELMA filetmes 2008 YILI NAK T AKIfi TABLOSU (Endirekt Yöntem) Yukar da verilen endirekt yönteme göre haz rlanm fl nakit ak fl tablosunun, direkt yönteme göre haz rlanm fl olandan tek fark iflleme faaliyetlerinden sa lanan nakit ak fllar n hesaplama yöntemidir.endirekt yöntemdeki hesaplama yönteminin daha iyi anlafl labilmesi için, direkt yöntemde yap lan ve yukar da ayr nt s aç klanan hesaplamalar dikkatle incelenmelidir. Standard n öngördü ü nakit ak fl tablosu örne i afla daki gibidir. Yukar daki örnekteki gösterim flekli TMSK taraf ndan verilen afla daki nakit ak fl tablosu örne ine de kolayl kla uygulanabilir. 64

16 3. Bölüm, TMS-7 Nakit Ak fl Tablolar NAK T AKIfi TABLOSU (...TL) Cari Dönem Önceki Dönem A. filetme FAAL YETLER NE L fik N NAK T AKIfiLARI 1.Esas Faaliyet Gelirlerinden Sa lanan Nakit Giriflleri (+) * a) Sat fllardan sa lanan nakit giriflleri (+) b)... Gelirlerden sa lanan nakit giriflleri(+) 2 Esas Faaliyet Giderlerine liflkin Nakit Ç k fllar ** (-) a) Sat lan mal ve h zmet maliyetleri ve stok de iflimlerine iliflkin nakit ç k fllar (+) b) Faaliyet Giderlerine liflkin Nakit Ç k fllar (+) Esas Faaliyet Sonucu Sa lanan Net Nakit Ak fl (1-2) 3. Di er Gelir ve Karlardan Sa lanan Nakit Giriflleri + 4. Di er Gider ve Zararlardan Kaynaklanan Nakit Ç k fllar (-) 5.Finansman Giderlerinden Kaynaklanan Nakit Ç k fllar (-) 6. flletme Faaliyetleriyle lgili Varl k ve Yabanc Kaynaklardaki De iflikliklere liflkin Nakit Ak fllar (+) (-) a) Varl k Art fllar (-) b) Varl k Azal fllar (+) c) Yabanc Kaynak Art fllar (+) d) Yabanc Kaynak Azal fllar (-) 7. Dönem Kar Vergi ve Di er Yasal Yükümlülüklere liflkin Nakit Ç k fllar (-) a) Önceki Dönem Kar ndan Ödenen (+) b) Geçici Vergiler(+) B. YATIRIM FAAL YETLER NE L fik N NAK T AKIfiLARI 1.Yat r m Faaliyetinden Sa lanan Nakit Giriflleri(+) a) Mali Duran Varl k Sat fllar ndan Sa lanan Nakit Giriflleri (+) b) Maddi Duran Varl k Sat fllar ndan Sa lanan Nakit Giriflleri (+) 65

17 Seçilmifl Türkiye Finansal Raporlama Standartlar c) Di er Duran Varl k Sat fllar ndan Sa lanan Nakit Giriflleri (+) d) Mali Duran Varl klarla lgili Al nan Temettülerden Sa lanan Nakit Giriflleri (+) e) Yat r m Faaliyetleriyle lgili Faizlerden Sa lanan Nakit Giriflleri (+) f) Üçüncü Kiflilere Verilen Avans ve Kredilere liflkin Tahsilatlardan Sa lanan Nakit Giriflleri(+) g) Di er Yat r m Faaliyetlerinden Sa lanan Nakit Giriflleri (+) 2. Yat r m Faaliyetlerine liflkin Nakit Ç k fllar (-) a) Mali Duran Varl k Al fllar (+) b) Maddi Duran Varl k Al fllar (+) c) Maddi Olmayan Duran Varl k Art fllar (+) d) Özel Tükenmeye Tabi Varl klardaki Art fllar (+) e) Di er Duran Varl k Art fllar (+) f) Üçüncü Kiflilere Verilen Avans ve Kredilerle lgili Nakit Ç k fllar (+) g) Di er Yat r m faaliyetiyle lgili Nakit Ç k fllar (+) C. F NANSMAN FAAL YETLER NE L fik N NAK T AKIfiLARI 1. Finansman Faaliyetlerinden Sa lanan Nakit Giriflleri a) K sa Vadeli Mali Borçlardan Sa lanan Nakit(+) b) Uzun Vadeli Mali Borçlardan Sa lanan Nakit (+) c) Sermaye Art r m ndan Sa lanan Nakit (+) d) Hisse Senedi hraç Primlerinden Sa lanan Nakit (+) e) Di er Finansman Faaliyetlerinden Sa lanan Nakit Giriflleri (+) 2. Finansman Faaliyetlerine liflkin Nakit Ç k fllar (-) a) K sa Vadeli Mali Borç Ödemeleri (-) b) Uzun Vadeli Mali Borç Ödemeleri (-) 66

18 3. Bölüm, TMS-7 Nakit Ak fl Tablolar c) Ödenen Temettüler (-) d) Sermayenin Azalt lmas (-) e) Di er Finansman Faaliyetlerine iliflkin Nakit Ç k fllar D. KUR FARKLARININ NAK T VE NAK T BENZERLER NE ETK LER (+), (-) E. NAK T VE NAK T BENZERLER NDE MEYDANA GELEN NET ARTIfi (+) (AZALIfi) (-) F. DÖNEM BAfiI NAK T VE NAK T BENZERLER MEVCUDU G. DÖNEM SONU NAK T VE NAK T BENZERLER MEVCUDU 67

19 68