Dış mekan oturma ve dinlenme olanakları teraslar, avlular, küçük oturma köşeleri, bir ağaç gölgesi ya da güneş ve yağmurdan korunmuş bir çatı

Transkript

1 Dış mekan oturma ve dinlenme olanakları teraslar, avlular, küçük oturma köşeleri, bir ağaç gölgesi ya da güneş ve yağmurdan korunmuş bir çatı olabilir. Çünkü insanlar sığınma ve korunma isteği içindedirler. Işığın fazla olduğu yerlerde gölge isteği veya yağmurdan korunmak için dış mekanda yapısal çatı elemanlarına ihtiyaç duyulur.

2 Yapay çatı elemanları Pergola, Kameriye, Çardaklar dır. Bu elemanların bilinçli olarak projelendirilmesiyle yöresel karaktere uyumlu bir tasarım içinde çevreyle ilişki sağlanabilir. Bu elemanlar hafif yapısal mimari elemanlar olarak yapı ile bahçe arasında yapısal bir geçiş sağlayan, mekan oluşturmak ve bahçenin fonksiyonu artırmak için önem taşıyan peyzaj unsurlarıdır.

3 Çatı elemanlarının karakteri, formu, yüksekliği, kapalılık genişliği mekanı ve bu peyzaj elemanını doğrudan etkileyen bileşenlerdir. Çatı elemanı hafif ve geçirimli bir kumaş, ahşap ve kamışlarla yapılmış basit bir eleman ya da kaba bir betonarme eleman olabildiği gibi farklı fonksiyonlara sahip bir elemandır. Tam kapalı bir özellik taşıdığında güneş ve yağmuru tam olarak kontrol edebilirken, kısmen geçirgen olduğunda rüzgarı ve ışığı alabilir, heyecan verici ve dinlendirici tasarım özellikleri sunabilir.

4 Materyal yönünden çatı örtüleri farklı nitelikler gösterirler. Branda ve bez örtüler, güneşe, rüzgara ve yağmura dayanıklı olmalıdır. Bu tip çatı örtüleri basit detaylı ve hafif bir konstrüktif özellik gösterir. Buna karşın hava akımını engelleyici veya yavaşlatıcı bir etki ortaya koyabilirler. Bambu örtüler filtre edilmiş gölge sağlarlar. Ahşap latalara oranla daha doğal ve daha yoğun gölge yapabilirler. Bambu ve kamışların sağlanabilirliği bölgelere göre değişir.

5

6 Ahşap kasetler hareketli veya sabit formda yapılarak pergola çatı düzleminde ışığı en iyi şekilde engellerler. Latalara oranla daha ağır bir zati yük oluştururlar.

7 Alüminyum gibi dış çevre şartlarına dayanıklı malzemeler pergola çatı örtüsü olarak kullanılabilir. Birçok renk ve formada alüminyum panel vardır. Yağmurlu ve rüzgarlı havalarda gürültü durumu dikkate alınmalıdır.

8

9

10

11

12 İsteğe bağlı olarak doğal ahşap görünümlü yada düz renklerde uygulanabilen alüminyum pergola sistemleri her türlü hava koşulunda uzun yıllar boyunca özelliğini kaybetmeden kullanılabilmektedir.

13 Fiberglas pergola örtüleri ışık geçirebilmekte ve değişik renk ve profilde yapılabilmektedir. Hafif oldukları için çalışması kolay ve kırılmaya karşı dayanıklıdır.

14 Çatılar peyzaj içinde düz ve eğri yüzeyli, kemer ve tonozlar gibi değişik yapı ve özellikte bulunabilirler. Değişik tasarımda; tek olarak ya da grup halinde, konsol çalışan, bir yapı saçağı şeklinde, çadır ya da asma çelik konstrüksiyon olarak gölge elemanları yapmak mümkündür. Gölge elemanları tek ya da çok taşıyıcı ayaklı sistem içinde tasarlanabilir. Bir gölge elemanında genel olarak en az üç ve daha fazla taşıyıcı ayak kullanılması statik bakımdan güvenlik sağlar.

15 Pergola kelimesi latince saçak anlamına gelen "pergule" kelimesinden gelmekte olup, İtalyancada "pergola" yani gölgelik anlamına gelen bir kelimedir.gelişmelerle birlikte tüm dünya dillerinde aynı ifadeyi içeren bir kelime haline gelmiştir. Pergolalar üç elemandan oluşur. Taşıyıcı ayak-kutu profil, çelik boru, ahşap ve betonarme kolonlar Kiriş Latalar

16 Taş ya da tuğla örgü duvar ayaklar 40x40 ya da 35x35 cm Duvar kolonlar, zemin döşemesine beton bir temel üzerine oturtulmalıdır. Bu amaçla, kolonlar kesitinden daha geniş olan ve en az 60 cm derinlikte sömel üzerine yapılır. Betonarme ayaklar 20x20 ya da 30x30 cm olabilir. İstenirse traverten, tuğla, seramik ya da ahşap gibi materyallerle kaplanabilir.

17 Taşıyıcı ayak galvanizli ya da siyah boru da olabilir. Siyah dişsiz boru dayanıklılık için boyanmalıdır. Pergola boru çapları 5-15 cm çaplı olabilir. Galvanizli boru ayak kullanılırsa tüm bağlantılar bulonlarla sağlanmalıdır. Taşıyıcı ayak kare ya da dikdörtgen kesitli kutu profil de olabilir. Dayanıklılık için profilin et kalınlığı önemlidir. 40x60x2 mm, 50x50x2 mm, 50x60x3 mm gibi profiller tek ya da çift olarak bir arada kullanılabilir. Tüm bağlantılar bulonlar ile sağlanmalıdır. Ahşabın taşıyıcı ayak olarak kullanılabilir kesitleri 80x80 mm, 90x100 mm, 100x120 mm, 100x150 mm olabilir. Ahşap taşıyıcı ayaklar zemin içine gömülmeden uygun bir papuç detayı ile zeminden kaldırılmalıdır. Ahşabın pas lekeleri ile kirlenmemesi için galvanizli ya da boyanmış metal elemanlar kullanılmalıdır.

18

19

20 Kirişler pergola ana sistem elemanları olarak pergolanın çatı yükünü üzerinde taşır ve bunları bağlantı noktalarından taşıyıcı ayaklara verir. Bu nedenle kirişler, uygun boyutlarda ve uygun malzeme ile yapılarak, bağlantı ve ek noktalarında çok iyi detaylandırılmalıdır. Kirişler metal ya da ahşap olabilir. Ahşap kiriş açıklıkları 4 metreyi geçmez. Geçerse sarkma (sehim) yapar. Pergola plan özelliğine göre kirişler enine ya da boyuna döşenebilir. Ahşap kirişler 50x120 mm, 70x150 mm, 80x200 mm

21 Dekoratif elemanlar olup taşıyıcı değildirler. Pergolanın tam gölge sağlaması ya da yağmurdan koruyucu olması istendiğinde latalar üzerine uygun bir materyal geçirilerek ya da döşenerek istenilen fonksiyonları vermesi sağlanabilir. Pergola lataları geniş açıklıklar ile kiriş üzerine yerleştirildiklerinde zayıf görsel etki ve yetersiz gölge oluşur. Dar aralıklı yerleştirildiklerinde ise, yapım maliyeti artar ve çatı yükünü artırırlar. Kirişlerin sarkmasına neden olabilir. Dikdörtgen lata (3x6, 3x7, 3x9, 4x7, 4x8 cm) kesitlerine göre genellikle 15 ile 30 cm arasında kılıcına kullanılmalıdır.

22 3 metreden fazla olan açıklıklarda lata boyları ve dizilişlerinde özel düzenlemeler yapılmalıdır. Lata boyu uzadıkça latanın sehim yapma olasılığı ve sehim miktarı artacaktır. Latalar kirişlere genellikle dik olarak yerleştirilirler. Bazı uygulamalarda kirişlere değişik açılarda bağlanabildiği gibi farklı kesitler şeklinde de yapılabilirler.

23 Pergola kelimesi latince saçak anlamına gelen "pergule" kelimesinden gelmekte olup, İtalyancada "pergola" yani gölgelik anlamına gelen bir kelimedir.gelişmelerle birlikte tüm dünya dillerinde aynı ifadeyi içeren bir kelime haline gelmiştir.

24

25

26

27 Pergola çatı boyutlarında önemli ölçü kriterleri; üzeri kapatılacak dış mekanın büyüklüğü, çevrede yer alan ağaçların taç genişlikleri, gökyüzünün görülebilirlik sınırı, teras üzerinde düşünülen aktivitenin büyüklüğü ya da özelliği, teras üzerinde çatı altında yer alabilecek dış mekan möbleleri ve pergola ile ilişkili çocuk oyun ve oyuncakları için yer tahsisi olarak sayılabilir. Diğer taraftan; pergola çatı örtü ölçülendirmesinde pergolanın ev ya da bir yapı ile ilişkili olarak düzenlenmesi etkili bir faktördür. Bir yapının sürekliliği ve boyutları yapılacak pergolanın boyutlarını etkiler.

28 Taşıyıcı ayak: 80x80, 90x100, 100x120, 100x150, 150x150 Kiriş: 50x120, 50x150, 80x200 Lata: 30x60, 30x70, 30x90, 40x70, 40x80 Kiriş ve Latalar kılıcına kullanılır. Kiriş uzunlukları metreyi geçerse aşağı doğru sarkma (sehim) yapabilir.

29

30 Bahçelerdeki sarılıcı bitkilerin sarması için ahşap malzemeli dekoratif gölgeliklere pergola denir.

31 Pergola yapımı için gerekli olan malzemeler ölçüleriyle birlikte şu şekildedir: 100x50 mm veya 90x45 mm boyutlu latalar Kiriş için (dikine (kılıcına) tahtalar) kullanılacak ahşap materyal; 200x50 mm Ayak 100x100 mm

32 Pergola plan görünüşü Pergola en kesiti Pergola boy kesiti

33 Şekilde görüldüğü gibi en üst kısımdaki pergolanın tavanında ahşap çıtalar 50mm aralıklarla paralel olacak şekilde çakılırlar.

34 10x10 cm lik 300 cm uzunluğunda toplam 4 kolon (taşıyıcı ayak) kullanılır. İlk 260 mm uzunluğundaki iki kolon, 100 mm açılan zemine yerleştirilir. Geriye kalan 200 cm lik kısım dışarda kalır.

35

36 Monte edilecek kolon uç kısmı 20 cm yani tavan yüksekliği kadar şekilde görüldüğü gibi oyuk açılır ve tavan bir yapıştırıcı ya da bir çivi yardımı ile birbirine monte edilir.

37

38 Verilen şekillerdeki gibi kirişin ölçüleri milimetre ya da santimetre olarak belirtilir. Kaynak:

39

40

41

42

43

44

45 Evin uzantısı olarak verandalar : Yapılara veya binalara bağlanmış olan, çatısı kapalı ve sıvı izolasyonlu yapıları temsil etmektedir. Veranda ürünlerimiz genellikle ithal çam ağaçlarından imal edilmektedir. İsteğe göre özel Afrika ağaçlarından da sapelli, ıroko gibi yapılmaktadır. Fırınlanmış olarak nem oranının %12-16 arasında tercih ettiğimiz ithal çam ağacı isteğe göre kahverengi ve yeşil emprenye edilerek ağacın mantar ve böcek istilasına karşı uzun yıllar koruyucu görev görmesi sağlanır. Ayrıca en iyi ahşap dış cephe boyalarıyla da istenilen renkte boyanıp ahşabın UV ışınlarından ve olumsuz hava koşullarından uzun yıllar korunması sağlanır.

46 Ahşap verenda ürünleri istenilen ebatlarda özel proje ve tasarım çalışması yapılarak, müşterilerin beklenti ve isteklerine en uygun koşullarda sunulur. Veranda malzemeleri müşterileri istekleri doğrultusunda tasarımlarına uygun olarak atölyede hazırlanır. Yerinde montajı yapıldıktan sonra son rötuş boyası yapılır. Veranda ürünleri korkuluklu veya korkuluksuz olarak ya da katlanır camlı tercih edilebilir. Verandalar seperatör veya payanda gibi farklı direk elemanları ile tercihe göre kombine edilebilir. Veranda çatı özellikleri; isteğe göre merteklerin altına ya da üstüne ahşap lambri çakılmaktadır. Lambri üzerine üst kalite seviyesindeki markalardan 2 mm veya yapının durumuna göre 3 mm kalınlığındaki membran, ısıtılarak yapıştırılması suretiyle çatı kaplanarak su izolasyonu yapılmaktadır. Membran kaplaması yapıldıktan sonra isteğe göre istenilen renkte şıngıl ya da kiremit döşenmektedir. Verandalar ister evinizin ya da villanızın balkonu ya da bahçe girişi, ister işyerinizin girişine kurulabilmektedir. Verandaların montajı genellikle hazırlanmış olan sert zemin üzerine yapılmaktadır. Beton veya sert zemin üzeri montaj edilen verandaların zemini istek doğrultusunda ahşap ile kaplanabilmektedir.

47 Eğik çatılı pergolalar

48 Düz çatılı ahşap pergolalar

49

50 Çatılı çokgen pergola

51 Yıldız şeklinde demir saç birleştirici elemanla çatı ve kavisli taşıyıcı kirişlerin çatı ile bağlanması

52 Taşıyıcı ayak ve kirişin üçgen demir saç ile bağlanması detayı

53 Taşıyıcı ayağın demir papuç ile yere bağlanması

54 Taşıyıcı ayağın demir papuç ile yere bağlanması

55

56 Karadeniz kırsalından geleneksel bir ahşap pergola

57

58

59

60 Taşıyıcı ayakları ahşap kaplama olan klasik bir ahşap pergola

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70 Modüler pergola

71 Uzakdoğu esintilerine sahip çokgen bir kameriye