VOLKANOLOJİ. Ders-1: GİRİŞ. Volkanların neden olduğu felaketler
|
|
- Deniz Remzi
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Volkanların neden olduğu felaketler VOLKANOLOJİ Ders-1: GİRİŞ Hazırlayan: Mehmet KESKİN Volkanoloji Ders: 1 1 Tarihteki en büyük doğal felaketlerden önemli bir bölümü volkanlara bağlı olarak meydana gelmiştir. Bu felaketlerden bir bölümünde insanlık volkanlardan doğrudan etkilenmiştir. İtalya da Vezüv ün MS 79 püskürmesi eteğindeki Pompei kentini yok ederken kişinin ölümüne yol açmıştır. Volkanoloji Ders: 1 2 Vezüv ün MS 79 yılında püskürmesi sonucunda Pompeii şehri ~3 m kalınlıkta bir piroklastik malzeme ile kaplanmıştı. Pompeii deki bu cadde kalın bir piroklastik akıntı nedeniyle iyi korunmuştur. Volkanoloji Ders: 1 3 Volkanoloji Ders: 1 4 Yaklaşık MÖ 1620 yılında Yunan adalarından Santorini, büyük bir volkanik püskürmeye sahne olmuş ve püskürme adanın büyük bir bölümünü yok ederek Minoan uygarlığının yok olmasına neden olmuştur. Atlantis efsanesinin bu olayı anlattığı düşünülmektedir yılında Tambora nın (Endonezya) püskürmesi, global bir iklim değişikliğine ve yazı olmayan bir yılın geçmesine neden olmuştur yılında Guatamala da Santa Maria volkanının püskürmesi: saatte 12 km 3 dasitik pomza püskürtmüş ve bu sırada püskürme sütunu 28 km ye tırmanmıştır. Döküntüler 1.2 milyon km 2 kaplamıştır yılında Karayipler de Martinique de Mt. Pelee nin püskürmesi (dom çökmesi ile blok ve kül akıntısı) sonucunda St. Pierre kasabasını yok olmuş, kişi ölmüştür yılında Karayipler de La Soufriere, St. Vincent volkanının püskürmesi: 2000 ölü Ocak ayı Papua yeni Gine de Mt. Lemington volkanının püskürmesi: 190 km 2 yok olurken kişi ölmüştür. Volkanoloji Ders: 1 5 Volkanoloji Ders: 1 6
2 Volkanların neden olduğu felaketlerden bir bölümü ise insanlığı dolaylı olarak etkilemiştir: 1783 de İzlanda da Skaptar Jokull (buzul altı volkanizması) sırasında çıkan lavlar, çok geniş alanlar kaplayıp tarım alanlarını yok etmiş ve diğer kıtalardan çok uzakta yer alan adadaki halkın neredeyse yarısının ( kişi) açlıktan ölmesine neden olmuştur yılında Krakatou nun (Java ile Sumatra arasında) püskürmesi: deniz ile magma arasındaki etkileşimin neden olduğu güçlü patlama, dev tsunamilerin oluşarak yakındaki Java ve Sumatra adalarının sahillerinin yok olmasına ve kişinin ölümüne neden olmuştur. Volkanoloji Ders: te Kolombiya da Nevada El Ruiz volkanından gelen lahar akıntıları, kişinin ölmesine neden olmuştur yılında Japonya daki Mt. Unzen volkanından püsküren piroklastik akıntılar nedeniyle, içlerinde volkanologların da bulunduğu 41 kişi ölmüş, 125 ev tahrip olmuştur. Yine 1991 de Filipinler de Mt. Pinotubo nun çok güçlü püskürmesi, -volkanologların zamanında uyarısı ile bölge boşaltıldığı halde- tayfunla birlikte 300 kişinin ölmesine neden olmuştur. Püskürmeden yıllar sonra bile yağmurlar nedeniyle sellenme ile aşınıp taşınan piroklastik malzeme, çamur akıntılarını (lahar) oluşturarak tarım alanlarının ve çiftliklerin kullanılmaz hale gelmesine neden olmuştur. Volkanoloji Ders: 1 8 Volkanlarla ilgili ilginç gerçekler Volkanizma için gerekli koşullar Bir volkanik etkinlik süresince en fazla ne kadar volkanik malzeme yüzeye çıkmıştır? N Sumatra years ago Bir gezegen veya uyduda volkanizmanın olabilmesi için: Isı kaynağının olması Ergiyecek materyalin olması gereklidir. Volkanoloji Ders: 1 9 Volkanoloji Ders: 1 10 Yer içindeki ısı kaynakları 1. Uzun yaşam süreli (long-lived) radyoaktivite 235 U, 238 U, 232 Th, 40 K 2. Kısa yaşam süreli (short-lived) radyoaktivite 26 Al 26 Mg (The case of the dog that died. SNC meteoritleri Mars tan mı geldi?) 3. Yığışım ile ısınma (accretional heating) Kinetik enerji sağlayan asteroid bombardımanı 4. Çekirdek oluşumu (core formation) Yoğun maddelerin çekirdeğe doğru hareketi gravitasyonel potansiyel enerjinin açığa çıkmasına neden olur. 5. Gel-git enerjisi (dissipation of tidal energy) Bu enerji ile açığa çıkan ısı, yeterince radyoaktif ısınma üretemeyen küçük uydular için önemli bir kaynaktır. Ayın dünyanın mantosu üzerinde oluşturabileceği en yüksek gelgit enerjisi etkisi ~11 cm olarak hesaplanmıştır. Volkanoloji Ders: 1 11 Yığışım ile ısınma Volkanoloji Ders: 1 12 Radyoaktivite
3 Jeolojik zaman boyunca ısı üretimi Yer in yüzey ısısının jeolojik zaman içindeki azalımı: radyoaktif ısı üretimindeki azalmanın bir sonucudur. Yüzeydeki ısı akısı (miliwat / m 2 ) Milyar yıl Günümüz Diyagram, güneş sisteminin başlangıç evresinde volkanizmanın neden en önemli işlem olduğunu göstermektedir. Ancak bu aşamada önemli bir soru gündeme gelmektedir: Isı üretimindeki önemli düşüşe karşın volkanizma dünya ve diğer bazı gezegenlerde neden halen devam etmektedir? Volkanoloji Ders: 1 13 Volkanoloji Ders: 1 14 Bunun üç nedeni vardır: 1. Kayaçların ısı iletkenlik katsayısı çok düşüktür; dolayısıyla ısı çok zor kaybedilir. 2. Büyük gezegenlerin çaplarına göre yüzey alanları küçük gezegenlere göre daha küçüktür. Bu nedenle büyük gezegenlerin içindeki ısının yüzeylerinden kaybolması daha yavaş gerçekleşir. 3. Bir gezegenin belirli bir kesimi bir kere ergidi mi, önemli bir enerji (latent heat of fusion) bünyede tutulur. Ergiyiğin kristallenmesi sırasında da önemli bir enerji açığa çıkar. Bu nedenlerden dolayı yer içinde ısı üretimi tamamen bitse bile, yer içinde büyük hacimlerde ergiyik maddenin (ör. Fe-Ni çekirdek) kristallenmesi, uzun ve yavaş bir işlem olmak zorundadır. Volkanoloji Ders: 1 15 Volkanoloji Ders: 1 16 Jüpiter in uydusu Io da volkanizma: Jupiter e en yakın uydusu, gel-git git enerjisinin oluşturduğu volkanizmaya en iyi örnektir. Gezegenlerin yüzeyini şekillendiren 3 temel işlem (process( process) Tektonik aktivite Meteorit çarpma kraterleri Volkanizma. Io daki volkanizmanın Voyager space craft görüntüleri. Güneş sisteminde gel-git ile ısınmaya en iyi örnektir. Son ikisi gezegenimiz için en az belirgin işlemlerdir. Neden? Volkanoloji Ders: 1 17 Volkanoloji Ders: 1 18
4 Çünkü dünyanın yüzeyinin büyük bölümü okyanuslarla kaplıdır Volkanizma nın tanımı Bir gezegen veya uydunun içindeki termal işlemlerin yüzeye katı, sıvı ve gaz ürünleri çıkarması olayına volkanizma, bu ürünlerin çıktığı yere ise volkan denir. Volkanoloji Ders: 1 19 Volkanoloji Ders: 1 20 Diğer gezegenlerde volkanizma: Jüpiter in uydusu Io da volkanizma Neptün ün uydusu Triton da azot püskürmeleri. Volkanoloji Ders: 1 21 Hubble Teleskobundan 1994 Mayıs ı ile 1995 Temmuz u arasında Rapatera da görülen büyük patlama. Volkanoloji Ders: 1 22 Ay da volkanizma ve meteor kraterleri Volkan teriminin tanımı Volkan adı eski Roma lıların Ateş Tanrı sı olan VULCANO dan gelir. Volkan, bir baca etrafında yığışan lav ve piroklastik malzemelerin birikiminden oluşan genel olarak bir tümsek, tepe veya dağ gibi morfolojilere verilen isimdir. Baca yerin derinliklerinden, gelen magma gerecinin yüzeye iletildiği süreksizliklerdir. Bacalardan çıkan gerecin birkısmı baca etrafında birikirken, bir kısmı da hızla atmosfere püskürtülür ve daha sonra yüzeyde birikirler. Volkanoloji Ders: 1 23 Volkanoloji Ders: 1 24
5 Aktif bir volkanın tanımı: Son yıl içinde etkinlik gösteren volkanlara aktif volkan denir. Her yıl ortalama 50 volkan etkinlik göstermektedir. Tarihsel dönemler boyunca 500 volkanın püskürdüğü bilinmektedir. Son yıl içinde aktivite gösterenlerin sayısı ise 2500 dür. Volkanlardan çıkan malzemeler Volkanoloji Ders: 1 25 Volkanoloji Ders: 1 26 Volkanlardan çıkan malzemeler I Volkanlardan çıkan malzemeler I Volkanik kül, toz Lapilli Pumis Bomba, balistik bomba Skorya Yığışım lapillisi, accretionary lapilli Blok Volkanoloji Ders: 1 27 Tek bir toz tanesinin elektron mikroskobu altındaki görünümü Volkanoloji Ders: 1 28 Volkanlardan çıkan malzemeler II Volkanlardan çıkan malzemeler II Pele nin saçları Pele nin göz yaşları Lavlar Volkanoloji Ders: 1 29 Volkanoloji Ders: 1 30
6 VOLKANLARIN MORFOLOJİK SINIFLAMASI Bir volkanın anatomisi Krater Lav akıntısı Parazit baca Lav ve piroklastik ardalanması Baca Volkanoloji Ders: 1 31 Volkanoloji Ders: 1 32 Krater Krater Volkanoloji Ders: 1 33 Volkanoloji Ders: 1 34 Krater içinde lav gölü Krater ve krater gölü Volkanların morfolojisi (şekli) volkandan çıkan magmanın kimyasal bileşimi, vizkozitesi, patlama türü, volkandan çıkan gerecin niteliği (lav veya piroklastik, otoklastik malzeme) ve magma su etkileşimi ile denetlenmektedir. Bu etkenler sonucunda volkanlar çok değişik şekillerde olabilmektedir. Başlıca volkan şekilleri şunlardır: Volkanoloji Ders: 1 35 Volkanoloji Ders: 1 36
7 1. Taşkın veya plato bazaltlar Volkanların boyut açısından karşılaştırması Lav (+/- piroklastik) konileri 2. Kalkan şeklinde volkan 4. Somma volkanı 3. Strato-volkan 5. Bileşik veya karmaşık volkan 6. Kaldera 7. Maar 8. Tüf çemberi 9. Tüf konisi 10. (a) Sindır konisi (b) Skorya konisi (c)pomza konisi 11. Krater dizisi Çatlak püskürmesi 12. Lav domu Piroklastik koniler Merkezi bir bacadan püsküren volkanların karşılaştırması. Karşılaştırma amacıyla volanların tümü aynı ölçekte gösterilmiştir. vent Shield Volcano: Mauna Loa, HI b c d a 0 10 km scale Cinder Cone: Composite Volcano: Dome: Sunset Crater, AZ Mt. Rainier, WA. Lassen Peak, CA sea level Volkanoloji Ders: 1 37 Volkanoloji Ders: Taşkın bazaltlar (fload basalts) ) veya Plato bazaltlar Taşkın bazaltlar, çatlak püskürmeleri sonucunda yüzeye ulaşırlar. Çatlak erüpsiyonları çizgisel uzanımlı volkanik bacalardır. Bunların genişlikleri birkaç metre, uzunlukları da kilometrelerce olabilmektedir. Örneğin, İzlanda daki Laki çatlak erüpsiyonu 36km uzunluğundadır. Volkanoloji Ders: 1 39 Volkanoloji Ders: 1 40 Columbia River N Amerika da (USA) Cascade Range ve Rocky Dağları arasında kalan Columbia River Flood Basalt provensi hakkında her şey şaşırtıcı büyüklüklere sahiptir. Provensin kapladığı alan 164,000 Km 2 dir. Her biri yaklaşık 580 km 3 hacminde 300 den çok büyük lav akıntıları Idaho, Washington ve Oregon un bir bölümün kaplamaktadır. Volkanoloji Ders: 1 41 Volkanoloji Ders: 1 42
8 Columbia River lav yaygıları. 2. Kalkan şeklinde volkanlar (shield volcanoes) Volkanoloji Ders: 1 43 Volkanoloji Ders: 1 44 Mauna Loa, Hawaii. When lavas with very low viscosity (i.e. Basalts) are extruded, they may travel a great distance, much further compared to intermediate to acid lavas. So, the volcano they form gains a shape of broad shiled. This is the reason why they are called shield volcanoes. Bu nedenle kalkan şeklinde volkanlar tümüyle lavlardan oluşurlar ve çok az oranda piroklastik malzeme içerirler. Volkanoloji Ders: 1 45 Volkanoloji Ders: 1 46 Zirve alanı 5-10 Mauna Loa, Hawaii Kalkan şeklindeki volkanlar Bu tür volkanlar genişçe bir zirve (summit) ve düşük eğimli (~10 ) yamaçlara sahiptir. Düşük yamaç eğimi nedeniyle düz bir yüzey üzerine konmuş bir kalkanı andırırlar. Egemen olarak lav çıkarırlar. Bunlar genellikle düşük vizkoziteli bazaltik lavlardır. Kalkan şeklindeki volkanların en tipik örneği Hawaii deki MAUNA LOA volkanıdır. Mauna Loa volkanı hemen tümüyle bazalt lavlarından yapılmış olup, aldatıcı yayvan morfolojisine rağmen yeryüzündeki en yüksek dağı oluşturur. Deniz tabanından zirvesine kadar toplam yüksekliği metredir. Volkanoloji Ders: 1 47 Volkanoloji Ders: 1 48
9 Galapagos da kalkan şeklinde Alcedo volkanı -- Isabela adasında bulunan Alcedo volkanında görülen geniş kaldera Galapagos adalarında görülen volkanların karakteristik özelliğidir. Mauna Loa volkanının çıkış merkezinin havadan görünüşü. Ortada ana bir krater, onun sağ tarafında da bir dizi küçük krater görünmektedir. Hawaii deki 4 büyük kalkan şeklindeki volkanın görünümü. Bunlar dünyanın en büyük volkanlarıdır. Mauna Kea (MK), Mauna Loa (ML), Hualalai (H), Kohala (K). Fotoğraf East Maui volkanının (EM) yamaçlarından çekilmiştir. Volkanoloji Ders: 1 49 Volkanoloji Ders: 1 50 MARS Olympos Mons, Mars. Volkanoloji Ders: 1 51 Volkanoloji Ders: 1 52 Olympus Mons Olympos Mons un dünyadaki dağlarla karşılaştırması. Kaldera çapı: ~100km Yükseklik m. Yani (Everest in üç katı) Güneş sistemindeki en yüksek dağ. Volkanoloji Ders: 1 53 Volkanoloji Ders: 1 54
10 Stratovolkanlar 3. Strato volkan anlar Stratovolkanlar veya kompozit volkanlar, insanların volkan olarak algıladıkları, yer yüzünde en çok rastlanılan en tipik volkan şeklidir. Bunlar koni şekilli olup, sivri bir tepe noktasına sahiptir. Yamaç eğimleri yüksektir (35 veya daha yüksek). Yüksek yamaç eğimlerinden dolayı duraysız yamaçlara sahiptirler ve bu kesimlerden aşağıya doğru blok, kaya akıntısı şeklinde kütle kaybı gelişmektedir. Mayon, Philippines Volkanoloji Ders: 1 55 Volkanoloji Ders: 1 56 Stratovolkan; merkezi bir bacadan çıkan lav ve piroklastik katmanların ardalandığı büyük ve yaklaşık olarak simetrik yapıdır. Stratovolkanlar genellikle andezitik magmadan, çok evreli püskürmelerle ve uzun sürelerde gelişmektedir. Koni oluşumu genellikle yüzlerce, binlerce yıllık zaman dilimlerinde tamamlanır. Stratovolkanlar hem lav hem de piroklastik, volkanoklastik ürünlerden oluşur. Bunlar birbirleriyle girik ve ardalanmalıdır. Merkezi bir bacaları (vent) ve parazit konileri vardır. Volkanoloji Ders: 1 57 Volkanoloji Ders: 1 58 Etkinlik gösteren bir strato-volkanın enine kesiti. After Macdonald (1972), Volcanoes. Prentice-Hall, Inc., Englewood Cliffs, N. J., En tipik stratovolkan örnekleri; Mt Fuji (Japonya onya) Stromboli (Italya) Mt St Helens (USA) Mayon (Philippines) Merapi (Indonesia) Lopevi (Vanuatu) volkanlarıdır. Mounth Clevland, Alaska Volkanoloji Ders: 1 59 Volkanoloji Ders: 1 60
11 Stratovolkanlar, volkanik aktiviteler arasında en şiddetli olanları içerir. Bazen volkanlar sıcak gazlarla karışmış halde piroklastik malzeme (kül-lapilli) püskürtürler. Bu malzemenin volkanın yamacından aşağıya çığ gibi hareket etmesi ile piroklastik akıntılar (pyroclastic flow) oluşur. Volkanoloji Ders: 1 61 Volkanoloji Ders: 1 62 Stratovolkanlar sık olarak lahar adı verilen bir tür çamur akıntısı da üretirler. Bu fotoğraflarda St. Helens (KB USA) volkanının 1980 püskürmesi sonrasında meydana gelen lahar akıntılarının neden olduğu çevre felaketi görülmektedir. Volkanoloji Ders: 1 63 Volkanoloji Ders: 1 64 Agustine, Cascade, USA Mayon volkanı Volkanoloji Ders: 1 65 Volkanoloji Ders: 1 66
12 Guatemala daki bir dizi stratovolkanı ının görünümü. Acatenango (Ac), Fuego (F), Atitlan (At), Zunil (Z), San Pedro (Sp), Toliman (T). Santa Maria Strato Volkanı, Guatemala. Ağrı volkanı, D Anadolu Volkanoloji Ders: 1 67 Volkanoloji Ders: 1 68 Kliuchevskoi Volcano, Kamchatka Russia Taken from the space shuttle Endeavour on its 88th orbit on October 5. Area: x 100 km. Pinotubo, Phillipins Equadorian stratovolcanoes Volkanoloji Ders: 1 69 Volkanoloji Ders: 1 70 Lascar volcano, Chile 4. Somma volkan anları Strato-volkanların geniş bir zirve kraterine sahip olan türüdür. Volkanoloji Ders: 1 71 Volkanoloji Ders: 1 72
13 Okmok volcanı ve calderası, Aleutian adayayı, K Pasifik. 5. Bileşik veya karmaşık volkanlar lar (compound or complex volcanoes) Volkanoloji Ders: 1 73 Volkanoloji Ders: 1 74 Etna volkanı (Italya), zirve kompleksi (summit complex) içeren volkanlara iyi bir örnek oluşturur. Etna volkanı Volkanoloji Ders: 1 75 Volkanoloji Ders: 1 76 Etna volkanı Volkanoloji Ders: 1 77
Volkanlar ve Volkanik Püskürmeler
Volkanlar ve Volkanik Püskürmeler Bardarbunga Yanardağı, İzlanda, 2014 Volkanizma lav akmalarını, bu tür etkinliği kapsayan olayları ve piroklastik malzemelerin yanında lavın ve içerdiği gazların yüzeye
DetaylıFelsik Püskürmeler (Patlayıcı)
Felsik Püskürmeler (Patlayıcı) Felsik magmalar daha akıcıdır ve tipik olarak daha fazla çözünmüş gazlara sahiptir. Bu yüzden doğasında patlama eğilimi vardır. Bunlar genellikle: Kül bulutları, Piroklastik
DetaylıİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ AUZEF
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ AUZEF Tüm yayın ve kullanım hakları İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesine aittir. Hiçbir şekilde kopyalanamaz, çoğaltılamaz ya
DetaylıVOLKANİK (YÜZEY) KAYAÇLAR
VOLKANİK (YÜZEY) KAYAÇLAR Magmanın yeryüzünde veya yeryüzünün yakın derinliklerinde soğuması sonucu oluşan kayaçlardır. Katılaşan magmaya lav denir Bunlar yarı kristalli porfirik yapılıdır. Çoğu kez gözle
DetaylıVolkanizma ve Volkanlar
BÖLÜM 4 Volkanizma ve Volkanlar 1 VOLKANİZMA Volkanizma lav akmalarını, bu tür etkinliği kapsayan olayları ve piroklastik malzemelerin yanında lavın ve içerdiği gazların yüzeye ya da atmosfere çıktığı
DetaylıVOLKANLAR VOLKANLAR :
VOLKANLAR VOLKANLAR : Yanardağ ya da volkan, magmanın (Dünya'nın iç tabakalarında bulunan, yüksek basınç ve yüksek sıcaklıkla erimiş kayalar) yeryuvarlağının yüzeyinden dışarı püskürerek çıktığı coğrafi
DetaylıYeryüzünün en yaşlı kayacı milyar yıl
KAYAÇLAR Tek bir veya birden fazla minerale ait kristal ve/ veya tanelerin bir araya gelerek oluşturdukları katı kütlelere kayaç veya taş adı verilir. Kayaçlar kökenleri ve oluşum koşullarına göre üç gropta
DetaylıV. VOLKANİZMA VE VOLKANİK KAYAÇLAR
34 V. VOLKANİZMA VE VOLKANİK KAYAÇLAR Magmanın yeryüzünde veya yeryüzüne yakın derinliklerdeki faaliyetine volkanizma denir. Volkanizma olayı sonucunda sıvı, katı ve gaz halinde yeryüzüne çıkan magma,
DetaylıVOLKANOKLASTİKLER (PİROKLASTİKLER)
VOLKANOKLASTİKLER (PİROKLASTİKLER) 1) Tanımı: Volkanik faaliyetler esnasında volkandan çıkan her çeşit parçalı-kırıntılı malzemenin depolanma süreçleri sonucu bir depolanma alanında birikmesiyle oluşan
DetaylıKaldera ve Oluşumları
Kaldera ve Oluşumları Hazırlayanlar: Emre ŞİŞMAN 20100804-056 Kaldera;Volkanik faaliyet sonucunda magma haznesindeki magmanın boşalarak dayanımsız hale gelen hazne tavanının çökmesiyle oluşur. Bu çöküntü
DetaylıÖdevin Konusu VOLKANİK YÜZEY ŞEKİLLERİ
HÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ PROF. DR. KADİR DİRİK JEOMORFOLOJİ Ödevin Konusu VOLKANİK YÜZEY ŞEKİLLERİ EKİP NO:12 20924866 MEHMET GÜLTEKİN 20824853 EDA KIZILAY 20925131 İREM SEVİM Sayfa
DetaylıGüneş Sistemi. Prof. Dr. Serdar Evren. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü
Güneş Sistemi Prof. Dr. Serdar Evren Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Güneş Sistemi Nerede? Gökadamız: Samanyolu Güneş Güneş sistemi nasıl oluştu? Güneş Sisteminin Üyeleri
DetaylıDERS İÇERİKLERİ 1. Volkanoloji
Yard. Doç. Dr. Mehmet KESKİN İ.Ü. Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Avcılar / İSTANBUL 18 Ekim 2004 DERS İÇERİKLERİ 1. Volkanoloji (Seçmeli; 2+2) Volkanizma, gezegenimizi, güneş sistemindeki
DetaylıDÜNYAMIZIN KATMANLARI FEN BİLİMLERİ
DÜNYAMIZIN KATMANLARI FEN BİLİMLERİ DÜNYAMIZIN KATMANLARI Uzaydan çekilen fotoğraflara baktığımızda Dünya yı mavi bir küreye benzetebiliriz. Bu durum, Dünya yüzeyinin çoğunluğunun su ile kaplı olmasının
DetaylıJEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ
JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 8. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ Bu ders notlarının hazırlanmasında özellikle Kadıoğlu 2001, Koralay 2016 dan yararlanılmıştır. Patlama Dinamiklerine Göre
DetaylıGüneş Bulutsusu (Solar Nebula)
Güneş Bulutsusu (Solar Nebula) Güneş sistemimiz Moleküler Bulut adı verilen yıldızlararası toz ve hidrojen gazı yığışımı içinde oluşmuştur. Bu bulut kendi çekimi altında büzülmüş ve ilkel Güneş bu sıcak-yoğun
DetaylıII.5. OTURMA VE YER ÇÖKMESİ (GÖÇMESİ) - (LAND SUBSIDENCE)
II.5. OTURMA VE YER ÇÖKMESİ (GÖÇMESİ) - (LAND SUBSIDENCE) Yer çökmeleri yeraltından aşırı miktarda su çekilmesi, yeraltındaki suda çözünür kayaçların su tarafından eritilmesi ve yeraltındaki yoğun madencilik
DetaylıGüneş sistemi içersinde; Güneş, 8 gezegen, asteroidler, kuyruklu yıldızlar, meteorlar, cüce gezegenler,uydular vardır.
Güneş sistemi içersinde; Güneş, 8 gezegen, asteroidler, kuyruklu yıldızlar, meteorlar, cüce gezegenler,uydular vardır. Güneş Sistemi Nasıl Oluştu? Güneş Lekeleri Güneş lekeleri, manyetik alan düzensizliği
DetaylıBölüm 9. Yer Benzeri Gezegenler
Bölüm 9 Yer Benzeri Gezegenler Yer Benzeri Gezegenlerin Boyutları Đç ç Gezegenler Ülker Venüs Merkür Merkür ve Venüs batı çevreninde ve en büyük uzanımlarında (29 Mart 2004) Gezegen görüntüleri için NASA
DetaylıGezegenimizin bir uydusudur Güneş sistemindeki diğer gezegenlerin uydularıyla karşılaştırıldığı zaman büyük bir uydudur
AY Ay Gezegenimizin bir uydusudur Güneş sistemindeki diğer gezegenlerin uydularıyla karşılaştırıldığı zaman büyük bir uydudur Çapı 3476 km Kütlesi 7.349 x 10 22 kg. Dünyaya ortalama uzaklığı 384,400 km
DetaylıBölüm 7. Mavi Bilye: YER
Bölüm 7 Mavi Bilye: YER Japon uzay ajansının (JAXA) AY yörüngesinde bulunan aracı KAGUYA dan Yer in doğuşu ilk defa yüksek çözünürlüklü olarak görüntülendi. 14 Kasım 2007 Yeryüzü: Okyanus tabanındaki büyük
DetaylıVeysel Işık. JEM 107/125/151 Genel Jeoloji I. Yerin Merkezine Seyehat. Prof. Dr.
JEM 107/125/151 Genel Jeoloji I Prof. Dr. Yerin Merkezine Seyehat Ankara Üviversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Tektonik Araştırma Grubu JEM107/123/152 Genel Jeoloji I Yeryuvarımızın 4.6 milyar yaşında
DetaylıSAHİL ALANLARINDAKİ MÜHENDİSLİK YAPILARI
SAHİL ALANLARINDAKİ MÜHENDİSLİK YAPILARI Mühendislik yapıları sahil boyunca genellikle güvenli bir geçit veya gemiler için güvenli bir liman sağlama ve sediman sürüklenmesini kontrol etme amaçları doğrultusunda
Detaylı4. SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ II. DÖNEM GEZEGENİMİZ DÜNYA ÜNİTESİ SORU CEVAP ÇALIŞMASI
4. SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ II. DÖNEM GEZEGENİMİZ DÜNYA ÜNİTESİ SORU CEVAP ÇALIŞMASI 1. Dünya mızın şekli neye benzer? Dünyamızın şekli küreye benzer. 2. Dünya mızın şekli ile ilgili örnekler veriniz.
DetaylıDALGALAR NEDEN OLUŞUR? Rüzgar Deniz Araçları (Gemi, tekne vb) Denizaltı Heyelanları Depremler Volkanik Patlamalar Göktaşları Topografya ve akıntılar
TSUNAMİ DALGALAR NEDEN OLUŞUR? Rüzgar Deniz Araçları (Gemi, tekne vb) Denizaltı Heyelanları Depremler Volkanik Patlamalar Göktaşları Topografya ve akıntılar TSUNAMİ NEDİR? Tsunami Adı ilk kez 1896 yılında
DetaylıÜNÝTE - 1 TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR
Doðal Sistemler ÜNÝTE - 1 TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR...12 Ölçme ve Deðerlendirme...14 Kazaným Deðerlendirme Testi...16 Ünite Deðerlendirme Testi...18 Doðal Sistemler ÜNÝTE - 2 LEVHA
DetaylıVolkanik Yüzey Şekilleri ve Türkiye den Örneklerle Açıklamalar
T.C. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JEOMORFOLOJİ ÖDEVİ Volkanik Yüzey Şekilleri ve Türkiye den Örneklerle Açıklamalar Ders sorumlusu: Prof. Dr. Kadir Dirik Hazırlayan:
DetaylıTSUNAMİ DALGALARI NELER OLUŞTURUR?
TSUNAMİ DALGALARI NELER OLUŞTURUR? Rüzgar Deniz Araçları (Gemi, tekne vb) Denizaltı Heyelanları ler Volkanik Patlamalar Göktaşları Topografya ve akıntılar TSUNAMİ NEDİR? Tsunami Adı ilk kez 1896 yılında
DetaylıGenel olarak etraflarında tefradan meydana gelen bir halkaya rastlanılır.
PATLAMA ÇUKURLARI MAAR VE DİATREMALAR Volkanizma sonucunda meydana gelmiş en basit şekillerdir. Tahrip şekilleri olarak gaz patlamaları sonucunda meydana gelirler. Sadece gaz patlamaları şeklinde görülen
DetaylıBÖLÜM BEŞ LEVHA SINIRLARI
BÖLÜM BEŞ LEVHA SINIRLARI 5.1 YERKABUĞU ÜZERİNDEKİ LEVHA SINIRLARI Levha tektoniğine göre dünyayı saran yerkabuğu üzerinde 8 büyük (Avrasya, Afrika, Pasifik, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Antartika, Avustralya)
DetaylıKUTUP IŞINIMI AURORA. www.astrofotograf.com
KUTUP IŞINIMI AURORA www.astrofotograf.com Kutup ışıkları, ya da aurora, genellikle kutup bölgelerinde görülen bir gece ışımasıdır. Aurora, gökyüzündeki doğal ışık görüntüleridir. Genelde gece görülen
DetaylıÖSYM YGS / SOS M Diğer sayfaya geçiniz.
17. 18. Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti sadece iki şeye güvenir. Biri millet kararı, diğeri en elim ve güç şartlar içinde dünyanın takdirlerine hakkıyla layık olan ordumuzun kahramanlığı; bu iki şeye güvenir.
DetaylıTÜRKİYE DEKİ VOLKANLAR
TÜRKİYE DEKİ VOLKANLAR HAZIRLAYANLAR 5-B SINIFI ALPCAN UĞUZ CAN APAYDIN DİDEM ENGİN ECE ERLAT EGE AKGÜNER OĞUZ YÜKSEK DANIŞMAN ÖĞRETMEN: MÜJGAN DEMİR MART, 2007 İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 1 VOLKAN NEDİR?...
DetaylıGİRİŞ. Faylar ve Kıvrımlar. Volkanlar
JEOLOJİK YAPILAR GİRİŞ Dünyamızın üzerinde yaşadığımız kesiminden çekirdeğine kadar olan kısmında çeşitli olaylar cereyan etmektedir. İnsan ömrüne oranla son derece yavaş olan bu hareketlerin çoğu gözle
DetaylıKAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR
KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR Kayaçların belirli bir yapısı vardır. Bu yapı kayaç oluşurken ve kayaç oluştuktan sonra kazanılmış olabilir. Kayaçların oluşum sırasında ve oluşum koşullarına bağlı olarak kazandıkları
DetaylıMELDA AKIN ERHAN DOĞAN OKTAY ALAN İ.EVREN DUMLU EMRE ÖZTÜRK ENES DEĞİRMENCİOĞLU
MELDA AKIN ERHAN DOĞAN OKTAY ALAN İ.EVREN DUMLU EMRE ÖZTÜRK ENES DEĞİRMENCİOĞLU SUNU AKIŞI 1. GİRİŞ 2. VOLKANLARIN ÇIKARDIKLARI ÜRÜNLER 3. TEHLİKENİN BÜYÜKLÜĞÜNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER VOLKANLARIN ÇEVREYE
DetaylıDEV GEZEGENLER. Mars ın dışındaki dört büyük gezegen dev gezegenler grubunu oluşturur.
DEV GEZEGENLER DEV GEZEGENLER Mars ın dışındaki dört büyük gezegen dev gezegenler grubunu oluşturur. Bunlar sırasıyla Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün gezegenleridir. Bunların kütle ve yarıçapları yersel
DetaylıTÜRKİYE NİN AKTİF VOLKANLARI BÖLÜM 1
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ TÜRKİYE NİN AKTİF VOLKANLARI BÖLÜM 1 PROJE RAPORU 21125473 SEMİH CİVAN Ocak 2017 Türkiye nin Aktif Volkanları adlı mezuniyet projesi çalışmasının ilk bölümüdür.
DetaylıBölüm 7. Mavi Bilye: YER
Bölüm 7 Mavi Bilye: YER Japon uzay ajansının (JAXA) AY yörüngesinde bulunan aracı KAGUYA dan Yer in doğuşu ilk defa yüksek çözünürlüklü olarak görüntülendi. 14 Kasım 2007 Yeryüzü: Okyanus tabanındaki büyük
DetaylıEVREN VE DÜNYAMIZIN OLUŞUMU Evrenin ve Dünyanın oluşumu ile ilgili birçok teori ortaya atılmıştır. Biz bunların sadece ikisinden bahsedeceğiz.
EVREN VE DÜNYAMIZIN OLUŞUMU Evrenin ve Dünyanın oluşumu ile ilgili birçok teori ortaya atılmıştır. Biz bunların sadece ikisinden bahsedeceğiz. 1. Hareketsiz ve başlangıcı olmayan evren teorisi 2. Büyük
DetaylıHitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü. Öğr. Gör. Kayhan ALADOĞAN
Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü Öğr. Gör. Kayhan ALADOĞAN ÇORUM 2017 Dünya, Güneş Sistemi oluştuğunda kızgın bir gaz kütlesi halindeydi. Zamanla ekseni çevresindeki dönüşünün
DetaylıGenel Jeoloji I (YERYUVARI)
Genel Jeoloji I (YERYUVARI) http://www.yaklasansaat.com/resimler/dunyamiz/dunya/struct.jpg Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü 12 milyar yıl önce büyük patlama sonucu galaksi, yıldız
Detaylı5. Aşağıdakilerden hangisi, Dünya nın iç kısmının sıcak. 6. Yer kabuğu mantoyu çevreleyen bir zar gibi olup kıtalar.
BÖLÜM 6 Yerin Şekillenmesi (İç Kuvvetler) 1. Dünya nın iç yapısı hakkında en kapsamlı bilgileri... verir. Bu bilgilere göre, Dünya, iç içe bir kaç küreden oluşmuştur. Buna göre, yukarıda noktalı yere aşağıdakilerden
DetaylıYER. Uzaklık. Kütle(A) X Kütle (B) Uzaklık 2. Çekim kuvveti= Yaşar EREN-2007
Uzaklık Çekim kuvveti= Kütle(A) X Kütle (B) Uzaklık 2 Okyanuslardaki gel-git olayı ana olarak Ayın, ikincil olarak güneşin dünyanın (merkezine göre) değişik bölgeleri üzerindeki diferansiyel çekim etkisiyle
DetaylıProf.Dr. Atike NAZİK
http://www.t-rat.com/pages/fossils%20in%20arizona.html Prof.Dr. Atike NAZİK Yosemite National Park/ Yosemite Ulusal Parkı/ABD http://static.howstuffworks.com/gif/yosemite-national-park-ga-map.jpg Yosemite
DetaylıVolkan Coğrafyası. Prof. Dr. Ali Uzun aliuzun@omu.edu.tr
Volkan Coğrafyası Prof. Dr. Ali Uzun aliuzun@omu.edu.tr Volkan coğrafyasının konusu Volkan coğrafyası, volkanik faaliyetlerin sebeplerini ve çeşitlerini, volkanik şekillerin oluşum ve gelişimini, volkanik
DetaylıDers 13: Isı Makineleri Olarak Gezegenler
Ders 13: Isı Makineleri Olarak Gezegenler Güneş Sistemi nin oluşumunun ilk günlerinde, bütün Yeryuvarı-benzeri gezegen ve uydular son derece sıcaktırlar. Muhtemelen çoğunlukla bütünüyle ergimiştiler. Yalnızca
DetaylıAtoller (mercan adaları) ve Resifler
Atoller (mercan adaları) ve Resifler Atol, hayatlarını sıcak denizlerde devam ettiren ve mercan ismi verilen deniz hayvanları iskeletlerinin artıklarının yığılması sonucu meydana gelen birikim şekilleridir.
DetaylıDERS 6. Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar
DERS 6 Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar Mineraller Mineraller doğada bulunan, belirli kimyasal bileşimi ve muntazam atomik düzeni
DetaylıOrojenez (Dağ Oluşumu) Jeosenklinallerde biriken tortul tabakaların kıvrılma ve kırılma olayına dağ oluşumu ya da orojenez denir.
İç Kuvvetler Enerjisini yerin içinden (magma) alan güçlerdir. İç güçlerin oluşturduğu yer şekilleri dış güçler tarafından aşındırılır. İç güçlerin oluşturduğu hareketlerin bütününe tektonik hareket denir.
DetaylıDünya ve Uzay Test Çözmüleri. Test 1'in Çözümleri. 5. Ay'ın atmosferi olmadığı için açık hava basıncı yoktur. Verilen diğer bilgiler doğrudur.
5 ve Uzay Test Çözmüleri Test 'in Çözümleri 5. Ay'ın atmosferi olmadığı için açık hava basıncı yoktur.. Gezegenlerin Güneş'e olan uzaklıkları sırasıyla; Merkür, Venüs,, Mars, Jupiter, Sütarn, Uranıs ve
DetaylıApollo 16 dan alınmış Ptolemaeus krateri
Ay yüzeyinin %16'sını oluşturan bu kuru denizler içleri daha sonradan mağma ile dolmuş çok büyük kraterlerdir. Yüzeyin büyük bölümü regolith adı verilen meteor çarpmaları sonucu oluşmuş toz, taş ve kayalarla
DetaylıVolkanİzlanda Yanardağ 190 yıllık uykusundan uyandı
Volkanİzlanda Yanardağ 190 yıllık uykusundan uyandı İzlanda'nın küçük buzullarından birisi olan Eyjafjallajökull Buzulu altındaki yanardağ geçtiğimiz Mart ve Nisan aylarında iki defa püskürdü. Gelişen
DetaylıDENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı
DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı JEOLOJİK OSEONOGRAFİ Genelde çok karmaşık bir yapıya sahip olan okyanus ve deniz
DetaylıGÖK CİSİMLERİNİ TANIYALIM
GÖK CİSİMLERİNİ TANIYALIM Galaksilerin, yıldızların, gezegenlerin, meteorların, asteroitlerin bulunduğu hacimli ve kütleli gök cisimlerinin tamamının yer aldığı boşluğa uzay denir. Uzayda bulunan varlıkların
DetaylıGÜNEŞ SİSTEMİ. SİBEL ÇALIK SEMRA SENEM Erciyes Üniversitesi İstanbul Üniversitesi
GÜNEŞ SİSTEMİ SİBEL ÇALIK SEMRA SENEM Erciyes Üniversitesi İstanbul Üniversitesi GÜNEŞ SİSTEMİ GÜNEŞ GEZEGENLER ASTEROİTLER METEORLAR KUYRUKLU YILDIZLAR GÜNEŞ SİSTEMİ Merkezinde Güneş, çevresinde elips
Detaylı10. Kıtasal kabuğun ortalama yoğunluğu KAÇ g/cm3 dolayındadır.? A) 2.50 B) 2.60 C) 2.65 D) 2.70 E) 2.75
AUZEF AYAY 3.Sınıf Dünyayı Etkileyen Önemli Afetler 1. Dünya, oluşumundan itibaren, bugün afet olarak tanımladığımız birçok olay yaşamıştır.jeologlar, söz konusu izleri değerlendirerek bunları... dönemleri
DetaylıUZAY ARAŞTIRMALARINDAN BEKLENENLER ve HEDEFLER
UZAY ARAŞTIRMALARINDAN BEKLENENLER ve HEDEFLER Serdar Evren Ege Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü e-posta: serdar.evren@ege.edu.tr Sputnik-1 İlk yapay uydu 4 Ekim 1957 Sovyetler Birliği 80
DetaylıME 331 YENİLENEBİLİR ENERJİ SİSTEMLERİ GEOTHERMAL ENERGY. Ceyhun Yılmaz. Afyon Kocatepe Üniversitesi
ME 331 YENİLENEBİLİR ENERJİ SİSTEMLERİ GEOTHERMAL ENERGY Ceyhun Yılmaz Afyon Kocatepe Üniversitesi INTRODUCTION Jeotermal enerji yer kabuğunun içindeki termal enerjidir. Jeotermal enerji yenilenebilir
DetaylıJEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ
JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 2. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ GENEL BİLGİLER Petrografi Ve Petroloji Nedir? Latince Petr- taş kelimesinden türetilmiş petrografi ve petroloji birbirini
DetaylıDÜNYA VE EVREN 1.ÜNİTE GEZEGENİMİZİ TANIYALIM. 1. BÖLÜM: Dünya nın Şekli. 2. BÖLÜM: Dünya nın Yapısı
DÜNYA VE EVREN 1.ÜNİTE GEZEGENİMİZİ TANIYALIM 1. BÖLÜM: Dünya nın Şekli 2. BÖLÜM: Dünya nın Yapısı DÜNYA NIN ŞEKLİ NASILDIR? Teknolojinin henüz gelişmemiş olduğu eski zamanlarda yaşamış İnsanlar, Dünya
DetaylıEBELİKTE TEMEL KAVRAM VE İLKELER. Giriş Dersi. Prof. Dr. Sibel ERKAL İLHAN
EBELİKTE TEMEL KAVRAM VE İLKELER Giriş Dersi Prof. Dr. Sibel ERKAL İLHAN Dersin Amacı Öğrenciye ebelik mesleğini tanıtarak, mesleğin temel kavramları ve ilkeleri, bu kavram ve ilkelerin ebelikteki önemi
DetaylıJAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ)
JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) Hazırlayan: Ibrahim CAMALAN Meteoroloji Mühendisi 2012 YEREL RÜZGARLAR MELTEMLER Bu rüzgarlar güneşli bir günde veya açık bir gecede, Isınma farklılıklarından kaynaklanan
DetaylıBÖLÜM YEDİ DEPREM TÜRLERİ
BÖLÜM YEDİ DEPREM TÜRLERİ 7.1 DEPREM TÜRLERİ Bölüm6 da deprem nedir, nasıl oluşur ve deprem sonucunda oluşan yer içinde hareket eden sismik dalgaların nasıl hareket ettiklerini ve yer içinde nasıl bir
DetaylıVolkanlar Püskürürse!
DOĞU ANADOLU Volkanlar Püskürürse! Doğu Anadolu nun olağandışı şekilde incelmiş yerkabuğu, yaklaşık 1350 derece sıcaklıkta, sakız kıvamında, yer yer magma içeren, akışkan özellikte bir maddenin üzerinde
DetaylıMeteor Yağmurları. Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi
Meteor Yağmurları Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi Asteroidler Kuyruklu Yıldızlar Meteoroidler Meteorlar Meteoritler Asteroidler Kaynağı Mars ile Jüpiter arasında bulunan Asteroid Kuşağı Sayıları
Detaylıen.wikipedia.org Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi
METAMORFİZMA VE METAMORFİK KAYAÇLAR I en.wikipedia.org Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi KAYAÇ DÖNGÜSÜ VE METAMORFİK KAYAÇLAR METAMORFİZMA Metamorfizma; Yunanca değişme anlamına gelen meta ve
DetaylıGüneş Sistemi. Araş. Gör. Dr. Şeyma Çalışkan Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi
Güneş Sistemi Araş. Gör. Dr. Şeyma Çalışkan Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi Güneş Sistemi 8 Gezegen 5 Cüce gezegen 173 Uydu 654984 Asteroids 3287 Kuyruklu Yıldız Dünya mıza en yakın doğal gök cismi
DetaylıKAYAÇLAR
KAYAÇLAR KAYAÇLAR KAYAÇLAR KAYAÇLAR KAYAÇLAR KAYAÇLAR Kayaçlar mineral topluluklarıdır. Ya çeşitli minerallerin ve ya mineral ve taş parçacıklarının bir araya gelmesinden, ya da Tek mineralin çok sayıda
DetaylıGüneş, Dünya etrafında dönme hareketi yapar. Güneş, sıcak gazlardan oluşan bir gök cismidir. Güneş, kendi etrafında dönme hareketi yapar.
Güneş'in Yapısı ve Özellikler i Akıllı Ödev - 1 Adı Soyadı:... Sınıfı:... No:... Etkinlik 1 Öğretmeninin verdiği ödevde Güneş i modellemek isteyen Meltem, aşağıdakilerden hangisi ya da hangilerini kullanabilir?
DetaylıİÇ KUVVETLER
İÇ KUVVETLER Enerjisini yerin içindeki magmadan alan güçlere iç kuvvetler denir. İç kuvvetlerin etkisiyle orojenez, epirojenez, volkanizma ve depremler meydana gelir. İç kuvvetlerin oluşturduğu yer şekilleri
DetaylıİKLİM ELEMANLARI SICAKLIK
İKLİM ELEMANLARI Bir yerin iklimini oluşturan sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve yağış gibi olayların tümüne iklim elemanları denir. Bu elemanların yeryüzüne dağılışını etkileyen enlem, yer şekilleri, yükselti,
Detaylı2- Bileşim 3- Güneş İç Yapısı a) Çekirdek
GÜNEŞ 1- Büyüklük Güneş, güneş sisteminin en uzak ve en büyük yıldızıdır. Dünya ya uzaklığı yaklaşık 150 milyon kilometre, çapı ise 1.392.000 kilometredir. Bu çap, Yeryüzünün 109 katı, Jüpiter in de 10
DetaylıBBP JEOLOJİ. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü
BBP JEOLOJİ http://i44.tinypic.com/9rlwea.jpg Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü I.HAFTA Jeoloji hakkında temel bilgiler, dalları, tarihçe, jeoloji mühendisinin uğraş alanları, jeoloji
DetaylıFİZİKSEL JEOLOJİ-I DERS NOTLARI
FİZİKSEL JEOLOJİ-I DERS NOTLARI Doç.Dr.Kadir Dirik HÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü 2005 1 I.1. Yerküre nin oluşumu (Nebula teorisi) I. GİRİŞ Şekil I.1. Nebula teorisini açıklayan diyagram I.2. Yerküre nin
DetaylıGüneş Sistemi (Gezi Öncesinde)
Güneş Sistemi (Gezi Öncesinde) ODTÜ Toplum ve Bilim Uygulama ve Araştırma Merkezi Boston, The Museum of Science tan uyarlanmıştır. Gezegen Evi 'Evrendeki Vaha' Gösterimi İçin Öğrenci Etkinliği (6. ve daha
DetaylıLavlar ve cüruflar üzerinde bol miktarda «hornito»lar bulunur. Dünyadaki güncel püskürmelerde görülen hornitolar.
Lavlar ve cüruflar üzerinde bol miktarda «hornito»lar bulunur. Dünyadaki güncel püskürmelerde görülen hornitolar. Dünyadaki güncel püskürmelerde görülen hornitolar. Volkanik konilerin bir kısmı «maar»
DetaylıMÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ İÇİN
MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ İÇİN JEOLOJİNİN TANIMI, KONUSU, GELİŞİMİ ÖNEMİ Jeoloji, geniş anlamı ile 1. yerküresinin güneş sistemi içindeki konumundan, 2. fiziksel özelliğinden ve
DetaylıÜNİTE 7 : GÜNEŞ SİSTEMİ VE ÖTESİ UZAY BİLMECESİ
ÖĞRENME ALANI : DÜNYA VE EVREN ÜNİTE 7 : GÜNEŞ SİSTEMİ VE ÖTESİ UZAY BİLMECESİ A GÖK CİSİMLERİNİ TANIYALIM (5 SAAT) 1 Uzay ve Evren 2 Gök Cismi 3 Yıldızlar 4 Güneş 5 Takım Yıldızlar 6 Kuyruklu Yıldızlar
DetaylıTÜRKİYE NİN FİZİKİ ÖZELLİKLERİ. ekrem keskin
TÜRKİYE NİN FİZİKİ ÖZELLİKLERİ ? DÜNYA NIN OLUŞUMU I. Jeolojik Zaman : Türkiye de ve dünyada En eski kıvrımlarla kıta çekirdekleri oluşmuştur.kırşehir, Bitlis, Yıldız Dağları, Menteşe Dağları, Zonguldak
DetaylıFENERBAHÇE SPOR KULÜBÜ EĞİTİM KURUMLARI ANADOLU LİSESİ 10. SINIFLAR COĞRAFYA İZLEME SINAVI
1. 2. Kalker gibi tortul kayaçların metamorfik kayaçlarına dönüşmesinde etkili olan faktörler aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir (5 puan)? A. Soğuma - Buzullaşma B. Ayrışma - Erime C. Sıcaklık - Basınç
DetaylıYERKABUĞUNUN BİLEŞİMİ VE ÖZELLİKLERİ LEVHA TEKTONİĞİ İZOSTASİ
YERKABUĞUNUN BİLEŞİMİ VE ÖZELLİKLERİ LEVHA TEKTONİĞİ İZOSTASİ LİTOSFER VE ASTENOSFER LİTOSFER:Yeryuvarında katı kayaçlardan oluşan kesim Kabuk altında ortalama olarak 70-100 km derinliklere kadar uzanır
DetaylıİSLA N D A N IN FAAL V O L K A N L A R IN D A N ik İS t H EK LA VE SU RTSEY. Doç. Dr. Özdoğan S Ü R
İSLA N D A N IN FAAL V O L K A N L A R IN D A N ik İS t H EK LA VE SU RTSEY Doç. Dr. Özdoğan S Ü R Atlas Okyanusunun kuzeyinde, kutup dairesinin hemen güneyinde bulunan tslanda da iki tezat manzarayı,
DetaylıTOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR
Magmatik (Püskürük) Kayaçlar Ýç püskürük Yer kabuðunu oluþturan kayaçlarýn tümünün kökeni magmatikdir. Magma kökenli kayaçlar dýþ kuvvetlerinin etkisiyle parçalara ayrýlýp, yeryüzünün çukur yerlerinde
DetaylıProf. Dr. Ceyhun GÖL. Çankırı Karatekin Üniversitesi Orman Fakültesi Havza Yönetimi Anabilim Dalı
Jeoloji Prof. Dr. Ceyhun GÖL Çankırı Karatekin Üniversitesi Orman Fakültesi Havza Yönetimi Anabilim Dalı Ders Konuları Jeolojinin tanımı ve tarihçesi Mineraller Güneş sistemi Kayaçlar Dünyanın şekli ve
DetaylıİNM 106 İnşaat Mühendisleri için Jeoloji
Hafta_2 İNM 106 İnşaat Mühendisleri için Jeoloji Yerkabuğunun oluşumu, içyapısı bileşimi ve levha tektoniği Yrd.Doç.Dr. İnan KESKİN inankeskin@karabuk.edu.tr, inankeskin@gmail.com Dersin Amacı Yer bilimlerinin
DetaylıTopoğrafik rölyef. Yaşar EREN-2003
Topoğrafik rölyef İzostasi Yeryüzündeki kütlelelerin gravitasyonal dengesidir DAĞ OLUŞUMU Denge kütlelerin yoğunluk farklılığına dayanır. Kabuk mantodan daha az yoğundur Izostasi Airy Modeli Pratt Modeli
Detaylı2006-07 Öğretim Yılı Merkezi Ölçme-Değerlendirme I.Dönem Sonu 6.Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Sınavı Sınav Başlama Saati:08:30 Tarih:22 Ocak 2007
2006-07 Öğretim Yılı Merkezi Ölçme-Değerlendirme I.Dönem Sonu 6.Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Sınavı Sınav Başlama Saati:08:30 Tarih:22 Ocak 2007 İsim/ Soy isim: Sınıf:.. SORULAR 1. Yukarıdaki şekilde de
DetaylıDoğal Afetler. - Surface Processes - Catastrophism vs Uniformitarianism - The present is key to the past
Doğal Afetler - Surface Processes - Catastrophism vs Uniformitarianism - The present is key to the past Önemli Doğal Afetler Jeolojik doğal afetler Heyelan Yanardağ patlamaları Deprem Tsunami Meteorolojik
DetaylıProf.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I
Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I Mağmatik Kayaç Dokuları Coarse-grained Fine-grained Porphyritic Glassy Vesicular Pyroclastic GRANİT GRANODİYORİT SİYENİT DİYORİT GABRO
Detaylıİlk Zaman KAMBRİYEN ÖNCESİ: 3-Hadeyan, 2-Arkeyan, 1-Proterozoik
JEOLOJİK DEVİRLER İlk Zaman KAMBRİYEN ÖNCESİ: 3-Hadeyan, 2-Arkeyan, 1-Proterozoik Dünya nın oluşumundan 4 Milyar Yıl sonra Kıtaların çekirdek kısmını oluşturan en eski kıvrımlar oluşmuştur. Su yosunu (alg)
DetaylıMAGMATİK KAYAÇLAR DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR
DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR Tam kristalli, taneli ve yalnızca kristallerden oluşmuştur Yalnızca kristallerden oluştuklarından oldukça sağlam ve dayanıklıdırlar Yerkabuğunda değişik şekillerde Kütle halinde
Detaylı6.Sınıf FEN BİLİMLERİ KONU ANLATIMI. Testler. Konu Anlatımı. Uygulama
6.Sınıf FEN BİLİMLERİ Konu Anlatımı Alt başlıklara ayrılmış, detaylandırılmış konu anlatımı ve bunlarla ilgili çözümlü örnek sorular konuyu kavramınızı sağlayacaktır. Uygulama Testler Konu anlatımın sonlarında
DetaylıAuzef Acil Yardım ve Afet Yönetimi Afetlerde Toplumsal Olaylar Final
Auzef Acil Yardım ve Afet Yönetimi Afetlerde Toplumsal Olaylar Final 1. Tsunami, büyük ölçekli dalgalar hızla yer değiştirdiği zaman oluşan bir dizi dalgayı içeren doğal bir olaydır.aşağıdakilerden hangisi
DetaylıBÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ
BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ TOPOĞRAFYA, YÜKSELTİ VE RÖLİYEF Yeryüzünü şekillendiren değişik yüksekliklere topoğrafya denir. Topoğrafyayı oluşturan şekillerin deniz seviyesine göre yüksekliklerine
DetaylıBölüm 10. Dış Gezegenler
Bölüm 10 Dış Gezegenler Dış güneş sisteminde dört dev gaz gezegen; Jüpiter Satürn Uranüs Neptün vardır. Dış gezegenlerin yörüngeleri JÜPĐTER Jüpiter, gezegenlerin toplam kütlesinin %71 ini içinde bulundurur.
DetaylıSANTORİNİ VOLKANI VE MİNOAN PÜSKÜRMESİNİN TÜRKİYE DEKİ İZLERİ
Coğrafi Bilimler Dergisi, 2003, 1 (1) 69-74 SANTORİNİ VOLKANI VE MİNOAN PÜSKÜRMESİNİN TÜRKİYE DEKİ İZLERİ Santorini Volcano and Tephra Layers of Minoan Eruption in Turkey Hakan YİĞİTBAŞIOĞLU Ankara Üniversitesi,Dil
DetaylıBir Yıldız Sisteminde Canlılığın Oluşması İçin Gereken Etmenler
Bir Yıldız Sisteminde Canlılığın Oluşması İçin Gereken Etmenler Bilinen yaşamın yalnızca Dünya da oluşarak, başka gezegen ve yıldız sistemlerinde oluşmamış olmasının birçok nedeni var. Bu yalnızca Dünya
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI. Gökhan BAŞOĞLU
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI İÇERİK 1. DÜNYADAKİ VE ÜLKEMİZDEKİ ENERJİ KAYNAKLARI VE KULLANIMI 1.1 GİRİŞ 1.2 ENERJİ KAYNAKLARI 1.3 TÜRKİYE VE DÜNYADAKİ ENERJİ POTANSİYELİ 2. YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI
DetaylıHavacılık Meteorolojisi Ders Notları. 1. Atmosfer ve İçeriği
Havacılık Meteorolojisi Ders Notları 1. Atmosfer ve İçeriği Yard.Doç.Dr. İbrahim Sönmez Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ballıca Kampüsü Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü
Detaylı