ODTÜ ve ODTÜ KKK VoIP Deneyimleri

Transkript

1 ODTÜ ve ODTÜ KKK VoIP Deneyimleri Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ve ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampusu Emre Sezginer Ferdi Ayaydın Onur Yurtsever Seniha S. Öztemiz Ulaknet Didim Eğitim ve Çalıştayı Haziran 2009

2 ODTÜ IP Temelli Telefon Ağı ODTÜ MEMS IP telefon PRI PSTN geçidi / Ankara Ericsson MD110 Analog telefon Merkez Yerleşke IP telefon Analog telefon geçidi KKK PRI PSTN geçidi / Mersin-Erdemli Analog telefon PBX PRI PSTN geçidi Güzelyurt Çağrı Yönetici PSTN Ağı Analog telefon 2

3 Protokoller Çağrı Kontrol /Sinyalleşme H.323 H.225 Sinyalleşme ve Ses Geçidi Kontolü Medya Audio/ Video H.245 Q.931 RAS SIP MGCP RTP RTCP RTSP TCP UDP IP H.323 Version 1 and 2 supports H.245 over TCP, Q.931 over TCP and RAS over UDP. H.323 Version 3 and 4 supports H.245 over UDP/TCP and Q.931 over UDP/TCP and RAS over UDP. SIP supports TCP and UDP. SIP leverages other protocols. 3

4 ODTÜ de VoIP Yerleşkeler arasıda VoIP bağlantısı Ankara, Kıbrıs, Mersin Erdemli yerleşkeleri arasında VoIP ile telefon görüşmesi Deneme amaçlı VoIP çalışmaları ile Ulakbim'e de VoIP üzerinden erişim ODTU-MET'de (yeni adı ODTÜ-MEMS) bulunan VoIP telefonlar sayesinde dahili görüşme 4

5 ODTÜ de VoIP Telefon altyapısı VoIP üzerine kurulu olan Kıbrıs Yerleşkesi nde call manager bulunmaktadır. Bu cihaz temel olarak Kıbrıs Yerleşkesinin tüm VoIP sisteminin çalışmasından sorumludur Diğer yerleşkelerindeki voice gateway'ler ve telefonlar ile Ankara'da deneme amaçlı kullanılan açık kaynak kodlu call manager da, Kıbrıs'taki call manager ile bağlantı kurarak çalışmaktadır 5

6 ODTÜ de VoIP Kıbrıstaki call manger ile Mersin-Erdemli Yerleşkesinde bulunan bir voice gateway arasında VoIP bağlantısı vardır. Bu voice gateway'in Erdemli'deki telefon santraline bağlanısı olup VoIP sisteminin, Erdemli yerleşkesi telefon santraline bağlantısını sağlamaktadır. 6

7 ODTÜ de VoIP Kıbrıs Yerleşkesindeki call manager ın hem Ankara hem de Erdemli ile bağlantısı olduğu için iki yerleşke arasında da VoIP bağlantısı sağlayabilir Bu sayede Ankara ve Erdemli'deki analog santraller arasında VoIP bağlantısı sağlanmış olup şehirlerarası hat kullanılmadan her iki yerleşkedeki analog telefonlar konuşabilir 7

8 ODTÜ de VoIP (yapılacaklar) Merkez yerleşkede kurulmuş olan açık kaynak kodlu VoIP çağrı yöneticisi temelli deneysel SIP servislerini başlatmak Merkez yerleşke konvansyonel telefon santrali (Ericsson MD110) ile bu yeni çağrı yöneticisi arasında bağlantı sağlanması Kablosuz ağ üzerinden VoIP mobilite çalışmaları 8

9 ODTÜ KKK VoIP Yapısı

10 Altyapı Tasarımını Yönlendiren İlkeler Gelişmelere Açık Altyapı Fiber Optik Omurga İkincil Aktif Dağıtım Yerine Pasif Dağıtım Ağ Anahtarları Tıkanmasız mimari Her kullanıcıya yetkilendirme olanağı olan arabirim 1 Gigabit omurga erişimi En uca kadar vlan desteği Binalar Arası Bakır Kablolama Olmayacak->VoIP 10

11 VoIP Seçenekleri Tamamen IP Plug and Play e daha yakın/yatkın Başlangıç maliyeti daha yüksek olabilir Daha fazla IP/MAC kaynağı ihtiyacı Digital-Analog Geçitler İlave konfigürasyon Başlangıç bedeli düşük; bakım ve yönetim ihtiyacı; sonuçta hurdaya gitme olasılığı Rack Kabini/odasına ilave yer ihtiyacı (ör 250 abone için 11 VG224) Kroneler! Daha az IP/MAC kaynağı ihtiyacı 11

12 Niye IP Temelli Telefon Sistemi? Yeni inşa halindeki bir yerleşke; sürekli yeni bina yapılıdığından, yeni telefon hattı ihtiyacı doğuyor Son noktaya kadar fiber altyapı, vlan desteği Genişletilebilir Dağıtık mimari Kullanılan telefonlar yazılımsal özellik taşıdığı için, ses iletişimi dışı uygulamalar da geliştirilerek yetenekleri arttırılabilir Teknoloji eğilimi 12

13 KÜLTÜR KONGRE MERKEZĠ ANFĠ (96 abone) 16 HU KDM-18 (Eğt-2) Fiber Optik Kablolama REKTÖRLÜK, BIM-1 (196 abone) (196 abone) 26 HU 32 HU KÜTÜPHANE (48 abone) KDM-3 (Misafirhane) MĠSAFĠRHANE (48 abone) HAZIRLIK C BLK (24 abone) KDM-8 (Hazırlık Okulu) BIM 42 HU KDM-4 (Lojmanlar) K.SPOR SALONU (18 abone) 16 HU HAZIRLIK H BLK (76 abone) EĞT BLK 1 EĞT GÖRV (72 abone toplam) EĞT BLK 1 DERSLĠK 16 HU LAB. BLK EĞT GÖRV (72 abone toplam) 16 HU LAB BLK DERSLĠK KDM-9 (Eğt- Lab blk) 26 HU ATÖLYELER (20 abone) KDM-12 (Atölyeler) 16 HU ÇARġI KAFETERYA (48 abone) (24 abone) 1.YURT J BLK (220 abone toplam) KDM-6 1.YURT A-B BLK 6509-E CHASIS 3825 V-K9 1.YURT C-D BLK KDM-G(Nizamiye) 9 HU 1.YURT E-F BLK KDM-17 (Yurtlar-2) KDM-5 (96 abone toplam Lojmanlar) 126 HU 7 HU C-D-1 BLK C-D-2 BLK C-D-3 BLK C-D-4 BLK C-D-5 BLK C-D-6 BLK A1 BLK A3 BLK (8) B1 BLK B3 BLK B5 BLK B7 BLK SAĞLIK MERKEZĠ (30 abone ) A2 BLK A4 BLK B2 BLK B4 BLK B6 BLK B8 BLK B9 BLK 13

14 Ağ Sorunları Neden Hizmet Kalitesi (Quality of Service) önemlidir? IP Protokolü gerçek zamanlı veri transferi ihtiyacı göz önünde bulundurularak dizayn edilmedi Paket kaybı, gecikme, vb... VoIP Yönetmek, gecikmeleri engellemeyi gerektirir. Yüksek bant genişliğine sahip bir ağda bile kirlenmelere bağlı sorunlar yaşanabilir. QoS önlemleri VoIP trafiğinin kötü ağ koşullarına maruz kalmasını önleyebilir QoS VoIP trafiğinin daha tutarlı iletimini sağlamakta önemlidir Qos uygulamak yerine > VOICE VLAN 14

15 IP Temelli Telefon Sistemi Yapısı Telefon sistemi: Mevcut ağ altyapısını kullanır Dağıtık Mimari Voice Over Internet Protocol Günümüz ağ ve telefon teknolojileri elamanlarını kullanır» IP Telefon» Geçitler (Gateway)» Çağrı Yönetici (Call Management Server)» Özelleştirilmiş Yöneticiler (Voic , vs.) 15

16 İhtiyaçlar Güvenilir Veri Ağı Veri ağı Ses iletişimi Ağ / Ses Elemanları: L3 destek Qos destek VLAN destek Güvenlik Yedeklilik 16

17 ODTÜ KKK da IP Temelli Telefon Ağı Yerleşkede PBX telefon santrali yok! Telefon ağı da veri fiberlerini kullanıyor IP telefonlarla birlikte analog telefonlar IP-Ses geçitleri Çağrı yönetimi yazılımsal 35 adet IP-analog ses geçidi 1680 adet analog telefon arabirimi 25 adet IP telefon 17

18 18

19 Desteklenen Özellikler Standard Meşgulde Çağrı Yönlendirme Cevapsızda Çağrı Yönlendirme Çağrı Yönlendirme Çağrı Çekme Arama Planı yerleşke içinde 4 haneli dahili numara Arayan kişi/numra göstergesi Çağrı Çekme Attendant Console Şifreli arama Meşgulde geri arama İlave hat Extension mobility Bekletme Sesli yanıt sistemi(voic ) kullanıcıları için uyarı sinyali Tekrar arama Transfer Konferans Ses Ayarı Hoparlörü olan telefonlarda DTMF gönderme 19

20 Gerçek Zamanlı İzleme 20

21 Customer Response Application Editor 21

22 Bulk Administration Tool 22

23 İlave Uygulamalar Sesli yanıt sistemi (Cisco) Yemek menüsü dinleme servisi (Cisco) Faturalandırma (Ev yapımı! D.N.) Voic (3rd party) 23

24 Alınan dersler Ses geçitleri için UPS/Power Arama Planı (İlk kullanımda kısıtlı haklar!) Fiber bağımlı -> Ankesörlü telefonlar / backup telefon bağlantısı için bakır kablo Servisler/İhtiyaçlar - >Faturalandırma, Voic Endüstri Standartları / Diğer sistemlerle uyum Ağ ve Ses cihazı yönetimi (VG248 NEOL- >VG224) Kullanıcı Eğitimi / Destek 24

25 Tahmin Edilen Teknoloji Trendi ev Yerleşke Ağı / Geniş Ağ Bağlantısı Kablosuz Erişim Noktası Cep Telefonu / Kablosuz IP Telefon ofis/yerleşke Internet VoIP Sunucu Yerleşke Ağı Kablosuz Erişim Noktası Cep Telefonu / Kablosuz IP Telefon 25

26 Özetle... Güçlü Yanlar Çağrı Merkezlerinin Sanallaştırılması Kaynakların yeniden konumlandırılabilmesine olanak tanıma Esneklik / Genişletilebilirlik Yerleşkeler arası dahili arama Fırsatlar Güvenlik NAT Ekipman Maliyetler Zayıf Yanlar Araştırma Fiber bağlantı X ->Telefon bağlantısı X Tehditler Maliyet düşürme VoIP konusunda tecrübeli bir kurum olma ULAKNET aracılığıyla üniversiteler arası bağlantı olasılığı Unification Güvenlik Yeni bir teknoloji Fiber bağımlı 26

27 ODTÜ nic.tr VoIP Yapısı

28 nic.tr IP Temelli Telefon Ağı GSM/FCT Analog telefon IP telefon (call center) FXS Analog telefon geçidi Yerel Ağ FXO Analog Geçit PSTN Ağı Trixbox Çağrı Yönetici 28

29 Teşekkürler... ODTÜ BİDB ODTÜ nic.tr 29