SOSYAL HİZMET UZMANLIĞI Tıptaki Yeri ve İşlevi

Transkript

1 TIBBA SOSYAL HİZMET UZMANLIĞI Tıptaki Yeri ve İşlevi KONUK Kahraman Eroğlu Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Bşk. MODERATÖR Prof. Dr. Arın Namal

2 SOSYAL HİZMET UZMANLIĞI Sosyal Hizmet mesleği, sosyal refah alanı İçerisinde görev alan bazı meslek, disiplin ve kurumların yaşam ve insan sorunlarının değişip farklılaşmasıyla yetersiz kalabilmesi sonucunda ortaya çıkmış bir meslektir. Sosyal Hizmet uygulamasının odağı, insanlar ve kaynak sistemleri arasındaki etkileşim ile bağlantılar ve birey ve sistemlerin işlevselliğinde karşı karşıya kalınan sorunlardır.

3 SOSYAL HİZMET UZMANLIĞI EĞİTİMİ Lise üzerine 4 yıllık eğitim ve öğretim

4 Sosyal Hizmet Uzmanlarının istihdam alanları Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Devlet Planlama Teşkilatı Sosyal Yardımlaşmayı Dayanışmayı Teşvik Fonu Genel Sekreterliği İl ve İlçe Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları Çocuk Yuvaları Sevgievleri Çocukevleri Kreş ve Gündüz Bakım Evleri Yetiştirme Yurtları Huzurevleri Toplum Merkezleri Kadın Sığınma Evleri Özürlü Rehabilitasyon Merkezleri Yaşlı Dayanışma Merkezleri Sokak Çocukları Merkezi Ergen Danışma Merkezi Sağlık Bakanlığı Hastaneler Sağlık Ocakları Aile Planlaması ve Ana Çocuk Sağlığı Merkezleri Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki Eğitim Merkezleri Kredi ve Yurtlar Kurumu Adalet Bakanlığı Cezaevleri Çocuk Mahkemeleri Çocuk Eğitim Evi Adli Tıp Kurumu Üniversiteler Hastaneler Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlıkları Maliye Bakanlığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Milli Savunma Bakanlığı ve bağlı birimlerinde İçişleri Bakanlığı ve bağlı birimlerinde Yerel Yönetimler ve bağlı birimlerinde Kriz merkezleri Sivil toplum örgütleri ve vakıflar Özel Sektör

5 Sosyal Hizmet Uzmanı, kişisel çalışma ve grup çalışması uygulaması yapabilir.

6 Resmi Gazete de (1973) yayınlanan tanıma göre ise Tıbbi Sosyal Hizmet; Hastaneye yatan her hastanın uygulanan tedaviden en etkili şekilde yararlanması amacıyla sosyal hizmet personelince görülecek ekonomik, sosyal, eğitsel ve destekleyici hizmetler yanında, hastanın ailesi ve çevresi ile ilişkilerinin düzenlenmesi, hastaneden çıktıktan sonra kişisel ve aile sorunlarının çözümlenmesi gibi hususların tümüdür.

7 Sosyal Hizmet in bir meslek olarak sosyal refah sistemi içinde yerini alması, sosyal refah kurumunun gelişmesinden sonra gerçekleşmiştir. Belki de böyle bir mesleğe ihtiyaç duyulmasını, refah sistemi içinde yer alan hizmetlerin, belirli bir gelişme aşamasında, mekanik düzenlemelerden çok insancıl değerleri gerektirmesi, hizmetlerin amacına ulaşabilmesi için bir takım bilgi, beceri ve davranışların gerekli olduğuna dair oluşan yaygın inanç sağlamıştır.

8 Sosyal Hizmet mesleği iki değere dayanır: 1. Bireyin değer ve onuruna saygı, 2. Uygun sosyal koşullar altında bireyin ve toplumun değişip gelişebileceğine dair inanç. Tüm insanlar için eşitlik ilkesi İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin birinci maddesinde ortaya konur. Sosyal Hizmet, sosyal adalete inanan bir meslek ve disiplindir. Dışta bırakılan birey ve grupların haklarının savunulmasında sosyal hizmet birincil rol oynamaktadır.

9 Sosyal Hizmetin amacı, 1. İnsanların problem çözme ve başetme kapasitelerini geliştirme, 2. İnsanlara kaynak,hizmet ve şanslar tanıyan sistemler ile insanlar arasında köprü kurmak, 3. Bu sistemlerin etkili ve insancıl çalışmasını geliştirmek, 4. Sosyal politikanın geliştirilmesine ve ilerletilmesine katkı vermektir.

10 Tıbbi Sosyal Hizmet in Genel Amacı ve İşlevi Hastanın tıbbi bakımı ve tedaviyi kabul etmesi ve bakımın etkili bir şekilde kullanılmasını kolaylaştırmak, Sağlık problemleri nedeniyle hasta ve ailesinin yaşadığı stresi azaltmak, Hastanın hastalığı ve içinde bulunduğu koşullar nedeniyle ortaya çıkan problemlerini çözümlemek.

11 Sosyal Hizmet Sosyal işlev görmede ve bu amaç için uygun sosyal koşulları yaratmada bireylerin, grupların ve toplulukların kapasitesini artırmak veya yeniden oluşturmak için yardım eden profesyonel bir aktivitedir İnsanlara ciddi zorlukların üstesinden gelebilmeleri için bakım, koruma veya danışma sunarak yardım etmeyi amaçlayan profesyonel bir aktivitedir.

12 Karmaşık ve değişmekte olan bir toplumda, bireyin topluma ait ve üretken bir unsur olarak katılma arzusu ile toplumun kendi üyelerini toplumla bütünleştirmek ve onları geliştirip zenginleştirmek yeteneğinde tıkanıklıklara rastlanmaktadır. Sosyal Hizmetin müdahalesi bu tıkanıklara; bireyin gelişme, toplumla bütünleşme hızına ve toplumun çeşitli unsurlarını verimli ve dinamik bir bütünde toplanması için harcanan örgütlenmiş çabalara yöneliktir.

13 Sosyal Hizmet, günlük uygulamalarında, yoksullar ve baskı altına alınmış gruplar ile dayanışma içerisindedir. Yoksulluk, açlık ve evsizlik insan hakları ihlalidir. Sosyal Hizmet Uzmanları, sosyal adaleti sağlamak için avantajsız grupların haklarını savunmak durumundadır. Bir başka deyişle dayanışma, insanlığın acı ve üzüntüsüne neden olan koşullara yönelik olarak sosyal hizmetin taraf olmasını gerektirir.

14 Sosyal Hizmet insanlara; 1. İhtiyaç duydukları ve hakları olan kaynaklara ulaşmalarında, 2. Problem çözme kapasitelerini geliştirmelerinde, 3. Müracaatçılara hizmet sunanların gelişimini destekleme yolu ile örgütlerin gelişmesini teşvikte, 4. Özel ve kamu kurumlarında sosyal, sağlık ve çevresel politikaları etkileyerek destek sağlar.

15 Sosyal Hizmet Uzmanı, yapacağı psikososyal çalışmalara her hasta için bir dosya tutarak başlar. Bu dosyada, hasta ve ailesi ile ilgili detaylı bilgiler, gerekli gördüğü durumlarda uygulanmış olan psikolojik test ve envanterlerin sonuçları veya profilleri, her hastaya uyguladığı onların sosyal hizmet uzmanından beklentileri ve ünitede yapılmasını istediği çalışmalar vb. bilgileri içeren bir soru kağıdının sonuçları bulunur. Her hasta için tutulan dosyaya uzman her hastanın tedavi seanslarına girişçıkış kilolarını, terapi sayısını, terapi sırasındaki psikolojik durumunu ve bir önceki terapiden bu yana oluşan psiko-sosyal gelişmeleri içeren notlarını yazmalıdır. Böylece hastaların psikososyal durumları ile ilgili sürekli takipleri sağlanmış ve kaydedilmiş olacaktır. Eğer, uzman hastanın ailesi, yakınları ile görüşmüş, iş veya ev ziyareti yapmış ise bunları da progres notlarına ekleyecektir.

16 Profesyonel bir Sosyal Hizmet uygulaması, bir seri aşama sonucunda gerçekleşir. Bu aşamalar; 1-Başlangıç ( hasta ve sorunlarını belirleme ) 2-Sosyal hizmet planlaması aşaması 3-Hizmetin verilmesi aşaması 4 Değerlendirme,sonlandırma ve takip aşaması dır.

17 PSİKOLOJİK DESTEK Sosyal Hizmet, psikolojik destek, içgörü kazandırma, açıklama yapma ve bilgi verme yoluyla hastalara yardımcı olmalı ve tıbbi ekibe de hastaların durumları hakkında sürekli bilgi vermelidir. Hastanın psikolojisi ciddi derecede bozulmuş ise, durumu doktora bildirerek psikiyatrik konsültasyon istemesini sağlamalıdır.

18 SOSYAL DESTEK Sosyal içerikli çalışmaların amacı; hastaların topluma aktif bireyler olarak katılabilmeleri, çalışabilmeleri, sosyal ilişkilerini geliştirebilmeleri için motive edilmeleri, onların rahatsızlıklarına rağmen üretken, doyum sağlayabilecekleri bir yaşam sürdürebileceklerine dair inançların geliştirilmesi için motive edilmeleri ve uygulamaya geçmelerinin sağlanmasıdır. Sosyal çalışmalar, hastalar için en az psikolojik çalışmalar kadar gerekli olup, onların vazgeçilmez bir devamıdırlar. Psikolojik çalışmalar, sosyal çalışmalarca desteklenmedikçe yarım kalmış olurlar.

19 Sosyal Hizmet Uzmanı çalışmalarına önce hastaların sosyal ilişkilerini azaltmalarını önlenmeye çalışmak ile başlayabilir. Hasta ve yakınlarının birbirleri ile ilişkilerini güçlendirmeye çalışmak, onların topluma rahatça çıkabilmelerinin sağlanmasında ilk basamağı oluşturur. Uzman, hastaları ve ailelerini doktor ve hemşire refakatinde grup olarak sinema, tiyatro, konferans, gezi, piknik veya diğer eğlence yerlerine götürebilir. Bunların yanında hastaların çeşitli uğraşı çalışmalarını hastanedeki tedavileri sırasında veya evlerinde yapmalarını ve bunların pazarlanmasını sağlayarak ekonomik güçleri yetersiz hastalara maddi katkıda bulunulmasını sağlayabilir. Bu tür çalışmalar hastaların kendilerine güvenlerini geliştirici, rehabilitasyonlarını ve onların yeniden topluma kazandırılmalarını sağlayıcı çok etkin faaliyetlerdir.

20 Sosyal Hizmet Uzmanlığı nın Tıptaki İşlevine Bir Örnek Tıbbi Sosyal Hizmet in TÜBERKÜLOZ TEDAVİSİ NDEKİ ROLÜ hakkındaki makaleyi internette okuyunuz: Ercüment Erbay: Tıbbi sosyal hizmet: Tüberküloz tedavisindeki rolü hizmet.htm