Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik asitler olmak üzere beş gruba ayrılır.

Transkript

1 ORGANİK BİLEŞİKLER **Organik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenirler. Yapılarında C, H, atomlarını bulundururlar. Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik asitler olmak üzere beş gruba ayrılır. 1. O 2. geçebilirler A_Bir molekülün organic olabilmesi için yapısında hangi atomlar bulunmalıdır? B.Monosakkaritlerin özelliklerini yazınız. ***Karbonhidratlar: Yapılarında C, H, (1) atomlarını bulundururlar. Karbohidratlar; monosakkaritler, disakkaritler ve polisakkaritler olmak üzere üç gruba ayrılır. *Karbonhidratlar enerji veren bileşiklerdir. *Karbonhidratlar suda çözünmezler. Monosakkaritler: Tek bir şeker molekülünden oluşmuşlardır. Genel formülleri CnH2nOn şeklindedir. Sindirime uğramazlar. Hücre zarından (2). Suda çözünürler.

2 Pentozlar: Yapılarında (1) karbon atomu bulunur. Pentozlar; riboz ve deoksiriboz olmak üzere iki gruba ayrılır. 1. beş 2. fotosentez A_Doğadaki glikozun kaynağı nedir? B.Monosakkaritleri kendi Riboz: RNA, ATP moleküllerinin yapısında bulunur. Deoksiriboz: DNA molekülünün yapısında bulunur. içinde hangi özelliklerine göre sınıflandırırız? C.Heksoz şekerlerin tamamının kapalı formülü, yani kimyasal formülü aynı olduğu halde (C6H12O6) neden farklı isim alırlar? Heksozlar: Yapılarında 6 karbon atomu bulunur. Genel formülleri C6H12O6 dır. Hekzoslar; glikoz, früktoz ve galaktoz olmak üzere 3 gruba ayrılır. *ATP nin yapısında deoksiriboz şekeri bulunur. *Deoksiriboz şekeri riboz şekerinden daha ağırdır.d / Y Glikoz: (2) ve kemosentez yapan canlılar tarafından sentezlenir. Meyvelerde ve kanda bol miktarda bulunur. Früktoz: Bitkiler tarafından üretilir. Meyvelerde bol miktarda bulunur.

3 En tatlı heksoz fruktozdur. Galaktoz: Memeli hayvanlar tarafından üretilir. Sütte bulunur. Bütün hekzoslar aynı atomlardan oluşmasına karşın, atomların dizilişleri farklı olduğundan; farklı kimyasal özelliklere sahiptir. Bunun gibi kapalı formülleri aynı, açık formülleri farklı olan bileşiklere izomer bileşik denir. 1. glikozit 2. iki A_İzomer bileşik nedir? B.Disakkaritlerin arasında hangi bağ bulunur? Disakkaritler: İki monosakkarit molekülünün birleşmesinden oluşur. Yapılarında (1) bağı bulunur. Sindirilmeden hücre zarından geçemezler. Suda çözünürler. Disakkaritler; maltoz, sakkaroz, ve laktoz olmak üzere 3 gruba ayrılır. C.Disakkaritleri kendi aralarında neye göre sınıflandırırız? *İki monosakkarit birleşirken bir molekül su açığa çıkar *Maltoz bir iki molekül glukozun birleşmesinden meydana gelir. Maltoz: (2) glikoz molekülünün birleşmesinden oluşmuştur. Arpa şekeri olarak bilinir.

4 Sükroz (sakkaroz): Bir (1) ve bir früktoz molekülünün birleşmesinden oluşmuştur. 1. glikoz 2. süt Çay şekeri olarak bilinir. A_Tüm disakkaritlerin oluşumunu çizerek gösteriniz. B.Hangi disakkaritler Laktoz: Bir glikoz ve bir galaktoz molekülünün birleşmesinden oluşmuştur. sadece bitkilerde bulunur? C.10 maltoz molekülü sentezi sırasında kaç molekül su açığa çıkar? *sükroz çay şekeridir *Laktoz bitkilerde bulunur. D / Y Memeli hayvanlar tarafından sentezlenir. (2) şekeri olarak bilinir. Maltoz ve sükroz, hayvan hücrelerinde bulunmaz. Maltoz ve sükroz, otçul ve hem otçul-hem etçil beslenen hayvanların bağırsaklarında bulunur.

5 Polisakkaritler: Çok sayıda (1) molekülünün birleşmesinden oluşmuşlardır. n(glikoz) > Polisakkarit + (n-1)h 2 O Sindirilmeden hücre zarından geçemezler. Yapılarında (2) bağı bulunur. Glikozit bağı sayısı = H 2 O sayısı Polisakkaritler; nişasta, selüloz, glikojen ve kitin olmak üzere dört gruba ayrılır. 1. glikoz 2. glikozit A_Polisakkaritlerin yapısında hangi bağ buluur? B.Polisakkarit çeşitlerini yazınız. C.100 glikoz molekülünden meydana gelen nişasta sentezi sırasında kaç Nişasta: α-glikozidik bağ taşır. Dallanmış yapıdadır. Suda az çözünür. Bitkilerde yedek besin deposu olarak görev yapar. molekül su açığa çıkar? *Nişasta yapıya katılır *Selülöz bitkilerde yedek besin olarak depolanabilir. Selüloz: β-glikozidik bağ taşır. Düz zincir yapısındadır. (dallanma yok) Suda çözünmez. Bitkilerin hücre çeperinin yapısına katılır.

6 Glikojen: Hayvanlar tarafından sentezlenir. α-glikozidik bağ taşır. Dallanmış yapıdadır. (dallanma nişastadan fazla) Suda nişastadan daha fazla çözünür. Hayvanlarda yedek besin deposu olarak görev yapar. Karaciğer ve kaslarda (1). Glikojen bitkiler haricindeki tüm canlılarda yedek besin deposu olarak görev yapar. 1. depolanır 2. azot A_Tüm disakkaritlerin oluşumunu çizerek Kitin: Hayvanlar ve mantarlar tarafından sentezlenir. Yapısındaki glikoz moleküllerinde, (2) bulunur. β-glikozidik bağ taşır. Düz zincir yapısındadır. Suda çözünmez. Eklem bacaklıların dış iskeletini oluşturur. Mantarların hücre çeperini oluşturur. Kitin, ameliyat ipliklerinin yapımında kullanılır. Bütün polisakkaritler glikoz moleküllerinden oluşmalarına karşın, glikoz moleküllerinin dizilişi farklı olduğundan; farklı kimyasal özelliklere sahiptir. gösteriniz. B.Glikojen ve nişasta molekülünün özelliklerini kıyaslayın. C.Kitinin yapısında hangi bağ bulunur? *glikojeni hayvanlar sentezleyebilir. *Kitin bitkisel kökenlidir.