Açıklama 2008 20102010 Araştırmacı: Yok Danışman: Yok Konuşmacı: Yok
Uzuv Kaybı Vücutta çıkıntı oluşturan organların, herhangi bir nedenle bulunduğu yerden ayrılmasıdır. 1. burun 2. kulaklar 3. çene 4. kollar 5. bacaklar 6. eller 7. ayaklar 8. parmaklar
Etyoloji Periferik Damar Hastalığı D.M Travma Trafik kazaları İş kazaları Elektrik çarpması, kimyasal yanıklar Ateşli silah yaralanmaları Enfeksiyon Malignite Doğumsal anomaliler
Amputasyon Nedenleri Trafik kazası Ev kazası % 13.1 % 7.5 % 26.5 Travma Hastalık (polio hariç) % 59.0 % 15.7 (%14.2) İş kazası Oyun kazası % 3.2 Zehirlenme % 0.3 Spor kazası % 0.2 Malnutrisyon % 0.5 ASY % 4.5 İlaç kullanımı % 3.2 Deprem, doğal afet Diğerleri % 0.4 Diğerleri % 1.2 Bilinmiyor % 0.9 % 3.8
Uzuv kaybına uğrayan bir kişiyi neler bekler??? Bedensel sorunlar Çevresel sorunlar(fiziki) Sosyal sorunlar Madde kullanımı Maddi sorunlar Ruhsal sorunlar
Bedensel sorunlar, Tekrarlayan cerrahi işlemler (amputasyon, güdük tamiri, nörinom uzayan kemik eksizyonları, Protez ve komplikasyonları, Fantom uzuv /ağrısı, Hastanede daha uzun kalış süresi(dâhili/cerrahi/ruhsal Komplikasyonlar)
Tekrarlayan cerrahi işlemler
Protez,
Protez & BM,
Fantom uzuv ampütasyon sonrasında ortaya çıkan ve ampute edilmiş organın varlığına ağrı bu hayali organdan kaynaklanan ağrıların varlığına ilişkin, kişinin yaşam kalitesini ciddi ölçüde bozan bir nöro psikolojik algı çeşididir.
Fantom olgusu etyoloji 1. Kesi yerinde oluşan nörinomlar hipotezi, 2. Yeniden haritalanma hipotezi, 3. Genetik olarak kodlanmış beden imgesi hipotezi, 4. Spinal Kord hipotezi, 5. Kaybedilen ekstremitenin canlı ve ağrılı anılarının olması hipotezi.
Fantom olgusu Bedenin zihinde haritalandırılması üzerinde çalışan önemli araştırmacılardan biri olan Antonio R. Damasio ya göre, zihindeki beden haritası farklı beden bölümlerinin bağımsız ama etkileşim içinde olduğu koordine bir haritalar bütünü şeklindedir.
Fantom olgusu Damasio, fantom organ olgusunu bu zihinsel haritanın istikrarlılığını koruma yönündeki eğiliminin bir kanıtı olarak görmektedir.
Bu durumu destekleyen bir diğer kanıtta, ampüte edilen organın temsil edildiği beyin alanlarındaki aktivitelerin ampütasyon öncesi dönemdekine benzer bir şekilde devam ettiğinin beyin görüntüleme teknikleri aracılığıyla gösterilmiş olmasıdır. Ampütasyonu takip eden süreçte, bedenle ilişkili zihin haritasının bilişsel ve kortikal düzeyde yeniden yapılandırıldığı, klinik ve nörofizyolojik araştırmalarda da desteklenmektedir.
Fantom ağrı sırasında, Huzursuzluk (15) % 83 Dikkat dağınıklığı (14) % 77 Öfkelenme (13) %72 Gerginlik ve iletişim kopukluğu (12) % 67 Kontrolsüz davranışlar sergileme (9) %50 Kişiliğin tamamen değiştiği hissi (7) % 39 Ağlama (4) % 22
Çevresel (fiziksel) sorunlar Türkiyede engelli olmanın zorlukları.. 1 istisnasız her kaldırımın ortasında ağaçdirek vs vardır. bozuk yapılanmanın bedelini engelli öder. Tekerlekli sandalye ile mümkün deyil kaldırımdan geçemezsin. 2 sadece bozuk yapılandırma mı? kaldırım düzgün olsa ne ola? Tekerlekli sandalye ile kaldırıma çıkarsın gidersin gidersin... tak önünde bir engel! adamın teki aracını kaldırımın üstüne parketmiştir. tersine geldiyin yolu geri dön.. 3 engellisin camiye gitmek istiyorsun. ama camii engelliye uygun deyil Tekerlekli sandalye ile geçebilecek kadar rampa yok.
Çevresel (fiziksel) sorunlar 4 sokağa çıkarsın hani iki lokma temiz hava almak istersin... hopaaa bir gelir cebine para sıkıştırmaya kalkar. öteki acır gözle bakar. kendini baskı altında hissedersin e o zaman evde durmak daha mantıklı gelir. 5 arkadaşın arar yarın düğün var muhakak gel der. gelmezsen kırılım Allama der. kırıl orta yerinden çatla demek istersin lakin diyemezsin istersin ki sen bir şeyleri söylemeden o anlasın. ama bencildir anlamaz. şu soruları sıralarsın... *düğün alanına girişte rampa varmı? *engelliye uygun wc varmı? *Tekerlekli sandalye ile geçişe uygunmu salon? cevapların hepsi elbette HAYIR dır) eee ben nasıl gelecem?
Çevresel (fiziksel) sorunlar 6 dersinki bugün dışarda yiyeyim yemeyi. harıl harıl merdivensiz düz mekan ararsın ama bulamazsın) restauranların %95 i adeta burda engelliye yer yok dercesine 10 merdiven koymuştur kapı girişine. bunun gibi niceleri... KAYNAK: http://www.hayatforumda.com/engellilericin/99425 engelli olmanin zorluklari.html
Sosyal sorunlar Mesleki işinden olma tenzil i rütbe Toplumun/ailenin engelli olmaya yönelik bakış açısı!!! Acıma Aşağılama Eleştiri Yok sayma Dışlama Sözel/fiziksel saldırı
Madde kullanımına bağlı sorunlar ÇEŞİT? Ağrı kesiciler Alkol Her türlü psikotrop madde NEDEN? Self medikasyon (Ağrılar/ depresyon/anksiyete bozuklukları, TSSB vb.) Sosyal izolasyonu hafifletmek SONUÇ? Sorun alanlarında artan kayıp (Kısır Döngü)
Maddi kayıplar iş gücü kaybına ikincil para kaybı artmış zorunlu tıbbi harcamalar yaşam alanlarının düzenlenmesi(araba ev iş yeri) madde temini için yapılan harcamalar ailevi/toplumsal maddi destek sistemlerinin azalması
Ruhsal sorunlar Bedensel/çevresel/sosyal/maddi sorunlar/madde kullanımı (güçsüzlük/değersizlik/suçluluk/sevilemezlik) Beden algısı değişiklikleri / Benlik saygısının azalması (sevilemezlik) Travma hatırlatıcılarına daha uzun süre maruz kalma İkincil tip travma (travmatik anı hatırlatıcısıyla birlikte yaşama) (güçsüzlük/değersizlik) Saldırıya açık olma düşüncesi(güvenlik/gelecek endişesi) (güçsüzlük) Bakıcıya/yaşanılan fiziki ortama fiziki bağımlılık ruhsal bağımlılık (yetersizlik)
Beden algısı değişiklikleri / Benlik saygısının azalması Bireyin kendi bedenini ve beden parçalarını algılayarak onlara belli anlamlar vermesi kendine güven, kendine saygı, kendilik algısı, kimlik ve kişilik kavramları ile yakından ilişkilidir. Kendilerine sunulan ideal ölçülere göre bedenleriyle ilgili duygu ve tutum geliştiren insanlarda İdeal ölçülerden sapma, bireyin kendilik değerlendirmesinde değişmeye yol açmaktadır(sevilemezlik) (SEVİLEMEZLİK).
Bilişsel şemaların yeniden şekillenmesi/ olumsuz anlam yüklü şemaların aktivasyonu
Bu nedenlerle uzuv kaybıyla seyreden TSSB, tekrarlayan bir travmatik yaşam deneyimi kronikleşme eğilimi son derece yüksek tedaviye yanıt oranı daha düşük bir klinik olgu olarak karşımıza çıkmaktadır.