CİNSEL SALDIRILAR ACİL HEKİMİNİN SORUMLULUKLARI Dr. Serhat KOYUNCU Gaziosmanpaşa Üniversitesi Acil tıp A.D
Tanımlar Cinsel saldırı çeşitleri Yasal düzenlemeler Acil hekiminin sorumlulukları
Cinsel saldırı, rızası olmayan veya herhangi bir sebepten (yaşının küçüklüğü veya akıl hastalığı) dolayı rızası kabul edilmeyen bir kişinin, fiziksel güç kullanımı, tehdit, korku, hile ve kandırma gibi zorlamalarla cinsel içerik içeren bir davranışa maruz kalmasıdır.
TCK da cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar cinsel saldırı, çocuğun cinsel istismarı, reşit olmayanla cinsel ilişki cinsel taciz
Cinsel saldırı MADDE 102. - (1) Cinsel davranışlarla bir kimsenin vücut dokunulmazlığını ihlâl eden kişi, mağdurun şikâyeti üzerine, beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Cinsel davranışın sarkıntılık düzeyinde kalması hâlinde iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir. (2) Fiilin vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesi durumunda, on iki yıldan az olmamak üzere hapis cezasına hükmolunur. Bu fiilin eşe karşı işlenmesi hâlinde, soruşturma ve kovuşturmanın yapılması mağdurun şikâyetine bağlıdır.
MADDE 102. Ağırlaştırıcı Durumlar (3) Suçun; a) Beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı, b) Kamu görevinin, vesayet veya hizmet ilişkisinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle, c) Üçüncü derece dâhil kan veya kayın hısımlığı ilişkisi içinde bulunan bir kişiye karşı ya da üvey baba, üvey ana, üvey kardeş, evlat edinen veya evlatlık tarafından,
Cinsel saldırı için başvurulan cebir ve şiddetin kasten yaralama suçunun ağır neticelerine neden olması hâlinde, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır. Suç sonucu mağdurun bitkisel hayata girmesi veya ölümü hâlinde, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmolunur.
Çocukların Cinsel İstismarı On beş yaşını doldurmamış her küçüğe karşı rızası olsun olmasın cinsel eylem suçtur (TCK 103).
Cinsel istismar On beş yaşını tamamlamış olmakla birlikte fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş çocuklara karşı gerçekleştirilen her türlü cinsel davranış, On beş yaşını tamamlamış algılama yeteneği gelişmiş fakat on sekiz yaşını tamamlamamış çocuklara karşı cebir, tehdit, hile veya iradeyi etkileyen başka bir nedene dayalı olarak gerçekleştirilen her türlü cinsel davranış.
MADDE 103. - (1) Çocuğu cinsel yönden istismar eden kişi, sekiz yıldan on beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Cinsel istismarın sarkıntılık düzeyinde kalması hâlinde üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası verilir. Sarkıntılık düzeyinde kalmış suçun failinin çocuk olması hâlinde soruşturma ve kovuşturma yapılması mağdurun, velisinin veya vasisinin şikâyetine bağlıdır.
Cinsel istismarın vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesi durumunda, on altı yıldan aşağı olmamak üzere hapis cezasına hükmolunur.
Cinsel istismar için başvurulan cebir ve şiddetin kasten yaralama suçunun ağır neticelerine neden olması hâlinde, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır. Suç sonucu mağdurun bitkisel hayata girmesi veya ölümü hâlinde, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmolunur.
MADDE 104. - (1) Cebir, tehdit ve hile olmaksızın, on beş yaşını bitirmiş olan çocukla cinsel ilişkide bulunan kişi, şikâyet üzerine iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Suçun mağdur ile arasında evlenme yasağı bulunan kişi tarafından işlenmesi hâlinde, şikâyet aranmaksızın, on yıldan on beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur
On beş yaşını tamamlamış ve algılama yeteneği gelişmiş çocuklara karşı rıza üzerine gerçekleştirilen cinsel davranışlar madde kapsamında cezalandırılan suçu oluşturmamaktadır (TCK 104).
Cinsel taciz Bir kişiye karşı cinsel amaçlı olarak söz atmak, ıslık çalmak, cinsel ilişki teklifinde bulunmak, soyunmak şeklindeki hareketler de cinsel taciz suçunu oluşturur.
MADDE 105. - (1) Bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz eden kişi hakkında, mağdurun şikâyeti üzerine, üç aydan iki yıla kadar hapis cezasına veya adlî para cezasına, fiilin çocuğa karşı işlenmesi hâlinde altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
SORUMLULUKLARIMIZ
Bildirim zorunluluğu Muayene için uygun ortamın sağlanması Onam formunun alınması Gerekli konsültasyonlar Muayenenin eksiksiz gerçekleştirilmesi ve adli rapor
Bildirim zorunluluğu (TCK 280) Kolluk kuvvetleri ** Şahsi başvuru Ebeveyn tarafından istismar şüphesiyle başvuru Normal fiziki muayene sırasında tespit edilen bulgular ile istismar olguları
Uygun ortam Acil servis içinde veya şartlar el vermediğinde hastanenin ayrı bir bölgesinde mağdur için ayrı bir muayene ortamı mutlak gereklidir. Gerekli tıbbi cihazlar, muayene masaları, örneklem için gerekli malzemeler bulundurulmalıdır. Delillerin elde edilebilmesi adına temiz örtüler kullanılmalıdır.
Onam Muayene yapılması Örneklerin alınması Fotoğrafların çekilmesi Yetkili makamlara bilginin ve delillerin sunulması
MADDE 287. - (1) Yetkili hâkim ve savcı kararı olmaksızın, kişiyi genital muayeneye gönderen veya bu muayeneyi yapan fail hakkında üç aydan bir yıla kadar hapis cezasına hükmolunur
Konsultasyonlar Adli Tıp Psikiyatri veya Çocuk Psikiyatrisi Kadın Hastalıkları ve Doğum Genel Cerrahi veya Çocuk Cerrahi Diğer fiziksel yaralanmalara karşı gerekli konsultasyonlar
Muayene Cinsel saldırı olaylarında, adli açıdan yapılan muayenenin üç temel amacı vardır. 1. Olayda fiziksel şiddet kullanılıp kullanılmadığı, 2. Cinsel ilişkinin gerçekleşip gerçekleşmediği, derecesi ve sonuçları, 3. Saldırganın kimliğinin saptanması.
Anamnez Fizik muayene Materyal alımı
Bir cinsel saldırıdan sonra doğrudan bir sağlık kurumuna başvurulması durumunda, muayene için tıbbi endikasyon var ise bulguların en sonunda rapora kaydedileceği düşünülerek muayene titizlikle gerçekleştirilmelidir. Bulgular aradan vakit geçirmeksizin not edilmeli ve aynı zamanda Cumhuriyet Savcılığına haber verilerek soruşturmanın başlaması sağlanmalıdır
Muayene alanında mağdur ile yalnız kalınmamalı Hekim tercihi Yakını
Mağdurun kıyafetleri delil niteliği taşıdığından kolluk kuvvetlerine teslim edilmelidir ve uygun kıyafetler verilmelidir. Mağdur kıyafetlerini çıkarırken yere beyaz temiz bir örtü serilerek kıyafetler ile birlikte kağıt torba içinde teslim edilmelidir.
Tüm tıbbi işlemler multidisipliner yaklaşımla anamnez, delil toplama ve muayene işlemleri mağduru tekrar tekrar travmatize etmemek adına ilgili branş hekimleri tarafından tek seferde gerçekleştirilmelidir.
Sonuç olarak Cinsel istismar vakalarının tespiti ve rehabilitasyonu sadece hukuki zeminde değil, tıbbi etik ve toplumsal vicdan zemininde değerlendirilerek insani bir görev olduğu unutulmamalıdır.
Çok zorunlu haller dışında cinsel istismar vakalarında fiziki muayene bu konuda deneyimli bir ekip tarafından yapılmalıdır. Unutulmamalıdır ki oluşabilecek yanlış bir durum hem mağdurun hak mahrumiyetine hem de hukuki olarak hekimin sorumlu olmasına sebep olacaktır.