T.C. ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ

Transkript

1 T.C. ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ İÇ KONTROL SİSTEMİ EĞİTİMİ DEĞERLEMESİ RAPORU Mart

2 ÖNSÖZ İç kontrol sistemi eğitiminin değerlendirmesi amacıyla Ç.K.Ü. de 253 yanıtlayıcıya uygulanan anket çalışması, 3 ana bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölüm, yanıtlayıcıların mevcut birimlere göre dağılım sayıları, çalışma süreleri, yaşları, cinsiyetleri, kadroları ve görevlerine (pozisyonlarına) ait verileri elde etmek amacıyla hazırlanmıştır ve 6 adet sorudan oluşmaktadır. İkinci bölüm, yanıtlayıcıların mensubu oldukları kurumdan memnuniyet derecelerinin yanı sıra iç kontrol sistemine dönük bakış açısını belirlemek amacıyla oluşturulmuş, 6 adet yargı cümlesinden/ifadeden oluşmaktadır (1-7. sorular, bkz. EK 1). Söz konusu yargıların elde edilmesine yönelik olarak, 5 li Likert Tipi ölçek kullanılmıştır (Kesinlikle katılıyorum, Katılmıyorum, Kararsızım, Katılıyorum, Kesinlikle Katılıyorum). Üçüncü bölüm ise, iç kontrol sistemi eğitiminin amacına ulaşma derecesini ölçmek amacında olan ifadelerden oluşturulmuştur. Söz konusu ifadeler, eğitim seminerleri boyunca üzerinde önemle durulan konuları kapsamaktadır. Bu kapsamda, eğitim seminerlerinde de önemle vurgulanan iç kontrol sistemin genel prensiplerini 1 şu şekilde özetlemek mümkündür: - Etik değerler ve dürüstlük ilkelerine bağlı kalınması - Kurumun yapısının ve faaliyetlerinin yazılı hale gelmesi - Bireylerin iş yapma usullerinin standartlaşması - Keyfi uygulamaların ortadan kaldırılması - Kaynakların etkin ve verimli kullanılması - İç kontrol sisteminin, sadece mali nitelik taşıyan iş ve işlemlerle sınırlı tutulmaması - Personelin öneri ve sorunlarını iletebilmelerine olanak tanıması - Hata, usulsüzlük ve yolsuzlukları bildiren personele haksız ve ayırımcı bir muamele yapılmaması - İç kontrol sisteminde yapılan işlemlerin sürekli kılınması - Sistemin işleyişinin sadece yöneticilerin sorumluluğunda olmaması 1 2

3 Bu nedenle, eğitim seminerlerinin değerlendirilmesinde, iç kontrol sistemin genel prensiplerini niteleyen 9 adet ifade yanıtlayıcılara, doğru, yanlış ve fikrim yok seçenekleri ile sunulmuştur (7-15. sorular, bkz. EK 1). Mevcut raporda elde edilen verilerin değerlendirilmesinden önce Bölüm 2 ve 3 te yanıtlayıcılara sunulan ölçeklerinin güvenilirlik (Cronbach s Alpha) değerlerinin kritiğinin yapılması önem taşımaktadır. Aşağıdaki tabloda, Bölüm 2 ve 3 ün güvenilirlik değerleri ile beklenen değer karşılaştırması verilmiştir. Tablo 1. Anket bölümlerinin güvenilirlik değerleri Anket Ölçeği Sorular Beklenen Elde Edilen Güvenilirlik Değeri Güvenilirlik değerleri Bölüm 2 1, 2, 3, 4, 5, 6 0,795 0,700 > Bölüm 3 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 0,710 Söz konusu hesaplamadan hareketle, anket kapsamında kullanılan soruların tümünün değerlendirmeye alınabileceği görülmüştür. Bu kapsamda, mevcut soru ölçeğinde istatistikî açıdan güvenilir olması nedeniyle, mevcut ölçeğin aynı şekilde değerlendirmeye alınmasına geçilmiştir. Bu rapor 4 bölümden oluşmaktadır. İlk 3 bölümde konu başlıklarına göre uygulanan anket çalışmasından elde edilen veriler sunulmuş, dördüncü ve son bölümde ise iç kontrol eğitim seminerlerinin genel değerlendirmesi yapılmıştır. 3

4 1. Birinci Bölüm: Kişi ve kurum bilgileri Anket çalışmasına katılan yanıtlatıcıların mevcut birimlere göre dağılım sayıları 2, çalışma süreleri 3, yaşları, cinsiyetleri, kadroları 4 ve görevlerine ait elde edilen veriler aşağıdaki tablolarda sunulmuştur 5. Tablo 2. Birimlere göre dağılım sayıları BİRİMLER BOŞ İİBF Oca 35.2 GENEL SEKRETERLİK 6 02.Nis 37.5 PSDB 4 01.Haz 39.1 MYO Şub 57.3 DESTEK HİZMETLER 6 02.Nis 59.7 ÖGG Mar 64.0 SYO 9 03.Haz 67.6 İDARİ MALİ İŞLER Tem 72.3 GÜZEL SANATLAR YAPI İŞLERİ 9 03.Haz 77.9 ORMAN FAKÜLTESİ 7 02.Ağu 80.6 BASIN HALKLA İLİŞKİLER SKS ÖİDB BİLGİ İŞLEM 8 03.Şub 86.6 SGDB Mar 90.9 FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ Oca Tüm akademik ve idari birimler 3 Üniversitemizin kuruluş tarihinden itibaren ay olarak belirtilmiştir. 4 Akademik ve idari personellerimizin yanı sıra üniversitemizde çalışan şirket personelleri de belirtilmiştir. 5 İlgili tablolarda BOŞ olarak ifade edilen değerler, yanıtlayıcılar tarafından işaretlenmeyen/belirtilmeyen ifadeleri temsil etmektedir. 4

5 Tablo 3. Çalışma Süreleri, Çalışma Süresi (Ay) Frekans % Kümülatif % Çalışma Süresi (Ay) Frekans % Kümülatif % BOŞ Şub Haz Şub Haz Şub Şub Şub Şub Tem Ağu Nis Oca Oca Tablo 4. Kadro Dağılımı KADRO BOŞ May 05.May AKADEMİK İDARİ ŞİRKET PERSONELİ Oca

6 Tablo 5. Yaş Dağılımı Yaş Yaş BOŞ Haz Ağu Şub Haz Şub 21.Mar Ağu Ağu 24.Oca Mar 28.May Ağu Haz Mar Ağu Nis Şub May Haz Tem Şub Ağu Şub Ağu Şub Şub Ağu Nis Tem

7 Tablo 6. Cinsiyet Dağılımı CİNSİYET BOŞ 8 03.Şub 03.Şub ERKEK KADIN May Tablo 7. Görev Dağılımı GÖREV BOŞ YÖNETİCİ Tem 52.6 ÇALIŞAN Kişi ve kurum bilgilerinin değerlendirildiği bu bölüm kapsamında görev dağılımı, çalışma süresi ve mensubu olunan birim konularında yanıtlayıcıların önemli bir kısmının belirtilen seçenekleri işaretlemediği görülmektedir. Diğer konularda (cinsiyet, kadro ve yaş) ise herhangi bir seçeneği işaretlemeyen/belirtmeyen kişi sayısının daha az olduğu görülmektedir. Bu durumun verilerin anlamlı olarak değerlendirilmesinde sorun teşkil ettiği belirtilmelidir. 7

8 2. İkinci Bölüm: Kişisel memnuniyet ve iç kontrole dönük tutum 1. Bu kurumda çalışmaktan memnunum. KESİNLİKLE KATILMIYORUM KATILMIYORUM Oca 07.Oca KARARSIZIM May 12.Haz KATILIYORUM KESİNLİKLE KATILIYORUM Kurum içinde yaptığım görevler tam olarak belirlenmiştir. KESİNLİKLE KATILMIYORUM 9 03.Haz 03.Haz KATILMIYORUM Oca 12.Haz KARARSIZIM Oca 23.Tem KATILIYORUM KESİNLİKLE KATILIYORUM Tem İç kontrol sistemini genel hatlarıyla anladım. KESİNLİKLE KATILMIYORUM KATILMIYORUM Oca 09.Oca KARARSIZIM Oca KATILIYORUM KESİNLİKLE KATILIYORUM Haz

9 4. İç kontrol sisteminde yer almak istiyorum. KESİNLİKLE KATILMIYORUM 8 03.Şub 03.Şub KATILMIYORUM Nis 18.Haz KARARSIZIM Eyl 41.5 KATILIYORUM KESİNLİKLE KATILIYORUM Haz İç kontrol sistemi tam olarak uygulandığı takdirde, kurumum için çok faydalı olacaktır. KESİNLİKLE KATILMIYORUM 6 02.Nis 02.Nis KATILMIYORUM Mar KARARSIZIM Haz 19.0 KATILIYORUM KESİNLİKLE KATILIYORUM İç kontrol sistemi tam olarak uygulandığı takdirde, benim için çok faydalı olacaktır. KESİNLİKLE KATILMIYORUM 4 01.Haz 01.Haz KATILMIYORUM Eyl 07.May KARARSIZIM Ağu 23.Mar KATILIYORUM KESİNLİKLE KATILIYORUM Eyl

10 Tablo 8. Eğitim seminerlerinin amacına ulaşması ve birimlere göre dağılımı 3. İç kontrol sistemini genel hatlarıyla anladım. BİRİMLER KESİNLİKLE KATILMIYORUM KATILMIYORUM KARARSIZIM KATILIYORUM KESİNLİKLE KATILIYORUM Toplam BOŞ İ İ B F GENEL SEKRETERLİK PSDB MYO DESTEK HİZMETLER Ö G G SYO İDARİ MALİ İŞLER GÜZEL SANATLAR YAPI İŞLERİ ORMAN FAKÜLTESİ BASIN HALKLA İLİŞKİLER SKS Ö İ D B BİLGİ İŞLEM SGDB FEN EDEBİYAT Toplam

11 İç kontrol sistemini genel hatlarıyla anladım ifadesine olan yargıların, birimlere göre dağılım sonucu incelendiğinde, yaklaşık % 72 lik bir oranda kurum genelinde başarı sağlandığı görülmektedir 6. Bu kapsamda, eğitim seminerlerinin büyük bir oranda amacına ulaştığı söylenebilir 7. Bunun yanında iç kontrol sisteminde yer alma isteği, sistemin bireye ve kuruma sağladığı faydanın olumlu olacağına dönük kanaatin de, yanıtlayıcılardan elde edilen verilere göre yüksek olduğu da ifade edilebilecek yargılar arasındadır (Soru 4, 5, 6 ve 7) katılımcının 182 adedi, eğitimi genel hatlarıyla anladıklarını ifade etmişlerdir. Bu sayının genel toplama oranı ise % 71,9 olmaktadır. 7 Bu noktada, eğitim seminerlerinin gerçekleştirilmesinden, eğitimin değerlendirilmesi arasında geçen zamanının uzunluğu dikkate alınmalıdır. Bu kapsamda eğitim sonuçlarının sağlıklı olarak değerlendirilmesinde sıkıntılar yaşanabileceği de unutulmamalıdır. 11

12 sunulmaktadır. 3. Üçüncü Bölüm: Eğitim değerlendirme sonuçları Eğitim değerlendirmesi ile ilgi sorular ve bu sorulara verilen yanıtların dağılımları aşağıda 7. Etik değerler ve dürüstlük iç kontrol sisteminin temel unsurlarındandır. DOĞRU CEVAP YANLIŞ CEVAP 3 01.Şub 93.3 FİKRİM YOK Tem Kurumun yapısı ve faaliyetlerini yazılı hale getirir. DOĞRU CEVAP YANLIŞ CEVAP FİKRİM YOK Ağu Bireylerin iş yapma usullerini standartlaştırır. DOĞRU CEVAP YANLIŞ CEVAP May 89.3 FİKRİM YOK Tem

13 10. Keyfi uygulamaları ortadan kaldırır, Kaynakları etkin ve verimli kullanır. DOĞRU CEVAP YANLIŞ CEVAP 3 01.Şub 90.5 FİKRİM YOK May İç kontrol, mali nitelik taşıyan iş ve işlemlerle sınırlıdır. YANLIŞ CEVAP Oca 26.Oca DOĞRU CEVAP FİKRİM YOK Personelin öneri ve sorunlarını iletebilmelerini sağlamaz. YANLIŞ CEVAP Şub 16.Şub DOĞRU CEVAP FİKRİM YOK Hata, usulsüzlük ve yolsuzlukları bildiren personele haksız ve ayırımcı bir muamele yapılmaz. DOĞRU CEVAP YANLIŞ CEVAP Eyl 80.2 FİKRİM YOK Ağu

14 14. İç kontrol sisteminde yapılan işlemler belli bir zaman için geçerlidir. YANLIŞ CEVAP Ağu 19.Ağu DOĞRU CEVAP FİKRİM YOK May Sadece yöneticilerin sorumluluğundadır. YANLIŞ CEVAP Nis 17.Nis DOĞRU CEVAP FİKRİM YOK Ağu Görüldüğü üzere, anket çalışmasında yanıtlayıcılara sorulan 9 bilgi ifadesinin doğru cevaplanma oranı makul sayılabilecek değerlerdedir. Bu soruların/ifadelerin doğru olarak cevaplanma değeri ortalama % 81,3 olarak hesaplanmıştır. 4. Genel Değerlendirme ve Sonuç Üniversitemizde iç kontrol siteminin kurulması çalışmaları dâhilinde yapılan eğitim seminerlerinin değerlendirilmesi amacıyla uygulanan anket çalışması (EK 1), kurum genelinde akademik, idari ve şirket personellerini de içine alan 253 kişilik bir örneklem grubunda gerçekleştirilmiştir. İç kontrol sistemine personelin bakış açısının yanı sıra eğitim seminerlerinin odak noktalarının tespit edilmesi amacıyla oluşturulan soruların (araştırma ölçeği), yapılan ön değerlendirme sonucunda yeterli düzeyde güvenilirlik değerlerinde olduğu görülmüştür. Bu aşamadan sonra, anketlerin dağılımları incelenmiş ve önceki bölümlerde tablolar halinde sunulmuştur. 14

15 Tüm bu veriler incelendiğinde, iç kontrol sisteminin genel yapısının, araştırma örneklemi düzeyinde yaklaşık olarak % 72 lik bir oranda anlaşıldığı ortaya çıkmıştır. Bununla beraber, anket çalışması kapsamında yanıtlayıcılara sunulan 9 adet bilgi sorusana verilen doğru cevap oranı ortalama % 81,3 olarak hesaplanmıştır. Ancak, eğitim sorularında yer alan İç kontrol, mali nitelik taşıyan iş ve işlemlerle sınırlı değildir, Hata, usulsüzlük ve yolsuzlukları bildiren personele haksız ve ayırımcı bir muamele yapılmaz ve İç kontrol sisteminde yapılan işlemler belli bir zaman için geçerli değildir sorularına verilen doğru cevapların genel ortalamadan düşük değerlerde olduğu görülmüştür. Bu nedenle, iç kontrol çalışmasının ilerleyen aşamalarında, özellikle iç kontrol birim sorumluları tarafından; iç kontrolün bu önemli noktalarının sıklıkla birim içi toplantılarda dile getirilmesi ve sisteme dönük güven algısının tesis edilmesine yönelik çalışmaların kurulunuzca yönlendirilmesi önerilmektedir. 15