RADYOTERAPİ CİHAZLARINDAKİ GELİŞMELER. Hatice Bilge

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "RADYOTERAPİ CİHAZLARINDAKİ GELİŞMELER. Hatice Bilge"

Nuray Karaca
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 RADYOTERAPİ CİHAZLARINDAKİ GELİŞMELER Hatice Bilge

2 KISA TARİHÇE 1895: X-ışınlarının keşfi 1913: W.E.Coolidge, vakumlu X-ışını tüplerinin geliştirilmesi 1931: Sikletronun Lawrence tarafından geliştirilmesi 1932: 1 MV Van de Graaff hızlandırıcının kullanılması, ABD 1939: Nötron terapi için ilk medikal sikletronun kurulması, ABD 1946: 20 MeV Betatron ile elektron hızlandırıcının kurulması, ABD 1952: Co-60 tedavi ünitesinin kurulması, Kanada 1956: İlk 6 MeV lineer hızlandırıcının kurulması, ABD 1958: İlk proton hızlandırıcısının kurulması, İsviçre 1959: İlk scanning elektron hızlandırıcısının kurulması, ABD 1976: İlk pion ışın tedavi, ABD 1990: İlk hastanede proton tedavi, ABD

Coolidge, vakumlu X-ışını tüplerinin geliştirilmesi 1931: Sikletronun Lawrence tarafından geliştirilmesi 1932: 1 MV Van de Graaff hızlandırıcının

3 RADYASYON ÜRETEN CİHAZLAR kvp tedavi cihazları Van de Graaff hızlandırıcıları Betatron Microtron Lineer hızlandırıcılar Cyclotron Radyoaktif kaynakla çalışan tedavi üniteleri

4 TEDAVİ TİPLERİ

5 Kilovoltaj Tedavi Cihazları Elektronların targete çaptırılmasıyla Bremmsstrahlung sonucu oluşan 300 kv tan düşük foton ışınlarının kullanıldığı cihazlar.

6 İlk tedavi edilen hastalardan Karahisarlı Fatma hanım, 45 yaşında, yüzde epitelioma

7 RADYASYON ÜRETEN CİHAZLAR kvp tedavi cihazları Van de Graaff hızlandırıcıları Betatron Microtron Lineer hızlandırıcılar Cyclotron Radyoaktif kaynakla çalışan tedavi üniteleri

8 Van de Graaff hızlandırıcıları Elektrostatik hızlandırıcıdır. 2 MV kadar olan foton ışınları üretilebilir. Günümüzde kullanılmamaktadır.

9 RADYASYON ÜRETEN CİHAZLAR kvp tedavi cihazları Van de Graaff hızlandırıcıları Betatron Microtron Lineer hızlandırıcılar Cyclotron Radyoaktif kaynakla çalışan tedavi üniteleri

10 Betatron Elektronlar dairesel yörüngede manyetik alan içinde hızlandırılırlar MeV enerji seviyesinde elektronlar oluşur. Foton ışınları ile tedavi için elektron akımı ve doz hızı düşüktür. Alan açıklığı küçüktür. Bugün tedavide kullanılmamaktadır.

6 40 MeV enerji seviyesinde elektronlar oluşur.

12 RADYASYON ÜRETEN CİHAZLAR kvp tedavi cihazları Van de Graaff hızlandırıcıları Betatron Microtron Lineer hızlandırıcılar Cyclotron Radyoaktif kaynakla çalışan tedavi üniteleri

13 Microtron Elektronlar, elekrik alanla hızlandırılırlar. Sadece elektronlar için kullanılmışlardır. Enerjileri düşüktür. Bugün kullanılmazlar.

14 RADYASYON ÜRETEN CİHAZLAR kvp tedavi cihazları Van de Graaff hızlandırıcıları Betatron Microtron Lineer hızlandırıcılar Cyclotron Radyoaktif kaynakla çalışan tedavi üniteleri

15 Lineer hızlandırıcılar

16 Lineer Hızlandırıcının Bölümleri

18 Lineer Hızlandırıcıların Gantry Bölümü Elektron tedavilerinde target yoktur. Target yerine özel saçıcı filtreler vardır. Elektron tedavilerinde kon adı verilen ikincil kolimatörler kullanılır.

19 Lineer Hızlandırıcılarda Kolimasyon

20 Segment 1 Segment 2 Segment 3 Segment 4 Her bir açı için akı haritası vardır. 0 radyasyon yok 100 maksimum doz Segmentlerin toplanmasıyla akı haritası elde edilir.

0 0 0 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 0 0 Segment 1 Segment 2

21 Yoğunluğu Ayarlı Tedaviler

22 Görüntü Rehberliğinde Tedaviler

23 200 KV luk X-ışını cihazıyla rotasyon tedavisi uygulaması: Tüp sabit, hasta koltuğu 360 derece dönmektedir.

24 RADYASYON ÜRETEN CİHAZLAR kvp tedavi cihazları Van de Graff hızlandırıcıları Betatron Microtron Lineer hızlandırıcılar Cyclotron Radyoaktif kaynakla çalışan tedavi üniteleri

Cyclotron Proton Hızlandırıcıları Proton ve ağır iyonlar üretmek için kullanılır. Deuteronları hızlandırarak nötron üretmek için kullanılır.

25 Cyclotron Proton Hızlandırıcıları Proton ve ağır iyonlar üretmek için kullanılır. Deuteronları hızlandırarak nötron üretmek için kullanılır. Elektronlardan daha ağır partüküllerin veya lineer enerji transferi yüksek olan partiküllerin radyoterapide kullanılması radyobiyolojik olarak avantajlıdır.

26 RADYASYON ÜRETEN CİHAZLAR kvp tedavi cihazları Van de Graaff hızlandırıcıları Betatron Microtron Lineer hızlandırıcılar Cyclotron Radyoaktif kaynakla çalışan tedavi üniteleri

27 Radyoaktif Kaynaklı Tedavi Cihazları Radyoaktivite 1896 yılında keşfedildi. Keşfedildikten hemen sonra tedavi amaçlı kullanılmaya başlandı yılları arasında Co-60 kaynaklı cihazlar ön plana çıkmıştı.

28 Cobalt-60 Cihazı Kaynak 59 Co(n, γ) nuclear reactor Stabil 59 Co radioactive 60 Co Silindir, disk ve palet şeklindedir. Enerjisi 60Co 60Ni + 0β(0.32 MeV) + γ(1.17 & 1.33 MeV) Yarı ömrü: 5,26 yıl 28

30 Co-60 cihazlarında alan kenarlarında oluşan penumbra bu cihazların kullanımında problem olmuştur.

31 Gammaknife

32 Gammaknife

Benzer belgeler

Parçacık Hızlandırıcılarının Medikal Uygulamaları 2. Doç.Dr. Bahar DİRİCAN GATA Radyasyon Onkolojisi AD.

Parçacık Hızlandırıcılarının Medikal Uygulamaları 2 Doç.Dr. Bahar DİRİCAN GATA Radyasyon Onkolojisi AD. 09.06.2005 Parçacık Hızlandırıcıları Van de Graff Jeneratörleri Lineer Hızlandırıcılar Betatron Mikrotron