KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMAN KULLANIM TALİMATI

Transkript

1 Doküman No:YÖN-TL-07 Yayın Tarihi: Revizyon No:00 Revizyon Tarihi:00 Sayfa No: 1 / 5 AMAÇ: Bu talimat ile hastalara sağlık hizmeti ve bakım veren sağlık çalıģanlarının, baģta Kırım Kongo kanamalı ateģi, insan immün yetmezlik virüsü (HIV), kuģ gribi, domuz gribi ve mevsimsel influenza olmak üzere kan, vücut çıkartıları, temas ve solunum yoluyla bulaģma riski taģıyan hastalıklara karģı sağlığının korunması; sağlık hizmetiyle iliģkili enfeksiyonlar ve çapraz bulaģların önlenmesi ile sağlık çalıģanlarının güvenliğine yönelik koruyucu malzemelerin uygun kullanımının sağlanması hedeflenmiģtir. KAPSAM: Hastanede tüm tanı ve tedavi hizmeti verilen birimlerde çalıģan personeli kapsar. SORUMLULAR: Hastanede tüm tanı ve tedavi hizmeti verilen birimlerde çalıģan personel sorumludur. 1. EL HİJYENİ 1.1. Antiseptik el yıkama Eller su ile ıslatılır. 3-5 ml antiseptik sabun avuca alınır Avuç içleri ve parmak araları baģta olmak üzere eller tüm yüzey ve parmakları kapsayacak Ģekilde kuvvetlice ovuģturulur Eller su ile iyice durulanır, durulama parmak uçlarından dirseklere doğru yapılır, parmaklar yukarı gelecek Ģekilde tutularak, kontamine suyun dirsekten tekrar parmak ucuna akıģı önlenir Sıcak su ile el yıkamak dermatite neden olabileceğinden sıcak su tercih edilmemelidir Eller kağıt havlu ile kurulanır, musluk kağıt havlu kullanılarak kapatılır Cerrahi el yıkama Ellerdeki ve kollardaki takılar çıkarılmalıdır Antiseptikli (klorhekzidin veya povidon iyot içeren) sabun kullanılmalıdır Ellerin yıkanmasına parmak uçlarından baģlanmalı ve dairesel hareketlerle parmak araları ve dirseklere kadar ön kollar yıkanmalıdır Günün ilk uygulamasında tırnak dipleri yumuģak kılları olan steril fırça ile fırçalanmalıdır Fırçalar tek kullanımlık olmalı ve kullanıldıktan sonra atılmalıdır Cilde zarar vermesi nedeniyle eller ve kolların fırçalanması önerilmez Ellerin yıkanması sırasında temizlenen parmak uçlarının tekrar kontamine olmaması için parmak uçları yukarıda, dirsekler aģağıda olmalıdır Eller ve kollar yıkandıktan sonra tek tek durulanmalı ve steril havlu ile kurulanmalıdır Cerrahi el yıkamada ideal süre 2-6 dakikadır Antiseptik el ovalama Alkol organik madde varlığında etkili olmadığından, görünür kir varsa eller su ve sabunla yıkanmalıdır.

2 Doküman No:YÖN-TL-07 Yayın Tarihi: Revizyon No:00 Revizyon Tarihi:00 Sayfa No: 2 / ml alkol bazlı solüsyon bir avuca alınır Ġki el birleģtirilerek tüm el yüzeyi ve parmaklara temas edecek Ģekilde 1 dakika süreyle iyice ovuģturulur ve kendi halinde kuruması beklenir Alkol, klorheksidin, iyodoforlar ve diğer antiseptik ajanlar sporlar üzerinde zayıf etkinliğe sahiptir. Bu nedenle sporlu bakteri infeksiyonlarında (Bacillus spp., Clostridium difficile vb.) Ģüpheli veya kanıtlanmıģ maruziyet gerçekleģtiği taktirde eller normal sabunla veya antimikrobiyal sabunla yıkanmalıdır Antimikrobiyal emdirilmiģ mendiller el antisepsisinde etkili değildir ve kullanılmamalıdır. 2. ELDİVEN KULLANIMI 2.1. Temel ilkeler Eldiven el yıkama yerine kullanılmamalıdır Eldiven giymeden önce ve eldiven çıkarıldıktan sonra el hijyeni sağlanmalıdır Eldiven giyilmesinin, ellerin kontaminasyonuna karģı tam bir koruma sağlamadığı konusunda personel bilgilendirilmelidir Eldiven giyme endikasyonu ortadan kalkar kalkmaz eldiven çıkarılmalıdır Eldivenli eller yıkanmamalı ya da üzerine alkol bazlı el antiseptikleri uygulanmamalıdır Bir hastaya bakım verdikten sonra eldiven çıkarılmalıdır Aynı eldiven birden fazla hastanın bakımı için kullanılmamalıdır Aynı eldivenle asla iki farklı giriģimde bulunulmamalıdır Eldivenler yıkanmamalı ve yeniden kullanılmamalıdır Hastaların farklı vücut bölgelerine uygulanan iģlemlerde, her iģlemden sonra el hijyeni sağlanmalı ve eldiven değiģtirilmelidir Hastadan hastaya geçerken eldiven değiģtirilmelidir Ġzole hasta odasından çıkmadan önce eldivenler dikkatli bir Ģekilde çıkartılmalı, el hijyeni sağlanmalı ve odada bulunan kontamine araç-gereç ve çevre yüzeylerine dokunulmamalıdır Steril olmayan eldiven kullanılması gereken durumlar Ġzolasyon uygulanmıģ olan hastaların odalarına girmeden önce Kanla ve bütünlüğü bozulmuģ cilt ya da müköz membranlarla temas; yüksek düzeyde infeksiyöz ve tehlikeli organizmaların potansiyel varlığı ile epidemik ya da acil durumlarda; intravenöz damar yolu takılması ve çıkartılması, kan alınması, venöz hattın sonlandırılması iģlemlerinde; pelvik ve vajinal muayenede; endotrakeal tüplerin açık aspirasyon iģlemi gibi hastanın kan, vücut sıvı ve sekresyonları, çıkartıları ya da vücut sıvıları ile gözle görülebilir düzeyde kirlenmiģ eģyalarla direkt temas gerektiren iģlemlerde

3 Doküman No:YÖN-TL-07 Yayın Tarihi: Revizyon No:00 Revizyon Tarihi:00 Sayfa No: 3 / Kusmuk içeren kabın boģaltılması, aletlerin tutulması, temizlenmesi, atıkların ellenmesi ve vücut sıvı döküntülerinin temizlenmesi gibi hastanın kan, vücut sıvı ve sekresyonları, çıkartıları ya da vücut sıvıları ile gözle görülebilir düzeyde kirlenmiģ eģyalarla indirekt temas gerektiren iģlemlerde 2.3. Steril eldiven kullanılması gereken durumlar Herhangi bir cerrahi iģlem ya da vajinal doğum vb. gibi hastanın steril vücut bölgesine yapılacak giriģimlerde Santral damar yolu açılması, kateter yerleģtirilmesi iģlemlerinde Solunum sekresyonlarının aspirasyonu sırasında Üriner kateter takılması sırasında Kullanılacak malzemelerin sterilitesinin korunması gereken durumlarda Total parenteral nutrisyon hazırlanmasında Kemoterapötik ajanların hazırlanmasında Ġnvaziv radyolojik iģlemlerde 2.4. Bariyerli eldiven kullanılması gereken durumlar Kırım Kongo kanamalı ateģi hastaları ile HIV pozitif hastalara yapılacak her tür invaziv iģlemden önce HCV ya da HIV pozitif hastalarda cerrahi giriģimlerde 2.5. Eldiven kullanılmaması gereken durumlar Ġzolasyon uygulanmayan hastalarda tansiyon ölçümü, ateģ ve nabız ölçümü, subkutan ve intramüsküler enjeksiyon, hastanın giydirilmesi, banyo yaptırılması, hastanın taģınması ve nakli, sekresyonsuz göz/kulak muayenesi, kan sızıntısının olmadığı damar yolu kontrolü gibi hastanın vücut sıvı ve sekresyonları ile temas olasılığının olmadığı direkt hasta teması gerektiren iģlemlerde Telefon kullanımı, hasta kartı/dosyası/günlük notların doldurulması, hastaya oral tedavi verilmesi, hastaya yemeğinin verilmesi/toplanması, yatak takımlarının değiģtirilmesi, non-invaziv mekanik ventilasyon aletlerinin takılması, oksijen kanülünün takılması gibi hastanın vücut sıvı ve sekresyonları ile temas olasılığının olmadığı indirekt hasta teması gerektiren iģlemlerde 3. YÜZ KORUYUCU, GÖZLÜK KULLANIMI 3.1. Entubasyon, bronkoskopi, aspirasyon gibi iģlemler ile laboratuar çalıģmaları sırasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar ve kan sıçrama olasılığında 3.2. Cerrahi giriģimler esnasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar, kan ve doku sıçrama olasılığında 4. MASKE KULLANIMI 4.1. Temel ilkeler Kullanılacak maskeler kiģiye özel olmalıdır Maskeler ıslandığında değiģtirilmelidir.

4 Doküman No:YÖN-TL-07 Yayın Tarihi: Revizyon No:00 Revizyon Tarihi:00 Sayfa No: 4 / Maskenin yüze tam oturması sağlanmalıdır Maske ağız ve burunu içine alacak Ģekilde kullanılmalıdır Cerrahi maske Cerrahi iģlemler esnasında Entubasyon, bronkoskopi, aspirasyon gibi iģlemler sırasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar ve kan sıçrama olasılığında Her tür spinal giriģim sırasında (miyelogram, lomber ponksiyon, spinal anestezi, vb.) Damlacık izolasyonu endikasyonu bulunan hastalara bir metreden daha yakın mesafede yapılacak giriģimler esnasında Damlacık ve solunum izolasyonu uygulanan hastanın transportu sırasında 4.3. N95 maske Solunum izolasyonu gereken hasta odalarına giriģte Hastanelerde yapım onarım çalıģmaları sırasında trasferi yapılan nötropenik hastalarda Kırım Kongo Kanamalı AteĢi, kuģ gribi, domuz gribi tanısı alan hastaların tedavi ve bakım hizmetleri esnasında 5. ÖNLÜK KULLANIMI 5.1. Nem bariyerli önlükler Kan, vücut sıvıları, salgılar ve çıkartıların sıçraması ihtimali olan iģlemler sırasında KirlenmiĢ cilt ya da giysi ve örtülerle teması gerektiren iģlemler sırasında Hasta bakımı sırasında Ġzolasyon gerektiren hasta odalarına giriģte ve bu hastaların bakımı sırasında 5.2. Steril önlükler Cerrahi giriģimler ile santral kateter takılması gibi invaziv iģlemler sırasında 6. GÜVENLİ ENJEKSİYON UYGULAMALARI 6.1. Tüm hastalara ait kan ve kan içeren vücut sıvıları (genital sekresyonlar, BOS, plevra, perikard, periton, sinovyal ve amniyon sıvıları) enfekte kabul edilmelidir Tanısı bilinen Kırım Kongo kanamalı ateģi hastaları, HIV pozitif ve HCV pozitif hastalarda, olanaklar ölçüsünde korumalı enjektör ve intraketler tercih edilmelidir Kullanılan enjektörlerin iğneleri, kapağı kapatılmadan kesici-delici alet kutusuna atılmalıdır Kesici-delici alet kutuları mümkün olduğunca çalıģma alanına en yakın yerde bulundurulmalıdır. 7. PERSONEL YARALANMALARININ SÜRVEYANSI, BAĞIŞIKLAMANIN SAĞLANMASI ve PERSONEL EĞİTİMİ 7.1. Enfeksiyon kontrol komiteleri, personel yaralanmaları ve takibi konusunda kendi programlarını belirlemelidir.

5 Doküman No:YÖN-TL-07 Yayın Tarihi: Revizyon No:00 Revizyon Tarihi:00 Sayfa No: 5 / Tüm invaziv giriģimlerde gerekli koruyucu önlemlere uyulmalıdır AĢı ile korunabilecek hastalıklar açısından serolojik durum belirlenmeli ve çalıģanların aģı özgeçmiģleri öğrenilmelidir Tüm sağlık çalıģanlarının hepatit göstergelerine bakılmalı, daha önceden hepatit B ile karģılaģmamıģ olanlar hepatit B ye karģı aģılanmalıdır Göreve yeni baģlayan her personelin, hepatit B aģılama programına alınmak üzere enfeksiyon kontrol komitesi ile iletiģime geçmesi sağlanmalıdır Atık toplayan personel hastane atıkları, atıkların toplanması, taģınması ve depolanması konularında eğitilmeli ve korunma kurallarını bilmeli ve uygulamalıdır Hasta kanı ve/veya diğer vücut sıvıları ile parenteral ya da mukoza yoluyla temas durumunda gerçekleģen yaralanmalar ENF-TL-09 (Kan ve vücut sıvılarının sıçramasına maruz kalan çalıģan bildirim talimatı) ve ENF-TL-08 (Kesici delici alet yaralanmaları bildirim talimatı) e uygun olarak kayıt altına alınmalıdır Tüm personele yaralanmalardan korunmak ve yaralanma sonrası yapılacak iģlemler hakkında güncel verilere dayanılarak hizmet içi eğitim verilmelidir. 8.İLGİLİ DOKÜMANLAR: Kan ve vücut sıvılarının sıçramasına maruz kalan çalıģan bildirim talimatı ENF-TL-09 Kesici delici alet yaralanmaları bildirim talimatı ENF-TL-08