GÜNE BAŞLARKEN 21 Kasım 2008

Transkript

1 GÜNE BAŞLARKEN 21 Kasım Yurtiçi Piyasalar-Döviz Bankalararası döviz piyasasında dolar kuru bugün açılışta, TCMB Başkanı Durmuş Yılmaz ın TCMB nin döviz ve YTL likiditesini desteklemeye devam edeceği açıklamasının ardından düne göre gerileyerek / seviyelerinden işlem görüyor. Bankalararası piyasanın spot kapanışında en iyi dolar alış ve satış kotasyonları / YTL olmuştu. Merkez Bankası dün gösterge dolar kurunu / YTL, euro kurunu / YTL, pariteyi ise olarak ilan etti. Merkez Bankası kurlarına göre lira dün dolar karşısında yüzde 1.81, euro karşısında yüzde 1 değer kaybetti. Bu kurlara göre YTL nin yılbaşından beri dolar karşısındaki kaybı yüzde ve euro karşısındaki kaybı ise yüzde oldu. Bugün döviz piyasasında yurtdışı gelişmelerin yanı sıra Türkiye ile IMF arasındaki görüşmeler ve TCMB nin atabileceği adımlar yakından takip edilecek. Yurtiçi Piyasalar- Faiz Bono-tahvil piyasasında, 23 Haziran 2010 vadeli gösterge kıymet, dün spot piyasada yüzde 22.57, valörlüde yüzde seviyesinden kapandı. Bu sabah 0950 itibariyle henüz işlem görmedi ancak kotasyonlar seviyelerinde. Gösterge tahvil yüzde olan fonlama maliyetinin üstünde seyrediyor. TCMB dün piyasaya 27 Kasım vadeli repo ihalesi ile 4 milyar YTL verdi. İhaleye gelen teklif miktarı 7.18 milyar YTL oldu. İhalede oluşan en yüksek basit faiz yüzde olurken, en düşük ve ortalama faizler sırasıyla yüzde 16.73, yüzde oldu. TCMB nin ayrıca bugün 6 milyar YTL, 24 Kasım da 3 milyar YTL, 25 ve 26 Kasım da 2 şer milyar YTL repo dönüşü var. TCMB nin bugünkü 6 milyarlık dönüşüne karşılık 5-6 milyar YTL repo ihalesi açması bekleniyor. Hazine Kağıtları Vadeye Kalan Gün 20 Kasım 2008 Kapanış Bileşik Faiz (%) , , , , , , , , , , , ,93 1

2 Yurtiçi Piyasa Gelişmeler Başbakan Tayyip Erdoğan dün yaptığı açıklamada, IMF ile görüşmelerin devam ettiğini ancak kredi miktarının henüz belli olmadığını söyledi. Erdoğan ayrıca finans sektörünün kredileri geri çağırmasına atıfta bulunarak, finans sektörünün reel sektöre darbe vurmamak için çok dikkatli adım atması gerektiğini söyledi. Reuters Haber Ajansı nın AKP Merkez Yürütme Kurulu'ndan bir kaynağa dayandırdığı haberde, Başbakan Tayyip Erdoğan'ın IMF ile milyar dolar arasında bir kaynağı içeren bir ihtiyahi stand-by anlaşması olacağını söylediği belirtilmişti. TCMB tarafından dün açıklanan verilere göre, yurtiçi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin bankalar ve katılım bankalarındaki döviz hesaplarında (bankalararası mevduat hariç) 31 Ekim-7 Kasım tarihleri arasında 280 milyon dolarlık bir yükseliş yaşandı. Böylece yurtiçi yerleşiklerin bankalar ve katılım bankalarındaki döviz hesapları milyar dolara yükseldi. Veri 2006 sonunda milyar dolar, 2007 sonunda milyar dolar seviyesinde bulunuyordu. Yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz hesapları uluslararası piyasalarda yaşanan krizin etkilerinin yanı sıra iç siyasette süregelen belirsizliğin Türkiye de yerleşiklerin risk iştahını azaltmasıyla 2008 yılında artış trendine girdi ve en yüksek milyar dolarla rekor seviyeye yükseldi. Gerek Anayasa Mahkemesi nin AKP nin kapatılması istemiyle açılan davada AKP yi kapatmamasıyla siyasi belirsizliğin azalmasıyla gerekse yurtiçi yerleşiklerin dövizdeki yukarı yönlü hareketleri satış fırsatı olarak değerlendirmesiyle yurtiçi yerleşiklerin döviz hesapları düşüş trendine girdi. Ancak dövizin kriz durumlarında yurtiçi yerleşikler tarafından güvenli bir yatırım aracı olarak görülmesi nedeniyle, önümüzdeki dönemde dövizdeki artış hareketlerine paralel olarak döviz hesapları yeniden artış trendine girebilir. 1,8 1,7 1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 USD/TRY Yurtiçi Yerleşiklerin Döviz Mevduatı , May.04 Şub.05 Kas.05 Ağu.06 May.07 Şub.08 Kas.08 TCMB tarafından yine dün açıklanan verilere göre 14 Kasım itibariyle TCMB nin döviz rezervleri haftalık bazda yüzde 1.8 azalarak 69.3 milyar dolara geriledi. Merkez Bankası rezervleri 2006 yılı sonunda milyar dolar, 2007 yılı sonunda milyar dolar seviyesinde bulunuyordu. TCMB Döviz Tarih Rezervleri (Milyon $) Kas

3 TCMB dün Kasım ayı 2. dönem Beklenti Anketinin sonuçlarını açıkladı. Ankete göre Kasım ayı TÜFE beklentisi hafif azalarak yüzde 1.33 e gerilerken, yılsonu TÜFE beklentisi yüzde te sabit kaldı. Bir önceki ankette Kasım ayı için TÜFE beklentisi yüzde 1.39, yılsonu TÜFE beklentisi ise yine yüzde seviyesindeydi. Beklenti Anketi nde Kasım ayı sonu yıllık basit faiz oranı yüzde 16.75, gelecek 12 ay sonu basit faiz oranı ise yüzde oldu. Kasım ayı için dolar kuru beklentisi YTL olurken, bir önceki ankette YTL olan yılsonu dolar kuru beklentisi ise YTL ye yükseldi. Ankete göre 2008 yılı sonu cari işlemler açığı beklentisi 50.6 milyar dolar seviyesinden 49 milyar dolar seviyesine geriledi. Bir önceki ankette yüzde 3.3 olan yılsonu GSYH büyüme beklentisi ise yüzde 2.7 seviyesine geriledi. Hazine Müsteşarlığından dün yapılan açıklamaya göre, Ekim sonu itibariyle merkezi yönetim brüt borç stoku milyar YTL olarak gerçekleşti. Merkezi yönetim brüt borç stoku Eylül sonunda milyar YTL düzeyinde bulunuyordu. Yapılan açıklamaya göre, borç stokunun milyar YTL tutarındaki kısmı YTL cinsinden, milyar YTL tutarındaki kısmı döviz cinsinden, 0.7 milyar YTL tutarındaki kısmı ise dövize endeksli borçlardan oluşuyor. Brüt borç stokunun yüzde 54.3 ü iç piyasaya, yüzde 18.4 ü kamu kesimine olan iç borçlardan oluşurken, dış borçların ağırlığı ise yüzde 27.3 olarak gerçekleşti. Geçen yılın verileri incelendiğinde, geçen yıl aynı dönemde merkezi yönetim borç stokunun milyar YTL olduğu görülüyor. Geçen yıl borç stokunun milyar YTL tutarındaki kısmı YTL cinsinden, milyar YTL tutarındaki kısmı döviz cinsinden, 1.2 milyar YTL tutarındaki kısmı ise dövize endeksli borçlardan oluşuyordu. TCMB dün, bankaların döviz depo piyasasında kendilerine tanınan borçlanma limitleri çerçevesinde dolar ve euro cinsinden Merkez Bankası'ndan alabilecekleri döviz depolarının vadesinin bugünden itibaren 1 haftadan 1 aya yükseltileceğini açıkladı. Yapılan açıklamada ayrıca söz konusu piyasada yüzde 10 olarak belirlenmiş olan borç verme faiz oranlarının ABD doları için yüzde 7'ye ve euro için yüzde 9'a düşürülmesine karar verildiği belirtildi. Yurtiçi Piyasalar - Borsa IMKB 100 endeksi, yurtdışı piyasalardaki olumsuz havaya paralel olarak yabancı çıkışlarının sürmesiyle dünü yüzde yüzde 3.2 düşüşle 2004 yılının Eylül ayından bu yana en düşük seviye olan 21, puandan kapattı. Merkez Bankası'nın sürpriz faiz indirimi sonrasında YTL nin değer kaybı da endeks üzerinde baskı yarattı. İşlem hacmi ise bir gün öncesine göre yaklaşık yüzde 16 artarak 1.28 milyar YTL düzeyinde gerçekleşti. Endeks, dün itibariyle geçen haftasonuna göre yüzde 16.51, 2007 yılsonu kapanışına göre yüzde değer kaybetti. Yurtdışı Piyasa Gelişmeleri-ABD ABD Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre 15 Kasım da sona eren haftada işşizlik maaşı almak için başvuranların sayısı beklentilerin üstünde gelerek 542,000 oldu ve ABD istihdam piyasındaki zayıflığı teyit etti. Beklentiler verinin 505,000 olarak gerçekleşmesi yönündeydi. Açıklamada ayrıca geçen hafta 516,000 olarak açıklanan veri 515,000 olarak revize edildi. İşsizlik sigortası hakkını sürdürenlerin sayısı ise bir hafta öncesine göre 109,000 kişi artarak 4.01 milyon oldu. İstihdam piyasasındaki eğilimi daha iyi gösteren dört haftalık hareketli ortalama ise bir hafta önceye göre 15,750 kişi artarak 506,500 seviyesine yükseldi. ABD de öncü göstergeler endeksi Ekim ayında yüzde 0.8 azalarak beklentilerden daha fazla geriledi. Beklentiler verinin yüzde 0.6 gerileyeceği yönündeydi. Açıklamada ayrıca Eylül ayında yüzde 0.3 arttığı açıklanan veri yüzde 0.1 artış olarak revize edildi. Yeni siparişler, işsizlik başvuruları, para arzı, ortalama çalışma saati, inşaat ruhsatları, hisse senedi fiyatları vb. değişkenlerden oluşan öncü göstergeler endeksi, ekonominin gidişatı hakkında önemli bir gösterge niteliği taşıyor. 3

4 Philadelphia FED tarafından dün yapılan açıklamaya göre, Orta Atlantik Bölgesi fabrika faaliyetleri endeksi Kasım ayında değerini alarak beklentilerden daha kötü geldi. Ekim ayında değerini alan verinin Kasım ayında -35 değerini alması bekleniyordu. Sıfırın altında ki her değer bölgede üretimin daraldığına işaret ediyor. Beklenti -35 iken verinin değerini alması, fabrika faaliyetlerinin beklentilerden daha hızlı daraldığını gösteriyor. Yurtdışı Piyasalar Borsalar ABD borsalarındaki aşağı yönlü seyir dün de devam etti. Yatırımcıların ekonomi hakkındaki artan endişeleri sonrasında dün Dow Jones yüzde 5.56, S&P yüzde 6.71 değer kaybetti. S&P endeksi böylece 1997 yılından bu yana en düşük değerine ulaştı. ABD borsaları dün yine bankacılık, emtia ve otomotiv hisseleri öncülüğünde geriledi. Açılış öncesinde Suudi Prensi Alwaleed in Citigroup hissesi alacağı haberleri piyasalara destek verirken, otomotiv şirketleri için hazırlanan destek planının Kongre de kabul edileceği yönündeki açıklamalar ile endeksler artıya geçti. Ancak daha sonra Demokratların hazırlanacak teklifin ancak 8 Aralık tan sonra gündeme alınabileceğini açıklaması olumlu havayı bozdu. Endeksler son bir saatte gelen satışlarla özellikle finansal sektör hisseleri öncülüğünde geriledi. Seansın kapanışından sonra bilançosunu açıklayan bilgisayar üreticisi Dell'in beklentilerin üzerinde kâr açıklaması ise olumlu karşılanan bir gelişmeydi. Başka bir olumlu gelişme ise konut finansman şirketleri Fannie Mae ve Freddie Mac'in 2009 başına kadar içinde yaşanılan konutlara el koymayacağı açıklamaları oldu. ABD borsa vadeli işlemleri seans kapandıktan sonra gelen olumlu haberlerle dünkü sert düşüşlerin ardından bu sabah itibariyle artı seviyelerde seyrediyor. ABD borsalarındaki sert düşüşülerin ardından Asya borsaları da güne ekside başladı ancak daha sonra artıya geçmeyi başardı. Citigroup un birleşeceği ya da satılacağı haberleri Asya borsalarında mali sektör hisselerine alım getirdi. Japon Nikkei endeksi yüzde 2.7 değer kazandı. Avrupa borsaları vadeli işlemleri ise Avrupa borsalarının güne karışık bir seyirle başlayacağını işaret ediyor. Yurtdışı Piyasalar Döviz Euro dolar paritesi dün yatay bir seyir izledi. Euro dolar paritesi dün en düşük ve en yüksek aralığında seyretmesinin ardından seviyesinden kapandı. Sabah itibariyle ise seviyesinden işlem görüyor. Küresel resesyon kaygılarının kuvvetlenmesinin ardından riskten kaçınma eğiliminin artmasıyla yen, dolar ve euro karşısında değer kazandı. Süregelen endişeler yatırımcıların riskli olarak gördükleri pozisyonları kapatmalarına neden oldu. Japon yeni dolar karşısında en düşük 93.7 ve en yüksek aralığında seyretmesinin ardından seviyesinden kapandı. Sabah itibariyle ise seviyesinden işlem görüyor. Euro yen paritesi ise dün en düşük ve en yüksek aralığında işlem görmesinin ardından bu sabah seviyelerinde seyrediyor. Yurtdışı Piyasalar Petrol/Altın Petrol fiyatlarındaki aşağı yönlü seyir sürüyor. Küresel ekonomideki küçülmenin petrol talebini azaltacağı beklentileriyle dünü düşüşle son 3.5 yılın en düşük seviyesi olan varil başına 49.4 dolar seviyesinden kapatan petrol fiyatları, sabah itibariyle ise varil başına 49.8 dolar seviyesinden işlem görüyor. Enerji talebindeki azalmaya bağlı olarak petrol fiyatları üzerindeki baskının önümüzdeki dönemde de sürmesi bekleniyor. Küresel piyasalardaki olumsuz seyrin altının güvenli yatırım aracı olarak çekiciliğini artırmasıyla dünü yükselişle ons başına dolar seviyesinden kapatan altın fiyatları ise sabah itibariyle ons başına 756 dolar seviyesine yükseldi. Yurtdışı Piyasa Gelişmeleri - Diğer İsviçre Merkez Bankası (SNB) dün faizleri sürpriz şekilde 100 baz puan indirerek yüzde 1 seviyesine getirdiğini açıkladı. Yapılan açıklamada petrol ve hammadde fiyatlarındaki düşüşün ardından fiyat istikrarının tahmin edilenden önce sağlanacağı belirtildi. Açıklamada ayrıca 2009'da İsviçre'de ekonomik aktivitenin belirgin şekilde azalması riskinin olduğu ve enflasyonun bu yılın sonunda yüzde 2 seviyesine düşebileceği ifade edildi. İsviçre de tüketici fiyatları Ekim ayı itibariyle yıllık bazda yüzde 2.6 artış göstermişti..snb, faizleri en son 6 Kasım daki toplantıda 50 baz puan düşürerek yüzde 1 seviyesine indirmişti. Japonya Merkez Bankası (BOJ), genel beklentiye uygun olarak faiz oranlarını yüzde 0.3 seviyesinde tuttu. BOJ toplantısının ardından yapılan açıklamada, mali sisteme daha fazla likidite pompalamasının değerlendirildiği belirtildi. Alınabilecek önlemler arasında şirket tahvillerinin desteklenmesi de yer alıyor. BOJ en son 31 Ekim de faiz oranlarını yüzde 0.5 ten yüzde 0.3 e indirmişti ve yavaşlamanın birkaç çeyrek daha sürebileceğini ve dünya ekonomisindeki ağır koşulların bir süre daha devam edebileceğini belirtmişti. BOJ un bir sonraki toplantısı 19 Aralık ta yapılacak. Bugün Açılışlar Sabah itibariyle EUR/USD , GBP/USD , USD/JPY , USD/CHF , altın fiyatları ons başına dolar, ABD ham petrolü 49.8 dolar ve Brent ham petrolü 49.2 dolar seviyelerinde 4

5 işlem görüyor. LIBOR oranları; 1 ay , 3 ay , 6 ay , 1 yıl , EURIBOR oranları; 1 ay 3.612, 3 ay 4.076, 6 ay 4.117, 1 yıl 4.171, TRLIBOR oranları 1 ay , 3 ay , 6 ay 20.85, 1 yıl 21.90, gösterge 10 yıllık ABD Hazine tahvili getirisi %3.1473, 2030 vadeli Türkiye tahvili / seviyelerinde bulunuyor. GÜNDEM Saat Gösterge Dönem Tahmin Önceki 1100 Euro Bölgesi PMI Endeksi (Ön veri) Kasım Orkide SALTIK/Bölüm Müdürü orkide.ercumentsaltik@halkbak.com.tr... Mustafa TEMİZKAN/Uzman Yrd mustafa.temizkan@halkbak.com.tr... Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunduğu bu yayının hazırlanmasında gerekli özeni ve dikkati göstermesine rağmen, oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez. Bilgiler Reuters dan alınmıştır. 5