Chapter 18. Sabit Döviz Kurları ve Döviz Piyasası Müdahalesi. Slides prepared by Thomas Bishop

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Chapter 18. Sabit Döviz Kurları ve Döviz Piyasası Müdahalesi. Slides prepared by Thomas Bishop"

İbrahi̇m Sezen
7 yıl önce
İzleme sayısı:

2 Önizleme Merkez bankası bütçesi Döviz piyasası müdahalesi ve para arzı Merkez Bankası döviz kurunu nasıl sabitler Sabit döviz kurları, devalüasyon Finansal piyasa krizleri ve sermaye kaçışı (capital flight) Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 17-2

kurları, devalüasyon Finansal piyasa krizleri ve sermaye kaçışı

3 Giriş Birçok ülke, döviz piyasalarına müdahale ederek, döviz kurlarını bir para birimine ya da bir para birimleri grubuna karşı sabitlemeye ( peg ) çalışır. Esnek (flexible) ya da dalgalı(floating) döviz kuru olan birçok ülke aslında gözetimli dalgalanma (managed floating) döviz kuru uygulamaktadır. Merkez Bankası zaman zaman para ve varlık satıp alarak döviz kurunu yönetir (manages), özellikle de döviz kuru volatilesi arttığı zamanlarında. Merkez bankaları döviz piyasalarına nasıl müdahale eder? Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 17-3

Esnek (flexible) ya da dalgalı(floating) döviz kuru olan birçok ülke aslında gözetimli dalgalanma (managed floating) döviz kuru

4 Merkez Bankası Müdahalesi ve Para Arzı Merkez bankası döviz piyasasına müdahalesinin etkilerini incelemek için önce merkez bankası için basit bir bütçe hazırlayalım. Bu bütçe merkez bankasının varlık ve yükümlülüklerini kaydeder. Bütçede çifte kayıt muhasebesi (double booking keeping) uygulanır: her işlem bütçeye iki kere kaydedilir. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 17-4

Bu bütçe merkez bankasının varlık ve yükümlülüklerini kaydeder.

5 Merkez Bankasının Bilançosu (Balance Sheet) Varlıklar (Assets) Yabancı varlılar (resmi uluslararası rezervler) (official international reserves) Yabancı devlet tahvilleri (Foreign government bonds) Altın Yerli varlıklar Yerli devlet tahvilleri (Domestic government bonds) Yerli bankalara verilen krediler (Loans to domestic banks) (ABD de discount loans denir) Yükümlülükler (Liabilities) Yerli banka mevduatları (Deposits of domestic baks) Dolaşımdaki para (eskiden merkez bankaları vatandaşlara para karşılığında altın vermekle yükümlüydüler) Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 14-5

(Loans to domestic banks) (ABD de discount loans denir) Yükümlülükler (Liabilities) Yerli banka mevduatları (Deposits of domestic baks) Dolaşımdaki para

6 Merkez Bankasının Bilançosu (Balance Sheet) (devam) Varlıklar = Yükümlülükler + Net değer Net değeri sabit varsayarsak, Varlıklarda bir artış yükümlülüklerde eşit bir artışa neden olur. Varlıklarda bir azalış yükümlülüklerde eşit bir azalış neden olur. Merkez Bankalarının bütçelerindeki değişiklikler dolaşımdaki parada ya da bankaların mevduatlarında değişikliklere neden olur, bu da para arzında değişiklikleri doğurur. Eğer bankaların merkez bankasındaki mevduatları artarsa, bankalar bu ekstra fonları müşterilerine kredi (borç) olarak verebilirler, böylece dolaşımdaki para miktarı artar. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 17-6

Merkez Bankalarının bütçelerindeki değişiklikler dolaşımdaki parada ya da bankaların mevduatlarında değişikliklere neden olur, bu da para arzında değişiklikleri

7 Varlıklar, Yükümlülükler ve Para Arzı Merkez bankası tarafından herhangi bir varlık alımı merkez Bankası tarafından para ya da çek ile ödenir, Her ikisi de yerli para üzerindendir, ve Her ikisi de dolaşımdaki para arzını arttırır. Bu işlem varlık ve yükümlülüklerde eşit artışa neden olur. Merkez bankası yerli tahviller ya da yabancı tahviller satın alırsa, yerli para arzı artar. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 17-7

arzını arttırır. Bu işlem varlık ve yükümlülüklerde eşit artışa neden olur.

8 Varlıklar, Yükümlülükler ve Para Arzı (devam) Merkez bankası tarafından herhangi bir varlık satımı merkez bankasına para ya da çek ile ödenir, Her ikisi de yerli para üzerindendir, ve Merkez Bankası parayı kasalarına koyar ya da bankaların mevduat miktarlarını düşürür, Her ikisi de dolaşımdaki para arzını azaltır. Bu işlem varlık ve yükümlülüklerde eşit azalışa neden olur. Merkez bankası yerli tahviller ya da yabancı tahviller satarsa, yerli para arzı azalır. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 17-8

düşürür, Her ikisi de dolaşımdaki para arzını azaltır. Bu işlem varlık ve yükümlülüklerde eşit azalışa neden olur.

9 Varlıklar, Yükümlülükler ve Para Arzı (devam) Merkez bankasının yerli varlık piyasasında alım/satım gerçekleştirerek para arzını değiştirdiği işlemlere açık piyasa işlemleri (OMO-Open Market Operations) denir. Merkez bankası para arzını yapancı varlık alım/satımı ile de değiştirebilir. Bu işlemlere döviz piyasası müdahalesi (forein exchange intervention) denir. Merkez bankası para arzını zorunlu karşılık oranlarını (reserve requirements) değiştirerek de kontrol edebilir. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. 14-9

Merkez bankası para arzını yapancı varlık alım/satımı ile de değiştirebilir.

10 Döviz Piyasası (Foreign Exchange Markets) Merkez Bankaları döviz piyasalarında yabancı devlet tahvilleri takas ederler. Yabancı para mevduatları ve yabancı devlet tahvilleri çoğu zaman ikame edilebilir: ikisi de yabancı para cinsinde olan oldukça likit varlıklardır. Alınıp satılan yabancı para mevduatları ve yabancı devlet tahvillerinin miktarları döviz kurunu etkiler. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved

Yabancı para mevduatları ve yabancı devlet tahvilleri çoğu zaman ikame edilebilir: ikisi de yabancı para

Benzer belgeler

Chapter 15. Para, Faiz Oranları ve Döviz Kurları. Slides prepared by Thomas Bishop. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved.

Chapter 15. Para, Faiz Oranları ve Döviz Kurları. Slides prepared by Thomas Bishop. Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Chapter 15 Para, Faiz Oranları ve Döviz Kurları Slides prepared by Thomas Bishop Copyright 2009 Pearson Addison-Wesley. All rights reserved. Önizleme Para Nedir? Para arzının kontrolü Parasal varlık tutma