SANAEM Elektron Hızlandırıcısı Tesisi ve. Uygulamaları. Dr. Erdal TAN (TAEK, SANAEM)

Transkript

1 SANAEM Elektron Hızlandırıcısı Tesisi ve 1 Uygulamaları Dr. Erdal TAN (TAEK, SANAEM)

2 DEĞİNİLECEK KONULAR Elektron Hızlandırıcıları ve Uygulama Alanları Hakkında (Kısa Bilgi) SANAEM Elektron Hızlandırıcısı Tesisi (2009- Ağustos 2013) Elektron Hızlandırıcılarının Baca Gazlarının Temizlenmesinde Kullanımı SANAEM Elektron Hızlandırıcısı Tesisi, Baca Gazı Arıtma Pilot Ünitesi Atık Su Temizlemeye Yönelik Çalışmalar 2

3 Elektron Hızlandırcıları ve Uygulama Alanları (kısa bilgi) 3

4 4 Elektron Hızlandırıcıları Hızlandırılmış parçacıklar 1930 lu yıllardan beri araştırma, tıp ve sanayi alanında kullanılmaktadır li yıllardan itibaren başta ışınlama teknolojisi olmak üzere baca gazlarının ve organik çözücülerle kirlenmiş yer altı sularının temizlenmesi, hastane atıklarının ve drenaj sularının patojen mikroorganizmalardan arındırılması gibi endüstriyel işlemlerde kullanılmaktadır Ticari ölçekteki ilk elektron hızlandırıcısı tesisi, 1957 yılında Ethicon firması (ABD) tarafından, ameliyat ipliklerinin sterilizasyonu için kurulmuştur. Daha sonraki yıllarda farklı tip ve hızlandırma gerilimlerinde imal edilen elektron hızlandırıcıları; araştırmageliştirme çalışmalarında, imalât endüstrisinde (kimya, petrokimya, yüzey kaplama, elektrik, sağlık, tekstil ve lastik sektöründe), çevre kirliliğinin kontrolünde (baca gazları ve atık sular), gıda ışınlanmasında ve tarımda (tahıl ürünlerinin bit, kurt vb. haşerelerden arındırılması) kullanılmaktadır. Dünyada; 2011 yılı itibariyle sadece endüstriyel uygulamalarda kullanılan 1500 e yakın elektron hızlandırıcı tesisi mevcut olup, bunların yanı sıra yaklaşık 1000 adet araştırma amaçlı hızlandırıcı mevcuttur.

5 5

6 6

7 7

8 KARŞILAŞTIRMA Radyasyon kaynağı Avantajı Dezavantajı Co-60 veya Cs-137 radyoizotop gama kaynakları omalzeme içindeki nüfuz etme derinliği çok yüksek olduğundan yüksek yoğunluklu ve kalın malzemelerin ışınlanması için uygundur. Genelde tıbbî malzemelerin sterilizasyonu ve gıda ışınlanmasında yaygın bir şekilde kullanılır omalzeme içinde düzgün doz dağılımına sahiptir. okaynak dizayn değişik geometrilere adapte edilebilir. odoz hızları düşüktür en fazla 10 Gy/sn osürekli gama radyasyonu yayarlar ve yarılanma problemleri vardır. o İşlem kapasiteleri sınırlıdır (kaynakların gücü düşüktür. 1MCi aktiviteli kaynağın gücü,14,8 kw tır) Elektron SANAEM e alınan 200X10 3 Ci Co USD/Ci hızlandırıcıları odoz hızları yüksektir elektrostatik hızlandırıcılarda Gy/sn, doğrusal hızlandırıcılarda Gy/sn arasında değişmektedir. oilk yatırım maliyeti ve işletme gideri açısından büyük üstünlüğe sahiptir. oelektron demet gücü fazla olduğundan (400 kw a kadar ulaşabilen) daha çok ürün ışınlanmaktadır. Bu ise işletme giderini düşürmektedir. 200 kw yaklaşık 13 MCi Co-60 a karşılık gelir. oişletilmesi kolaydır. oçalışmadığı zaman radyasyon tehlikesi yoktur. omalzeme içindeki nüfuz etme derinliği çok küçük olduğundan yüksek yoğunluklu ve kalın malzemeler için uygun değildir. Genelde kabloların, foillerin, levhaların, filmlerin ve düşük yoğunluklu malzemelerin ışınlanması için uygundur. omalzeme içindeki doz dağılımı düzgün değildir. ofaal halde tutmak için bakımı gerekmektedir. Yedek parça problemi vardır. Genelde; 2000 saat sonra tarayıcının altındaki Ti pencerenin, 10 yıl sonra ise katottun değişmesi gerekir. 8

9 9

10 10 Radyasyon İşlemeciliği Gerekli Doz Aralığı (kgy) Patates, soğan v.b gıdaların filizlenmesinin önlenmesi Tahıllarda bit, böcek vb. haşerelerin kontrolü İçme suyu, atık su 1 10 dezenfeksiyonu Gıdaların korunması 1-25 Sterilizasyon Baca gazlarının temizlenmesi 5-20 Yüzey kaplamalarının iyileştirilmesi Polimerlerin çapraz bağlanması, kauçuk vulkanizasyonu

11 11 Elektron hızlandırıcısı ile ilgili temel parametreler Elektron demet gücü Hızlandırma gerilmi Elektron demet akımı Zırhlama Taşıyıcı sistemler ve ışınlama teknikleri

12 12 Elektron demet gücü Elektron demet gücü, kütle işlem hızı ile doğru orantılıdır. Kütle işlem hızı aşağıdaki bağıntı ile verilir: M T 3600 P D f P Burada, M; ışınlanacak malzemenin kütlesi (kg), P; elektron demet gücü (kw), D; ışınlama dozu (kgy), T; ışınlama zamanı (saat) ve fp; malzemenin gücü soğurma verimidir Örneğin, elektron demet gücü 10 kw olan elektron hızlandırıcısı ile bir saatte; 0,8 mm kalınlığındaki 90 kg polietilen levha çapraz bağlamak için ve kg atık su ise dezenfeksiyon için ışınlanabilir.

13 13 KARŞILAŞTIRMA! 60 Co gama hücresi (SANAEM, D R =0.8 kgy/h=7.8x10-1 Gy/sec, 2010 yılı) SANAEM Elektron Hızlandırıcısı (D R ~10 6 Gy/sec) Yaklaşık 1mm kalınlığındaki polietilen plaka, 60 Co gama hücresi ile 375 saatte, Buna karşılık mevcut hızlandırıcı ile yaklaşık 2.4 sn de çapraz bağlanabilir (300 kgy).

14 Zırhlama 14 Hızlandırılmış elektronlar, kütleleri ve yüklerinden dolayı madde içine fazla nüfuz edemezler ve maddenin yüzeyindeki tepkimeler ile enerjilerini kayıp ederler. Beta radyasyonu (hızlandırılmış elektronlar), ışınlanan maddenin elektronları ile etkileşerek onları uyarırlar veya koparırlar ve maddenin çekirdeği tarafından saçılmaya uğrayarak frenleme X-ışınlarının çıkmasına neden olurlar. Zırhlama; çalışan personeli ortaya çıkan frenleme X-ışınlarından korumak için yapılır. Zırhlama malzemesi; çelik, demir, kurşun ve beton (normal veya baritli beton) olabilir. Fakat yaygın olarak, maliyetinin düşük olması nedeni ile normal beton veya fazla yer işgal etmemesi ve pratik kullanımı nedeni ile de kurşun kullanılmaktadır. Enerjisi düşük hızlandırıcılar (0,1 MeV-0,3 MeV ) genelde, kurşun bloklar ile kendinden zırhlı yapılır (self shielded). Eğer hızlandırıcı için ayrı bir bina yapılması düşünülmüyorsa o zaman, kurşun bloklar ile kendinden zırhlı hızlandırıcılar tercih edilebilir. Endüstriyel amaçlı olarak kullanılan hızlandırıcılar, üretim hattı üzerinde olabilmeleri için kendinden zırhlı yapılırlar.

15 15

16 Taşıyıcı ve/veya demet altı işleme sitemleri 16

17 17 Doz hızı, taşıyıcının hızı veya katot akımının değiştirilmesi ile ayarlanabilir. Radyasyon işlemeciliğinde kullanılan hızlandırıcı tesislerinin hemen hemen hepsinde uygun bir taşıyıcı sistem mevcuttur. Taşıyıcı sistemler ve ışınlama teknikleri, radyasyon işlemeciliğinin çeşidine göre değişmektedir

18 18

19 19

20 20

21 21 SANAEM Elektron Hızlandırıcısı Tesisi ( ) (Dr. Erdal TAN, Suat ÜNAL ve Aydın DENİZOĞLU)

22 SANAEM Elektron Hızlandırıcısı ve Teknik Özellikleri Tipi: ICT doğru akımlı (d.c) elektrostatik hızlandırıcı. Alt bölümleri: ICT güç kaynağı, hızlandırma tüpü, tarayıcı (5cm x60cm), kontrol kabini, kapasitör grubu, gerilim regülatörü, Hızlandırma gerilimi: 350 kv-500 kv arasında değişebilmektedir. Elektron demet akımı: Akım değerleri; 1 ma- 20 ma arasında 1 ma lik adımlar. 22

23 23 Donanım Ağırlık (kg) Ana Kontrol Konsolu 250 Yardımcı Konsol 250 Değişken Trafo 200 Kondansatör Grubu 150 Turbo Kompresör 250 Hızlandırıcı ve Tarayıcı 550 (Zırhsız) 7000 (Zırhlı) ICT 2000

24 24

25 Taşınma 25

26 26

27 27

28 Sisteminin kalbi hızlandırıcı (Accelerator) ünitesidir. Diğer parçaların tümü destek amaçlıdır. Hızlandırıcı (Accelerator), sistemin elektron kaynağıdır. Elektron kaynağının (elektron tabancasıelectron gun) içinde akkor hale gelecek biçimde ısıtılan Tungsten filaman bir nevi elektron bulutu oluşmasını sağlar. Bu elektron bulutu yani elektronlar, pozitif yüklü elektrotlar grubu yardımıyla çekilir. (Bu elektrotlar grubu bir biri ardına dizilmiş ve her biri bir öncekine göre daha pozitif gerilim değerine sahiptir). Elektrotlara gelen elektronlar (ki bunlar eksi yüklüdür) gittikçe daha da hızlanarak yollarına devam ederler. Hızlandırılmış elektronların son enerjisini de doğal olarak hızlandırıcı tüpünün içine uygulanan bu toplam gerilim belirler. 28

29 29

30 Buradan çıkan hızlandırılmış elektronlar X ve Y yönünde (ki bu sisteme has bir özelliktir) tarama işlemi yaptıran bobinler aracılığıyla yönlendirilerek tarayıcı pencereye gönderilir. 30

31 31 Tarayıcı (scanner) Titanyum pencere

32 32 ICT tankının içi Dışının yerleştirilişi

33 Güç Kaynağı (örneğin, ICT) hızlandırıcı için gereken yüksek gerilimi sağlar. Kablo ve kablo yatakları (Cable-Bushing Assembly) bütünü, güç kaynağından elde edilen yüksek gerilimi hızlandırıcıya iletmek için kullanılmaktadır. 33

34 34 Kontrol kabini her bakımdan sistemin emniyeti ve güvenilirliğinin temini için demetin izlenebilmesini temin eder.

35 SANAEM Elektron Hızlandırıcısı Tesisi ( ) 35

36 36

37 37 Elektron Hızlandırıcılarının Baca Gazlarının Temizlenmesinde Kullanılması

38 38 ASİT YAĞMURLARI!!! Baca gazlarından SO 2 ve NO X uzaklaştırılması Baca gazındaki tozların tutulması (kömür yakılması) Su (H 2 O) püskürtülerek baca gazını soğutulması (~70 0 C) Elektron ile ışınlama sonucu, OH, N, O, radikallerinin oluşumu SO 2 ve NO x ile oksidasyon reaksiyonu (H 2 SO 4 ve HNO 3 ) Amonyak eklenmesi (nötralizasyon reaksiyonu) NH 4 NO 3 NH 4 SO 4 Yan ürünün toplanması Temiz baca gazının salınması

39 39

40 40

41 41 SO x Reaksiyonları: Baca gazı ışınlama prosesinde kükürtlü bileşiklerdeki ana reaksiyonlar amonyum sülfat oluşumu ile sonlanmaktadır. 2SO 2 + O 2 => 2SO 3 SO 3 + H 2 O => H 2 SO 4 H 2 SO 4 + 2NH 3 => (NH 4 ) 2 SO 4 1 mol SO 2 (64 gr) 2 mol NH 3 (34 gr) ile reaksiyona girerek 1 mol amonyum sülfat (132 gr) oluşturmaktadır.

42 Baca gazı ışınlama prosesinde azotlu bileşik reaksiyonlarında amonyum sülfat oluşumu 42 ile beraber N 2 gazı (azot) ve N 2 O gazı oluşum reaksiyonları gerçekleşmektedir. Ayrıca NO nun NO 2 ye dönüşümü de özellikle oksijen ve ozon ortamında önemli bir yer almaktadır. Dolayısıyla gerçekleşen NO x azaltımı tamamen amonyum sülfata dönüşmemektedir. 2NO + O 2 => 2NO 2 2NO 2 + H 2 O + ½ O 2 => 2HNO 3 HNO 3 + NH 3 => NH 4 NO 3 1 mol NO 2 (46 gr) 1 mol NH 3 (17 gr) ile reaksiyona girerek 1 mol amonyum nitrat (80 gr) oluşturmaktadır, ancak belirtildiği gibi NO x bileşikleri aşağıdaki yan reaksiyonlar nedeni ile tamamen amonyum nitrata dönüşmemektedir. NH 3 + OH => NH 2 + H 2 O NH 2 + NO => N 2 + H 2 O NH 2 + NO 2 => N 2 O + H 2 O NO + O 3 => NO 2 + O 2

43 yılı itibariyle dünyadaki pilot ve endüstriyel ölçekli tesisler

44 44

45 45

46 46 Zespół Elektrowni Dolna Odra S.A. Elektrownia Pomorzany

47 47

48 48 Reaksiyon haznesinin bulunduğu odanın girişi Reaksiyon haznesi

49 49 Tarayıcı ve montaj çalışmaları

50 50

51 51

52 52 Basfar, et.al., 2011 Basfar A., et. al.

53 53

54 SANAEM Elektron Hızlandırıcısı Tesisi Baca Gazı Arıtma Pilot Ünitesi (2012-bugün) 54 Dr. Erdal TAN*, Alişan DOĞAN**, Suat ÜNAL* * TAEK ** Türkiye Petrolleri A.Ş., İzmit Rafinerisi

55 55 SANAEM Elektron Hızlandırıcısı Tesisi Baca Gazı Arıtma Pilot Ünitesi (2012) TAEK ve TÜPRAŞ arasında, Baca Gazı Arıtma İşleminde Elektron Hızlandırıcısı Teknolojisinin Kullanımına Dair İşbirliği Protokolü 28 Haziran 2010 tarihinde imzalanarak yürürlüğe girmiştir. Adı geçen protokol çerçevesinde, ülkemizde ilk defa gerçekleştirilen çalışma için gerekli teknik gereçler (gaz reaktörü, bağlantı elemanları, ölçüm ve analiz sistemleri gibi) TÜPRAŞ tarafından yaptırılmış ve/veya temin edilmiş, maliyeti ise protokol gereğince TÜPRAŞ tarafından karşılanmıştır. Bunun yanı sıra, protokol kapsamındaki faaliyetlerin tamamlanmasını müteakip; baca gazı ışınlama tankı (gaz reaktörü), ilgili bileşenleri ile bu çalışmada kullanılan her türlü ölçüm, analiz ve değerlendirme cihazları ve ilgili aksesuarları, TAEK in bundan sonra yapacağı bilimsel çalışmalarda kullanması amacıyla ve protokol gereğince, TÜPRAŞ tarafından bedelsiz olarak TAEK e devredilmiştir.

56 56

57 57

58 58

59 59

60 60

61 61

62 62

63 63

64 64

65 65

66 CHEMICAL APPROACH: BASIC REACTION MECHANISMS 66 A WET PROCESS (VGS)

67 67

68 68 SANAEM Elektron Hızlandırıcısı Tesisi Baca Gazı Arıtma Pilot Ünitesi Mart 2012 de SANAEM Elektron Hızlandırıcısı Tesisinde inşaat ve kurulum çalışmalarına başlanan pilot tesis, Eylül 2012 sonunda çalışır hale getirilmiştir. Pilot tesiste baca gazı ışınlama deneyleri ise, Ekim 2012 de yapılmıştır. Proje kapsamında kurulan 2000 m 3 /saat baca gazı kapasiteli ünitede, yüksek kükürtlü (%3,5) fueloil yakılması sonucu ortaya çıkan baca gazının (SO 2 NO x ), ışınlama reaktöründe azaltılması ile ilgili deneyler gerçekleştirilmiştir. Kurulan pilot tesis ile optimuma yakın koşullarda 5-10 kgy seviyelerinde ışınlama dozları ile SO 2 %99 ve NO x >%80-85 oranda azaltılmıştır. Bunun yanı sıra elde edilen ürün solüsyonunda yaptırılan testlerle, ürünün endüstriyel gübre içeriği analiz edilmiştir

69 69 DENEYSEL DEĞERLER (örnek) Baca gazı miktarı : 1300 m 3 /saat Baca gazı SOx konsantrasyonu : 4600 mg/m3 normalize Baca gazı NOx konsantrasyonu : 420 mg/m 3 normalize Hızlandırıcı gerilim değeri : 500 kev Hızlandırıcı akım değeri : 8 ma Amonyak enjeksiyonu : Teorik stokiometrik orana yakın (0.95), %6,25 Solüsyon sirkülasyon miktarı : 1000 litre/saat Baca gazı sıcaklık : 115 C Baca gazı çıkış oksijen : % 4.5

70 70 %99 SO2 %80 NOx

71 71 Numune Adı Toplam Azot (ppm) Sülfat (ppm) Nitrat (ppm) Fosfat (ppm) AE AE AE AE AE AE AE AE AE AE SE01 986, ,7 * SE , ,2 * SE , ,4 * SE , ,9 * SE , ,1 * SE , ,3 * Tablo: Ürün solüsyonunda yapılan analizler *Örneklerdeki yüksek sülfat miktarı nedeniyle sıvı kromotrografi analizlerinde fosfat pikleri görülememiştir.

72 72 Halen yürürlükte olan baca gazı salım yönetmeliğinde (2012) SO x için salım limiti 1700 mg/m 3 e düşürülmüştür. NO x için mevcut salım limiti ise 800 mg/m 3 tür. NO x limiti yine mevcut yönetmelik gereği 2019 yılında sıvı yakıtlar için 450 mg/m 3 değerine düşecektir. Ayrıca devam eden Avrupa Birliği ne uyumlu yönetmelik değiştirme çalışmalarında bu limitlerin çok daha aşağılara çekilmesi söz konusudur. Yapılan testlerde optimum koşullarda yaklaşık mg/m 3 seviyelerindeki SO 2 konsantrasyonu mg/m 3 seviyelerine; mg/m 3 seviyelerindeki NO x konsantrasyonu da ~30-90 mg/m 3 seviyelerine indirilmiştir! Sisteme yönelik optimizasyon çalışmaları devam etmektedir.

73 20 m 40 m FLOOR SPACE REQUIREMENT: SMALLER FOOTPRINT 80 m (VGS) 20 m

74 74 Atık Su Temizlemeye Yönelik Çalışmalar

75 75

76 76 Elektron hızlandırıcıları İçme suların, atık suların (kanalizasyon suları) ve kanalizasyon pisliğindeki bakteri, parazit gibi patojenik organizmaların yok edilerek, dezenfeksiyonu, İçme sularının dezenfeksiyon amacı ile klorlama işleminin sonucunda oluşabilen kansorejen madde içeren trihalometanların, yer altı sularında bulunabilen trikloroetilen ve perkloroetilen gibi kimyasal maddelerin parçalanması veya degradasyonu, Endüstriyel atık sularda bulunanan fenoller, fenolik bileşenler, gresler, yağlar ve boya maddeleri gibi organik maddelerin parçalanması veya degradasyonu ile çevreye zararsız hale getirilmeleri için kullanılmaktadır.

77 77 Atık su temizlemek için kullanılan alışılmış teknolojiler ile (ozonlama, klorlama, vs) elektron hızlandırıcılarının beraber kullanılmasının, hem maliyeti düşürmesi açısından hem de parçalanması zor olan organikler maddeler için verimli olduğu görülmüştür. İçme suların dezenfeksiyonu ve atık sularda bulunan organik maddelerin degradasyonu, ışınlama dozuna bağlıdır (Gy=J/kg). Işınlama dozu içme ve atık suların dezenfeksiyonu için 1 kgy, endüstriyel atık suların degradasyonu için 10 kgy-30 kgy e kadar değişmektedir. Gelen yüksek enerjili elektronlar ile suyun etkileşmesi sonucunda serbest radikaller, iyonlar ve uyarılmış moleküller oluşur. H 2 O + e-demeti e - su., H, OH, H 2 O 2, H 2, OH -, H + Elektron demeti ile atık suların ışınlanması işleminin tasarımındaki en önemli sorun; ışınlanacak suların, elektron demetinin çıktığı tarayıcının altından uygun ışınlama tekniği ile geçirebilmesidir. Çünkü elektronların su (d=1 gr/cm 3 ) içindeki nüfuz etme derinliği, gama ve X-ışınlarına göre oldukça düşüktür.

78 78 Endüstriyel Atık Suların Radyasyon Prosesi Teknolojisiyle Arıtılması* Endüstriyel atık suların gama ışınları ve/veya elektron demeti kullanımıyla arıtılması sağlanarak radyasyon teknolojisinin tanıtımı ve bu alandaki uygulamaların yaygınlaştırılması amaçlanmıştır. Işınlama + biyolojik arıtma pilot tesis çalışmaları, Su ışınlama sisteminde online doz ölçüm sisteminin tasarımı ve üretimi, Toksikolojik analiz çalışmaları, Pilot tesiste elde edilen verilerin alkaloid fabrikasında kurulu mevcut arıtma tesisine uyarlanabilirliğinin araştırılması. *(Ö. Kantoğlu, E. Tan, S. Ünal ve ark., A3.H2.P3.02, TAEK Projesi)

79 79 Radyasyon teknolojisiyle endüstriyel atık su arıtma çalışmalarında atığın türüne bağlı olarak radyasyon tek başına arıtma amaçlı kullanılabildiği gibi radyasyon mevcut kimyasal ve biyolojik arıtma yöntemleriyle birlikte de kullanılabilmektedir. Radyasyon, parçalanması güç olan organik maddeleri küçük moleküllere parçalayarak doğal ortamdaki ya da biyolojik arıtma tesislerindeki mikroorganizmalar için yararlı besin kaynaklarına dönüştürür. Bu sayede mikroorganizmalar hem besin ihtiyaçlarını karşılamış hem de endüstriyel atık suyun arıtılmasını gerçekleştirmiş olurlar.

80 80 Biyolojik Arıtma Sistemi Işınlama ile biyolojik olarak arıtırılabilirliği artırılan alkaloid fabrikası atık suları biyolojik arıtma sistemiyle anaerobik (havasız) ve aerobik (havalı) ortamda arıtılmaktadır. Bu pilot ölçekteki tam otomasyonlu biyolojik arıtma sistem, endüstriyel bir arıtma tesisinin tüm parametrelerini kontrol edebilecek, verileri kayıt ederek sistem için optimum parametrelerin belirlenmesi sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Arıtma sırasında optimum arıtma veriminin sağlandığı koşullar belirlenerek alkaloid fabrikası atık tesisinde uygulamaya konulabileceği düşünülmektedir.

81 81

82 82

83 83 Yararlanılan Kaynaklar 1. Ş. Turhan, T. Zengin, S. Ocak, S. Ünal, S. Karadeniz, N. Tuğluoğlu, İ. Ercan Evaluation of the Electron Beam Flue Gas Treatment Process to Remove SO 2 and NO x Emission From Coal Thermal Power Plants in Turkey, International Symposium on Utilization of Accelerators, Sao Paulo, Brazil, 26-30November E. Tan, S. Ünal, Ö. Gündüz, Endüstriyel Elektron Hızlandırıcıları ve SANAEM Elektron Hızlandırıcısı Tesisi, Sözlü Sunum, TAEK, RSGD, Aralık, J. Kim et al., Electron Beam Flue Gas Treatment Plant for Thermal Power Station, SvilozaAD in Bulgaria, J. of Korean Phys., V. 59, No: 6, pp , Dec Basfar, A. A., et al., Economic feasibility of EBFGTfor removal of pollutants from combustion of liquid fuels», IAEA, Pros. and Chal. App. Rad. For Treat. Exhaust Gases, Austria, Calvo, W. A. P., Overview of Flue Gas Treatment in Brzazil, IAEA, Pros. and Chal. App. Rad. For Treat. Exhaust Gases, Austria, 2011

84 6. Elektron Hızlandırıcısı Sistemi ile Baca Gazı Arıtma Projesi, TÜPRAŞ, TUBİTAK-TEYDEP Projesi Sonuç Raporu, Kasım Industrial E-Beam Processing,, IAEA, IIA, Rev 1b, E. Tan, Endüstriyel Elektron Hızlandırıcıları ve Kullanım Alanları, Teknik Rapor, TAEK, (hazırlanıyor). 9. Ö. Kantoğlu, E. Tan, S. Ünal ve ark., Endüstriyel Atık Suların Radyasyon Prosesi Teknolojisiyle Arıtılması, A3.H2.P3.02 TAEK Projesi, ( 2013) 10. Mazarakis K., Templeton M., Imperial College, London 11. E. Letournel, VIVIRAD S.A., France (personal communication, VGS ) 12. E. Letournel, VIVIRAD S.A., IAEA Workshop, Austria, Sept,

85 85 SABRINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM