1. AMAÇ Bu talimatın amacı Sabiha Gökçen Havalimanında uygulanacak Standart Push Back ve Towing operasyonlarının usul ve esaslarının belirlenmesidir. 2. KAPSAM ve YÜRÜRLÜK Bu talimat Sabiha Gökçen Havalimanında Push Back ve Towing hizmeti sunan ve alan tüm kurum ve kuruluşları kapsar. Talimat, yayınlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer ve aksi belirtilmedikçe yürürlükte kalır. 3. SORUMLULUK Sabiha Gökçen Havalimanı nda faaliyet gösteren tüm kurum ve kuruluşlar bu talimatın gerekliliğine uymaktan sorumludur. 4. TANIMLAR ve KISALTMALAR GAV: Genel Havacılık HEAŞ: Havaalanı İşletme ve Havacılık Endüstrileri A.Ş. Yer Hizmetleri: Push back ve towing hizmeti sunun yer hizmeti kuruluşları. ATC: Hava Trafik Kontrol Ünitesi Push Back: Bir uçağın; taksiyoluna/merkez hattına çıkartılması için bulunduğu park pozisyonundan emniyetli bir şekilde geriye doğru itilmesi işlemine PUSHBACK denir. Towing: Park yeri yada herhangi bir pozisyondaki uçağın bakım, motor testi, alan değişikliği yada herhangi bir başka nedenden dolayı yer değiştirmesi yada hangara çekilmesi işlemidir. Hangar Bölgeleri: HABOM, Mytechnic ve GAV Hangarı ve önlerinde kendilerine tahsis edilmiş alan. Uzun Push Back: Geri itilen uçağın apron merkez hattına çıkartılıp en kısa mesafede hatta oturtulduktan sonra itme işlemine yeterli kleransı sağlayacak bir noktaya kadar davam edilmesi. Kısa Push Back: Geri itilen uçağın mümkün olan en kısa mesafede apron merkez hattına yerleştirildikten sonra itme işleminin durdurulması. 5. UYGULAMA ESASLARI a. Sabiha Gökçen Havalimanı nda tüm hava araçları Standart Push Back ve Towing Talimatına göre push back ve towing operasyonlarını icra edecektir. Sayfa 1 / 13
b. Bu talimatta yer almayan zorunlu hallerde, pushback ve towing operasyonları gerekli emniyet tedbirleri ilgili yer hizmetleri ve hava aracı işleticisi tarafından alınarak Nöbetçi Meydan Müdürlüğü, ATC ve ilgili kurumlar koordinasyonunda uygulanır. c. Geri hareket kabiliyeti olan (Power-Back) hava araçları da bu talimatta belirtilen uygulamalara tabidir. d. Aksi belirtilmedikçe 51-54A numaralı park yerlerinde push back uygulaması yapılmayacak, uçaklar kendi takatleri ile doğrudan hareketleri ile park yerlerinden çıkış yapacaklardır. e. ATC den push back talep edecek uçaklar, gerekli tüm hizmetlerini (yakıt, yolcu, ikram v.b) almış, merdiven/köprü ayırma ve push back araç bağlantısı tamamlanmış, takozlar alınmış, emniyet kontrolleri yapılmış ve yer personelinin tamamen hazır hale gelmiş olması gerekmektedir. f. Push-back ve Towing işlemi towing koordinatörü nezaretinde, yetkili bir uçak teknisyeni veya pilot ile birlikte ihtiyaç duyulacak kadar kanat ucu emniyet personeli eşliğinde mevzuatına uygun olarak gerçekleştirilecektir. g. Operasyonda görevli tüm personel arasında kesintisiz ve uygun iletişim ortamı sağlanmadan push back veya towing başlatılmamalı, net anlaşılamayan ifadeler kesinlikle teyit edilmelidir. h. Push back ve towing esnasında en uygun iletişim ortamı sağlanmalıdır. Uygun teknik donanıma sahip tüm hava araçlarında, olumsuz meteorolojik şartlar haricinde, koordinasyon görevlisi Headset vasıtası ile kokpit ile sürekli iletişim halinde olmalı ve diğer sorumlular ile(pilot, kanat ucu emniyet personeli, araç sürücüsü v.b) sürekli göz teması kuracak pozisyonda bulunmalıdır. İlgili personel görsel iletişimde mutlaka Standart El İşaretlerini kullanmalıdır. i. Tüm pushback görevlileri uçak ve push back aracı hareketini göz önünde bulundurarak emniyetli mesafede durmalılar, uçak motorlarına aşırı yaklaşmamalılar ve hiçbir koşulda towbarın üzerinden geçmemelidir. j. Push back ve towing operasyonları eğitimli ve yetkilendirilmiş personel tarafından gerekli emniyet tedbirleri alınarak yapılacaktır. k. Tüm pushback görevlileri gündüz şartlarında görünürlüğü yüksek, gece şartlarında parlayan fosforlu yelek giymelidir. l. Pushback veya towing operasyonları için hava aracı tipine ve hava şatlarına göre uygun ekipmanlar (Towcar, towbarless, towbar, Head-set, Shearpin v.b) kullanılmalıdır. Sayfa 2 / 13
m. Kar ve buzlu hava şartlarında pushback veya towing operasyonları daha düşük hızda, ağır pushback araçları ile aşırı manevra açısı verilmeden ve ani fren yapılmadan icra edilmelidir. Kar ve buzlu havalarda bush back araçlarının hava aracı ile bağlanacağı nokta kar ve buzdan arındırılmalıdır. n. Pilot, teknisyen, harekat memuru, pushback operatörü, emniyet personeli gibi towing veya push back görevlilerinden herhangi biri, özellikle birbirini etkileyen komşu ve karşı park yerlerinden olmak üzere, yapılan push back işlemi için gereken emniyetli ortamın temin edilmediğine dair kanaat getirirse, kesinlikle işlem uygulanmamalı, işlem başladı ise derhal durdurulmalı ve ilgili birimlere bilgi verilmelidir. o. Uçak etrafında/arkasında araç, teçhizat, mania, FOD v.b gibi risk teşkil eden etmenlerin kontrolleri tamamlanmadan ve yeterli emniyet kleransı sağlanmadan push back ve/veya towing işlemlerine başlanılmamalıdır. p. Push back ve towing operasyonlarında yer koordinasyon yetkilisi sürekli olarak uçak etrafındaki ve diğer taksi yollarındaki hava aracı trafiği, kara aracı trafiği ve yaya trafiğine karşı dikkatli olmalı, gerekirse push back veya towing işlemi durdurulmalıdır. q. Özellikle düşük görüş ve gece şartlarında yapılan push back ve towing işlemlerinde yer personeli azami dikkat göstermelidir. r. Hangar bölgelerinde, bakım kuruluşlarına tahsisli alanlar haricinde, hiçbir hava aracı ATC müsaadesi olmadan push back veya towinge başlamamalıdır. Hangar bölgelerinde yapılacak push back ve towing işlemleri ilgili talimatlara uygun olarak yapılacaktır. s. Apronlardaki pushback ve towing işlemleri esnasında, apron bağlantı taksiyollarındaki (Apron-1 için Q, R, S, C / Kargo Apronu için K, L, M / Genel Havacılık Apronu için P, N) hava aracı hareketlerine karşı azami dikkatli olunmalıdır. t. C taksiyolunun herhangi bir nedenden kapanması halinde S taksi yolunun doğusunda kalan tüm park yerlerinde ATC tarafından aksi bildirilmedikçe uçak burnu batıya bakacak şekilde push back yapılmalıdır. u. C taksi yolun üzerinde pushback ve/veya towing işlemleri yapılmamalıdır. v. Push back veya towing operasyonlarına başlamadan önce towbar, push back aracı gibi teçhizatların teknik uygunluğu kontrol edilmelidir. Arızalı araçlarla operasyona başlanmamalıdır. Sayfa 3 / 13
w. ATC tarafından uzun push back talimatı verilmediği sürece, bütün push back talimatları kısa push back olarak uygulanmalı ve hiçbir push back işlemi uçak apron merkez hattına oturduktan sonra devam ettirilmeyerek, uçak mümkün olan en kısa mesafede merkez hattına oturtulmalıdır. x. Uzun push back işlemleri, ATC tarafından belirli bir nokta belirtilmedikçe pushback yapan uçağın önünde, başka bir uçağın pushback yapabilmesi için yeterli emniyetli mesafesi oluşturacak şekilde yapılmalıdır. y. Push back ve towing esnasında apron yer işaretlemeleri ve rehber çizgiler takip edilmeli, uçak emniyet kleranslarının korunduğundan emin olunmalıdır. z. Pushback operasyonlarının hızlı ve etkin yapılabilmesi için uçak önü pushback aracı bekleme alanına hiçbir araç ve teçhizat park etmemelidir. aa. Apronlar arası pist veya taksiyolu kat edişi gerektiren veya apronlar içerisinde park yerleri arasında hareket gerektiren her türlü towing talebi OCC (Sabiha Gökçen Havalimanı Operasyon Koordinasyon Merkezi) Birimine yapılacaktır. OCC de görevli personel bulunduran kurumlar taleplerini bu personel vasıtasıyla, OCC de görevli personeli olmayan kurumlar ise taleplerini 0216 585 5247 numaralı telefondan OCC de görevli HEAŞ personeline ileteceklerdir. bb. HEAŞ OCC Birimi tarafından ilgili kurum veya birimler ile towing talebi değerlendirilerek Ramp Kule Şefliği ile park yeri koordine edilecektir. Towing talebi yapan kurum towinge ilişkin tüm hazırlıklarını tamamlaması ve ilgili diğer kurumlar ile koordinasyonu sağlamasına müteakip HEAŞ OCC görevlisi tarafından follow-me yönlendirmesi yapılacaktır. cc. Pist kat ederek yapılacak towing işlemlerinde öncelikli olarak towbarless araç kullanılacaktır. dd. Apron 1 den Kargo Apronu na veya bakım hangarları önüne, pist kat ederek geçişlerde uçağın kendi takati ile geçişi esastır. Bu mümkün değilse yapılacak towing işlemleri; uçuş trafiğinin durumuna bağlı olarak AIP de belirtilen saatler arasında yapılacaktır. ee. İlgili uçağın yakın zamanda uçuşu var ve kendi takati ile geçiş yapamıyorsa veya towing talepleri bakım/motor test alanını kullanım amaçlı ise durum HEAŞ Nöbetçi Meydan Müdürlüğü tarafından değerlendirilir. ff. Towing operasyonları esnasında yer hizmetleri görevlisi ile HEAŞ Apron Makinisti (Follow-me görevlisi) arasında çift yönlü telsiz iletişimi sağlanacaktır. Sayfa 4 / 13
gg. Towing işlemi esnasında HEAŞ follow-me görevlisi, DHMİ Kule ile kule kanalında sürekli iletişim halinde bulunacaktır. Yer hizmetleri kuruluşu personeli towing işlemleri esnasında çift yönlü telsiz iletişimi için kule kanalında sürekli dinlemede bulunarak Follow-me görevlisi talimatlarına uyacaktır. hh. Pist kat edişi gerektiren towing işlemlerinde; pist kat ediş izinleri, towing işlemine refakat eden follow-me operatörü tarafından kule kanalı kullanılarak DHMİ Kule den talep edilecektir. ii. Bütün towing işlemlerinde, operasyon öncesi towing yapılacak uçak park sahası, towing yapacak ilgili yer hizmeti kuruluşu tarafından kontrol edilecek, ilgili uçak park sahası müsait ise towing işlemi için gerekli koordinasyon sağlanacaktır. jj. Push back operasyonları, DHMİ Kule tarafından aksi bir talimat verilmediği sürece, aşağıda Ek te her bir park yeri için ayrı ayrı belirtilen Park Yeri Standart Push Back Usulleri Tablosu na göre yapılmalıdır. Bu tablonun güncel halinin bir kopyası her bir push back aracında güncel Park Yeri Krokisi ile birlikte bulundurulmalıdır. Sayfa 5 / 13
Park Standart Push Back Usulleri Yeri No NOT: Tablodoki "Mavi" renk kodu ATC tarafından aksi belirtilmedikçe kullanılan piste göre push back operasyonlarının uygulanacağı yönün değişken olduğunu ifade eder. Tablodaki "Kırmızı" renk kodu ATC tarafından aksi belirtilmedikçe uygulanacak push back operasyonlarının yönlerinin standart olduğunu ifade eder. 1 Her Zaman Uçak Burnu Batıya Dönecek Şekilde Push Back Yapılır (Facing West-06 Pisti Yönüne). 2 Her Zaman Uçak Burnu Batıya Dönecek Şekilde Push Back Yapılır (Facing West-06 Pisti Yönüne). 3 UYARI: Uçak burnu duğuya bakan push back işlemlerinde, uçak arkasında kalan alanın jet blasttan etkilenmemesi için daima kısa pushback yapılır ve uçak 3 nolu park yeri hizasına kadar tow edilir. 4 UYARI: 4A park yerinden uçak burnu duğu yönüne bakacak push back işlemlerinde, uçağın apron merkez hattına yerleştirilmesinden sonra arkasındaki jet blast etkisini önlemek için uçak 4 nolu park yerine kadar tow edilmelidir. 5 6 7 8 9 4A 6A 8A 10 VIP 11 12 12A 13 14 Sayfa 6 / 13
14A 15 16 17 18 UYARI: Push Back sürecinde park yerinin batısında kalan araç geçiş yoluna azami dikkat edilmelidir. 19 UYARI: Push Back sürecinde park yerinin doğusunda kalan araç geçiş yoluna azami dikkat edilmelidir. 20 21 22 23 24 UYARI: Push Back sürecinde park yerinin doğusunda kalan araç geçiş yoluna azami dikkat edilmelidir. 25 26 27 28 29 30 31 32 UYARI: Uçak burnu duğuya bakan push back işlemlerinde, uçak arkasında kalan alanın jet blasttan etkilenmemesi için daima kısa pushback yapılır ve uçak 3 nolu park yeri hizasına kadar tow edilir. 101 Her Zaman Uçak Burnu Doğuyu Dönecek Şekilde Push Back Yapılır (Facing East - 24 Pisti Yönüne). 102 Sayfa 7 / 13
103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 201A 201 201B 202A 202 202B 203A 203 203B UYARI: Doğu yönlü (uçak burnu 24 bakacak) push back işlemleri sürecinde tüm emniyet tedbirleri alınarak ve 106-109 noları arası park yerlerindeki uçakların kuyruk emniyetlerine azami dikkat edilerek, uçak apron merkez hattına oturtulmadan push back durdurulacak ve uçak ileri tow edilerek apron merkez hattına oturtulacaktır. ATC Talimatı ile Aksi Belirtilmedikçe, Uçak Burnu Daima Doğu Yönüne Bakacak Şekilde Push Back Yapılır(Facing East-24 Pisti Yönü). ATC Talimatı ile Aksi Belirtilmedikçe, Uçak Burnu Daima Doğu Yönüne Bakacak Şekilde Push Back Yapılır(Facing East-24 Pisti Yönü). ATC Talimatı ile Aksi Belirtilmedikçe, Uçak Burnu Daima Doğu Yönüne Bakacak Şekilde Push Back Yapılır(Facing East-24 Pisti Yönü). UYARI: Push Back sürecinde park yerinin batısında kalan araç geçiş yoluna azami dikkat edilmelidir. Sayfa 8 / 13
204A 204 204B 205A 205 205B 206A 206 206B 207A 207 207B 208A 208 UYARI: Push Back sürecinde park yerinin doğusunda kalan araç geçiş yoluna azami dikkat edilmelidir. UYARI: Push Back sürecinde park yerinin batısında kalan araç geçiş yoluna azami dikkat edilmelidir. 208B 301 Her Zaman Uçak Burnu Apron Çıkış Noktasına (Güneye-Pist Yönünü) Dönecek Şekilde Push Back Yapılır 302 Her Zaman Uçak Burnu Apron Çıkış Noktasına (Güneye-Pist Yönünü) Dönecek Şekilde Push Back Yapılır 303 Her Zaman Uçak Burnu Apron Çıkış Noktasına (Güneye-Pist Yönünü) Dönecek Şekilde Push Back Yapılır 304 Her Zaman Uçak Burnu Apron Çıkış Noktasına (Güneye-Pist Yönünü) Dönecek Şekilde Push Back Yapılır 305 Her Zaman Uçak Burnu Apron Çıkış Noktasına (Güneye-Pist Yönünü) Dönecek Şekilde Push Back Yapılır 306 Her Zaman Uçak Burnu Apron Çıkış Noktasına (Güneye-Pist Yönünü) Dönecek Şekilde Push Back Yapılır 307 Her Zaman Uçak Burnu Apron Çıkış Noktasına (Güneye-Pist Yönünü) Dönecek Şekilde Push Back Yapılır 308 Her Zaman Uçak Burnu Apron Çıkış Noktasına (Güneye-Pist Yönünü) Dönecek Şekilde Push Back Yapılır 401A Sayfa 9 / 13
401 401B 402A 402 402B 403A 403 403B 404 405 406 407 408 UYARI: Push back işlemi sürecinde uçak arkasında kalan mesafeye dikkat edilerek, uçak apron merkez hattına oturtulmadan push back durdurulacak ve uçak ileri tow edilerek apron merkez hattına oturtulacaktır. UYARI: Push back işlemi sürecinde uçak arkasında kalan mesafeye dikkat edilerek, uçak apron merkez hattına oturtulmadan push back durdurulacak ve uçak ileri toew edilerek apron merkez hattına oturtulacaktır. Sayfa 10 / 13
Sayfa 11 / 13
Sayfa 12 / 13
Sayfa 13 / 13