Bölüm 02 Dersin Anahatları
|
|
- Gizem İnan
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Bölüm 02 Dersin Anahatları Vücudumuzun Kimyasal Bileşimi Eric P. Widmaier Boston University Hershel Raff Medical College of Wisconsin Kevin T. Strang University of Wisconsin - Madison Copyright The McGraw-Hill Companies, Inc. Permission required for reproduction or display. 1
2 Atomlar: Elementlerin alt-birimleri Atomlar proton, nötron, ve elektronlardan meydana gelir. Her elementin bir atom numarası vardır. -atomun içerdiği Proton sayısına eşit Her element bir atom ağırlığına sahiptir. Hidrojen, oksijen, karbon, ve azot insan vücudundaki atomların >% 99 ı kapsar. 2
3 Vucudumuzdaki Başlıca Kimyasal Elementler Gösterim 3
4 Atomun Bileşenleri Atomların kimyasal özellikleri, üç tane atomaltı parçacıkların (protonlar, nötronlar, ve elektronlar) açısından tanımlanabilir. Proton ve nötronlar atomun çekirdeği denilen ve atomun merkezindeki çok küçük bir hacimde bulunurlar. Elektronlar çekirdekten çeşitli uzaklıklarda bulunan yörüngelerde dönerler. 4
5 Şekil 2-1 5
6 Atom Sayısı Her kimyasal element belirli sayıda proton içerir, ve bu sayı atom numarası olarak bilinir. Örnek olarak: tek bir protonu ola hidrojen, atom numarası n=1 dir. Bir atom elektriksel olarak nötr olduğu için, atom numarası aynı zamanda atomdaki elektron sayısına eşittir. 6
7 Atom Ağırlığı Genellikle, bir atomun çekirdeğindeki nötronların sayısı, proton sayısına eşittir. Bununla birlikte, bazı kimyasal elementlerin izotoplar olarak adlandırılan nötron sayılarının farklı olan birkaç formu, varolabilmektedir. Örneğin, karbon atomu doğada en bol bir şekilde, 12C, 6 proton ve 6 nötron içerir ve bunun atom numarası 6, atom ağırlığı 12 dir. Karbonun radyoaktif bir izotopu olan 14C, 6 proton, 8 nötron içerirve atom numarası 6 ama atom ağırlığı 14 tür. 7
8 Atom Ağırlığı Bir kimyasal elementin bir gram atom kütlesi, atom ağırlığının sayısal değerine eşit gram cinsinden ağırlığına eşittir. Bu durumda, 12 g karbon, karbonun 1atom kütlesine eşittir. Herhangi bir elementin bir gram atom kütlesi aynı sayıda atom içerir (6 x10 23 ; Avogadro sayısı). 8
9 Atom Ağırlığı Atom ağırlığı sıralaması bir atomun atom ağırlığının diğer atomların ağırlıklarına oranını gösterir. (karşılaştırma karbona göre yapılır) Atom ağırlığı skalası atom ağırlıklarının bir oranı olduğundan, mutlak birimleri yoktur. Atomik kütle birimi dalton olarak bilinir. 9
10 İyonlar Bir atom, bir veya daha fazla elektron kazanır yada kaybederse, net bir elektrik yükü kazanır ve bir iyon olur. Hidrojen, bir çok mineral atomları ve eser element atomları kolayca iyon oluştururlar. Net bir pozitif yüke sahip iyonlar katyon olarak adlandırılır.örnek: Ca + 2, Na Bir net negatif yüke sahip olan iyonlar anyon olarak adlandırılır. Örnek: Cl Yüklü olmalarından dolayı, iyonlar suda çözündükleri zaman elektrik iletebilmektedir; sonuç olarak, mineral elementlerinin iyonik formlarının sulu çözeltileri topluca elektrolit olarak adlandırılır. 10
11 Tablo
12 Moleküller Birbirine bağlanan iki ya da daha fazla atom, bir molekül oluşturur. Moleküller kendilerini meydana getiren bileşen atomların sembolleriyle ile gösterilebilir: Örnek: C 6 H 12 O 6 12
13 Kimyasal Bağlar Bir molekülde atomlar arasında kimyasal bağlar, elektronların başka bu bir atomun dış enerji kabuğundan transferi, ya da iki atom kısmen doldurulmamış elektron orbitallerince elektronların paylaşımı şeklinde olabilir, En güçlü bağlar kovalent bağlardır. Çeşitleri, Polar kovalent bağlar, Polar olmayan kovalent bağlar, Hidrojen bağları 13
14 Kovalent Bağlar En Güçlü Kimyasal Bağlardır. Fig
15 Polar Kovalent Bağlar Elektronlar her zaman iki atom arasında eşit olarak paylaşılmaz, yani atom çiftinden birine daha yakın pozisyonda olabilir. Böylece, diğer atom hafif pozitif olurken bu atom, hafif negatif yük kazanır. Bu tür bağlar polar kovalent bağlar olarak bilinir. 15
16 Polar Kovalent Bağlar Örneğin, bir hidroksil grubundaki(-oh), hidrojen ile oksijen arasındaki bağ, oksijenin hafif negatif ve hidrojenin hafif pozitif olduğu polar kovalent bir bağdır. oksijen, nitrojen ve sülfür atomları, elektronları oldukça güçlü bir şekilde çekerler, bu yüzden hidrojen atomu ile, polar bağlar oluşturabilir. (Tablo 2-3) Böyle Polar bir bağ ihtiva eden moleküllerin en belirgin kovalent bağ özelliklerinden biri, diğer önemli kovalent bağ türlerinden içeren moleküllere göre suda daha fazla çözünür olma eğiliminde oluşlarıdır. Sonuç olarak, bu polar moleküller kan, hücreler arası ve hücre içi sıvı içinde kolaylıkla çözünür. Gerçekten de, suyun kendisi kısmen negatif yüklü bir oksijen atomu ve iki kısmi pozitif yüklü hidrojen atomları ile birlikte, polar bir molekülün klasik bir örneğidir. 16
17 17
18 Polar olmayan Kovalent Bağlar Polar kovalent bağların aksine, benzer elektronegativiteye sahip atomlar arasındaki bağlara polar olmayan kovalent bağlar denir. Bu tür bağlarda, elektronlar eşit ya da neredeyse eşit iki atom tarafından paylaşılır.. Karbon ve hidrojen atomları arasında ve iki karbon atomu arasında elektriksel olarak nötr, polar olmayan kovalent bağlar vardır. (Tablo 2-3) Polar olmayan kovalent bağları yüksek oranlarda ihtiva moleküllere polar olmayan moleküller denir; bunlar polar kovalent bağlı moleküllerden su içinde daha az çözünür olma eğilimindedir. Sonuç olarak, bu tür moleküller genellikle hücre ve hücre içi organellerin zarlarında iki katmanlı lipit yapılarında bulunurlar. Kan gibi vücut sıvılarında mevcut olduğunda, bir tür"taşıyıcı madde"gibi, polar olmayan molekülün çözeltiden dışarı çıkmasını önlemek için hizmet eden polar bir molekül ile birleşebilirler. 18
19 Hidrojen Bağları Iki polar molekül yakın temas içinde olduğunda, aralarında bir elektriksel çekim oluşabilir. Örneğin, bir molekülün polar bağındaki bir hidrojen atomu ve bir başka molekülün polar bağındaki, bir oksijen veya azot atomu birbirini çekerek, bağ türlerinden biri olan bir hidrojen bağı oluşturur. Bu tür bağlar aynı molekül içerisinde atomları arasında da oluşabilir. Hidrojen bağları çok zayıftır, tek bir su molekülünün hidrojen ve oksijen atomları arasındaki polar bağ kuvvetinin yaklaşık sadece yüzde 4 kadar. Hidrojen bağları tek tek zayıf olmasına karşın, çok sayıda mevcut olduğu zaman, bu moleküler etkileşimlerde ve büyük moleküllerin şeklinin belirlenmesinde çok önemli bir rol oynar. Büyük moleküllerin şeklinin genellikle işlevlerini ve diğer moleküller ile etkileşime girme yeteneklerini belirlediğini hatırlayınız. Örneğin, bazı moleküllerin arasında, her iki molekülün yalnızca doğru bir şekle sahip olduğu zaman, bir "kilit-ve-anahtar" benzeri düzenleme ile etkileşim oluşabilir. 19
20 Hidrojen Bağları komşu su moleküllerini birbirine bağlar ş
21 Moleküler şekil Şekil 2-5 Kimyasal bağlar etrafında rotasyon farklı molekül şekillerine oluşmasını sağlar. 21
22 iyonik Moleküller Iyon oluşumu (iyonlaşma) süreci tek bir atomda ve moleküllerin kovalent olarak bağlı olan atomlarında oluşur. Moleküllerin içinde, iyonizasyona uğrayan atom gurupları içinde en sık karşılaşılan iki grup, karboksil grubu (-COOH) ve amino grubudur( NH2). Bir molekülün sadece bir kısmı için R kısaltması kullanıldığında, R-COOH ya da R- NH2 gibi yazılabilir. Oksijen bir hidrojene bağlandığında bir karboksil iyon(r-coo-) oluşturmak için hidrojenin tek elektronunu yakalar, karboksil grubu bir hidrojen iyonu (H +), serbest bırakarak iyonize olur, : R COOH R COO + H +. Amino grubu, iyonize bir amino grubu oluşturmak üzere bir hidrojen iyonuna bağlanabilir (R NH 3+ ): R NH 2 + H + R NH 3+. Bu grupların her birinin iyonizasyonu tersine çevrilebilir. 22
23 Serbest Radikaller Serbest radikaller, en dış yörüngesinde eşleşmemiş(tek) elektronları bulunan atom veya moleküllerdir. Serbest radikaller, kararsız ve son derece reaktiftir. Serbest radikaller, patojenlerin imha eden beyaz kan hücrelerinin türlerinden kimi hücrelerde, bazı enzimlerin etkileri ile oluşmaktadır.. Serbest radikaller, vücut içinde radyasyon ya da toksin sindirimine maruz kalma sonrasinda üretilir. Bu serbest radikaller vücud hücrelerine önemli zarar verebilirler. Örneğin, serbest radikallerin uzun süreli birikimine bağlı oluşan oksidasyon, çeşitli insan hastalıklarının, özellikle göz, kardiyovasküler ve yaşlanma ile ilgili sinirsel hastalıkların sebeblerinden olarak ortaya atılmıştır. Biyolojik olarak önemli serbest radikallerin örnekleri, süperoksit anyon O 2 ; hidroxil radikal, OH ; and nitrik oksit, NO. 23
24 Çözeltiler Bir sıvı içinde çözünmüş maddeler çözünen olarak bilinir. Çözünenlerin çözünmüş olduğu sıvı ise çözücüdür. Çözünen bir çözelti oluşturmak üzere bir çözücü içinde çözünür. Su toplam vücut ağırlığının yaklaşık olarak yüzde 60'ına yakın, vücuttaki en bol bulunan çözücüdür. Bununla birlikte, tüm moleküller su içinde çözünmezler. 24
25 NaCl su içinde çözünür Fig. 2-6 Bu örnekte, Na+ ve Cl- çözücüler ve su çözücüdür. 25
26 Suda çözünürlük Iyonik veya polar kovalent bağa sahip moleküllerinde su moleküllerine karşı elektriksel bir çekim vardır. Bu moleküller, su içinde çözünme yeteneğine sahiptirler ve (su seven) hidrofilik olarak adlandırılır. Polar olmayan kovalent bağa sahip moleküllerin suda çözünmeleri mümkün değildir ve (sudan korkan), hidrofobik olarak adlandırılır. 26
27 Amfipatik Moleküller Amfipatik moleküller, bir ucunda polar ya da iyonize bir bölge ve karşı ucunda polar olmayan bir bölgeye sahip olan, özel bir molekül türüdür. Amfipatik moleküller su ile karıştırıldığında, kümeler oluştururlar. kümenin yüzeyindeki kendi polar (hidrofilik) bölgeleri, çevredeki su moleküllerini çekerken, polar olmayan (hidrofobik) uçları küme içine doğru yönlendirilir. Bu düzenleme, su molekülleri ve amfipatik moleküllerin polar uçları arasında maksimum etkileşim sağlar. Polar olmayan moleküllerin bu kümelerin merkezi polar olmayan bölgeleri içinde çözülür ve bu şekilde, aksi takdirde su içinde düşük çözünürlüğe göre mümkün olandan çok daha yüksek miktarlarda, sulu çözeltiler içinde mevcut olabilir. Amfipatik moleküller yönlenmesi plazma zarı yapısında önemli bir rol oynar. 27
28 Amfipatik Moleküller Şek
29 Konsantrasyon Konsantrasyon çözeltinin litresi başına çözülmüş (moleküler ağırlığına göre), çözünen maddenin miktarı olarak ifade edilir. Gram cinsinden molekül ağırlığı= 1 mol 1 M çözelti = 1 mol/litre 29
30 Asitler ve Bazlar Asitler bir çözeltinin H + konsantrasyonunu arttırır. Bazlar bir çözeltinin H + konsantrasyonunu azaltır. Bir çözeltideki H + miktarı ph olarak ifade edilir. ph = -log[h + ] 30
31 Özel Su Tepkime Türleri Hidroliz su kullanılarak büyük bir molekülün küçük bir moleküller halinde parçalanması., Diğer reaksiyon türleri şunlardır: Dehidrasyon Kondenzasyon 31
32 Osmoz Osmoz işlemiyle sıvı bölmeleri arasındaki su hareket eder. Osmozda, su, belirli bir çözünen türünden bağımsız olarak, düşük çözünen konsantrasyonu olan bölgelerden, yüksek çözünen konsantrasyonu olan bölgelere geçer. 32
33 Terminoloji Organik kimya karbon içeren moleküller üzerine yapılan çalışmalardır. İnorganik kimya karbon-dışı moleküller üzerine yapılan çalışmalardır. Biyokimya canlı organizmaların kimyasıdır. (Organik kimyanın bir parçası kabul edilebilir) 33
34 Organik Moleküllerin Sınıfları Karbonhidratlar monosakkaridler disakkarit Polisakkaritler Yağlar Yağ asitleri Trigliserid Fosfolipidler steroidler Proteinler Amino asit alt-birimleri Polipeptidler Nükleik Asitler DNA, RNA 34
35 Fig
36 Karbonhidratlar Monosakkaritler en basit karbonhidratlardır. Fig
37 disakkarit oluşumu Fig
38 Glikojen: Bir Polisakarid Fig
39 Vücut şekerleri nasıl kullanır Glikojen ayrı glikoz monomerlerinin içindeki kimyasal bağlarda depolanan kullanılabilir bir enerji deposu olarak vücutta bulunmaktadır. Açlık dönemlerinde glikojenin hidrolizi meydana gelerek, kan şekerinin tehlikeli düşük seviyelere azalmasının önlenmesi için kana glikoz monomerlerinin salımına neden olur. glikoz, kan içindeki bulunan başlıca monosakarittir ve genellikle "kan şekeri" olarak adlandırılır.. 39
40 Yağlar (Lipids) Lipidler ağırlıklı olurak hidrojen ve C-atomlu (tamamen değil) moleküllerdir. Bu atomlar polar olmayan kovalent bağlarla birbirine bağlıdır. Bu nedenle lipitler, polar olmayan ve su içinde çok düşük bir çözünürlüğe sahip moleküllerdir. Yağlar dört alt sınıflara ayrılabilir. Yağ asitleri, trigliseritler, fosfolipidler, ve steroidler Sadece bazıları enerji bakımından değerli bir kaynak sağladıklarından lipidler fizyolojisi açısından kısmen önemlidir. Diğer lipidler, tüm hücre membranlarının ana bileşenidir ve yine bazıları önemli sinyal molekülleridir.. 40
41 Lipids Fig
42 Yağ asitleri Yağ asitleri, bir ucunda asidik bir karboksil grubu ile, karbon ve hidrojen atomu içeren bir zincirden oluşmaktadır. Bir yağ asidinin tüm karbonları tek kovalent bağlarla bağlı olduğunda, yağ asidinin, doymuş yağ asidi olduğu söylenir. Bazı yağ asitlerinde karbon atomları arasında bir ya da daha fazla çift bağ bulunur ve özellikle bunlar doymamış yağ asitleri olarak bilinmektedir. Tek bir çift bağ varsa yağ asidinin tekli doymamış olduğu ve birden fazla çift bağ var ise, bu durumda çoklu doymamış olduğu söylenir. 42
43 Trigliseridler Trigliseridler, (Aynı zamanda triaçilgliseroller olarak da bilinir) vücuttaki lipidlerin bir kısmını oluşturmaktadır. Trigliseridlerin formu, üç-karbonlu alkol olan gliserolün, üç adet yağ asidine bağlanması şeklindedir. Trigliseridler tüm hücrelerde bulunur ve hücre içi organellerin de dahil olmak üzere hücresel zarların, bir kısmını meydana getirirler. Onlar da yağ dokusunda büyük miktarlarda, saklanır ve bir kişinin özellikle açlık veya ek enerji gerektiren zamanlarında, vücudun hücrelerine enerji kaynağı vermektedir (örneğin, egzersiz esnasında). 43
44 Fig. 2-12A 44
45 Fig. 2-12B 45
46 Fig. 2-12C 46
47 Kolesterol Fig
48 Fosfolipidler Fosfolipidler genel yapı olarak trigliseridlere benzer, ancak gliserolün üçüncü hidroksil grubu bir fosfat ile bağlıdır. Buna ek olarak, küçük bir polar ya da iyonize azot-içeren molekül genellikle bu fosfata eklenir. bu gruplar, fosfolipidin bir ucunda, polar bir (hidrofilik) bölge sağlarken karşı ucunda yağ asidi zincirleri polar olmayan bir (hidrofobik) bölge meydana getirir, Bu nedenle, fosfolipidler amfipatiktirler. Hücresel zarların lipit katmanlarını oluşturan fosfolipidlerin bu özelliğidir. 48
49 Steroidler Steroidler lipit moleküllerinin diğer alt sınıflarından olanlardan belirgin farklı bir yapısı bulunan moleküllerdir. her steroid iskeletini dört karbon atomunun birbirine halkalar halinde bağlanması oluşturur. Steroidler, suda çözünmez. Steroidlere örnekler arasında kolesterol, böbrek üstü bezlerinden kortizol v ve gonadlar tarafından salgılanan kadın (östrojen) ve erkek (testosteron) seks hormonları vardır. 49
50 Proteinler Proteinler vücuttaki organik maddelerin yaklaşık yüzde 50'ni (vücut ağırlığının yüzde 17'si) oluşturur ve onlar hemen hemen her fizyolojik süreçte kritik rol oynamaktadır. Proteinler, karbon, hidrojen, oksijen, azot ve az miktarda diğer elementlerden, sülfür göze çarpar oluşmaktadır. Genellikle binlerce atom içeren, makromoleküllerdir. 50
51 Amino Asitler Proteinlerin alt-birim monomerleri amino asitlerdir. Prolin hariç her amino asitte bir amino grubu (-NH2), ve molekül içindeki bir terminal karbon atomuna bağlı bir karboksil (-COOH) grubu yer alır. Tüm canlı organizmaların proteinleri 20 farklı yan zincire karşı gelen, 20 farklı amino asit setinden oluşur. Yan zincirler, polar olmayan(8 amino asit), polar(7 amino asit), ya da iyonize(5 amino asit), olabilir. İnsan vücudu birçok amino asitleri sentez edebilir, ancak birkaçı diyetle alınmalıdır; Bunlar temel amino asitler olarak bilinmektedir. 51
52 Proteinler Amino Asitlerden Yapılır Fig
53 Peptid bağları Fig
54 Fig
55 Proteinin Yapıları Birincil Protein Yapı İkincil Protein Yapısı Üçüncül Protein Yapısı Dördüncül Protein Yapısı 55
56 Birincil Protein Yapısı Bir proteinin birincil yapısını iki değişken belirler: (1) Zincirdeki amino asitlerin sayısı (2) Zincir boyunca her pozisyonda belirli bir tür amino asitin bulunuşu Primer protein yapısındaki bir polipeptid her bir boncuğun bir amino asiti temsil ettiği boncuklardan oluşan tesbihe, benzer. 56
57 Konformasyon Proteinler doğada boncuklardan oluşan tesbih dizisi gibi görünmez. Her amino asitin yan grupları arasındaki etkileşim zincirde eğilme bükülme ve katlanmalara yol açarak zinciri daha kompakt yapıya dönüştürür,. Bir proteinin son şekli konformasyon olarak bilinir. 57
58 İkincil Protein Yapısı Bir polipeptit zinciri boyunca çeşitli bölümler arasındaki çekimler proteinin ikincil yapısını oluşturur. Peptid bağları bir polipeptid zinciri boyunca düzenli aralıklarla meydana geldikleri için, aralarındaki hidrojen bağları, alfa helix olarak bilinen, zinciri sarmal bir konformasyon haline zorlama eğilimindedir. Hidrojen bağları da peptid bağları arasında meydana gelebilir Bu durumda nispeten düz genişletilmiş bir bölge oluşumu, bunların birbirine paralel kıvrılmasıyla beta (pilili) kıvrımlı levha olarak bilinen polipeptit zincir gidişinin genişletilmiş bölgeleri oluşur. Yan zincirlerin boyutu ve zıt yüklü yan zincirleri arasındaki iyonik bağların varlığı tekrarlı hidrojen bağlarıyla etkileşimlerle gelişigüzel kıvrılma konformasyonları olarak adlandırılan düzensiz bölgeler biöiminde alfa ve beta şekilleri üretilir Bunlar daha düzenli helix ve beta pilili levha desenleri arasındaki ara bölgelerde meydana gelir. Beta kıvrımlı levha ve alfa sarmalları proteinin bir lipid ikili katmanı içinde tutunma yeteneği verir. 58
59 Üçüncül Protein Yapısı Ikincil yapı oluşmasından sonra, ek amino asit yan zincirlerinin arasındaki etkileşim mümkün olmaktadır. Bu etkileşimler, işlevsel bir protein yapmak için nihai üç boyutlu yapı şeklinde polipeptidin katlanmasına yolaçar 59
60 Üçüncül Yapıyı belirleyen Faktörler Amino asit dizisi (birincil yapısı) oluştuktan sonra beş temel faktör, bir polipeptid zincirinin üçüncül yapısını belirler: 1. zincirin kısmi parçaları veya çevresindeki su molekülleri ile arasındaki hidrojen bağları 2. Zincir boyunca polar ve iyonize bölgeler arasında oluşan iyonik bağlar 3. Polar olmayan (hidrofobik) bölgeler arasında çekimler 4. İki sistein amino asitlerinin kükürt ihtiva eden yan zincirlere bağlamasıyla oluşan kovalent disülfid çapraz bağları 5. van der Waals kuvvetleri 60
61 Dördüncül Protein Yapısı Bazı proteinler birden fazla polipeptit zincirinden oluşur ve dördüncül bir yapıya sahip olduğu söylenmektedir. Onlar Multimerik ("çok parçalı") proteinler olarak bilinir. Tek bir polipeptidin konformasyonunu etkileyen aynı faktörler multimerik bir proteinin polipeptidleri arasındaki etkileşimi de belirler. Bu nedenle, birden fazla zincir aynı şekilde, zincirleri arasındaki disülfıd kovalent bağlarla, çeşitli iyonize polar ve polar olmayan yan zincirler arasındaki etkileşimler ile bir arada tutulabilir. 61
62 Polipeptidler: konformasyonları Fig
63 Amino asit etkileşimleri Fig
64 multimerik örnek Multimerik protein polipeptid halkaları, aynı ya da farklı olabilir. Örneğin, hemoglobin, kandaki oksijen taşıma proteini, dört polipeptit zincirli multimerik bir proteindir; iki çift. Hatta bir mutasyon sonucu ortaya çıkan tek bir amino asit değişikliği yıkıcı sonuçlar doğurabilir. hemoglobin b zincirleri içinde Bir Valin molekülünün glutamik asit molekülünün yerine, gelmesi tipik bir örneğidir. Bu değişimin sonucu orak hücreli anemi denen ciddi bir hastalıktır. Bu hastalığı olan bir kişi kırmızı kan hücreleri düşük oksijen seviyesine maruz kaldığında, Hemoglobinleri çöker. Bu hilal şeklinde, kırılgan ve normal işlev yapamaz hücreler, ile kırmızı kan hücreleri bozuluyor. 64
65 Hemoglobin Fig
66 Nükleik Asitler Ayrıca, genetik bilgilerin depolanması ve ifade edilmesinden sorumlu olduğu için nükleik asitler, son derece önemlidir. Nükleik asitlerin, deoksiribo-nükleik asit (DNA) ve ribonükleik asitle (RNA) olarak iki çeşidi vardır. DNA moleküllerinin sırayla kodlanmış genleri ilegenetik bilgileri depolarken, RNA molekülleri, amino asitlerden belirli bir polipeptid zincirini oluşturmak için, talimatlar ve bilgileri dekode etmeye katılır 66
67 Nükleotidler Fig
68 Bazlar Fig
69 DNA DNA da Deoksiriboza bağlı dört farklı baza denk düşen dört farklı nükleotid bulunur. Bu bazlar iki sınıfa ayrılır: 1. purin bazları: adenin (A) ve guanin (G), azot ve karbon atomu içeren iki halkaya sahip 2. Yalnızca tek bir halkadan oluşan pirimidin bazları, sitosin (C) ve timin (T), 69
70 DNA Bir DNA molekülü, bir çift sarmal şeklinde birbirine sarılı iki nükleotid zincirden oluşur. Iki zincir tek bir zincir üzerindeki bir purin bazı ve ters zincir üzerinde bir pirimidin bazı ile hidrojen bağları ile bir arada tutulur. Özgünlük dört baz arasındaki hidrojen bağlayıcı gruplarının yerine göre baz eşleşmeleri empoze edilmesine d. G hep T. ile C ile eşleştirilmiş ve A olduğu 70
71 Deoksiribonükleik asit(dna) Fig Fig
72 RNA RNA molecules differ in only a few respects from DNA: 1. RNA consists of a single chain of nucleotides. 2. In RNA, the sugar in each nucleotide is ribose rather than deoxyribose. 3. The pyrimidine base thymine in DNA is replaced in RNA by the pyrimidine base uracil (U). (A U pairing) The other three bases, adenine, guanine, and cytosine, are the same in both DNA and RNA. 72
73 73
74 ATP The purine bases are important not only in DNA and RNA synthesis, but also in a molecule that serves as the molecular energy source for all cells. In all cells, from bacterial to human, adenosine triphosphate (ATP) is the primary molecule that receives the transfer of energy from the breakdown of fuel molecules carbohydrates, fats, and proteins. 74
75 ATP Fig
Atomlar ve Moleküller
Atomlar ve Moleküller Madde, uzayda yer işgal eden ve kütlesi olan herşeydir. Element, kimyasal tepkimelerle başka bileşiklere parçalanamayan maddedir. -Doğada 92 tane element bulunmaktadır. Bileşik, belli
DetaylıBiochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University
Biochemistry Chapter 4: Biomolecules, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry/Hikmet Geckil Chapter 4: Biomolecules 2 BİYOMOLEKÜLLER Bilim adamları hücreyi
DetaylıBİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ
BİYOLOJİK MOLEKÜLLERDEKİ KİMYASALBAĞLAR BAĞLAR KİMYASAL VE HÜCRESEL REAKSİYONLAR Yrd. Doç.Dr. Funda BULMUŞ Atomun Yapısı Maddenin en küçük yapı taşı olan atom elektron, proton ve nötrondan oluşmuştur.
Detaylıayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H
Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H 2.Radyoaktif izotoplar biyologları için önemlidir? Aşağıda radyoakif maddelerin kullanıldığı alanlar sıralanmıştır.bunlarla
DetaylıIII-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler
III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler MBG 111 BİYOLOJİ I 3.1.Karbon:Biyolojik Moleküllerin İskeleti *Karbon bütün biyolojik moleküllerin omurgasıdır, çünkü dört kovalent bağ yapabilir ve uzun zincirler
DetaylıKloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde çözünen bunun yanı sıra suda çözünmeyen veya çok az çözünen organik molekül grubudur.
Kloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde çözünen bunun yanı sıra suda çözünmeyen veya çok az çözünen organik molekül grubudur. Yağların suda çözünmemesi canlılığın devamı içi önemlidir. Çünkü
DetaylıHer madde atomlardan oluşur
2 Yaşamın kimyası Figure 2.1 Helyum Atomu Çekirdek Her madde atomlardan oluşur 2.1 Atom yapısı - madde özelliği Elektron göz ardı edilebilir kütle; eksi yük Çekirdek: Protonlar kütlesi var; artı yük Nötronlar
DetaylıMADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ATOM
MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ATOM ATOMUN YAPISI Elementlerin tüm özelliğini gösteren en küçük parçasına atom denir. Atomu oluşturan parçacıklar farklı yüklere sa-hiptir. Atomda bulunan yükler; negatif
DetaylıCANLILARIN KİMYASAL İÇERİĞİ
CANLILARIN KİMYASAL İÇERİĞİ Prof. Dr. Bektaş TEPE Canlıların Savunma Amaçlı Kimyasal Üretimi 2 Bu ünite ile; Canlılık öğretisinde kullanılan kimyasal kavramlar Hiyerarşi düzeyi Hiyerarşiden sorumlu atom
DetaylıKİMYA-IV. Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş
KİMYA-IV Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş Organik Kimyaya Giriş Kimyasal bileşikler, eski zamanlarda, elde edildikleri kaynaklara bağlı olarak Anorganik ve Organik olmak üzere, iki sınıf altında toplanmışlardır.
DetaylıGENEL KİMYA. 4. Konu: Kimyasal türler, Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, Kimyasal Bağlar
GENEL KİMYA 4. Konu: Kimyasal türler, Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, Kimyasal Bağlar Kimyasal Türler Doğada bulunan bütün maddeler tanecikli yapıdadır. Maddenin özelliğini gösteren küçük yapı
DetaylıPaylaşılan elektron ya da elektronlar, her iki çekirdek etrafında dolanacaklar, iki çekirdek arasındaki bölgede daha uzun süre bulundukları için bu
4.Kimyasal Bağlar Kimyasal Bağlar Aynı ya da farklı cins atomları bir arada tutan kuvvetlere kimyasal bağlar denir. Pek çok madde farklı element atomlarının birleşmesiyle meydana gelmiştir. İyonik bağ
DetaylıBİYOKİMYAYA GİRİŞ: ATOM, MOLEKÜL, ORGANİK BİLEŞİKLER
BİYOKİMYAYA GİRİŞ: ATOM, MOLEKÜL, ORGANİK BİLEŞİKLER Biyokimyanın tanımı yaşamın temel kimyası ile ilgilenen bilim dalı (Bios, Yunancada yaşam demektir.) canlı sistemin yapısını ve fonksiyonlarını kimyasal
DetaylıGENEL KİMYA. 4. Konu: Kimyasal türler, Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, Kimyasal Bağlar
GENEL KİMYA 4. Konu: Kimyasal türler, Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, Kimyasal Bağlar Kimyasal Türler Doğada bulunan bütün maddeler tanecikli yapıdadır. Maddenin özelliğini gösteren küçük yapı
DetaylıYrd.Doç.Dr. Yosun MATER
* Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER *DNA, RNA ve Protein Moleküllerinin Yapısı ve Evrimi *Burada Moleküler Biyoloji nin temelini oluşturan DNA-RNA, amino asitler ve proteinler gibi moleküllerin yapılarını hatırlayacağız.
DetaylıM. (arpa şekeri) +su S (çay şekeri) + su L.. (süt şekeri)+ su
KARBONHİDRATLAR Karbonhidratlar yapılarında.. (C),.. (H) ve. (O) atomu bulunduran organik bileşiklerdir. Karbonhidratların formülü ( ) ile gösterilir. Nükleik asitlerin, ATP nin, hücre, bitkilerde yapısına
DetaylıKARBON ve CANLILARDAKİ MOLEKÜL ÇEŞİTLİLİĞİ
KARBON ve CANLILARDAKİ MOLEKÜL ÇEŞİTLİLİĞİ Karbonun önemi Hücrenin % 70-95ʼ i sudan ibaret olup, geri kalan kısmın çoğu karbon içeren bileşiklerdir. Canlılığı oluşturan organik bileşiklerde karbon atomuna
DetaylıATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0
ATOMİK YAPI Atom, birkaç türü birleştiğinde çeşitli molekülleri, bir tek türü ise bir kimyasal öğeyi oluşturan parçacıktır. Atom, elementlerin özelliklerini taşıyan en küçük yapı birimi olup çekirdekteki
DetaylıBİY 315 BİYOKİMYA GİRİŞ. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi
BİY 315 BİYOKİMYA GİRİŞ Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi 1 Anlatım Planı 1. Makromoleküller ve Su 2. Amino asitler ve Peptidler 3. Proteinler 4. Enzimler 5. Karbohidratlar 6. Nükleik
DetaylıBiyokimya. Biyokimyanın tanımı ve önemi Organizmanın elementer yapısı Canlılık Su Kovalent olmayan bağlar (intermoleküler etkileşimler)
Biyokimya Biyokimyanın tanımı ve önemi Organizmanın elementer yapısı Canlılık Su Kovalent olmayan bağlar (intermoleküler etkileşimler) Bölüm 1: Biyokimya ve önemi: 1. Biyokimya tanımı, önemi ve boyutsal
DetaylıSU VE KİMYASAL BAĞLAR. Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ
SU VE KİMYASAL BAĞLAR Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ Kimyasal Bağlar ve Çeşitleri Nelerdir? Kimyasal bağ, çekirdekteki atomları bir arada tutan kuvvettir. İki ya da daha fazla atom arasında elektron alışverişi
DetaylıProteinlerin Primer & Sekonder Yapıları. Dr. Suat Erdoğan
Proteinlerin Primer & Sekonder Yapıları Dr. Suat Erdoğan Sunum planı Proteinlerin moleküler yapılarını hangi kimyasal güçler belirler? Proteinlerin moleküler yapıları Primer yapı Sekonder yapı α-heliks
DetaylıAkıllı Defter. 9.Sınıf Biyoloji. vitaminler,hormonlar,nükleik asitler. sembole tıklayınca etkinlik açılır. sembole tıklayınca ppt sunumu açılır
9.Sınıf Biyoloji 1 Akıllı Defter vitaminler,hormonlar,nükleik asitler sembole tıklayınca etkinlik açılır sembole tıklayınca ppt sunumu açılır sembole tıklayınca video açılır 1 VİTAMİNLER ***Vitaminler:
DetaylıCanlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir.
Canlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir. Proteinlerin yapısında; Karbon ( C ) Hidrojen ( H ) Oksijen
DetaylıELEMETLER VE BİLEŞİKLER ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ
ELEMENTLER VE SEMBOLLERİ Elementler Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere element denir. Elementler çok sayıda
DetaylıATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0
ATOMİK YAPI Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 Elektron Kütlesi 9,11x10-31 kg Proton Kütlesi Nötron Kütlesi 1,67x10-27 kg Bir kimyasal elementin atom numarası (Z) çekirdeğindeki
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ)
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) DOĞRU YANLIŞ SORULARI Depo yağlar iç organları basınç ve darbelerden korur. Steroitler hücre zarının yapısına katılır ve geçirgenliğini artırır.
DetaylıBölüm 04 Ders Sunusu. Hücre Zarlarından Geçiş
Bölüm 04 Ders Sunusu Hücre Zarlarından Geçiş Eric P. Widmaier Boston University Hershel Raff Medical College of Wisconsin Kevin T. Strang University of Wisconsin - Madison Copyright The McGraw-Hill Companies,
DetaylıSuyun Fizikokimyasal Özellikleri
Suyun Fizikokimyasal Özellikleri Su bitkinin yaşamında yaşamsal bir rol oynar. Bitki tarafından yapılan her gram başına organik madde için kökler tarafından 500 gr su alınır. Bu su, bitkinin bir ucundan
Detaylıo Serin o Triyonin o Sistein o Metiyonin o Arjinin o Histidin
III.PROTEİNLER Karbon,hidrojen,oksijen ve azot elementlerinden oluşmuş organik bileşiklerdir.yapısında bazen sülfür,fosfor veya demir de bulunabilir. Proteinler canlılarda en fazla bulunan organik madde
DetaylıATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla
ATOM ve YAPISI Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla kendinden farklı atomlara dönüşemezler. Atomda (+) yüklü
DetaylıBİYOLOJİ DERS NOTLARI YGS-LGS YÖNETİCİ MOLEKÜLLER
www.benimdershanem.esy.es Bilgi paylaştıkça çoğalır. BİYOLOJİ DERS NOTLARI YGS-LGS YÖNETİCİ MOLEKÜLLER NÜKLEİK ASİTLER Nükleik asitler, bütün canlı hücrelerde ve virüslerde bulunan, nükleotid birimlerden
Detaylı5.111 Ders Özeti #12. Konular: I. Oktet kuralından sapmalar
5.111 Ders Özeti #12 Bugün için okuma: Bölüm 2.9 (3. Baskıda 2.10), Bölüm 2.10 (3. Baskıda 2.11), Bölüm 2.11 (3. Baskıda 2.12), Bölüm 2.3 (3. Baskıda 2.1), Bölüm 2.12 (3. Baskıda 2.13). Ders #13 için okuma:
DetaylıYAĞLAR (LİPİTLER) Yağların görevleri:
LİPİTLER (YAĞLAR) YAĞLAR (LİPİTLER) Yapılarında C,H, O den başka N,P da bulunabilir. İçerikleri C miktarı O a göre daha fazla olduğu için çok enerji verirler. Yağlar solunumda kullanılınca çok oksijen
DetaylıFARMASÖTİK TEKNOLOJİ I «ÇÖZELTİLER»
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ I «ÇÖZELTİLER» Uygun bir çözücü içerisinde bir ya da birden fazla maddenin çözündüğü veya moleküler düzeyde disperse olduğu tektür (homojen: her tarafta aynı oranda çözünmüş veya dağılmış
DetaylıElementlerin büyük bir kısmı tabiatta saf hâlde bulunmaz. Çoğunlukla başka elementlerle bileşikler oluşturmuş şekilde bulunurlar.
Elementlerin büyük bir kısmı tabiatta saf hâlde bulunmaz. Çoğunlukla başka elementlerle bileşikler oluşturmuş şekilde bulunurlar. Elementlerin bileşik oluşturma istekleri onların kararlı yapıya ulaşma
DetaylıMembran Organizasyonu
Membran Organizasyonu Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Tıp Fakültesi Biyofizik AD Biyolojik Zarlar plazma zarları mitokondri, kloroplast, lizozom gibi organelleri sitoplazmadan ayıran hücre içi zarlar mitokondri
DetaylıProtein, karbonhidrat ve lipidler
3 Protein, karbonhidrat ve lipidler 3 Protein, karbonhidrat ve yağlar 3.1 Hangi moleküller canlılara özgüdür? 3.2 Proteinlerin kimyasal yapısı ve görevleri nelerdir? 3.3 Karbonhidratların kimyasal yapısı
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf DOĞRU YANLIŞ SORULARI Nitel gözlemlerin güvenilirliği nicel gözlemlerden fazladır. Ökaryot hücrelerde kalıtım materyali çekirdek içinde bulunur. Ototrof beslenen canlılar
Detaylıİnorganik Kimya Atomun Yapısı ve Kimyasal Bağlanma
İnorganik Kimya Atomun Yapısı ve Kimyasal Bağlanma Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ Atom nedir? Atomlar tüm maddeler için yapıyı oluşturan çok küçük partiküllerdir. Atom; bir elementin kimyasal özelliklerini gösteren
DetaylıElektronların Dağılımı ve Kimyasal Özellikleri
Elektronların Dağılımı ve Kimyasal Özellikleri Helyum (2), neon (10), argon (18)in elektron dağılımları incelendiğinde Eğer bu üç elementin birer elektronu daha olsaydı, her birinde yeni bir katman oluşacaktı.
DetaylıCANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER
CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER Canlıların yapısında bulunan moleküller yapısına göre 2 ye ayrılır: I. İnorganik Bileşikler: Bir canlı vücudunda sentezlenemeyen, dışardan hazır olarak aldığı
DetaylıElement atomlarının atom ve kütle numaraları element sembolleri üzerinde gösterilebilir. Element atom numarası sembolün sol alt köşesine yazılır.
Atom üç temel tanecikten oluşur. Bunlar proton, nötron ve elektrondur. Proton atomun çekirdeğinde bulunan pozitif yüklü taneciktir. Nötron atomun çekirdeğin bulunan yüksüz taneciktir. ise çekirdek etrafında
DetaylıSU ve ÇEVRENİN CANLILAR İÇİN UYGUNLUĞU
SU ve ÇEVRENİN CANLILAR İÇİN UYGUNLUĞU Suyun polaritesinin etkileri Su molekülünün polar olması hidrojen bağlarının oluşmasına neden olur. 2 Su molekülü Oldukça basit yapılıdır. Tekli bağla bağlı olup
DetaylıOrganik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1
Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar
DetaylıNötr (yüksüz) bir için, çekirdekte kaç proton varsa çekirdeğin etrafındaki yörüngelerde de o kadar elektron dolaşır.
ATOM ve YAPISI Elementin özelliğini taşıyan en küçük parçasına denir. Atom Numarası Bir elementin unda bulunan proton sayısıdır. Protonlar (+) yüklü olduklarından pozitif yük sayısı ya da çekirdek yükü
DetaylıGenetik Bilgi: DNA Yapısı, Fonksiyonu ve Replikasyonu. Dr. Mahmut Çerkez Ergören
Genetik Bilgi: DNA Yapısı, Fonksiyonu ve Replikasyonu Dr. Mahmut Çerkez Ergören Genetik materyal; Kendini çoğaltır. Bilgi depolar. Bilgiyi ifade eder. Mutasyonla varyasyonlara izin verir. Genetik Tarihçe
DetaylıMAKROMOLEKÜLLERİN YAPI VE İŞLEVLERİ
MAKROMOLEKÜLLERİN YAPI VE İŞLEVLERİ Polimerlerin yapısı Polimer, birbirinin aynısı veya benzeri yapıtaşlarının kovalent bağlarla bağlanarak oluşturdukları uzun bir moleküldür. Polimerlerin yapıtaşı olarak
DetaylıMADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ 1. Atomun Yapısı KONULAR 2.Element ve Sembolleri 3. Elektronların Dizilimi ve Kimyasal Özellikler 4. Kimyasal Bağ 5. Bileşikler ve Formülleri 6. Karışımlar 1.Atomun Yapısı
DetaylıAtomlar birleştiği zaman elektron dağılımındaki değişmelerin bir sonucu olarak kimyasal bağlar meydana gelir. Üç çeşit temel bağ vardır:
Atomlar birleştiği zaman elektron dağılımındaki değişmelerin bir sonucu olarak kimyasal bağlar meydana gelir. Üç çeşit temel bağ vardır: İyonik bağlar, elektronlar bir atomdan diğerine aktarıldığı zaman
DetaylıMADDE NEDİR? Çevremize baktığımızda gördüğümüz her şey örneğin, dağlar, denizler, ağaçlar, bitkiler, hayvanlar ve hava birer maddedir.
MADDE NEDİR? Çevremize baktığımızda gördüğümüz her şey örneğin, dağlar, denizler, ağaçlar, bitkiler, hayvanlar ve hava birer maddedir. Her maddenin bir kütlesi vardır ve bu tartılarak bulunur. Ayrıca her
DetaylıHücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!
HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü
DetaylıELEMENTLER VE BİLEŞİKLER
ELEMENTLER VE BİLEŞİKLER 1- Elementler ve Elementlerin Özellikleri a) ELEMENTLER Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere
DetaylıAşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders kitabı. olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın Temel. Üniversitesi Kimyası" Kitabı ndan okuyunuz.
KİMYASAL BAĞLAR Aşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders kitabı olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın Temel Üniversitesi Kimyası" Kitabı ndan okuyunuz. KİMYASAL BAĞLAR İki atom veya atom grubu
DetaylıATOM BİLGİSİ I ÖRNEK 1
ATOM BİLGİSİ I Elementlerin özelliklerini ta ıyan en küçük yapıta ı atomdur. Son çözümlemede, bütün maddelerin atomlar toplulu u oldu unu söyleyebiliriz. Elementler, aynı tür atomlardan, bile ik ve karı
DetaylıYrd. Doç. Dr. H. Hasan YOLCU. hasanyolcu.wordpress.com
Yrd. Doç. Dr. H. Hasan YOLCU hasanyolcu.wordpress.com En az iki atomun belli bir düzenlemeyle kimyasal bağ oluşturmak suretiyle bir araya gelmesidir. Aynı atomda olabilir farklı atomlarda olabilir. H 2,
DetaylıPROTEİN. Mısırdan. İzolasyon Kiti. Öğretmen Kılavuzu. Öğrenci Kılavuzu
Mısırdan PROTEİN İzolasyon Kiti Öğretmen Kılavuzu a. Konu b. Kullanıcı Kitlesi c. Deney Süresi d. Materyaller e. Güvenlik f. Genel Bilgi g. Deney Öncesi Hazırlık h. Ön Bilgi i. Deneyin Yapılışı j. Deney
DetaylıCanlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP
Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )
DetaylıBazı atomlarda proton sayısı aynı olduğu halde nötron sayısı değişiktir. Bunlara izotop denir. Şekil II.1. Bir atomun parçaları
8 II. MİNERALLER II.1. Element ve Atom Elementlerin en ufak parçasına atom denir. Atomlar, proton, nötron ve elektron gibi taneciklerden oluşur (Şekil II.1). Elektron negatif, proton pozitif elektrik yüküne
DetaylıLipidler. Lipidlerin sınıflandırılması. Yağ asitleri
Lipidler Suda çözünmeyen ve organik çözücülerde iyi çözünen bileşiklere verilen genel isimdir Çoğunlukla hidrokarbon yapısındadırlar Canlılarda depo maddesi olarak yaygın bulunurlar Metabolize edilmeleriyle
DetaylıOrganik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik asitler olmak üzere beş gruba ayrılır.
ORGANİK BİLEŞİKLER **Organik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenirler. Yapılarında C, H, atomlarını bulundururlar. Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik
DetaylıORGANĠK BĠLEġĠKLER. 2. ÜNİTE 6. Bölüm
ORGANĠK BĠLEġĠKLER 2. ÜNİTE 6. Bölüm Organik ve Anorganik BileĢiklerin Ayırt Edilmesi Kimya bilimi temelde organik ve anorganik olmak üzere ikiye ayrılır. * Karbonun oksitleri (CO, CO 2 ) * Karbonatlar
DetaylıBÖLÜM 2 ATOMİK YAPI İÇERİK. Atom yapısı. Bağ tipleri. Chapter 2-1
BÖLÜM 2 ATOMİK YAPI İÇERİK Atom yapısı Bağ tipleri 1 Atomların Yapıları Atomlar başlıca üç temel atom altı parçacıktan oluşur; Protonlar (+ yüklü) Nötronlar (yüksüz) Elektronlar (-yüklü) Basit bir atom
DetaylıLaboratuvar Tekniği. Adnan Menderes Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü TBY 118 Muavviz Ayvaz (Yrd. Doç. Dr.) 4. Hafta (07.03.
Laboratuvar Tekniği Adnan Menderes Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji TBY 118 Muavviz Ayvaz (Yrd. Doç. Dr.) 4. Hafta (07.03.2014) 1 4. Haftanın Ders İçeriği Biyoteknoloji de Moleküller ph kavramı ve ölçümü
Detaylı8. Hafta Amino Asitler, Peptidler ve Proteinler: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI PEPTİT BAĞI
8. Hafta Amino Asitler, Peptidler ve Proteinler: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI PEPTİT BAĞI Bir amino asidin -amino grubu 2. bir amino asidin -karboksil grubuyla reaksiyona girince bir molekül su ayrılarak
DetaylıBÖLÜM 2 ATOMİK YAPI İÇERİK. Atom yapısı. Bağ tipleri. Chapter 2-1
BÖLÜM 2 ATOMİK YAPI İÇERİK Atom yapısı Bağ tipleri 1 Atomların Yapıları Atomlar başlıca üç temel atom altı parçacıktan oluşur; Protonlar (+ yüklü) Nötronlar (yüksüz) Elektronlar (-yüklü) Basit bir atom
DetaylıDr. M. Emin KAFKAS İnönü Üniversitesi Antrenörlük Eğitimi Bölümü 2015/Malatya
Dr. M. Emin KAFKAS İnönü Üniversitesi Antrenörlük Eğitimi Bölümü 2015/Malatya Outline (İzlence) 1. Hafta Biyokimya Nedir? Organizmadaki Organik Bileşiklerin Yapısı. 2. Hafta Enerji Sistemleri 3. Hafta
DetaylıELEMENT VE BİLEŞİKLER
ELEMENT VE BİLEŞİKLER 1- Elementler ve Elementlerin Özellikleri: a) Elementler: Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere
DetaylıAtomun Yapısı Boşlukta yer kaplayan, hacmi, kütlesi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir. Maddeyi (elementi) oluşturan ve maddenin (elementin)
Atomun Yapısı Boşlukta yer kaplayan, hacmi, kütlesi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir. Maddeyi (elementi) oluşturan ve maddenin (elementin) kendi özelliğini taşıyan en küçük yapı birimine atom
DetaylıSerbest radikallerin etkileri ve oluşum mekanizmaları
Serbest radikallerin etkileri ve oluşum mekanizmaları Serbest radikallerin yapısında, çoğunlukla oksijen yer almaktadır. (reaktif oksijen türleri=ros) ROS oksijen içeren, küçük ve oldukça reaktif moleküllerdir.
DetaylıSerüveni 3. ÜNİTE KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM GÜÇLÜ ETKİLEŞİM. o İYONİK BAĞ o KOVALENT BAĞ o METALİK BAĞ
Serüveni 3. ÜNİTE KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM GÜÇLÜ ETKİLEŞİM o İYONİK BAĞ o KOVALENT BAĞ o METALİK BAĞ KİMYASAL TÜR 1. İYONİK BAĞ - - Ametal.- Kök Kök Kök (+) ve (-) yüklü iyonların çekim kuvvetidir..halde
DetaylıSU Dr. Fatih Büyükserin
SU Dr. Fatih Büyükserin SU Organizma ağırlığının yüzde % 70 ini oluşturur Su molekülleri arasındaki çekim kuvvetleri ve suyun az da olsa iyonlaşma eğilimi Biyomoleküllerin yapı ve görevlerinin oluşmasında
DetaylıSoygazların bileşik oluşturamamasının sebebi bütün orbitallerinin dolu olmasındandır.
KİMYASAL BAĞLAR Kimyasal bağ, moleküllerde atomları birarada tutan kuvvettir. Bir bağın oluşabilmesi için atomlar tek başına bulundukları zamankinden daha kararlı (az enerjiye sahip) olmalıdırlar. Genelleme
DetaylıINSA 283 MALZEME BİLİMİ. Giriş
INSA 283 MALZEME BİLİMİ Giriş Malzeme Gereksinimi Bütün mühendislik bilim dallari malzeme ile yakindan iliskilidir. Mühendisler kullanacaklari malzemeyi çok iyi tanıyarak ve genis malzeme tayfi içinde
DetaylıATOM NEDİR? -Atom elementin özelliğini taşıyan en küçük parçasına denir. Her canlı-cansız madde atomdan oluşmuştur.
DERS: KİMYA KONU : ATOM YAPISI ATOM NEDİR? -Atom elementin özelliğini taşıyan en küçük parçasına denir. Her canlı-cansız madde atomdan oluşmuştur. Atom Modelleri Dalton Bütün maddeler atomlardan yapılmıştır.
DetaylıATOMLAR ARASI BAĞLAR Doç. Dr. Ramazan YILMAZ
ATOMLAR ARASI BAĞLAR Doç. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA Atomlar Arası Bağlar 1 İyonik Bağ 2 Kovalent
DetaylıÖrnek : 3- Bileşiklerin Özellikleri :
Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani
DetaylıHISTOLOJIDE BOYAMA YÖNTEMLERI. Dr. Yasemin Sezgin. yasemin sezgin
HISTOLOJIDE BOYAMA YÖNTEMLERI Dr. Yasemin Sezgin yasemin sezgin HÜRESEL BOYAMANIN TEMEL PRENSİPLERİ Hem fiziksel hem kimyasal faktörler hücresel boyamayı etkilemektedir BOYAMA MEKANIZMASı Temelde boyanın
Detaylı1. PROTEİNLERİN GENEL YAPI VE ÖZELLİKLERİ
1. PROTEİNLERİN GENEL YAPI VE ÖZELLİKLERİ Proteinler, amino asit monomerlerinden oluşmuş polimerlerdir ve bilinen en karmaşık yapılı moleküllerdendir. Birçok hücrede kuru ağırlığın %50'den fazlasını oluşturan
DetaylıMOL KAVRAMI I. ÖRNEK 2
MOL KAVRAMI I Maddelerin taneciklerden oluştuğunu biliyoruz. Bu taneciklere atom, molekül ya da iyon denir. Atom : Kimyasal yöntemlerle daha basit taneciklere ayrılmayan ve elementlerin yapıtaşı olan taneciklere
Detaylı9.Sınıf Biyoloji. Yaşam Bilimi Biyoloji. cevap anahtarı
9.Sınıf Biyoloji 1 Yaşam Bilimi Biyoloji cevap anahtarı 1 CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ *Canlıların temel bileşenleri: Canlıların temel bileşenleri; organik ve inorganik bileşikler olmak üzere ikiye ayrılır.
DetaylıBir maddenin başka bir madde içerisinde homojen olarak dağılmasına ÇÖZÜNME denir. Çözelti=Çözücü+Çözünen
ÇÖZÜCÜ VE ÇÖZÜNEN ETKİLEŞİMLERİ: Çözünme olayı ve Çözelti Oluşumu: Bir maddenin başka bir madde içerisinde homojen olarak dağılmasına ÇÖZÜNME denir. Çözelti=Çözücü+Çözünen Çözünme İyonik Çözünme Moleküler
DetaylıNötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar
Nötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar Termal nötronlar (0.025 ev) Orta enerjili nötronlar (0.5-10 kev) Hızlı nötronlar (10 kev-10 MeV) Çok hızlı nötronlar (10 MeV in üzerinde)
DetaylıATOM BİLGİSİ Atom Modelleri
1. Atom Modelleri BÖLÜM2 Maddenin atom adı verilen bir takım taneciklerden oluştuğu fikri çok eskiye dayanmaktadır. Ancak, bilimsel bir (deneye dayalı) atom modeli ilk defa Dalton tarafından ileri sürülmüştür.
DetaylıHÜCRESEL EVRİM. Prof. Dr. Müjgan Cengiz Prof. Dr. Ayhan Deviren
HÜCRESEL EVRİM Prof. Dr. Müjgan Cengiz Prof. Dr. Ayhan Deviren 1. Maddenin Oluşumu 2. Atomik Evrim 3. Moleküler evrim 4. Hücresel evrim Prof. Dr. Müjgan Cengiz MADDENİN OLUŞUMU Enerji Doymuşluğundan Madde
DetaylıBĐYOKĐMYA BĐYOKĐMYA NE ĐŞĐNĐZE YARAYACAK??? Biyokimya modern moleküler yaşam bilimlerinin en önemli disiplinidir. HĐBRĐT BĐR BĐLĐM DALI
BĐYOKĐMYA BĐYOKĐMYA BĐYOLOJĐ HĐBRĐT BĐR BĐLĐM DALI KĐMYA YAŞAYAN ORGANĐZMALAR ATOM ve MOLEKÜLLER 1 YAŞAYAN ORGANĐZMALARDA ATOM ve MOLEKÜLLERĐ ĐNCELEYEN BĐLĐM DALI 2 BĐYOKĐMYA NE ĐŞĐNĐZE YARAYACAK??? 3
DetaylıYrd.Doç.Dr. Emre YALAMAÇ. Yrd.Doç.Dr. Emre YALAMAÇ İÇERİK
İÇERİK Elementlere, Bileşiklere ve Karışımlara atomik boyutta bakış Dalton Atom Modeli Atom Fiziğinde Buluşlar - Elektronların Keşfi - Atom Çekirdeği Keşfi Günümüz Atom Modeli Kimyasal Elementler Periyodik
Detaylı12. SINIF KONU ANLATIMI 2 DNA VE RNA
12. SINIF KONU ANLATIMI 2 DNA VE RNA DNA (DEOKSİRİBONÜKLEİK ASİT) Temel nükleik asittir. Prokaryot hücrelerin sitoplazmasında, ökaryot hücrelerde çekirdek, mitokondri ve kloroplast organelinde bulunur.
Detaylı11. Hafta: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI NÜKLEOTİDLER
11. Hafta: Nükleik Asitler: Nükleik asitlerin yapısal üniteleri, nükleozitler, nükleotidler, inorganik fosfat, nükleotidlerin fonksiyonları, nükleik asitler, polinükleotidler, DNA nın primer ve sekonder
DetaylıKĠMYASAL ÖZELLĠKLER VE KĠMYASAL BAĞ
Elektronların Dizilimi ve Kimyasal Özellikler Atomların katmanlarında belirli sayılarda elektron bulunmaktadır. Ancak bir atom, tek katmanlıysa ve bu katmanda iki elektronu varsa kararlıdır. Atomun iki
DetaylıELEKTRONLARIN DĠZĠLĠMĠ
ELEKTRONLARIN DĠZĠLĠMĠ Eğer bu üç elementin birer elektronu daha olsaydı, her birinde yeni bir katman oluşacaktı. Çünkü her üçünün de en dıştaki katmanları tamamen dolu durumdadır. 1.Katmanda en çok 2
Detaylıwww.demiraylisesi.com
YÖNETİCİ MOLEKÜLLER C, H, O, N, P atomlarından meydana gelir. Hücrenin en büyük yapılı molekülüdür. Yönetici moleküller hücreye ait genetik bilgiyi taşır, hayatsal faaliyetleri yönetir, genetik bilginin
DetaylıBMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri
BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri Atom Yapısı ve Atomlar Arası Bağlar Dr. Ersin Emre Ören Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölümü TOBB Ekonomi ve Teknoloji
DetaylıAmino asitlerin sınıflandırılması
Amino asitlerin sınıflandırılması Biyolojik açıdan önemli olan amino asitler farklı R grupları taşımaktadır. R grupları kimyasal olarak çok değişken olduğu ve bu değişkenliğin fonksiyonel gruplar ile arttığı
DetaylıToprağın Katı ve Sıvı Fazı Arasındaki Etkileşimler
Toprağın Katı ve Sıvı Fazı Arasındaki Etkileşimler Toprakta bulunan katı (mineral ve organik madde), sıvı (toprak çözeltisi ve bileşenleri) ve gaz fazları sürekli olarak etkileşim içerisindedir. Bunlar
DetaylıGünümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı
Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani madde yani bileşik
DetaylıPROTEİNLER. -Proteinlerin Yapısında Bulunan Elementler. -Aminoasitler. --Kimyasal Yapılarına Göre Amino Asitlerin Sınıflandırılması
PROTEİNLER -Proteinlerin Yapısında Bulunan Elementler -Aminoasitler --Kimyasal Yapılarına Göre Amino Asitlerin Sınıflandırılması - Esansiyel olan veya olmayan amino asitler -Proteinlerin Kimyasal Özellikleri
DetaylıBİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ
BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur). Bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere
DetaylıEYVAH ŞEKERĐM KAYBOLDU!!!!! 9. SINIF 4. ÜNĐTE KARIŞIMLAR
EYVAH ŞEKERĐM KAYBOLDU!!!!! 9. SINIF 4. ÜNĐTE KARIŞIMLAR KĐMYA ĐLE ĐLĐŞKĐSĐ ve GÜNLÜK HAYATLA ĐLĐŞKĐSĐ ŞEKERĐN ÇAYDA YA DA BAŞKA BĐR SIVIDA KARIŞTIRILDIĞINDA KAYBOLMASI, KĐMYADA ÇÖZÜNME OLGUSUYLA AÇIKLANABĐLĐR.
DetaylıPERİYODİK SİSTEM VE ELEKTRON DİZİLİMLERİ#6
PERİYODİK SİSTEM VE ELEKTRON DİZİLİMLERİ#6 Periyodik sistemde yatay sıralara Düşey sütunlara.. adı verilir. 1.periyotta element, 2 ve 3. periyotlarda..element, 4 ve 5.periyotlarda.element 6 ve 7. periyotlarda
Detaylı