B R GRUP OT ST K ÇOCUKTA PLAZMA VE SAÇ BAKIR DÜZEYLER
|
|
- Aydin Kayyali
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 B R GRUP OT ST K ÇOCUKTA PLAZMA VE SAÇ BAKIR DÜZEYLER Özgür Yorb k*, Ayhan Cöngölo lu**, Bengü Dilaver**, Adnan Cansever***, Cemal Akay****, Ahmet Sayal*****,Teoman Söhmen****** ÖZET: Amaç: Metabolik süreçlerde önemli ifllevi olan bak r, organizmada birikimi ile toksik etkiler oluflturmaktad r. Baz araflt rmalarda merkezi sinir sistemine toksik etkisi olan bak r n otistik bireylerde kontrol grubuna göre daha yüksek saç ve serum düzeyleri oldu u bulunmufltur. Bu araflt rman n amac pika olmayan otistik ve sa l kl çocuklarda saç ve serum bak r düzeylerini araflt rmakt r. Yöntem: Yafl ortalamas 6.4 ± 2.2 olan 45 otistik çocukta (39 erkek, 6 k z) ve yafl ortalamas 6.7 ± 2.5 olan 41 sa l kl çocukta (35 erkek, 6 k z) plazma bak r düzeyleri atomik absorbsiyon spektrofotometrisi yöntemi ile ölçüldü. Bu örneklem grubundan al nan saç örneklerinin miktar n n yetersizli i dolay s yla 15 otistik çocuk ve 17 sa l kl çocukta saç bak r düzeyleri araflt r lamad. Oksipital bölgeden al nm fl yeterli saç örne i olan 30 otistik ve 24 sa l kl çocu un saç bak r düzeyleri alevli spektrofotometri yöntemi ile ölçüldü. Bulgular: Otistik çocuklar n plazma bak r düzeylerinin sa l kl çocuklardan istatistiksel olarak anlaml düzeyde yüksek oldu u tespit edildi. Saç bak r düzeylerinde ise iki grup aras nda önemli bir farkl l n olmad saptand. Tart flma:otistik çocuklarda artm fl plazma bak r düzeylerinin etyopatogenezdeki önemi bilinmemektedir. Anahtar sözcükler: Otizm, bak r, serum, saç. SUMMARY: SERUM AND HAIR COPPER LEVELS IN A GROUP OF AUTISTIC CHILDREN Objective:Copper ion which has important functions in metabolic processes may also cause toxic effects due to its accumulation in the organism. In some studies, hair and serum copper levels which has toxic effects on central nervous system have been measured higher in autistic children than healthy subjects. This study s aim is to search the serum and hair copper levels in autistic and healthy children, both of them without pica. Method: Serum copper levels have been measured in 45 autistic children (39 boys, 6 girls) having a mean age of 6.4 ± 2.2 and in 41 healthy children (35 boys, 6 girls) having a mean age of 6.7 ± 2.5, with atomic absorbtion spectrophotometry method. Hair copper levels were also measued in these two groups, but in 15 autistic and 17 healthy children hair copper levels have not been measured because of insufficiency of hair specimens. Hair copper levels were measured with flamed spectrophotometry in the specimens picked up from the occipital areas of 30 autistic and 24 healthy children. Results: Serum copper levels of autistic children were significantly higher than healthy children. Any significant difference for hair copper measurements was not found between the two groups. Conclusions: The importance of the increase of serum copper levels of autistic children for the etiopathogenesis have not been exposed yet. Key words: Autism, copper, serum, hair. G R fi Otizmin nedeni henüz bilinmemekle birlikte genel olarak bu bozuklukta genetik ve çevresel etkenlerin önemli oldu u düflünülmektedir. Çevresel etkenler aras nda beslenme, enfeksiyöz ajanlar, afl lar ve eser elementlerin önemli olabilece i ileri sürülmüfltür. * Uzm. Dr., GATA Çocuk Ruh Sa l ve Hastal klar ** Arafl. Gör. Dr., GATA Çocuk Ruh Sa l ve Hastal klar *** Yrd. Doç. Dr., GATA Ruh Sa l ve Hastal klar Anabilim Dal, Ankara. **** Ecz. Dr., GATA Toksikoloji Bölümü, Ankara. ***** Ecz. Doç. Dr., GATA Toksikoloji Bölümü, Ankara. ****** Prof. Dr., GATA Çocuk Ruh Sa l ve Hastal klar Canl organizman n ana yap s karbon, hidrojen, oksijen, azot, fosfor ve kükürtten meydana gelmekle birlikte canl lar n dokular nda ve vücut s - v lar nda 60 kadar elementin varl saptanm flt r. Bu elementlerden bir k sm fizyolojik ve biyokimyasal tepkilere kat l p vücut ifllevlerinin sa lanmas nda rol oynarlar. Bu elementlere esansiyel elementler denir. Çinko, bak r, kobalt, mangan, selenyum, krom ve vanadyum bu tür elementlerdir (Gershwin ve ark. 1988, Sayal 1992, Ulmer 1977). Elde bulunan kan tlar, olay n gerçek do as n n bilinmemesine karfl n, bak r n ana ifllevinin hematopoezle iliflkili oldu unu göstermektedir. Bak r eksikli inde eritropoezde bozulma ve eritrosit ömründe azalma olmaktad r. Bak r tirozinaz, katalaz, ürikaz, sitokrom C oksidaz, delta amino levülinik asit dehidraz, ba dokusunda Çocuk ve Gençlik Ruh Sa l Dergisi : 10(1)
2 YORBIK VE ARK. amino oksidaz, askorbik oksidaz, süperoksit dismutaz (SOD), dopamin beta hidroksilaz ve mono amin oksidaz (MAO) gibi çeflitli enzimlerin yap s na girer. Ayr ca bak r n endokrin ifllevler üzerinde önemli etkileri vard r (Yorb k 1999, Bremner 1979). nsanda bak r eksikli i nadir olmakla birlikte görülebilir. Bak r eksikli inde enfeksiyonlar n artt, ba fl kl k ifllevlerinin bozuldu u bildirilmektedir (Köseo lu 1990). Malnutrisyonlu çocuklarda serum bak r ve çinko düzeyleri aras nda iliflki mevcuttur. Serum bak r artt kça çinko azalmaktad r. Bak r miktarlar artarken çinko miktar n n azalmas n n ba fl kl k sisteminin ifllevini azalt c bir etki yapt bildirilmifltir (Tan nd 1978). Bak r toksisitesi hayvanlarda oldukça s k görülmesine karfl n insanlarda seyrektir. Bak r toksisitesine ait bulgular hemoliz ve gastrointestinal sistemde ortaya ç kan bozukluklard r. S kl kla bulant, kusma, ishal, kar n a r s, atefl, titreme, hemolitik anemi, sar l k, hemoglobinüri ve fliddetli kas a r lar görülür. Klinik tablo a rlaflt - nda ise miyoglobinemi, pankreatit, hepatik nekroz ve a r lökositoz ortaya ç kabilir (Scheinberg 1976). Daha önce flizofreni, bipolar bozukluk ve otizm gibi çeflitli nöropsikiyatrik bozukluklarda bak r araflt r lm flt r (Jackson ve Garrod 1978, Lec 2002, Shearer ve ark. 1982, Wecker ve ark. 1985, Yung 1984). Otistik bireylerde kan ve saç bak r düzeyleri ile ilgili s n rl say da yap lan araflt rmalar çeliflkili sonuçlar vermifltir (Atasoy 1986, Jackson ve Garrod 1978, Shearer ve ark. 1982, Wecker ve ark. 1985). Bu çal flmada otistik çocuklar n kan ve saç bak r düzeylerinin sa l kl çocuklar ile karfl laflt r lmas amaçlanm flt r. GEREÇ VE YÖNTEM Denekler: Bu çal flmaya Ankara daki üç e itim hastanesine (GATA, Ankara Üniversitesi T p Fakültesi, Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi) aileleri taraf ndan getirilen ve DSM-IV (APA 1994) tan ölçütlerine göre otistik bozukluk tan s alm fl, yafllar 4-12 aras nda olan 45 çocuk (39 erkek, 6 k z) al nd. Kontrol grubu olarak yafl, cinsiyet ve sosyoekonomik düzey bak m ndan hasta grubuyla uyumlu 41 sa l kl çocuk seçildi. Bu çocuklarda plazma bak r düzeyleri araflt r ld. Bu örneklem grubundan al nan saç örneklerinin miktar n n yetersizli i dolay s yla 15 otistik çocuk ve 17 sa l kl çocukta saç bak r düzeyleri araflt r lamad. Yeterli saç örne i olan yafllar 4 ile 11 aras nda de iflen 30 otistik çocukta (24 erkek, 6 k z) ve yafllar 4 ile 12 aras nda de iflen 24 sa l kl çocukta (21 erkek, 3 k z) saç bak r düzeyleri saptand. Psikotik bozukluk, pika, anoreksia nervosa ve son bir ay içinde ilaç kullan m olan olgular çal flmaya kat lmad. Kan örnekleri: Deneklerden bir gecelik açl k döneminin ard ndan sabah 9 ile 10 saatleri aras nda tripotassium etilendiamintetraasetic acid (ED- TA) içeren cam tüplere 10 ml. kan al nd. Örnekler 4 santigrad derecede 4000 rpm de 15 dakika süre ile santrifüj edildi. Plazma ve eritrosit suspansiyonlar ayr flt r larak 70 C0 de sakland. Plazma bak r düzeyleri alevli atomik absorbsiyon spektrofotometresi (Varian, 30/40, Australia) ile ölçüldü. Saç örnekleri: Deneklerin oksipital bölgesinden saç örnekleri al nd. Saçlar n asit ayr flt rmas (digestion) için mikrodalga ayr flt raç aparat (MLS 1200 MEGA, taly) kullan ld. Saç örnekleri bir terazi (Metler AT-201) ile ölçüldü ve sonra üzerine 4 ml nitrik asit ve 0.5 ml hidrojen peroksit eklendi. Ölçümler alevli atomik absorbsiyon spektrofotometresi kullan larak yap ld. Verilerin istatistiksel de erlendirmesinde Student t-test kullan ld. Testlerde anlaml l k düzeyi.05 olarak al nd. SONUÇLAR Plazma bak r düzeyleri araflt r lan otistik çocuklar n yafl ortalamalar (6.4 ± 2.2) ile sa l kl kontrol grubunun yafl ortalamas (6.7 ± 2.5) aras nda istatistiksel olarak anlaml bir farkl l k yoktur (p>.05). Benzer flekilde, saç örnekleri araflt r lan otistik çocuklar n yafl ortalamalar (6.5 ± 1.9) ile sa l kl çocuklar n yafl ortalamalar (7.1 ± 2.7) aras nda istatistiksel olarak anlaml bir farkl l k 18
3 Otizmde plazma ve saç bak r düzeyleri yoktur (p>.05). Deneklerin bak r düzeylerinin analizi Tablo 1 ve fiekil 1'de özetlenmifltir. Otistik çocuklar n ortalama plazma bak r düzeylerinin (1.53 ± 0.1 µg/ml) sa l kl çocuklar n ortalama plazma bak r düzeylerinden (1.22 ± 0.1 µg/ml) yüksek oldu u saptanm flt r (p<.05). Saç bak r düzeyleri aç s ndan iki grup aras nda önemli bir farkl l k yoktur (p>.05). Tablo 1: Otistik çocuklar ve sa l kl çocuklarda plazma ve saç bak r düzeyleri* P-Cu (µg/ml) S-Cu (µg/g) *P-Cu: Plazma bak r düzeyi; S-Cu: Saç örne i bak r düzeyi; AD: statistiksel olarak anlaml de il (p>.05). fiekil 1: Otistik çocuklar ve sa l kl çocuklar plazma bak r düzeylerinin karfl laflt r lmas (p <.05) TARTIfiMA Otizm (ort.±ss) 1.53± ±3.1 Kontrol (ort.±ss) 1.22± ±2.4 p.02 AD Bak r süperoksid dismutaz, sitokrom C oksidaz, dopamin beta hidroksilaz ve MAO gibi birçok enzimin yap s na girmektedir. Bu nedenle bak r metabolizmas ndaki bozulman n, bu enzimlerin kat ld tüm biyokimyasal tepkileri olumsuz etkilemesi olas d r. Son y llarda özellikle antioksidan enzimlerinin ifllevlerindeki yetersizlikler nedeniyle oluflan oksidatif strese ba l hücre zar patolojileri nöropsikiyatrik bozukluklarda ilgi uyand rmaktad r (Mahadik ve ark. 1996, Yao ve Reddy 2001, Yorb k 1999). Bak r, süperoksit radikalini ortadan kald ran süperoksit dismutaz enziminin yap s na girer ve bu enzimin ifllevi için elzemdir ve azalm fl bak r düzeyleri süperoksit dismutaz enziminin ifllevinde bozulmalara neden olabilir. Yap lan bir çal flmada otizmde bu enzimin ifllevinde yetersizli in oldu u bildirilmifltir (Yorb k 1999). Bu çal flmayla uyumlu olarak, baflka bir araflt rmada otizmde lipid peroksidasyonunun artt bildirilmifltir (Chauhan ve ark. 2002). Bununla birlikte bu çal flmada otistik çocuklar n kan bak r düzeylerinin sa l kl kontrollere göre daha yüksek oldu u, saç bak r düzeyleri aç s ndan ise iki grup aras nda bir farkl - l n olmad bulunmufltur. Bak r n yüksek miktarlar n n da oksidatif zedelenmeyi art rabilece i ileri sürülmüfltür. Çünkü, bak r ve demir gibi geçifl metal iyonlar n n varl - nda, oldukça reaktif ve örseleyici olan hidroksil radikali (OH) kolayca meydana gelmektedir (Cheeseman ve Slater 1993, Reddy ve Yao 1996). Hidroksil radikali özellikle hücre zar fosfolipidleri baflta olmak üzere, proteinlerle, DNA gibi makromoleküllerle tepkimeye girer. Bunun sonucunda hücre zar n n yap s ve ifllevi bozulabilir, hücre ölümüne kadar varan zararl etkiler oluflabilir (Yao ve Reddy 2001, Yorb k 1999). Oksidatif strese ba l olarak merkezi sinir sisteminde oluflan patolojilerin çeflitli nöropsikiyatrik bozukluklarda rol oynayabilece i bildirilmifltir (Chauhan ve ark. 2002, Mahadik ve ark. 1996, Pappolla ve ark. 1998, Yorb k 1999). Otizmde kan bak r düzeylerinin art fl düflük seruloplazmin düzeylerinden kaynaklanabilir. Otistik bireylerle yap lan bir çal flmada, seruloplazmin ve transferrin düzeylerinin düflük oldu u ve ayn zamanda lipid peroksidasyonun artt gösterilmifltir (Chauhan ve ark. 2002). Di er taraftan bak r miktar artarken çinko miktar n n azalmas - n n ba fl kl k sistemi ifllevlerinde azalt c bir etki yapt bildirilmektedir (Tan nd 1978). lginç olarak, çinko eksikli inde görülen lenfositlerin 19
4 YORBIK VE ARK. mitojenlere yan t nda azalma, T hücresinin arac - l k etti i ba fl kl kta anormallikler, do al öldürücü hücrelerin aktivitesinde azalmalar gibi ba- fl kl k sistemi patolojileri ile (van Gent ve ark. 1997), otizmde görülen ba fl kl k sorunlar nda benzerlikler vard r (Prasad 1997). Otistik bozuklukta görülen ba fl kl k sistemi patolojilerinde, çinko düzeyleriyle iliflkili olarak yüksek bak r düzeylerinin önemli olabilece i düflünülmektedir. Bununla birlikte çinko ve bak r düzeyindeki de ifliklikler otizme özgü de ildir. Örne in dikkat eksikli i hiperaktivite bozuklu u, flizofreni gibi bozukluklarda da eser elementlerin düzeyleri ile ilgili farkl l klar bildirilmifltir (Aysev ve ark. 1998, Herran ve ark. 2000, Gillin ve ark. 1982, Wichstrom 1999). Otizmde kan ve saç bak r düzeyleri ile ilgili daha önce yap lan çal flmalarda çeliflkili sonuçlar bulunmaktad r. Shearer ve arkadafllar (1982) saç, Jackson ve Garrod (1978) kan örneklerinde yapt klar çal flmalarda otistik grupla sa l kl kontrol grubu aras nda bak r düzeyleri bak m ndan anlaml bir farkl l k bulunmad n bildirmifllerdir. Wecker ve arkadafllar (1985) ise otistiklerde saç bak r düzeylerinin anlaml derecede düflük oldu unu ileri sürmüfllerdir. Baflka bir çal flmada otistik çocuklar n saçlar nda Al, Cd düzeyi yüksek; Ca, Cr, Cu, Fe, Mn, K, Na ve Zn düzeyleri düflük, Hg ve Pb düzeylerinde ise farkl - l n olmad bulunmufltur (Sutton ve ark. 1980). Atasoy (1986) otistik bozuklu u olan çocuklar n saçlar nda Cu, Pb, Mg ve Zn yu otistik olmayan kardefllerine göre; Cu ve Zn yu ise sa l kl normal çocuklara göre yüksek olarak bulmufltur. Bu araflt rmada ise otistik çocuklar n kan bak r düzeylerinin sa l kl kontrollere göre daha yüksek oldu u, saç bak r düzeyleri aç s ndan ise iki grup aras nda bir farkl l n olmad tespit edilmifltir. Kandaki bak r ölçümleri diyete ba l etkenlerden daha kolay etkilenebilir ve daha k sa süreli bak r durumunu yans t rken, saçtaki bak r ölçümleri ise daha uzun süreli bak r durumunu gösterebilir. Otistik çocuklarda kan bak r n n artm fl düzeyleri diyetlerindeki farkl - l klardan kaynaklanabilir. Çeflitli çal flmalarda farkl bak r düzeyi sonuçlar ise bozuklu un heterojenitesine, çal flman n yap ld co rafi alanlara ba l olabilir. Bu konuda henüz yeterli verilerin olmamas na karfl n otistik bozuklukta bak r düzeyleri yönünden iki ya da üç alt grup olabilece i düflünülmektedir. Bu durumun ayd nlat - labilmesi için otizmde bak r metabolizmas n ve olas bak r metabolizmas bozuklu unun sonucunda oluflan patolojileri araflt ran daha ileri çal flmalara ihtiyaç vard r. Otizmde bak r metabolizmas nda anormalliklerin oldu u kan tlan rsa, özgül farmakolojik ajanlar n ve diyetin tedavi kapsam na al nmas düflünülebilir. Benzer flekilde, gebelere, risk alt nda olan veya geliflimin erken dönemindeki çocuklara otizmin geliflimini önlemeye yönelik giriflimlerde bulunulabilir. KAYNAKLAR American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV). Washington, DC, American Psychiatric Association. Atasoy A (1986) Erken Çocukluk Otizmi ve Saçta Eser Elementler. Yay nlanmam fl Uzmanl k Tezi, Gazi Üniversitesi T p Fakültesi, Ankara. Aysev A, Kerimo lu E, Dinçer N ve ark. (1998) Zinc status in children with ADHD. Second International Zinc Symposium, Ankara, Turkey. Bremner I (1979) The toxicity of cadmium, zinc and molybdenum and their effects on copper metabolism. Pro Nutr Soc 38: 325. Chauhan A, Chauhan VPS, Cohen I (2002) Reduced serum levels of ceruloplasmin and transferrin antioxidant proteins in autism. International Meeting For Autism Research (IMFAR), Orlando, Florida. Cheeseman KH, Slater TF (1993) An introduction to free radical biochemistry. Br Med Bull 49(3): Gershwin ME, Beach R, Hurley L (1988) Trace Metals, Aging and Immunity. J Am Ger Soc 45: Gillin JC, Carpenter WT, Hambidge KM ve ark. (1982) Zinc and copper in patients with schizophrenia. Encephale 8(3): Herran A, Garcia-Unzueta MT, Fernandez-Gonzalez MD ve ark. (2000) Higher levels of serum copper in schizophrenic patients treated with depot neuroleptics. Psychiatry Res 94(1): Jackson MJ, Garrod PJ (1978) Plasma zinc, copper, and amino acid levels in the blood of autistic children. J Autism Child Schizophr 8(2): Köseo lu V (1990) Yenido an n kan nda eser element düzeyleri. Yay nlanmam fl Uzmanl k Tezi, Gülhane Askeri T p Akademisi, Ankara. Lech T (2002) Lead, copper, zinc, and magnesium content in hair of children and young people with some ne- 20
5 Otizmde plazma ve saç bak r düzeyleri urological diseases. Biol Trace Elem Res 85(2): Mahadik SP, Mukherjee S, Correnti EE ve ark. (1996) Plasma membrane phospholipid fatty acid composition of cultured skin fibroblasts from schizophrenic patients: comparison with bipolar patients and normal subjects. Psychiatry Res 31;63(2-3): Pappolla MA, Chyan YJ, Omar RA ve ark. (1998) Evidence of oxidative stress and in vivo neurotoxicity of betaamyloid in a transgenic mouse model of Alzheimer's disease. Am J Pathol 152(4): Prasad AS (1997) Zinc and immunity. In: Çavdar AO, editor. Trace elements in humans. Ankara: TUBITAK Printing Unit; p.1-9. Reddy RD, Yao JK (1996) Free radical pathology in schizophrenia: a review. Prostag Leukotr Ess 55(1-2): Sayal A (1992) De iflik kanser türlerinde plazma ve eritrositlerde glutatyon peroksidaz ve eser elementlerin düzeyleri. Yay nlanmam fl Doktora Tezi, Gülhane Askeri T p Akademisi, Ankara. Scheinberg IH (1976) The effects of heredity and environment on copper metabolism. Med Clin N Am 60: Shearer TR, Larson K, Neuschwander J ve ark. (1982) Minerals in the hair and nutrient intake of autistic children. J Autism Dev Disord 12(1):25-34 Sutton AL, Brumm MC, Kelly DT ve ark. (1980) Effect of dietary salt, arsenic and copper additions and waste management systems on selected microbial organisms in swine wastes. J Anim Sci 51(4): Tan nd fi (1978) Malnutrisyonlu çocuklarda humoral ve hücresel immünite, iz elementler, çinko ve demirin bu fonksiyonlara etkisi. GATA Bülteni 20: Ulmer DD (1977) Trace elements. New Eng J Med 297: van Gent T, Heijnen CJ, Treffers PD (1997) Autism and the immune system. J Child Psychol Psychiatry 38: Wecker L, Miller SB, Cochran SR ve ark. (1985) Trace element concentrations in hair from autistic children. J Ment Defic Res 29(Pt 1): Wichstrom L (1999) The emergence of gender difference in depressed mood during adolescence: the role of intensified gender socialization. Dev Psychol 35(1): Yao JK, Reddy RD (2001) Oxidative damage and schizophrenia: an overview of the evidence and its therapeutic implications. CNS Drugs 15(4): Yorb k Ö (1999) Otistik bozuklu u olan çocuklarda antioksidan enzimlerin ve bunlarla ilgili eser elementlerin araflt r lmas. Yay nlanmam fl Uzmanl k Tezi, Gülhane Askeri T p Akademisi, Ankara. Yung CY (1984) A synopsis on metals in medicine and psychiatry. Pharmacol Biochem Behav 21 (Suppl 1):
Hücre zedelenmesi etkenleri. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015
Hücre zedelenmesi etkenleri Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015 Homeostaz Homeostaz = hücre içindeki denge Hücrenin aktif olarak hayatını sürdürebilmesi için homeostaz korunmalıdır Hücre zedelenirse ne olur? Hücre
DetaylıBİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA
BİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA ESER ELEMENTLER İnsan vücudunda en yüksek oranda bulunan element oksijendir. İkincisi ise karbondur. İnsan vücudunun kütlesinin %99 u sadece 6 elementten meydana gelir. Bunlar:
Detaylı08.11.2008 VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D
VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D Vitamin D ve İmmün Sistem İnsülin Sekresyonuna Etkisi Besinlerde D Vitamini Makaleler Vitamin D, normal bir kemik gelişimi ve kalsiyum-fosfor homeostazisi için elzem
Detaylıfiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)
over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda
DetaylıGÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman
GÖRÜfiLER Uzm. Dr. Özlem Erman Son y llarda dünyadaki h zl teknolojik geliflmeye paralel olarak t p alan nda da h zl bir de iflim yaflanmakta, neredeyse her gün yeni tan, tedavi yöntemleri, yeni ilaçlar
DetaylıOT ST K BOZUKLU U OLAN ÇOCUKLARDA ANT OKS DAN ENZ MLER N VE BUNLARLA LG L ESER ELEMENTLER N ARAfiTIRILMASI
OT ST K BOZUKLU U OLAN ÇOCUKLARDA ANT OKS DAN ENZ MLER N VE BUNLARLA LG L ESER ELEMENTLER N ARAfiTIRILMASI Özgür Yorb k*, Ahmet Sayal**, Cemal Akay***, Teoman Söhmen**** ÖZET Amaç: Bu çal flmada otistik
DetaylıSB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar
SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,
Detaylı2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL
2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL NOT: Düzeltmeler bold (koyu renk) olarak yaz lm flt r. YANLIfi DO RU 1. Ünite 1, Sayfa 3 3. DÜNYA HAYVAN POPULASYONU
DetaylıDENEYSEL RATLARDA ATOMOKSETİN VE OMEGA 3 ÜN SERUM ÇİNKO VE BAKIR DÜZEYLERİ ÜZERİNE ETKİSİ. Prof. Dr. Mevlüt Sait KELEŞ
DENEYSEL RATLARDA ATOMOKSETİN VE OMEGA 3 ÜN SERUM ÇİNKO VE BAKIR DÜZEYLERİ ÜZERİNE ETKİSİ Prof. Dr. Mevlüt Sait KELEŞ GİRİŞ Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB); hiperaktivite, dikkatsizlik,
DetaylıSerbest radikal. yörüngelerinde) eşleşmemiş tek. gösteren, nötr ya da iyonize tüm atom veya moleküllere denir.
Superoxide Dismutase Hazırlayanlar: Funda İLHAN (050559017) Ebru KORKMAZ (050559021) Mehtap BİRKAN (050559008) Nihan BAŞARAN (050559007) Prof. Dr. Figen ERKOÇ Gazi Eğitim Fakültesi GAZİ İ ÜNİVERSİTESİİ
DetaylıT bbi At k Kontrolü P80-P82. 7. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi - 2011 673
T bbi At k Kontrolü P80-P82 7. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi - 2011 673 P80 Son Dört Y ll k Kontamine Kesici Delici Alet Yaralanmalar Sürveyans Melek Meltem Göksel, Özgül Taflp nar, Fatma
DetaylıCO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?
CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.
DetaylıYAYGIN GEL fi MSEL BOZUKLU U OLAN ÇOCUK VE ERGENLER N DO UMUNDA MEVS MSEL DE fi KL KLER N ARAfiTIRILMASI
YAYGIN GEL fi MSEL BOZUKLU U OLAN ÇOCUK VE ERGENLER N DO UMUNDA MEVS MSEL DE fi KL KLER N ARAfiTIRILMASI Özgür Yorb k*, P nar K rm z gül**, Serhat Yüksel***, Teoman Söhmen**** ÖZET Amaç: Do um öncesi çeflitli
DetaylıAlasim Elementlerinin Celigin Yapisina Etkisi
Alasim Elementlerinin Celigin Yapisina Etkisi Karbonlu çeliklerden normal olarak sağlanamayan kendine has özellikleri sağlayabilmek amacıyla, bir veya birden fazla alaşım elementi ilave etmek suretiyle
DetaylıKarş Olma Karş Gelme Bozukluğunda Plazma Çinko ve Bak r Düzeyleri
Türk Psikiyatri Dergisi 2004; 15(4):276-281 Karş Olma Karş Gelme Bozukluğunda Plazma Çinko ve Bak r Düzeyleri Dr. Özgür YORBIK 1, Dr. Abdullah OLGUN 2, P nar KIRMIZIGÜL 3, Dr. Şerif AKMAN 4 ÖZET Amaç:
DetaylıBuzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi. Sayı:2013/Rm-37 Sayfa:205-210
Buzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi Sayı:2013/Rm-37 Sayfa:205-210 KONU İLGİ Buzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi Besleme TERCÜME VE DERLEME Ürün Müdürü Esra ÇINAR
DetaylıÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR
ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR GUATR NED R? Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Tiroid bezi Guatr Tiroid
DetaylıMerkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar
Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H
DetaylıDoç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi
ÜN VERS TEYE G R SINAV S STEM NDEK SON DE KL E L K N Ö RENC LER N ALGILARI Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi
DetaylıELİT GÜREŞÇİLERDE BİR MAÇLIK MÜSABAKANIN ENOLAZ VE OKSİDAN/ANTİOKSİDAN DURUM ÜZERİNE ETKİLERİ
THE EFFECTS OF ONE MATCH GAME ON ENOLASE AND OXIDANT/ANTIOXIDANT STATUS IN ELITE WRESTLERS ELİT GÜREŞÇİLERDE BİR MAÇLIK MÜSABAKANIN ENOLAZ VE OKSİDAN/ANTİOKSİDAN DURUM ÜZERİNE ETKİLERİ 1 Ökkeş Alpaslan
DetaylıD VİTAMİNİ TARİHSEL BAKI 01.11.2008. 25-D vitamini miktarına göre değişir. öğünde uskumru yesek de, böbrekler her
VİTAMİN BİYOKİMYASI D VİTAMİNİ BU BÖLÜMDE ANLATILACAK KONULAR: Tarihsel Bakış D vitamininin kimyasal ve biyolojik fonksiyonları Besin kaynakları Hazırlayan: V. Murat BOSTANCI Toksisite 1 2 TARİHSEL BAKI
DetaylıÇalışma Soruları 2: Bölüm 2
Çalışma Soruları 2: Bölüm 2 2.1) Kripton(Kr) atomunun yarıçapı 1,9 Å dur. a) Bu uzaklık nanometre (nm) ve pikometre (pm) cinsinden nedir? b) Kaç tane kripton atomunu yanyana dizersek uzunlukları 1,0 mm
DetaylıTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1
Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık
Detaylıhükümet tabibi olarak görev yaptıktan sonra, 1988 yılında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi nde başladığım
1961 yılında Malatya da doğdum. İlk-orta ve lise öğrenimimi Malatya da tamamladım.1978 yılında girdiğim Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi'ni 1984 yılında bitirdim. 1984-1987 yılları arasında Çanakkale ve
DetaylıSait GEZGİN, Nesim DURSUN, Fatma GÖKMEN YILMAZ
FARKLI ŞEKİL VE DOZLARDA UYGULANAN TKİ HÜMAS IN EKMEKLİK BUĞDAYIN BAYRAK YAPRAK BESİN ELEMENTİ KONSANTRASYONU, VERİM VE TANE PROTEİN KAPSAMINA ETKİLERİ Sait GEZGİN, Nesim DURSUN, Fatma GÖKMEN YILMAZ Bu
DetaylıGAZLAR ÖRNEK 16: ÖRNEK 17: X (g) Y (g) Z (g)
ÖRNEK 16: ÖRNEK 17: X (g) Y (g) Z (g) Sürtünmesiz piston H (g) He Yukar daki üç özdefl elastik balon ayn koflullarda bulunmaktad r. Balonlar n hacimleri eflit oldu una göre;. Gazlar n özkütleleri. Gazlar
DetaylıKonsantre Cevher Analizleri / Ore Grade Analysis
Konsantre Cevher Analizleri / Ore Grade Analysis Bu analiz grupları yüksek tenörlü cevher analizleri için uygun metottur. This analysis groups is an appropriate method for high grade ore analyses. AT-11
DetaylıYENİ ÇALIŞMALAR IŞIĞINDA PROFİLAKSİ
YENİ ÇALIŞMALAR IŞIĞINDA PROFİLAKSİ Dr Nur Kır İstanbul Tıp Fakültesi 1. RETİNA GÜNLERİ İSTANBUL 2013 AREDS I Çalışması (2001) Amaç: Farklı evrelerdeki YBMD hastalarında yüksek doz antioksidan ve minerallerin
DetaylıHart Walker, gövde deste i ve dengeli tekerlek sistemi sayesinde, geliflim düzeyi uygun olan çocuklar n, eller serbest flekilde yürümesini sa lar.
Cerebral palsi gibi hareket ve postüral kontrol bozukluklar na yol açan hastal klar olan çocuklar, hastal klar n n derecesine ba l olarak yürüme güçlü ü çekmekte veya hiç yürüyememektedir. Hart Walker,
DetaylıBakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar.
Bakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar. Vücutta küçük miktarda bakır varlığı olmaz ise demirin intestinal yolaktan emilimi ve kc de depolanması mümkün değildir. Bakır hemoglobin yapımı için de
DetaylıTükürük kreatinin ve üre değerleri kullanılarak çocuklarda kronik böbrek hastalığı tanısı konulabilir mi? Dr. Rahime Renda
Tükürük kreatinin ve üre değerleri kullanılarak çocuklarda kronik böbrek hastalığı tanısı konulabilir mi? Dr. Rahime Renda Tükürük Özellikleri Major ve minor tükürük bezlerinden salınır Günlük sekresyon
DetaylıÜN TE III ORGAN K K MYA HAKKINDA GENEL B LG LER
ÜN TE III ORGAN K K MYA HAKKINDA GENEL B LG LER 3.1. ORGAN K K MYANIN TAR HÇES VE KONUSU 3.2. ORGAN K MADDELERDE C, H, O ve N ARANMASI a. Organik Maddelerde C ve H Aranmas b. Organik Maddelerde N Aranmas
DetaylıUluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi
K lavuz Notlar Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi 1.0 Girifl 1.1 Bir de erlemenin gözden geçirilmesi, tarafs z bir hüküm ile bir De erleme Uzman n n çal flmas n
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI MEDOTİLİN 1000 mg/4ml İ.M./İ.V. enjeksiyonluk çözelti içeren ampul
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI MEDOTİLİN 1000 mg/4ml İ.M./İ.V. enjeksiyonluk çözelti içeren ampul 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin Madde: Her bir ampul 1000 mg Kolin alfoskerat a
DetaylıK MYA K MYASAL TEPK MELER VE HESAPLAMALARI ÖRNEK 1 :
K MYA K MYASAL TEPK MELER VE ESAPLAMALARI ÖRNEK 1 : ÖRNEK : X ile Y tepkimeye girdi inde yaln z X Y oluflturmaktad r. Tepkimenin bafllang c nda 0, mol X ve 0, mol Y al nm flt r. Bu tepkimede X ve Y ten
DetaylıTablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri
2 DENET M TÜRLER 2.DENET M TÜRLER Denetim türleri de iflik ölçütler alt nda s n fland r labilmektedir. En yayg n s n fland rma, denetimi kimin yapt na ve denetim sonunda elde edilmek istenen faydaya (denetim
Detaylıwww.boren.com.tr / info@boren.com.tr
www.boren.com.tr / info@boren.com.tr YAŞAM da BOR BOR/B; Yeryüzünde bileşikler halinde, toprak, kaya ve suda az miktarlarda fakat yaygın olarak bulunan bir elementtir. Yer kabuğunda 10-20 ppm, deniz ve
DetaylıGENEL BİYOLOJİ UYGULAMALARINDA AKADEMİK BAŞARI VE KALICILIĞA CİNSİYETİN ETKİSİ
Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Yıl:2003 (2) Sayı:14 63 GENEL BİYOLOJİ UYGULAMALARINDA AKADEMİK BAŞARI VE KALICILIĞA CİNSİYETİN ETKİSİ Arş.Gör.Esra ÖZAY* Arş.Gör.Dr.İjlal OCAK* Gürbüz OCAK**
DetaylıGENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL
Hasta Rehberi Say 7 GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Genç Yetiflkinlerde Büyüme Hormonu Eksikli i - Say 7 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading
DetaylıAraştırma Notu 15/177
Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon
DetaylıZihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri
TRAKYA ÜN V TIP FAK DERG 2005;22(2):88-92 KL N K ARAfiTIRMA Zihin ve Hareket Engelli Çocuklar çin E itim Araflt rma ve Uygulama Merkezi nde zlenen Olgular n Demografik Özellikleri Demographic Characteristics
DetaylıNORMAL EKMEK ANKARA HALK EKMEK
NORMAL EKMEK ANKARA HALK EKMEK NORMALEKMEK ekmek k vam nda sofralar n gözdesi Normal ekmek; un, su, tuz, maya ve gerekli durumlarda katk maddesi ilave edilerek üretilmektedir. nsan beslenmesi aç s ndan
DetaylıUygulama Önerisi 1110-2: ç Denetim Yöneticisi- Hiyerarflik liflkiler
Uygulama Önerileri 59 Uygulama Önerisi 1110-2: ç Denetim Yöneticisi- Hiyerarflik liflkiler Uluslararas ç Denetim Meslekî Uygulama Standartlar ndan Standart 1110 un Yorumu lgili Standart 1110 Kurum çi Ba
DetaylıTIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI
TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Yöntemleri Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0
DetaylıTarifname PARKĠNSON HASTALIĞININ SEMPTOMATĠK TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK BĠR FORMÜLASYON
1 Tarifname PARKĠNSON HASTALIĞININ SEMPTOMATĠK TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK BĠR FORMÜLASYON Teknik Alan Buluş, parkinson hastalığının semptomatik tedavisine yönelik oluşturulmuş bir formülasyon ile ilgilidir. Tekniğin
DetaylıDEMİR YÜKLEMESİNİN PLAZMA BAKIR VE ÇİNKO DÜZEYLERİNE ETKİSİ*
DEMİR YÜKLEMESİNİN PLAZMA BAKIR VE ÇİNKO DÜZEYLERİNE ETKİSİ* Hakkı Oktay SEYMEN, Murat MENGİ, Derviş ÖZÇELİK, Tevfik GÜLYAŞAR, Pınar SEYMEN, Günnur YİĞİT Background and design. - The harmful effects of
DetaylıÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ;
EK LİSTE - 1/10 SO 2 Elektrokimyasal Hücre Metodu TS ISO 7935 Elektrokimyasal Hücre Metodu CO, O 2,CO 2 Elektrokimyasal Hücre Metodu TS ISO 12039 (Hesaplama) Emisyon 1 NO, NO 2 NOx Elektrokimyasal Hücre
Detaylı1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ
1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına
DetaylıK MYA 8 ÜN TE III KARBON H DRATLAR 3. 1. GENEL YAPILARI VE ADLANDIRILMALARI 3. 2. MONOSAKKAR TLER 3. 3. D SAKKAR TLER
ÜN TE III KARBON H DRATLAR 3. 1. GENEL YAPILARI VE ADLANDIRILMALARI 3. 2. MONOSAKKAR TLER 3. 3. D SAKKAR TLER 31 BU ÜN TEN N AMAÇLARI Bu üniteyi çal flt n zda; Karbon hidratlar n genel yap lar n, adland
Detaylı6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN
GEOMETR Geometrik Cisimler Uzunluklar Ölçme 6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN 1. Prizmalar n temel elemanlar n belirler. Tabanlar n n karfl l kl köflelerini birlefltiren ayr tlar tabanlara
DetaylıT bbi Makale Yaz m Kurallar
.Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Araflt rmalar ve Etik Sempozyum Dizisi No: 50 May s 2006; s. 7-11 T bbi Makale Yaz m Kurallar Dr. Sebahattin Yurdakul ÖZGÜN ARAfiTIRMA USULE
Detaylıwww.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar
www.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar Kazand ran Güç Mercedes-Benz orijinal ya lar arac n z üreten uzmanlar taraf ndan, gelifltirilmifltir. Mercedes-Benz in dilinden en iyi Mercedes-Benz
DetaylıHedefe Spesifik Beslenme Katkıları
Hedefe Spesifik Beslenme Katkıları Hayvan Beslemede Vitamin ve Minerallerin Önemi Vitaminler, çiftlik hayvanlarının, büyümesi, gelişmesi, üremesi, kısaca yaşaması ve verim vermesi için gerekli metabolik
DetaylıORHAN YILMAZ (*) B- 3095 SAYILI YASADA YAPILAN DE fi KL KLER:
YASAL TEMERRÜT FA Z ORHAN YILMAZ (*) A- G R fi: Bilindi i üzere, gerek yasal kapital faizi ve gerekse yasal temerrüt faizi yönünden uygulanmas gereken hükümler, 19.12.1984 gün ve 18610 say l Resmi Gazete
DetaylıBURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol
BURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol 1. Giriş Bu yazıda, Bursa daki (ciro açısından) en büyük 250 firmanın finansal profilini ortaya koymak amacındayız.
DetaylıOYUNCU SAYISI Oyun bir çocuk taraf ndan oynanabilece i gibi, farkl yafl gruplar nda 2-6 çocuk ile de oynanabilir.
OYUNCA IN ADI Akl nda Tut YAfi GRUBU 4-6 yafl OYUNCU SAYISI Oyun bir çocuk taraf ndan oynanabilece i gibi, farkl yafl gruplar nda 2-6 çocuk ile de oynanabilir. GENEL KURALLAR Çocuklar n görsel belle inin
DetaylıOrtaö retim Alan Ö retmenli i Tezsiz Yüksek Lisans Programlar nda Akademik Ba ar n n Çe itli De i kenlere Göre ncelenmesi: Mersin Üniversitesi Örne i
Ortaö retim Alan Ö retmenli i Tezsiz Yüksek Lisans Programlar nda Akademik Ba ar n n Çe itli De i kenlere Göre ncelenmesi: Mersin Üniversitesi Örne i Devrim ÖZDEM R ALICI * Özet Bu ara t rmada 2002-2003
DetaylıOkumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1
Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. 62
DetaylıAZOT (N) amonyum (NH + 4 ) nitrat (NO3 )
AZOT (N) Azot tüm yaşayan canlıların temel yapı taşıdır. Bitki gen, enzim ve klorofilinin temel bileşenidir. Proteinin yapısının %16 sı azottur. Toprağı oluşturan materyalde azot bulunmadığı için, ayrıca
DetaylıDR. NA L YILMAZ. Kastamonulular Örne i
I DR. NA L YILMAZ HEMfiEHR K ML Kastamonulular Örne i II Yay n No : 2039 Sosyoloji : 1 1. Bas - Ekim 2008 - STANBUL ISBN 978-975 - 295-936 - 1 Copyright Bu kitab n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m
DetaylıS STEM VE SÜREÇ DENET M NDE KARfiILAfiILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER
S STEM VE SÜREÇ DENET M NDE KARfiILAfiILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER Erol LENGERL / Akis Ba ms z Denetim ve SMMM A.fi. 473 474 2. Salon - Paralel Oturum VIII - Sistem ve Süreç Denetiminde Karfl lafl lan
DetaylıTarifname BCL2 BASKILAMA İŞLEVİYLE ANTİ-KARSİNOJENİK ETKİ GÖSTERMEYE YÖNELİK BİR FORMÜLASYON
1 Tarifname BCL2 BASKILAMA İŞLEVİYLE ANTİ-KARSİNOJENİK ETKİ GÖSTERMEYE Teknik Alan YÖNELİK BİR FORMÜLASYON Buluş, bcl2 baskılama işleviyle anti-karsinojenik etki göstermeye yönelik oluşturulmuş bir formülasyon
DetaylıKLAsiK BALE EGiTiMiNIN LUMBAL BÖLGE VE ALT EKSTREMiTE POSTÜRAL ÖZELLiKLERi ÜZERiNE ETKILERi
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofspor! Sciences 2001,12 (3), 25-31 KLAsiK BALE EGiTiMiNIN LUMBAL BÖLGE VE ALT EKSTREMiTE POSTÜRAL ÖZELLiKLERi ÜZERiNE ETKILERi Özgür SÜRENKEK, Ayşe ıivanelloglu" *
DetaylıFarkl protokollerdeki durdurma gücü oranlar n n %DD e risine etkisi
Türk Onkoloji Dergisi 9;24(1):15- Farkl protokollerdeki durdurma gücü oranlar n n %DD e risine etkisi The effect of stopping power ratios of different protocols on %DD curve Hilal ACAR 1 1 stanbul Üniversitesi
DetaylıBasit Elektrik Devresi FEN VE TEKNOLOJ
Basit Elektrik Devresi FEN VE TEKNOLOJ Temel Kaynak 5 Yaflam m zdaki Elektrik BAS T ELEKTR K DEVRES Devrede Ampullerin n Nas l De ifltirebiliriz? Basit bir elektrik devresinde pil ampul anahtar ba lant
DetaylıGEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama
GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM 1. Açıklama 1.1.Proje Ortaklarının Adları: Uzman Klinik Psikolog Özge Yaren YAVUZ ERDAN, Uzman Klinik Psikolog Elvan DEMİRBAĞ, Uzman Klinik Psikolog Nilay KONDUZ 1.2.Nihai
DetaylıYAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,
Detaylı-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onikinci kez gerçekleştirilmiştir.
Bursa nın 25 Büyük Firması Araştırması; -Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onikinci kez gerçekleştirilmiştir. -Bu çalışma Bursa il genelinde yapılmış,
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Deney Laboratuvarı Adresi : Yavuz Sultan Selim Cad. 118. Sokak No: 29 Dilovası 41455 KOCAELİ/TÜRKİYE Tel : 0 262 754 17 81 Faks : 0 262 754 19 84 E-Posta : EHSTurkey@sgs.com
DetaylıAraflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama
21 G R fi Araflt rman n amac na ba l olarak araflt rmac ayr ayr nicel veya nitel yöntemi kullanabilece i gibi her iki yöntemi bir arada kullanarak da araflt rmas n planlar. Her iki yöntemin planlama aflamas
DetaylıKan tl yoruz: Dersim de Zehirli Gaz Kullan lmad
OTOPS Cengiz Özak nc 1965 ten Günümüze DÜNYA DA VE TÜRK YE DE LK KEZ! İngiliz Devlet Arşivlerinden Gizli Belgelerle Kan tl yoruz: Dersim de Zehirli Gaz Kullan lmad Türkiye ye yöneltilen suçlama; özetle
DetaylıF Z K BASINÇ. Kavram Dersaneleri 42
F Z BASINÇ ÖRNE : ÇÖZÜ : Özdefl iki tu lan n I, II, III konumlar ndayken yere uygulad klar toplam bas nç kuvvetleri, iki tu lan n a rl klar toplamlar na eflittir. Bu nedenle F = F = F olur. yer I II III
DetaylıBİYOEŞDEĞERLİK ÇALIŞMALARINDA KLİNİK PROBLEMLERİN BİR KAÇ ÖZEL OLGUYLA KISA DEĞERLENDİRİLMESİ Prof.Dr.Aydin Erenmemişoğlu
BİYOEŞDEĞERLİK ÇALIŞMALARINDA KLİNİK PROBLEMLERİN BİR KAÇ ÖZEL OLGUYLA KISA DEĞERLENDİRİLMESİ Prof.Dr.Aydin Erenmemişoğlu 3.Klinik Farmakoloji Sempozyumu-TRABZON 24.10.2007 Klinik ilaç araştırmalarına
DetaylıUMU ETKİLEYEN ETKİLEYEN ETMENLER ETMENL
Kurum ve kuruluşlarla ilişki bulunmamaktadır CEZA SORUMLULUĞU KALDIRILAN OLGULARDA ZORUNLU AYAKTAN TEDAVİYE UYUMU ETKİLEYEN ETMENLER Dr.Sena Yenel Özbay CEZA SORUMLULUĞUNUN KALDIRILMASI Suç eyleminin gerçekleştiği
DetaylıDoç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man
214 EK M-ARALIK DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 214 y dördüncü çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 9 Ocak 215
DetaylıENCON LABORATUVARI MADEN VE AKD ANALİZLER VE FİYAT LİSTESİ (2019) ENCON ÇEVRE DANIŞMANLIK LTD.ŞTİ.
ENCON LABORATUVARI MADEN VE ENCON ÇEVRE DANIŞMANLIK LTD.ŞTİ. AKD ANALİZLER VE FİYAT LİSTESİ (2019) JEOKİMYA NUMUNE HAZIRLAMA Kod Parametre Ücret ENC-01 Kırma 20 ENC-02 Öğütme 30 ENC-03 Kurutma 25 ENC-04
DetaylıAEROBiK VE ANAEROBiK EGZERSiZ
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe,. ofsport Sciences 2000, 11 (1-2-3-4), 47-55 AEROBiK VE ANAEROBiK EGZERSiZ SONRASı insülin VE KAN GliKOZ DEGERlERiNiN incelenmesi Cüneyt AYDIN". Kadir GÖKDEMIR"", ıbrahim
DetaylıEndokrin Testler Cep K lavuzu
Deomed Medikal Yay nc l k Endokrin Testler Cep K lavuzu Prof. Dr. fiazi mamo lu Prof. Dr. Canan Özyard mc Ersoy Uzm. Dr. Sinem K y c Uzm. Dr. Metin Güçlü Uzm. Dr. Özen Öz Gül Uzm. Dr. Soner Cander Uzm.
DetaylıPEYNİR ALTI SUYU VE YOĞURT SUYUNDA Zn Ve TOPLAM ANTİOKSİDAN KAPASİTESİ TAYİNİ DANIŞMANLAR. 29 Haziran-08 Temmuz MALATYA
TÜBİTAK -BİDEB Kimya Lisans Öğrencileri Kimyagerlik, Kimya Öğretmenliği, Kimya Mühendisliği- Biyomühendislik Araştırma Projesi Eğitimi Çalıştayı KİMYA-3 (ÇALIŞTAY 2012) PEYNİR ALTI SUYU VE YOĞURT SUYUNDA
DetaylıHAYALi ihracatln BOYUTLARI
HAYALi ihracatln BOYUTLARI 103 Müslüme Bal U lkelerin ekonomi politikaları ile dış politikaları,. son yıllarda birbirinden ayrılmaz bir bütün haline gelmiştir. Tüm dünya ülkelerinin ekonomi politikalarında
Detaylı6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN
SAYLAR Do al Say lar Parças ve fl n 6. SNF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YLLK PLAN Süre/ KAZANMLAR Ders AÇKLAMALAR 1. Do al say larla ifllemler yapmay gerektiren problemleri çözer ve kurar. Do al say
Detaylı6. Tabloya bakt m za canl lardan K s 1 CEVAP B. 7. Titreflim hareketi yapan herfley bir ses kayna d r ve. II. ve III. yarg lar do rudur.
SES DALGALARI 1. Kesik koni biçiminde k vr lm fl bir mukavvan n dar k sm kula a tutuldu unda sesin daha iyi duyulmas sesin mukavvan n yüzeyinde çarp p yans mas n n bir sonucudur. Di erleri sesin iletimi
DetaylıHasta Rehberi Say 12. fiekers Z D YABET (Diyabet nsipit) Orta kolayl kta okunabilir rehber
Hasta Rehberi Say 12 fiekers Z D YABET (Diyabet nsipit) Orta kolayl kta okunabilir rehber fiekersiz Diyabet (Diyabet nsipit) - Say 12 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi,
Detaylı1. ÜNİTE: MODERN ATOM TEORİSİ
. ÜNİTE: MODERN ATOM TEORİSİ.4. Elektron Dizilimi ve Periyodik Sisteme Yerleşim Atomun Kuantum Modeli oluşturulduktan sonra Bohr, yaptığı çalışmalarda periyodik cetvel ile kuantum teorisi arasında bir
DetaylıKlinik araflt rmalarda örneklem say s n n belirlenmesi ve güç (power) analizi
Derleme / Review RAED Dergisi 2011;3(1-2):29-33 doi:10.2399/raed.11.005 Gelifl tarihi / Received: Ocak / January 18, 2011 Kabul tarihi / Accepted: Ocak / January 31, 2011 Klinik araflt rmalarda örneklem
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMLI. 2. ÜNİTE: KUVVET ve HAREKET 3. Konu TORK, AÇISAL MOMENTUM ve DENGE ETKİNLİK ve TEST ÇÖZÜMLERİ
11. SINIF ONU ANAIMI 2. ÜNİE: UVVE ve HAREE 3. onu OR, AÇISA MOMENUM ve DENGE EİNİ ve ES ÇÖZÜMERİ 2 2. Ünite 3. onu ork, Aç sal Momentum ve Denge A n n Yan tlar 1. Çubuk dengede oldu una göre noktas na
DetaylıKANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI UZMANLIK
DetaylıÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM
ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM D YABETLE YAfiAMAK Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Diyabet,
DetaylıTablo 3.3. TAKV YES Z KANAL SAC KALINLIKLARI (mm)
3. KANAL KONSTRÜKS YONU Türk Standart ve fiartnamelerinde kanal konstrüksiyonu üzerinde fazla durulmam flt r. Bay nd rl k Bakanl fiartnamesine göre, bas nç s - n fland rmas na ve takviye durumuna bak lmaks
DetaylıMALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z
MALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z Nisan 2010 ISBN 978-9944-60-631-8 1. Bask, 1000 Adet Nisan 2010 stanbul stanbul Sanayi Odas Yay nlar No: 2010/5 Araflt rma fiubesi Meflrutiyet
DetaylıDr. M. Fatih Önsüz 1, Doç. Dr. Ahmet Topuzo lu 2
Dr. M. Fatih Önsüz 1, Doç. Dr. Ahmet Topuzo lu 2 1 Sakarya l Sa l k Müdürlü ü 2 Marmara Üniversitesi T p Fakültesi Halk Sa l AD. ÖZET Amaç: Diyabetin tedavi ve kontrolünde en önemli hedef glisemik kontroldür.
DetaylıRadyasyon Koliti Oluşturulmuş Sıçanlarda Ghrelinin Barsak Anastomozu Üzerine Etkisi Dr. Ebubekir Gündeş
Radyasyon Koliti Oluşturulmuş Sıçanlarda Ghrelinin Barsak Anastomozu Üzerine Etkisi Dr. Ebubekir Gündeş Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Gastroenteroloji Cerrahisi Kliniği Giriş
DetaylıÖZET. Yüksek Lisans Tezi. BAZI BTKSEL ÇAYLARIN MNERAL MADDE ÇER ÜZERNE FARKLI DEMLEME ve KAYNATMA SÜRELERNN ETKS
ÖZET Yüksek Lisans Tezi BAZI BTKSEL ÇAYLARIN MNERAL MADDE ÇER ÜZERNE FARKLI DEMLEME ve KAYNATMA SÜRELERNN ETKS Tolga UÇAR Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendislii Anabilim Dalı Danıman:
DetaylıT ürk Gelir Vergisi Sisteminde, menkul sermaye iratlar n n ve özellikle de
KURUMLARDAN ELDE ED LEN KAR PAYLARININ VERG LEND R LMES VE BEYANI Necati PERÇ N Gelirler Baflkontrolörü I.- G R fi T ürk Gelir Vergisi Sisteminde, menkul sermaye iratlar n n ve özellikle de flirketlerce
DetaylıDÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER
DÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER Dünyada üretilen krom cevherinin % 90 ının metalurji sanayinde ferrokrom üretiminde, üretilen ferrokromun da yaklaşık % 90 ının paslanmaz çelik sektöründe
DetaylıKent Hastanesi, Hepimizden Önce Çocuklarımızın Hastanesi!
Kent Hastanesi, Hepimizden Önce Çocuklarımızın Hastanesi! www.kenthospital.com Kent Hastanesi, hepimizden önce çocuklarımızın hastanesi! Çünkü, çocuklarımız, hepimizin geleceği! Kuruluşumuzdan bu yana
DetaylıMODELi OLARAK KISA SÜRELi YÜZME EGZERSizi*
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofsport Sciences 2001, 12 (4), 26-32 slçanda OKsioATiF STRES MODELi OLARAK KISA SÜRELi YÜZME EGZERSizi* Mustafa GÜL', Nuray ÖnAşAN', Seyithan TAYSI", Kenan GÜMÜŞTEKIN',
DetaylıDÜNYADAN HABERLER NİSAN
DÜNYADAN HABERLER NİSAN 2012 Türk Eczacıları Birliği tarafından hazırlanmıştır. WillyBrandt Sok. no:9 06690 Çankaya Ankara İçindekiler: İspanya da Artık Emekliler de Katılım Payı Ödeyecek İrlanda da Jenerik
DetaylıÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (YAŞLANDIRMA) DENEYİ
ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (YAŞLANDIRMA) DENEYİ 1. DENEYİN AMACI Çökelme sertleştirmesi işleminin, malzemenin mekanik özellikleri (sertlik, mukavemet vb) üzerindeki etkisinin incelenmesi ve çökelme sertleşmesinin
DetaylıİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI
KAMUDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ PANELİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI Uzm. Yusuf DUMAN İSG Koordinatörü / İş Güvenliği Uzmanı Mayıs/2016 (1/55) 6331 SAYILI İSG KANUNU İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
Detaylı