Sayın Katılımcı, Bu anket çalışması Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi nde araştırılmakta olan Döviz Kurundaki Dalgalanmaların Dış Ticaret Yapan Firmalara Etkisi; Ankara İli Örneği yüksek lisans tezi için düzenlenmiştir. Araştırma sonucunda bilgilerinizin gizli tutulacağını ve sadece akademik araştırma için kullanılacağını belirtmek ister, araştırmaya göstermiş olduğunuz ilgiden dolayı şimdiden çok teşekkür ederiz. DANIŞMAN Yrd. Doç. Dr. Seda EKMEN ÖZÇELİK ÖĞRENCİ Seda GÜVEN A. İŞLETME İLE İLGİLİ BİLGİLER 1. İşletmeniz hangi yıl kurulmuştur? 2. İşletmenizin yapısı aşağıdakilerden hangisidir? Anonim Şirket [ ] Limited Şirket [ ] Tek Sahipli İşletme [ ] Diğer [ ]..(Belirtiniz) 3. İşletmeniz hangi alanda faaliyet göstermektedir? [ ] Madencilik [ ] Gıda, İçki Ve Tütün Sanayi [ ] Orman Ürünleri ve Mobilya Sanayi [ ] Kâğıt Ve Kâğıt Ürünleri, Basım Sanayi [ ] Metal Ana Sanayi [ ] Otomotiv Sanayi [ ] Elektrik Sektörü [ ] Taş Ve Toprağa Dayalı Sanayi [ ] Kimya, Petrol Ürünleri ve Plastik Sanayi [ ] Tekstil, Deri ve Ayakkabı Sanayi [ ] Madeni Eşya, Makine ve Teçhizat Sanayi [ ] Diğer...(Belirtiniz) 4. İşletmede toplam çalışan sayısı ne kadardır? [ ] 1 10 [ ] 11 50 [ ] 51 100 [ ] 101 250 [ ] 251 500 [ ] 500 den fazla 5. İşletmenizin statüsü aşağıdakilerden hangisidir? [ ] Tamamı yerli sermayeli özel işletme [ ] Tamamı yabancı sermayeli özel işletme [ ] Yabancı ortaklı özel işletme [ ] Kamu işletmesi [ ] Diğer ( Belirtiniz ) 6. İşletmenizi yıllık cirosu ne kadardır? [ ] 100 Bin TL altında [ ] 100 Bin TL 500 Bin TL 1
[ ] 500 Bin TL 1 Milyon TL [ ] 1 Milyon TL 2,5 Milyon TL [ ] 2,5 Milyon TL- 5 Milyon TL [ ] 5 Milyon TL 10 Milyon TL [ ] 10 Milyon TL 50 Milyon TL [ ] 50 Milyon TL üstü 7. İşletmenin ticaret pazarı aşağıdakilerden hangisidir? [ ] Avrupa Birliği ülkeleri [ ] Ortadoğu ülkeleri [ ] Orta Asya Türk Cumhuriyetleri [ ] Rusya ve Doğu Avrupa Ülkeleri [ ] Kuzey Amerika [ ] Çin, Japonya ve Uzakdoğu Ülkeleri [ ] Diğer (Lütfen cevaplayınız):... 8. İşletmenin ihracat anlayışı aşağıdakilerden hangisine uygundur? [ 1 ] Kurlardaki değişime bağlı olarak ihracat [ 2 ] Her konjonktürde sürekli ihracat [ 3 ] Bazı dönemlerde ihracat [ 4 ] Kriz zamanlarında ihracat [ 5 ] Diğer (Lütfen cevaplayınız)... 9. Satışlarınız içerisinde ihracatın payı ne kadardır? [ ] %0-%25 [ ] %26-%50 [ ] %51-%75 [ ] %75-%100 10. Alışlarınız içerisinde ithalatın payı ne kadardır? [ ] %0-%25 [ ] %26-%50 [ ] %51-%75 [ ] %75-%100 11. İşletmenin ithalat anlayışı aşağıdakilerden hangisine uygundur? [ ] Kurlardaki değişime bağlı olarak ihracat [ ] Her konjonktürde sürekli ihracat [ ] Bazı dönemlerde ihracat [ ] Kriz zamanlarında ihracat [ ] Diğer(Lütfen cevaplayınız):... 12. Üretim hammadde ve materyallerinizi nasıl temin ediyorsunuz? (Lütfen ikisini de ayrı ayrı belirtiniz) Üretim girdilerini Makine, teçhizat; [ ] Yurt içinden [ ] Yurt içinden [ ] Yurt dışından [ ] Yurt dışından 2
B. DÖVİZ KURU YÖNETİMİ 1. İşletmenizde döviz kuru dalgalanmalarını takip etmekle görevli kişinin unvanı nedir? [ ] İşletme sahibi [ ] Finans departmanı [ ] Muhasebe departmanı [ ] Uluslararası işlemler departmanı 2. Döviz kuru hareketlerini takip etmek sorumlu kişinin vaktinin ne kadarını almaktadır? [ ] Tamamını [ ] %75-%50 [ ] %50-%25 [ ] % 25-0 3. Döviz kuru dalgalanmalarını ne kadar sıklıkla takip etmektesiniz? [ ] Gün içinde sürekli [ ] Haftalık [ ] Aylık [ ] 3 aylık [ ] 6 aylık [ ] Yıllık 4. Döviz kuru dalgalanmalarını takip ederken en çok hangi bilgi kaynağından yararlanmaktasınız? [ ] Bankalar ve finans kurumları [ ] Döviz büfeleri [ ] İletişim araçları ( tv, internet, gazete..) [ ] İşletmenizdeki istatiksel tahminler [ ] Sezgilerinize dayalı tahmin [ ] Diğer (Lütfen belirtiniz) 5. Aşağıdaki döviz türlerinden hangisini en çok kullanıyorsunuz? [ ] ABD Doları [ ] Euro [ ] İsviçre Frankı [ ] İngiliz Sterlini [ ] İsveç Kronu [ ] Diğer.(Lütfen Belirtiniz) 6. Döviz kuru hareketlerini değişimini tahmin ediyor musunuz? [ ] Evet [ ] Hayır 7. (B/6. soruya cevabınız evet ise lütfen cevaplayınız) Döviz kuru dalgalanmalarının tahminlerinde en çok hangi göstergelere dikkat edersiniz? [ ] Merkez Bankası karar ve beklentileri [ ] Faiz oranı [ ] Enflasyon [ ] Dalgalı kur rejimi [ ] Geçmiş kur hareketlerinin eğilimi [ ] Dış ticaret açıkları [ ] Siyasi gelişmeler [ ] İhracat eğilimi [ ] İthalat eğilimi [ ] Bütçe açıkları [ ] Diğer.( Lütfen belirtiniz) 3
8. (B/6. soruya cevabınız evet ise lütfen cevaplayınız) Tahminleriniz ne kadar uzun bir süreyi kapsamaktadır? [ ] Bir hafta [ ] Bir ay [ ] Üç ay [ ] Yıllık [ ] Diğer(Lütfen belirtiniz)... C. DÖVİZ KURU RİSKİ YÖNETİMİ 1. Sizce döviz kuru riski aşağıdakilerden hangisidir? [ 1 ] İhracat işlemlerinin fiyatlandırılması, faturalandırması, ihracat alacaklarının tahsilatı ve yapılacak ödemelerin döviz kuru hareketlerinden etkilenmesidir. [ 2 ] Döviz kurlarındaki hareketlerin, muhasebe işlemlerini zorlaştırması ve döviz çevirmenin mali tablolara olan etkisidir. [ 3 ] İşletmenin değerinde, rekabet gücünde ve ilerideki nakit akımlarının değerini kaybetmesinde döviz kuru hareketlerinin etkisidir. [ 4 ] Hepsi 2. İşletmenizin maruz kaldığı finansal risk türlerini önem derecesine göre sıralayınız.(1 ile 4 arasında numaralandırınız.) [ 1 ] Döviz Kuru Riski [ 2 ] Faiz Oranı Riski [ 3 ] Kredi Riski [ 4 ] Likidite Riski 3. Döviz kuru riski yönetiminde kullandığınız firma içi yöntem hangisidir? [ ] Döviz pozisyonunun sürekli takip ve analizi ile sınırlandırılıyor [ ] Döviz cinsinden aktif ve pasiflerin dengelenmesi suretiyle yönetiliyor [ ] Atıl nakit yabancı para yatırımlarda değerlendiriliyor 4. İşletmeniz döviz kurlarında meydana gelen dalgalanmalardan etkileniyor mu? [ ] Çok Etkileniyor [ ] Etkileniyor [ ] Gözlemlemedim [ ] Az Etkileniyor, [ ] Hiç Etkilenmiyor 5. İşletmenizin döviz kuru riskine karşı davranışı aşağıdakilerden hangisidir? [ ] Döviz kuru riski yönetilmez. Risk üstlenmemelidir. [ ] Döviz kuru riski belli bir seviyede üstlenerek yönetilebilir. [ ] Döviz kuru riski önceden tahmin edilerek yönetilebilir. 4
6. İşletmenizin döviz kuru riskini yönetmek için izlediği yöntem nedir? [ ] Belirli bir programla işletmede yönetim [ ] Banka ve finans kurumlarından yararlanarak yönetim [ ] Danışmanlık firmalarından yararlanma [ ] Hiçbir şey yapmama [ ] Diğer.. (Lütfen belirtiniz) 7. Döviz kuru riskine karşı aşağıdakilerden hangisi ya da hangilerini yaparsınız? [ ] Döviz kredisi almak [ ] Döviz alacak ve ödemelerini aynı cinsten gerçekleştirmek [ ] Döviz opsiyonu yapmak [ ] Döviz swapı yapmak [ ] Üretim maliyetlerinin düşürülmesi [ ] Forward döviz kurlarından ileri tarihli döviz alımı [ ] Kur tahminlerine göre ödemelerin öne alınması veya geciktirilmesi [ ] Değişik dövizlerde portföy oluşturmak şeklinde riski dağıtmak [ ] Verimliliği artırarak işletme maliyetini azaltmak 8. İşletmeniz aşağıdaki finansal tekniklerden hangisi veya hangilerini ne sıklıkla kullanmaktadır? İŞLEM TÜRÜ SÜREKLİ ARA SIRA HİÇ REPO İŞLEMLERİ OPSİYONEL İŞLEMLER FUTURE (VADELİ) İŞLEMLER FORWARD İŞLEMLERİ FACTORİNG FORFAİTİNG LEASİNG KULLANMIYORUM 5
9. Aşağıdaki risk türlerinden hangisinden daha fazla etkileniyorsunuz? Lütfen en yüksekten en düşüğe doğru sıralayınız. İŞLEM RİSKİ DÜŞÜK ORTA YÜKSEK Beklenen nakit akımlarındaki döviz kuru hareketlerinin direkt etkisi ile ortaya çıkan kazanç ve kayıplar, ürünlerin fiyatlandırılması, faturalandırılması, alacakların tahsilâtı ve gelecekteki ödemelerin kurdan etkilenmesi. EKONOMİK RİSK İşletmenin değerinde, rekabet gücünde, pazar hâkimiyetinde kur riskinden etkilenme. ÇEVRİM RİSKİ Döviz cinsinden yapılan alış/satışları ulusal paraya çevirmenin mali tablolara etkisi ve işlem zorluğu nedeniyle etkilenme. 10. İşletmenizde finansal teknikler kullanmıyorsanız bunun sebebi nedir? [ ] Hukuki altyapının yetersiz olması [ ] Bu teknikler hakkında hiçbir bilgim yok [ ] Danışman firmalarının ve finans kurumlarının yeterli bilgi vermemesi [ ] Bu tekniklere ihtiyaç duymamaktayız 11. Anketi cevapladıktan sonra işletmenizin döviz kuru riski yönetimi hakkındaki düşünceniz ne oldu? [ ] Döviz kuru riski uygulamaktaydık [ ] Evet, döviz kuru riski yönetmek isteriz bunun için yeni bir birim kuracağız [ ] Evet, döviz kuru riskini yönetmek konusunda finans kuruluşları ile görüşme yapacağız. [ ] Hayır, gereksizdir. 12. Size göre finansal risk nedir? 6