GÜNE BAŞLARKEN 30 Temmuz 2009

Transkript

1 GÜNE BAŞLARKEN 30 Temmuz YURTİÇİ GELİŞMELER Yurtiçi Piyasalar-Döviz B ankalararası döviz piyasasında dolar kuru bugün açılışta, euro dolar paritesinin aşağı yönlü hareketine paralel olarak düne göre artarak, / TL seviyelerinde işlem görüyor. Bankalararası piyasanın dünkü spot kapanışında en iyi dolar alış ve satış kotasyonları / TL olmuştu. Önceki gün dolar TL karşısında seviyesine inerek geçen yıl Ekim sonunda gördüğü değerlere kadar gerilemişti. Merkez Bankası dün gösterge dolar kurunu /1.4869, euro kurunu / TL, pariteyi ise olarak ilan etti. Bu kurlara göre TL yılbaşından bu yana dolar karşısında yüzde 2.76, euro USD/TL 1,8 1,7 1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 karşısında yüzde 1.88 değer kazandı. Bugün döviz piyasasında euro dolar paritesine odaklı seyrin devam etmesi bekleniyor. Yurtiçi Piyasalar Borsa İ MKB 100 endeksi, dün yüzde 0.94 artışla 40, puandan kapattı. İMKB üzerinde ağırlığı yüksek olan bankacılık endeksi dün yüzde 1.5 artışla 91,944.1 puandan kapattı. İMKB de işlem hacmi ise bir önceki güne göre yüzde 14 artarak 1.96 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Endeks dün itibariyle bir önceki hafta sonuna göre yüzde 1.54, 2008 yılsonu kapanışına göre yüzde değer kazandı IMKB-100 ENDEKSİ 1

2 Yurtiçi Piyasalar Faiz B ono-tahvil piyasasında, 11 Mayıs 2011 vadeli gösterge kıymet, dün spot piyasada yüzde ve valörlüde yüzde seviyesinden kapandı. Gün içinde TCMB Başkanı Yılmaz ın daha faiz indirimi olabileceği yönündeki açıklamaları ile yüzde seviyesi görülmesi ile bu seviyeler gösterge tahvilin gördüğü tarihi düşük seviyeler olarak kaydedilmişti. Daha önce Mayıs ayı başında yüzde seviyelerine kadar gerileyen gösterge tahvil o tarihten sonra Hazine nin borç çevirme oranının yüksekliği ve küresel piyasalardaki düzeltme hareketinin etkisi ile düşen TCMB faizine rağmen gerileme göstermemiş hatta yüzde 13 seviyesinin de üstüne kadar yükselmişti. Bu dönemde TCMB 150 baz puan faiz indirimi yapmıştır. Gösterge tahvil, bu sabah itibariyle ise yeni en düşük seviye olan yüzde seviyesinden işlem görüyor. Gösterge tahvil yüzde 8.6 olan fonlama maliyetinin üstünde seyrediyor. Yurtiçi Piyasa Gelişmeleri yılı III. Enflasyon Raporu dün yayınlandı. TCMB Başkanı Yılmaz dün tanıtım toplantısında aşağıda konulara vurgu yaptı: GÖSTERGE TAHVİL FAİZİ % 10 TCMB FAİZİ(bileşik)% 8 Reel faizlerin mevcut seviyesi ekonomimizin normalleşmesi açısından önemli bir gösterge olarak değerlendiriliyor. İkinci çeyrekteki faiz indirimleri kredi piyasasında kısmen etkili olmaya başladı. Tahminler güncellenirken aşağıdaki varsayımlar yapıldı: o Petrol fiyatları Nisan da 55 dolarlık varsayımın üzerinde gerçekleşti. 2009'da ortalama 60 dolar ve sonrasında 70 dolar ortalama olacağı varsayıldı. o Küresel faizlerin uzun süre düşük kalacağı varsayıldı. o Gıda enflasyonunun 2009 sonunda %7.5 sonrasında %6 olacağı varsayıldı. o Bu tahminler politika faizlerinin bu yıl bir miktar indirim ve 2010 sonrasında sabit kalacağı varsayımıyla yapıldı. o Enflasyonun 2011 sonunda %5.5 in altında istikrar kazanacağı öngörülüyor. Enflasyonun %70 olasılıkla 2009 sonunda %5.9 orta nokta ve yüzde arasında olacağı tahmin ediliyor. Enflasyonun yüzde 70 olasılıkla 2010 yılı sonunda orta noktası %5.3 olmak üzere %3.7 ile %6.9 Aralığında olacağı tahmin ediliyor yılı 2. yarısında yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki ve vergi oranlarındaki ayarlamaların enflasyon üzerindeki etkisinin 1.5 puana yaklaşacağı bir kısa vadeli görünüm çizildi. Enflasyonun 2011 sonunda %4.9, 2012 yıl ortasında ise %4.8 e gerileyeceği öngörülmekte. Aşağı yönlü riskler azalmakla birlikte önemini koruyor. Verilerin yavaş da olsa olumluya dönmeye başladığını görmeye başladık. Politika faizlerinde ikinci bir indirim süreci söz konusu olabilecektir. 2

3 Tek haneli faiz oranlarının sürmesi ise mali disiplinle mümkün olacak. Borç dinamiklerinin sürdürülebilirliği ve bütçe disiplinini gözeten bir mali program olduğu sürece faizlerin tek hanede kalıcı seyretmesi mümkün olabilir. Kısa vadeli faizlerin krizden çıkışla birlikte 3 yıllık tahmin ömrü boyunca sabit kalabileceği tahmin ediliyor. Bütçe açığındaki kısa vadeli artışın, orta vadeli politikalarla dengelenmesi risk priminin düşük kalması açısından çok önemli. Kamu maliyesine ilişkin algılamalar özellikle 2011 sonrası açısından büyük önem taşımaktadır. Kapsamlı orta vadeli program yapılırsa önümüzdeki dönemde faizler tek haneli olur, olmazsa para politikasının duruşu değişir. Hazine'nin borçlanması orta vadeli programa göre de yüksek devam ederse faizler üzerinde olumsuz etkisi olabilir. Mali disiplin açısından doğru adımlar atılıyor ancak yeterli değil. Gelirler ve harcamalar tarafında ek adımlar atılmalı. IMF ile bahar toplantılarından beri görüşmeler kesintisiz devam ediyor, ümitsiz olmayı gerektirecek durum yok Ödemeler dengesinde yeni bir kalem açarak net hata ve noksanın nereden kaynaklandığını göstereceğiz, çalışmalar devam ediyor. Net hata ve noksan rakamlarında revizyon yok. Mevcut yapısal çerçevede TCMB için fx kurları politika aracı değil, son 5 10 günde bir miktar giriş var. Döviz alım ihaleleri konusunda çalışma başlatıldı. (Yıllık % Değişim) TÜFE 11,58 9, Aralık ÜFE 8, Aralık 5,94 10,06 8,11 5, ,86 Haz.06 Mar.07 Ara.07 Eyl.08 Haz.09 % H Endeksi 8,25 9 İşlenmiş gıda dışı H- I Endeksi 3 2,98 8 TCMB Politika Faizi (sağ eks) 2, Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Oca.09 Tem Aralık 19 Tahvil/bono piyasasında 11 Mayıs 2011 vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi, Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz'ın açıklamalarından sonra yeni tarihi dip olan % e geriledi. 3

4 YURTDIŞI GELİŞMELER Yurtdışı Piyasalar Döviz D ün ABD borsa endeks vadeli işlemlerindeki düşüşler ve Çin borsasının yüzde 5 gerilemesi risk talebini azaltarak euronun dolar karşısında 2 haftanın en düşük seviyesine gelmesine yol açtı. Euro dolar paritesi dün en düşük , en yüksek aralığında seyretmesinin ardından günü seviyesinden kapatarak bir önceki güne göre yüzde 1 değer kaybetti. Euro dolar paritesi sabah itibariyle ise seviyelerinden işlem görüyor. Bugün ABD de bilanço açıklamaları parite üzerinde etkili olacaktır. Japon yeni dün en düşük ve en yüksek aralığında seyretmesinin ardından günü seviyesinden kapattı. Sabah itibariyle ise seviyesinden işlem görüyor. 1,60 1,50 1,40 1,30 1,20 1,10 EUR/USD Yurtdışı Piyasalar Borsalar D ün ABD borsaları, yatırımcıların Çin'in borç vermeyi azaltabileceği ve bunun talebi azaltarak global ekonomideki toparlanmayı zorlaştıracağı yönündeki endişelerle geriledi. Dün Dow Jones endeksi yüzde 0.29, S&P endeksi yüzde 0.46 ve, Nasdaq endeksi yüzde 0.39 değer kaybetti. Endeksler, seans sonuna doğru ialç ve sağlık sektörünün desteği ile toparlanma gösterdi. ABD borsa vadeli işlemleri ise bu sabah itibariyle artı seviyelerde işlem görüyor. Küresel risk seviyesini gösteren VIX Endeksi, yaşanan olumsuz havaya paralel olarak dün yüzde 3 yükselerek seviyesinden günü kapattı. Endeksin 30'un altında olmasının yatırımcıların krizin en kötü döneminin geride kaldığını düşündükleri, ancak 20'nin üzerinde olmasının da çok da keyifli olmadıklarını gösteriyor DOW JONES VE S&P BORSA ENDEKSLERİ S&P 500 (sol eksen) Dow Jones (sağ eksen)

5 Dün Çin de dünyanın en büyük halka arzı gerçekleştirildikten sonra, bu halka arza bu kadar talep gelmesi Çin deki yatırımcıları yeni piyasa balonlarından korkması ile Çin borsası yüzde 5 geriledi. Ayrıca Dün Çin basınında çıkan haberlere göre, ülkenin iki büyük kamu bankası 2009 borç verme hedeflerine sınır getirdi. Bu gelişmenin Çin'deki kredi büyümesini yılın ikinci yarısında oldukça yavaşlatması bekleniyor. Çin den gelen bu haberlerin ardından gelen bilanço verileri bu olumsuzluğu gölgeledi. Microsoft ile Yahho nun 10 yıllığına araştırma teknolojileri konusunda anlaşmaya varması, İspanya'nın en büyük bankası Santander ve Bayer'den gelen poitif ikinci çeyrek sonuçları piyasalara olumlu yansıdı. Asya borsaları, son birkaç ayın en yüksek seviyelerine tekrar ulaşmayı denemesinin ardından genel olarak yatay seyretti. Japon Nikkei endeksi yüzde 0.51 yükseldi. Avrupa borsa vadeli işlemleri ise Avrupa borsalarının güne yükselişle başlayacağını işaret ediyor. Bu hafta ABD de yapılan ihalelere olan talep fazla yüksek olmadı ve bono getirileri yüksek seyrini koruyor. Hafta başında yüzde 3.70 in de üstüne çıkan bono getirileri dün yüzde 3.64 seviyelerine gerilese de, bu sabah itibariyle yine yüzde 3.70 seviyelerinde. Güvenli liman olan ABD tahvillerine çok alım gelmemesi piyasalardaki düşüş eğilimin çok uzun süreli olmayacağı yönünde yorumlanabilir. Yatırımcıların Cuma günü açıklanacak olan ABD 2. çeyrek büyüme verisine odaklandıkları ve bu hafta genel olarak daha fazla risk almak istemediklerini söyleyebiliriz. Krizin en kuvvetli olduğu zamanlarda dibe vuran deniz taşımacılığındaki hareketliliği gösteren Baltık Kuru Yük Endeksi dün Çin den gelen demir madeni talebi nedeniyle 24 puan artarak 3499 a yükseldi. Endeks 3 Haziran da bu yılın en yüksek seviyesi olan 4291 seviyesine çıkmıştı. O zamandan bu yana dalgalı bir seyir seyrediyor. Geçen haftalarda önemli şirket bilançolarının büyük bölümünü açıklanmasının ardından, bu haftanın geri kalanında ABD de ve Euro Bölgesinde açıklanacak olan veriler piyasalara yön verecektir. Cuma günü Euro Bölgesindeki Temmuz ayı işsizlik verileri ve ABD deki 2. çeyrek GSMH ön verisi ile Temmuz ayı Chicago FED PMI endeksi verileri yakından takip edilecektir. Haftanın en önemli verisi ABD büyümesinin 2. çeyrekte % düzeyinde daralma yönünde olacağı tahmin ediliyor. İlk çeyrekte daralma % 5.5 düzeyinde gerçekleşmişti. Yurtdışı Piyasalar Petrol/Altın D ün petrol fiyatları haftalık stokların artması, Çin hisselerinin yüzde 5 düşmesi ve Çin bankalarının borç verme kısıtlamasına başlayabilecekleri yönündeki haberler ile günlük bazda 5 dolar düşerek dünü dolar seviyesinden kapatmıştı. Sabah itibariyle ise dolar seviyesinden işlem görüyor. Altın fiyatları ise dün genel olarak emtia fiyatlarındaki düşüşe paralel olarak düşüşünü sürdürdü. Sabah itibariyle ons başına dolar seviyesinden işlem görüyor. Piyasalardaki rallinin etkisi ile emtia fiyatları son 2 haftadır hızlı bir artış göstermişti. Ancak 2 gündür tekrar doların değerlenmesi ile genel olarak emtia fiyatlarında bir gerileme görülüyor. Yurtdışı Piyasa Gelişmeleri- ABD A BD dün yapılan açıklamaya göre, Haziran ayında dayanıklı mal siparişleri beklentiler yüzde 0.6 düşmesi yönündeyken yüzde 2.5 ile beklentilerden daha çok düştü. Ancak Haziran ayında ulaşım hariç siparişler beklenmedik bir şekilde yüzde 1.1 artış gösterdi. Bu verinin de değişmemesi bekleniyordu. Dolayısıyla toplam mal siparişlerindeki hızlı düşüşü ulaşım siparişleri ndeki düşüş ile açıklayabiliriz. Zayıf gelen dayanıklı mal siparişlerinin ardından dolar kazançlarını arttırırken, borsa endeks vadeli işlemleri de kayıplarını arttırdı. Genel kanı bu verilerin bir iyileşme olduğu yönündeki beklentileri desteklediğini yönünde. Aslında kendi içinde olumlu gelen veri piyasalardaki risk alma iştahı düşük olduğu için olumsuzmuş gibi algılanıyor. Milyar $ 240 ABD Dayanıklı Mal Siparişleri Eylül 08-Haziran Oca.07 May.07 Eyl.07 Oca.08 Haz.08 Eki.08 Şub.09 Haz.09 5

6 Mortgage Bankers Association (MBA) tarafından yapılan açıklamaya göre, ABD de mortgage başvuruları endeksi, 24 Temmuz da biten haftada yüzde 6.3 düşerek seviyesine geriledi. Veri geçen hafta bir hafta öncesine göre %2.8 artarak seviyesine yükselmişti. Piyasadaki eğilimi daha iyi gösteren 4 haftalık hareketli ortalama ise %2.6 artarak seviyesinden 508 seviyesine yükseldi. 3 hafta önce ortalama olarak %5.05 olan 30 yıllık sabit mortgage faizleri, geçen hafta %5.36 seviyesine yükseldi ABD Haftalık Mortgage Başvuruları Endeksi Mortgage Başvuruları Endeksi, 4 Haftalık Ortalama 30 Yıllık Sabit Mortgage Faizi (%) Temmuz 07 Ocak 08 Temmuz 08 Ocak 09 Temmuz 09 7,0 6,5 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 Bugün Açılışlar S abah itibariyle EUR/USD , GBP/USD , USD/JPY , USD/CHF , altın fiyatları ons başına dolar, ABD ham petrolü dolar ve Brent ham petrolü 66.8 dolar seviyelerinde işlem görüyor. LIBOR oranları; 1 ay 0.285, 3 ay , 6 ay , 1 yıl 1.485, EURIBOR oranları; 1 ay 0.542, 3 ay 0.903, 6 ay 1.153, 1 yıl 1.367, TRYIBOR oranları 1 ay 8.325, 3 ay , 6 ay , 1 yıl 10.20, gösterge 10 yıllık ABD Hazine tahvili getirisi %3.7054, 2030 vadeli Türkiye tahvili / seviyelerinde bulunuyor. Orkide SALTIK/Bölüm Müdürü orkide.ercumentsaltik@halkbank.com.tr... Mustafa TEMİZKAN/Uzman Yrd mustafa.temizkan@halkbank.com.tr... Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunduğu bu yayının hazırlanmasında gerekli özeni ve dikkati göstermesine rağmen, oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez. Bilgiler Reuters dan alınmıştır. 6