ECZACI GÜZİN VELİTTİN BEKRİOĞLU MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ
ETKİLİ İLETİŞİM VE STRES YÖNETİMİ
ŞEKİLLER DÖNÜYOR MU? DÖNÜYOR İSE HIZLI MI YOKSA YAVAŞ MI?
STRES NEDİR? İç ve dış etkenlerden dolayı vücudun doğal dengesinin bozulması ve buna bağlı olarak problemlerle baş etme gücünün zayıflaması. Kişilerin sosyal ve fiziksel çevresiyle etkileşimi sonucu ortaya çıkan fizyolojik ve psikolojik davranışsal tepkilerdir.
Stres Kavramının Özellikleri Stres kaçınılmazdır. Stresin tamamen yok olması yaşamın bitmesiyle mümkündür. Stres yaşıyor ve çalışıyor olmanın tek ürünüdür. Stres kişiseldir. Stres cinsiyete göre de farklılık gösterir. Stres meslek gruplarına göre de farklılık gösterir.
Stresin Belirtileri Genel öfke hali Bunalım veya aşırı heyecan Çarpıntı Boğaz ve ağız kuruması Duygusal kararsızlık Saklanmak, kaçmak, ağlamak Kendini işe verememek Genel uyumsuzluk Baş dönmesi, iradesizlik, gerçek dışı duygular Aşırı yorgunluk, yaşama sevincini yitirme Belirsizlik, huzursuzluk, korku ve korkunun kaynağını bilmeme Titreme, sinirsel tikler, irkilme Kekelemek, konuşma güçlükleri Aşırı hareketlilik, terleme, sık lavobaya çıkma Mide bulantısı, boyun ve sırt ağrıları İştahsızlık, aşırı iştah
Negatif stres Bireyin kaynaklarını ve baş etme yeteneklerini tüketen durumlar Yaralanma, boşanma, kayıp vs Pozitif stres Sonucunda kazanç veya keyif sağlayan durumlar Başarı sağlamak, işe girmek vs
STRESÖR NEDİR? Bireye stres yaşatan her etken İçsel ve dışsal stresörler Çevresel nedenler Sosyal olaylar Fizyolojik nedenler Psikolojik nedenler
Bireysel nedenler mükemmeliyetçilik Yetersizlik duygusu Kişilik yapısı hayır diyememe Başarısızlık korkusu Zamanla yarışmak Gerçekdışı beklentiler Bilgi eksikliği vs
Diğer insanlarla ilgili nedenler Bireyin gereksinimlerinin farkına varılmaması Ailesel kriz Dışlanma, kabullenmeme Diğer insanların istekleri vs
Çevresel nedenler İş garantisi ve güvenilirliği olmaması Yeni iş, ev, yerleşim yeri Boşanma, evlilik, doğum Emeklilik, menopoz Hastalıklar, kayıplar Politik şiddet, terör, savaş Yorucu, ağır işler, sınavlar vs
STRESE VERİLEN TEPKİLER SAVAŞ YA DA KAÇ! Fizyolojik ve psikolojik (duygusal ve davranışsal) tepkiler Fizyolojik tepkiler; hızlı nabız, yüksek kan basıncı, terleme, mide krampları, bulantı, gergin kaslar, artmış solunum sayısı, aşırı tedirginlik
Duygusal tepkiler: Korku, kaygı, öfke, hayal kırıklığı, karamsarlık vs Davranışsal tepkiler Telaş ve panikle hareket etme Sosyal ortamlardan kaçınma Huzursuzluk, Sakarlık Uykusuzluk veya aşırı uyuma Maddeye yönelme (alkol,ilaç,yemek)
ADAPTASYON Organizma stres karşısında denge durumunu değiştirerek uyum tepkisi verir Başarılı bir uyum için; Uygun iletişim yeteneği Karşılıklı etkileşim Yeterli kaynak Geçmişteki deneyimler gereklidir
STRES İLE BAŞA ÇIKMAK
Bedene Yönelik Teknikler : Bedene yönelik teknikler genel sağlığı ve vücut direncini artırıcı, vücut gerilimini azaltıcı etkiye sahiptir. Bunlar: 1) Fiziksel Egzersiz 2) Solunum Egzersizi 3) Gevşeme 4) Meditasyon 5) Biyolojik Geri Bildirim
Zihne Yönelik Teknikler : Strese verilen anlam tamamen zihinsel bir süreçtir. Eğer zihinsel süreçler kontrol altında tutulabilirse stresten etkilenme de azaltılabilecektir. 1) Bilişsel Yeniden Yapılandırma 2)Problem Çözme 3) Zaman Yönetimi
c) Davranışlara Yönelik Teknikler : 1) Sosyal Becerileri Geliştirme 2) Bazı Davranış Tarzlarını Değiştirme 3) Beslenme Alışkanlıklarını Değiştirme
Öncelikle Stresli Olduğunuzu Fark Edin. İletişim sırasında stres altına girdiğinizde, Stres Yönetimi yapabilmek için gerekli doneleri bedeniniz size haber vermeğe çalışacaktır. Kaslarınız gerginleşecek, mideniz ağrıyacak, avuçlarınız terleyecek, yumruklarınız sıkılacak, nefes alış verişiniz değişecek
Sakinleşin ve Bir An İçin Sessiz Kalın. Yaptığınız işe devam etmek ya da başka bir zamana bırakmaya karar vermeden önce bunu uygulamaya çalışın.
Duyumlarınızı Kullanın. Arka arkaya derin nefes aldığınızda, kaslarınızı önce kasıp sonra gevşettiğinizde, meditasyon ile ilgili rahatlık sağlayan bir görselleştirmeyi hayal edebildiğinizde, bir anda Stres Yönetimi ni başlatabilirsiniz. Bunun için duyumlarınızı kullanın. Görmek, işitmek, dokunmak, tat almak ve koklamak Her birimiz duyusal girdilere farklı tepki vermekteyiz. Dolayısıyla sizi en çok rahatlatanın görsel mi, işitsel mi, dokunsal mı olduğunu bulun.
Bir An İçin Durumdan Uzaklaşın. Stres Yönetimi için toplantı sırasında bir an için konuşulan mevzudan uzaklaşmak gerekebilir ve bu herkesi sakinleştirebilir.
EMPATİ
Empati Kişinin kendisini diğerinin yerine koyarak ne hissettiğini anlamaya çalışmasıdır. Kişinin, diğerinin duygularının yoğunluğunu ve anlatımını algılama ve anlama yeteneğidir. Empati Ne Değildir? Empati karşımızdaki ile özdeşleşmek, ona benzemek, sempati duymak değil; onun bakış tarzını yakalamaya çalışma çabasıdır.
EMPATİ Empati kurmanın aşamaları: 1.aşama: Kişinin kendisini karşısındaki kişinin yerine koyması 2.aşama: Doğru olarak algılaması 3.aşama: Hissettirmek-iletmek 4.aşama: Kendi yerine geri geçmek
SEMPATİ Karşıdaki kişinin duygu ve düşüncelerine katılma, kendimizi ona benzetmeye çalışma.