BİRLEŞMİŞ MİLLETLER DÜNYA TURİZM ÖRGÜTÜ TURİZM DESTEK KOMİTESİ 1. TOPLANTI RAPORU (MADRİD, 28 OCAK 2009)
1. ÖNSÖZ Pazardaki aşırı değişkenlik ve hem tüketici, hem de iş güvenilirliğindeki düşüş sonucu ortaya çıkan ekonomik darboğaz, mevcut belirsizliklerle de birleşince turizme olan talebin yansımaları 2008 yılının uluslararası turist girişleri verilerinde kendini gösterdi. Aşırı değişken dünya ekonomisinin sonucu olarak (finansal kriz, hammadde ve petrol fiyatlarındaki yükselmeler, keskin kur dalgalanmaları) yıl boyunca turizm talepleri belirgin olarak yavaşladı. Özellikle 2008 yılının son 6 ayı, uluslararası turist girişlerinde hiç değişmeyen veya negatif yönde ilerleyen büyümelerle birlikte genel eğilimlerde ani değişimler görüldü. Sonuç olarak Ocak-Haziran arasındaki %5 lik artış yılın 2. yarsında yerini %1 lik azalmaya bıraktı. Sorunlu mevcut ekonomik senaryonun 2009 yılında ve sonrasında da devam etmesi bekleniyor, BMDTO (Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü) uluslararası turizmde yıl boyunca durgunluk ve hatta küçük bir azalma bekliyor. Ancak halen yüksek derecede belirsizlik mevcut ve ve bunun büyük bir bölümü gelişen ekonomik şartlara bağlı. Ekonomi beklenenden daha kısa sürede iyileşme işaretleri gösterirse 2009 yılında uluslararası turizm azar, azar büyüyebilir, ancak, eğer ekonomi daha da kötüye giderse şu anki tahminler negatif yönde revize edilebilir. Bu belirsizliğe karşılık BMDTÖ, sektöre ve belirli üyelere bu zor zamanlarla baş edebilmeleri için verdiği uğraş ve desteği arttırmaktadır. BMDTÖ birbiriyle ilişkili 3 girişime odaklanacaktır; Sektörün hızlı bir şekilde etkilenmesini, yakın bir zamanda kurulmuş olan Turizm Destek Komitesi aracılığı ile destekleyerek, pazar araştırmalarını ve tecrübe paylaşımını güçlendirecek. Turizmin öncelikli kapsamını, genel ekonomik canlandırma önlemleri içerisinde savunacak. Hızlı büyüme, akıllı altyapılar ve temiz enerji çalışmaları sağlayacak olan turizmi Yeni Yeşil Ekonomi içinde sektör olarak ileriye götürmek. BMDTÖ turizmin oldukça dirençli bir sektör olduğunu ve tüm dünyayı etkisi altına alan ekonomik krizin azalmasıyla güçlü bir şekilde büyümeye devam edeceğini ve yoksulluğun azalması, iklim değişimleri ve (*) Yeşil Yeni Anlaşma konularına diğer sektörlerden daha fazla katkıda bulunacağını vurgulamaktadır. (*) Yeşil Yeni Anlaşma : Kredi krizleri, iklim değişimleri, petrol fiyatları ile ilgili sorunları çözmek için biraraya gelerek oluşturulmuş politikalar.
2. TURİZM DESTEK KOMİTESİ 2.1 Geçmiş Ekim 2008 de BMDTÖ İcra Kurulu, turizm sektörünün kendi içinde uzun süredir dayanmasına rağmen, ekonomik darboğazın turizm talepleri üzerinde başlıca yıkıcı etken olduğunu doğruladı. İcra Kurulu, 2009 yılında sorunların devam edeceğini, ekonomik yavaşlamanın daha yaygın olarak hissedileceğini ve tüketicilerin seyahat giderlerini kısacağını öngördü. İcra Kurulu aşağıdaki konularda uzlaştı; Kamu ve özel sektördeki üyelerine açık bir Destek Komitesi oluşturmak; Hava ulaşımı ve başlıca kaynak pazarlara odaklanarak bu görevi modern bilgilerle desteklemek; Etkilerin yansımaları ve girişimler hakkında BMDTÖ üyelerine bilgi ve bilişim bazlı güncel bilgiler sağlamak. 2.2 Hedefler Turizm Destek Komitesi nin başlıca hedefi aşağıdaki maddeler aracılığı ile BMDTÖ üyelerini mevcut ekonomik yavaşlama sebebiyle ortaya çıkan sorunlara karşı mücadele etmek için desteklemektir: Mevcut ekonomik yavaşlamanın turizm sektörü üzerindeki etkisini pazarda yakından takip etmek; Turizme talebi canlandırmak için kamu ve özel sektör tarafından deneyimlenen önlemleri paylaşmak; İklim değişiklikleri ve sürdürülebilir gelişmeler yüzünden ortaya çıkan uzun vadeli sorunlarda vizyon kaybetmemek. 2.3 Oluşum a) Komite BMDTÖ üyelerinin tamamının katılımına açıktır (BMDTÖ toplantılara en üst düzey temsilcilerin katılımını önermektedir). b) Komite BMDTÖ ne bağlı kuruluşların da üyelerinin katılımına açıktır. c) BMDTÖ, Avrupa Komisyonu, IATA, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), Dünya Seyahat ve Turizm Kurulu (WTTC) gibi sektörde önemli rolleri bulunan organizasyonları da Komite de görev almak üzere davet edebilir. 2.4 İşleyiş a) Komite herzaman tam kadro olarak kendi seçim bölgesinde biraraya gelecektir.
b) Komite nin aşağıdaki temsilcilerden oluşan bir ana çalışma grubu olacaktır: BMDTÖ tüm üyeleri, Avusturalya, Brezilya, Çin, Etopya, Yunanistan, Meksika, Fas, Güney Afrika ve İngiltere; BMDTÖ ne bağlı kuruluşların üyeleri : Accor, Amadeus, Iberia, Alman Turizm Endüstrisi Federal Birliği (BTW) ve VISA; Davetli üçüncü şahıslar (bazıları BMDTÖ ne bağlı kuruluşların üyeleri) : Avrupa Birliği (EU), Arap Turizm Organizasyonu, Karayipler Turizm Organizasyonu (CTO), Uluslararası Kongre ve Toplantı Birliğ (ICCA), Uluslararası Tur Operatörleri Federasyonu (IFTO), Uluslararası Otel ve Restoranlar Birliği (IH&RA), Japon Seyahat Acenteleri Birliği (JATA), Pasifik Asya Seyahat Birliği (PATA), Amerika Seyahat Endüstrisi Birliği(TIA), Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) ve Dünya Seyahat ve Turizm Kurulu (WTTC). c) Ana grubun sorumlulukları şöyle olacaktır : Komitenin çalışmalarına rehberlik etmek; Komitenin toplantılar için hazırlayacağı tüm doküman ve raporlara katkıda bulunmak. d) Görevi uygulamak için ana grup tüm Komite nin her toplantısından sonra biraraya gelecek ve yakın iletişimi devam ettirecek. 2.5 Turizm Destek Komitesi Toplantıları a) Komite 2009 yılında en az 3 kez toplanacaktır. 28 Ocak 2009 Madrid, İspanya (FITUR sırasında) 13 Mart 2009 Berlin, Almanya (ITB sırasında) Astana, Kazakistan da, 2009 Ekim in İlk haftasında (BMDTÖ Genel Kurul u sırasında) Diğer toplantılar özellikle Mart-Ekim 2009 tarihleri arasında yapılabilir. 2.6 Bilgi Sistemi Komite aktivitelerinin taslak çalışmaları içerisinde BMDTÖ, bir bilgi sistemi geliştirmektedir (bakınız www.unwto/trc.org) ve içeriği şöyledir: a) Yapılan iş hakkında bilgi ve Komite toplantıları ( toplantıların raporları sadece üyelere açık olacaktır), (mevcut); b) BMDTÖ hakkında bilgi veya diğer organizasyonlarla ilgili etkinlikler (mevcut); c) Üyeler ve sektör tarafından elde edilen ayrıntılı tepki ölçümleri ile ilgili bilgi (mevcut); d) Kaynak pazarlar ve destinasyonlar, hava taşımacılığı ve ekonomik göstergelerle ilgili pazar araştırmaları (yapım aşamasında).
3. YÖNETİCİ ÖZETİ VE SONUÇLAR 3.1 Bulgu Global ekonomik yavaşlamanın turizm üzerindeki etkisi 2008 Performansı Uluslararası turizmde 2008 in son aylarından çıkan sonuçlara göre, global ekonomik yavaşlamanın, çeşitli derecelerde bölgeler ve destinasyonlara göre turizm sektörünü etkilediğii çok açıktır. 2008 yılında uluslararası turist girişleri %2 büyüme göstermiştir, ancak bu büyümenin çoğu yılın ilk yarısında gerçekleşmiştir. Aşırı değişken dünya ekonomisinin sonucu olarak (finansal krizler, hammadde ve petrol fiyatlarında yükselme, keskin kur dalgalanmaları) yıl boyu turizme olan talep belirgin şekilde yavaşlamıştır. Özellikle 2008 yılının ikinci yarısında uluslararası turist girişlerinin hiç artmaması veya negatif yönde büyümesi nedeni ile eğilimlerde ani değişimler görülmüştür. Sonuç olarak ilk 6 ayda %5 lik artış, 2. altı ayda yerini %1 lik azalmaya bırakmıştır. 2008 in son 6 ayında hem Avrupa (-%3) hem de Asya da (-%3) büyüme negatif yönde gelişmiştir ki 2007 yılında çift haneli büyümeye ve 2008 in ilk 6 aylık döneminde ki (+%6) güçlü tabloya göre düşüş çok daha belirgin olmuştur. Diğer tarafta, Ocak-Haziran ayları ile kıyaslandığında belirgin bir yavaşlama olmasına rağmen Kuzey ve Güney Amerika (+%1), Afrika (+%4) ve Orta Doğu (+%5) ile 2008 in ikinci yarısı için pozitif sonuçlar ilan etmiştir. Bütün olarak 2008 yılında girişlerde durgunluk yaşayan Avrupa haricinde tüm bölgelerde sonuç pozitifdir. En iyi performanslar Orta Doğu (+%11), Afrika (+%5) ile Kuzey ve Güney Amerika da(+%4) kaydedilmiştir. Bu sonuçlar sadece uluslararası turist girişlerini yansıtmaktadır ve daha geniş kapsamlı veriler de mevcuttur. Bir çok destinasyonda çok önemli olan iç turizm için BMDTÖ nün beklentisi aşağı yukarı aynı şekilde yavaşlama eğilimi olacağı yönündedir. Daha sonra bahsedilecek olana uluslararası turizm gelirleriyle ilgili sonuçların, geçmiş yılların deneyimlerine istinaden uluslararası turist girişi sonuçlarına yakın olacağı yönündedir. Dünya üzerinde uçak rezervasyonu (iç ve dış hat) yapan tüm seyahat acentelerinin bağlı olduğu Global Dağıtım Sistemlerinden (rezervasyon sistemi) alınan net veriler doğrultusunda 2008 yılının ortasından itibaren eğilimlerde değişiklikler olduğu doğrulanmıştır (200 ülke ve bölgelerden hareket edecek şekilde tüm dünya destinasyonlarına net olarak 1 milyardan fazla hava yolu rezervasyonu yapılmıştır). Turizm Destek Komitesi nin ilk toplantısında Amadeus Bilgi İşlem tarafından sağlanan bilgilere göre: a) 2008 yılının Ağustos ayından itibaren her ay 2006 ve 2007 yıllarındaki seviyelere göre hava yolları rezervasyonlarında düşüş olmaktadır; b) Rezervasyonlardaki düşüşlerin Mayıs da başladığı İngiltere ve Ocak ta başladığı ABD haricinde tüm başlıca kaynak pazarlarda aynı örnekler gözlenmektedir; c) Pozitif olarak ise; 2008 yılının son 2 ayında 2007 yılına oranla belirgin bir düşüş olmasına rağmen yıl boyunca Orta Doğu dan talep oldukça yüksek olmuştur.
2009 Yılı İçin Gözlemler Mevcut belirsizliklerle birleşen ekonomik darboğaz, pazardaki aşırı değişkenlik ve hem tüketici hem de iş güvenilirliğindeki düşüşün turizme olan yansımaları en azından kısa ve orta vadede devam edecek. 2009 ve sonrasında mevcut sorunlu ekonomik senaryonun devam etmesi beklendiği için, BMDTÖ uluslararası turizmde yıl boyu durgunluk (%0) veya (-%1 veya - %2) az bir düşüş beklemektedir. Ancak halen yüksek derecede belirsizlik mevcut ve ve bunun büyük bir bölümü gelişen ekonomik şartlara bağlı. Ekonomi beklenenden daha kısa sürede iyileşme işaretleri gösterirse 2009 yılında uluslararası turizm azar azar büyüyebilir, ancak, eğer ekonomi dahada kötüye giderse şu anki tahminler negatif yönde revize edilebilir. Genel turizm sonuçlarına göre, halihazırda kaynak pazarları durgunluk yaşayan veya yaşamak üzere olan Kuzey ve Güney Amerika ile birlikte Avrupa en çok etkilenen bölgelerdir. Bölgelerin son yıllardaki performanslarıyla karşılaştırınca daha yavaş büyüme beklenmesine rağmen Asya ve Pasifik de sonuçlar olumlu tahmin edilmektedir. Aynısı Afrika ve Orta Doğu için de geçerlidir. Global belirsizlik, negatif yönde ilerleyen revizyonlar ve ekonomik tahminlere istinaden BMDTÖ, mümkün olan en doğru analizleri sağlamak için gelişmeleri yakından takip edecektir. Amadeus tarafından sağlanan 2009 yılının ilk 3 aylık hava yolu rezervasyonları aşağıdaki sonuçları vermektedir: a) Genel rezervasyonlarda %11 lik düşüş; b) Orta Doğu ve Kuzey Amerika (+%23) ve Doğu Avrupa (-%7) hariç diğer bölgelerde iki basamaklı düşüşler. NOT: Bu veriler net rezervasyonlara dayanarak alınmıştır ve kriz zamanlarında rezervasyonlar daha geç yapılmaktadır; bu veriler final talep eğilimlerini tamamen yansıtmayabilir. Pazarlarda şu anki belirsizlik devam ettiği sürece; önceki krizlerde deneyimlenen aşağıdaki eğilimler beklenmektedir: a) Yurt içi seyahatler de dahil olmak üzere yaşanan bölgeye yakın yerelere seyahat. Yurt içi seyahatler teşvik edilecek; b) Arkadaş ve akraba ziyaretleri, aynı yere ziyaret, özel ilgi seyahatleri gibi segmentlere yönelme ve bağımsız seyahat edenlerin daha dayanıklı olması bekleniyor; c) Genel hacmin düşmesinden daha belirgin şekilde harcamalarda ve ortalama kalış sürelerinde düşüş bekleniyor; d) Harcamalar seyahatlerde belirleyici etken olduğu için gidilecek yerde uygun kurların olması paranın değeri açısından avantaj oluşturacaktır; e) Belirsizlik tüketiciyi son dakikaya kadar özel fiyatlardan yararlanmak için beklemeye itecektir. Dolayısıyla son dakika yapılan rezervasyonların artması beklenmektedir; f) Rekabette belirli bir düzeyi korumak için şirketler harcamaları önlemeye konsantre olmalıdır;
g) Kamu, özel sektör, destinasyonlar ve seyahat ticaretinde, turizm tedarik zinciri olarak bugüne kadar hiç olmadığı kadar yakın çalışmak çok önem taşımaktadır. 3.2 Alınacak Önlemler Toplantı sırasında alınacak bir seri önlemin altı çizilmiştir. Turizm Politikası a) Etkiyi mümkün olduğunca aza indirmek için hızlı hareket edilmesi ve proaktif kapasiteye sahip olmanın önemi; b) Pazara güven mesajı iletmek; c) Hem destinasyonlarda hem de kaynak marketlerde tedarik zincirleri vasıtasıyla 3. şahıslar ile ortaklığı güçlendirmek (kapasitede azalma eğilimi görüldüğü için özellikle hava taşımacılığında); d) Uzun vadeli ölçümler ile birlikte kısa vadelei ölçümlerde sıraya konmalıdır: bu durum sektörün güçlü ve zayıf taraflarını değerelendirmek için iyi bir zamandır ve rekabeti geliştirmek için yenilikler, eğitimler, vs. üzerinde çalışılmalıdır. Pazar Araştırması b) Sürekli ve geniş kapsamlı pazar gözlemi; c) Tüketici davranışlarını ölçmek için daha iyi araçların geliştirilmesi : kriz sırasında seyahat davranışları değişik pazar ve segmentlerde çeşitlilik gösterdiği için (ör: son dakika rezervasyonlarında artış) daha yakın analizlere odaklanmak; d) Bilgi paylaşımı; e) Ekonomik göstergeleri ve özellikle de kur ve dalgalanmalarını yakından takip etmek çünkü bunlar bazı kaynak pazarlar açısından destinasyon seçiminde hayati önem taşımaktadır. Pazarlama a) Var olan müşterilere (hala seyahat etmekte olan) ve müşteriler içindeki ana gruplara odaklanmak; b) Segmentasyon ve hedef pazarları geliştirmek; c) İç pazar gibi yakın pazarlara odaklanmak; d) Fiyatları azaltmaktansa katma değer yaratmak (gider yönetimi). (Üyelerden BMDTÖ ve sektör tarafından geliştirilmekte olan tepki ölçümlerinin paylaşılması rica olunur. Özel sektör ve/veya ülkeler tarafından geliştirilen somut ölçümler Turizm Destek Komitesi nin web sayfasında mevcuttur, www.unwto/trc.org) 3.3. Sonuçlar Turizm negatif yönde etkilenmesine rağmen, bu bir ekonomik krizdir, turizm krizi değildir. Ekonomik koşullara dayanarak 2009 süresince ve sonrasında turizm kesinlikle etkilenecektir (2008 in son aylarında zaten etkilenmiştir), sektör daha öncede bir çok gerileme yaşamış ve her seferinde kendini daha güçlü şekilde toplamıştır.
Yine de hızlı hareket etmek ve en iyi şekilde önlem almak gerekmektedir. Yansımaların sonuçları her ülke veya destinasyona göre uyarlanmalıdır, bununla birlikte her birinin aşağıdaki şıkları hesaba katmaya ihtiyacı olduğu çok açıktır: a) Sektörün farklı alt bileşenleri arasında daha büyük işbirlikleri oluşturmak: krizler ciddi çabalar ve endüstride dayanışma gerektirdiği için geçmiş veriler krizlerin fırsatlar sağladığını da kanıtlamaktadır. b) Ürün geliştirme, pazarlama, dağıtım, insan kaynakları eğitimi ve tüm bölgesel ve milli politikalarda yenilikler yapılmalıdır. c) Pazar bilgileri geliştirilmelidir. Veri toplama sistemini, pazar araştırmalarını ve analizleri geliştirmek üzere araçlar mevcuttur. Daha geniş ve net bir tablo oluşturmak, daha bilgilli ve efektif kararlar alabilmek için bu araçları geliştirmeye ihtiyaç vardır. d) Uzun vadeli mücadele: eğer kısa vadeli kriz önlemleri devam eden uzun vadeli global yoksulluk ve iklim değişiklikleri ile birlikte sıraya konulursa, endüstrinin genel yapısı güçlenecektir. Belirgin-belirsizlik durumu söz konusudur. Darboğazın ne kadar süreceği, ne derinlikte olacağı veya bu krizin doğasının farklı olup sosyo-ekonomik paradigmada bir değişikliğe sebep olup olmayacağını tahmin etmek mümkün değildir. Çok açık olan şudur ki; iyileşme sürecinde turizm kritik bir rol oynayacaktır. Eğer turizmde canlandırıcı ölçümler olursa, sektörün eşsiz iyileşme kapasitesi ve engin bir iş yaratma potansiyeli olmasından ötürü, bu önlemler ekonominin geneline yardımcı olacaktır. Uzun vadeli planlara ve mücadele geliştirmeye odaklanmak çok önemlidir: iş yaratımında turizm kapasitesi, lokal ekonomilere katkı ve yoksulluğun azalması, yeşil ekonomi ile iklim değişimi gibi. Geçmiş darboğazlarda görüldüğü üzere; ekonomi iyileştiği zaman turizm de hızla düzelen sektörlerden biri olacaktır. 3.4 Komite çalışmaları için öneriler Turizm Destek Komitesi nin ilk toplantısının katılımcıları, 13 Mart 2009 da ITB de yapılacak olan 2. toplantıda aktarılmak üzere çalışma planı için aşağıdaki başlıkların dikkate alınmasını önerdi. Pazar araştırması çerçevesinde tüketici hareketleri hakkında bilgi Turist davranışlarının değişimi ile ilgili çalışma Tur operatörleri, hava yolları gibi turizmin alt bileşenlerinin de bir sonraki toplantıya katılımı Yansımalarla ilgili ülkelerin, BMDTÖ ve diğer üyeler ile bilgi paylaşımı Komitenin çalışmalarını takip etmek üzere, her ülkeden yeterli politik desteğe sahip teknik bir temsilcinin atanması. 4. İLERLEME ÖZETİ 4.1 Tanıtıcı düşünceler Taleb Rifai, Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) Genel Sekreter Vekili Diğer ekonomik sektörlerin yanı sıra turzim, yoğun bir belirsizlik döneminden geçmektedir. 2008 yılının başından itibaren BMDTÖ nün uyarıları doğrultusunda genel olarak ekonomide, turizm sektörünü de etkisi altına alan benzersiz eğilim değişiklikleri yaşıyoruz.
Turizmi de etkileyen ekonomik bir krizle yüz yüzeyiz fakat bu turizm krizi değildir. BMDTÖ, turizm sektörüne dayanıklı olmaları konusunda yardımcı olarak liderlik etmektedir. Bu iyileşmek için değil dayanmak için bir görevdir. Burada toplanmamızın sebebi bu durumdan daha güçlü ve sağlıklı nasıl çıkacağımıza bir yol bulmaktır. Turizm sektörü daha önce de bir çok gerileme yaşadı ve hepsinden daha güçlenerek çıktı. Bu kez durum farklı çünkü bu kesinlikle global bir kriz ve parametreleri belirgin değil. Darboğazın ne kadar süreceği ve derinliğini bilmiyoruz. İlk ayların ağır sonuçlarına dayandırılarak, BMDTÖ nün 2008 yılı için yaptığı %2 büyüme tahmini, finansal sektörlerde daralma olmadan önce durumun çoğunu yansıtıyordu. 2008 yılının ilk 6 ayı için açıklanan uluslararası turist girişleri sağlıklı %52lik bir büyüme göstermesine rağmen yılın ikinci yarısı negatif büyüme sergiledi (-%1). Tüm bölgeler bu eğilim değişiminden etkilendi. Hem Avrupa hem de Asya da yılın 2. yarısında sonuçlar negatifdi. Hatta 2007 yılında ve 2008 in ilk yarsında alınan oldukça olumlu sonuçlara kıyasla Asya da düşüş daha belirgin oldu. Yılın ilk yarısıyla karşılaştırınca daha belirgin bir yavaşlama olmasına rağmen Amerika kıtası, Afrika ve Orta Doğu da sonuçlar hala olumludur. Avrupa durgunluğa yakın olmasına rağmen (+%4), genel olarak tüm sene, tüm bölgelerde olumlu geçti. Fakat, bu kriz aynı zamanda fırsatlar da yaratıyor: Mevcut yapıları tekrar değerlendirmek, işlerin doğru yapıldığını sorgulamak için; Yeni metotlar için (pazarlama, bölgesel ve milli politikalar); Elimizdeki değerleri sağlamlaştırmak için. Yapılması gereken özellikle 3 görev ortaya çıkıyor: a. Kısa vadeli analiz ve bilgilerin paylaşımı. b. Paylaşılan veri ve analizlerden, bölge ve sektör ayrışımı yapılarak turizm üzerindeki etkinin analitik olarak paylaşımı. c. Bu mücadeleden çıkmak için en iyi uygulamaları ele almak. Bunlar, burada ilk kez toplanan Komite nin ana hedefleridir. Zoheir Garranah, BMDTÖ Turizm Destek Komitesi Başkanı ve Mısır Turizm Bakanı Destek Komitesi ne Başkanlık yapmaktan onur ve saygı duyuyorum. Bu belirsiz zamanda umarım global turizm camiası Mısır ın deneyimlerinden faydalanabilir ve bundan faydalanacak olan herkesle birlikte çalışmak için sabırsızlanıyorum. Birbirimizin kolektif deneyimlerinden yararlanmalıyız; bu krizin endüstri üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak için aldığımız önlemleri ve yaptığımız ölçümleri paylaşmalı ve bu odadan, mevcut durumun üstesinden en iyi şekilde nasıl gelebileceğimize dair ortak bir kararla ayrılmalıyız. Kolektif ve hızlı hareket ederek birlikte üstesinden gelebileceğimiz çok şey var.
Fakat, uzun vadeli mücadeleye ve bunu geliştirmeye (iş yaratımında turizm kapasitesi, yerel ekonomiler, yeşil ekonomi, iklim değişiklikleri) odaklanmayı unutmamak zaruridir. Bu ekonomik darboğaz sırasında turizmde belirgin bir katalizatör olma potansiyeli mevcuttur ve bu, global ekonominin iyileşmesine yardımcı olabilir. Seyahat edenler ticari olarak zayıflamış olabilirler ama ticaretin dışında kalmadılar. Mısır a seyahatlerin %85 den fazlası hava yolu ile gerçekleşmektedir, havayolu endüstrisi ile işbirliğimizi güçlendirmek çok önemli. Bu sebeple Mısır: Yeni operatörler için uçakların kalkış ve iniş ücretlerinde yeni bir uygulamanın tanıtımını yapıyor ve hali hazırdaki operatörler için, Mısır daki tüm havaalanlarına ve havaalanlarından bu ücretlerin düşürülmesini teşvik ediyor. Mısır da doluluk kapasitelerini aynı seviyede tutabilmek için, tüm kaynak marketlerimizden tarifeli hava yolları ile ortaklıkları güçlendiriyor. Uçak içindeki magazinlerinde reklam vererek ve uçak içindeki ağırlamalar için malzemeler temin ederek havayolları ile pazarlama kampanyaları çalışmaları yapıyor. Başlıca turist destinasyonlarındaki havaalanlarına giden ve mevcut durumda tam kapasitenin altında çalışan düşük maliyetli ve çartır uçuşlarda teşvik programlarını destekliyor. Ayrıca, : Sistemli bir şekilde toplantılar yaparak pazar araştırmalarını analiz ediyor ve kişilere şahsen ulaşarak, agresif bir şekilde başlıca pazarlarımızı takip ediyoruz. Global promosyon bütçelerimizi arttırdığımız gibi ortaklaşa yapılan aktivitelerimizi de yoğunlaştırarak, turizm sektöründeki ortaklarımızla bağlarımızı kuvvetlendiriyoruz. Kriz sırasında pazarlama için genel bir yaklaşımdan ziyade, tedbirli ve parçalara ayrılmış yaklaşımlar geliştiriyoruz. Özel sektör ile, krizin etkisini incelemek ve uygun hareketleri tanımlamak üzere yuvarlak masa tartışmaları yapıyoruz. Endüstriyi, fiyatları düşürmek yerine, tüketicinin bütçesine cazip gelecek alternatif promosyonel ürünler ve katma değer yaratacak paketler oluşturmaları için yoğun olarak teşvik ediyoruz. Endüstrinin iç pazarda güçlü ve zayıf noktalarının durum değerlendirmesini yapıyoruz: şu an eğitim, uzmanlık, insan kaynakları gelişimine odaklanmak için iyi bir zaman. Bu zamandan en iyi şekilde yararlanmak için zayıf ve güçlü noktalarımızı değerlendirdiğimiz gibi ilerisi için de planlama yapıyoruz. Bir paniğe yol açmamak için içeriye ve dışarıya verdiğimiz mesajlarda, iletişimde çok dikkatliyiz. Bakanlık, banka sektörü ile borçların yeniden düzenlenmesine olanak vermek, ciddi turizm yatırımcılarının kolay kredi alabilmesi ve yardıma ihtiyacı olan iş kolları ile ilgili görüşmeleri de gündeme taşımış bulunuyor. Son olarak seyahat etme kararını etkileyecek olan hiç bir yeni vergi uygulamasına geçmediğimizin önemini vurgulamak isterim. (Prezentasyonun tamamını www.unwto/trc.org dan indirebilirsiniz)
4.2 Turizm Destek Komitesi nin Arka Planı ve Çalışma Planı Prof. Geoffrey Lipman, Genel Sekreter Asistanı, BMDTO Turizm Destek Komitesi nin oluşum çerçevesi aşağıdaki başlıklara dayanmaktadır: a) Belirsizlik Belirginlik. b) Üç bileşen: destek, teşvik ve yeşil ekonomi. c) Yoksulluk ve iklim stratejisi ile uyum. Komite aşağıdaki 3 yaklaşıma odaklanacaktır: 1. Destek : Daha iyi pazarlama bilgisi Doğru uygulamalar Gösterge tablosu oluşturmak Uluslararası ortak görüşü pekiştirmek. İlaveten BMDTÖ, ortaklıklar için harekete geçecek ve Microsoft, Amadeus gibi mevcut ortaklarla da ilişkileri pekiştirecektir. Amaç, sektörde olanlarla ilgili hızlı geri bildirim için PPP (Public Private Partnership) ve ICT den (Information and Communications Technology) yararlanmaktır. 2. Teşvik : Turizm sektörü diğer tüm sektörlerden daha çok iş üretmektedir. Eğer promosyona para yatırırsak, bu döviz oluşturacaktır. 3. Yeşil Ekonomi : Dünyanın cehennemden gelen (fosil, benzin, kömür) enerjiye olan bağımlılığını azaltarak, yerine hükümetler ve IT-Enerji teknolojisi ile birlikte, cennetten gelen (rüzgar, güneş, vs) enerjiyi koymaya ihtiyacı vardır. Şu anda, tüm Birleşmiş Milletler organlarını da içermesi gereken Yeni Yeşil Anlaşma mevcuttur. Kısa vadede değil fakat orta ve uzun vadede çözüm için hükümet desteği alınmalıdır. Stratejilerimizi kısa vadeden uzun vadeye doğru planlamalıyız. (Prezentasyonun tamamını www.unwto/trc.org dan indirebilirsiniz) Sandra Carvao, Başkan Vekili, Pazar Eğilimleri ve Rekabetçilik, BMDTÖ BMDTÖ, Turizm Destek Komitesi, BMDTÖ İcra Kurulu tarafından 2008 yılının Ekim ayında kurulmuştur ve tüm BMDTÖ üyelerine açıktır, ayrıca turizm sektöründeki kilit oyuncular da Komite ye davetlidir. Komite nin hedefleri: Aşağıdaki başlıklar aracılığı ile gerçek zamanlı pazar gözlemi sağlayabilmek için ekonomik ve endüstriyel verileri toplamak ve analiz etmek: a) BMDTÖ Dünya Turizm Barometre güncellemeleri b) Kaynak marketler hakkında bilgi c) Hava taşımacılığı performansı
d) Ekonomik göstergeler Bilgi alışverişini teşvik etmek, yanıtlar doğrultusunda deneyimler ve uygulamaların paylaşımı. Bunlar aşağıdaki başlıklar aracılığı ile yapılacaktır: Global odak noktaları ağı oluşturmak; Pazar araştırması ve önlemlerin paylaşımı için çevrimiçi (on-line) bilgi sistemi geliştirmek. Turizm Destek Komitesi nin bir sonraki toplantısı 13 Mart 2009 tarihinde Berlin de ITB de yapılacaktır. Komite aktiviteleri hakkında daha fazla bilgi için bakınız www.unwto/trc.org 4.3 Mevcut Ekonomik Durum ve Turizme Etkisinin TanısıJohn Kester, Başkan, Pazar Eğilimleri ve Rekabetçilik, BMDTÖ 2008 yılında uluslararası turist girişleri, 2007 yılına oranla, +%2 lik bir artışla 924 milyona ulaştı. Yılın ilk yarısı artış +%5 idi fakat ikinci yarının sonucu -%1 oldu. Dünyanın her bölgesinde, geçen seneye kıyasla tablo eksi yönde büyüme gösteriyor. Eğilimlerde keskin bir değişim var: Avrupa ve Asya da durum negatif, Kuzey ve Güney Amerika, Orta Doğu ve Afrika da büyüme görülür şekilde yavaşladı. 3 bölgede negatif büyüme kaydedildi. Kuzey Avrupa, Batı Avrupa, Okyanusya. 2008 aşırı çalkantılıydı; yıl boyu endişeler oldukça değişkenlik gösterdi. 2008 yılının ilk yarısında endişeler yüksek hammadde fiyatları, yüksek petrol fiyatları, yükselen enflasyon, faiz oranları ve bazı kurlarla ilgiliydi. Yıl boyunca durum finansal kriz, güvensizlik ve global resesyona dönüştü. 2008 sonunda işsizlik ve dünyanın bazı bölgelerinde tedirginlik başlıca endişeler haline geldi. Soru, bu dönemin ne kadar süreceği ve ne kadar derin olacağı idi. 2009 için endişe beklentileri; BMDTÖ Paneli Uzmanlarının yarısı 2009 un kötü geçeceğini, diğer yarısı ise daha da kötü geçeceğini tahmin ediyor. Uluslararası turist girişleri dünya genelinde tahmini olarak -%2 ile %0 arasında büyüme kaydedecek. Eğer iyileşme tahmin edilenden önce başlar ise durum biraz daha pozitif olabilir. Eğer kriz daha derinleşirse bu rakamların daha da altına düşülecektir. 2009 yılında bölgesel olarak uluslararası turist girişleri tahmininde Avrupa da negatif gelişme, Asya Pasifik te pozitif fakat geçen senelere nazaran daha düşük gelişme, Amerika kıtasında %0 Afrika, Orta Doğu da %0 ın biraz üzerinde fakat daha önceyeki senelere nazaran çok daha aşağı seviyelerde gelişme beklenmektedir. Felipe Gonzales Abad, Baş Danışman, Amadeus Rezervasyon Talep Gelişim Analizi çalışması, 2. baskı olup, BMDTÖ Turizm Destek Komitesi için Amadeus Bilgi İşlem Grubu tarafından geliştirilmiştir. Bu çalışma Amadeus/BMDTÖ şemsiyesi altında Kurumsal Sosyal Sorumluluk İşbirliği (CSR) için geliştirilmiştir. Bu çerçeve dahilinde Amadeus, pazar talep gelişmelerini ve bunun potansiyel dinamiğini anlamak için Amadeus Pazarlama Bilgileri nden (MIDT) sonuçlar sağlamaktadır. Bu sistem (MIDT), dünya üzerinde bilet işlemi yapabilen tüm seyahat acentelerinin bağlı olduğu başlıca rezervasyon sistemlerinden üretilen net hava yolu
rezervasyonlarını topluyor. Bu rakam, dünya üzerinde 200 ülke ve bölgeden kalkan 1 milyar hava yolu rezervasyonundan daha fazla. Pazarda neler oluyor ve önümüzdeki aylarda neler olacak? Bu, arz ve talep krizine dönen finansal bir krizdir. Global bir krizdir ve her marketin kendi içinde dinamiği, dokusu ve davranışı farklıdır. 2008 yılında bölgelere göre talep gelişimi örnekleri göstermektedir ki: Batı Avrupa seneye güçlü başlamış, zayıf bitirmiştir. Avrupanın merkez doğusu ve Güney Avrupa güçlü bir sene geçirip, seneyi zayıf bitirmiştir. Kuzey Amerika da mevsimsel eğilim korunmuş fakat talep azalmıştır. Orta Doğu ve Afrika güçlü bir sene geçirip, senenin sonunda zayıflamıştır. Asya ve Asya Pasifik sene boyu zayıf gitmiş, sene sonunda daha da zayıflamıştır. 2009 senesi hava yolları rezervasyonları tahminlerine göre Asya, Pasifik, Kuzey Amerika ve Avrupa da ciddi düşüşler olacaktır. Çözüm, pazarların gelişimiyle sağlanabilir : Pazar alt bileşenlerinin davranışlarının gelişimi, başlıca dağıtım kaynakları. (Prezentasyonun tamamını www.unwto/trc.org dan indirebilirsiniz) Paul Wilke, Kıdemli İş Lideri, Global Kurumsal İlişkiler, Visa International Visa geleneksel bir seyahat acentesi değildir ( 1,6 milyar kart ve 29 milyon ticari pazar) fakat gelirinin %14-15 i Visa kredi kartı kullanan gezginlerden kaynaklanmaktadır, dolayısıyla harcamaların nelere yapıldığına dair genel bir ibraz söz konusudur. 2008 datası: Çin : uluslararası giriş yapan turistlerin kart harcamaları 2007 yılına kıyasla daha yüksek, bu Olimpiyat Oyunları na dayandırılabilir. Önümüzdeki yıl Kış Oyunları na ev sahipliği yapacak olan Kanada da da hafif bir büyüme olmuş. Güney Afrika : Yaklaşan FIFA dünya Kupası da bir çok harcama oluşturmakta ve harcamalar hafif büyüme göstermekte. A.B.D. çıkışları : Az bir büyüme oldu. Amerikalılar hala seyahat ediyor fakat evlerine yakın bölgelere gidiyorlar. (Prezentasyonun tamamını www.unwto/trc.org dan indirebilirsiniz) 4.4 Benimsenen İcraatler ve Önlemler Martin Brackenbury, Başkan, Uluslararası Tur Operatörleri (IFTO)
Kriz zamanlarında : En iyi tavsiye mevcut gezginlere odaklanmaktır. Veri ve analizler çok daha kritik bir hal alır. Pazar araştırmaları, tüketiciye odaklanmalıdır (müşteri davranışları ile ilgili anketlerin yapılması önerilir). Burada bir ayrım yapılmalıdır. Bunaltıcı bir pesimizm yaratan bu erken aşamada dahi, bazı insanlar kişisel gelecek beklentileri ile ilgil çok daha pozitifler. Faiz oranları düştü, bu da morgıç için daha az para harcanacağı anlamına geliyor, vergiler aşağı çekiliyor, bu yüzden tüketiciler çok daha pozitif. Eğer bunlar mevcut gezginlerse, büyük bir ihtimalle seyahat etmeye devam edecekler. Tüketicilerin nereye seyahat ettiklerine dikkat etmeliyiz : her ülke birbirinden farklı ve her ülkeye de farklı şekilde bakılmalı. Sektörün medya dayanışmasına ihtiyacı vardır ve zaman ek vergi zamanı değildir (EU CO2 vergisi, kalkış vergileri, vb). Dr. Saadallah Agha Al-Qalaa, Suriye Arap Cumhuriyeti Turizm Bakanı Tüketicilerin davranış değişimlerinin üzerine bir çalışma yapmaya ihtiyaç vardır. Pazarlarımızı yeniden yapılandırmadan önce bu araştırma bize hangi ürünlere talep olduğunu gösterecektir. Aynı bölge içinde seyahat edenler için teşvikler yaratmak ve bunun için birlikte çalışmak çok önemli. Yeni yatırımcıları çekmek için yabancı yatırımları da göz önünde bulundurmalıyız. Yabancı yatırımcıların daha az riskli projelerde çalışmalarını sağlamak için çalışmalyız. Herme Navarro Del Valle, Kosta Rika Turizm Bakanı ve Başkanı Kısa ve uzun vadeli önlemlere ihtiyacımız var. 2009 yılındaki figürleri önlemek için kısa vadeli çözümler bulmalıyız. Mevcut durumu sağlamlaştırmak için ise uzun vadeli önlemler almalıyız. Uzak yerelere olan turizm durumdan etkilenecektir. Döviz kurlarındaki değişiklikler de etken olacaktır. Belirsizlikten dolayı tüketici güvensizlik içinde, bu durum Paskalya bayramı rezervasyonlarını etkileyecektir. Sujit Banerjee, Hindistan Hükümet Sekreteri Hindistan da etkilenmiş durumda. Turizm rakamları Temmuz kadar erken düşmeye başlamadı ama Kasım ve Aralık ta düşüş başladı. Fakat 2008 rakamları genel olarak pozitif. Taleb Rifai Veri toplamak, pazar araştırmaları yapmak ve analizleri geliştirmek için mevcut araçlar var. Daha net ve belirgin bir fotoğraf için bu araçları geliştirmeye ve bu araçların ihtiyaç duyduğumuz şekilde ayarlanmasına ihtiyaç var. Ortaklarımızla birlikte yenilikler için bir yapı, sistem yapılandırması ve bir çalışma planını biraraya getireceğiz.
Katılımcılar arasından, Berlin deki bir sonraki toplantımızda, çok daha uyumlu bir çalışma planı sunacak, küçük etkin bir gruba ihtiyacımız var. Slobodan Unkovic, Dekan, Ağırlama Müdürlüğü ve Turizm Fakültesi, Singidunum Üniversitesi Tur opearatörleri, hava yolları gibi diğer alt bileşenlerde bir sonraki toplantıya katılmalılar. Carlos Gutierrez, Genel Koordinatör, Arjantin Turizm Müdürlüğü Önlemlerle ilgili olarak ülkeler, BMDTÖ ve diğer üyelerle bilgi paylaşmalıdırlar. Her ülke, Komite ile birlikte işleri takip edecek, yeterli politik desteğe sahip teknik bir temsilci atamalıdır. Francisco Javier Garcia, Türizm Müdürlüğü Sekreteri, Dominik Cumhuriyeti Mevcut durumda dikkatli olmalıyız. Bu, turizmi de etkileyecek olan bir ekonomik krizdir, turizm krizi değildir. Eğer doğru yaklaşımda bulunmaz isek turizmde durgunluk olduğuna dair bir izlenim bırakabiliriz. Stratejiler geliştirmeliyiz. Zoheir Garranah Bu sektör krizlere karşı daima hassas olmuştur fakat dünyadaki en dayanıklı endüstri olduğunu da kanıtlamıştır. Pesimist olmayalım, ne kadar kötü olacağı ile ilgili tahmin yürütmeyelim. Evet zorluklar ve mücadelelerle karşılaşacağız fakat üstesinden geleceğiz.