Özgüven Nedir? Özgüven Eksikliği Nedir?

Transkript

1 Özgüven Nedir? Özgüven; kendimiz ve yeteneklerimiz hakkında pozitif ve gerçekçi bir anlayışa sahip olduğumuz anlamına gelmektedir. Diğer taraftan, özgüven eksikliği ise; kendinden şüphe duymak, pasiflik, boyun eğme, aşırı uyum gösterme, yalnızlık, eleştirilere karşı hassas olma, güvensizlik, depresyon, aşağılık duygusu ve sevilmediğini hissetme gibi kavramlarla tanımlanabilir. Özgüven Eksikliği Nedir? Özgüven, yaşamdaki pek çok problemin en temel sebeplerinden biridir. Başarılı olmamız, mutlu olmamız, kendimizle barışık olmamız, çoğunlukla hep özgüvenimize bağlıdır. Özgüveni olmayan bir insanın yaşamında, korkular vardır, kararsızlık vardır, eylemsizlik vardır ve öfke vardır. Özgüven, iş hayatında ve evliliklerde de kendini çok belirgin bir şekilde gösterir. Çoğu insan, özgüven probleminden dolayı hak ettiği işe başvurmayı bile düşünmez. Potansiyelinin çok altında bir hayat yaşamaya mahkum kalır. Evliliklerde de durum farklı değildir. Mutlu bir evlilik, özgüveni olan çiftlerle mümkündür. Eğer özgüven i olmayan bir eş varsa, o evlilikte çok büyük sorunlar da tehlike sinyalleri vermeye başlayabilir. Aileler arasında yaşanan sorun bunlara en büyük örnektir. Özgüven eksikliğinden dolayı, kendini ifade edememe, kendini savunamama, içine kapanma gibi sorunlar yaşanır çoğunlukla. 1 / 5

2 Özgüven problemi, kişinin net olmasının önündeki en büyük engeldir. Düşüncelerini doğru bir şekilde dile getirmesine engeller. Günümüzde pek çok insanın yaşadığı en büyük sorun, özgüven sorunudur. Sosyal Fobinin altında yatan faktör de budur. Başarısızlık da buna bağlıdır. Sınav heyecanı da bununla ilgilidir. Özgüveni olan kişi, kendi iç dünyasında mutludur. Çevresiyle barışıktır. Özgüveni olmayan kişide ise, sürekli olarak bir huzursuzluk ve hiçbir şeyden memnun olmama durumu vardır. Özgüven şu kavramlarla tanımlanabilir: fikirlerini kabul ettirmek, iyimserlik, istekli olmak, sevgi, gurur, bağımsızlık, güven, eleştirilere açık olmak, duygusal olgunluk ve kapasitesini doğru değerlendirme becerisine sahip olmak. Özgüven Eksikliği Nasıl Gelişir? Aşağılık duygusu, umutsuzluk gibi duyguları, genellikle evde, okulda veya işte yaşadığımız kimi olumsuz yaşam deneyimlerinden sonra ortaya çıkar. Örneğin, siz büyüme aşamasındayken, ebeveynleriniz size sağlıklı ve destekleyici bir çevre sağlayamamış olabilir. Size karşı çok eleştirel, talepkar ve/veya aşırı koruyucu olabilirler. Sonuç olarak, kendiniz hakkında olumsuz düşünmeye başlarsınız. Aileden birini veya yakın bir arkadaşı kaybetmek. Örneğin: anne-babanızın boşanması, evinizden ilk kez ayrılıyor olmak (ailenizden ve arkadaşlarınızdan ayrı olmak), erkek/kız arkadaşınızdan ayrılmak. Başarısızlık, hayal kırıklığı gibi olumsuz olayları bir deneyim gibi algılamaktansa, bunların üzerinde fazla durmak. Kendini veya yeteneklerini çok acımasız bir şekilde eleştirmek. Olayların sonuçlarını, gerçekte olduklarından daha kötü bir şekilde değerlendirmek. Ailenizin ve arkadaşlarınızın, sizinle ilgili istek ve beklentilerini karşılayabilmek için çok fazla baskı hissetme ve bu durumun sizin kendi kimliğinizi geliştirmenize ve kendinize ait kararlar almanıza mani olması. Gerçekçi olmayan hedefler belirleme. Başarısızlık korkusu. Örneğin; bir dersinizden kaldığınızda, kendinizi bir dersten kalmış, iyi bir insan olarak düşünmektense, işe yaramaz ve başarısız biri olarak düşünmek. 2 / 5

3 Özgüveninizi Nasıl Arttırırsınız? Kendiniz hakkında olumlu düşünün. Gerçekçi olan ve beklentilerinizi karşılayan hedefler belirleyin. Makul seviyede hedefler belirleyin ki, böylece başardığınız şeyler, başta ulaşmayı düşündüğünüz hedeflerlere yakın olsun. Bu durum, özgüveninizi ve kendinizle ilgili memnuniyetinizi destekler. Psikolojinin öncülerinden William James şöyle der: Kendinden memnun olmak = Ne başardığımız / Başarmayı hedeflediğimiz şey Bir şey başardığınızda kendinizle gurur duyun ve kendinizi ödüllendirin. Kötü veya üzücü bir şey olduğunda, olumsuz düşüncelerinizin farkına varın. Tamamen duygularınızla hareket etmek yerine, içinde bulunduğunuz durum hakkında mantıklı olarak düşünün. Zayıf taraflarınız yerine, güçlü taraflarınıza ağırlık verin. Belirli konularda, diğerlerine göre daha becerikli ve iddialı olduğunuzun ve hayatınızın her alanında mükemmel olmanın imkansız bir şey olduğunun farkına varın. Yaptığınız ve başardığınız şeyleri sadece şansa bağlamayın. Bunun yerine, kişisel başarılarınız için kendinizle de gurur duyun. Fikirlerinizi savunun. Diğer bir ifadeyle, başkalarının haklarını ihlal etmeden, kendi duygularınızı, düşüncelerinizi, inançlarınızı, ihtiyaçlarınızı, dürüst ve net bir şekilde ifade etmeyi öğrenin. Haklarınıza sahip çıkmayı öğrenin ve sizin için makul olmayan isteklere hayır deyin. Fikirlerinizi açık ifade edebilme konusunda alacağınız bir eğitim, özgüveninizin gelişmesinde size çok yardımcı olabilir. Yaşamınızda önemli olduğuna inandığınız sorunların bir listesini çıkartın. Daha sonra bunları iyileştirmenin veya değiştirmenin yollarını yazın. Bütün sorunlarınız tabii ki kolay ve hızlı bir şekilde çözülemez ama hemen harekete geçebileceğiniz bazı alanlar da olacaktır. Özgüveni İyileştirmek için Hatırlanması Gerekenler Kötü şeyler yerine iyi şeylere ağırlık verin. Kendiniz hakkında olumlu düşünün. Deneyimlerinizden ders çıkartın. Gerçekçi hedefler belirleyin. Cesaretli olun. 3 / 5

4 Öğrenmeye devam edin. İşe yarar şeyler yapın. Basitliğe önem verin. Değişimi hoş karşılayın. ÖZDENETİMİ GÜÇLENDİRMENİN YOLLARI : İRADENİZİ İDARELİ KULLANIN: İradenin kaynakları sınırlıdır.dolayısıyla iradenizi akıllıca kullanın.büyük kararlar almak,baştan çıkarıcı unsurlara karşı direnmek veya duyguları kontrol altında tutmak irade deposunu sıfırlayabilir. PLAN YAPIN : Niyetinizle ilgili net bir plan yapma işi yarı yarıya bitirmek demektir.bu planın nerede,nasıl,ne zaman,kiminle gibi ayrıntılı sorulara yanıt vermesi gerekir. ENERJİ DEPONUZU DOLDURUN: İradeyi güçlendirme egzersizleri,kanda glikoz düzeyini düşürür.dolayısıyla çalışırken çikolatalı bisküvilerin cazibesine fazla direnmeyin. PRATİK YAPMANIN ÖNEMİ: Kasları güçlendirmek gibi insanlar da iradelerini güçlendirebilirler.jimnastik salonuna gitmek için sağlam bir plana sadık kalmak veya diğer özdenetim egzersizlerini uygulamak zaman içinde diğer alanlarda da iradenizi kullanmanızı kolaylaştırabilir. ALIŞKANLIK EDİNİN: Yapmak istediğiniz şey için bir dış tetikleyici bulun.örneğin jimnastik salonuna Perşembe günü saat 5 te gitmek gibi.bilinçli karar alma gereksinimini ortadan kaldırmak ve zihinde bununla ilgili bir devre oluşturmak işe başlamayı ve sürdürmeyi kolaylaştırır.kısaca yapmak istemediğiniz işleri alışkanlık haline getirin. SPESİFİK OLUN: Hedefiniz, genel kapsamlı veya muğlak değil de, spesifik ise başarılı olma şansınız yükselir. 4 / 5

5 OLUMLU DÜŞÜNÜN: Pozitif bir hedefe kenetlenmek,negatif bir hedeften uzak durmaya çalışmaktan daha kolaydır.kaybetmekten korkacağınıza başarılı olacağınıza inanın. Neden özgüvensizliğimiz var? 5 / 5