AB VE TÜRKİYE DE MÜTEAHHİTLİK STANDART ÇALIŞMALARI

Transkript

1 TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ AB VE TÜRKİYE DE MÜTEAHHİTLİK STANDART ÇALIŞMALARI Mehmet BOZDEMİR Personel ve Sistem Belgelendirme Merkezi Başkanı 2007 Türk Standardları Enstitüsü 1

2 TSE nin MİSYONU Ülkemizin rekabet gücünü arttırmak, ulusal ve uluslar arası düzeyde ticaretini kolaylaştırmak ve toplumun yaşam düzeyini yükseltmek için; standardizasyon, uygunluk değerlendirme, deney ve kalibrasyon faaliyetlerini tarafsız, bağımsız, etkin ve güvenilir olarak sağlamaktır Türk Standardları Enstitüsü 2

3 TSE nin VİZYONU Hizmetlerimizde; ulusal bölgesel ve uluslar arası alanda tercih edilen, yönlendirici ve lider bir kuruluş olmak Türk Standardları Enstitüsü 3

4 TS CEN/TR Yapı Müteahhitlik İşletmelerinin Yeterliliği Standardı Ekim 2006 Avrupa Standardizasyon Teşkilatı (CEN) tarafından Aralık 2003 tarihinde teknik rapor olarak yayınlanan CEN/TR Qualification of construction enterprises standardı, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı nın Aralık 2004 tarihinde yaptığı talep neticesinde Türk Standardı olarak hazırlanmak üzere Şubat 2005 de TSE standart hazırlama iş programına alınmıştır. Konu raportörlüğünü Bayındırlık ve İskan Bakanlığı personeli Sn. Bülent YALAZI ve Sn. Kadir SÖNMEZ in yaptığı standart tasarısı, tarihinde görüşlerini almak üzere, üniversitelere, DSİ Genel Müdürlüğü ne, ilgili bakanlıklara, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ne, Türk Mühendis ve Mimarlar Birliği ne ve bir çok özel sektör firmasına gönderilmiş, aynı zamanda Türk Standardları Enstitüsü nün web sayfasından da duyurularak görüş vermek isteyenlerin istifadesine sunulmuştur. Görüş süreci 14 Nisan 2006 tarihinde sona eren standart tasarısı kurum, kuruluş ve firmalardan gelen mütalaa ve eleştiriler dikkate alınarak olgunlaştırılmış ve Ekim 2006 tarihinde Teknik Kurulda kabul edilerek TS CEN/TR Yapı Müteahhitlik İşletmelerinin Yeterliliği Standardı yayınlanmıştır Türk Standardları Enstitüsü 4

5 TS CEN/TR Yapı Müteahhitlik İşletmelerinin Yeterliliği Standardı Ekim 2006 Avrupa Standardizasyon Teşkilatı nın CEN/TC 330 teknik komitesi tarafından hazırlanan CEN/TR numaralı teknik rapor, yapı müteahhitlik işletmelerinin yeterlilik sistemi ile ilgili tarifleri, işlemleri, kriterleri ve bunların değerlendirilmesi ile birlikte ilgili belgeleri kapsamaktadır. Söz konusu standardın Tarifler bölümünde; yıl sonu hesapları, tahkim komitesi, başvuru sahibi, sertifika geçerlilik süresi, yetkili kuruluş, dönen varlıklar, kısa süreli borçlar, ana müteahhit, dolaylı çalışan, yasal temsilci, öz sermaye, onaylanmış kuruluş, yeterlilik, yeterlilik kuruluşu, yeterlilik sertifikası, yeterlilik komitesi, yeterlilik işlem süresi, yeterlilik sicil kaydı, yeterlilik sistemi, yeterlilik sertifikası almış işletme, uzman taşeron, faaliyet tipleri vb. ifadelerinin tanımları yapılmıştır Türk Standardları Enstitüsü 5

6 TS CEN/TR Yapı Müteahhitlik İşletmelerinin Yeterliliği Standardı Ekim 2006 Standardın Faaliyetler ile ilgili terimler bölümünde ise; faaliyet tipleri, yapım faaliyetleri ve yapım projeleri, özellikle Avrupa da ilgili bütün ülkelerde uygulanabilecek yeterince genel bir listede gruplandırılmıştır. Bu bölümde verilen bir çizelge ile, faaliyet tipleri ve yapım faaliyetleri, bina taşıyıcı sistemi, bina dış ve iç yüzey yapısı, tarihi eserlerin restorasyonu ve yenilenmesi, mekanik tesisatlar, inşaat mühendisliği işleri, yüzey kaplama yapıları, demiryolu yapımı, tünel açma ve yeraltı yapısı, deniz ve nehir yapıları, drenaj boru hatları, yıkım işi, kazı ve dolgu işleri, jeoteknik işler, peyzaj, spor tesisleri ve oyun alanları, geçici yapılar, elektrik ve iletişim tesisatları, genel bina ve altyapı yapım işleri olarak 18 ana başlıkta toplanmış ve bu başlıklar altında alt başlıklar oluşturularak, bu ana ve alt gruplara karşılık gelen Avrupa Birliği Komisyonu nun Genel İhale Terimleri (CPV) Kodları verilmiştir Türk Standardları Enstitüsü 6

7 TS CEN/TR Yapı Müteahhitlik İşletmelerinin Yeterliliği Standardı Ekim 2006 Standardda Yeterlilikle ilgili işlemleri uygulayabilmek için gerekli olan uzmanlığa ve güvenilirliğe sahip olduğu kabul edilen kamu kuruluşu veya özel kuruluş olarak tanımlanan Yeterlilik Kuruluşları nın sahip olması gereken kriterler; idari ve kurumsal yapıları, personeli, görevlendirme esasları, belgeleme/kayıtlar, gizlilik, belgelerin kötü niyetle kullanımı, belgelerin tanınması gibi başlıklar altında değerlendirilmekte ve açıklanmaktadır. Standardın başka bir bölümünde ise; bir yapı müteahhitlik işletmesine yeterlilik verilirken uygulanacak başvuru, değerlendirme, gözden geçirme ve itiraz işlemleri ile ilgili hususlar ayrıntıları ile ele alınmaktadır Türk Standardları Enstitüsü 7

8 TS CEN/TR Yapı Müteahhitlik İşletmelerinin Yeterliliği Standardı Ekim 2006 Yeterlilik için idari ve hukuki kriterlerin de ele alındığı standardda, ayrıca başvuru sahibinin yeterlilik değerlendirmesinde esas alınacak malî kriterleri ve başvuru sahibi tarafından ayrı ayrı verilmesi gereken belgelerin belirtildiği bir bölüm de yeralmaktadır. Teknik yeterlilikle ilgili hususların, faaliyet tipi, teknik kapasite ve sözleşme bedeline ilişkin sınıflandırmalara göre başvuru sahibine uygulanacak yeterlilik işlemleri ve başvuru sahibi tarafından verilecek belgelerin de yeraldığı bir kısımda ele alındığı standardda, teknik kapasiteye ve sözleşme bedellerine göre sınıflandırmalara ait çizelgelerde son üç yıla ait cirolar, iş bitirme bedelleri, yıllık işgücü bilgileri ve teknik/idari personel sayıları vb. veriler bulunmaktadır Türk Standardları Enstitüsü 8

9 TS CEN/TR Yapı Müteahhitlik İşletmelerinin Yeterliliği Standardı Ekim 2006 Ülkemizdeki ilgili kanun ve yönetmeliklerin de notlar halinde verildiği standardın son bölümündeki Ekler kısmında ise aşağıda belirtilen form ve bilgiler yeralmaktadır: Ek A - Yeterlilik başvurusu Ek B - Yeterlilik sertifikası Ek C - Yeterlilikle ilgili şartların değişmesine ilişkin bildirim Ek D - Yeterlilik sınıfının yükseltilmesi başvurusu Ek E - Karar taslağının bildirimi Ek F - Kararın bildirimi Ek G - İtiraz formu Ek H - Tahkim kararının bildirimi Ek I - Meslek veya ticaret odası sicil kaydı Ek J - İflas davaları Ek K - Sosyal güvenlik organizasyonları Ek L - Vergi idareleri Ek M - Personel uzmanlığına dair kriterler Uzmanlık seviyelerinin yapısı Ek N - İş bitirmeler için standart form Ek O - Ortalama yıllık iş gücü ve teknik personele dair resmi beyan Ek P - Ana bölümlerin tarifi 2007 Türk Standardları Enstitüsü 9

10 TS CEN/TR Yapı Müteahhitlik İşletmelerinin Yeterliliği Standardı Ekim 2006 Yapı müteahhitlik işletmelerinin yeterliliği konusunda belli kriterlerin oturtulmasının kurum, kuruluş ve firmalarımız açısından son derece önemli olduğu göz önüne alındığında, müteaahhitlik sektöründe TS CEN/TR standardının uygulanmaya başlanmasının büyük kolaylıklar getireceği, haksız rekabet ve yanlış uygulamaları minimuma indirgeyeceği, yurtdışında ülkemizin iyi temsil edilebilmesi ve Avrupa Birliği ile uyum açısından müteahhitlik sektörüne önemli avantajlar sağlayacağı muhakkaktır Türk Standardları Enstitüsü 10

11 YAPI MALZEMELERİ YÖNETMELİĞİ Avrupa daki Durum 89/106/EEC Yapı Malzemeleri Direktifiyle ilgili 21 Aralık 1988 taslak oluşturuldu. 22 Temmuz 1993 son değişikliklerde yapılarak 29 Eylül 2003 son halini alarak 1882/2003 Avrupa Parlamentosu ve Avrupa konseyinde kabul edilerek en genel ve temel halini almıştır Türk Standardları Enstitüsü 11

12 YAPI MALZEMELERİ YÖNETMELİĞİ Türkiye deki Durum Üye Devletlerin, Yapı Malzemeleri ile ilgili Mevzuat, Tüzük ve İdari Hükümlerinin yaklaştırılmasına ilişkin 21 Aralık 1998 tarihli Konsey Direktifine karşılık gelen ilgili Türk Mevzuatı olan Yapı Malzemeleri Yönetmeliği Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. Onaylanmış Kuruluş Kriterleri ise tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır Türk Standardları Enstitüsü 12

13 YAPI MALZEMELERİ YÖNETMELİĞİ Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106 EEC) tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımını müteakip 18 ay sonra yürürlüğe girmek üzere yayımlanmıştır. Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106 EEC) tarih ve sayılı Resmi Gazete deki değişiklik tebliğ ile yürürlüğe giriş tarihi tarihine uzatılmıştır tarih ve sayılı Resmi Gazete deki değişiklik tebliğ ile yönetmeliğe geçiş süresi verilmiş ve bu geçiş süresi olarak belirlenmiştir tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan değişiklik ile, yönetmeliğin geçiş süresi tarihine kadar uzatılmıştır tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan değişiklik ile, yönetmeliğin geçiş süresi tarihine kadar uzatılmıştır. İçinde bulunduğumuz gün itibari ile Yapı yürürlüktedir. Malzemeleri Yönetmeliği 2007 Türk Standardları Enstitüsü 13

14 YAPI MALZEMELERİ YÖNETMELİĞİ Bayındırlık ve İskan Bakanlığı TAU/ sayılı tebliğinde, Yapı Malzemeleri Yönetmeliği kapsamında yer alan ürün standardarını vermiştir. Üreticiler bu kapsamdaki standardlardan herhangi birinde üretim yapıyorlarsa yönetmeliğe tabidirler ve ilgili standardın EK ZA bölümünde belirtilen şartları sağlamakla yükümlüdürler. TSE Ürün Belgelendirme Merkezi Başkanlığı olarak, ilk etapta, bu tebliğde yer alan ve Onaylanmış Kuruluş gerektiren 16 adet standardı kapsamımıza alarak tarihinde Bayındırlık ve İskan Bakanlığına başvurumuzu yaptık Türk Standardları Enstitüsü 14

15 YAPI MALZEMELERİ YÖNETMELİĞİ Bu gün itibariyle, Genel Çimentolar (EN 197-1) Kireç (EN 459-1) Agregalar (EN 12620, EN 13043, EN 13242, EN 13139, EN , EN 13450) Kagir Birimler (EN 771-1, EN 771-2, EN 771-3, EN 771-4, EN 771-5) Kagir Sıvası (EN 998-2) Beton Katkıları (EN 934-2, EN 934-4) Standardlarında Onaylanmış bulunmaktayız Türk Standardları Enstitüsü 15

16 YAPI MALZEMELERİ YÖNETMELİĞİ Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 28 Ocak 2007 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımladığı Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC) Kapsamında Türk Standartları Enstitüsünün Onaylanmış Kuruluş Olarak Görevlendirilmesine Dair Tebliğ (Tebliğ No: Yig-15/2007 2) ile ilgili direktif ve görev alanları belirtilerek TSE Onaylanmış Kuruluş statüsünü kazanmıştır. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı 6 Aralık 2006 tarih ve Sayılı Resmî Gazete de Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC) Kapsamında olup CE İşareti Taşıması Mecburi Olmayan Yapı Malzemelerinin Tâbi Olacakları Ulusal Düzenlemeler Hakkında Tebliğ(Tebliğ No: Yig-15/ ) yayınlayarak G işareti uygulamasını gündeme getirmiş olup 2008 e kadar geçiş süresi verilmiştir Türk Standardları Enstitüsü 16

17 TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ AB VE TÜRKİYE DE MÜTEAHHİTLİK STANDART ÇALIŞMALARI Teşekkürler Mehmet BOZDEMİR Personel ve Sistem Belgelendirme Merkezi Başkanı 2007 Türk Standardları Enstitüsü 17