RİSK BÜLTENİ. (Nisan 2012) BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU. Bilgi ve Önerileriniz İçin: Risk Yönetimi Dairesi

Transkript

1

2

3 BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU (Nisan 2012) Bilgi ve Önerileriniz İçin: Risk Yönetimi Dairesi E-posta: Tel: (212) Faks: (212)

4 BU BÜLTEN KAMUOYUNU BİLGİLENDİRME AMACIYLA HAZIRLANMIŞTIR. BÜLTENDE YER ALAN BİLGİLERE DAYANARAK ALINACAK KARARLARIN SONUÇLARINDAN BDDK SORUMLU TUTULAMAZ. BÜLTENDEN KAYNAK GÖSTERİLMEK SURETİYLE ALINTI YAPILABİLİR. BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU ATATÜRK BULVARI NO: KAVAKLIDERE ANKARA-TÜRKİYE İLETİŞİM BİLGİLERİ: RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ TEL: (212) , FAKS: (212) E-posta: BU YAYIN TÜM İÇERİĞİ İLE BDDK İNTERNET SAYFASINDA YER ALMAKTADIR. BDDK AROKS DOKÜMAN MERKEZİNDE 110 ADET BASILMIŞTIR. BASIM TARİHİ:

5 İÇİNDEKİLER I. DENETİM OTORİTELERİ VE DÜZENLEMELER... 1 A. Avrupa Komisyonu: Gölge Bankacılık Konusunda Aksiyon Alınması... 1 B. EBA: Bankaların Sermaye Planlarının Gözden Geçirilmesi... 2 C. EBA: Basel III İzleme Çalışması... 3 D. EBA: Büyük Risklerin Raporlanması Hakkında Teknik Uygulama Standartlarına Yönelik İstişare Metni... 4 E. EBA: OTC Türevleri İçin Risk Azaltım Tekniklerine İlişkin Teknik Standartlar İstişare Metni... 4 F. EBA: Özkaynaklara Yönelik Düzenleyici Teknik Standartlar İstişare Metni... 5 G. FED: Dodd-Frank Yasası- Swapları Dışarıda Bırakma Kuralı... 6 H. FED: Kapsamlı Sermaye Analizi ve Stres Testi Sonuçları... 6 I. FED: Dodd-Frank Yasası ve 166 ncı Bölümler... 6 J. ESMA: Açığa Satış İşlemlerine Yönelik Teknik Standartlar Taslağı... 7 K. FSMA: Açığa Satış Kurallarında Değişiklik... 7 L. FMA: Uluslararası Çapta Faaliyet Gösteren Avusturya Bankalarının Faaliyetlerinin Sürekliliğinin Teyidine Yönelik Rehber... 8 M. FSA: Merkezi Karşı Taraflarca Yapılan Karşı Taraf Kredi Riski Yönetimine İlişkin Görüşler... 9 N. APRA: Basel III Sermaye Reformları... 9 II. ULUSLARARASI KURULUŞLARIN ÇALIŞMALARI A. FSB Bağımsız Denetimin Finansal İstikrara olan Katkısının Artırılması Mevduat Sigorta Sistemlerine İlişkin Gözden Geçirme İsviçre ve Kanada ya İlişkin Gözden Geçirmeler B. JOINT FORUM Grup-içi Destek Tedbirleri C. IASB Devletten Alınan Düşük Faizli Kredilerin Muhasebeleştirilmesi Ölçüm ve Sınıflama Yöntemlerindeki Farklılıkların Azaltılması D. ISDA Yunanistan CDS Kredi Temerrüdü Faiz Swapı Azaltımı: İlerleme Raporu... 14

6 III. DİĞER A. MAKALE/RAPOR ESMA IMF BIS DÜNYA BANKASI TÜRKİYE BANKALAR BİRLİĞİ DNB B. HABERLER... 24

7 KISALTMALAR APRA BCBS BIS CRA CRD DNB EBA EIOPA ESMA FASB FDIC FED FSA FSB FSMA IAIS IASB IOSCO IMF IFRS ISDA : Avustralya Denetim Otoritesi - Australian Prudential Regulation Authority : Basel Bankacılık Denetim Komitesi - Basel Committee on Banking Supervision : Uluslararası Ödemeler Bankası - Bank for International Settlements : Kredi Derecelendirme Kuruluşu-Credit Rating Agency : Sermaye Yeterliliği Direktifi (2006/48-49) - Capital Requirements Directive : Hollanda Merkez Bankası - De Nederlandsche Bank : Avrupa Bankacılık Otoritesi-European Banking Authority (eski CEBS) : Avrupa Sigorta ve Mesleki Emeklilik Otoritesi European Insurance and Occupational Pensions Authority : Avrupa Birliği Sermaye Piyasaları Otoritesi European Securities and Markets Authority (eski CESR) : Finansal Muhasebe Standartları Kurulu - Financial Accounting Standards Board : Federal Deposit Insurance Corporation-ABD Federal Mevduat Sigorta Kuruluşu : Federal Reserve - ABD Merkez Bankası : İngiltere Denetim Otoritesi - Financial Services Authority : Finansal İstikrar Kurulu-Financial Stability Board (Eski adıyla FSF) : Belçika Finansal Hizmetler ve Piyasalar Otoritesi Financial Services and Markets Authority : Uluslararası Sigorta Denetçileri Birliği International Association of Insurance Supervisors : Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu -International Accounting Standarts Board : Uluslararası Sermaye Piyasası Kurumları Teşkilatı International Organization of Securities Commissions : Uluslararası Para Fonu - International Monetary Fund : Uluslararası Finansal Raporlama Standartları International Financial Reporting Standarts : Uluslararası Swap ve Türev Ürünler Birliği International Swaps and Derivatives Association

8 FSDFHKSHF I. DENETİM OTORİTELERİ VE DÜZENLEMELER A. Avrupa Komisyonu: Gölge Bankacılık Konusunda Aksiyon Alınması Avrupa Komisyonu gölge bankacılık konusunda bir basın açıklaması yayımlamıştır (19 Mart 2012). Açıklamada, Avrupa Birliği nin krizlerden aldığı derslerle, finansal sektörde ve özellikle bankacılık sektöründe düzenleyici reformlar gerçekleştirdiği ve bu sayede güçlü ve sağlıklı bir finansal sektör oluşmasına katkı sağladığı ifade edilmektedir. Ayrıca bu reformların bir parçası olarak, şimdiye kadar ihtiyatlı düzenleme ve denetimine öncelikli olarak yer verilmemiş olan gölge bankacılık konusunda çalışmalar yapılması vaktinin geldiği belirtilmektedir. Belli bir dereceye kadar, gölge bankacılığın finansal sistemde önemli fonksiyonları yerine getirdiğinin belirtildiği açıklamada (Örneğin, ilave bir fonlama kaynağı oluşturulması ve yatırımcılar için banka mevduatlarına alternatif olacak araçlar sunulması) finansal sektörde bilinmeyen risk kaynaklarının ortaya çıkması ve gölge bankacılıktan kaynaklı risklerin bankacılık sistemine yayılması potansiyelinden dolayı, finansal istikrarın uzun dönemde tehdit edilebileceğine vurgu yapılmaktadır. Açıklamada G20 zirvelerinde verilen kararlara uygun olarak, Finansal İstikrar Kurulu nun (FSB-Financial Stability Board) gölge bankacılık sisteminin gözetim ve düzenlenmesine münhasıran tavsiyeler ürettiği ifade edilmektedir. Finansal İstikrar Kurulu, gölge bankacılık sistemini normal bankacılık sistemi dışında kalan kredi aracılık faaliyetleri ve kuruluşları olarak tanımlamıştı. Buna göre gölge bankacılık sistemi içerisinde yer alan bir kısım kuruluş ve faaliyetler aşağıda sayılmıştır: Para piyasası fonları ve diğer yatırım fonları veya mevduata benzer diğer ürünler, Döviz yatırım fonları ve hedge fonlar dahil olmak üzere kredi sağlayan veya kaldıraçlı yatırım fonları, Banka gibi denetime tabi olmayıp kredi veya kredi koruması sağlayan veya likidite ve/veya vade transformasyonu gerçekleştiren finans kurumları ve menkul değer şirketleri, Kredi ürünleri ihraç veya garanti eden sigorta veya reasürans şirketleri, Menkul kıymetleştirme ile menkul kıymet ödünç ve repo işlemleri. Risk Yönetimi Dairesi 1

9 FSDFHKSHF Bu kapsamda Avrupa Komisyonu bankacılık, varlık yönetimi, menkul kıymet ödünç ve repo işlemleri, menkul kıymetleştirme ve diğer gölge bankacılık hususlarında çalışmalarını sürdürmektedir. Kaynak: Taking Action on Shadow Banking: Avoiding New Sources of Risk in the Financial Sector Link: language=en&guilanguage=en B. EBA: Bankaların Sermaye Planlarının Gözden Geçirilmesi Avrupa Bankacılık Otoritesi (European Banking Authority-EBA) Aralık 2011 de yayımladığı bankaların yeniden sermayelendirilme ihtiyaçlarıyla ilgili olarak resmi önerisini takiben yerel denetim otoriteleri aracılığıyla yeniden sermayelendirme planları istenen bankalardan ilgili bilgileri edinmiştir. Bu planlar değerlendirmeye alınmış ve Denetçiler Kurulu planlar üzerindeki ilk toplu değerlendirmesini yaparak 9 Şubat 2012 de yayımlamıştır. Planlardaki aksiyonlar değerlendirildiğinde sermaye açığını karşılamak üzere çoğunlukla direkt sermaye tedbirlerine odaklanıldığı görülmektedir. Tespit edilen açığın %96 sı için direkt sermaye tedbiri, tüm tedbirlerin %77 si için hem açığın giderilmesi hem de tampon oluşturulmasına yönelik öneriler getirildiği görülmektedir. Önerilerin % 23 ü ise, risk ağırlıklı varlıklarda değişime yol açacak tedbirler olmuştur. Alınacak aksiyonların %26 sı sermaye artırımı, 2011 yılı ertelenmiş gelirler ve hamiline hisse senedi gibi yeni sermaye kalemlerinden oluşmaktadır. %22 si ise mevcut hibrid ürünlerin birinci kuşak çekirdek sermayeye dönüştürülmesini, %6 sı hisse senetlerine dönüştürülebilir tahvil ihracını ve %7 si diğer tedbirleri içermektedir. Kaynak: Overview of the Capital Plans Following the EBA Recommendation on the Creation and Cupervisory Oversight of Temporary Capital Buffers to Restore Market Confidence Link: Capital-Plans-following-the-EBA-Recommendation.pdf Risk Yönetimi Dairesi 2

10 FSDFHKSHF C. EBA: Basel III İzleme Çalışması EBA, kapsamlı Avrupa sayısal etki çalışmasının devamı niteliğindeki Basel III izleme çalışması sonuçları üzerine birinci raporunu yayımlamıştır. Toplam 158 bankanın 30 Haziran 2011 konsolide verisi üzerinden gerçekleştirilen çalışmada; Basel III ile bankaların sermaye yeterlilik rasyolarındaki değişimler ve olası sermaye açıkları, yeni sermaye standardından dolayı sermaye tanımında yapılan değişiklikler, sermaye tanımındaki, menkul kıymetleştirme, alım satım hesapları ve karşı taraf kredi riski gereksinimlerindeki değişimlerden kaynaklanan risk ağırlıklı varlıklar hesaplamasındaki sermaye koruma tamponu, kaldıraç oranı, Likidite Karşılama Oranı (LCR), Net İstikrarlı Fonlama Rasyosu (NSFR) gibi yeni uygulamalara yönelik etkiler incelenmiştir. 30 Haziran 2011 de Basel III ün tam olarak uygulandığı varsayımıyla, 1. Grup bankaların birinci kuşak ana sermaye rasyosu ortalama % 10,2 den % 6,5 e gerilemektedir. 1. Grup bankaların % 80 i % 4,5 luk asgari oranın, % 44 ü ise % 7 lik hedef rasyonun üstünde seyretmektedir. %4,5 lik asgari oranı tutturmak için 18 milyar EUR luk ve %7 lik hedefi tutturmak için ise 242 milyar EUR luk bir sermaye açığı olduğu görülmektedir. 1. Grup bankaların kaldıraç oranı %2,7 iken, 2. Grup bankaların %3,4 olarak tahmin edilmiştir. 1. Grup bankaların %41 inin, 2. Grup bankaların ise %72 sinin hedef düzey olan %3 ü karşılayabileceği anlaşılmaktadır. Likidite rasyoları incelendiğinde ise, LCR nin %71 (1. Grup) ve %70 (2. Grup) düzeyinde, NSFR ın ise %89 (1. Grup) ve %90 (2. Grup) düzeyinde olduğu görülmektedir. %100 lük NSFR düzeyini sağlamak için 1,9 trilyon EUR luk bir istikrarlı fonlama ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Kaynak: Basel III Monitoring Exercise Link: Risk Yönetimi Dairesi 3

11 FSDFHKSHF D. EBA: Büyük Risklerin Raporlanması Hakkında Teknik Uygulama Standartlarına Yönelik İstişare Metni EBA, 20 Temmuz 2011 tarihli CRD IV taslağının 383 üncü maddesine istinaden getirilen raporlama gereksinimlerini ortaya koymak üzere teknik uygulama standardı taslağını 26 Mart 2012 ye kadar görüşe açmıştır (13 Şubat 2012). Söz konusu doküman farklı kredi kuruluşları ve yatırım firmaları arasında eşit rekabetin sağlanmasına yönelik olarak tek tip raporlama gereksinimi uygulaması getirilmesini hedeflemektedir. Taslakta, 376 ila 392 inci maddelerde yer alan büyük risklerle ilgili hükümlere uyumun kontrol edilebilmesi için gereken bilgi ve CRD 2 nin 79 uncu maddesi uyarınca denetim otoritelerince analiz edilmesi gereken konsantrasyon riski hakkındaki bilgiler kapsanmaktadır. Taslağın 30 Haziran 2012 ye kadar tamamlanarak Komisyon a sunulması planlamaktadır. Kaynak: EBA Publishes a Consultation Paper on Draft ITS on Reporting of Large Exposures Link: E. EBA: OTC Türevleri İçin Risk Azaltım Tekniklerine İlişkin Teknik Standartlar İstişare Metni EBA, Avrupa Birliği Sermaye Piyasaları Otoritesi (European Securities and Markets Authority- ESMA) ve Avrupa Sigorta ve Mesleki Emeklilik Otoritesi nin (European Insurance and Occupational Pensions Authority-EIOPA) ortak yayımladığı istişare metni, Avrupa Komisyonu nun 15 Eylül 2010 tarihli OTC türevleri, merkezi karşı taraflar ve trade depolarına yönelik hukuki çerçeve önerisinin 9 Şubat 2012 tarihli Avrupa Parlamentosu, Avrupa Komisyonu ve AB Konseyince kabul edilmesi sonrasında yayımlanmıştır. Bu istişare metni yasal teknik standartlar geliştirilmesine izin veren söz konusu politik uzlaşıya dayandırılmıştır. Düzenleme, OTC türev piyasalarının güvenilirliğini ve şeffaflığını arttırmayı hedefleyen hükümler ortaya koymaktadır. Önemli bir husus, belirli OTC türev tiplerinin merkezi karşı taraflar aracılığıyla takas edilmesi zorunluluğunun getirilmesidir. Ayrıca, merkezi karşı tarafların takas Risk Yönetimi Dairesi 4

12 FSDFHKSHF edilen finansal ürünlerden bağımsız olarak sağlam bir şekilde risklerini yönetebilmeleri için organizasyon yapısı, işleyiş ve ihtiyatlılık bakımından şartların oluşturulması amaçlanmaktadır. Kaynak: Joint Discussion Paper On Draft Regulatory Technical Standards on Risk Mitigation Techniques for OTC Derivatives Not Cleared by a CCP Under the Regulation on OTC Derivatives, CCPs and Trade Repositories Link: ver1--draft-discussion-paper-on-rts-on-article-6-3-emir-.pdf F. EBA: Özkaynaklara Yönelik Düzenleyici Teknik Standartlar İstişare Metni EBA, özkaynaklara yönelik teknik standartlar taslağını yayımlamıştır (4 Nisan 2012). Bilindiği üzere, Avrupa çapındaki düzenlemelerin iyileştirilmesi ve tek bir kurallar kitabı oluşturulması ve sermaye kalitesinin artırılması amacıyla bu düzenleyici teknik standartlar oluşturulmaktadır. Bu istişare metninde de birinci kuşak ana sermaye, ilave birinci kuşak gibi 14 farklı alanda düzenlemeler yapılmış olup, metin 4 Temmuz 2012 ye kadar görüşe açılmıştır. Tartışma metninde özellikle aşağıdaki alanlar ele alınmıştır: Birinci kuşak ana sermaye İlave birinci kuşak sermaye kalemleri Birinci kuşak sermayeden indirim kalemleri Genel şartlar Geçiş hükümleri Kaynak: Consultation Paper on Draft Regulatory Technical Standards on Own Funds Link: Regulatory-Technical-S.aspx Risk Yönetimi Dairesi 5

13 FSDFHKSHF G. FED: Dodd-Frank Yasası- Swapları Dışarıda Bırakma Kuralı Temmuz 2010 döneminde kabul edilen Dodd-Frank Wall Street Reform ve Tüketiciyi Koruma Yasasının (Dodd Frank Yasası) tezgah üstü swap piyasalarının regülasyonu alt başlığındaki 716 ncı bölümünün yürürlük tarihi olarak belirlenmiştir ( ). Yasa nın 716 ncı bölümü (Swaps Pushout Rule Swapları Dışarıda Bırakma Kuralı olarak adlandırılmaktadır), FED ve FDIC nin (Federal Deposit Insurance Corporation) swap yapan kuruluşlara verdiği bazı federal destekleri yasaklamıştır. Mevduatı güvence kapsamında olan finansal kuruluşlar, swap işlemini riskten korunma veya risk yönetimi stratejisi çerçevesinde yapmaları ya da Ulusal Bankacılık Yasasının izin verdiği referans varlık/oranlara yatırım yapmaları halinde söz konusu yasaktan muaf tutulmuştur. Kaynak: Board of Governors of the Federal Reserve System Regulatory Reform Page Link: H. FED: Kapsamlı Sermaye Analizi ve Stres Testi Sonuçları FED, tarihinde yapılan son banka stres testi sonuçlarını açıklamıştır. %13 işsizlik oranı, hisse fiyatlarında %50 düşüş ve konut fiyatlarında %21 düşüş senaryosu altında 19 bankanın kaybı 534 milyar USD tutarında olmuş ve tier 1 sermaye rasyosu %10,1 den %6,3 e gerilemiştir (2011/3. Çeyrekten 2012/4 üncü çeyreğe kadar olan süre zarfında). Sonuçlar krizin ortalarına tekabül eden 2009 yılı başları ile kıyaslandığında önemli bir gelişmeye işaret etmektedir. Kaynak: Board of Governors of the Federal Reserve System Regulatory Reform Page Link: I. FED: Dodd-Frank Yasası ve 166 ncı Bölümler Dodd-Frank Yasası nın 165 ve devamındaki bölümleri çerçevesinde artırılan ihtiyati tedbirler ve erken iyileştirme gereksinimlerinin uygulamasına ilişkin taslak tarafların görüşüne sunulmuştur Risk Yönetimi Dairesi 6

14 FSDFHKSHF ( ). Teklif; sermaye, likidite, tek taraflı karşı taraf kredi limitleri, stres testleri, risk yönetimi ve erken iyileştirme zorunlulukları gibi hususlara ilişkin ölçüler getirmektedir. Kaynak: Board of Governors of the Federal Reserve System Regulatory Reform Page Link: J. ESMA: Açığa Satış İşlemlerine Yönelik Teknik Standartlar Taslağı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi nin 236/2012 numaralı mevzuatı gereğince Avrupa Birliği Sermaye Piyasaları Otoritesi (European Securities and Markets Authority-ESMA), açığa satış ve kredi temerrüt swabı işlemlerine yönelik düzenleyici (RTS-Regulatory Technical Standards) ve uygulama açısından teknik (ITS-Implementing Technical Standards) standartlar geliştirmiş ve kamuoyuna açıklamıştır ( ). Söz konusu taslak standartlar ESMA tarafından Avrupa Komisyonu na 31 Mart 2012 tarihi itibariyle sunulmuş olup, Avrupa Komisyonu 3 ay içerisinde taslakları kabul edip etmediğini bildirecektir. Kaynak: ESMA Publishes the Draft Technical Standards on Short Selling Link: European-Parliament-and-Council-short-sel K. FSMA: Açığa Satış Kurallarında Değişiklik Belçika Finansal Hizmetler ve Piyasalar Otoritesi (Financial Services and Markets Authority- FSMA) Euro Bölgesi ülkeleriyle paralel olarak açığa satış kurallarında değişikliğe gitmiştir ( ). Buna göre finansal kuruluşların net kısa pozisyon tutmalarına ilişkin olarak getirilen geçici yasak kaldırılmış, yerine önemli düzeydeki net kısa pozisyonları raporlama ve locate kuralı (açığa satışlarda teslimin zamanında yapılmasını sağlayacak belli düzenlemelerin yapılması) getirilmiştir. Dolayısıyla teminatlı (covered) açığa satış işlemlerine izin verilirken çıplak (naked) açığa satış işlemlerine ilişkin yasak devam etmektedir. Risk Yönetimi Dairesi 7

15 FSDFHKSHF Kaynak: Financial Services and Markets Authority Web Page Link: L. FMA: Uluslararası Çapta Faaliyet Gösteren Avusturya Bankalarının Faaliyetlerinin Sürekliliğinin Teyidine Yönelik Rehber Avusturya Finansal Piyasalar Denetim Otoritesi (Financial Market Authority-FMA) tarafından tarihinde Uluslararası Çapta Faaliyet Gösteren Avusturya Bankalarının Faaliyetlerinin Sürekliliğinin Teyidine Yönelik Rehber yayımlanmıştır. Bu rehber özellikle merkez, doğu ve güneydoğu Avrupa ülkelerinde faaliyet gösteren Avusturya bankalarının faaliyetlerinin sürekliliğinin iyileştirilmesi ve Avusturya bankalarının faaliyette bulunduğu ülkelerde finansal istikrarı güvence altına almak amacıyla yayımlanmıştır. Ayrıca, bu rehber ile gelecekteki olası stres dönemlerinde bankaların başvurabileceği kurtarma ve çözüm prosedürlerinin bulunması temin edilmektedir. Erste Group Bank, Raiffeisen Zentralbank ve UniCredit Bank Austria büyüklükleri, sistemik önemi, iş modelinin karmaşıklığı ve çok sayıda iştirakleri olması sebebiyle söz konusu rehber kapsamına alınmıştır. Rehberde ele alınan konular ise şu şekilde sıralanmaktadır: Bankaların sermayelerinin arttırılması, İştiraklerin yerel fonlama kapasitesinin güçlendirilmesi, Kurtarma ve çözüm planlarının hazırlanması. Kaynak: FMA: Supervisory Guideline to Strengthen The Sustainability of The Business Models of Large Internationally Active Austrian Banks, Link: Supervisory%20guidance%20on%20Austrian%20sustainability%20package.PDF Risk Yönetimi Dairesi 8

16 FSDFHKSHF M. FSA: Merkezi Karşı Taraflarca Yapılan Karşı Taraf Kredi Riski Yönetimine İlişkin Görüşler İngiltere Denetim Otoritesi (Financial Services Authority-FSA), merkezi karşı taraflarca yapılan karşı taraf kredi riski yönetimine ilişkin kendi görüşlerini içeren bir rehber yayımlamıştır (31 Ocak 2012). Söz konusu rehber, karşı taraf kredi riski yönetiminin belirli kısımlarına (risk modelleri ile risk modellerine ilişkin yönetim, süreç ve prosedürler) yoğunlaşmaktadır. Bu yoğunlaşma hisse sahiplerinin ilave rehberlik talep ettiği alanlar kadar karşı taraf kredi riski yönetiminin önemli alanlarını da içermektedir. FSA tarafından gerçekleştirilen gözden geçirme süreci aşağıdaki ana başlıkları içermektedir: Risk yönetimi ve karşı taraf kredi riski kontrol çerçevesi, Başlangıç teminatına ilişkin modeller, Değişken teminatın hesaplanması, Temerrüt fonu, Stres testi, Ters eğilim riski ve yoğunlaşma riski, Teminat, Doğrulama ve geriye dönük test. Kaynak: FG12/03: FSA Reviews of Counterparty Credit Risk Management by Central Counterparties Link: N. APRA: Basel III Sermaye Reformları Avustralya Denetim Otoritesi (Australian Prudential Regulation Authority-APRA) Avustralya da Basel III sermaye reformlarının yürürlüğe girmesi hususunda müzakere amaçlı yanıt metni ve beş yeni taslak ihtiyati standart yayınlamıştır (30 Mart 2012). Söz konusu paket, APRA nın küresel bankacılık sisteminde sermaye seviyesi ve kalitesini yükseltecek olan küresel sermaye reformlarına yaklaşımını içeren 2011 Eylül ayında yayınlanan tartışma metninin devamı niteliğindedir. Taslak ihtiyati standartlar ise özetle aşağıdaki gibidir: Risk Yönetimi Dairesi 9

17 FSDFHKSHF İhtiyati Standart APS 001 Tanımlar (Prudential Standard APS 001 Definitions), mevduat kabulüne yetkili kuruluşlara ilişkin ihtiyati standartlarda yer alan terimleri tanımlamaktadır İhtiyati Standart APS 110 Sermaye Yeterliliği (Prudential Standard APS 110 Capital Adequacy), minimum sermaye gereksinimi ve iki yeni sermaye tamponunu da içeren Basel III sermaye çerçevesini ortaya koymaktadır. İhtiyati Standart APS 111 Sermaye Yeterliliği: Sermaye Ölçümü (Prudential Standard APS 111 Capital Adequacy: Measurement of Capital), yasal sermaye için uygunluk kriterleri hakkında detayları içermektedir. İhtiyati Standart APS 160 Basel III Geçiş Düzenlemeleri (Prudential Standard APS 160 Basel III Transitional Arrangements), uygunluk kriteri içermeyen sermaye araçları için geçiş düzenlemelerini özetlemektedir. İhtiyati Standart APS 222 Birlikler ve İlişkili Kuruluşları (Prudential Standard APS 222 Associations with Related Entities), önceden APS110 da yer alan Genişletilmiş Lisanslı Kuruluşlara (Extended Licensed Entities) ilişkin gereksinimleri içermektedir. Kaynak: APRA Releases Response to Submissions and Draft Prudential Standards on Basel III Capital Reforms Link: Risk Yönetimi Dairesi 10

18 FSDFHKSHF II. ULUSLARARASI KURULUŞLARIN ÇALIŞMALARI A. FSB 1. Bağımsız Denetimin Finansal İstikrara olan Katkısının Artırılması Bağımsız denetime ilişkin hâlihazırda devam eden standartların ve uygulamaların geliştirilmesi amacıyla bazı düzenleme otoriteleri ve standart koyucu kurumlar, yapılan çalışma sonucunda özellikli bazı denetim konularına ilişkin rehber yayımlamıştır. Rehberde, sektörün küresel yapısından dolayı, yüksek kalite uygulamalarını öne çıkaran bağımsız denetim firmaları ve finansal kuruluşların bu uygulamalara yüksek uyum göstereceğinin düşünüldüğü ifade edilmektedir. Kaynak: Enhancing the Contribution of External Audit to Financial Stability Link: 2. Mevduat Sigorta Sistemlerine İlişkin Gözden Geçirme Son küresel finansal kriz sağlam mevduat sigorta sistemlerinin önemini tekrar göstermiştir. Bu bağlamda, Basel Bankacılık Denetim Komitesi (BCBS) ve Uluslararası Mevduat Sigortacıları Birliği (International Association of Deposit Insurers-IADI) 2009 yılında ortak olarak Etkin Mevduat Sigorta Sistemine İlişkin Temel Prensipler i yayımlamıştır. FSB yukarıda bahsi geçen prensipleri temel alarak 8 Şubat 2012 de Mevduat Sigorta Sistemlerine ilişkin bir Gözden Geçirme Raporu yayımlamıştır. Söz konusu Rapor da; - FSB ye üye ülkelerde eğer yoksa- mevduat sahiplerinin haklarının korunması ve banka iflaslarının engellenerek finansal istikrarı korumak için, tasarruf mevduatı sigorta sistemleri kurulması gerektiği, - Kurulan tasarruf mevduatı sigorta sistemlerinin yayımlanan ilkeler ile uyumlu olması gerektiği, - FSB nin üye ülkelerce bu konularda alınan aksiyonları gözden geçireceği ve değerlendireceği ifade edilmiştir. Risk Yönetimi Dairesi 11

19 FSDFHKSHF Kaynak: FSB Publishes Peer Review on Deposit Insurance Systems Link: 3. İsviçre ve Kanada ya İlişkin Gözden Geçirmeler FSB 25 Ocak 2012 de İsviçre, 30 Ocak 2012 de ise Kanada ya ilişkin gözden geçirme çalışmalarını tamamlamıştır. Bu gözden geçirmelerin amacı IMF ve Dünya Bankası nın finansal düzenlemelere ve denetime ilişkin tavsiyelerinin FSB ye üye ulusal otoriteler tarafından dikkate alınma seviyelerini belirmek olarak ifade edilmiştir. FSB ye üye ülkeler her beş yılda bir Finansal Sektör Değerlendirme Programı (FSAP) kapsamında denetimden geçmeyi taahhüt etmişlerdir. Bu taahhüt kapsamında ayrıca değerlendirme sonrasında 2 ila 3 yılda bir gözden geçirmelerin yapılması da üye ülkeler tarafından kabul edilmiştir. Bu kapsamda 2011 yılında İsviçre gözden geçirme için gönüllü olmuş, akabinde Kanada da benzer bir gözden geçirmeden geçmiş ve ilgili raporlar Ocak 2012 de yayımlanmıştır yılında Güney Afrika da bu gözden geçirmeden geçecek olup, bu ülkeye ilişkin çalışmaların da 2012 de bitmesi beklenmektedir. Kaynak: FSB Completes Peer Review of Switzerland Link: Kaynak: FSB Completes Peer Review of Canada Link: B. JOINT FORUM 1. Grup-içi Destek Tedbirleri Ortak Forum (Basel Komitesi, IOSCO, IAIS) tarafından Grup-içi Destek Tedbirleri isimli bir Rapor yayımlanmıştır (15 Şubat 2012). Rapor un amacı bankacılık, sigorta ve menkul kıymet piyasalarında faaliyet gösteren finansal grupların sıkıntılı zamanlarında ya da beklenmeyen zararlarla karşılaştıklarında grup içinde destek Risk Yönetimi Dairesi 12

20 FSDFHKSHF tedbirleri uygulamalarına ilişkin ulusal denetim otoritelerine yardımcı olmaktır. Rapor 3 kıtadan, sayılan sektörlerde faaliyet gösteren 31 finansal kuruluşla yapılan anket çalışmasına dayalı olarak hazırlanmıştır. Rapor pratikte kullanılan grup-içi destek tedbirlerine ilişkin genel bir değerlendirme yapmakta, bu tedbirlerin tür ve sıklıklarını analiz etmektedir. Kaynak: Report on Intra-Group Support Measures Link: C. IASB 1. Devletten Alınan Düşük Faizli Kredilerin Muhasebeleştirilmesi Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (The International Accounting Standards Board- IASB) 1 sayılı Uluslararası Muhasebe Standardıyla ilgili bir revizyon yayımlamıştır (13 Mart 2012). Bahsi geçen revizyonla, devletten alınan düşük faizli kredilerin muhasebeleştirilmesine yönelik hükümler içeren 1 sayılı uluslararası muhasebe standardını ilk defa uygulayacak birimlere geriye dönük uygulamalar için kolaylıklar getirilmiştir. Söz konusu revizyon 1 Ocak 2013 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek olmakla birlikte, bu tarihten önce de tarafların iradelerine bağlı olarak uygulanabilecektir. Kaynak: International Accounting Standarts Board Link: 2. Ölçüm ve Sınıflama Yöntemlerindeki Farklılıkların Azaltılması Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (The International Accounting Standards Board- IASB) ve Finansal Muhasebe Standartları Kurulu (Financial Accounting Standards Board- FASB) finansal enstrümanlara ilişkin ölçüm ve sınıflama yöntemlerindeki farklılıkları azaltmayı amaçlayan çalışmalar yapmaktadır (27 Ocak 2012). Risk Yönetimi Dairesi 13

21 FSDFHKSHF IASB ve FASB finansal enstrümanlara ilişkin ölçüm ve sınıflama yöntemlerindeki farklılıkları azaltmayı amaçlayan çalışmalara başlamışlardır. Bahsi geçen çalışmalar, FASB ın Mayıs 2010 da yayımlanmış olan finansal enstrümanların muhasebeleştirilmesine yönelik güncelleme faaliyetleri kapsamındadır. IASB bahsi geçen tartışmalar neticesinde IFRS 9 da sınırlı düzeyde bir değişiklik yapmayı değerlendirmektedir. Adı geçen otoriteler ölçüm ve sınıflama yöntemleri arasındaki farklılıkları asgari seviyeye indirebilmek için daha yakın işbirliği içerisinde bulunmayı kararlaştırmışlardır. Kaynak: International Accounting Standarts Board Link: D. ISDA 1. Yunanistan CDS Kredi Temerrüdü Uluslararası Swap ve Türev Ürünler Birliği (International Swap and Derivatives Association - ISDA) 9 Mart 2012 günü itibarıyla Yunanistan için kredi temerrüdünün gerçekleştiğini ilan etmiştir. ISDA 2 Mart 2012 itibarıyla Yunanistan bonoları ile ilgili nominal CDS tutarını 3,2 milyar USD olarak açıklamıştır. Kaynak: Determinations Committee Decision Link: Kaynak: Greek Sovereign CDS Credit Event Frequently Asked Questions Link: 2. Faiz Swapı Azaltımı: İlerleme Raporu Uluslararası Swap ve Türev Ürünler Birliği (International Swap and Derivatives Association- ISDA) tarafından 23 Şubat 2012 günü yayınlanan faiz swaplarında portföy riski azaltımı Risk Yönetimi Dairesi 14

22 FSDFHKSHF işlemlerine ilişkin ilerleme raporu temel olarak vadesi gelmemiş swap işlemlerinden kaynaklanan risklerin bertaraf edilmesine ilişkin işlemleri konu edinmektedir. Çalışmaya göre 2011 yılı sonu itibarıyla azaltım yöntemleri ile 56 trilyon USD lik kısmı 2011 yılında olmak üzere 164 trilyon USD nominal tutarlı faiz swap işlemi azaltımı yapılmıştır. Azaltım tekniklerinin uygulanmaması durumunda faiz swapı piyasasının mevcut durumuna göre yaklaşık %30 daha büyük olacağı tahmin edilmiştir. Kaynak: Interest Rate Swaps Compression: A Progress Report Link: Risk Yönetimi Dairesi 15

23 FSDFHKSHF III. DİĞER A. MAKALE/RAPOR ESMA Report on the Supervision of Credit Rating Agencies; ESMA/2012/207, Mart 2012 Rapor, Avrupa Birliği nde lisanslı Kredi Derecelendirme Kuruluşları na (KDK) ilişkin denetim faaliyetlerinin gözden geçirilmesine yönelik olup ESMA nın 3 yetkili derecelendirme kuruluşunda (Fitch Ratings, Moody s Investor Services ve Standard&Poor s Rating Services) yapılan incelemelerinin sonuçlarını özetlemektedir. Rapor da bahsi geçen inceleme kelimesi ESMA tarafından yürütülen denetim sürecinin ilk adımını belirtmekte olup tam teşekküllü bir denetimi yansıtmamaktadır. Mezkur Rapor da bahsi geçen gözlemler KDK faaliyetlerini etkileyen bilinen konulara atıfta bulunmaktadır. Rapor un tarihi itibariyle ESMA, gözlemlerinde mevzuata ilişkin bir aykırılık tespit etmemiştir. Rapor da belirtilen konulara ilişkin ESMA değerlendirmelerini geliştirmektedir ( ). Kaynak: ESMA s Report on the Supervision of Credit Rating Agencies Link: IMF Revisiting Risk-Weighted Assets; Vanessa Le Leslé ve Sofiya Avramova, Çalışma Raporu: 12/90, Mart 2012 Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından yayımlanan çalışmada sermaye yeterliliği hesabı için yapılan risk ağırlıklı varlık hesaplamalarının bankalar ve ülkeler bazında farklılık göstermesi ve bu durumun Basel Prensiplerinin etkinliğine verdiği zarar incelenmiştir. Çalışmada, söz konusu uygulama ve hesaplama farklılıklarının bankalarca ve ülkelerce açıklanan risk ağırlıklı varlık tutarlarının güvenilirliğine zarar verdiği ifade edilmiş ve bunun engellenmesine yönelik alınabilecek tedbirler değerlendirilmiştir. Çalışmada Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya da yer alan sistemik öneme sahip bankaların verileri üzerinden bir analiz yapılmış ve farklı ülkelerde yer alan hem bankalar hem de denetim otoritelerinin uygulamalarındaki birçok farklılığın hesaplamalar Risk Yönetimi Dairesi 16