1) ENVI 5.2. ENVI klasik arayüzünü açar. ENVI Help kısmında, ENVI ile ilgili yardım klavuzuna ulaşabilirsiniz.

Transkript

1 ENVI ERDAS

2 1) ENVI 5.2 Uygulamayı kurduktan sonra başlat menüsünden ENVI 5.2 klasörüne gelip ENVI(64-bit) uygulamasına basarak programı çalıştırabilirsiniz (32 bit bilgisayarlar için ENVI-32 bite tıklanmalıdır).bu sayede modern ENVI ara yüzü açılır. (Uygulamalarda bu arayüz üzerinden anlatılacak) ENVI klasik arayüzünü açar. ENVI Help kısmında, ENVI ile ilgili yardım klavuzuna ulaşabilirsiniz.

3 Tabaka Yöneticisi(Layer Manager) Eklenilen görüntülerin ve bantlarının görüldüğü kısım Ekrana yüklenen görüntünün açılacağı ekran Araç Kutusu(toolbox) sınıflandırma, görüntü kaynaştırma, geometrik düzeltme gibi pek çok işlem bu araç kutusundaki klasörlerin altından yapılmaktadır.

4 Menüler Dosya (File) menüsü Görüntü açmak için Kayıt işlemleri Uydu görüntüsündeki bantları istenilen sırada ekranda (3 bant) gösterebilmek için ENVI Programının yazı boyutu gibi ayarları

5 Düzenleme(Edit) Menüsü Yapılan bir değişiklik sonrası bir önceki hale getirir. İleri duruma geri getirir. Views: Ekranı pencerelere bölme ile işlemlerin yapıldığı menü Help: Yardım menüsü

6 Görüntüleme: (Display) Menüsü Spektral kütüphaneyi açar. Kendi görüntünüzdeki bir sınıfa ait spektrumu bu kütüphanedeki spektrumla karşılaştırabilirsiniz. Mause un işaret ettiği pikselin spektrumunun gösterilmesinde bu menüdeki (spektral profil kullanılır)

7 Görüntünün Programda açılması ve Kaydedilmesi Görüntülerin açılmasında files menüsüne ( ) basılır ve buradan açılacak görüntü seçilir. Bu şekilde görüntü ekrana açılmış olur. Yalnız program görüntünün yalnızca birinci bandını ekranda gösterir. Bu nedenle açılan görüntü siyah- beyaz olarak görünür. Görüntüyü renkli olarak ekranda gösterebilmek için data manager ( bandlarını görebilirsiniz. ) kısmına girilir. Bu kısımda açmış olduğunuz uydu görüntüsünün bütün Ekranda göstermek istediğiniz üç bandı tıklayarak renkli bir şekilde görüntünüzü açabilirsiniz. İlk tıklama kırmızı, ikinci tıklama yeşil, üçüncü tıklama da mavi kanalda uydu görüntüsünün bandlarını açar. Eğer True color olarak bir uydu görüntüsünü açmak istiyorsanız o uydu görüntüsünde kaçıncı band mavi,kırmızı ve yeşile denk geldiğini öğrenip ona göre kırmızı-kırmızı, yeşil-yeşil, mavi-mavi şeklinde açmanız gerekmektedir. Örneğin aşağıda WorldView-2 Uydu görüntüsünün ekranda true color şeklinde açılması gösterilmektedir.

8 WorldView 2 uydu görüntüsü data manager kısmında görüldüğü gibi 8 band içermektedir. Bu bandların 5. si Kırmızı, 3.sü Yeşil ve 2.si Mavi bandı temsil etmektedir.

9 Aşağıdaki açılım şekli ise false color bir görüntüdür burada kırmızı kanalda uydu görüntüsünün 7.bandı (kızılötesi band) açılmıştır. Bu şekilde farklı kombinasyonlar deneyerek farklı renklerde false color görüntüler oluşturabilirsiniz.

10 File> Save As kısmından uydu görüntüsü istenilen formatta kaydedilebilir.

11 Spectral Profile Elimizdeki uydu görüntüsünde yol detaylarını daha canlı temsil edecek false color görüntü oluşturmaya çalışalım. Bu işlemi spectral profil ile kolayca yapabiliriz. Bunun için programda spectral profil ( ) simgesine tıklıyoruz. Mause u aşağıdaki gibi yol üzerindeki her hangi bir piksele getiriyoruz. Spectral profil şekilde görüldüğü gibi bize uydu görüntümüzdeki seçtiğimiz pikselin bandlardaki yansıma değerlerini göstermektedir. WorldView -2 uydu görüntüsü 8 band olduğu için index kısmı 1 den 8 e kadar gitmektedir. Spectral profili incelediğimizde yol üzerindeki pikselimizin en az yansıma değerini 7. Band da verdiğini görmekteyiz.

12 Spectral profilin üzerinde mause ile sağ tuşa basıp RGB bars kısmını seçelim. Uydu görüntümüzü 5,3,2 band kombinasyonunda açtığımızdan profilimizi bu şekilde görüyoruz.

13 Yeşil çubuğu mause ile tutup en az yansıma değeri olan 7. Banda sürükleyelim. Sonra mavi çubuğu 4. Banda sürükleyelim. Kırmızı çubuk da sabit kalsın. Bu şekilde bandların yerini değiştirdikten sonra spectral profil kısmında mause un sağ tuşuna tıklayıp load band combination ı seçiyoruz ve aşağıdaki şekilde bir görüntü elde ediyoruz.

14 Görüldüğü gibi yollar daha dikkat çekici bir şekilde mor renge dönüştü.

15 Region of Interest (ROI) tools ROI araç kutusu ( ) nu kontrollü sınıflandırmada (supervised classification) eğitim piksellerini toplamak için yada bir uydu görüntüsünden istediğimiz parçayı kesmek amacıyla kullanırız. ROI araç kutusu bize poligon, dikdörtgen, elips, çizgi ve nokta şeklinde vektörel olarak görüntü üzerinde seçim yapabileceğimiz araçları içerir. Kontrollü Sınıflandırma için eğitim pikseli toplama Kontrollü sınıflandırma arazi hakkındaki ön bilgilerin kullanılarak sınıflandırma işleminin yapıldığı bir sınıflandırma yaklaşımıdır. Kontrollü sınıflandırmada, Sınıflandırma işlemi öncesinde belirlenen her bir sınıf için eğitim poligonları görüntü üzerinden toplanır. Örneğin, bir uydu görüntüsünü deniz, bina, yol, yeşil alan ve toprak olmak üzere 5 sınıfa ayırmak isteyelim. İlk yapmamız gereken işlem eğitim veri setini tanımlamaktır. Bunun için ROI ye tıklanır ve deniz sınıfı için uydu görüntüsünde polygon şeklinde bir alan çevrilir. Çevirdiğimiz alana ROI Name kısmından denizi temsil edeceğinden Deniz yazabiliriz. Rengini de mavi seçebiliriz. Daha sonra ikinci sınıfımız olan bina için ROI > new ROI seçerek uydu görüntüsünde bir binaya delip burayı aynı şekilde polygon şeklinde kapatırız, bu sınıfın ismine de Bina deriz. Bu işlemi tüm sınıflar için yaparız. Bu sayede eğitim veri setlerini tanımlamış olduk.

16 Örnek Uygulama Yeşil alan ile ilgili eğitim pikseli toplama, Öncelikle ROI ye basılır buradan geometri kısmında ilk sırada görülen Polygon a tıklanır ve ekranda yeşil alan olan bir yerde, mause ile tıklanarak istenilen alan seçilir en son sağ tuşa basılarak complete and Accept Polygon a tıklanarak polygon kapatılır. Daha sonra ROI Name Kısmından oluşturulan bu sınıfa yeşil alan şeklinde isim verilir, rengi de yeşil yapılır.

17

18 ROI ile Görüntü Kesme Elimizde ki bir görüntüyü kesmek istediğimizde, bunu ROI yi kullanarak yapabiliriz. Bunun için, kesmek istediğimiz kısmı ROI araçları(polygon, dikdörtgen..) ile çeviririz.

19 Daha sonra Toolbox kısmından Raster Management>Resize Data ya girilir burada açılan pencerede select input file kısmında kesim işlemi yapacağımız uydu görüntüsüne tıklanır. Sonra alt kısımda Spatial Subset seçilir. Buradan ROI/EVF ye tıklanır ve açılan pencereden kesmek istediğimiz alanı gösteren (kesilecek alan) ROI seçilir. Son olarak OK a tıklanır.

20 Bant Birleştirme Yine Toolbox/ Rastem Management kısmının altında bulunan Layer Stacking bir görüntüdeki bantları birleştirerek tek bir görüntü oluşturmamızı sağlar. Örneğin usgs.gov web sitesinden bir LANDSAT 8 görüntüsü indirirsek 11 tane bant indirmiş oluruz ( Landsat 8 11 bantlıdır). Bu bantları tek tek açtığımızda hepsi siyah-beyaz görünür. Biz bu bantları içeren tek bir görüntüyü layer stacking ile oluştururuz.

21 Toolbox>Raster Management>Layer Stacking birleştirmek istediğimiz bandları seçeriz (shift tuşuna basarak) choose file kısmından çıktı görüntümüzü kaydedeceğimiz yeri belirleriz ve OK tuşuna basarız. Bu sayade bu bandları içeren tek bir görüntü elde etmiş olduk. ENVI TOOLBOX KISMI Programda yapacağımız bütün görüntü işleme ve analiz etme kısımlarını bu kısımdan yapılmaktadır.

22 Classification kısmında görüldüğü gibi, Karar verme ağaçları( Decision Tree), sınıflandırma öncesi, Kontrollü Sınıflandırma (Supervised) ve Kontrolsüz Sınıflandırma bulunmaktadır. Kontrollü sınıflandırma içerisindeki 11 tane yönteme göre sınıflandırma yapılabilmektedir. Bu kontrollü sınıflandırma algoritmalarını uygulayabilmeniz için ilk olarak yukarıda anlattığımız şekilde ROI ile eğitim sınıfları oluşturmanız gerekmektedir. Kontrolsüz sınıflandırmada ise, Pikseller spektral özelliklerindeki benzerliklere göre gruplandırılır ve gruplar kategorilere ayrılır. Algoritma tarafından elde edilen her bir farklı spektral küme bir sınıfı temsil eder. Görüntü üzerinden bu sınıflara göre yorumlama yapılır. Piksellerin kümelenmesi işlemlerinde eğitim verisi gibi öncül bir veri kullanılmaz. Kontrolsüz sınıflandırmada sizden sınıf sayısı, maksimumum iterasyon sayısı, change treshold değeri gibi değerler isteyip buna göre sınıflandırma yapar. Örneğin sınıf sayısını 5, iterasyon sayını 20,change treshold değerini de % 5 girip bir sınıflandırma yaptığımızda bu şu anlama gelmektedir. Sınıf sayısını 5 seçtiğimizden sonuç görüntümüz, algoritmanın pikselleri renksel değerlere göre kümeleyerek 5 sınıfa ayırması ile 5 sınıf içeren bir görüntümüz olacaktır. İterasyon sayısının 20 olması bu algoritmayı 20 kez tekrar ederek çalıştırmak anlamına gelir.20 kez çalıştıktan sonra program durur. Treshold değeri in %5 olması ise sınıflar arası piksellerin değişimi %5 in altına düştüğünde sınıflandırmanın yine otomatik olarak sonlandırılması demektir.

23

24

25

26 2)ERDAS IMAGINE 2014

27

28 Dosya (File ) Menüsü:

29 Veri Yönetimi (Manage Data) Raster Uygulamalarda en çok kullanılacak menü

30

31 Bant birleştirme işlemi bu kısımdan yapılıyor.

32 Görüntü Kesme işlemi bu kısımdan yapılmaktadır.

33 Görüntü kesmek için; input file kısmına kesilecek görüntüyü, output file kısmına da kesildikten sonra oluşacak görüntü adı yazılır. Erdas ta draw menüsünde poligon çevirme aracıyla ekrandaki görüntüde kesilmek istenen alan çizilir. Yanda görülen Subset menüsünün en altındaki AOI seçilir ve açılan pencerede Viewer seçilerek OK a basılır.

34 Bant kombinasyonlarının ayarlanması Multispectral Filtre işlemleri Görüntü Kesme Pikselin spektral profili

35 Drawing Bölge çevirme için poligon aracı

36 Görüntü açma File/Open/Raster Layer seçilir. Açılmak istenen görüntünü olduğu klasöre gidilir.

37 First of type kısmından açılacak görüntü uzantısı seçilir. Burası başta otomatik olarak Erdas uzantısı olan.img ile doludur. Görüntü açıldıktan sonra contest kısmına gelir. Fakat ana ekranda görüntü gözükmeyebilir. Bu durumda Contest kısmında görüntüye sağ tıklanır ve fit layer to window a basılır. Bu sayade görüntü ekranda görünür.

38