Yeraltı Suyu Akışı. Yeraltı Suyu Boşalımı ve Darcy Kanunu

Benzer belgeler
YEALTI SUYU. Prof.Dr.Kadir Dirik Ders Notları

HİDROJEOLOJİ. Akifer Özellikleri Kuyulara Yeraltısuyu Akışı. 7.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT

YERALTI SUYU. 1 Prof.Dr.Kadir Dirik Ders Notları

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

İNM 106 İnşaat Mühendisleri için Jeoloji

Akifer Özellikleri

Su seviyesi = ha Qin Kum dolu sütun Su seviyesi = h Qout

Prof. Dr. Osman SİVRİKAYA Zemin Mekaniği I Ders Notu

1. DOĞAL ÜZERİNDEKİ ETKİLER. PDF created with pdffactory trial version

HİDROJEOLOJİ. Yeraltında suyun bulunuşu Akifer özellikleri_gözenekli ortam. 4.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT

Yeraltısuları. nedenleri ile tercih edilmektedir.

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

Gevşek Zemin - Geçirgenlik kolay - Yüksek Permeabilite. Sıkı Zemin - Geçirgenlik zor - Düşük Permeabilite

ÇEVRE GEOTEKNİĞİ DERSİ

Su Döngüsü ve Yeraltısuları. Araş. Gör. Alaettin Tuncer

Zemin Suyu. Yrd.Doç.Dr. Saadet BERİLGEN

5. YERALTISUYU & SIZMA BASINCI (SEEPAGE PRESSURE)

Prof. Dr. Osman SİVRİKAYA Zemin Mekaniği I Ders Notu

Gereği gibi projelendirilen ve inşa edilen bir kuyu, su taşıyan bir formasyondan ekonomik olarak su alınmasını sağlayan hidrolik bir yapıdır.

Ders Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite

TEBLİĞ. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünden: İÇME SUYU TEMİN EDİLEN AKİFER VE KAYNAKLARIN KORUMA ALANLARININ BELİRLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ

Büyüklüklerine Göre Zemin Malzemeleri

Tuzlu Sular (% 97,2) Tatlı Sular (% 2,7) Buzullar (% 77) Yer altı Suları (% 22) Nehirler, Göller (% 1)

HASAN PARLAR A AİT İZMİR İLİ KEMALPAŞA İLÇESİ YİĞİTLER KÖYÜ 14 PAFTA 24 ADA 13 PARSELDE AÇILACAK SONDAJ KUYUSUNUN HİDROJEOLOJİK ETÜD RAPORU

KONYA ĐLĐ JEOTERMAL ENERJĐ POTANSĐYELĐ

ZEMİNDE SU AKIMININ MATEMATİKSEL İFADESİ (LAPLACE DENKLEMİ)

TÜRKİYE DE SINIRAŞAN YERALTISUYU REZERVLERİ VE KULLANIMI

713 SU TEMİNİ VE ÇEVRE ÖDEV #1

BÖLÜM 12 SU DÖNGÜSÜ VE YERALTI SUYU (HYDROLOGIC CYCLE AND GROUNDWATER)

İÇİNDEKİLER 1 AMAÇ KAPSAM ÖNCEKİ ÇALIŞMALARIN TOPLANMASI HİDROJEOLOJİK HARİTALAR

GÜZ DÖNEMİ HİD 453 YERALTISUYU SONDAJ TEKNİĞİ. 2_nci ARA SINAV. Ad Soyad: CEVAP ANAHTARI No: 18 Aralık 2017

JEM 302 MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ UYGULAMA NOTLARI

Hidroloji. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat

SU SONDAJ KUYULARINDA POMPAJ DENEYLERĠNĠN YAPILMASI VE DEĞERLENDĠRĠLMESĠ

TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER

5. SINIF FEN BİLİMLERİ YER KABUĞUNUN GİZEMİ TESTİ

YAPI TEKNOLOJİSİ DERS-2

Silifoz Filtre Sistemi

TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER

TABAKA KAVRAMI ve V-KURALI

Yamaç dengesinin bozulması kütle hareketlerinin oluşumunun en önemli nedenidir.

YIĞMA YAPI MÜHENDİSLİĞİNİN GELİŞİM TARİHİ DEPREME DAYANIKLI YAPI TASARIMLARI

PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK

508 HİDROLOJİ ÖDEV #1

TEMEL İNŞAATI ZEMİN İNCELEMESİ

Bahar. Hidroloji. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 1.

GİRİŞ. Faylar ve Kıvrımlar. Volkanlar

TABAKALI YAPILAR, KIVRIMLAR, FAYLAR. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü

BÖLÜM : 9 SIZMA KUVVETİ VE FİLTRELER

ZEMİNLERDE SU ZEMİN SUYU

INM 305 Zemin Mekaniği

Akışkanların Dinamiği

Grountwater and Wells written and edited by Fletcher G. Driscoll (second edition). Copyright 2010 Johnson Screens, Inc.

HEYELAN ETÜT VE ARAZİ GÖZLEM FORMU

Yapılma Yöntemleri: » Arazi ölçmeleri (Takeometri)» Hava fotoğrafları (Fotoğrametri) TOPOĞRAFİK KONTURLAR

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

AKM 205 BÖLÜM 8 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ

İÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ

Prof.Dr. Mehmet Faik SEVİMLİ Yrd.Doç.Dr.Süheyla TONGUR Arş.Grv.Mehmet TÜRKYILMAZ. Nüfuslar

1. Temel zemini olarak. 2. İnşaat malzemesi olarak. Zeminlerin İnşaat Mühendisliğinde Kullanımı

INSA354 ZEMİN MEKANİĞİ

SU HALDEN HALE G İ RER

TÜRK MÜHENDİS VE MİMAR ODALARI BİRLİĞİ JEOFİZİK MÜHENDİSLERİ ODASI

1) Hüseyin KURT ) Hüseyin ARKAN ) U. Hüseyin ARSLAN ) Şerif AÇAK ) Mustafa ORUÇ

FENERBAHÇE SPOR KULÜBÜ EĞİTİM KURUMLARI ANADOLU LİSESİ 10. SINIFLAR COĞRAFYA İZLEME SINAVI

12.163/ Yeryüzü Süreçleri ve Yüzey Şekillerinin Evrimi K. Whipple Eylül, 2004

TÜRKİYE DE SINIRAŞAN YERALTISUYU REZERVLERİ VE KULLANIMI

Kaynak Yeri Tespiti ve İyileştirme Çalışmaları. Örnek Proje: Yeraltı Suyunda Kaynak Tespiti ve İyileştirme Çalışmaları

SU VE RUTUBET YALITIMI

SEDİMANTER KAYAÇLAR (1) Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I

Geoteknik Mühendisliği

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

SULARIN DERLENMESİ KAPTAJ

AKARSULAR ve YERALTISUYU. Doç.Dr. Yaşar EREN AKARSULAR

Akdeniz in Pleyistosen Deniz Düzeyi Değişimlerini Karakterize Eden, Çok Dönemli-Çok Kökenli Bir Mağara: Gilindire Mağarası (Aydıncık-İçel)

HARİTA, TOPOGRAFİK HARİTA, JEOLOJİK HARİTA. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü

Sarıçam (Adana, Güney Türkiye) Jeositi: İdeal Kaliş Profili. Meryem Yeşilot Kaplan, Muhsin Eren, Selahattin Kadir, Selim Kapur

JEOLOJİK HARİTALAR Jeolojik Haritalar Ör:

5. YERALTISUYU & SIZMA BASINCI (SEEPAGE PRESSURE)

Eşref Atabey Türkiye de illere göre su kaynakları-potansiyeli ve su kalitesi eserinden alınmıştır.

KATI ATIK DEPOLAMA SAHALARININ GEOTEKNİK TASARIM İLKELERİ HAZIRLAYANLAR MUHAMMED DUMAN MUHAMMET TEZCAN AHMET ARAS

Harran Ovasında (Şanlıurfa) Sulama Sonrası Oluşan Taban Suyu Ve Tuzluluk Sorunlarının Nedenleri ve Çözüm önerileri

Zeminlerin Sıkışması ve Konsolidasyon

II. DOĞAL AFETLER (NATURAL DISASTERS)

Akışkanların Dinamiği

MAĞARA OLUŞUMLARI Soda Tüpü Sarkıt Dikit Sütun

YÖNETMELİK DSİ YERALTISULARI TEKNİK YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

Eşref Atabey Türkiye de illere göre su kaynakları-potansiyeli ve su kalitesi eserinden alınmıştır.

KATI BASINCI: Özellikler: 1. Eğer zemine uygulanan kuvvet zemine dik değilse, kuvvetin dik bileşeni alınarak basınç bulunur.

14. ZEMİNLERDE SUYUN HAREKETİ

ZEMİNLERİN SIKIŞMASI, KONSOLİDASYONU VE OTURMASI. Yrd. Doç. Dr. Taylan SANÇAR

ORIENTEERING SEMBOLLERİ VE AÇIKLAMALARI

SİVAS İLİNİN JEOTERMAL. Fikret KAÇAROĞLU, Tülay EKEMEN Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, SİVAS

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ Çevre Mühendisliği Bölümü Fiziksel ve Kimyasal Temel İşlemler Laboratuvarı Dersi Güncelleme: Eylül 2016

HİDROJEOLOJİ. Gözenekli Ortam ve Akifer Özellikleri. 5.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT

ZEMİN SUYU Zeminde Su Akımı ve Akım Ağları. Y.Doç.Dr. Saadet A. Berilgen

JEM 323 HİDROJEOLOJİ. Prof. Dr. Mehmet ÇELİK. Hidrojeoloji Uzmanı Uygulamalı Jeoloji Anabilim Dalı

ZEMİNLERİN GEÇİRİMLİLİĞİ YRD. DOÇ. DR. TAYLAN SANÇAR

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

JEOTERMAL KAYNAK ARAMALARINDA HİDROJEOLOJİ ÇALIŞMALARI

Transkript:

Su tablası haritası. Kuyularda su seviyesiyle su tablası çakışmaktadır. A. Kuyuların lokasyonu ve su tablasının deniz seviyesi üzerindeki yüksekliği bir harita üzerinde çizilir. B. Bu veri noktaları düzenli aralıklarla (10 m) su kontur çizgilerini çizmek için kullanılır. C. Akış çizgileri (kesikli olarak) doygun zondaki su hareketini göstermek için eklenir. Yeraltı Suyu Akışı Yeraltı Suyu Boşalımı ve Darcy Kanunu Yeraltı suyu boşalımı: Henry Darcy (Fransız mühendis) Darcy s Kanunu nu ortaya koydu. Eğer biz: Hidrolik eğim (Δh/j) Hidrolik iletkenlik (K) the area through which the water is flowing (A) Boşalım = Q = K(Δh/j)A Bazen biz bunu basitleştiririz ve Boşalım = Su Tablası Eğimi* Permeabilite =Geçirgenlik Yeraltı suyu hangi hızla akar? Okyanustaki su akımı ~ 3 km/s (1.8 Mph) Nehirdeki su - 30 km/s e kadar (18 Mph) Yer altı suyu 0.01-1.4 m/gün (~4-500 m/yıl) Neden bu kadar yavaş? Su yolları çok eğimli ve küçüktür, bu yüzden yer altı suyu eğri bürü yoldan akmak zorunda kalması ve kanal duvarları ile sürtünmesi yavaşlatır. Hidrojeologlar bazı bölgelerdeki izleri, izleyiciler (bir boya, radyoaktif eleman veya bakteri) enjekte ederek akışı ölçmekte ve hareketlerini izlemektedir. Bazı yer altı suyu aylar hatta yıllar sonra ortaya çıkabilir, fakat bazıları on binlerce yıl içinde binlerce yıl ortaya çıkmayabilir.

Kuyu Düşümü & Düşüm Konileri Bir kuyu akifere erişmek amacıyla delindiği zaman, sondajı açanlar daha az masraf için sığ seviyede suyu bulmak isterler. Eğer bir kuyudan normal yer altı suyu akışından daha fazla pompa ile çekim yapılırsa, su tablası aşağı doğru düşer ve buna düşüm konisi denir. Düşüm konileri yakınındaki kuyuları geçici olarak kuru hale getirebilir. Bu yüzden bir kuyu açıldığı zaman, sondajı yapanlar akiferdeki akış oranı ve çevre kuyulardaki pompalama oranını göz önüne almalıdır. Artezyen Kuyuları Bazı yerlerde, yeraltı sularının kuyudan dışarı pompalanması gerekmez; Su kuyudan serbestçe akarsa, akan artezyen kuyusu denir.. Bunun nedenini anlamak için, bir şehir su kulelerine bakalım.. Şehirler önce suyu yerel akifer / kaynaktan yüksek bir depo tankına pompalar.. Bu yüksek tank kasabadaki evlere yeraltı boruları ağı ile bağlıdır. Yüksek tanktaki basınç, kasabanın borularından suyun yükselmesini sağlıyor.. PİZOYEMETRİK YÜZEY: Basınçlı akiferin üzerindeki basınç yüzeyidir.

Doğada Artezyen Kuyuları Artezyen bir kuyu doğada büyük basınç altındaki basınçlı akifer delindiği zaman oluşabilir. Eğer pizoyemetrik yüzey zemin üzerinde ise, kuyu akan artezyen kuyu olacaktır. Eğer pizoyemetrik yüzey su tablası üzerinde ise, fakat zemin altında ise kuyu akış olmayan artezyen kuyu olacaktır. Kaynaklar Bunların Oluşumuna Hangi Koşullar Neden Olabilir? Kaynak Yeraltısuyunun boşalım yaptığı yerdir. Kaynaklar çeşitli hidrolojik senaryoda oluşabilir. Burada gösterilen çeşitli koşullar bir kaynağın oluşmasına neden olur.

Vaha...Serap veya Jeoloji? Kıvrımlı akiferler ve faylar vaha oluşumuna sebep olabilir. Faylar derinlerden yukarıya derin suları getirerek kaplıca oluşturabilir. Karst Manzaraları ve Yeraltı suyu Yeraltı suları kalker gibi kalsit taşıyan kayaçları çözebilir. CO2, suyla karıştığında, bu işlemi hızlandıran karbonik asit denilen zayıf bir asit oluşturur.. Zamanla, su tablasındaki değişiklikler mağaraların karmaşık ağlarını oluşturabilir.. Eğer büyük bir mağara yeryüzünün yüzeyine yaklaşırsa (genellikle erozyon ile), çökebilir ve bir düden oluşabilir.. Düdene egemen olan araziye Karst Landscape veya Karst Topografyası denilmektedir. Kireçtaşı neredeyse geçirimsiz olmasına rağmen, genellikle çatlaklıdır. Çatlaklar ikincil bir gözeneklilik sağlar ve yeraltı sularının akmasına izin verir.. Yeraltı suyu Kireçtaşından Nasıl Akıyor?

Yeraltı Suyu Sonsuz mu veya Sonlu mu? Yer altı suyu yenilenebilir olmasına rağmen, eğer kullanım yüksek olursa, yüzlerce yıllık sürelerde büyük problemler olabilir. Büyük kuyular yer altı suyu akış yönünü değiştirerek atık hareketini güvenli olmayan bölgeye yönlendirebilir. Yeraltı Suyu Problemleri Tuzlu su girişimi Tuzlu su tatlı sudan da yoğundur, bu yüzden yer altı suyu tablası altında kalır. Pompalama ve düşüm doğal olarak tatlı su akiferlerinin içerisine tuzlu su istilasına sebep olabilir.

Çökme Yeraltı suyu basıncı kaya tanelerini ayrı olarak tutar. Su ayrıldığı zaman, ıslak tabaka sıkışabilir ve akiferin üzerinde çökmeye neden olabilir.. Bu elektrik direği üzerindeki tarihler dramatik biçimde Kaliforniya, San Joaquin Vadisi nde meydana gelen çökmeleri gösteriyor. Yeraltısuyu çekimleri ve sonrasındaki çökellerin sıkışması nedeniyle 1925 ile 1977 arasında yer zemininde yaklaşık 9 m çökme meydana gelmiştir. İtalya da eğik Pisa kulesi. Eğilme kısmen yeraltı suyunun aşırı çekilmesi ile olan çökmenin bir sonucudur.

Kaliforniya, Long Beach de bulunan petrol sahasından petrol çıkarılması, çökellerin sıkışması yüzünden zemini 9 m kadar çöktürmüştür. Hazneye petrolün yerini alacak suyun pompalanmasıyla zeminin çökmesi durmuştur. Yeraltısuyu Kalitesi. Suyun sert ya da yumuşaklığını çözünmüş kalsiyum (Ca+2) ve magnezyum (Mg+2) miktarı belirler. 60 mg/l den az sular yumuşak su, 61-120 mg/l arası orta sertlikte sular, 121-180 mg/l arası sert sular ve 180 mg/l den daha fazlası çok sert sulardır. Su boruları ve ısıtıcılar ile bulaşık makineleri ve hatta bardaklar ve yemek takımlarında bile kireç (Ca ve Mg tuzları) bağlaması sert suyun olumsuz bir yanıdır.