Bilgi ve Bilgi Sistemleri. Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 1

Transkript

1 Bilgi ve Bilgi Sistemleri Bilgisayar Mühendisliğine Giriş

2 Sembol, Veri, Bilgi, Anlamlı Bilgi Anlamlı Bilgi (Knowledge) Bilgi, (Information) Veri(Data) Sembol (Symbol) Örnek: Semboller: 0,,2,.8,9,A,.,Y,Z,%,+,=,! Veri: Matematik ve Fizik kursuna kaydolan öğrencilerin adı,soyadı ve sayısı Bilgi: Fizik kursuna katılan öğrencilerin sayısı Matematik kursuna katılan öğrencilerin sayısından daha fazladır. Sayısal veya mantıksal her türlü değer bir veridir. Üzerinde herhangi bir işlem yapılmadığı için ham haldedir. Örn: TC.Kimlik No, Sigorta numarası, plaka no Bilgi, verinin işlenmiş ve bir anlam kazandırılmış halidir. Karar vermeye yardım eder. Anlam Bilgi, verinin işlenmiş ve bir anlam kazandırılmış halidir. Karar vermeye yardım eder. Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 2

3 37 x 350 boyutunda bir görüntü Bilgi Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 3

4 Görüntü Tanıma BİLGİ (INFORMATIO N) Kırmızı Elma ANLAMLI BİLGİ (KNOWLEDGE) Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 4

5 Veri, Bilgi, Anlamlı Bilgi Arasındaki Fark Verilerin anlamlarını başarılı bir şekilde birleştiremedikçe veri bilgi özelliği kazanmaz. Bu anlamları birleştiremediğimiz taktirde veriler birbirinden kopuk olaylar olarak kalırlar. Verilerin Çeşitliliği Anlamlandırılmı ş Bilgi Bilgi Veri Anlamlılık Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 5

6 Anlamlandırılmış Bilginin Özellikleri Doğruluk (Hata içermez) Tamlık (İlişkili durumların tümünü içerir) Ekonomiklik (Zaman ve maliyet olarak ekonomiktir) Esneklik (Çeşitli amaçlar için kullanılabilir) Uygunluk( Organizasyon tarafından kullanılabilir) Basitlik (Kolaylıkla anlaşılabilir ve kullanılabilir) Doğrulanabilirlik (Türetilip tekrardan doğrulanabilir) Ulaşılabilirlik (Herkes tarafından kolaylıkla erişilebilir) Vakitlilik (Kullanımda iken işlenilebilir) Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 6

7 Bilgisayar Ortamında Verinin Temsili Bilgisayarda veriler ikili olarak (binary form) temsil edilirler. Sistemin tabanı 2 dir. Bit : İkili sayıları yazarken kullandığımız rakamlara (0 ve ) denir. Bilgisayar ortamında bilgilerin temsil edildiği en küçük bilgi birimidir. Byte : 8 bitten oluşan ve bir karakterlik bilgi saklayabilen topluluktur. Kelime(Word): Kelime, her bilgisayara göre değişebilen sayıda byte tan oluşan topluluktur. Bit Byte Byte Byte Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 7

8 Bit Etiketleri 8 bitlik ikili gösterimde en sol taraftaki bit en anlamlı bittir (MSB). En sağdaki bit ise en anlamsız bittir (LSB) MSB Most Sifnificant Bit LSB Least Sifnificant Bit Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 8

9 Bu gösterimde ayrıca 7. bit sayının işaretini göstermek üzere işaret biti olarak adlandırılır (Sign bit) Sign Bit İşaret Bitinin Durumu Anlamı 0 Pozitif Sayı Negatif Sayı Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 9

10 Bilgisayarda veri 8 bit ile temsil edilirse temsil edilebilecek en büyük sayı +27 dir Bilgisayarda veri 6 bit ile temsil edilirse temsil edilebilecek en büyük sayı dir Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 0

11 DEĞERLER ARASI DÖNÜŞÜM 8 bit byte 024 byte KiloByte (KB 024 KB MegaByte (MB) 024 MB GigaByte (GB) 024 GB Terra Byte (TB) Bilgisayar Mühendisliğine Giriş

12 İkili Sayı Sistemi (Binary System) Sistemin Tabanı 2 dir. Sadece 0 ve kullanır. Her sayı dijit olarak ifade edilir. Basamaklar 2 nin kuvveti olarak yazılır. Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 2

13 Binary-Desimal Çevrimi Her dijit 2 nin kuvveti ile çarpılarak desimal sayı sistemine çevrilir. Örn: i) (00) 2 = =43 ii) (0) 2 = = Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 3

14 Desimal-Binary Çevrimi Desimal sayıları binary sayılara çevirirken Bölme-2 metodu kullanılır. Çıkan sonuç tersten yazılır. Örn: (33) 0 =(?) (33) 0 =(0000) 2 0 Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 4

15 Oktal Sayı Sistemi {0,,2,3,4,5,6,7} rakamlarını kullanır. Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 5

16 Oktal-Desimal Çevrimi Örn: (564) 8 =(?) = (372) 0 Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 6

17 Desimal-Oktal Çevrimi Desimal sayıların oktal sayılara çevrimi Bölme-8 yoluyla gerçekleştirilir. Çıkan sonuç tersten yazılır. Örn: (365) 0 =(?) (365) 0 =(555) 8 Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 7

18 Heksadesimal Sayı Sistemi Tabanı 6 dır arası sayıları kullanır. Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 8

19 Desimal Hex Karşılık A B 2 C 3 D 4 E 5 F Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 9

20 Hex-Desimal Çevrimi Örn: (FA54) 6 = (? ) 0 = =(64084) 0 Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 20

21 Desimal-Hex Çevrimi Örn: (825) 0 = (?) (825) 0 = (FBD) 6 D B F Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 2

22 Bilgi Sistemleri Bilgi sistemi, bilginin dış ortamdan alıp işleyerek kullanılabilir hale getiren ve dış ortama çıktı olarak verebilen sistemlerdir. Giriş (Input) İşleme (Processing) Çıkış (Output) Kullanıcı Adı,Soyadı Firma No Firma Gelirleri ve Giderleri Yıllık Gelir-Gider dengesinin hesaplanması Kar ve Zarar durumunun ortaya konulması Yapılan hesaplamaların ekranda görüntülenmesi ve belirlenmesi Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 22

23 Bilgisayar Tabanlı Bilgi Sistemleri Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 23

24 Donanım (Hardware) Giriş, işlem ve çıkış işlemleri için kullanılan fiziksel bilgisayar bileşenleridir. Yazılım (Software) Bilgisayar tarafından çalıştırılan programlardır. Fiziksel değildirler. Veritabanı (Database) Birbiri ile ilişkili verilerin tutulmasıyla oluşturulan yapılardır. Bilgilerin organize edilmiş bir kolleksiyonudur. İnsan (People) Hangi verilerin, ne şekilde işleneceğine ve ne tür bilgiler üretileceğine karar veren ve bunu sisteme aktarır. Yordamlar (Prosedürler) Bilgi sistemini kullanmak için izlenecek yöntemler, politikalar ve kurallardır. İletişim (Telecommunication) Haberleşmek için elektronik sinyallerin dolaşımıdır. Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 24