1 Ocak 31 Aral k 2008 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara liflkin Ba ms z Denetim Raporu

Transkript

1 41 1 Ocak 31 Aral k Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara liflkin Ba ms z Denetim Raporu Tofafl Türk Otomobil Fabrikas Anonim fiirketi Ortaklar 'na: Tofafl Türk Otomobil Fabrikas Anonim fiirketi (fiirket) ve ba l ortakl klar n n (birlikte Grup olarak an lacakt r) 31 Aral k tarihi itibariyle haz rlanan ve ekte yer alan konsolide bilançosunu, ayn tarihte sona eren y la ait konsolide gelir tablosunu, konsolide özsermaye de iflim tablosunu, konsolide nakit ak m tablosunu, önemli muhasebe politikalar n n özetini ve dipnotlar denetlemifl bulunuyoruz. Finansal Tablolarla lgili Olarak flletme Yönetiminin Sorumlulu u flletme yönetimi konsolide finansal tablolar n Sermaye Piyasas Kurulunca yay mlanan finansal raporlama standartlar na göre haz rlanmas ve dürüst bir flekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, konsolide finansal tablolar n hata veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanl fll klar içermeyecek biçimde haz rlanarak, gerçe i dürüst bir flekilde yans tmas n sa lamak amac yla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmas n, uygulanmas n ve devam ettirilmesini, koflullar n gerektirdi i muhasebe tahminlerinin yap lmas n ve uygun muhasebe politikalar n n seçilmesini içermektedir. Ba ms z Denetim Kuruluflunun Sorumlulu u Sorumlulu umuz, yapt m z ba ms z denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakk nda görüfl bildirmektir. Ba ms z denetimimiz, Sermaye Piyasas Kurulunca yay mlanan ba ms z denetim standartlar na uygun olarak gerçeklefltirilmifltir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmas n ve ba ms z denetimin, konsolide finansal tablolar n gerçe i do ru ve dürüst bir biçimde yans t p yans tmad konusunda makul bir güvenceyi sa lamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Ba ms z denetimimiz, konsolide finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili ba ms z denetim kan t toplamak amac yla, ba ms z denetim tekniklerinin kullan lmas n içermektedir. Ba ms z denetim tekniklerinin seçimi, konsolide finansal tablolar n hata veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklan p kaynaklanmad hususu da dahil olmak üzere önemli yanl fll k içerip içermedi ine dair risk de erlendirmesini de kapsayacak flekilde, mesleki kanaatimize göre yap lm flt r. Bu risk de erlendirmesinde, iflletmenin iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmufltur. Ancak, amac m z iç kontrol sisteminin etkinli i hakk nda görüfl vermek de il, ba ms z denetim tekniklerini koflullara uygun olarak tasarlamak amac yla, iflletme yönetimi taraf ndan haz rlanan konsolide finansal tablolar ile iç kontrol sistemi aras ndaki iliflkiyi ortaya koymakt r. Ba ms z denetimimiz, ayr ca iflletme yönetimi taraf ndan benimsenen muhasebe politikalar ile yap lan önemli muhasebe tahminlerinin ve konsolide finansal tablolar n bir bütün olarak sunumunun uygunlu unun de erlendirilmesini içermektedir. Ba ms z denetim s ras nda temin etti imiz ba ms z denetim kan tlar n n, görüflümüzün oluflturulmas na yeterli ve uygun bir dayanak oluflturdu una inan yoruz. Görüfl Görüflümüze göre, iliflikteki konsolide finansal tablolar, Tofafl Türk Otomobil Fabrikas Anonim fiirketi ve ba l ortakl klar n n 31 Aral k tarihi itibariyle konsolide finansal durumunu, ayn tarihte sona eren y la ait konsolide finansal performans n ve konsolide nakit ak mlar n, Sermaye Piyasas Kurulu nca yay mlanan finansal raporlama standartlar çerçevesinde do ru ve dürüst bir biçimde yans tmaktad r. Di er Husus Görüflümüzü de ifltirmeksizin afla daki hususa dikkatinizi çekmek istemekteyiz: Not 37 de belirtildi i üzere, Grup un sat fllar n n ve al mlar n n önemli bir bölümü iliflkili kurulufllarla gerçeklefltirilmifltir. Güney Ba ms z Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müflavirlik Anonim fiirketi A member firm of Ernst & Young Global Limited Erdem Tecer, SMMM Sorumlu Ortak, Bafldenetçi 19 fiubat 2009 stanbul, Türkiye. Güney S.M.M.M. A.Ş. is an affiliated firm of Ernst & Young International.

2 42 KONSOL DE B LANÇO 31 Aral k Tarihi tibariyle (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) Cari Dönem Geçmifl Dönem VARLIKLAR Dipnot Referanslar (Ba ms z Denetimden Geçmifl) 31 Aral k (Ba ms z Denetimden Geçmifl) 31 Aral k 2007 Dönen Varl klar Nakit ve nakit benzerleri Finansal yat r mlar Ticari alacaklar liflkili taraflardan ticari alacaklar Di er ticari alacaklar K sa vadeli tüketici finansman kredileri Di er alacaklar Stoklar Canl varl klar Di er dönen varl klar Duran Varl klar Ticari alacaklar liflkili taraflardan ticari alacaklar Di er ticari alacaklar Uzun vadeli tüketici finansman kredileri Di er alacaklar Finansal yat r mlar Sat lmaya haz r finansal yat r mlar Di er finansal yat r mlar Özkaynak yöntemiyle de erlenen yat r mlar Canl varl klar Yat r m amaçl gayrimenkuller Maddi duran varl klar Maddi olmayan duran varl klar fierefiye Ertelenmifl vergi varl Di er duran varl klar Varl klar Sayfa 47 ile 87 aras nda yer alan dipnotlar bu finansal tablolar n tamamlay c parçalar d r.

3 KONSOL DE B LANÇO Aral k Tarihi tibariyle (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) KAYNAKLAR Dipnot Referanslar Cari Dönem (Ba ms z Denetimden Geçmifl) 31 Aral k Geçmifl Dönem (Ba ms z Denetimden Geçmifl) 31 Aral k 2007 K sa Vadeli Yükümlülükler Finansal borçlar Di er finansal yükümlülükler Ticari borçlar liflkili taraflara ticari borçlar Di er ticari borçlar Di er borçlar Finans sektörü faaliyetlerden borçlar Devlet teflvik ve yard mlar Dönem kar vergi yükümlülü ü Borç karfl l klar Di er k sa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Finansal borçlar Di er finansal yükümlülükler Ticari borçlar liflkili taraflara ticari borçlar Di er ticari borçlar Di er borçlar Finans sektörü faaliyetlerinden borçlar Devlet teflvik ve yard mlar Borç karfl l klar K dem tazminat karfl l Ertelenmifl vergi yükümlülü ü Di er uzun vadeli yükümlülükler Özkaynaklar Ana ortakl a ait özkaynaklar Ödenmifl sermaye Sermaye enflasyon düzeltmesi farklar Karfl l kl ifltirak sermaye düzeltmesi () Hisse senedi ihraç primleri Finansal varl klar de er art fl fonu Yabanc para çevrim farklar Nakit ak m korumas ile ilgili birikmifl kar / (zarar) Kardan ayr lan k s tlanm fl yedekler Geçmifl y llar kar/zararlar Net dönem kar /zarar Az nl k paylar (95.443) Kaynaklar Sayfa 47 ile 87 aras nda yer alan dipnotlar bu finansal tablolar n tamamlay c parçalar d r.

4 44 KONSOL DE GEL R TABLOSU 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) Sürdürülen faaliyetler Dipnot Referanslar Cari Dönem (Ba ms z Denetimden Geçmifl) 1 Ocak 31 Aral k Geçmifl Dönem (Ba ms z Denetimden Geçmifl) 1 Ocak 31 Aral k 2007 Sat fl gelirleri Sat fllar n maliyeti () Ticari faaliyetlerden brüt kar/(zarar) Faiz, ücret, prim, komisyon ve di er gelirler Faiz, ücret, prim, komisyon ve di er giderler () Finans sektörü faaliyetlerinden brüt kar/ (zarar) ( ) (56.452) ( ) (19.899) Brüt kar/(zarar) Pazarlama, sat fl ve da t m giderleri () Genel yönetim giderleri () Araflt rma ve gelifltirme giderleri () Di er faaliyet gelirleri Di er faaliyet giderleri () ( ) ( ) (12.324) (50.617) ( ) ( ) (9.967) (2.281) Faaliyet kar /(zarar ) Esas faaliyet d fl finansal gelirler Esas faaliyet d fl finansal giderler () ( ) (74.730) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi kar /(zarar ) Sürdürülen faaliyetler vergi gelir/(gideri) Dönem vergi gelir/(gideri) Ertelenmifl vergi gelir/(gideri) (44.065) (4.473) (33.423) Sürdürülen faaliyetler dönem kar /(zarar ) Durdurulan faaliyetler Durdurulan faaliyetler vergi sonras dönem kar /(zarar ) Dönem kar /(zarar ) Dönem kar/(zarar n n) da t m Az nl k paylar Ana ortakl k paylar Hisse bafl na kazanç 36 0,35 0,35 Sürdürülen faaliyetlerden hisse bafl na kazanç Sayfa 47 ile 87 aras nda yer alan dipnotlar bu finansal tablolar n tamamlay c parçalar d r.

5 KONSOL DE ÖZSERMAYE DE fi M TABLOSU Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) Ödenmifl sermaye Sermaye enflasyon düzeltmesi farklar Kardan ayr lan k s tlanm fl yedekler Finansal varl klar de er art fl fonu Nakit ak m korunmas ile ilgili birikmifl kar/ (zarar) Geçmifl y llar kar/ (zararlar ) Net dönem kar özsermaye 31 Aral k 2006 bakiyesi Transferler Kardan ayr lm fl k s tlanm fl yedeklere transferler Nakit ak m korunmas ile ilgili net kazanç (*) Temettü da t m Net dönem kar (8.653) (60.075) (81.875) (60.075) Aral k 2007 bakiyesi Transferler Kardan ayr lm fl k s tlanm fl yedeklere transferler Nakit ak m korunmas ile ilgili net zarar (*) Sat lmaya haz r finansal varl klar makul de er art fl (Not 7) Temettü da t m Net dönem kar ( ) ( ) (14.418) (90.000) ( ) (90.000) Aral k bakiyesi (95.443) (*) Ertelenmifl vergi tutar netlenmifltir. Sayfa 47 ile 87 aras nda yer alan dipnotlar bu finansal tablolar n tamamlay c parçalar d r.

6 46 KONSOL DE NAK T AKIM TABLOSU 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) flletme faaliyetlerinden sa lanan nakit giriflleri Vergi öncesi kar Vergi öncesi kar ile iflletme faaliyetlerinden sa lanan nakit aras ndaki mutabakat Amortisman ve itfa paylar Faiz giderleri Faiz geliri K dem tazminat yükümlülü ü karfl l Maddi varl k sat fl zarar Garanti giderleri karfl l Dipnot Referanslar 18, Aral k (59.645) Aral k (62.536) flletme sermayesindeki de iflikliklerden önceki faaliyet kar flletme sermayesindeki de ifliklikler: Ticari alacaklar ve iliflkili taraflardan alacaklar Stoklar Di er cari/cari olmayan varl klar ve di er alacaklar K sa/uzun vadeli tüketici finansman kredileri Ticari borçlar ve iliflkili taraflara borçlar K sa vadeli di er yükümlülükler Di er uzun vadeli borçlar Ödenen k dem tazminatlar Ödenen garanti giderleri (42.872) ( ) (87.925) ( ) (18.862) (7.964) (16.531) ( ) ( ) ( ) (3.526) (16.108) flletme faaliyetlerinden dolay net nakit girifli Yat r m faaliyetleri Al nan faiz Sat n al nan maddi ve maddi olmayan varl klar Maddi ve maddi olmayan varl k sat fl has lat 18,19 18, ( ) ( ) Yat r m faaliyetlerinden dolay net nakit ç k fl ( ) ( ) Finansman faaliyetleri Ödenen faiz Ödenen temettü Al nan banka kredileri Ödenen banka krediler (54.299) (90.000) ( ) (25.617) (60.000) ( ) Finansman faaliyetlerinden dolay net nakit girifli Nakit ve nakit benzeri varl klardaki net azal fl ( ) (80.471) Dönem bafl haz r de erler Dönem sonu haz r de erler Ödenen vergi Sayfa 47 ile 87 aras nda yer alan dipnotlar bu finansal tablolar n tamamlay c parçalar d r.

7 KONSOL DE F NANSAL TABLOLARA L fik N D PNOTLAR Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) 1. fi RKET N ORGAN ZASYONU VE KONUSU 1968 Y l nda Türk talyan ortakl yla kurulan Tofafl Türk Otomobil Fabrikas A.fi. nin (bir Türk flirketi, fiirket Tofafl) faaliyet konusu Fiat Auto S.p.A. (Fiat) lisans alt nda binek oto ve hafif ticari araç üretimi, ithalat ve sat fl d r. Koç Holding A.fi. (Koç Holding) ve Fiat n ortak yönetiminde olan Tofafl ayr ca kendi otomobillerinde kullan lan çeflitli otomobil yedek parçalar da üretmektedir. fiirket in Genel Müdürlük adresi Büyükdere Cad. No:145 Zincirlikuyu fiiflli stanbul dur. Üretimin yap ld fabrikas ise Bursa da bulunmaktad r. fiirket taraf ndan üretilen araçlar Fiat ile yap lan lisans sözleflmeleri uyar nca üretilmektedir. Tofafl, Sermaye Piyasas Kurulu na (SPK) kay tl olup, stanbul Menkul K ymetler Borsas na ( MKB) 1991 y l nda kote edilmifltir. fiirket, ticari faaliyetlerinin önemli bir k sm n Koç Holding ve Fiat Grubu fiirketleri ile gerçeklefltirmektedir (Bak n z Not 37). 31 Aral k ve 2007 tarihleri itibariyle fiirket in konsolidasyona tabi tutulmufl ba l ortakl klar afla da yer almaktad r. fiirket in smi Faaliyet Alan fiirketin Ortakl k Pay 31 Aral k 31 Aral k 2007 Koç Fiat Kredi Tüketici Finansman A.fi. (KFK) Mekatro Araflt rma Gelifltirme A.fi. Platform Araflt rma Gelifltirme Tasar m ve Tic. A.fi. (Platform) Fer Mas Oto Ticaret A.fi Tüketici finansman Araflt rma gelifltirme Araflt rma gelifltirme Otomobil ve yedek parça ticareti %99.9 %97.0 %99.0 %99.4 %99.9 %97.0 %99.0 %99.4 Bundan böyle konsolide finansal tablolarda Tofafl ve konsolide edilmifl ba l ortakl klar Grup olarak adland r lacakt r. Kategorileri itibariyle dönem içinde çal flan personelin ortalama say s afla daki gibidir: 31 Aral k 31 Aral k 2007 Mavi yakal Beyaz yakal çal flan say s F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR Sunuma liflkin Temel Esaslar Grup, konsolide finansal tablolar 31 Aral k 2007 tarihine kadar SPK taraf ndan yay mlanan muhasebe ve raporlama ilkelerine (SPK Muhasebe Standartlar ) uygun olarak haz rlam flt r. SPK XI25 numaral Sermaye Piyasalar nda Muhasebe Standartlar tebli inde kapsaml bir muhasebe ilkeleri seti yay nlanm flt r. An lan tebli de, alternatif olarak Uluslararas Muhasebe Standartlar Kurulu (IASB) ve Uluslararas Muhasebe Standartlar Komitesi (IASC) taraf ndan ç kar lm fl olan muhasebe standartlar n n uygulanmas n n da, SPK Muhasebe Standartlar na uyulmufl say laca belirtilmifltir. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde alm fl oldu u bir kararla, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartlar na uygun finansal tablo haz rlayan flirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamas n n gerekli olmad n ilan etmifltir. 1 Ocak den itibaren de 9 Nisan tarihinde Resmi Gazetede yay mlanarak yürürlü e giren SPK XI29 numaral, Sermaye Piyasas nda Finansal Raporlamaya liflkin Esaslar tebli i uyar nca Grup cari dönem finansal tablolar n, söz konusu tebli de öngörüldü ü üzere, Uluslararas Muhasebe/ Finansal Raporlama ( UMS/UFRS) Standartlar na uygun olarak haz rlam flt r. Söz konusu tebli in ilk defa uygulanmas n n, zorunlu finansal tablo format na uyum aç s ndan yap lan yeniden s n fland rmalar d fl nda, Grup un önceden raporlanan konsolide mali tablolar na bir etkisi bulunmamaktad r.

8 48 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) 2. F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR (devam ) Konsolide finansal tablolar 19 fiubat 2009 tarihinde fiirket Yönetim Kurulu taraf ndan yay nlanmak üzere onaylanm fl ve Yönetim Kurulu ad na Mali Direktör Cengiz Eroldu ve Muhasebe Direktörü Selçuk Öncer taraf ndan imzalanm flt r. Grup Yönetimi nin ve baz düzenleyici organlar n yasal finansal tablolar yay mland ktan sonra de ifltirmeye yetkileri vard r. fllevsel ve Sunum Para Birimi Grup un ifllevsel ve raporlama para birimi Türk Liras (TL) d r. Türkiye de 1 Ocak 2005 ten itibaren paradan alt s f r at lmas yla birlikte Yeni Türk Liras (YTL), Türkiye Cumhuriyeti nin yeni para birimi olarak belirlenmiflti. Bakanlar Kurulu 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren para birimindeki Yeni ibaresinin kald r lmas na karar vermifltir. Bu nedenle, 31 Aral k itibariyle Grup un ifllevsel ve raporlama para birimi ve geçmifl y l karfl laflt rmal tutarlar 1 YTL = 1 TL oran kullan larak TL olarak sunulmufltur. SPK n n 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 say l karar na istinaden finansal tablolardaki tutarlar yeniden ifade etme iflleminin uygulanmas n gerektiren objektif koflullar n gerçekleflmemifl olmas ve SPK n n varolan verilere dayanarak ileride de bu koflullar n gerçekleflme emarelerinin büyük ölçüde ortadan kalkt n öngörmesi sebebiyle, finansal tablolar en son 31 Aral k 2004 tarihi itibariyle Uluslararas Muhasebe Standartlar (UMS) 29 uyar nca (Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama) yeniden ifade etme ifllemine tabi tutulmufltur. Dolay s yla, 31 Aral k ve 2007 tarihli bilançolarda yer alan parasal olmayan aktif ve pasifler ve sermaye dahil özkaynak kalemleri, 31 Aral k 2004 tarihine kadar olan girifllerin 31 Aral k 2004 tarihine kadar endekslenmesi, bu tarihten sonra oluflan girifllerin ise nominal de erlerden tafl nmas yla hesaplanm flt r. Bilanço ve gelir tablosundaki kalemlerin genel fiyat endeksi ve ilgili katsay lar kullan larak 31 Aral k 2004 itibariyle cari de erlerine getirilmesi Grup un bu aktif ve pasifleri konsolide bilançoda gösterildi i de erlerinden nakde çevrilebilece i anlam na gelmez. Benzer olarak, bu durum Grup un sermayesinde ortaya ç kan de er art fl n n da ortaklar na da t labilece i anlam na gelmemektedir. Uygulanan Konsolidasyon Esaslar Ana ortakl n do rudan veya dolayl olarak bir ortakl ktaki oy haklar n n yar dan fazlas n kontrol etmesi ve iflletmenin finansal ve faaliyet politikalar n idare etme yetkisine haiz olmas durumunda, kontrolün var oldu u kabul edilir. Finansal tablolar n konsolidasyonunda flirketler aras bakiye, ifllemler ve gerçekleflmemifl kar ve zararlar dahil olmak üzere kar ve zararlar mahsup edilmektedir. Konsolide finansal tablolar benzer ifllem ve hesaplar için tutarl muhasebe politikalar uygulanarak haz rlanmaktad r. Tofafl n %97 oran nda ba l ortakl konumunda bulunan Mekatro nun %3 oran ndaki az nl k hisseleri, %99 oran nda ba l ortakl konumunda olan Platform un %1 oran ndaki az nl k hisseleri, konsolide mali tablolar aç s ndan önem arz etmemesinden dolay, ana ortakl k d fl paylar n içerisinde muhasebelefltirilmemifltir. fiirket in ve konsolidasyona tabi olan ba l ortakl klar n n mali tablolar ayn tarih itibariyle haz rlanm flt r y l finansal tablolar nda yap lan s n flamalar ve düzenlemeler Grup, finansal tablolar n SPK XI29 numaral tebli e uygun olarak ilk kez 31 Mart tarihi itibari ile haz rlam flt r. UFRS 1 Finansal Tablolar n Sunuluflu Standard uyar nca UMS/UFRS ye geçifl tarihi 1 Ocak 2007 dir. 31 Aral k 2007 tarihi itibariyle haz rlanm fl konsolide bilanço ve gelir tablosunda cari dönem gösterimine uyum sa lamas için birtak m s n fland rma de ifliklikleri yap lm flt r. 31 Aral k 2007 tarihi itibariyle TL tutar ndaki di er ticari alacaklar, di er alacaklara; TL tutar ndaki uzun vadeli tüketici finansman kredilerinin k sa vadeli k s mlar, uzun vadeli tüketici finansman kredilerinden k sa vadeli tüketici finansman kredilerine; TL tutar nda stoklar içerisindeki verilen siparifl avanslar, di er dönen varl klara; TL tutar ndaki maddi duran varl klar, di er duran varl klara; TL tutar ndaki ola anüstü yedekler, geçmifl y l kar ve zararlar na s n flanm flt r. 31 Aral k 2007 tarihinde sona eren döneme iliflkin TL tutar ndaki esas faaliyetlerden di er gelirler ve TL tutar ndaki hizmet gelirleri, sat fl gelirlerine, TL tutar ndaki finansman gelirleri, faiz, ücret, prim, komisyon ve di er gelirlere s n flanm flt r.

9 49 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) 2. F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR (devam ) Muhasebe politikalar ndaki de ifliklikler 1 Ocak tarihi itibariyle yürürlü e giren yeni standartlar, var olan standartlarda de ifliklik ve yorumlar afla da yer almaktad r: UFRYK 11, UFRS 2 Grup Hisse Senetleri ve Hisse Senetleri Geri Al m Sözleflmeleri (1 Mart 2007 tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan hesap dönemleri için geçerlidir). Bu yorum, iflletmenin sermaye araçlar n baflka bir taraftan veya ortaklar ndan geri almay seçti i veya almak zorunda oldu u durumlar da dahil olmak üzere, iflletmenin çal flanlar na iflletmenin sermaye araçlar ile yapm fl oldu u ödemelerin hisse ile ödeme fleklinde muhasebelefltirilmesini gerektirmektedir. Bu yorum ifltiraklerin, kendi çal flanlar na ana ortakl klar n n yapm fl oldu u hisse bazl ödemeleri de içermektedir. UFRYK 12, Hizmet mtiyaz Anlaflmalar (1 Ocak tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan hesap dönemleri için geçerlidir). Kamu hizmeti veren (Hizmet mtiyaz ) iflletmelerin kamu hizmet sözleflmelerinin esaslar n ve nas l muhasebelefltirilece ine iliflkin yöntemlerini belirlemektedir. Operatörlerin altyap lar n mülk, demirbafl ve ekipman olarak muhasebelefltirmek yerine finansal varl k ve/veya maddi olmayan varl k olarak yans tmalar gerekti ini ifade eder. UFRYK 14, UMS 19 Tan mlanm fl Fayda Varl Üzerindeki S n rlama, Asgari Fonlama Gereklilikleri ve Birbirleriyle Olan Karfl l kl Etkileflimleri (1 Ocak tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan hesap dönemleri için geçerlidir). UFRYK 14, UMS 19 Çal flanlara Sa lanan Faydalar kapsam nda varl k olarak kay tlara al nan tan mlanm fl faydan n limiti aflan k sm n n belirlenmesi konusuna aç kl k getirmektedir. Ayr ca bu yorum, asgari kaynak gereksinimlerinin Varl k Tavan Testi ne olan etkilerini aç klay p, kullan mda olan uygulamalar standart hale getirmektedir. Finansal tablolar n onaylanma tarihi itibariyle yay mlanm fl, henüz yürürlü e girmemifl ve Grup taraf ndan erken uygulama yoluna gidilmemifl standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen de ifliklikler ve yorumlar afla daki gibidir: UMS 23, (Revize) Borçlanma Maliyetleri (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan hesap dönemleri için geçerlidir). De ifliklik, yürürlükte olan ve varl k al m ile iliflkilendirilen borçlanma giderlerinin gelir tablosuna yans t labilirli ini öngören uygulamay sona erdirmektedir. liflkilendirilen varl n elde edilmesi veya inflaas için atfedilebilir olan borçlanma maliyetleri aktiflefltirilmelidir. Standarda geçiflin gerekliliklerine uygun olarak, Grup, de ifliklikleri ileriye dönük yapacakt r. E er varsa, iliflkilendirilen varl klarda borçlanma maliyeti 1 Ocak 2009 dan itibaren aktiflefltirilecektir. Bu tarihe kadar giderleflen borçlanma maliyetinde bir de ifliklik yap lmayacakt r. UMS 39 Finansal Araçlar n Kayda Al nmas ve De erlemesi ve UFRS 7 Finansal Araçlara liflkin Aç klamalar ve Finansal Varl klar n S n fland r lmas (Revize) (1 Temmuz tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan hesap dönemleri için geçerlidir). 31 Ekim tarihinde yay mlanan revize edilmifl UMS 39 flirketlerin finansal varl klar n (ilk kayda rayiç bedel de eri gelir tablosuna yans t lan finansal varl k olarak al nanlar hariç) belli koflullar alt nda sat lmaya haz r finansal varl klar veya vadeye kadar elde tutulacak finansal varl klar olarak s n flamas na izin vermektedir. Bu de ifliklik ayn zamanda Grup un rayiç de eri gelir tablosuna yans t lan finansal varl klar n veya sat lmaya haz r finansal varl klar n, e er finansal varl k kredi ve alacak tan m na uyuyorsa ve öngörülebilir gelecekte finansal varl elde tutma niyeti ve yetene i varsa, kredilere ve alacaklara s n flamas na izin vermektedir. lgili de ifliklik, 1 Temmuz tarihinden itibaren geçerlidir ve bu tarihten önce yap lan s n fland rmalara izin verilmemektedir. Söz konusu yeni standartlar, var olan standartlarda de ifliklik ve yorumlar n konsolide finansal tablolar üzerinde önemli bir etkisi bulunmamaktad r.

10 50 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) 2. F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR (devam ) UFRS 8, Faaliyet Bölümleri (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan hesap dönemleri için geçerlidir). UFRS 8, UMS 14 Bölümlere Göre Raporlama n n yerine geçmekte olup, bölümsel raporlamaya yönetimin bak fl aç s yöntemini getirmektedir. Raporlanan bilgiler, yönetimin faaliyet bölümlerinin performans n de erlendirmekte ve kaynak da l m na karar vermek için kulland bilgileri içermektedir. Bu bilgiler bilanço ve gelir tablosunda yans t lan bilgilerden farkl olabilir, bu durumda iflletmeler ek bilgiler vermeli ve farklar n mutabakat n belirtmelidirler. UFRYK 13, Müflteri Ba l l k Programlar (1 Temmuz tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan hesap dönemleri için geçerlidir). Müflteri Ba ml l k Uygulamalar sat fl ifllemlerinin farkl bir bilefleni fleklinde muhasebeleflmelidir. Tahsil edilen bedelin rayiç de erinin bir k sm müflteriye sa lanan menfaatlere da t larak, söz konusu menfaatler müflteri taraf ndan kullan ld kça gelir kaydedilmelidir. UFRYK 13 ün, Grup un bu tarz bir uygulamas olmamas sebebiyle, Grup un konsolide finansal tablolar na etkisi olmayaca öngörülmektedir. UMS 1, Finansal Tablolar n Sunuluflu (De ifliklik) (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan hesap dönemleri için geçerlidir). Finansal tablolarda sunulan bilgilerin yarar n art rmak amac yla UMS 1 de iflikli e tabi tutulmufltur. Özsermaye de iflim tablosunun sadece hissedarlar ile yap lan ifllemleri içermesi, gelir tablosuna ek olarak, Di er Kapsaml Kar Zarar Tablosu ad nda, tüm gelir ve harcama kalemlerini kar zarar olarak s n fland racak yeni bir finansal tablonun yay mlanmaya bafllamas ve yeni dönemlerde bir önceki döneme ait finansal tablolar n yeniden yorumlanmas veya yeni muhasebe politikalar n n geriye dönük olarak üçüncü bir kolonda geçmifl dönemlere ait etkilerinin yay mlanmas standartta yap lan ana de iflikliklerdir. Grup, finansal tablolar n sunulufluna iliflkin ilgili de ifliklikleri 2009 da yapacakt r. UFRS 2, Hisse Bazl Ödeme (De ifliklik) Hakk n Kazan lmas ve ptal edilmesi (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan hesap dönemleri için geçerlidir). Standart iki konuya aç kl k getirmektedir: Hakedifl Koflulu nun tan mlanmas, ve performans ve hizmet koflullar haricindeki koflullar için Haketmeme Koflulu kavram. Standart ayn zamanda, gerek Grup gerekse karfl taraf (çal flan veya hizmet sa layan) taraf ndan iptal edilen ödüllerin ayn flekilde muhasebelefltirilece ini ifade etmektedir. UFRS 2 nin Grup un finansal tablolara etkisinin olmayaca beklenmektedir. UFRS 3, flletme Birleflmeleri ve UMS 27 Konsolide ve Solo Finansal Tablolar a liflkin Yap lan Düzenlemeler (Revize) (1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan hesap dönemleri için geçerlidir). Revize edilmifl UFRS 3 ve revize edilmifl UMS 27, 10 Ocak tarihinde UFRK taraf ndan yay mlanm flt r. Revize edilmifl UFRS 3 (UFRS 3R) iflletme birleflmelerinin muhasebelefltirilmesi, flerefiyenin kay tlara al nmas ile birleflmenin oldu u dönemin finansal sonuçlar n n raporlanmas hususlar na çeflitli de ifliklikler getirmektedir. Söz konusu de ifliklikler, sat n al m ile iliflkilendirilen maliyetlerin giderlefltirilmesini ve sat n al m s ras nda dikkate al nan flartl durumlarda, raporlama dönemi sonras nda meydana gelen rayiç de er de iflikliklerinin flerefiyeden düzeltilmesi yerine gelir tablosunda dikkate al nmas n gerektirmektedir. Revize edilmifl UMS 27 (UMS 27R) ba l ortakl n hisse sahipli inde meydana gelen de iflikliklerin sermaye hareketi olarak de erlendirilmesi gerekti ini tan mlamaktad r. Böylelikle sözkonusu sermaye hareketinin flerefiyeye veya gelir tablosuna herhangi bir etkisi olmayacakt r. Ayr ca, standart ba l ortakl k zararlar n n ve ba l ortakl k üzerinde kaybedilen kontrolün muhasebelefltirilmesi konusunda da de ifliklikler getirmektedir. UMS 32 ve UMS 1 de yap lan de ifliklikler: Tasfiyeden Kaynaklanan Sat labilir Finansal Araçlar (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan hesap dönemleri için geçerlidir). UMS 32 ye getirilen de ifliklik tasfiyeden kaynaklanan sat labilir finansal araçlar ile yükümlülüklerin, belirli kriterler yerine getirildi i takdirde, sermaye arac olarak s n fland r lmas n gerektirmektedir. UMS 1 e getirilen de ifliklik ise, sermaye arac olarak s n fland r lan sat labilir finansal araçlar n tan mlanmas ve aç klanmas n gerektirmektedir.

11 51 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) 2. F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR (devam ) UFRYK 15, Gayrimenkul fiirketlerinde nflaat Sözleflmeleri, Bu yorumun amac, herhangi bir gayrimenkul inflaat sözleflmesinin hangi kapsamda muhasebelefltirilece ini (UMS 11 nflaat sözleflmeleri ya da UMS 18 Has lat) tespit etmeye yöneliktir. (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan hesap dönemleri için geçerlidir). UFRYK 16, Yabanc fltiraklerdeki Yat r m n Korunmas, Bu yorum, d fl ülkedeki ba l iflletmelere iliflkin yap lacak yat r mlar n kur fark gelir ve gider riskinin ne flekilde yönetilece ine iliflkin aç klamalar sunmaktad r. (1 Ekim tarihinde veya bu tarihten sonra bafllayan hesap dönemleri için geçerlidir). "UFRS lerdeki yilefltirmeler May s ", Uluslararas Muhasebe Standartlar Kurulu'nun Y ll k yilefltirme Süreci"nin bir bölümü olarak yay mlanan ilk standart olup çeflitli UFRS lere uygulanacak baz de ifliklikleri içermektedir. De ifliklikler, kurallar n içeri ini belirtmek ve standartlar aras ndaki kasti olmayan uyumsuzluklar ortadan kald rmak için gerçeklefltirilmifltir. Yap lan de iflikliklerin ço u, 1 Ocak 2009 tarihinde ve bu tarihten sonra bafllayan hesap dönemleri için geçerlidir. lgili de ifliklikler afla daki gibidir: UFRS 5, Sat fl Amac yla Elde Tutulan Varl klar ve Durdurulan Faaliyetler, Sat fl amac yla elde tutulan bir ba l ortakl kta sat fl sonras kalan hisse oran kontrol gücü vermese bile, bu ba l ortakl n tüm varl k ve yükümlülükleri sat fl amac yla elde tutulan olarak s n fland r lacakt r. UFRS 7, Finansal Araçlar Dipnotlar: faiz gelirinin finansal maliyetlerin bir parças olarak an lmas n n kald r lmas. UMS 1, Finansal Tablolar n Sunuluflu, Al m sat m amac yla elde tutulan olarak s n fland r lm fl varl k ya da yükümlülükler direk olarak k sa vadeli olarak s n fland r lmayacakt r. UMS 8, Muhasebe Politikalar, Muhasebesel Tahmin ve Hatalardaki De iflimler Muhasebe politikalar n belirlerken, UFRS de tan mlanan uygulama yöntemlerinin kullan lmas zorunludur. UMS 10 Raporlamada Sonraki Olaylar, Raporlama döneminin bitiflinden sonra aç klanan temettülerin zorunluluk getirmedi inin aç klanmas yap lm flt r. UMS 16 Maddi Duran Varl klar, Net sat fl fiyat, gerçe e uygun de er eksi sat fl maliyeti terimiyle yer de ifltirmektedir. Kiralamak üzere elde tutulan maddi duran varl klar, kiralama iflleminin sonunda iflletmenin faaliyet seyri içerisinde sat lmak için tutuldu u takdirde stoklara s n flan rlar. UMS 18, Gelirler, UMS 39 da tan mland üzere, direkt maliyet terimi ifllem maliyeti ile de ifltirilecektir. UMS 19 Personele sa lanan faydalar ve UMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama. Tan mlamalara iliflkin bir tak m küçük de ifliklikler yap lm flt r. UMS 20, Devlet Teflviklerinin Muhasebelefltirilmesi ve Devlet Yard mlar n n Aç klanmas S f r faizli veya piyasa oranlar n n alt nda faizle edinilen kredilerde UMS 39 a uygun olarak emsal faiz uygulamas na tabi tutulacakt r. UMS 23, Borçlanma Maliyetleri, Borçlanma maliyetinin tan m, borçlanma maliyetinin iki bilefleninin teke indirilmesi için tekrar gözden geçirilmifl ve faiz gideri efektif faiz oran kullan larak UMS 39 a uygun olarak hesaplanm flt r. UMS 27, Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar, fiayet ana ortakl k bireysel finansal tablosunda ba l ortakl n gerçe e uygun de erinden muhasebelefltiriyorsa ba l ortakl k daha sonra sat lmaya haz r varl k olarak s n fland r ld nda da ayn uygulamaya devam etmelidir. UMS 28 fltiraklerdeki Yat r mlar, E er ifltirakler gerçe e uygun de er fark kar zarara yans t lan varl k olarak s n fland r lm fl ise gerekli olan baz dipnot aç klamalar ndan bahsedilmektedir. UMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama, Tarihi maliyetten de erlenen varl klar ve yükümlülüklere iliflkin istisnalar yeniden düzenlemifltir.

12 52 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) 2. F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR (devam ) UMS 31 fl Ortakl klar ndaki Paylar, E er bir ortak giriflim UMS 39 kapsam nda rayiç de eri ile muhasebelefltiyse, UMS 31 için gerekli olan fley spekülatörün ve ortak giriflimcinin üzerindeki yükümlüklerin ve ayni zamanda varl klar, yükümlülükler ve giderlerin uygulanaca özet finansal bilginin belirtilmesidir. UMS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama, E er kurum UMS 33 limiti içindeyse, hisse bafl na kazanç, ara dönem finansal raporlarda aç klan r. UMS 36 Varl klarda De er Düflüklü ü, Varl klar n geri kazan labilir tutar n belirlerken kullan lan tahminlere iliflkin dipnot aç klamalar nda de ifliklik yap lm flt r. Kullan mdaki de er belirlenirken kullan lan indirgenmifl nakit ak mlar na iliflkin verilen dipnotun, sat fl maliyetleri düflüldükten sonra elde edilen makul de er belirlerken kullan lan indirgenmifl nakit ak mlar için de kullan labilece i belirtilmektedir. UMS 38, Maddi Olmayan Duran Varl klar, Reklam ve promosyonel aktiviteleriyle ilgili harcamalar mala ulaflma hakk do du unda ya da hizmet al nd nda giderlefltirilir. UMS 39, Finansal Araçlar: Muhasebelefltirme ve Ölçme, Türev araçlar n korunma amaçl olarak niteli inin de iflmesi yeniden s n fland rma olarak de erlendirilmez. Finansal koruma enstrümanlar nda enflasyon konular nda korunma muhasebesinin nas l yap laca na dair uygulanacak prensipleri belirtilmektedir. Grubun, sözkonusu nitelikte koruma muhasebesi olmad için, de iflikli in konsolide finansal tablolara etkisinin olmayaca düflünülmektedir. UMS 40, Yat r m Amaçl Gayrimenkuller, leride yat r m amaçl gayrimenkul olarak kullan lacak yap lmakta olan yat r mlar UMS 40 kapsam na girer ve ölçülebiliyorsa gerçe e uygun de erden yans t l r. Ölçülemiyorsa inflaat süresince maliyetten yans t l r ve tamamlanmas ndan sonra gerçe e uygun de erden muhasebelefltirilir. UMS 41 Tar msal Faaliyetler, Gerçe e uygun de erin tespiti için vergi öncesi iskonto oran n n kullan lmas gereklili i ortadan kald r lm flt r. Ayr ca ilave yap lan biyolojik dönüflümlere iliflkin aç klamalar getirilmifltir. Bu de iflikliklerin ilk kez uygulanmas n n Grup un finansal tablolar na etkisi incelenmektedir. Önemli muhasebe de erlendirme, tahmin ve varsay mlar Finansal tablolar n haz rlanmas nda Grup yönetiminin, raporlanan varl k ve yükümlülük tutarlar n etkileyecek, bilanço tarihi itibari ile vukuu muhtemel yükümlülük ve taahhütleri ve raporlama dönemi itibariyle gelir ve gider tutarlar n belirleyen varsay mlar ve tahminler yapmas gerekmektedir. Gerçekleflmifl sonuçlar tahminlerden farkl olabilmektedir. Tahminler düzenli olarak gözden geçirilmekte, gerekli düzeltmeler yap lmakta ve gerçeklefltikleri dönemde gelir tablosuna yans t lmaktad rlar. Finansal tablolara yans t lan tutarlar üzerinde önemli derecede etkisi olabilecek yorumlar ve bilanço tarihinde var olan veya ileride gerçekleflebilecek tahminlerin esas kaynaklar göz önünde bulundurularak yap lan varsay mlar afla dad r: a) K dem tazminat yükümlülü ü aktüeryal varsay mlar (iskonto oranlar, gelecek maafl art fllar ve çal flan ayr lma oranlar ) kullan larak belirlenir. 31 Aral k ve 2007 tarihlerindeki k dem tazminat yükümlülü ü s ras yla TL ve TL dir. b) fiirket garanti karfl l n, her bir araç modeli için geçmifl y llarda gerçekleflen araç bafl na düflen garanti giderlerini ve araç bafl na kalan garanti sürelerini göz önünde bulundurarak tespit etmifltir. c) fiirket in, sat lmaya haz r finansal varl olan Entek Elektrik Üretimi A.fi. nin 31 Aral k tarihi itibariyle bilançoda tafl nan de eri, 10 y ll k tahmini gelir tablosu ve bilanço projeksiyonlar üzerinden oluflan indirgenmifl nakit ak mlar üzerinden hesaplanm flt r. d)grup un ba l ortakl KFK, bilançosunda kay tl bulunan türev finansal varl k ve türev finansal yükümlülükleri için riskten korunma muhasebesi uygulamakta olup rayiç de er opsiyonu ile bu ifllemleri muhasebelefltirmektedir. Riskten korunma amaçl varl k ve riskten korunma amaçl yükümlülüklerin rayiç de erleri aktif piyasalar ndan temin edilemedi i için, KFK bu varl k ve yükümlülükleri iskonto edilmifl nakit ak mlar yöntemini kullanarak de erlemektedir. 31 Aral k tarihi itibariyle KFK, bilançosunda TL tutar nda nakit ak fl riskinden korunma amaçl finansal varl k s n flam flt r.

13 53 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) 2. F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR (devam ) e) KFK yönetimi, verilen krediler üzerinde yap lan de erlendirmeler sonucunda tahsili flüpheli görülen alacaklardan do abilecek zararlar için belli bir karfl l k ay rmaktad r. De er düflüklü ü ve tahsil edilememe riski, bireysel olarak önemli olan her bir kredi için ayr, bireysel bazda de er düflüklü ü tespit edilmemifl krediler dahil tüm krediler için toplam portföy baz nda hesaplan r. KFK, 31 Aral k tarihi itibar yla TL tutar nda genel kredi karfl l ay rm flt r. Önemli muhasebe politikalar n n özeti Haz r de erler Nakit ve nakit benzerleri, nakit ve banka mevduat ile tutar belirli nakde kolayca çevrilebilen k sa vadeli ve yüksek likiditeye sahip ve de erindeki de iflim riski önemsiz olan ve vadesi üç ay veya daha k sa olan yat r mlar içermektedir (Not 6). Finansal varl klar UMS 39 kapsam ndaki finansal varl klar, gerçe e uygun de er (rayiç de er) fark kar veya zarara yans t lan finansal varl klar, kredi ve alacaklar, vadeye kadar elde tutulacak yat r mlar ve sat lmaya haz r finansal varl klar olarak s n fland r l r. Finansal varl klar, ilk olarak, rayiç de erlerinden ve finansal varl klar n rayiç de erlerinin gelir tablosu ile iliflkilendirilmemesi durumunda, birebir iliflkilendirilebilen ifllem maliyetleri dâhil olmak üzere kayda al n rlar. Grup, finansal varl klar n n s n fland r lmas na ilk kayda al mdan sonra karar vermektedir ve izin verildi i ve uygun oldu u sürece, her mali dönem sonunda bunu yeniden de erlendirmektedir. Bütün ola an finansal varl k al m ve sat m ifllemleri Grup un ilgili varl almay taahhüt etti i ifllem tarihinde kay tlara yans t l r. Söz konusu al m ve sat mlar genellikle piyasada oluflan genel teamül ve düzenlemelerle belirlenen zaman dilimleri içerisinde finansal varl n teslimini gerektiren al m ve sat mlard r. 31 Aral k ve 31 Aral k 2007 tarihleri itibariyle Grup un gerçe e uygun de er fark kar veya zarara yans t lan finansal varl bulunmamaktad r. Krediler ve alacaklar Krediler ve alacaklar sabit veya belirlenebilir ödemeli ve belirli bir piyasada ifllem görmeyen türev d fl finansal araçlard r. Bu finansal varl klar, etkin faiz metodu kullan larak indirgenmifl de erleri üzerinden, e er varsa de er düflüklü ü ç kar ld ktan sonar yans t l r. Krediler ve alacaklar elden ç kar ld veya de er düflüklü üne u rad zaman, gerçekleflen kar ya da zarar, itfa sürecinde oldu u gibi gelir tablosuna yans t l r. Vadesine kadar elde tutulan yat r mlar Sabit vadeli ve sabit veya belirlenebilir ödemeli türev d fl finansal araçlar, Grup un vadeye kadar elde tutma niyeti ve tutabilme durumu söz konusuysa, vadeye kadar elde tutulacak yat r mlar olarak s n flan r. lk kayda al n fllar ndan sonra, vadesine kadar elde tutulan yat r mlar etkin faiz metodu kullan larak indirgenmifl de erleri üzerinden tafl n r. Yat r mlar elden ç kar ld yada de er düflüklü üne u rad zaman hesaplanan kar yada zarar, itfa sürecinde oldu u gibi gelir tablosuna yans t l r. Sat lmaya haz r finansal varl klar Sat lmaya haz r olarak tan mlanan veya (a) kredi ve alacak, (b) vadeye kadar elde tutulacak yat r m veya (c) gerçe e uygun de er fark kar veya zarara yans t lan finansal varl k olarak s n flanmayan türev olmayan finansal varl klard r. lk muhasebelefltirme iflleminin ard ndan sat lmaya haz r finansal varl a iliflkin olarak ortaya ç kan kazanç veya kay p, de er düflüklü ü zararlar, temettü gelirleri ve faiz gelirleri hariç olmak üzere, söz konusu finansal varl k bilanço d fl b rak l ncaya kadar özkaynaklar de iflim tablosu arac l yla do rudan özkaynaklarda muhasebelefltirilir. lgili finansal varl n bilanço d fl b rak lmas durumunda, daha önceden özkaynaklarda muhasebelefltirilmifl bulunan kazanç veya kay plar, kar ya da zararda muhasebelefltirilir. Gerçe e uygun de erinde meydana gelen azalmalar do rudan özkaynakta muhasebelefltirilen sat lmaya haz r bir finansal varl n de erinin düfltü üne iliflkin tarafs z göstergelerin bulunmas durumunda, do rudan özkaynakta muhasebelefltirilmifl bulunan toplam zarar, ilgili finansal varl k bilanço d fl b rak lmam fl dahi olsa özkaynaktan ç kar larak kâr veya zararda muhasebelefltirilir. Sat lmaya haz r finansal varl klar n gerçe e uygun de eri borsada ifllem gören varl klar için bilanço tarihinde gerçekleflen borsa fiyat ile; piyasa fiyat bulunmamas durumunda indirgenmifl nakit ak mlar, benzer sat n almalar ve piyasa göstergeleri kullan larak yap lan de erleme çal flmas yla tespit edilir. Gerçe e uygun de eri sa l kl olarak tespit edilemeyen finansal varl klar de er düflüfl karfl l klar sonras elde etme maliyetleri ile tafl nmaktad r (Not 7).

14 54 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) 2. F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR (devam ) Ticari alacaklar Vadeleri genel olarak 3090 gün aras nda de iflmekte olan ticari alacaklar, flüpheli ticari alacak karfl l düflüldükten sonra, indirgenmifl net de erleri ile tafl nmaktad r. Vadesi gelmifl alacaklar n tahsil edilemeyece ine dair somut bir gösterge varsa flüpheli alacak karfl l ayr l r. Grup un, ödenmesi gereken mebla lar tahsil edemeyecek oldu unu gösteren bir durumun söz konusu olmas halinde ticari alacaklar için bir alacak risk karfl l oluflturulur. Söz konusu bu karfl l n tutar, alaca n kay tl de eri ile tahsili mümkün tutar aras ndaki farkt r. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek mebla lar da dahil olmak üzere tüm nakit ak fllar n n, oluflan ticari alaca n orijinal etkin faiz oran esas al narak iskonto edilen de eridir. Tahsili tamamen mümkün olmayan alacaklar tespit edildikleri durumlarda tamamen silinirler (Not 10). Ticari borçlar Ödeme süreleri ortalama 30 ile 90 gün aras nda olan ticari borçlar, gerçekleflmifl mal ve hizmet al mlar ile ilgili faturalanm fl ya da faturalanmam fl tutarlar ihtiva etmekte olup, indirgenmifl net de erleri ile tafl nmaktad r (Not 10). Stoklar Stoklar, net gerçekleflebilir de er veya maliyet de erinden düflük olan ile de erlenmektedir. Maliyet belirleme yöntemi tüm stoklar için ayl k a rl kl ortalama olup, yar mamuller ve mamuller üretim maliyetlerinden pay almaktad r. Net gerçekleflebilir de er, sat fl fiyat ndan stoklar sat fla haz r hale getirebilmek için yap lan giderlerle, pazarlama ve sat fl giderleri düflüldükten sonraki de erdir. Kullan lamaz durumdaki stoklar ise kay tlardan ç kar lmaktad r (Not 13). Maddi varl klar Maddi varl klar maliyet de erleri üzerinden birikmifl amortisman ve varsa birikmifl de er kayb düflülerek gösterilmektedir. Maddi varl klar sat ld zaman bu varl a ait maliyet ve birikmifl amortismanlar ilgili hesaplardan düflüldükten sonra oluflan gelir ya da gider, gelir tablosuna dahil edilmektedir. Maddi varl n maliyet de eri; al fl fiyat, ithalat vergileri ve iadesi mümkün olmayan vergiler, maddi varl kullan ma haz r hale getirmek için yap lan masraflardan oluflmaktad r. Maddi varl n kullan m na baflland ktan sonra oluflan tamir ve bak m gibi masraflar, olufltuklar dönemde gider kaydedilmektedir. Yap lan harcamalar ilgili maddi varl a gelecekteki kullan m nda ekonomik bir de er art fl sa l yorsa bu harcamalar varl n maliyetine eklenmektedir. Amortismana tabi varl klar, tahmini ekonomik ömürlerine dayanan oranlarla do rusal amortisman yöntemine göre amortismana tabi tutulmaktad r (Not 18). Ekonomik ömür ve amortisman metodu düzenli olarak gözden geçirilmekte, buna ba l olarak metodun ve amortisman süresinin ilgili varl ktan edinilecek ekonomik faydalar ile paralel olup olmad na bak lmaktad r. Amortisman süreleri afla daki gibidir: Süre (Y l) Yer alt ve yerüstü düzenleri Binalar Makina ve ekipmanlar Tafl tlar Demirbafllar Kal p ve aparatlar Özel maliyetler Varl n de erinin düfltü üne dair bir belirti oluflursa maliyetlerin gerçekleflebilir de eri yeniden tahmin edilir, de er düflüklü ü karfl l finansal tablolara yans t l r.

15 55 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) 2. F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR (devam ) Bir varl n kay tl de eri, varl n geri kazan labilir de erinden daha yüksekse, kay tl de er derhal geri kazan labilir de erine indirilir. Geri kazan labilir de er ilgili varl n net sat fl fiyat ya da kullan mdaki de erinin yüksek olan d r. Net sat fl fiyat, varl n makul de erinden sat fl gerçeklefltirmek için katlan lacak maliyetlerin düflülmesi suretiyle tespit edilir. Kullan mdaki de er ise ilgili varl n kullan lmas na devam edilmesi suretiyle gelecekte elde edilecek tahmini nakit ak mlar n n bilanço tarihi itibariyle indirgenmifl tutarlar na art k de erlerinin eklenmesi ile tespit edilir. Maddi duran varl klar n sat fl dolay s yla oluflan kar ve zararlar di er faaliyet gelirleri ve giderleri hesaplar na dahil edilirler (Not 31). Maddi olmayan varl klar Maddi olmayan varl klar elde etme maliyetleri üzerinden kayda al n rlar. Grup bünyesinde yarat lan, üretimi planlanan yeni araçlar n gelifltirilmesine yönelik katlan lan harcamalar hariç, maddi olmayan varl klar aktiflefltirilemez ve yap lan harcamalar olufltuklar dönem içerisinde giderlefltirilirler. Maddi olmayan varl klar tahmini kullan m ömürleri (5 y l) do rultusunda do rusal amortisman metodu ile itfa edilirler. Aktiflefltirilen gelifltirme giderleri, ürünün ticari üretiminin bafllamas n müteakip tahmini kullan m ömürleri do rultusunda do rusal amortisman metodu ile itfa edilirler. Maddi olmayan varl klar; tafl d klar de erler, koflullardaki de iflikliklerin ve olaylar n tafl nan de erin düflebilece ine dair belirti oluflturmalar durumunda gözden geçirilir, ve gerekli karfl l k ayr l r (Not 19). Araflt rma ve gelifltirme (ARGE) giderleri Araflt rma harcamalar olufltuklar tarihte gider yaz l r. Afla da belirtilen kriterlere sahip proje harcamalar d fl nda gelifltirme için yap lan harcamalar da, olufltuklar dönem içerisinde gider olarak kay t edilmektedir: Ürün ile ilgili maliyetleri net olarak tan mlanabiliyor ve de güvenilir bir flekilde ölçülebiliyorsa, Ürünün teknik yeterlili i/fizibilitesi ölçülebiliyorsa, Ürün sat fla sunulacak ya da flirket içerisinde kullan lacaksa, Ürün için potansiyel bir pazar mevcutsa, ya da flirket içi kullan l rl ispatlanabiliyorsa, Projenin tamamlanabilmesi için yeterli teknik, mali ve di er gerekli kaynaklar temin edilebiliniyorsa. Yukar da bahsedilen kriterleri karfl layan gelifltirme projelerinin maliyetleri aktiflefltirilmektedir ve ilgili proje ömürleri (8 y l) do rultusunda do rusal amortisman metodu ile itfa edilirler. Faiz gelir ve gideri Faiz gelir ve giderleri etkin faiz metodu kullan larak tahakkuk esas na göre kay t edilmektedir. Grup taraf ndan tahsis edilmifl tüketici finansman kredilerinin tahsilat flüpheli duruma düfltü ü zaman ilgili faiz gelir tahakkuku kay tlara yans t lmaz. Gelirlerin muhasebelefltirilmesi Gelirler, faaliyetler ile ilgili olarak Grup a ekonomik getiri sa lanmas n n muhtemel ve getirinin güvenilir olarak ölçülebilmesinin mümkün oldu u zaman muhasebelefltirilir. Gelirler verilen iskontolar ile katma de er ve sat fl vergileri düflülerek hesaplan r. Gelirler mal ile ilgili önemli risk ve mülkiyetin getirdi i haklar al c ya geçti i zaman finansal tablolarda tan mlan r. Bunun için ayr ca gelirin miktar n n güvenilir bir biçimde ölçülmesi gerekmektedir. Net sat fllar, teslim edilmifl mallar n fatura edilmifl bedelinin, sat fl iadelerinden ar nd r lm fl halidir. Verilen hizmetlere iliflkin gelirler, hizmetin sunuldu u ve gelir tutar n n güvenilir bir biçimde ölçülebildi i durumlarda tan mlan r. Faiz gelirleri, geçerli faiz oran ve vadesine kalan süre içinde etkin olacak faiz oran dikkate al narak hesaplan r. Sat fllar n içerisinde önemli bir finansman maliyeti bulunmas durumunda, makul bedel, gelecekte oluflacak tahsilatlar n, finansman maliyeti içerisinde yer alan gizli faiz oran ile indirgenmesi ile tespit edilir. Gerçek de erleri ile nominal de erleri aras ndaki fark, tahakkuk esas na göre faiz geliri olarak de erlendirilir Temettü gelirleri, Grup un temettü ödemesi almaya hak kazand anda gelir yaz l r. Kira gelirleri ise ayl k olarak kazan ld nda finansal tablolara yans t l r.

16 56 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) 2. F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR (devam ) Finansal varl k ve yükümlülüklerin kayda al nmas ve ç kar lmas Grup, finansal varl k veya yükümlülükleri, ilgili finansal araç sözleflmelerine taraf oldu u takdirde bilançosuna yans tmaktad r. Grup finansal varl n tamam n veya bir k sm n, sadece söz konusu varl klar n konu oldu u sözleflmeden do an haklar üzerindeki kontrolünü kaybetti i zaman kay tlar ndan ç kart r. Grup finansal yükümlülükleri, ancak sözleflmede tan mlanan yükümlülü ü ortadan kalkar, iptal edilir veya zaman afl m na u rar ise kay tlar ndan ç kart r. Bütün normal finansal varl k al m ve sat mlar ifllem tarihinde, yani Grup un varl almay veya satmay taahhüt etti i tarihte kay tlara yans t l r. Söz konusu al m ve sat mlar genellikle piyasada oluflan genel teamül ve düzenlemelerle belirlenen zaman dilimi içerisinde finansal varl n teslimini gerektiren al m sat mlard r. Banka kredileri Bütün banka kredileri, ilk kay t an nda rayiç de erlerini de yans tt düflünülen ve ihraç maliyetini içeren maliyet bedeli ile kaydedilir. lk kayda al mdan sonra krediler, etkin faiz oran yöntemiyle indirgenmifl net de erleri ile gösterilir. ndirgenmifl de er hesaplan rken ilk ihraç an ndaki maliyetler ve geri ödeme s ras ndaki indirimler ve primler göz önünde bulundurulur (Not 8). Borçlanma maliyetleri Borçlanma maliyetleri bir varl n sat n al nmas, inflaat veya üretimi ile do rudan iliflkisi kurulabildi i takdirde, ilgili özellikli varl n maliyetinin bir unsuru olarak aktiflefltirilir. Bu tür maliyetler güvenilebilir bir biçimde ölçülebilmeleri ve gelecekte ekonomik yararlardan iflletmenin faydalanabilmesinin muhtemel olmas durumunda, varl n maliyetine dahil edilir. Bu kapsamda olmayan borçlanma maliyetleri ise olufltuklar tarihte giderlefltirilir. 31 Aral k 2007 tarihi itibariyle, Mini Cargo projesinin finansman amac yla al nan kredilerin TL tutar ndaki faizi aktiflefltirilerek maddi duran varl klar hesab nda muhasebelefltirilmifltir. 31 Aral k tarihi itibariyle, Yeni Doblo projesinin finansman amac yla kullan lan kredilere iliflkin aktiflefltirilen banka masraf, komisyon ve faiz tutar TL dir. Finansal araçlar n gerçe e uygun de eri Gerçe e uygun (rayiç) de er, zorunlu sat fl veya tasfiye d fl nda taraflar n r zas dahilindeki bir ifllemde, bir finansal arac n al m sat m n n yap labilece i tutard r. Mevcut olmas durumunda kote edilmifl piyasa fiyat makul de eri en iyi biçimde yans t r. Rayiç de erleri tahmin edilebilir finansal araçlar n, rayiç de erlerinin tahmini için afla daki yöntem ve varsay mlar kullan lm flt r: Parasal varl klar Parasal varl klar n, rayiç de erleri tafl d klar de ere yaklaflmaktad r. Bu varl klar, maliyet bedelleri ile finansal tablolarda yer al p nakit ve nakit benzeri de erleri, bunlar n üzerindeki faiz tahakkuklar n ve di er k sa vadeli finansal varl klar içermektedir ve k sa vadeli ve yabanc para cinsinden olmalar ndan dolay, rayiç de erlerinin tafl nan de erlerine yak n oldu u düflünülmektedir. Ticari alacaklar n reeskont ve flüpheli alacaklar karfl l düflüldükten sonraki tafl nan de erlerinin rayiç de erlerine yak n oldu u düflünülmektedir. Parasal yükümlülükler Parasal yükümlülükler, rayiç de erleri tafl d klar de ere yaklaflan parasal yükümlülüklerdir. Ticari borçlar n ve di er parasal yükümlülüklerin k sa vadeli olmalar nedeniyle rayiç de erlerinin tafl d klar de ere yaklaflt düflünülmektedir. Banka kredileri iskonto edilmifl maliyet ile ifade edilir ve ifllem maliyetleri kredilerin ilk kay t de erlerine eklenir. Üzerindeki faiz oranlar de iflen piyasa koflullar dikkate al narak güncellendi i için kredilerin rayiç de erlerinin tafl d klar de eri ifade etti i düflünülmektedir. Reeskont karfl l düflüldükten sonra kalan ticari borçlar n rayiç de erlerinin tafl d klar de ere yak n oldu u öngörülmektedir. Kurum kazanc üzerinden hesaplanan vergiler Vergi gideri veya geliri, dönem içerisinde ortaya ç kan kazanç veya zararlar ile alakal olarak hesaplanan yasal ve ertelenmifl verginin toplam d r.

17 57 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) 2. F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR (devam ) Ertelenmifl vergi, bilanço yükümlülü ü metoduna göre bilanço tarihinde geçerli olan vergi oranlar kullan larak hesaplanm flt r. Ertelenmifl vergi, aktif ve pasiflerin finansal tablolarda yans t lan de erleri ile vergi matrahlar aras ndaki geçici farklar n vergi etkisi olup, finansal raporlama amac yla dikkate al narak yans t lmaktad r. Ertelenmifl vergi aktifi ileride bu zamanlama farkl l klar n n kullan labilece i bir mali kar oluflabilece i ölçüde; tüm indirilebilir geçici farklar, kullan lmayan teflvik tutarlar ile geçmifl dönemlere iliflkin tafl nan mali zararlar için tan mlan r. Ertelenmifl vergi aktifi her bilanço döneminde gözden geçirilmekte ve ertelenmifl vergi aktifinin ileride kullan lmas için yeterli mali kar n oluflmas n n mümkün olmad durumlarda, bilançoda tafl nan de eri azalt lmaktad r. Özsermaye hesab alt nda muhasebelefltirilen gelir ve gider kalemlerine iliflkin ertelenmifl vergi tutarlar da özsermaye hesab alt nda takip edilir. Ertelenmifl vergi aktifi ve pasifinin hesaplanmas nda, Grup un bu geçici farklar kullanabilece ini düflündü ü tarihlerde geçerli olacak vergi oranlar bilanço tarihi itibariyle yürürlü e girmifl veya girmesi kesinleflmifl olan oranlar baz al narak kullan lmaktad r. Her bilanço döneminde Grup, ertelenmifl vergi varl klar n gözden geçirmekte ve gelecekte indirilebilir olmas ihtimali göz önüne al narak muhasebelefltirmektedir (Not 35). Çal flanlara sa lanan faydalar / K dem tazminat karfl l Tan mlanan fayda plan Grup, mevcut ifl kanunu gere ince, emeklilik nedeni ile iflten ayr lan veya istifa ve kötü davran fl d fl ndaki nedenlerle ifline son verilen ve en az bir y l hizmet vermifl personele belirli miktarda k dem tazminat ödemekle yükümlüdür. Grup, iliflikteki finansal tablolarda k dem tazminat karfl l n Projeksiyon Metodu nu kullanarak ve Grup un personel hizmet süresini tamamlama ve k dem tazminat na hak kazanma konular nda geçmifl y llarda kazand deneyimlerini baz alarak hesaplam fl ve bilanço tarihinde devlet tahvilleri kazanç oran ile iskonto etmifltir. Hesaplanan tüm aktüer kazançlar ve kay plar gelir tablosuna yans t lm flt r (Not 24). Tan mlanan katk plan Grup, Sosyal Sigortalar Kurumu na zorunlu olarak sosyal sigortalar primi ödemektedir. Grup un bu primleri ödedi i sürece baflka yükümlülü ü kalmamaktad r. Bu primler tahakkuk ettikleri dönemde personel giderlerine yans t lmaktad r. Bu ba lamda, Grup un y l na iliflkin sosyal sigorta prim gideri toplam TL dir (31 Aral k TL). Hisse bafl na kazanç Gelir tablosunda belirtilen hisse bafl na kazanç, net kar n, raporlama boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin a rl kl ortalama adedine bölünmesiyle bulunmaktad r. Türkiye de flirketler sermayelerini halihaz rda bulunan hissedarlar na, geçmifl y l kazançlar ndan ve enflasyon düzeltmesi farklar hesab ndan da tt klar bedelsiz hisse yolu ile art rabilmektedirler. Bu tip bedelsiz hisse da t mlar, hisse bafl na kazanç hesaplamalar nda, ihraç edilmifl hisse gibi de erlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullan lan a rl kl ortalama hisse say s, söz konusu hisse senedi da t mlar n n geçmifle dönük etkileri de dikkate al narak bulunur (Not 36). Bilanço tarihinden sonra ortaya ç kan olaylar Grup un bilanço tarihinden sonra ortaya ç kan ve bilanço tarihindeki durumunu etkileyebilecek olaylar, (düzeltme gerektiren olaylar) konsolide finansal tablolarda yans t lmaktad r. Düzeltme gerektirmeyen olaylar belli bir önem arz ettikleri takdirde dipnotlarda aç klanmaktad r. Karfl l klar, flarta ba l yükümlülükler ve flarta ba l varl klar Karfl l klar Karfl l klar ancak ve ancak Grup un geçmiflten gelen ve halen devam etmekte olan bir yükümlülü ü varsa, bu yükümlülük sebebiyle iflletmeye ekonomik ç kar sa layan kaynaklar n elden ç kar lma olas l mevcutsa ve yükümlülü ün tutar güvenilir bir flekilde belirlenebiliyorsa kay tlara al n r.

18 58 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) 2. F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR (devam ) Paran n zaman içindeki de er kayb önem kazand nda, karfl l klar ileride oluflmas muhtemel giderlerin bilanço tarihindeki indirgenmifl de eriyle yans t l r. Karfl l klar her bilanço tarihinde gözden geçirilmekte ve yönetimin en iyi tahminlerini yans tacak flekilde gerekli düzenlemeler yap lmaktad r. Garanti karfl l Grup yurtiçinde sat lan araçlar için sat fl tarihini takip eden ilk iki y l boyunca ücretsiz bak m ve tamir hizmeti sa lamaktad r. Grup un ihraç sat fllar garanti kapsam nda de ildir. Garanti kapsam nda bulunan araçlar için tahmin edilen garanti karfl l k tutar, geçmifl dönemlerde gerçekleflen giderlere göre revize edilmektedir (Not 11). fiarta ba l yükümlülükler ve varl klar fiarta ba l yükümlülükler, kaynak aktar m n gerektiren durum yüksek bir olas l k tafl m yor ise finansal tablolarda yans t lmay p dipnotlarda aç klanmaktad r. fiarta ba l varl klar ise finansal tablolara yans t lmay p ekonomik getiri yaratma ihtimali yüksek oldu u takdirde dipnotlarda aç klan r. Netlefltirme Finansal aktif ve pasifler netlefltirmeye yönelik yasal bir hakka ve yapt r m gücüne sahip olunmas durumunda ve e er gelecekte netlefltirilerek kazan lacak veya ödenecekse bilançoda net tutar üzerinden raporlan r. Yabanc para cinsinden ifllemler Yabanc para cinsinden oluflan gelir ve giderler ifllem tarihinde geçerli olan kurlar ile çevrilmektedir. Yabanc paralarla ifade edilen parasal aktiflerin ve pasiflerin çevriminde bilanço tarihinde T.C. Merkez Bankas taraf ndan ilan edilen kurlar kullan lmaktad r. Yabanc para cinsinden olan ifllemlerin çevrilmesinden veya yabanc paralarla ifade edilen tutarlar n de erlemesinden do an kur fark gelir ya da gideri ilgili dönemde gelir tablosuna yans t lmaktad r. Tahminlerin kullan lmas Finansal tablolar n haz rlanmas nda Grup yönetiminin, raporlanan varl k ve yükümlülük tutarlar n etkileyecek vukuu muhtemel yükümlülük ve taahhütlerin ve raporlama dönemi itibariyle çeflitli gelir ve giderin tutarlar n belirleyebilmek amac yla varsay mlar ve tahminler yapmas gerekmektedir. Garanti gider karfl l, k dem tazminat karfl l, maddi varl klar n ekonomik ömürleri, kullan lmayan yat r m indirimi karfl l k tutar ve di er karfl l klar önemli varsay mlar ve tahminler içermektedir. Gerçekleflmifl sonuçlar tahminlerden farkl olabilmektedir. Tahminler düzenli olarak gözden geçirilmekte, gerekli düzeltmeler yap lmakta ve gerçeklefltikleri dönem gelir tablosunda yans t lmaktad rlar. Nakit ak m korunma ifllemi Etkin bir nakit ak m korunma iflleminde, korunma amaçl arac n rayiç de erinde olan de ifliklikler do rudan özsermaye hesab nda tan mlan r. Etkin olmayan k s m dönem kar nda kar veya zarar olarak tan mlan r. E er nakit ak m korunma ifllemi bir varl k veya yükümlülü ün do mas yla sonuçlan rsa, geçmiflte oluflmufl ve özsermaye içerisinde muhasebelefltirilmifl tüm kazanç ve kay plar ilgili varl k veya yükümlülü ün maliyetine dahil edilir. Aksi takdirde, di er tüm nakit ak m korunma ifllemleri için bafllang çta özsermaye içerisinde muhasebelefltirilmifl kazanç ve kay plar, korunan yükümlülü ün ifa edildi i veya beklenen ifllemin gelir tablosunu etkiledi i dönemlerde ilgili kar/zarar hesaplar ile iliflkilendirilir. Korunman n, korunma muhasebesi uygulanmas için gerekli koflullar sa layamaz hale gelmesi durumunda korunma amaçl araca iliflkin olarak etkin bir korunma varken özsermaye içerisinde finansal tablolara al nan birikmifl kazanç ve kay plar, tahmini ifllem gerçekleflene kadar özsermaye içerisinde tutulur. Tahmini ifllemin gerçekleflmesinin beklenmemesi durumunda, özsermaye içerisinde muhasebelefltirilen birikmifl kazanç veya kay plar döneminin kar veya zarar olarak finansal tablolara al n r. Yat r m maliyetleri ile ilgili yabanc para cinsinden uzun vadeli krediler (türev olmayan korunma arac ) ile hafif ticari araçlar n (Doblo ve Mini Cargo (MCV)) gerçekleflen ve gelecekte beklenen sat fllar (korunmaya konu kalem) aras nda etkili bir nakit ak m korunmas iliflkisi bulunmaktad r. fiirket ile Fiat ve Peugeot Citroen Automobiles S.A. (PSA) aras nda yap lan üretim anlaflmalar çerçevesinde

19 59 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) 2. F NANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA L fik N ESASLAR (devam ) MCV için y l ndan itibaren 2015 y l Aral k ay na kadar Fiat ve PSA ya yap lacak sat fllar n has latlar n n bir bölümü ile uzun vadeli ilgili kredi borçlar karfl lanacakt r. Bunun yan s ra Doblo için ise halihaz rda süregelen ve 2009 y l bafl na kadar Fiat a yap lacak sat fllar n has latlar n n bir bölümü ile uzun vadeli ilgili borçlar n tafl nan tutarlar karfl lanmaktad r. Ayr ca, Grup un ba l ortakl KFK, yabanc para pozisyon riskini ve faiz riskini azaltmak ve döviz likiditesini yönetmek amac yla takas (swap) ifllemine girmektedir. Bu tür türev finansal araçlar türev kontrat na girildi i tarihteki rayiç de erleri ile ilk kayda al nmakta ve daha sonraki dönemlerde rayiç de erleri ile yans t lmaktad rlar. Uluslararas muhasebe standartlar uyar nca nakit ak fl riskinden korunma arac olarak de erlendirilen takas ifllemleri ile finansal riskten korunma konusu olan finansal borçlar n riskten korunma muhasebesine göre kay tlara al nmaktad r. KFK uzun vadeli sabit faizli TL kredi portföyünü uluslararas piyasalardan sa lad uzun vadeli yabanc para kaynak ile fonlamaktad r. KFK uluslararas piyasalardan sa lad fon ile yaratt yabanc para likiditeyi uzun vadeli takas ifllemleriyle TL likiditeye dönüfltürmektedir. Bu sayede uzun vadeli sabit faizli kredileri için hem TL fonlama kayna oluflturmakta hem de faiz ve kur riskinden korunmaktad r. Finansal riskten korunma iflleminin etkinli i her finansal raporlama döneminde sürekli olarak de erlendirilmektedir ve finansal riskten korunma iflleminin, korunulan risk ile iliflkilendirilebilen nakit ak fllar ndaki de ifliklikleri dengelemede etkin olmas, ilgili finansal riskten korunma iliflkisine iliflkin belgelendirilmifl risk yönetim stratejisi ile tutarl oldu unu göstermektedir. KFK nakit ak fl riskinden korunma amaçl oluflturdu u takaslar n benzer yat r m araçlar n n cari piyasa de erlerine veya yak n zamanda piyasada oluflmufl fiyatlara dayanarak iskonto edilmifl nakit ak m yöntemiyle de erlendirmekte ve oluflan net kar veya zarar n etkin k sm n özkaynaklar alt nda Nakit Ak m Korunmas ile lgili Birikmifl Kar/(Zarar) hesab nda muhasebelefltirmekte, etkin olmayan k sm n ise gelir tablosunda yans tmaktad r. Özkaynaklar alt nda muhasebelefltirilen kar veya zararlar, riskten korunma konusu finansal yükümlülüklere iliflkin finansal giderlerin kar zarara yans t ld dönemlerde gelir tablosuna transfer edilir. liflkili taraflar Afla daki kriterlerden birinin varl nda, taraf Grup ile iliflkili say l r: (a) Söz konusu taraf n, do rudan ya da dolayl olarak bir veya birden fazla arac yoluyla: (i) flletmeyi kontrol etmesi, iflletme taraf ndan kontrol edilmesi ya da iflletme ile ortak kontrol alt nda bulunmas (ana ortakl klar, ba l ortakl klar ve ayn ifl dal ndaki ba l ortakl klar dahil olmak üzere); (ii) Grup üzerinde önemli etkisinin olmas n sa layacak pay n n olmas ; veya (iii) Grup üzerinde ortak kontrole sahip olmas ; (b) Taraf n, Grup un bir ifltiraki olmas ; (c) Taraf n, Grup un ortak giriflimci oldu u bir ifl ortakl olmas ; (d) Taraf n, Grup un veya ana ortakl n n kilit yönetici personelinin bir üyesi olmas ; (e) Taraf n, (a) ya da (d) de bahsedilen herhangi bir bireyin yak n bir aile üyesi olmas ; (f) Taraf n; kontrol edilen, ortak kontrol edilen ya da önemli etki alt nda veya (d) ya da (e) de bahsedilen herhangi bir bireyin do rudan ya da dolayl olarak önemli oy hakk na sahip oldu u bir iflletme olmas ; veya, (g) Taraf n, iflletmenin ya da iflletme ile iliflkili taraf olan bir iflletmenin çal flanlar na iflten ayr lma sonras nda sa lanan fayda planlar olmas, gerekir. liflkili taraflarla yap lan ifllem, iliflkili taraflar aras nda kaynaklar n, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin bir bedel karfl l olup olmad na bak lmaks z n transferidir. Ola an faaliyetler nedeniyle iliflkili taraflarla baz ifl iliflkilerine girilebilir. Bu ifllemler genel olarak piyasa koflullar na uygun fiyatlarla gerçeklefltirilmifltir (Not 37). Yat r m, araflt rma ve gelifltirme teflvikleri Tüm devlet teflvikleri, elde edilmesi için gerekli flartlar n Grup taraf ndan yerine getirilece ine ve teflvi in Grup taraf ndan elde edilebilece ine dair makul bir güvence olufltu unda finansal tablolara al n r. Devlet yard m n n bir gider ile iliflkili olmas durumunda, bu yard m n karfl layaca giderler ile eflleflecek flekilde gelirlefltirilir. Devlet yard m n n bir varl k ile iliflkili olmas durumda ise bu gelir ertelenmifl gelir olarak kaydedilir. Yat r m, araflt rma ve gelifltirme teflvikleri, Grup un teflvik talepleri yetkili makamlar taraf ndan onayland zaman tan mlan r (Not 21).

20 60 31 Aral k Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait (Para Birimi Aksi Belirtilmedikçe, Bin Türk Liras (TL)) 3. filetme B RLEfiMELER Yoktur. 4. fi ORTAKLIKLARI Yoktur. 5. BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA fiirket in ana faaliyet konusu tek oldu undan ve faaliyetlerini Türkiye de sürdürdü ünden bölümlere göre raporlama yap lmam flt r. 6. NAK T VE NAK T BENZERLER Kasa Banka vadesiz mevduat vadeli mevduat Ödeme emirleri 31 Aral k (64) Aral k (160) Vadeli mevduatlar n dökümü afla daki gibidir: Tutar (TL karfl l ) 31 Aral k 31 Aral k 2007 Y ll k faiz oran (%) Tutar (TL karfl l ) Y ll k faiz oran (%) TL ABD Dolar EUR ,15 23,15 4,25 4,25 4, ,2 5 3, Aral k itibariyle vadeli mevduatlar n vadeleri 1 43 gün aras nda de iflmektedir (31 Aral k 2007 bir gün ile bir ay aras nda). Vadeli mevduatlar n faiz oranlar sabittir. 31 Aral k itibariyle, vadeli ve vadesiz mevduatlar n toplam TL lik k sm (31 Aral k TL) iliflkili kurulufl olan bankada bulunmaktad r. 7. F NANSAL YATIRIMLAR a) K sa vadeli finansal yat r mlar KFK uzun vadeli sabit faizli TL kredi portföyünü uluslararas piyasalardan sa lad uzun vadeli de iflken faizli yabanc para kaynak ile fonlamaktad r. KFK uluslararas piyasalardan sa lad fon ile yaratt yabanc para likiditeyi uzun vadeli takas ifllemleriyle TL likiditeye dönüfltürmektedir. Bu sayede uzun vadeli sabit faizli kredileri için hem TL fonlama kayna oluflturmakta hem de faiz ve kur riskinden korunmaktad r. KFK, 75 milyon ABD Dolar tutar nda kullanm fl oldu u sendikasyon kredisi ve di er 75 milyon ABD Dolar tutar ndaki kredilerine iliflkin nakit ak mlar ndan do acak kur ve faiz riskini 25 milyon ABD Dolar ve 40 milyon ABD Dolar ile 7 adet her biri 5 milyon ABD Dolar, 3 adet her biri 10 milyon ABD Dolar ve 20 milyon ABD Dolar tutarlar nda