LABORATUVARDA STANDART ÖNLEMLER

Transkript

1 LABORATUVARDA STANDART ÖNLEMLER Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi NEVAL GENÇOL Sağlık k Personeli Meslek Riskleri Enfeksiyon Radyasyon Toksik-kimyasal riskler Fiziksel riskler Kas-iskelet sistemi sorunları Stres En önemli mesleksel hastalık ve ölüm nedeni ENFEKSİYONLAR Laboratuvar Kaynaklı Enfeksiyonların n Bulaştığı Durumlar İnhalasyon Yutma İnokülasyon Deri ve mukozaya bulaş Hepatit B Hepatit C HIV Viral kanamalı ateş etkenleri Toplumda görülme oranında artış Sağlık çalışanında riskte artış

2 Hastane mikrobu Veysel Atasoy dan güçg üçlü çıktı Gazi Hastanesi'nde yapılan biyopsi sırasında 'hastane mikrobu' kapan eski Ulaştırma Bakanı Atasoy, 20 gün makineye bağlı verdiği yaşam mücadelesini dün kaybetti Personeli Takibe Alındı Haber Yayın Tarihi : :35 Cihan Haber Ajansı [ ] Kayseri'de Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (Kkka) Hastalığı Şüphesiyle Cuma Günü Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisi'ne Gelen ve Daha Sonra Hayatını Kaybeden Hastaya Müdahale Eden İki Sağlık Personeli, Kkka Hastalığı Şüphesiyle Takibe Alındı. Kayseri'de Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığı şüphesiyle cuma günü Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisi'ne gelen ve daha sonra hayatını kaybeden hastaya müdahale eden iki sağlık personeli, KKKA hastalığı şüphesiyle takibe alındı. Birisi doktor, diğeri hemşire olmak üzere iki sağlık personelini, KKKA hastalığı bulaşmış olabilme ihtimalini göz önünde bulundurarak kontrol altında tuttuklarını açıklayan Erciyes Üniversitesi Gevher Nesibe Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekim Yardımcısı Prof. Dr. kudret Doğru, "Tıbbi müdahale sırasında bir personelimizin parmağına iğne battı. Bir diğer personelimizin de gözüne müdahale sırasında kullanılan materyalden kan sıçrama hadisesi yaşandı. KKKA hastalığı şüphesiyle müdahale edilen 32 yaşındaki Sabiha Opak acil servisteki ilk müdahalesinden sonra tıbbi durumunun ağır olması nedeniyle dahiliye yoğun bakım ünitesine yatırıldı. Burada yapılan tüm müdahalelere rağmen cumartesi gece hayatını kaybet. Hastalık bulaşma riski taşıyan iki personelimiz de enfeksiyon kurulu tarafından takibe alındı. Anında müdahale edilip tıbbi tedaviye başlandı. Şuanda evlerinde istirahattalar. Ayakta takip ve tedavileri devam ediyor. Hastalık bulaşma riski bulunan iki personelimizde bulaşıcı hastalıklar, özellikle de KKKA konusunda gerekli korunma eğitimlerini almış profesyonel çalışanlarımız." diye konuştu. DOKTORA KKKA VİRÜSÜ BULAŞTI Güncel - 18 Eylül :22 Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) virüsü taşıyan hastayı tedavi eden asistan doktor 26 yaşındaki Mustafa Bilgiç'e de KKKA virüsü bulaştı. Havza İlçesi'ne bağlı Aslançayır Köyü nde oturan ve çiftçilik yapan 3 çocuk babası 50 yaşındaki Arslan Yılmaz, geçen 9 Eylül'de rahatsızlanarak Havza Devlet Hastanesi ne başvurdu. Burada yapılan ilk müdahalenin ardından Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Hastanesi ne sevk edildi. Aynı gün OMÜ Acil Servisi'nde Arslan Yılmaz'a 1 yıllık evli asistan doktor Mustafa Bilgiç müdehale etti. İğneyle Yılmaz'ın karnından sıvı alan Bilgiç'in eline aynı iğne battı. Yapılan tetkiklerin ardından KKKA hastası olduğu anlaşılan Arslan Yılmaz, 2 gün sonra hayatını kaybetti. Hastasının ölümünün ardından rahatsızlanan Dr. Mustafa Bilgiç, görev yaptığı hastanede tedavi altına alındı. Yapılan tetkiklerin ardından Dr. Bilgiç'in de KKKA hastası olduğu kesinleşti. Genç doktorun tedavisinin Yoğun Bakım Servisinde devam ettiği belirtildi.

3 Standart Önlemler Kan ve vücut sıvılarından kaynaklanan patojenlerin bulaş riskini azaltmak için tasarlanmıştır Kan Ter hariç tüm vücut sıvıları Sekresyonlar Bütünlüğü bozulmuş cilt Mukozalarla temasta uygulanır Standart Önlemler El hijyeni Eldiven Giyme Maske ve gözlük takma Önlük giyme UNUTMAYIN!!!!! HER HASTA HIV (+),Hepatit B ve Hepatit C taşıyıcısı ya da Bilmediğimiz bir bulaşıcı hastalık olabilir Hastanın enfeksiyon belirteçlerinin sonuçlarının negatif olması, enfekte olmadığı anlamına gelmez Kuluçka süreleri: Hepatit B; gün Hepatit C; gün Hepatit D; gün HIV;30-90 gün KKKA; 4-10 gün

4 Tüm hastaların kan ve diğer vücut sıvılarını potansiyel enfekte kabul edilmeli EL HİJYENİ Laboratuvarda tüm örnekler kontamine olmuş gibi işlem görmelidir Laboratuvarlarda 5 Endikasyon Kuralı Laboratuvara girişte Klinik materyal bulaşı olduğunda Eldiveni çıkardıktan sonra Laboratuvardan çıkarken

5 . Ellerde S aureus Klebsiella spp. Proteus mirabilis Acinetobacter spp 18 Takma tırnak, yüzük, saat, bilezik kullanımı ile; Eldiven Kullanımı Özellikle Pseudomonas ve gram negatif basiller Bulaş olabilir Mantar

6 Laboratuvar içersinde i eldivenler; Kan alma Kan alınmış tüpleri taşıma Örnek kaplarını taşıma Örneklerin incelenmesi, değerlendirilmesi Test çalışması gibi durumlarda ELDİVEN GİYMEG Steril eldiven sadece steril olmanın gerektiği işlemlerde giyilir Temiz steril olmayan eldiven; Kan, vücut sıvıları, salgılar ve çıkartılar ve bunlarla kontamine eşyalara dokunurken Müköz membranlara ve bütünlüğü bozulmuş cilde dokunmadan hemen önce temiz steril olmayan ELDİVEN GİYİLİR Eldiven kullanımında nda genel kurallar Eldiven kullanımında nda genel kurallar Eldiven giyme, el yıkama ihtiyacının yerini tutamaz Eldiven giymeden önce ve sonrasında Eller, Mutlaka Yıkanmalıdır!!! Enfeksiyon bulaşma riskinin fazla olduğu durumlarda çift kat eldiven (iki eldiven üst üste) giyilmelidir Sağlık personelinin ellerinde kesik, çizik ve çatlakların olması durumunda eldiven giyilmelidir

7 Eldivenler Mikroorganizmaların diğer laboratuvar çalışanları ve ortama taşınmasını engellemek amacı ile kullanımdan hemen sonra kontamine olmayan yüzeylere dokunmadan çıkarılmalıdır Kullanılan eldivenler işlem bitiminde tıbbi atık torbasına atılmalı Eller yıkanmalıdır Gözlük ve maske takma İşlemler sırasında hastanın kanı, vücut sıvıları, enfekte materyalin sıçrama ihtimali olan her girişimde takılmalı

8 Önlük k giyme İşlemler sırasında hastanın vücut sıvısının, kanının, enfekte materyalin üstümüze sıçrama ihtimali olan her durumda su geçirmez önlük giyilmeli Laboratuvarda Korunma Laboratuvarda kullanılan kıyafetler laboratuvar alanlarının dışında giyilmemelidir Biyolojik maddelerin diğer laboratuvar çalışanları ve ortama taşınmasını engellemek için şüphenilen kontaminasyon durumlarında veya kirli durumdaki laboratuvar giysileri ve önlükleri derhal çıkarılmalı ve eller yıkanmalıdır Ayakkabılar laboratuvarda çalışmaya uygun olmalı; burnu açık ayakkabı,sandalet ve benzerleri kullanılmamalıdır

9 Koruyucu ekipmanın n uygun kullanımı Giyme sırass rası Önlük malzemesi uygulanacak işleme göre seçilmeli Uygun tip ve boyut seçilmeli Arkadan bağlanmalı Eğer çok küçük ise iki tane önlük giyilmeli Biri önden Diğeri arkadan Önlük k giyerken Maske takılırken Doğru maske takılışı ışı Burnu, ağzı ve çeneyi tamamen içine almalıdır Yüze uygunluk tam olmalı N95 gibi özel tip maskeler için yüze uyum testi yapılmalı

10 Maske takıld ldıktan sonra Tükrük veya sekresyonlarla ıslandığı zaman değiştirilmeli Tekrar kullanılmamalı Ortak kullanılmamalı Gözlük-yüz z koruyucusu giyilmesi Gözleri ve yüzü tam olarak kapatmalı Yüze uygunluk tam olmalı Yüze oturmalı ancak sıkmamalıdır Eldiven giyilirken Eldivenler en son giyilmeli Doğru tip ve boyutta eldiven seçilmeli Eldiven giymeden önce eller yıkanmalı veya el dezenfektanı ile ovalanmalı Önlüğün kol manşetleri üzerine çekilmeli Eldiven giyildikten sonra; Temizden kirliye doğru çalışılmalı Eldiven ile çalışırken kendine ve çevreye kontamine temas sınırlanmalı Eldivenler tekrar kullanılmamalı Eldiven çıkartıldıktan sonra el hijyeni sağlanmalı ELDİVEN ÜZERİNE EL DEZENFEKTANI UYGULANMAMALI VEYA ELDİVENLİ ELLER YIKANMAMALIDIR

11 Çıkarma sırass rası nasıl l olmalı? Eldiven çıkarılırkenrken Elin üzerinden sıyrılarak içi dışına çevrilir Diğer eldivenli el ile tutulur Eldivensiz parmakla bilekten diğer eldiven sıyrılır İçi dışına çevrilerek her iki eldivenden oluşan küçük bir torba şeklinde atılır Gözlük-yüz z koruyucu çıkarılırkenrken Eldivensiz ellerle çıkarılır Önlük çıkarılırkenrken.omuz kısımlarından tutulur.kontamine dış yüz içe doğru çevrilir.yuvarlayarak katlanır.çıkarıldığında sadece temiz taraf görülmelidir

12 Maske çıkarılırkenrken.maskenin önce alttaki, daha sonra üstteki bağları çözülür.maskenin ön yüzü kontamine olduğu için elle temas edilmemeli.maske bağlardan tutularak atılmalı Kişisel Korunma Standart önlemlere uyulması Kesici-delici alet yaralanmalarının önlenmesi Tıbbi atık-evsel atık ayrımının yapılması Kesici-delici alet kutularının kullanılması İğne uçlarının kapatılmaması Atıklar kların n Ayrış ıştırılması Atıklar, cinslerine göre ayrı renklerde olan özel torbalara atılır Enfekte atıklar: kırmızı Evsel atıklar: siyah Geri dönüşümüd olan atıklar: mavi Çöpler üzeri kapaklı kaplarda toplanıp kapalı olarak servisten uzaklaştırılmalıdır

13 Kesici delici atıklar kların ayrış ıştırılması Kesici ve delici aletler delinmeye dayanıklı özel kaplarda toplanarak uzaklaştırılmalıdır Bu durum perkütan yaralanmalarda %70 azalma sağlam lamıştır Enfeksiyon Kontrolü Takım İşi

14 BENİM HAYATIM, BENİM İŞİM, BENİM GÜVENLİ İŞİM!..