Temiz Teknoloji. Giriş

Transkript

1

2 Temiz Teknoloji Giriş Nisan 2009 Wim van Doorn Royal Haskoning Hollanda

3 Temiz Teknoloji Sunuşu içeriği Giriş Kavramlar * Sürdürülebilirlik * Ekolojik mühendislik * Temiz Teknoloji IPPC - Best Available Techniques (BAT) Mevcut En iyi Teknikler Örnekler Matra-projesi: Enerji ve emisyon azaltımı Sorular / öneriler / katılım

4 Kavramlar Sürdürülebilrilik Sürdürülebilirlik = Şimdiki ve gelecek kuşaklar için İnsanları, Gezegeni ve Kârı gözetmek

5 Mevcut Kavramlar Girdi - çıktı (Ham) maddeler Enerji İşgücü Production Üretim Ürünler Enerji Atık (su) Temiz teknoloji çalışmalarına dayalı optimizasyon sonrasında (Ham) maddeler Ürünler Enerji İşgücü Üretim Enerji Atık (su)

6 Kavramlar Ekolojik mühendislik

7 Hedefler: Kavramlar Temiz Teknoloji Çevresel etkileri azaltarak üretim proseslerini optimize etmek (havaya verilen emisyonlar, atık/toprak, su, gürültü, vb) Enerji tüketimini azaltmak / sürdürülebilir enerji kaynakları kullanmak -> çoğunlukla maliyetlerde tasarruf sağlar -> ürün kalitesi artar -> İnsan ve doğal çevre üzerindeki yerel ve küresel olumsuz etkileri azaltır

8 IPPC Integrated Pollution Prevention and Control Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Entegre kirlilik önleme ve kontrol ile ilgili 24 Eylül 1996 tarihli AB Direktifi (96/61/EC) = IPPC direktifi IPPC direktifi yasal bir çerçevedir ve AB üyesi ülkelerin ulusal mevzuatlarında yer almıştır

9 IPPC IPPC direktifi : - Görece büyük sanayiler (örn: metal, kimya sanayisi) ile ilgilidir - Amaç, BAT lara (Mevcut En İyi Tekniklere) dayalı entegre bir yaklaşım yoluyla (hava, su, toprak ve atıklar) edinilen izinler aracılığıyla çevrenin üst düzeyde korunması - BAT lar BAT referans dokümanlarında tanımlanmaktadır - BAT reference documents (BREF) - Not: BREF te tanımlanan Avrupa BAT ları, dünyadaki diğer ülkelerdeki sanayi için de her geçen gün sürdürülebilirlikteki standart olarak kabul görmektedir!

10 IPPC BAT referans dokümanları (BREF s): - Çevresel konulara yönelik olarak sanayilerdeki prosesler ile ilgili bilgileri içeren tanımlayıcı belgelerdir (zorunluluk değildir) - bazı niyetleri değil sanayilerdeki iyi uygulamaları yansıtmalıdır (gerçekçi olmayan ya da ekonomik açıdan kabul edilebilir olmayan BATlardan kaçınmalıdır - Üye ülkelerden girdilerle geliştirilmiştir, bunlara sanayiden gelen girdiler ve gözden geçirmeler de dahildir! - düzenli olarak güncellenir

11 IPPC Dikey BREF lerin tipik içeriği: 1. Genel bilgi 2. Uygulanan prosesler ve teknikler / maddeler ve sınıflandırma 3. Mevcut emisyon ve tüketim düzeyleri / uygulanan teknikler 4. BAT ın belirlenmesinde göz önünde bulundurulan teknikler 5. Mevcut en iyi teknikler 6. Yeni yaygınlaşan teknikler 7. Sonuç ve özet 8. Sözlük 9. Ekler En önemlileri: 4. ve 5. bölümler

12 Enerji ve kirlilik azaltma çalışmaları ile ilgili deneyimler Royal Haskoning: danışmanlar, mimarlar & mühendisler 4,300 profesyonel 1881 de kuruldu bağımsız ve profesyonel formasyon uzmanlıkta büyük bir çeşitlilik ve sinerji Dünya çapında deneyim (26 ülkede ofis) 100 ün üzerinde enerji ve kirlilik azaltım çalışması gerçekleştirilmiştir: Metal sanayisi, cam ve tuğla, (petro-) kimya, atık işleme, kağıt, gıda, ve diğer enerji yoğun sanayiler

13 Örnek: Ukrayna da bir cam fabrikasında enerji çalışması Temel bilgiler Cam kaplar (şişe ve kavanoz) için 4 hat Düz cam için 1 hat Gelecek için planlanan gelişim Cam kap üretim kapasitesi 75 ton/günden 200 ton/güne çıkarılacak 30 milyon US$ yatırım Özgül enerji tüketimi 13.5 GJ/ton dan 8.5 GJ/tona düşürülecek

14 Temel cam üretim prosesi Hammadde, kum, soda, kimyasallar ve cam Eritme sıcaklıkları oc olan fırın Cam şekillendirme Kontrollü soğutma: stres azaltma -> 550oC ve soğutma Paketleme Geri dönüştürülen cam Hammadde Fırın Batch (kum, soda, kimyasallar) Cam şekillendirme Kontrollü soğutma Paketleme Depolama

15 Cam şekillendirme

16 Gözlem sonuçları 1. Good house keeping & enerji yönetimi 2. Kum depolama koşullarını iyileştirilmesi 3. Hammaddeye ön karıştırma uygulanması 4. Atık gazların değerlendirilmesi 5. Geri dönüştürülen camın ve batch in ön ısıtması 6. Çeşitli küçük ısı kazanım seçenekleri 7. Cam toplama ve geri dönüştürme 8. Hava kompresörünün değiştirilmesi ve optimizasyonu 9. Soğutma kulesinin rehabilitasyonu 10. Ölçme ve kontrol sistemi 11. Yeni fırınlar ve diğer ekipman

17 1. Good House keeping Kompresli hava sistemindeki sızıntının tamiri Isıtma sisteminin yalıtımındaki hasarın tamiri Soğutma kulesinin rehabilitasyonu Bozuk ekipmanın tamiri Ölçme ekipmanının kontrolü, kalibrasyonu ve tamiri/değiştirilmesi Tüm çizimlerin güncellenmesi -> iyi belgeleme Kablo sisteminin kontrolü ve iyileştirilmesi Bir enerji yöneticisinin atanması. Sorumlulukları: Enerji ile ilişkili tüm ekipmanın tamiri Enerji izleme sisteminin oluşturulması Enerji verimliliğinin daha da artması için hedeflerin belirlenmesi Farkındalık kampanyasının oluşturulması ve uygulanması

18 2. Kum depolama koşullarının iyileştirilmesi Kapalı bir depolama yapılmamasından dolayı kum ıslanmakta Kumun nem içeriğinin sınır değer olan %12-15 e indirilmesi için 1.8 milyon m 3 /yıl gaz tüketimi gerçekleşmekte Uygun depolama koşulları gaz tüketimini %25 azaltacaktır İlk yatırım, Euro 182,000 Yıllık işletme maliyetleri, Euro Enerji tasarrufu m 3 /yıl GJ/yıl Euro/yıl Yatırımın geri ödeme süresi, yıl CO 2 azaltımı (ton CO 2 /yıl) 2, ,000 15,000 75,

19 3. Hammaddenin ön karıştırması Hammaddenin batch olarak ve elle fırına beslenmesi, fırına sık müdahale edilmesini gerektirdiğinden daha yüksek gaz tüketimine ve daha düşük kaliteye neden olmakta Önlem: Fırına beslemeden önce batch malzemenin ve geri dönüştürülen camın karıştırılması. İki taşıyıcı bantın, malzemeyi fırına ya da fırın önündeki hazneye besleyen tek bir taşıyıcı bantı beslemesi Tahmin edilen tasarruf 5% İlk yatırım, Euro Yıllık işletme maliyetleri, Euro Enerji tasarrufu, GJ/yıl Euro/yıl Yatırımın geri ödeme süresi, yıl CO 2 azaltımı (ton CO 2 /yıl) 90,000 9,000 30,000 70, ,700

20 Energy saving and emission reduction İncelemeler: = uzman görüşleri enerji tasarrufu sağlarken hava kirliliğinin azaltılması Nasıl: 1. Haskoning ve Anadolu Üniversitesinden uzman bir ekip tesisi ziyaret edecek (3 defa) 2. IPPC ve enerji tasarrufu protokolleri kullanılarak enerji tasarrufu ve kirlilik azaltım potansiyelleri belirlenecektir 3. Belirlenen kirlilik azaltım seçenekleri gruplanacaktır -sıfır/düşük maliyet - orta maliyet (ve/veya geri ödeme süresi < 5 yıl) - yüksek maliyet (ve/veya geri ödeme süresi > 5 yıl) Uygulama yönelik diğer basamaklar konusunda bilgi verilecektir

21 Temiz Teknoloji pilot uygulama Tesisin prosesi 1. adım: Hızlı gözden geçirme 2. adım: Fizibilite çalışması 3. adım: tasarım 4. adım: Gerçekleştirme

22 Sorular ve öneriler? İşletmeniz de enerji tasarrufu ve emisyon azaltma çalışmasına katılmak ister mi?

23 Temiz Teknoloji pilot uygulama Sorular?