Ortak Eylem Projesi Çevre, Kültür ve Sosyal Sorumluluk Proje ve Anket Değerlendirme Raporu (Step-5)

Transkript

1 A SSO CIATION OF CIVIL SOCIETY Ortak Eyem Projesi Çevre, Kütür ve Sosya Sorumuuk Proje ve Anket Değerendirme Raporu (Step-5) 2013 ALF TURKISH NETWORK CO-COORDINATORS ALF TÜRKİYE AĞI KOORDİNATÖRLERİ İ S T A N B U L İstanbu Kütür Sanat Vakfı Istanbu Foundation for Cuture and Arts Nejat Eczacıbaşı Binası Sadi Konurap Caddesi No: 5 Şişhane İstanbu-Turkey Te: 90 (212) Faks: 90 (212) E-posta: yurtdisiprojeer@iksv.org Web: E S K İ Ş E H İ R Sivi Topum ve Kakınma Enstitüsü Derneği Association of Civi Society and Deveopment Institute (ACSDI) Organize Sanayi Bögesi 7. Cad. No: 15 Eskişehir-Turkey Faks: +90 (222) ve Te: +90 (222) E-posta: info@stked.org, nsagam@anadou.edu.tr Web: A N K A R A Sistem ve Jenerasyon Derneği System & Generation (S&G) Necatibey Caddesi No: 19/ Yı İşhanı Ankara-Turkey Faks: 90 (312) Te: 90 (533) E-posta: systemandgenerationoffice@gmai.com Web: SİVİL TOPLUM ve KALKINMA ENSTİTÜSÜ DERNEĞİ AND DEVELOPMENT INSTITUTE ISBN:

2 Anna Lindh Avrupa-Akdeniz Kütürer Arası Diyaog Vakfı Türkiye Ağı Ortak Eyem Projesi Çevre, Kütür ve Sosya Sorumuuk Proje ve Anket Değerendirme Raporu (Step-5) 2013 Türkiye ALF Ağ Yönetimi

3 Bu proje Anna Lindh Avrupa-Akdeniz Kütürer Arası Diyaog Vakfı tarafından destekenmektedir. This project is funded by Anna Lindh Euro-Mediterranean Foundation for the Diaogue between Cutures. Basım : Eyü 2013 ISBN: ANNA LINDH AVRUPA-AKDENIZ KÜLTÜRLER ARASI DIYALOG VAKFI TÜRKIYE AĞI ORTAK EYLEM PROJESI ÇEVRE, KÜLTÜR VE SOSYAL SORUMLULUK PROJE VE ANKET DEĞERLENDIRME RAPORU (STEP-5) 2013 ANNA LINDH EURO-MEDITERRANEAN FOUNDATION FOR THE DIALOGUE BETWEEN CULTURES - TURKEY NETWORK JOINT ACTION PROJECT ENVIRONMENT, CULTURE AND SOCIAL RESPONSIBILITY EVALUATION REPORT FOR THE PROJECT AND SURVEY (STEP-5) 2013 Baskı : Aktüe Ofset & Tanıtım Hizmeteri Apu You Kavşağı No: Eskişehir Te: (222) Fax: (222) aktueofset@gmai.com İSTANBUL İstanbu Kütür Sanat Vakfı Istanbu Foundation for Cuture and Arts Nejat Eczacıbaşı Binası Sadi Konurap Caddesi No: 5 Şişhane İstanbu-Turkey Te: 90 (212) Faks: 90 (212) E-posta: yurtdisiprojeer@iksv.org Web: ESKİŞEHİR Sivi Topum ve Kakınma Enstitüsü Derneği Association of Civi Society and Deveopment Institute (ACSDI) Organize Sanayi Bögesi 7. Cad. No: 15 Eskişehir-Turkey Faks: +90 (222) ve Te: +90 (222) E-posta: info@stked.org, nsagam@anadou.edu.tr Web: ANKARA Sistem ve Jenerasyon Derneği System & Generation (S&G) Necatibey Caddesi No: 19/ Yı İşhanı Ankara-Turkey Faks: 90 (312) Te: 90 (533) E-posta: systemandgenerationoffice@gmai.com Web: 2

4 1- ANNA LİNDH AVRUPA-AKDENİZ KÜLTÜRLER ARASI DİYALOG VAKFI Anna Lindh Avrupa-Akdeniz Kütürer Arası Diyaog Vakfı nın (ALF), Akdeniz in her iki kıyısındaki topumarın ve insanarın, birbirerine yakınaşması ve ortak projeer gerçekeştirmesi amacıya kurumuştur. Avrupa-Akdeniz İşbiriği nin 43 üyesi tarafından kuruan vakıf, bögenin ortak geeceği için sivi topum destekemekte, Akdeniz de kütürer arası işbiriğini geiştirmek amacıya insanarı bir araya getirmektedir. Vakıf kuruduğu 2005 yıından bu tarafa, farkı kütür ve inançardan insanar arasında karşııkı agıamaar üzerine etkieyen faaiyeteri destekemekte, hem de böge çapında 3500 üzerinde sivi topum kuruuşu çatısı atında topamaktadır. Vakıf amacı çeşiti faaiyet ve eyem youya Avrupa-Akdeniz Bögesi için Kütürerarası Strateji geişimine katkıda buunmak, karar vericier ve kurumarı ie ortak değereri savunan önerier sunmayı amaçanmıştır. Vakıf bögedeki topumar arasında son yıardaki yanış anamaarı ve iişkierini etkieyen önemi konuar üzerinde yoğunaşmıştır. Vakıf Akdeniz de bir refah aanı yaratımasını ve birikte barış içinde yaşamayı destekemektedir. Vakıf çeşitiik ve bir arada yaşama için diyaog ve köprü ouşturmaya çaışmakta; birikte yaşamayı ve çeşitiiği destekemektedir. Vakfın programı topum yararına ve sosya diyaog temaı faaiyeter üzerine yoğunaşmıştır. Vakfın çaıştığı konuar arasında; Eğitim ve Gençik; Kütür ve Sanat, Barış ve İşbiriği varığı; Değerer, Din ve Maneviyat, Şehirer ve Göç, Medya yer amaktadır. Türkiye ALF ağına şuan itibarıya 160 in üzerinde üye mevcuttur ve Anna Lindh Vakfı Türkiye Ağı Yönetimi Eş-Koordinatörer oarak İstanbu Kütür Sanat Vakfı (İKVS) Sistem ve Jenerasyon Derneği (S&G) ve Sivi Topum ve Kakınma Enstitüsü Derneği (ACSDI) arasında payaşımaktadır. 2- Ortak Eyem Projesi Çevre, Kütür ve Sosya Sorumuuk Anna Lindh Vakfı Türkiye Ağı nın Çevre, Kütür ve Sosya Sorumuuk başıkarı atında düzenediği ortak eyem, 27 Nisan - 1 Mayıs tariheri arasında Eskişehir İnönü Panör Kampı nda gerçekeşmiştir. 3 grup tarafından yapıan atöyeer sonucunda çeşiti fikirer üretimiş, projeer yazımış, başıkara igii tespit edien sorunara çözümer buunması için çaışımıştır. Atöye çaışması oarak tasaranan proje, 10 farkı iden ve 5 farkı ükeden geen katıımcıara 70 kişiik bir ekibe ev sahipiği yaptı. Üç başık için de 20şer kişiik gruparın çaıştığı atöye çaışmaarı yapıdı. Yaygın eğitim yöntemerinin kuanıdığı çaışmaarda aana yöneik bigiendirmeer yapıdı, çaıştıkarı konuara dair aan gezieri düzenendi ve yeni projeer üretidi. Anadou Üniversitesi Erasmus Kübü nün hazıradığı Let s do it! adı Uusararası Çevre Temiziği Projesi ne katkıda buunmak için Eskişehir, Adaar mevkiinde topanıarak dünyaya temizik mesajı veren bir eyem gerçekeştiridi. Tepebaşı Beediyesi nin temin ettiği ediven ve çöp poşeteriye yakaşık 90 kişiik bir ekip bögeyi temizedi. Basının da igi gösterdiği etkinik böge hakı tarafından da memnuniyete karşıandı. THK İnönü Eğitim Merkezi nde gerçekeştirien çaışmaar sırasında kamp aanı da gezidi ve eğitim merkezine dair bigier de aındı. 30 Nisan 2013 günü yapıan değerendirme topantısı, Tepebaşı Beediyesi Mecis 3

5 saonunda ALF Türkiye Koordinatöreri ve Tepebaşı Beediyesi Başkan Yardımcısı Meih Savaş ın açıış konuşmaarıya başadı. Ortak kurumarın da katıdığı topantıda grupar çaışmaarını sunduar ve diğer grupara fikir aış verişinde buunduar. Topantı sonunda katıımcıara sertifikaarı takdim edidi ve yeni projeerde bir arada oma temennieri payaşıdı. ATÖLYE RAPORLARI 1. ÇEVRE GRUBU RAPORU Anna Lindh Vakfı Türkiye Ağı Step 5 Ortak Eyem Projesi çerçevesinde Nisan 2013 tariheri arasında Çevre grubu atöyesi çaışmaarı bu raporda özetenmiştir. Çevre uzmanınca yapıan sunumarda; Çevre, Çevre kiriiği, Çevre kiriiği çeşiteri, Enerji Mimarığı, Madde, Beton, Ahşap, başıkarı inceenmiştir ve ardından Çevremize Sahip Çıkaım gezisi kapsamında; Tepebaşı Beediyesi nin yenienebiir enerji kaynakarından oan fotovotaik güneş paneeri gezimiştir. Ardından Tepebaşı Beediyesi topantı saonunda Beediye nin çevre uzmanından beediyenin yapmış oduğu geri kazanım uyguaması, bitkise atık yağar projesi, gıda dedektiferi, mavi bayrak uyguaması, dünya saati uyguaması gibi projeeri hakkında bigi edinimiştir. Sunumar ve gezinin ardından grup çaışmaarı yapımıştır. Bu çaışmaarda çevre hakkında ne yapabiiriz ve çevremizi nası koruyabiiriz gibi konuarda tartışmaar, bigifikir aışverişi yapımıştır. Grup çaışmaarının sonuçarı değerendirme böümünde yer amaktadır. Çevre grubu katıımcıarı Eskişehir Güneş Evi isimi projeyi hayata geçirebimek için çaışmaya başamışardır. 1. GÜN 28 Nisan Pazar Atöye çaışmaarına başamadan önce katıımcıarın birbirerini tanıması, kaynaşması ve birik beraberiğin sağanabimesi için energizer oyunarı oynandı. İk oyunda amaç katıımcıarın birbirini tanıması için isimerini öğrenmesi odu. Oyun kuraarı şöye açıkanabiir: Oyun kurucu oyunda ana unsur oan farazi pastik topu kendi ismini söyer ve başka bir katıımcı ie göz teması kurarak topu fıratır. Göz teması kuruan kişi topu fıratanın ismini söyeyerek topu karşıar, aynı şekide başka bir kişiye göz teması kurar ve kendi ismini söyeyerek topu yönendirir. Bu döngü tüm oyuncuar tarafından uyguanır. Yakaşık 15 dakika oynanan bu oyun sonucu katıımcıar birbirerini tanımışardır 4

6 Daha sonra çevre, ekooji, enerji mimarığı, enerji konusunda uzmanımız tarafından sunumar yapımıştır. ÇEVRE Sizce çevre nedir? başıkı tartışmamızda tüm katıımcıarın kendierine ait objektif birer tanımı omuştur ve tüm tanımarı ortak bir paydada topadığımızda; Çevre dünya üzerinde yaşamını sürdüren canıarının hayatarı boyunca iişkierini sürdürdüğü dış ortamdır. Diğer bir deyişe ekosistem oarak tanımanabiir. Çevreye Neer Dahidir? sorusunu tartıştığımızda ise yine aynı şekide birden çok fikir ortaya atıdı ve en son şu sonuca bağandı; Hava, su ve toprak bu çevrenin fizikse unsurarını, insan, hayvan, bitki ve diğer mikroorganizmaar ise biyoojik unsurarını teşki etmektedir bigisi uzmanımız ve katıımcıarımız doğrutusunda ortaya kondu. ÇEVRE KİRLİLİĞİ Çevre kiriği konusuna geçidiğinde uzanımız eşiğinde Çevre Kiriiği Nedir, Çeşiteri Neerdir başıkı bir oyun oynandı. Tartışmaar ve ortak paydada tanımı topamanın ardından şu sonuç ortaya çıkmıştır. Çevrenin canı öğeerinin hayati aktiviteerini oumsuz yönde etkieyen, cansız öğeeri üzerinde ise yapısa zararar meydana getiren ve niteikerini bozan yabancı maddeerin hava, su ve toprağa yoğun bir şekide karışması oayına çevre kiriiği adı verimektedir. Hıza artan insan nüfusu ihtiyaçarı artırmakta, insan eiye yaratıan kiriiğin tabiata ve çevreye verdiği zararın boyutu her geçen gün artmaktadır. Yaşamı daha mükemme hae getirmek, daha sağıkı ve uzun bir ömür sağayabimek amacına dönük bazı geişmeerin, kırsa ve kentse aanarda doğa kaynakarı bozduğu, su, hava, toprak kirenmesine yo açtığı, bitki ve hayvan varığına ve sağığına zarar verdiği açıkça görüebien bir gerçek haine gemiştir. ÇEVRE KİRLİLİĞİ ÇEŞİTLERİ Çevre kiriiği çeşiteri kapsamı atında yapıan tartışmaar ardından katıımcıarımız çevre kiriiği hakkında şu sonuçara varmıştır. 1. Toprak kiriiği Toprak kiriiği nedir diye tartışıdığında şu sonuç ortaya çıkmıştır; Toprağın kimyasa maddeere veya atıkara kirenmesidir. Toprak kirenmesi, hava ve suarı kireten maddeer tarafından meydana getiriir. Örneğin, kükürtdioksit oranı yüksek oan bir atmosfer tabakasından geçen yağmur damacıkarı asit yağışarı hainde toprağa geir. Toprak içine giren bu asiti suar ağaç kökerini, bitkise ve hayvansa toprak canıarını zarara uğratır. Toprağın reaksiyonunu etkieyerek besin maddesi dengesini bozar, taban suarını içimez hae getirir. Aynı şekide çöp yığınarından toprağa sızan suar, kiri suama suarı, gübre çözetieri, radyoaktif maddeer, uçucu küer, ağır metaer, sanayi atıkarı toprağı kireten madde ve kaynakardır. 5

7 2. Hava kiriiği Hava Kiriiği Nedir diye yapıan tartışma ardından; Hava Kiriiği, atmosferde toz, duman ve saf omayan su buharı şekinde buunabiecek kireticierin, insanar ve diğer canıar ie eşyaya zarar verebiecek miktarara yüksemesi oarak tanımanmıştır. Kiretici maddeerin niteiğine göre, canıara vereceği zarar şeki ve dereceeri de değişir. Hava kiriiğine karşı aınabiecek önemer katıımcıar tarafından tartışımış ve kiriik kaynağına göre (fabrika, termik santra, konutar, taşıt araçarı) çok çeşiti oduğu kanısına varımıştır. Hava kiriiği başıkı tartışma sonunda Bir çok ükenin hava kiriiğinin sınırının oduğu fakat geişmiş ükeer bu sınırı aşmakta ve aşmaya devam ediyor oması gerçeği kanısına varımıştır. 3. Su kiriiği Su kiriiği Nedir tartışması ardından, istenmeyen zararı maddeerin, suyun niteiğini öçüebiecek oranda bozmaarını sağayacak miktar ve yoğunukta suya karışma oayı oarak tanımanmıştır. Su Kiriiğini Meydana getiren Kaynakar Neerdir isimi tartışma ardından bu kaynakar; konutar, endüstri kuruuşarı, termik santraer, gübreer, kimyasa mücadee iaçarı (pestisiter), tarımsa sanayi atık suarı, nükeer santraerden çıkan sıcak suar ve toprak erozyonu gibi süreçer ve maddeer su kiriiğini meydana getiren başıca kaynakar oarak katıımcıar tarafından değerendirimiştir. Katıımcıarın en son vardığı kanı ise şu yönde omuştur; Bunarın hepsi doğrudan doğruya veya doayı oarak canı ve cansız varıkara zarar vermektedir. 4. Ambaaj atıkarı Çevrede ouşturduğu görüntü kiriiği yanında, rüzgar ve akarsuara sürükenen ve çevrede bozumayan ambaaj atıkarı deniz hayvanarı için ciddi bir tehdittir. Ambaaj atıkarı sorununu nası çözeriz tartışması atında, Petro bazı ve yüzerce yı bozumayan eski poşet ve pastikerin yerine, organik materya kaynakı ve birkaç yıda doğa ortamda CO2 ve suya kadar tamamen bozuarak dönüşüme giren biopastiker ambaajar katıımcıarımız tarafından proje oarak düşünümektedir. 5. Ses kiriiği Ses kiriiği nedir/neere yo açar tartışması ardından; yoğun şehir yaşamında özeike insanarın istirahat vakiterinde yayıan motoru araç, makina seseri, inşaat, eğence, bazı dini-sosya aktiviteer, maçar diğer kişierin yaşamarını oumsuz yönde etkieyebieceği kanısına varımıştır. 6. Radyoaktif kirenme Radyoaktif kirenmeye neer sebep our isimi tartışma ardından nükeer enerji santraeri, nükeer siâh üreten fabrikaar, radyoaktif madde artıkarı radyoaktif kirenme yaratan başıca kaynakar oarak sınıfandırımıştır. Radyoaktif maddeer yaymış odukarı eektrona hava, su, toprak ve bitkiere zarar verir. Radyoaktif maddeye sahip (radyasyonu) hayvansa ürüner (et, baık, süt, vb.) ve bitkier, bu zararı maddeyi besin 6

8 zinciri ie insanara ve diğer canıara taşır. Bunun sonucunda bağışıkık mekanizmasını fece uğratmak, organarı zedeemek gibi tedavisi oanak dışı oan hastaıkar meydana geir. 7. Işık kiriiği Işık kiriiğinin sebeperi azerer ve gereksiz aydınatmaar oarak katıımcıar tarafından beirenmiştir. Işık kiriiği gece havada aşırı aydınık ouşmasıdır ise katıımcıarımızın ortak düşüncesidir. Aşırı aydınık canıara zarar vermektedir. ENERJİ MİMARLIĞI Grupta hayatta ve ayakta kamanın yegane çaresi Kendi enerjisi üretebime ve doğa döngü ie barış içinde yaşayabime becerisine sahip omaktır sözü uzmanımız ve katıımcıarın tartışmaarı sonucunda ortaya attığı bir görüştür. Enerji mimarığı ise, kendi enerjisini nefes ama koayığında üretebien ve çevrese sorun yaratmadan inşa ediip, yaşamını zararı atık vermeden sürdürebien yapıar tasaramak deniebidiği yine grup çaışmasının Enerji Mimarığını Nası Tanımarsınız? tartışması yapımıştır. Yapıan tartışmaar sonucu enerji mimarığı kapsamında bir yapının aşağıdaki gibi oması gerektiği kanısına uaşımıştır: Varouşun kuraarı içinde yer amaı ve enerjisini üretebimei, Ürettiği enerjiyi verimi kuanabimei, Enerjiyi sakar ya da tüketirken akııca koruyabimeidir. Tüm bu tartışmaar ardından şu sonuç çıkarımıştır. Enerji ve ekooji ayrımaz bir bütündür. Ekoojinin teme girdisi enerjidir ve biinmeidir ki, ekoojik denge içinde tüm yaradıış kendi enerjisini kendisi üretir. Enerji önce var oandı daha sonra fizikse, kimyasa, biyoojik ve en son ekoojik öçekte dengeenir. Madde Kavramı Grup maddeyi Titreşimini yavaşatarak katıaşmış enerjidir şekinde tanımadıktan sonra Enerji çok hızı bir madde veya Madde çok yavaş bir enerjidir. Yani Enerji ve Ekooji, iki farkı deği, ancak birikte var oan, birbirini tamamayan ve birbirine dönüşebien kavramardır oarak tanımanmıştır. Enerji ve ekoojinin bir bütündür ve bu bütünüğün insan ei ie bozuduğu kanısına varımıştır. Dünyanın ısı dengesi bozumakta ve aşırı ısınma, aşırı soğumaya neden oacak, sonuç oarak; 1- Eriyen buzuardan ortaya çıkan tundraar yani artık çürümüş eski bitki örtüsü metan gazı üreterek sera etkisini arttırır. 2- Gittikçe yükseğe tırmanıp yüzeyi azaan kar örtüsü ve küçüen buz yüzeyeri artık güneşi yansıtamaz ve ısı yine yükseir. ( Dünyanın beyaz örtüsü % 10 azadı bie ) 3- Eriyen buzuar ve kararın çoğattığı suarın sıcak etkisi ie artan buharaşması buutanmayı da arttırır. 4- Artan buutanma, artan yağmur ve kar oarak geri döner. (Bekenmedik seer ouşur) 7

9 5- Bu arada sıcak okyanus akıntıarı eriyen buzuarın etkisi ie soğumaya başar.. (Okyanusarda soğuyan hava yüzünden bekenmedik hava hareketeri ve fırtınaar ouşur) 6- Buutanma bei doygunuğa uaştığında güneş ışığı hiç uaşamaz our. 7- Güneş artık kaın buutarın ardına sakanır ve yeniden BUZUL ÇAĞIna girimesi söz konusu oabieceği tespit edimiştir. Bu tartışmaardan sonra Çevre grubu katıımcıarı; Bütün bu sorunarın kökünde; yanış enerjiyi, yanış yöntemere, yanış işerde kuanmak yattığı sonucuna varmıştır. BETON 20.yüzyıın başında betonun ömrünün sonsuz oduğu düşünürken, günümüzde betonarmenin fiziki ömrünün, karbonataşma ve korozyon sorunu yüzünden ortaama 60 yı oduğunun artık biimse oarak kabu edimektedir. Günümüzde Amerika daki konutarın % 90 ı Kaiforniya dakierin ise %99 u ahşap iken, Türkiye deki konutarın %97 sinin beton oması, düşünümesi gereken bir konu oarak tespit edimiştir. Biinenin aksine ahşap; YANMAZ, ÇÜRÜMEZ, ORMANLAR YOK OLMAZ, SAĞLAM OLUR, ÇOK KATLI OLUR, EKONOMİK oduğu kanısına varımıştır. 2. GÜN 29 Nisan Pazartesi Sunumar ardından Çevre biinci geişmiş katıımcıara yine bu biincin ouşmuş oduğu bir kurum oan Tepebaşı beediyesi ziyaret edidi bu ziyaret kapsamında Çevre koruma ve kontro müdürüğünün çaışmaarını dinedik. Müdürük, vatandaşarının daha sağıkı, güveniir bir çevrede yaşamarını sürdürebimeeri için gereki önemi aır ve mevcut sorunarı gidermeye yöneik çaışmaar yürütür. Bu amaça Tepebaşı içesinde yaşayanarı birinci derecede etkieyen çevre probemerinin kaynakarının beirenip süreki oarak denetim atında tutuması, müdahae programarının hazıranması Müdürüğün en beirgin göreveridir. Daha sonra Tepebaşı Beediyesi Yeniebiir enerji kaynakarı gezisi ie Fotovotaik güneş paneerini gezdik ve uzmanı eşiğinde bu sistemin ne oduğu hakkında bigiendiridik. 1. Yenienebiir Enerji Kaynakarı Gezisi Yenienebiir enerji kaynağı, kendini kısa zamanda yeniden koayca doduran ve doğa oarak yenieyen enerji kaynağıdır. Yenienebiir enerji kaynakarına; eektriğe ve ısıya dönüştürüebien güneş enerjisi, rüzgar enerjisi, dünyanın iç ısısından ede edien 8

10 jeoterma enerji, biyoküte enerjisi (ağaçardan sağanan odun, mısırdan sağanan etano ve bitkise yağardan ede edien biyodize) ve barajardaki hidrotürbinerden sağanan hidrogüç örnek veriebiir. Yenienebiir enerji kaynakarının gene özeikeri arasında çevrese açıdan temiz (çevre dostu) oması, sera etkisi ouşturabiecek emisyonarının omaması ve büyük öçeki kuanım için gereki kaynağı sağayabimesi yer aır. Geişmiş oan tüm ükeerde hıza artan yenienebiir enerji kaynakarının kuanımı sürecinin ükemizde de ivme kazanarak artmasına Tepebaşı beediyesini öncüük eden bu projesi ie güneş enerjisine dayaı bir veri tabanı ouşturuması da hedefenmektedir. Tepebaşı Beediyesi hizmet binasında eektrik enerjisi ihtiyacının yakaşık %20 sinin karşıanabimesi için Şebeke Bağantıı Güneş Enerjisi Santrai (GES) kurumuştur. Daha sonra çevre koruma projeeri hakkında bigiendiridik. Bunar sırasıya; 1. Geri Kazanım Uyguaması Çevre koruma ve kontro Müdürüğü bünyesinde atıkarın azatıması amacıya biinçi tüketim aışkanıkarı kazandırmaya yöneik çaışmaarı devam etmektedir. Ambaaj atıkarı (pastik, cam, kağıt, karton, aüminyum, teneke), evse atıkardan (yiyecek atıkarı, kumaş vb) ayrı topanmaktadır. 2. Bitkise atık yağar projesi Atık yağar ekotoksik özeiğe sahiptir; buunduğu ortamı kiretir, ortamda yaşayan canıara zarar verir. Bitkise ve hayvansa atık yağar; denizere, göere ve akarsuara döküdüğü zaman o suyun kirenmesi ve sudaki oksijenin azaması sonucu; ortamdaki, başta baıkar omak üzere diğer canıar üzerinde büyük tahribata yo açar. Lavabodan döküen 1 itre atık yağ 1 miyon itre temiz suyun kirenmesine sebep omaktadır. Bitkise atık yağarın topanması ve geri kazanımasının sağanması ie hıza tükenen fosi yakıtara aternatif oabiecek en önemi yenienebiir enerji kaynakarından biri oan biyodize üretimi yapıabidiği gibi, biyoeektrik üretimi de gerçekeştirimektedir. Böyece çevrese bir probem, çevrese avantaja dönüştürüebiir. Bu amaça Tepebaşı Beediyesi öncüüğünde tüm Eskişehir de başatıan Bitkise Atık Yağarın Geri Kazanımı Uyguaması çerçevesinde atık yağ topamaya başamıştır. 3. Mavi Bayrak Uyguaması Tepebaşı Mavi Bayrakı İşetmeer Uyguamasında işetmeere igii çevrese kriterer hazıranarak işetmeerin kürese ikim değişikiğine sebep oan su kuanımı, enerji sarfiyatı, atık yönetimi gibi çevrese etkierinin azatımasına yöneik çaışmaara ağırık verimektedir. Örneğin işetmeerin enerji tasarrufu ampuer, su tasarruf kartuşarı kuanması ve buaşık makineeri kuanarak daha az su harcamaarının sağanması, ambaaj atıkarının ve bitkise atık yağarın ayrı topanarak geri kazanımının sağanması gibi konuar öne çıkmaktadır. 4. Gıda Dedektiferi Gıda Dedektiferi Uyguaması, çocukarın küçük yaşarda teme gıda güveniği 9

11 konusunda biinçendirierek sağıkı nesierin yetiştirimesini hedefemektedir. 5. Enerji Verimiiği Enerji verimiiği, binaarda yaşam standardı ve hizmet kaitesinin, endüstriye işetmeerde ise üretim kaitesi ve miktarının düşüşüne yo açmadan, birim hizmet veya ürün miktarı başına enerji tüketiminin azatımasıdır. Tepebaşı Beediyesi Enerji Verimiiği Programı ouşturumuş ve çaışmaar başatımıştır. Enerji Verimiiği Programı kapsamında; Çeşiti bina etüteri ve envanter hazıranması, Eğitim programarı (yaıtım ustaarı eğitim ve sertifikasyonu, enerji kuanım ve tasarruf eğitimeri) Etkin enerji kuanım rehberinin ouşturuması, Yasa düzeneme ihtiyaçarının beirenmesi, Danışmanık merkezinin ouşturuması, Enerji etkin örnek uyguama binası yapımı, 6. Dünya Saati Dünyamız, Kürese İkim Değişikiği gerçeği ie karşı karşıyadır. Kürese ikim değişikiğinden büyük oranda etkienecek oan ükemizin su kaynakarını, ormanarını ve tüm doğa zenginiğini korumak için hepimizin üzerine her zamankinden daha faza sorumuuk düşmektedir. Earth Hour (Dünya Saati) eyemi dört yıdır tüm dünyada gerçekeşmektedir. Dünyanın tüm başkenteri ve metropoerinde büyük şirketer binaarında, beediyeer köprü, heyke ve benzeri aanarda ışıkarını kapatarak ya da enerji kuanımarını düşürerek, kürese ikim değişikiğine karşı semboik bir harekete, bu konuda iderik üstendi. WWF-Türkiye (Doğa Hayatı Koruma Vakfı) tarafından düzenenen, kürese ikim değişikiğine dikkat çekmeyi amaçayan, Dünya Saati Earth Hour etkiniği tüm dünyada her yı Mart ayının son Cumartesi günü saateri arasında bir saat süresince eektrik kuanımının en aza indirgenmesi hedefenmektedir. Tepebaşı Beediyesi beş yıdır ükemizde sürdürüen etkiniğe katıacak ik beediyeerden birisidir. Proje Sunuşu 30 nisan Saı günü Tepebaşı Mecis Saonunda Çevre Grubunun ortak eyem kampında yapmış oduğu tartışmaar, konuar kapsamı oarak sunumuştur. Bu sunumda bazı konuar hakkında dineyicierin soruarı vardı. Örneğin; ahşabın yapıarda kuanımı savunuduğunda bir dineyiciden geen soru şuydu Ahşap hem pahaı our ve Türkiye nin her yerinde ahşap yaygın deği, taşımacıığın maiyeteri ie maiyet artmaz mı? Bu soruya Yapının tamamında ahşap kuanmak taraftarı değiiz, tabi ki temede ve bağantı eemanarımızda farkı materyaer kuanıacaktır, ayrıca ahşapa beraber yöreye ait ne varsa kuanıabiir. Örnek oarak taş veriebiir. cevabı verimiştir. 10

12 Başka bir dineyici ise anatıanarın doğru oduğunu fakat biinçendirme çaışmaarının yapıması gerektiğini, bu amaç için sosya medya araçarının kuanıması gerektiğini önerdi. DEĞERLENDİRMELER Tüm bu sunumar, gezier, tartışmaar, oyunar, fikir aışverişeri, gene oturum ardından aınabiecek önemer ve ortaya atıan projeer fikirer aşağıdaki gibi maddeer hainde verimiştir; Yanış mantoama sistemini tercih edecek bir grup üyesi, apartman sakinerini topayıp, çevreye uygun, nefes aabien bir yaıtımın yapımasını önermiştir. Bahçei bir evde oturan bir grup üyesi çimden çatı yapmayı panıyor. Bu pratik oarak uygun omazsa eğer bakon-bahçe projesini hayata geçirmeyi panadığını grupa payaştı. Turizm cennetti oan Antaya nın sıcak su uğruna yanış, kaitesiz ve görüntü kiriiğine neden oan sözde enerji tasarrufu tasarımına karşı topu bir sistem önerisi ise Antayaı bir grup üyesinden gemiştir. Kışın bu sistemden yararanımıyor. Entegrasyona ihtiyacı oduğu ve sadece sıcak su deği eektriğin bir kısmının da bu entegrasyona beraber üretiebieceği kanısına varımıştır. Köyüne bir ev yaptırmayı düşünen bir diğer grup üyesi ahşabı seçmeye karar verdi ve çevresinde böye panarı oan insanarı da etkiemeyi pananadı. Çatı aanında eektrik üreterek yaz kış hem sıcak su hem de eektrik ihtiyacını karşıama panı herkesin akında şimdiden yer etmiştir. Araba kuanımı dışında topu taşıma ve bisiket kuanımı yaygınaştırmak herkezin ortak düşüncesi omuştur. Bazı projeerde basınçtan yararanan sistemere yürüyerek, basarak eektrik üretmenin mümkün oduğundan bahsedimiş, ükemizde bir üniversitenin bunu kuandığı anatımış ve bunun yaygınaştırıma projesi düşünümüştür. Eektrik üretebiecek ayakkabı tasarımıya yürüyüşe sağıkı bir yaşam aışkanığı edinirken bir yandan da cep teefonumuzu şarj edebiecek enerjimizin omasının mümkün oduğu ve bunun hayata geçirimesi düşünümüştür. Bomboş oan terasarımızı topraka kapayıp hem doğa izoasyon yapmak hem de ekoojik ürüner üretmek pananmıştır. Ekoojik farkındaık ve duyarıığın topuma yayıması kanısına varımıştır. Doğum kontro yöntemeri kuanıarak ekoojik çevre üzerinde nüfus ve tüketim baskısının azatıması kanısına varımıştır. Tarım ve diğer üretimerde çevreye zarar vermeyen metotarın geiştiriip uyguanması, gereğinden faza ve zamansız gübre (özeike azot, fosfor) kuanımının engeenmesinin (Organik tarım, kaıcıkütür vs.) önemi vurguanmıştır. Atıkarın azatıması, dönüştürümesi, yeniden işenmesi, zararı atık üreten teknoojier yerine daha zararsız teknoojiere geçimesi, tarımsa atıkarın enerji 11

13 üretimi, kompost vb. yöntemere faydaı kaynakar şekine dönüştürümesinin yararı konuşumuştur. Enerji üretiminde yeşi enerjier oarak tanımanan teknoojiere geçimesi, tüketimde tasarrufu teknoojier kuanıması, mimaride enerji tasarrufu sağayan yapıar kuanıması (Karbon ayak izinin küçütümesi) pananmıştır. Atık su arıtma tesiserinin kuruması, sanayi atıkarının temizenmesi pananmıştır. Taşıt araçarının periodik bakımarının yapıması, eskiyen araçarın yenienmesi, fosi yakıt kuanan araçar yerine topu taşımada temiz, eektriki uaşım sistemerine geçimesi kanısına varımıştır. Sosya medyada aynı anda payaşımar yapıarak konuya dikkat çekimesi pananmıştır. Suarın tarımsa oarak kirenmesini önemek gerektiği konuşumuş, biinçi gübre kuanımının yaygınaştırıması için çaışımak istendiği beirtimiştir. Evse kirenmeyi azatmak için doğada bozuur deterjan kuanımının yaygınaştırıması, eskiyen yağarın kanaizasyona verimemesi fikri önerimiştir. Su kuanımında tasarruf sağayacak önemer hakkında eğitim programarı yapıması pananmıştır. Grup, tüm tartışmaarını şöye özetemiştir. Önerierimize şunu ekemeiyim ki ÇEVRE omazsa ne turizm, ne endüstri, ne yaşam ne Dünya var omaz kısaca biz omaıyız. Ükemize sunumuş oanakarı kuanaım ki hem mükemme bir çevremiz osun doayısıya MÜKEMMEL BİR ÜLKEYE kavuşaım. MÜKEMMEL BİR DÜNYAYA KUCAK AÇALIM. Dönüşüm Süreci Katıımcıar, tüm bu etkiniker sonucu biinçendirmeerin hedefindeki kitenin doğrudan hak oduğu kanısına varmıştır. Ne zaman ki, öncü örnekerden yoa çıkarak, ben de artık böye yaşamak istiyorum! der, işte o gün gerçek dönüşüm başar. İki gün boyunca devam eden atöye çaışmaarının bir sonucu oarak hazıranan sunum TEPEBAŞI BELEDİYESİ MECLİS SALONU nda yapımıştır. 2. KÜLTÜR GRUBU RAPORU Uzman eşiğinde, 17 kişinin katıımıya gerçekeşen Kütür atöyesi, 2 gün ve üç oturum şekinde gerçekeşmiş, atöye grup çaışmaarı, tartışma böümeri ve fikir payaşımarıya sürmüştür. Metodooji 2 gün boyunca 3 oturum oarak atöyeer düzenendi. 12

14 Kütür ve kütüre etkieşim hakkında fikir aışverişeri yapıdı. Kütüre aakaı başıkar derinemesine tartışıdı, tanımanmaya çaışıdı. 4-5 kişiik grupar hainde konuar derinemesine inceendi. Gene oarak konuarın inceemesi yapıdı ve tüm katıımcıar tarafından bir sonuca bağandı. Konu Başıkarı Kütür nedir? Kütürün Döngüeri Kütür kişise midir yoksa topumsa mı? Kütür satıabiir mi? / Gobaeşme Kütüreri barış you veya çatışma nedeni oarak yönendirme 1. GÜN 28 Nisan Pazar İLK OTURUM İk gün ik oturum, herkesin kendini tanıtmasıya başamıştır. Daha sonra grup uzmanı, atöyeerin yapıacağı iki gün boyunca neerin yapıacağı konusunda katıımcıarı bigiendirmiş ve Kütürün Tanımı (definition of cuture) hakkında tartışmayı başatmıştır. Yapıan tartışmaar sonucunda kütürün çok geniş bir konsept ouşturduğunu ve kesin bir tanımının yapıamayacağı kanısına varımış, daha sonra tüm katıımcıardan bir kağıda kütür denidiğinde akıarına geen üç keimeyi yazmaarı istenmiştir. Herkesin kütür hakkındaki fikireri sonucunda ortaya şu keimeer çıkmıştır: Geenek Tarih Farkındaık İnsan İnsan Haysiyet Sti Kaos Biim İetişim Yoarı Gibi Omak Beireme (Specification) Ortak Duyguar Di Konum Yaşam Tarzı İnanç Geenek Sözü İfadeer İnsanık Etnik ırk Dini Etkier Savaş Aışkanık Davranışar Ticaret Yemek Müzik&Dans İişkier Sembo Kıyafeter Din Topum Sanat Benzerik Üke Poitika Eğitim 13

15 Çıkarıan bu keimeer üzerine katıımcıar, kütürün onara neden bu keimeeri çağrıştırdığını birkaç cümeye açıkamışardır. Daha sonra yazıan bu keimeerden en çok söyenen ik 5 keime seçimiş ve bunar üzerine tartışımaya başanmıştır. En çok seçien ik 5 keimeer ise şunar omuştur: 1. Geenek 3. Di 2. Yemek 4. Din 5. Topum İk oarak bu keimeerden yoa çıkıarak, Kütür kişise midir yoksa topumsa mı? sorusuna çeşiti cevapar verimiştir. Verien cevapar sonunda çoğu kişi kütürün topuma iişkii oduğunu savunmuştur. Daha sonra kütürün bögese de oabieceği üzerine görüşer sunumuş ve katıımcıar tarafından direk oarak şu cümeer öne sürümüştür: Kütür kişise oamaz. Kütürü yaratamazsınız, sadece bir ideooji veya dünya görüşü yaratabiirsiniz. Kütür, kişi omadan var oamaz. Kütür, kendinizi ait hissettiğinizi düşündüğünüz yerdir. Kişi bei bir kütüre doğar. Beiri bir yaştan sonra ise yeni kütürer edinme/yaşama şansına sahip our. Kendi ükemin kütüründen başka kütürerde daha rahat hissediyorum. Kütür değişebien bir ogudur. Bu konuşmaardan sonra, tartışma igi çekici konuara devam etmiştir. Katıımcıar tarafından üzerine konuşuan konuar ise şu başıkar atında topanmıştır: Kütüre igii oarak- Kişiik (Kişiiğin ouşumu iç aanar ve dış aanar oarak ikiye ayrıdı. İç aanara örnek oarak ev-aie, dış aanara örnek oarak ise oku veridi.) Devet tabanı kütür ve şehirerarası kütür tartışmaarı Miiyetçiik ve etnik yapının kütür üzerindeki etkieri Kütürün kendi konumu içerisinde uus devet kavramı Yereeşme ve Küreseeşme Uus deveteri içerisinde ve uus deveteri arasında kütür projeerinin organizasyonu Kütür ve Barış Kütür ve Önyargı&Kişe Fikirer ve pratikeri Kütürü kim sunar? 14

16 1. GÜN 28 Nisan Pazar İKİNCİ OTURUM Aynı gün ikinci oturumda Anna Lindh Vakfı nın farkı ükeerde farkı kuruuşara uyguadığı anket uzman tarafından tüm katıımcıara aktarımıştır. Daha sonra katıımcıar 5-6 kişiik üçer gruba ayrıarak anket soruarını araarında böüşmüşer ve bu soruar üzerine yakaşık 20 dakika tartışmışardır. Kendi cevaparı doğrutusunda istatistiker ve önerier çıkarıp kartonar hazıramışar ve sıraya bu kartonarı sunmuşardır. Atöyeerin 1. Günü Kütür grubunda böye geçmiştir. Gruparın hazıranan soruara verdikeri yanıtarı ve Anna Lindh Vakfı nın uyguaması sonucunda çıkan sonuçarı aşağıda buabiirsiniz: 1.Grup ALF etkinikerine katımanız, Akdeniz kütürerini tanımanıza oanak sunuyor mu? - Grup anketi: %100 Evet - ALF anketi: %100 Evet Sizce Akdeniz kütüreri yeterince tanınıyor mu? - Grup anketi: %90 Evet %10 Fikrim Yok - ALF anketi: %78 Az %9 Hiç %9 Çok %3 Fikrim Yok Kütürerarası etkieşim sayesinde önyargıarın kırıabieceğine inanıyor musunuz? - Grup anketi: %100 Evet - ALF anketi: %97 Evet %3 Sanmıyorum Sizce artan kütürerarası etkieşim çaışmaarı, Akdeniz de huzuru sağayabiir mi? - Grup anketi: %80 Biraz %10 Çoğunuka %10 Fikrim Yok - ALF anketi: %90 Çok %10 Az Sizce Türkiye, Akdeniz ve Avrupa arasında kütüre etkieşimin sağanmasında yeteri etkiye sahip mi? - Grup anketi: %50 Evet %50 Hayır - ALF anketi: %69 Çok %24 Az %7 Hiç 15

17 Türkiye de kütürerarası etkieşimin geişmesi adına hangi faaiyeter daha etkiidir? - Grup anketi: %80 NGO-Sivi Topum Örgüteri %10 Hak %10 Öze Sektör - ALF anketi: %69 Sivi Topum Örgüteri %9 Devet %9 Öze Sektör %13 Diğer 2. Grup Daha önce kütürerarası etkieşim programarında yer adınız mı? - Grup anketi: %100 Evet + Erasmus + Socrates + Comenius + Youth in Action - ALF anketi: %88 Evet %12 Hayır Katıdığınız bu programarın size getirisi odu mu? - Grup anketi: %80 Evet + İham verici + Öğretici + Merak uyandırıcı - ALF anketi: %76 Çok %18 Az %6 Fikrim yok Bu programarın düzenediği etkinikerde görev adınız mı? - Grup anketi: %80 Evet + Organizatör + Persone + Tanıtıcı vb. - ALF anketi: %82 Evet %88 Hayır Bu programardan başarı ede edebidiniz mi? - Grup anketi: %63 Çok + Bigi birikiminde artış + Di geiştirme + Programın getirieri - ALF anketi: %85 Çok %15 Az 16

18 Bu tür kütürerarası etkieşim programarının geecekte yapacağınız işere ne gibi katkıarı oduğunu düşünüyorsunuz? - Yeni bir perspektif edinme - Başka kütürerin değereri hakkında açık görüşü oabime - Kişeerden kaçınma, takım oarak çaışmayı öğrenme - Organizasyonar düzeneyebimeyi öğrenme - Diğer insanarın görüşerine saygı gösterebime 3. Grup Derneğiniz ana başık oarak kütüre değiniyor mu? - Grup anketi: %100 Evet - ALF anketi: %50 Yoğun oarak var %45 Kısmen bar % 5 Hiç yok Bögese kütüre aktiviteeri destekiyor musunuz? - Grup anketi: %80 Evet - ALF anketi: %56 Evet %44 Hayır Yere kütürü korumak için yapıan faaiyeter yeteri mi? - Grup anketi: %60 Odukça %40 Pek deği - ALF anketi: %79 Az %12 Çok %6 Hiç %3 Fikrim yok Sizce kütürü korumak adına yapıan aktiviteer çaışmaarınıza yarar sağıyor mu? - Grup anketi: %60 Odukça %20 Pek Sayımaz %20 Biraz - ALF anketi: %71 Çok %23 Az %3 Hiç %3 Fikrim yok Kentse dönüşümün yere kütür üzerinde oumsuz bir etkisinin oduğunu düşünüyor musunuz? - Grup anketi: %100 Odukça - ALF anketi: %65 Çok %35 Az Yere kütürün korunması barışın sağanması için yararı oacak mıdır? - Grup anketi: %100 Biraz - ALF anketi: %82 Çok %15 Az %3 Hiç 17

19 2. GÜN 29 Nisan Pazartesi İLK OTURUM 2. Güne, ik günün özeti ve ik gün öne çıkan başıkarın tekrar tartışmaya sunumasıya başanmıştır. Kütürün bögese ve yere konumu, ik gün kütür denince aka geen 3 keimenin söyenmesiye ortaya çıkan keimeerin çağrışımarı üzerine tüm katıımcıar tekrar tartışmaya başamıştır. Tartışmaar sonunda ortaya şu cümeer çıkmıştır: Kütür insan omadan var oamaz. İnsanar herhangi bir kütüre ait değidir, kütür insanara aittir. Kendi kütürünüzü yaın haiye korumak zordur, kütür zaman içinde değişebien bir ogudur. Örneğin, Amerika da bir Çin Lokantası nda Çin Yemeği yiyebiirsiniz. Lokanta, dekorasyonuya, servis eemanarının görünüşüye, servise ve daha bir çok şeye size Çin deymişsiniz hissini verebiir, ancak yediğiniz yemeğin Çin de yapıan yemeke arasında fark oacaktır, çünkü yemeği ouşturan mazemeerin üretidiği, yetiştiridiği yerin farkı oması bie bu değişikiği hissetmeniz için yeteridir. Başka bir örnek vermek gerekirse, döner ve pizza hakkında konuşabiiriz. Asında döner Türk topumu için, pizza da İtayan topumu için bir öğün, ana yemek oarak görüse de, tüm dünyada yaygınaşması ve yapıan ik hainden farkı formara dönüşmesi nedeniye pizza ve döner birer fast-food öğesi haine gemiştir. Kütür nerededir? Kütür bir yere sabitenmiş midir? Neden öü insanarın kütürüye uğraşıyoruz? Ders amak için veya sadece gösterişi odukarı için mi? Özeike uus deveter, prestijerini arttırmak için eski kütüreri kuanmayı tercih ediyorar. Öü insanarın kütürü, şimdiki kütür gibi bir ayrıma gitmeden, eski kütüreri kendi kütüreri oarak sayıp, sahip çıkıyorar. Bu sayede topumda birik duygusunu diri tutabiiyorar. Farkı bir açıdan baktığımızda ise, eski kütürer devetere fimer, müzeer sayesinde önemi bir geir sağıyor. Bana kaynakarını ver, ben de sana kütürümü vereyim. Eğer bu söz, bana kaynakarını ver, ben de sana desteğimi vereyim şekinde söyenseydi, daha mantıkı ourdu. Ancak bu şekide hiçbir anam ifade etmiyor. Eğer küreseeşme diye bir şey oacaksa, tüm dünyada eşit oarak dağımaı ve bir yöneticisi omamaıdır. Eğer küreseeşmeyi beiri ükeer yönetecekse, küreseeşme ogusu tamamen kendi ekseninden çıkıp anamsız bir hae bürünür. Bu da egemen topumarın kendi kütürünü tüm dünyaya satma çabası haine geir. 18

20 Ortaya atıan bu cümeer ve uzun tartışmaar sonrası ortaya üç tane soru çıkarımıştır: Kütür kime aittir? Kütür nerededir? Kütür, barışın veya çatışmanın bir nedeni oabiir mi? Bu soruar doğrutusunda katıımcıar 3 gruba ayrımış ve her bir grup bir soru hakkında kendi içerinde tartışmaya başamıştır. 20 dakikaık bir tartışma sonunda bu başıkar atında birer karton hazırayıp, sunumarını gerçekeştirmişerdir. 1.Grup: Kütür Kime Aittir? 1. grup, kütürün kökerinden yoa çıkarak kütür ve aitik kavramını tartıştıar. Önceike, kütürün kökerini 6 başık atında topadıar: Yöre Aie Din Topum Di Tarih Daha sonra konuyu neden bu başıkara bödükerini ve kütürün bu 6 başıka oan iişkisini açıkadıar. Aitik kavramını; göç, topum oarak kabu görüme ve ortak şeyer(duygu,düşünce vb.) oarak üç at başığa bödüer ve kütürün bu başıkara oan etkisi hakkındaki düşünceerini aktardıar. Kütürün satıabiir bir şey oup omadığı konusunda düşünceerini beirterek, popüer kütür, küreseeşme ve göç ie kütürün taşınması konuarı hakkına konuştuar. Son oarak kütürün değişebien bir ogu oduğunu, zamanın, teknoojinin, eğitimin ve kuruuşarın bu değişim üzerinde büyük bir etkisi oduğunu ekedier. 2. Grup: Kütür Nerededir? 2. Grup, kütürün nerede oduğunu konusunu at başıkara ayırarak inceedi: Kütür içimizdedir. Kütür, kendinizi ait hissettiğiniz çevrededir. Kendi görüşerinizi payaşabidiğiniz yerdedir. Görüşerinizi payaştıkça ve ortak değerer budukça, kendinizi daha çok evinizde hissedersiniz. Kütür fizikse bir ogu, bir obje değidir. Ancak fizikse özeikere bağı oarak geişir: Coğrafya, ikim, nesne, yemek, insan gibi. Bu özeikere erişebiiriğin az oması, kütürün bazı yönerinin yok omasını koayaştıracaktır. Kütürün geişimine katkı sağayan fizikse özeiker aynı zamanda kütür 19

21 semboeridir. Bu semboeri değiştirerek veya dönüştürerek tüm kütürü aktaramazsınız. (Örnek: pizza ve dönerin birer fast food öğesi haine gemesi ancak ait oduğu kütürden farkı formar haini aması) Ev nedir? Neresidir? Bu soru kişiden kişiye farkıık gösterir. Ev doğduğunuz yerde midir? Kendinizi rahat ve güvende hissettiğiniz yerde mi? Hayatınızın çoğunu geçirdiğiniz yeri mi ev oarak tanımarsınız yoksa sadece kabinizin ait oduğu yeri mi? 3. Grup: Kütür Barışın veya Çatışmanın Bir Nedeni Oabiir Mi? 3. Grup ise bu soruyu barışı sağama yoarı ve çatışma nedeneri oarak iki başık atında ee adı: Kütür Adına Barışı Sağamak İçin; - Farkı kütürer arasında ortak kimik duygusu geiştiriebiir(avrupa Biriği ne üye ükeer arasında sınır anaşmazığını kadırmak gibi). - Sosya içerme kavramı geiştiriebiir(azınık kütüreri de içeren kütüre festivaerin düzenenmesi gibi). - Kütüre değişimer sayesinde, önyargı ve basmakaıp düşünceerin yayıması engeenebiir. - Sivi Topum Örgüteri, çatışma haindeki durumara çözüm bumaya çaışarak barışı sağamaya önemi bir katkıda buunabiir. Kütüre İişkii Çatışmaarın Nedeneri - Yoğun koruma, soyutanma - Kütüreri yaymak için yapıan rekabeter - Medeniyet çatışması - Çoğunuğun, azınık kütüreri üzerindeki zorbaığı, kendi değererini yükeme çabaarı - Kürese güçer ve küreseeşmenin araçarı, sisteme başa çıkamayan yere kütürerin tahribatı İkinci gün ik oturumun sona ermesiye, atöye çaışmaarı son bumuştur. Sonuç oarak; - Kütür, karmaşık ve son derece dinamik bir ogudur. - Grup üyeeri birbirerinin görüşerine çoğunuka karşı çıktı ve böyece farkı görüşerin ortaya atıdığı canı bir tartışma ortamı sağandı. - Küreseeşme, kütür ve kimik oguarı üzerine daha da faza soruar açmakta ve bu durumda cevaparı buma, soruarı sormaktan daha önemi bir hae gemektedir. 20

22 Tepebaşı Beediyesi nde gerçekeşen Step 5 Ortak Eyem Topantısı nda sunumak üzere hazıranan, atöyeerde neer yapıdığını içeren Kütür grubunun sunumunu Diana Castebranco ve Pierre Fersan sunmuştur. 3. SOSYAL SORUMLULUK GRUBU RAPORU Ayrıan grupardan biri oan Sosya Sorumuuk gurubunun 21 katıımcısı vardır. Katıımcıar çaışmaar boyunca Sosya Sorumuuk aanında, kendi bakış açıarıya söz sahibi omuşardır. Yapıan çaışmaar ışığında grup, kendi içinde 4 gruba ayrımıştır. Katıımcıarın yaratıcııkarıya öne çıkardıkarı grup isimeri şöyedir; DERS, İNCREADIBLE, SPECİAL K ve SORUN LU. Grupar çaışmaar boyunca fikir aışverişeri ışığında birikimerine birikim ekemişerdir. Beyin fırtınası yaparak verimi çaışmaar ortaya koyan gurupar Sosya Sorumuuk biincine dair bakış açıarını geiştirmeyi ve bu aanda faydaı çaışmaar ortaya koymayı hedefemişerdir. 1. GÜN 28 Nisan Pazar İk etapta canandırma kapsamında; zaman etüdü eşiğinde, katıımcıarın söz sahibi oacağı, aktifik ve düşünce çerçevesinde çaışma girişimerine adım atımıştır. Katıımcıarın aktifiğinin hedef aındığı, düşünce payaşımı ve biinç hareketeri esasında soru cevap oturumarına başanmıştır. İk oturumda katıımcıarın sosya sorumuuk biinci öçümüştür. Sosya sorumuuğa dair soruar yönetimiştir ve ortak karara yanıtar ee aınmıştır. İk soru Sosya sorumuuk kavramının ne anama gediği? omuştur. Katıımcıarın gene fikireri şöyedir; Gönüük Harekete geçme Duyarıık Oturumarda çeşiti temaar ışığında uyguamaar yapımıştır. Bunardan iki; Bizim gözümüzde sosya sorumuuk odakıdır. Grup kendi içinde dörder kişiik grupara ayrımıştır. Daha önceden hazıranmış oan sosya sorumuuk ie igii eksik cümeerin devamının, grup içinde beyin fırtınası ouşturuarak ortak karara tamamanması ve grup hainde sunuması istenmiştir. 21

23 Bu cümeer şunardır; SOSYAL SORUMLULUĞUN BİLİNCİNDE OLAN BİREY EĞER BEN BİR STK YÖNETİCİSİ OLSAYDIM BANA GÖRE SOSYAL SORUMLULUK SOSYAL SORUMLULUK ÜLKEMİZDE SOSYAL SORUMLULUK BİLİNCİNİ GELİŞTİRMEK İÇİN Çaışmamızda aşağıdaki 4 grup ouşturumuştur. SORUN LU INCREADIBLE SPECİAL K DERS Grupar kendi araarında beyin fırtınası ouşturarak ortak yargıara varmış ve kendi gözerinde Sosya sorumuuk cümeeri tamamamıştır. Birinci oturum sonucu ouşturuan cümeer grupar itibarıya aşağıda sıraanmıştır; INCREADIBLE: SOSYAL SORUMLULUĞUN BİLİNCİNDE OLAN BİREY; farkındaığı yüksek, çözüm ve harekete geçen bireydir. EĞER BEN BİR STK YÖNETİCİSİ OLSAYDIM; mevkiyi deği çözümeri ve katıımı ön panda tutardık. BANA GÖRE SOSYAL SORUMLULUK; eğitime yaygınaşır. SOSYAL SORUMLULUK ÜLKEMİZDE; haa eksik kaan ve geiştirimesi gereken bir şey. SOSYAL SORUMLULUK BİLİNCİNİ GELİŞTİRMEK İÇİN; yeni projeer yaratmaıyız. SPECIAL K: SOSYAL SORUMLULUĞUN BİLİNCİNDE OLAN BİREY; topum duyarıığı yüksek, faa bir bireydir. EĞER BEN BİR STK YÖNETİCİSİ OLSAYDIM; kiteyi genişetmeye çaışır, güçü ortak ağara çözüm you çaışmaarına girişirdik. Özümüz zaten imeceden gemedir, unutmayaım. 22

24 BANA GÖRE SOSYAL SORUMLULUK; insanın topumda var ouş göstergesidir. SOSYAL SORUMLULUK ÜLKEMİZDE; unutumuş bir kitap cümesidir. SOSYAL SORUMLULUK BİLİNCİNİ GELİŞTİREBİLMEK İÇİN; farkındaığı arttırmak, farkı projeere katıımı sağamak gerekir. DERS: SOSYAL SORUMLULUĞUN BİLİNCİNDE OLAN BİREY; duyarı our, içten ve aktif our. EĞER BEN BİR STK YÖNETİCİSİ OLSAYDIM; önce topumsa sorunarı gözemer, sonra bögese veri tabanarı ouştururdum, sorun anaizi yapardım, sponsor ve yaygın rekam uyguamaarıya yaygınaştırmaya çaışırdık. BANA GÖRE SOSYAL SORUMLULUK; zorama omaksızın, içten ve bekentisizdir. SOSYAL SORUMLULUK ÜLKEMİZDE; tüm verier doğru değerendirierek yapımaıdır. SOSYAL SORUMLULUK BİLİNCİNİ GELİŞTİREBİLMEK İÇİN; seminer ve eğitimere katıım ve sosya ağda faydaı kuanımının yaygınaştırıması gerekir. SORUN LU: SOSYAL SORUMLULUĞUN BİLİNCİNDE OLAN BİREY; yardımsever ve yaratıcıdır. EĞER BEN BİR STK YÖNETİCİSİ OLSAYDIM; danışma merkezeri kurar zorunu üyeiker getirirdik. Database sistemi uyguardık. Eşit değerendirmede veri tabanarı ouştururduk. BANA GÖRE SOSYAL SORUMLULUK; durum ve koşuara göre göz edien yargıarda değişkenik gösteren, biinçsiz bir davranıştır. SOSYAL SORUMLULUK ÜLKEMİZDE; ente-dante gibi yakaşımara, önyargıı bakımaktadır. SOSYAL SORUMLULUK BİLİNCİNİ GELİŞTİREBİLMEK İÇİN; eğitim şart. Grup çaışmasında sosya sorumuuk üzerinde durumuş ve sosya sorumuuk BİREYSEL ve KAMUSAL (KURUMSAL) oarak ikiye ayrımıştır. Bireyse ve Kamusa Sosya sorumuuk kavramarı her zaman iç içedir yargısına varımıştır. KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK KAVRAMI: KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK KAVRAMI: Öze sektör ve sivi topum kuruuşarının iç içe oduğu ortak yaşam aanıdır. Topumun aksak yönerinin iyieştirimesi, kakınması ve geiştirimesinde işbiriği ve destek sağar. Sosya sorumuuğu tanımama çaışmaarımızın ardından birde Sosya Sorumuuk 23

25 aanarına değinimiştir. SOSYAL SORUMLULUĞUN HİTAP ETTİĞİ ALANLAR NELERDİR? sorusuna cevapar düşünümüştür. SOSYAL SORUMLULUĞUN HİTAP ETTİĞİ ALANLAR NELERDİR? Katıımcı Gene Fikireri: Sosya sorumuuk esas oarak hayatın her aanıya iç içedir. Çevre, eğitim ve sağık aanarında daha ön pandadır. Çaışmamızın sonunda Sosya Sorumuuğun hayatımızın her aanında var oabieceğini bir kez daha öğrenimiş odu. 2. GÜN 29 Nisan Pazartesi İkinci gün programımız yine eğencei canandırma oyunarı etkinikeriye başamıştır. Motivasyon amaçı yapıan; karta-yuva etkiniğiye katıımcıara aktivasyon çaışması yapımıştır. Motivasyon ve düşük enerji sorunu engeenmiştir. Dikkater harekete geçirimiştir. Biinçi çaba ve başarma duygusu yeniden açığa çıkarımıştır. Ardından motivasyon ve ietişim amaçı atöye gerçekeştirimiştir. SCREET FRİEND etkiniği ie katıımcıarın her birinin isimerinin yer adığı zarfara, katıımcıar birbirieri hakkındaki düşünceerini ve birbirerini motive edici sözer yazmışardır. Motivasyon sağandıktan sonra sıra 2. Atöye çaışmasına gemiştir. Daha öncede beirtidiği gibi Sosya Sorumuuk hayatın her aanına hitap etmektedir. Çevrede görüen her şey Sosya Sorumuuk aanında da yorumanabiir. Hayatta maddi manevi her şeye bir de sosya sorumuuk biincini ekemek, bu aanda daha faza yo katedebimenin bir yöntemi oabiir. Katıımcıarın da vardığı kanıya, bir atöye çaışmasında Sosya Sorumuuk biincinin asında var oan her şeyde bir parça oduğu bir kez daha gözer önüne serimiştir. Sosya Sorumuuk biinci çeşiti bakış açıarıya harekete geçmiştir. Bununa beraber gerçekeştirien atöye çaışmasının adı PORTAKAL ANALİZİ oarak kayda geçmiştir. Bu çaışmanın teme amacı; Katıımcıarın Sosya sorumuk biincini harekete geçirebimek omuştur. Görüen herhangi bir şey Sosya Sorumuuk biinciye nası bağdaştırıabiir? sorusu çaışmamızda inceenmiştir. PORTAKAL ANALİZİ atöye çaışmasının gene tanımı; Sosya sorumuuk farkındaığını arttırmak ve yaratııcığı ön pana koymak adına gerçekeştirien bir faaiyettir. Tasarı, hikayeeştirme ve proje ouşturma aşamaarından ouşan uyguamada; 24

26 - 4 katıımcı grup kendi arasında, portakaın kendierine neyi anımsattığına dair tasarıar hazıramışardır. - Bu tasarıar ışığında hikayeer ouşturumuştur. Katıımcıar, tasarı aşamasında portakaın kendierine anımsattıkarını tek tek kaeme amışardır. Portakaın düşündürdükeri Grup 1: Grup 2: Grup 3: Grup 4: Vitamin, Seüit, Çeşitiik, Doğa dostu, Beraberik, Başarı, Özgüven, Aie, Emek, Dünya, İnsan, Sağık, Ogunaşma Dünya, Turuncu, Hastaık, Gümek, Tat, Payaşım, Güneş, Fim festivai, Ateş, Vitamin, Basket, Sağıkı yaşam, Yastık Para, Turuncu, Oyun, Koku, Hoanda, Seüit,Soda, Fotoğraf, Marş, Lif, İaç, Payaşım, Anaiz, İş, Güneş Washington, Dünya, Renk, Vitamin, Canı, İyi, Kötü Grupar tek tek yazdıkarı bu keimeer ışığında bir sosya sorumuuk hikayesi ouşturmuşardır. Hikayeeştirme aşamasının ardından; bir sosya sorumuk projesi yaratmak için çaışmaara koyumuşardır. Projeeştirime aşaması ise kendi arasında 3 basamağa ayrımıştır. Proje tasak, Sunum ve onay aşamaarından ouşan çaışma verimi sonuçara kayda geçmiştir. Çaışmada ORTAYA ÇIKAN PROJE fikireri şunardır; PROJE Fikri- 1 PROJE ADI : ŞiddetSİZSİNİZ YER : ANKARA ZAMAN : 1 EKİM 2013/ 1 NİSAN 2014 KATILIMCILAR: BULGARİSTAN- ALMANYA- TÜRKİYE YAŞ : AÇIKLAMA : TOPLUMDAN AİLE İÇİ ÖRNEKLEMLER ALINDI. GÜÇLÜNÜN GÜÇSÜZE OLAN ŞİDDETİ İNCELENDİ VE ÇÖZÜM YOLLARI ARANDI. 25

27 PROJE Fikri- 2 PROJENİN ADI : PORTAKALIN GÜCÜ ADINA YER : ADANA-MERSİN-AYDIN ZAMAN : 1 OCAK 20147/ 1 HAZİRAN 2014 KATILIMCILAR : TÜRKİYE YAŞ : 16/25 AÇIKLAMA : ÇİFTÇİNİN ÜRÜNÜNDEN ZARAR ETMESİ, TİCARETTE ARACININ ÜRETİCİDEN DAHA FAZLA KAZANMASI, ÜRÜNLERİN TÜKETİCİYE DAHA PAHALIYA SATILMASI SORUNLARINI ELE ALAN BU PROJE KAPSAMINDA 7 BÖLGEDE ZİRVE DÜZENLENECEK. DAĞITIM VE TOPLAMA MERKEZLERİ OLUŞTURULARAK, GÖNÜLLÜ AĞLARIYLA SATIŞ PAZARLARI SAĞLANACAKTIR. PROJE Fikri- 3 PROJE ADI : TARİHİ YAŞAT YER : ESKİŞEHİR ZAMAN : 30 NİSAN 2013/ 30 EYLÜL 2013 KATILIMCILAR : ESKİŞEHİR YAŞ : AÇIKLAMA : TARİHİ YERLERİN DOĞALLIĞINI KORUYAMAMASI VE TARİHSEL BİLGİ YETERSİZLİĞİ SORUNUNU ESAS ALAN PROJEDE YURT DIŞINDAKİ SİMİLASYONU TÜRKİYEDE GERÇEKLEŞTİREBİLME UYGULAMALARINA GİRİŞİLMİŞTİR. VERİ TABANLARI OLUŞTURULUP, BAKANLIKLARLA GÖRÜŞMELERE GİDİLMİŞTİR PROJE Fikri- 4 PROJENİN ADI : SAĞLIKTA EĞİTİMSİZLİK YER : ESKİŞEHİR ZAMAN : 21 MAYIS- 28 MAYIS 2013 KATILIMCILAR : TÜRKİYE YAŞ : AÇIKLAMALAR : İLGİLİ MEVKİLERLE ORTAK HAREKET EDİLEREK SAĞLIK İLE İLGİLİ BİLGİLENDİRMELERE VE PRATİK UYGULAMALARA GİDİLMİŞTİR. 26 Proje yazım aşamasından sonra; ortakara ietişime geçimiş ve projeer onaya sunumuştur. Tüm bu aşamaarın sonunda ortaya çıkan tüm proje temaarımızın özü Sosya Sorumuuk biincine dayandırımıştır.

28 Sosya sorumuuk bireyin, TOPLUMDAKİ VARLIĞININ GÖSTERGESİDİR KANAATİNE VARILMIŞTIR. Sosya Sorumuuk proje ziyareti Çaışmanın ikinci günü öğe yemeğinin ardından aan gezisi için Eşkişehir e gidimiş ve Tepebaşı Beediyesi nin Mustafa Kema Bede Evi ziyaret edimiştir. Böge hakına çeşiti kursar veren bede evinde pek çok kadının hobi edindiği ve bunarı uyguama fırsatı buduğu yerinde gözemenmiştir. Tepebaşı beediyesi oarak, bögede yaşayan vatandaşara daha iyi hizmet verebimeyi, taep ve şikâyeterini yerine getirebimeyi hedefeyen, mahaeerde beiri noktaarda kurumuş oan bede everi ie sosya yardımarın ve kütüre faaiyeterin gerçekeştirimesi amaçanmıştır. Katıımcıara gerçekeştirien ziyareter ışığında bu sosya sorumuuk faaiyeteri gözemenmiştir. Çeşiti kursar içeren Bede everinde aktif çoğunuğun gözemenmesi odukça dikkat çekmiştir. Ziyaret edien bede evinde; AEROBİK -BİLGİSAYAR -GİYİM -İNGİLİZCE -KURDELA NAKIŞI -ÖN MUHASEBE -TAKI TASARIM -BAĞLAMA -ÇOCUK BAKICILIĞI -EV MEFRUŞATI -İŞİTME ENG. TERCÜMANLIĞI -KİŞİSEL GELİŞİM -MODEL UÇAK -SAÇ BAKIMI VE YAPIMI -WEB TASARIM -YAĞLI BOYA RESİM -KALORİFER ATEŞÇİLİĞİ -ARAPÇA -OSMANLICA -LÜLETAŞI İŞLEME -TEL KIRMA -MİNYATÜR KİLİM DOKUMA -TÜRK HALK MÜZİĞİ -TANGO gibi çeşiti kursar yer amaktadır. Sosya Sorumuuk adına çeşiti geişimer içeren bu gibi yerere beraber Sosya Sorumuk biincinin önemi bir kez daha vurguanmıştır. ÜÇÜNCÜ GÜN: İNÖNÜ de gerçekeştirien tüm atöye çaışmaarının ardından Eskişehir e doğru yo aınmıştır. İki gün boyunca devam eden atöye çaışmaarının bir sonucu oarak hazıranan sunum TEPEBAŞI BELEDİYESİ MECLİS SALONU nda yapımıştır. 3- Kütür, Çevre ve Sosya Sorumuuk Anket Değerendirme Raporu Anna Lindh Vakfı (ALF) Türkiye ağı yönetimi Step 5 kapsamında Nisan 2013 te 13 Ortak üye kuruuşa birikte Çevre, Kütür ve Sosya Sorumuuk aanında Ortak Eyem projesini gerçekeştirmiştir. Proje öncesinde ALF Türkiye Ağı üyeeri arasında Çevre, Kütür ve Sosya Sorumuuk konuarında ağ üyeerinin profiini çıkarmak amacıya bir anket çaışması yapımıştır. Çaışma, anket yapıan kuruuşun hangi aanda çaıştığını yöneik bir soruya başamaktadır. Daha sonra üç böüme ayrıan ankette, üye kuruuşarın Çevre, Kütür ve Sosya Sorumuuk aanarında neer yaptıkarını, konuara igii geecek panarını ve ağ içi iişkierini anaiz etmeye yöneik soruar sorumaktadır. Konu başıkarı ie igii geecekte sivi topumun güçendirimesi için neer yapıması gerektiği ve bu doğrutuda nası bir yo haritası beirenmesi gerektiği gibi çözüm önerierine yöneik soruar yer amaktadır. 27