ÜNİTE TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ I İÇİNDEKİLER HEDEFLER BİLGİ TEKNOLOJİLERİNE GİRİŞ. Yrd. Doç. Dr. Serkan YILDIRIM

Transkript

1 BİLGİ TEKNOLOJİLERİNE GİRİŞ İÇİNDEKİLER Veri, Bilgi ve Enformasyon Bilgisayar Kuşakları Bilgisayarların Sınıflandırılması Amaçlarına Göre Bilgisayarlar Hacimlerine Göre Bilgisayarlar Bilgisayarda Yapılan Temel İşlemler Bilgisayarda Kullanılan Sayı Sistemleri Bilgisayarlarda Veri Kodlama Sistemleri Saklama ve İletimde Kullanılan Ölçü Birimleri TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ I Yrd. Doç. Dr. Serkan YILDIRIM HEDEFLER Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Bilgi teknolojilerindeki tarihi gelişim evrelerini ifade edebilecek, Bilgisayarları sınıflandırabilecek, Bilgi teknolojileri ile ilgili temel kavramları tanımlayabilecek, Bilgisayar kuşaklarını ve özelliklerini açıklayabilecek, Veri kodlama yapılarını tanımlayabileceksiniz. ÜNİTE 1

2 Bilgi Teknolojilerine Giriş Özet Bilgi teknolojileri geçmişten günümüze kadar çeşitli evreler geçirmiştir. Kullanılan veriler birçok amaca hizmet etmekte ve işlenerek istenilen formlara sokulabilmektedir. Bu noktada geçmişten günümüze kadar çeşitli yöntemler izlenmiştir (El yordamı, Mekanik, Elektromekanik, Elektronik). Verinin işlenme türleri ile bilgisayarların gelişim evreleri paralellik göstermektedir. Günümüze kadar bilgisayarlar 4 farklı kuşakta gelişimlerini devam ettirmişlerdir. Hız, güvenilirlik, bilgi saklama kabiliyeti vb. unsurlar kişilerin bilgisayar tercihlerini etkileyen unsurlar arasında yer almaktadır. Ayrıca bilgisayarlar amaçlarına ve hacimlerine göre sınıflandırılmakta ve hedef kitlelerine hizmet vermektedirler. Veriler, çeşitli sayı sistemlerine göre organize edilmekte (İkilik, Onluk, Onaltılık vb.) ve bilgisayarlarda çeşitli kodlama sistemlerine göre kodlanmaktadır (ASCII, EBCDIC, UNICODE v.b). Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 30

3 Bilgi Teknolojilerine Giriş DEĞERLENDİRME SORULARI Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan bölüm sonu testi bölümünde etkileşimli olarak cevaplayabilirsiniz. I. Veri (Data) ve Bilgi (Knowledge) eş anlamlı kavramlardır. II. Analog bilgisayarlar fiziksel değerleri ölçen bilgisayarlardır. III. Mekanik veri işleme sürecinde elektronik cihazlar kullanılır. 1. Yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur? c) I ve II d) II ve III I. Coğrafik olarak daha geniş bir alana hizmet eden ve telefon hatlarını, uyduları veya bu iletişim kanallarının bir kombinasyonunu kullanan ağlara Geniş Alan Ağları (WAN) denir. II. Bilgisayarda her karakter bir bit ile ifade edilir. III. İkinci kuşak bilgisayarlarda vakumlu lambalar kullanılmıştır. 2. Yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur? c) I ve II d) II ve III sayısının on altılık tabandaki karşılığı hangisidir? a) 1A b) 1B c) 1C d) 1D e) 1E MB büyüklüğündeki 10 adet CD ye ¼ oranında sıkıştırılarak yedeklenmiş olan bir bilginin açılmış hâli kaç TB dir? (Hesaplamalarınızda 1000 kullanınız.) a) b) 0.28 c) 28 d) 280 e) 360 Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 31

4 Bilgi Teknolojilerine Giriş I. Mikrobilgisayar sistemleri II. Analog bilgisayar sistemleri III. Merkezî bilgisayar sistemleri IV. Ağ sistemleri V. Genel amaçlı bilgisayarlar 5. Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri büyüklüklerine göre bilgisayarların sınıflandırılması kategorisinde yer almaz? c) I ve II d) I, II ve III e) I, III ve IV 6. LAN, MAN ve WAN yapıları arasındaki doğru büyüklük sıralaması aşağıdakilerden hangisidir? a) LAN>WAN>MAN b) MAN>WAN>LAN c) MAN>LAN>WAN d) WAN>MAN>LAN e) LAN>MAN>WAN 7. Harddisk, CD ve DVD depolama üniteleri arasındaki doğru büyüklük sıralaması aşağıdakilerden hangisidir? a) Harddisk>CD>DVD b) DVD>CD>Harddisk c) Harddisk>DVD>CD d) CD>DVD>Harddisk e) Harddisk>DVD>CD GB kaç MB tır? a) b) c) d) e) bitlik kodlama sistemi kaç karakteri temsil eder? a) 64 b) 128 c) 256 d) 512 e) 1024 Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 32

5 Bilgi Teknolojilerine Giriş 10. İkilik tabandaki sayısının onluk tabandaki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir? a) 76 b) 67 c) 74 d) 47 e) 80 Cevap Anahtarı 1.B, 2.A, 3.E, 4.A, 5.E, 6.D, 7.E, 8.A, 9.B, 10.B Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 33

6 Bilgi Teknolojilerine Giriş Özet Bilgisayar yazılım ve donanım olmak üzere iki temel bileşenden oluşmaktadır. Donanım bilgisayarı oluşturan temel bileşenlere verilen isimdir. Merkezî işlem birimi, anakart, bellek gibi bileşenler temel donanım birimleri bulunmaktadır. Temel donanım birimleri olamdan bilgisayarın sağlıklı bir şekilde çalışması mümkün değildir. Temel donanım birimlerinin haricinde bilgisayara takılan çok çeşitli girdi ve çıktı birimleri bulunmaktadır. Bu donanımlar bilgisayarın tam olarak kullanılması ve amaca göre hizmet etmesi sağlamaktadır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 32

7 Bilgi Teknolojilerine Giriş DEĞERLENDİRME SORULARI Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan bölüm sonu testi bölümünde etkileşimli olarak cevaplayabilirsiniz. 1. Aşağıdakilerden hangisi merkezî işlem birimi (CPU) için kullanılan yanlış bir ifadedir? a) İşlemcilerde hız, işlemcinin birim zamanda yapabildiği işlem sayısı olarak tanımlanır. b) İşlemciler, bir saniyede milyarlarca komutu işleyebilir. c) Sabit diskler merkezî işlem biriminden daha hızlıdır. d) Önbellek, CPU nun verileri daha hızlı alma isteğine karşı üretilen birimdir. e) Bilgisayarın eş zamanlı çalışması kontrol birimi tarafından sağlanır. I. Merkezî işlem biriminin fonksiyonu aritmetik ve mantık işlemleri yapmaktır. II. Ana belleğe verilen bir diğer isim haricî bellektir. III. Tek bir makine yönergesini proses etmek için gerekli işlemler serisine makine çevrimi denmektedir. 2. Yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur? b) I ve III c) Yalnız II d) Yalnız III Üzerinde çeşitli aygıtlar arasında veri iletimini sağlayan veri yollarını ve transistör, çip, entegre gibi bileşenleri barındıran plakaya... denir. 3. Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? a) Anabellek b) Anakart c) ISA d) CPU e) AGP 4. Aşağıdaki ifadelerden hangisi donanım birimleri için söylenemez? a) Harddisk hem giriş hem de çıkış birimidir. b) Anabellek verilerin kalıcı olarak saklandığı birimdir. c) Kızılötesi aracı ile kablosuz iletişim aracı sağlanır. d) Mikroişlemcinin hızı ve performansı bilgisayarın işlem gücünü belirler. e) Sunum cihazı görüntünün büyük bir zemine yansıtılmasını sağlayan bir çıkış birimidir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 33

8 Bilgi Teknolojilerine Giriş 5. Bilgisayarın fiziksel ve elektronik yapısını oluşturan aygıtların tümüne birden verilen ad nedir? a) Çevre Birimleri b) Aygıt c) Anakart (motherboard) d) Donanım e) Merkezî işlem birimi I. Mikrofon II. Hoparlör III. Tarayıcı 6. Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri diğer donanım birimleri arasında yer alır? c) I ve II d) II ve III Çözünürlük,. olarak yani inç başına düşen nokta sayısı olarak hesaplanır. 7. Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? a) Dpi b) Pixel c) VGA d) AGP e) DVI 8. Aşağıdakilerden hangisi anakarta tümleşik olarak üretilen donanım birimlerinden biridir? a) Ram b) Sabit disk c) Ses kartı d) Mikro İşlemci e) TV Kartı 9. Bilgisayardan elde edilen görüntünün daha büyük bir zemine yansıtılması için kullanılan araç aşağıdakilerden hangisidir? a) Monitör b) Tarayıcı c) Yazıcı d) Sunum cihazı e) Web kamera Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 34

9 Bilgi Teknolojilerine Giriş I. CD okuma II. DVD okuma III. DVD yazma 10. Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri DVD okuyucunun özellikleri arasında yer alır? c) I ve II d) II ve III Cevap Anahtarı: Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 35

10 Bilgi Teknolojilerine Giriş Özet Yazılımlar bilgisayar donanımları etkin bir şekilde kullanmak için geliştirilmiş araçlardır. Geliştirilme amaçlarına göre çeşitli isimler altında kategorize edilen yazılımlar uygulamaya yönelik veya sistem yönetimini gerçekleştiren yapıya sahiptirler. Kelime işlem, hesap tablosu, dosya yöneticileri ve veri tabanı yönetim sistemleri genel amaçlı uygulama yazılımları kapsamındadır. Ayrıca kullanıcıların çeşitli ihtiyaçlarını giderecek özel amaçlı yazılımlar da bulunmaktadır. Sistem yazılımları, donanımların kullanılması ve uygulama yazılımlarının çalışmalarına platform oluşturmaya olanak sağlayan yazılımlardır. İşletim sistemleri olarak isimlendirilen bu yazılımlar birçok firma tarafından geliştirilmekte ve kullanıma sunulmaktadır. Ayrıca açık kaynak kodlu olarak ifade edilen ve ücretsiz dağıtımları olan işletim sistemleri de bulunmaktadır. Linux türevleri ve Pardus açık kaynak kodlu ücretsiz işletim sistemlerine örnek olarak verilebilir. Yazılımlar programlama dilleri olarak tanımlanan uygulamalar kullanılarak geliştirilmektedir. Bu uygulamalar zaman içerisinde daha kolay kullanılabilir ve daha hızlı çalışabilir hale gelmiştir. Kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılayan yazılımların yanında çeşitli kötü amaçlara hizmet eden yazılımlar da geliştirilmektedir. Turuva atları, virüsler, ağ solucanları ve casus yazılımlar gibi çeşitli isimlerde ve farklı amaçlara hizmet eden birçok yazılım bulunmaktadır. Bu yazılımlar kullanıcıların kişisel bilgilerini çalma, bilgisayarlara farklı ortamlardan erişimlere olanak sağlama, donanım ve yazılıma zarar verme gibi olumsuz durumları meydana getirmektedirler. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 19

11 Bilgi Teknolojilerine Giriş DEĞERLENDİRME SORULARI Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan bölüm sonu testi bölümünde etkileşimli olarak cevaplayabilirsiniz. 1. Belli işlemleri yapmaktan çok problemlerin çözümünde yöneticilere yardımcı olmak amacıyla geliştirilmiş olan yazılımlara ne ad verilir? a) Uzman sistemler b) Proje yönetimi yazılımları c) Veri tabanı yönetim sistemleri d) Karar destek sistemleri e) Paket programlar 2. Büyük miktarlardaki verileri depolayıp bu verilere hızlı bir erişim sağlanmasına ve bu verilerden raporlar hazırlanmasına imkân veren yazılımlara ne ad verilir? a) Hesap tablosu yazılımları b) İşletim sistemi yazılımları c) Veri tabanı yönetim sistemleri d) Kelime işlem yazılımları e) Sunum yazılımları 3. Aşağıda verilen virüs ve Truva atları ilgili ifadelerden hangisi yanlıştır? a) Her ikisi de sisteme zarar vermek için hazırlanan yazılımlardır. b) Her iki yazılım da kendini kopyalayarak çoğaltma eğilimindedir. c) Truva atı kendini yararlı bir program gibi göstererek zarar verme amacındadır. d) Virüsler bulaştıkları sisteme zarar verirken kendilerini gizlerler. e) Virüsler bazen aktifleşmek için bir şartın yerine getirilmesini bekler. 4. Aşağıdakilerden hangisi Linux işletim sisteminin temel özellikleri arasında yer almaz? a) Açık kaynak kodlu işletim sistemleri arasında en çok tercih edilendir. b) İlk olarak Linux Torvalds tarafından UNIX işletim sistemi temel alınarak geliştirilmiştir. c) Geniş donanım desteğine sahiptir. d) Kaynak koduna herkes tarafından erişilebilir. e) Microsoft firması tarafından üretilmiştir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 20

12 Bilgi Teknolojilerine Giriş 5. Kullanıcıların bilgisayarı kullanabilmeleri için gerekli olan tüm programlara verilen genel ad aşağıdakilerden hangisidir? a) Donanım b) Derleyici c) Yorumlayıcı d) Yazılım e) Düzenleyici 6. İşletim sisteminin tüm özelliklerinin koordinasyonunu ve temel işlemlerin yönetimini yapan temel yapı aşağıdakilerden hangisidir? a) Yönetici program b) İş kontrol programı c) Giriş/çıkış kontrol sistemi d) Kütüphaneler e) Yöntemler I. Ubuntu II. Debian III. Windows 7. Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri açık kaynak kodlu işletim sistemlerindendir? c) I ve II d) II ve III 8. MS-DOS işletim sisteminin son sürümü aşağıdakilerden hangisidir? a) 1.02 b) 2.22 c) 4.50 d) 5.22 e) 6.22 Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 21

13 Bilgi Teknolojilerine Giriş 9. Başlat menüsü hangi Windows versiyonunda ortaya çıkmıştır? a) Windows 3.1 b) Windows 95 c) Windows XP d) Windows 7 e) Windows Microsoft Excel programı hangi üretkenlik yazılımı kategorisine girer? a) Kelime işlem b) Veri tabanı c) Sunum d) Hesap tablosu e) Çizim Cevap Anahtarı 1.D, 2.C, 3.B, 4.E, 5.D, 6. A, 7.C, 8.E, 9.B, 10.D Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 22

14 WINDOWS 8 - I Özet Windows 8 işletim sistemi daha önceki Windows sürümleri gibi temelde pencereler üzerinden işlemlerin yapılmasının yanısıra yeni bir kullanıcı arayüzüne sahiptir. Bu arayüz başlangıç ekranı olarak adlandırılmaktadır. Windows işletim sistemlerinde bilgiler dosyalar içerisinde saklanmakta ve dosyalar klasörlenebilmektedir. Tüm dosya ve klasörler bir sürücü altında yer almaktadır. Windows 8 işletim sisteminde masaüstü arkaplanı resmi, başlangıç ekranı rengi, uygulama sesleri gibi birçok özellik kullanıcı isteğine göre özelleştirilebilir. Windows 8 işletim sistemi çalıştırıldığında kullanıcılarını yeni bir arayüz olarak tasarlanan başlangıç ekranı karşılamaktadır. Başlangıç ekranından Masaüstü kutucuğu tuklanarak masaüstü görünümüne geçilebilir. Masaüstü görünümü kullanılarak, kullanıcılar çeşitli programları çalıştırabilir, dosya ve klasörlere erişim sağlayabilir veya internet vb. ağ yapılarına ulaşabilir. Masaüstü ekranının bir köşesinden diğer bir köşesine kadar uzanan çubuk Görev Çubuğu olarak adlandırılmaktadır. Başlangıç ekranı düğmesi, program veya uygulama simgeleri, tarih-saat bilgisi ve bildirim simgeleri görev çubuğu üzerinde bulunur. Windows 8 den önceki sürümlerde bulunan Bilgisayar/Bilgisayarım adlı konum Windows 8 le birlikte Bu Bilgisayar olarak adlandırılmaktadır. Bu bilgisayar penceresi kullanılarak bilgisayardaki tüm dosya ve klasörlere arişilebilir ve bunlar içerisinde arama yapılabilir. Bilgisayardan silinen dosya ve klasörlerin tekrar geri alınabilmesi için tutuldukları klasör Geri Dönüşüm Kutusu olarak adlandırılır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 18

15 WINDOWS 8 - I Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan bölüm sonu testi bölümünde etkileşimli olarak cevaplayabilirsiniz. DEĞERLENDİRME SORULARI 1. I. Dosya II. Sürücü III. Klasör Yukarıdaki nesnelerin hiyerarşik yapısı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? a) II III I b) II I III c) I II III d) I III II e) II I III 2. Bilgisayarda arama yaparken son üç harfi AÖF, uzantısı.docx olan dosyanın arama kriteri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? a) ATAAÖF.docx b) *AÖF*.*docx c) *AÖF.docx d) AÖF***.docx e) AÖF.*** 3. Ekranın anlık görüntüsünü panoya kopyalamak için kullanılan tuş aşağıdakilerden hangisidir a) Scroll Lock b) Space Bar c) Print Screen d) Back Space e) Pause/Break 4. Windows 8 arayüzü masaüstü ve simgelerin dışında diye adlandırılan bileşenlerden oluşmaktadır. Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? a) Uygulama b) Canlı kutucuklar c) Sürücü d) Dosya e) Klasör Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 19

16 WINDOWS 8 - I 5. Bilgisayar kullanılırken herhangi bir ekrandan masaüstü görünümüne dönmek için aşağıdaki tuş bileşenlerinden hangisi kullanılmalıdır? a) + A b) + B c) + C d) + D e) + M 6. I. Resimli parola II. Uygulamalar III. Başlangıç ekranı Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Windows 8 işletim sistemi ile birlikte gelen yenilikler arasında yer alır? c) I ve II d) II ve III 7. I. Nesneleri doğrudan silmek için Shift+Delete tuş bileşeni kullanılır. II. Geri dönüşüm kutusuna gönderilen nesneler bilgisayardan tamamen silinir. III. Geri dönüşüm kutusunun disk kullanım alanı değiştirilemez. Geri dönüşüm kutusuna ilişkin yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur? c) I ve II d) II ve III 8., geçerli klasörün içeriğinin ve arama sonuçlarının görüntülendiği bölümdür. Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? a) Şerit b) Gezinti bölmesi c) Ayrıntılar bölmesi d) Dosya listesi e) Önizleme bölmesi Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 20

17 WINDOWS 8 - I 9. I. Mobil aygıtlarda kullanılabilir. II. Eski Windows sürümlerine göre daha yavaş açılır. III. Dokunmatik ekran desteğine sahiptir. Windows 8 işletim sistemiyle ilgili yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur? c) I ve III d) II ve III 10. Açık olan ve çalışan program veya uygulamalar.. üzerinde düğme şeklinde görünmektedir. Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? a) Adres çubuğu b) Görev çubuğu c) Durum çubuğu d) Bildirim alanı e) Sütun başlıkları Cevap Anahtarı 1.A, 2.C, 3.C, 4.B, 5.D, 6.E, 7.A, 8.D, 9.C, 10.B Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 21

18 WINDOWS 8 - II Özet Windows 8 işletim sisteminde bilgisayarı kişiselleştirmeye yönelik farklı kullanıcı hesapları oluşturulabilir. Bu işletim sisteminde yönetici hesabı, standart hesap ve çocuk hesabı olmak üzere 3 tip hesap türü bulunmaktadır. Microsoft hesabı kullanılarak Windows mağazasından uygulamalar indirilebilir ve kullanıcıya ait tüm aygıtlar senkronize edilebilir. Windows işletim sisteminde çevrimiçi depolama alanı olarak OneDrive uygulaması kullanılmaktadır. OneDrive uygulamasına Microsoft hesabıyla erişilebilir ve kullanıcıya ait tüm aygıtlardan bu depolama alanındaki içeriklere erişilebilir. Windows işletim sisteminde dosya, belge, klasör gibi kavramlar nesne olarak ifade edilmektedir. Nesneler; yeniden isimlendirilebilir, silinebilir, kopyalanabilir veye başka bir depolama alanına taşınabilir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 13

19 WINDOWS 8 - II DEĞERLENDİRME SORULARI Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan bölüm sonu testi bölümünde etkileşimli olarak cevaplayabilirsiniz. 1. Nesne isimlendirme ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? a) En fazla 255 karakter kullanılır. b) Nesne kullanımda iken ismi değiştirilebilir. c) /\* gibi karakterler kullanılmaz. d) F2 tuşu ile nesne isim çerçevesi aktifleştirilir. e) Yeni nesne ismini onaylamak için ENTER tuşu kullanılır. 2. I. Yönetici hesabı II. Standart hesap III. Çocuk hesabı Yukarıdakilerden hangisi ya da hangiler Windows 8 işletim sisteminde oluşturulabilecek hesap türleri arasında yer alır? c) I ve II d) II ve III 3. Aşağıdakilerden hangisi Windows 8 işletim sistemindeki oturum açma seçenekleri arasında yer almaz? a) Parola b) Resimli Parola c) Pin d) Desen e) Parola İlkesi 4. I. Çevrimiçi depolama alanıdır. II. Microsoft hesabıyla erişilebilir. III. Sadece uygulama üzerinden kullanılabilir. OneDrive depolama alanına ilişkin yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri doğrudur? c) I ve II d) II ve III Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 14

20 WINDOWS 8 - II 5. seçeneği kullanılarak bilgisayar uyandırıldığında parola kullanım özelliği etkinleştirilebilir. Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? a) Parola ilkesi b) Pin c) Resimli parola d) Uyku modu parolası e) Güçlü Parola 6. I. Ardışık seçim yapılırken Shift tuşu kullanılır. II. Fare ile seçim yapılabilir. III. Klavye ile seçim yapılırken yön tuşları kullanılır. Nesne seçimine yönelik yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur? c) I ve II d) II ve III 7. I. Delete tuşu kullanılabilir. II. Sağ tuş menüsündeki sil seçeneği kullanılabilir. III. Shift+Delete tuş bileşeni kullanılabilir. Nesne silme işleminde, nesneyi geri dönüşüm kutusuna göndermeden silme işlemi için yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri kullanılabilir? c) Yalnız III d) II ve III Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 15

21 WINDOWS 8 - II 8. I. Yerel hesap ve Microsoft hesabı olmak üzere iki şekilde oturum açılabilir. II. Yeni kullanıcı hesapları eklenebilir. III. Yerel hesap oluşturulurken e-posta adresi girilir. Windows 8 işletim sisteminde kullanıcı hesaplarına ilişkin yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur? c) I ve II d) II ve III 9. I. +H Paylaşım düğmesini açma II. III. +I Ayarlar düğmesini açma +K Cihazlar düğmesini açma Yukarıdaki kısayol ve işlevi eşleştirmelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur? c) I ve II d) II ve III 10. I. Ctrl+K Kopyala II. Ctrl+X III. Ctrl+V Kes Yapıştır Yukarıdaki kısayol ve işlevi eşleştirmelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur? c) I ve II d) II ve III Cevap Anahtarı 1.B, 2.E, 3.D, 4.C, 5.A, 6.E, 7.C, 8.C, 9.E, 10.D Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 16

22 WINDOWS 8 - III Özet Denetim masası kullanılarak bilgisayarda bulunan donanım ve yazılımların organizasyonu sağlanmaktadır. Klavyenin imleç hızı ve farenin düğme yapılandırılması gibi ayarlar denetim masası üzerinden yapılmaktadır. Denetim masasında bulunan Bölge bağlantısıyla dil ayarlamaları, kişiselleştirme ayarları ile görsel bileşenlerin ve ses ayarlarının yapılması imkânı bulunmaktadır. Tarih ve Saat ayarları ile bilgisayarın tarihi, saati ve bulunulan saat dilimi değiştirilebilmektedir. Programlar ve özellikler bileşeni program ve Windows özelliklerini değiştirmek ve kaldırmak için kullanılmaktadır. Bilgisayara yeni bir donanım eklemek için aygıtlar ve yazıcılar bileşeni kullanılırken yüklü donanımların özellikleri aygıt yöneticisi penceresinden görüntülenebilmektedir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 20

23 WINDOWS 8 - III DEĞERLENDİRME SORULARI 1. bilgisayar sistemindeki tüm yazılım ve donanım birimlerine yönelik ayar yapma imkânı tanır. Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan bölüm sonu testi bölümünde etkileşimli olarak cevaplayabilirsiniz. Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? a) Denetim Masası b) Belgeler c) Donatılar d) Aygıtlar ve Yazıcılar e) Yardım ve Destek 2. Fare özellikleri penceresindeki tıklama kilidi seçeneğinin görevi nedir? a) Birincil ve ikincil düğme ayarını değiştirme b) Çift tıklama hızını ayarlama c) Fare tuşu sürekli basılı tutulmadan işlem yapma d) Fare işaretçisinin görüntüsünü değiştirme e) CTRL tuşu ile işaretçinin yerini belirleme 3. Aşağıdakilerden hangisi Denetim Masasındaki Bölge bileşeni yardımıyla yapılan ayarlardan biri değildir? a) Geçerli konum bilgisini belirleme b) Para birimi simgesini değiştirme c) Sayı görüntülemedeki ondalık ayracı belirleme d) Ekran koruyucu seçeneklerini değiştirme e) Tarih görüntüleme ayarını değiştirme Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 21

24 WINDOWS 8 - III 4. Aşağıdakilerden hangisi kişiselleştirme penceresi yardımıyla yapılabilecek ayarlardan biri değildir? a) Masaüstü arka planı b) Pencere rengi ve görünümü c) Masaüstü simgelerinin görüntülenmesi d) Çözünürlük ayarları e) Tarih ve saat ayarı 5. Aşağıdakilerden hangisi Denetim Masasındaki Programlar ve Özellikler penceresi yardımıyla yapılır? a) Yazıcı ayarları b) Monitör seçimi c) Program kaldırma d) Aygıt ayarları e) Sürücü güncelleme 6. I. Kategori II. Büyük simgeler III. Küçük simgeler Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri denetim masası görüntüleme ölçütü olarak kullanılabilir? c) I ve II d) II ve III 7.. ayarı ile pencere kenarlıklarının şeffaflık seviyesi belirlenebilmektedir. Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? a) Renk saydamlığı b) Renk tonu c) Renk belirteci d) Renk yoğunluğu e) Renk düzenleyici Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 22

25 WINDOWS 8 - III 8. I. Programlar kaldırılıp değiştirilebilir. II. Windows özellikleri açılıp kapatılabilir. III. Yüklü güncelleştirmeler görüntülenebilir. Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Programlar ve Özellikler penceresinden yapılabilir? c) I ve II d) II ve III 9. bilgisayarın sahip olduğu tüm donanımların listelenmesini sağlamaktadır. Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? a) Görev yöneticisi b) Aygıt yöneticisi c) Program yöneticisi d) Yazılım yöneticisi e) Donanım yöneticisi 10. Windows un takılan yeni donanımı otomatik olarak algılayıp gerekli dosyaları varsa kendiliğinden yükleyerek donanımı kullanıma hazır hâle getirmesi işlemi ne olarak adlandırılmaktadır? a) Tak kullan özelliği b) Otomatik yükleme özelliği c) Sürücü yükleme özelliği d) Aygıt ekleme özelliği e) Donanım güncelleme özelliği Cevap Anahtarı 1.A, 2.C, 3.D, 4.E, 5.C, 6.E, 7.D, 8.E, 9.B, 10.A Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 23

26 Özet WINDOWS 7 - IV Donatılar bölümü Windows işletim sistemi ile birlikte gelen ücretsiz ve çok kullanışlı olan programların erişimi için kullanılan bölümdür. Bu bölümde sistem özelliklerini organize etme ve belge, resim, ses vb. oluşturma için kullanılabilecek birçok program bulumaktadır. Not defteri sadece metin oluşturmak için kullanılabilirken Worpad görsel destekli metinler oluşturmada kullanılır. Karakter eşlem programı klavye ile oluşturulamayan özel karakterleri metinlere eklemede kullanılmaktadır. Paint programı, içinde barındırdığı araçlar ile resim oluşturma ve resimleri düzenleme işlemlerine imkan veren bir programdır. Hesap makinesi bilimsel ve basit olamk üzere iki farklı yapıda kullanılabilmektedir. Disk yazılan program dosyalarının biraraya getirilmesi için disk birleştirici isimli yazılım kullanılmaktadır. Ayrıca sistemi geri yükleme programı ile sistem daha önceki bir tarihe döndürülebilir. Bu işlemden dosya ve programlar etkilenmez. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 13

27 WINDOWS 7 - IV Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan bölüm sonu testi bölümünde etkileşimli olarak cevaplayabilirsiniz. DEĞERLENDİRME SORULARI 1. Aşağıdaki işlemlerden not defteri programında yapılamaz? a) Metne resim ekleme b) Yazı tipini değiştirme c) Yazı boyutunu değiştirme d) Belge yazdırma e) Sözcük kaydırma 2. WordPad programında bir belge kaydedilirken varsayılan dosya uzantısı aşağıdakilerden hangisidir? a) TXT b) RTF c) DOC d) XLS e) PDF 3. Donatılar bölümündeki Paint programı hangi amaçla kullanılmaktadır? a) Metin oluşturma b) Sunum hazırlama c) Veri depolama d) Hesaplama yapma e) Resim yapma 4. Ses kaydedicisi programını görüntülemek için azlenmesi gereken yol aşağıdakilerden hangisidir? a) Başlat Tüm Programlar Donatılar Ses Kaydedicisi b) Başlat Tüm Programlar Donatılar Ses Ses Kaydedicisi c) Başlat Tüm Programlar Donatılar Eğlence Ses Kaydedicisi d) Başlat Tüm Programlar Donatılar Donatım Ses Kaydedicisi e) Başlat Tüm Programlar Donatılar Sistem Araçları Ses Kaydedicisi 5. Sistemi geri yükleme ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? a) Sistemi geri yüklemek için geri yükleme noktasının olması gerekir b) Geri yükleme noktası otomatik olarak oluşturulabilir c) Geri yükleme işleminde program ve sürücüler etkilenir d) Geri yükleme işlemi belgeleri etkiler e) Birden fazla geri yükleme noktası oluşturulabilir Cevap Anahtarı 1.A, 2.B, 3.E, 4.A, 5.D Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 14

28 Özet Word 2010 Word programı çeşitli amaçlara hizmet eden belgeler oluşturmak için kullanılan bir kelime işlem programıdır. Office paketi içersinde bulunan bu program yardımıyla resim, grafik vb. görsel unsurların bulunduğu belgeler hazırlanabilmektedir. Bu programda yer alan tüm komutlar şerit bileşenlerinin altında gruplanmıştır. Ortak özelliklerine göre gruplanan bu bileşenlerin dışında dosya menüsü kullanılarak temel işlemlere erişmek mümkündür. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 13

29 Word 2010 DEĞERLENDİRME SORULARI Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan bölüm sonu testi bölümünde etkileşimli olarak cevaplayabilirsiniz. 1. Word programında bulunan tüm komutların yer aldığı bölümün adı nedir? a) Şerit b) Düzenleme alanı c) Kaydırma çubuğu d) Yakınlaştırma kaydırıcısı e) Durum çubuğu 2. Sekme yapısı ile ilgili ifadelerden hangisi veya hangileri doğrudur? I. Herbir sekme birbirine benzer komutları barındırır. II. III. Sekmelerdeki benzer komutlar gruplar altında toplanmıştır. Sekmelerdeki komutlara klavye tuşları kullanılarak erişilebilir. c) Yalnız III d) I ve II 3. Word programı ile ilgili ifadelerden hangisi yanlıştır? I. Kelime işlem programıdır. II. III. Eski versiyon Word dökümanlarını görüntülemez. Ofis paket programı ile bilgisayara yüklenir. a. Yalnız I b. Yalnız II c. Yalnız III d. I ve II e. I, II ve III Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 14

30 Word Word programında hazırlanan bir belgenin standart dosya uzantısı aşağıdakilerden hangisidir? a).xlsx b).docx c).pdf d).aac e).png 5. Aşağıdaki araçlardan hangisine yönelik bağlamsal sekme bulunmaz? a) Tablolar b) Çizimler c) Diyagramlar d) Grafikler e) Metinler Cevap Anahtarı 1.A, 2.E, 3.B, 4.B, 5.E Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 15

31 Özet Word 2010 Word programında metin tabanlı belgeler oluşturmakta kulanıldığı için çok güçlü yazım düzenleme araçlarına sahiptir. Mevcut veya hazırlanacak bir metnin yazı tipi, boyutu, vurgu öğeleri, özel matematiksel yazımları bu program sayesinde yapılabilmektedir. Ayrıca paragraf organizasyonu, hizalama işlemleri ve girinti ayarları ile istenilen metin yerleşim organizasyonu tüm belge veya belirli metin parçalarına uygulanabilmektedir. Stil bileşenleri ile metinlerin standart bir yapıya kavuşturulması ve daha kolay biçimlendirilmesi mümükündür. Madde işaretleri, numaralandırma ve çok düzeyli liste yapıları ile metin içersindeki bilgiler kolaylıkla daha organize hale getirilebilmektedir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 19

32 Word 2010 DEĞERLENDİRME SORULARI Değerlendirme sorularını ilgili ünite başlıkları altında yer alan bölüm sonu testi bölümünde etkileşimli olarak cevaplayabilirsiniz. 1. Aşağıdaki işlemlerden hangisi giriş sekmesinden yapılamaz? a. Kes Kopyala Yapıştır b. Madde İşaretleri Numaralandırma c. İki Yana Yasla d. Kenar Boşlukları e. Girintiyi Artır 2. Aşağıda verilen tuş kombinasyonu ve görev eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? a. Ctrl + X Kes b. Ctrl + Shift + A Altı Çizgili c. Ctrl + T İtalik d. Crtl + Shift + F3 Büyük / Küçük harf değiştir e. Crtl + Shift + C Biçimi kopyala 3. Yukarıdaki şekilde gösterilen araç ile hangi işlem yapılır? a. Gölgelendirme b. Metin Vurgu Rengi c. Yazı Tipi Rengi d. Metin Efektleri e. Yazı Tipini Daralt 4. Seçili bir metnin belirtilen tarafına kenarlık eklemek için kullanılan araç aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? a. Sayfa Düzeni Sekmesi Sayfa Arkaplanı Grubu Sayfa Kenarlıkları b. Giriş sekmesi Paragraf Grubu Kenarlıklar c. Giriş Sekmesi Yazı Tipi Grubu Kenarlıklar d. Giriş Sekmesi Stiller Grubu Kenarlıklar e. Sayfa Düzeni Sekmesi Sayfa Arkaplanı Grubu Sayfa Kenarlıkları Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 20

33 Word Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri kullanılarak otomatik liste oluşturulabilir? I. Madde İşaretleri II. III. Numaralandırma Çok Düzeyli Liste a. Yalnız I b. Yalnız II c. Yalnız III d. I ve II e. I,II ve III Cevap Anahtarı 1.D, 2.D, 3.C, 4.B, 5.E Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 21

34 Özet Word 2010 Çeşitli bilgileri bir arada sunmak için kullanılan iyi düzenlenmiş bir belgenin oluşturulmasını kolaylaştırmak için birçok bileşen ve komut bulunmaktadır. Bu bileşenler arasında tablolar önemli bir yer tutmaktadır. Tablolar üzerinde hazır stiller kullanılarak göreselleştirilebilmekte ve satırlar veya sütunlar için ekleme, çıkarma, birleştirme gibi işlemler yapılabilmektedir. Word programı belgeye resim ekleme, resimi organize etme ve belgeye konumlandırma noktasında birçok araca sahiptir. Word programı temel yapı olarak sayfalar ile çalışmaya imkan veren bir organizasyona sahiptir. Bu noktada çeşitli sayfa organizasyon bileşenlerine sahiptir. Bu bileşenler ile sayfa boyutu, yönlendirmeleri, sütun yapıları, kenar boşlukları, filigran vb. bileşenler bulunmaktadır. Ayrıca dipnot, sonnot, alt bilgi, üst bilgi gibi bileşenler ile sayfalar istenilen şekilde organize edilmektedir. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 22

35 Word 2010 DEĞERLENDİRME SORULARI Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan bölüm sonu testi bölümünde etkileşimli olarak cevaplayabilirsiniz. 1. Belgeye resim, grafik vb. görselleri dahil etmede kullanılan çizimler grubu hangi sekmede yer alır? a) Giriş b) Ekle c) Sayfa Düzeni d) Başvurular e) Gözden Geçir 2. Aşağıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur? I. Tablolar satır ve sütunlardan oluşur. II. Tabloya yeni bir satır veya sütun eklenebilir. III. Belgedeki metin tabloya dönüştürülebilir. b) I ve III c) Yalnız II d) Yalnız III 3. Grafik oluşturmada kullanılan değerlerin yazıldığı programın adı nedir? a) Excel b) PowerPoint c) Access d) Publisher e) Outlook 4. Word programındaki kesmeler özelliğinin görevi nedir? a) Sayfayı sütunlara ayırmak b) Resimleri biçimlendirmek c) Sayfa sonu oluşturmak d) Tablodan hücre silmek e) Kelimeleri bölerek hecelemek Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 23

36 Word Word programında tüm belgenin arkasına şirket logosu, sloganı vb. bilgileri silik bir biçimde bastırmaya yarayan özellik aşağıdakilerden hangisidir? a) Grafik b) Dipnot c) Sonnot d) Baskı Önizleme e) Filigran Cevap Anahtarı: 1.B, 2.E, 3.B, 4.C, 5.E Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 24

37 Özet Word 2010 Çok sayfalı belgelerde yapılacak değişiklikler için bul, değiştir, git ve seç araçlarının kullanımı zaman açısından oldukça önemlidir. Bu araçlar sayesinde belgede anahtar kelimeler kullanılarak arama yapılabilir, aramalar vurgulanabilir ve bir kelime veya ifade istenilen başka bir kelime veya ifade ile değiştirilebilir. Belgede bulunan sözcükler sayılabilir ve bu sözcüklere yönelik imla denetimleri yapılabilir. Word programı birden fazla kullanıcının oluşturduğu belgelerde oldukça kullanışlı olan değişiklikleri izle ve açıklama ekle bileşenlerine sahiptir. Bu bileşenler yardımıyla belgede yapılan değişikliklerin tamamı görülebilir, istenirse değişiklikler onaylanabilir veya iptal edilebilir. Ayrıca hazırlanan belgeler çeşitli şekillerde koruma altına alınabilir. Parola oluşturma, kişlere göre izinleri kısıtlama, dijital imza ekleme bu yöntemler arasında yer alır. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 18

38 Word 2010 DEĞERLENDİRME SORULARI Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan bölüm sonu testi bölümünde etkileşimli olarak cevaplayabilirsiniz. 1. Belgede geçen proses ifadeleri yerine işlem süreci ifadesini yazdırmaya yarayan komut aşağıdakilerden hangisidir? a) Bul b) Git c) Seç d) Değiştir e) Değişiklikleri izle 2. Metin oluşturulurken AÖF ifadesini Açıköğretim Fakültesi ifadesine çevirmek için kullanılan otomatik düzeltme seçeneği aşağıdakilerden hangisidir? a) Biçimlendirmeyi çevir b) Metni yazarken değiştir c) Özel ifadeleri çevir d) Tanıma göre değiştir e) Otomatik olarak dönüştür 3. Belgede bulunan bir ifadeye açıklama eklemek için hangi sekme kullanılmalıdır? a) Gözden Geçir b) Başvurular c) Görünüm d) Sayfa Düzeni e) Ekle 4. Aşağıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur? I. Değişiklikleri izle seçeneği aktifken yapılan ekleme işleminin altı çizgiyle çizilir. II. Değişiklikleri izle seçeneği aktifken yapılan silme işleminin üstü sarı çizgiyle çizilir. III. Silme işlemi yapılan bir metin üzerine fare ile gelindiğinde değişikliği yapan kişi, yaptığı tarih ve saat görüntülenir. c) I, II d) I, III e) I, II, III Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 19

39 Word Dosya menüsünde bulunan Belgeyi Koru seçeneği kullanılarak aşağıdakilerden hangisi yapılamaz? a) Belge içeriği düzenlenmeye karşı şifrelenebilir. b) Belgeye dijital imza eklenebilir. c) Belgenin bulunduğu klasör şifrelenebilir. d) Belge içeriği kişilere göre kısıtlanabilir. e) Belge salt okunur hale getirilebilir. Cevap Anahtarı: 1.D, 2.B, 3.A, 4.D, 5.C Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 20