ÜNİTE: ŞİİR VE DÜZYAZI KONU: Şiir ve Düzyazı



Benzer belgeler
YAZI TÜRLERİ ŞENDA SOLMAZ KONUSUNU YAŞAMDAN ALAN YAZI TÜRLERİ OLAY YAZILARI

METİNLERİ SINIFLANDIRILMASI

Zirve 9. Sınıf Dil ve Anlatım

SBS İlköğretim 6 Türkçe Müfredatı

DÜZYAZI (NESİR) TÜRLERİ

TÜRK EDEBİYATI 9 SINIF II. DÖNEM II. YAZILI SINAVI SORULARI

İÇİNDEKİLER. Sorular... 9 Ödev... 10

1) O, bu işin. Yukarıdaki cümle aşağıdakilerden hangisi ile tamamlanırsa zor bir işi başarmak anlamına gelir?

Cümlede Anlam TEST 39. 1) Bu güzellikleri görmek için Uzungöl e gün doğarken gelmelisin. Bu cümlede aşağıdaki sorulardan hangisi nin cevabı yoktur?

5. SINIF TÜRKÇE KELİME TÜRLERİ TESTİ. A) Ben ise yağmur yağmasını bekliyordum. Cümlesindeki isimlerin hepsi tekildir.

Kübra YILMAZ, Yudum HACIOĞLU, Kadri ŞAHİN, Abdülkadir Arslan

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

ÜNİTE 14 ŞEKİL BİLGİSİ-II YAPIM EKLERİ. TÜRK DİLİ Okt. Aslıhan AYTAÇ İÇİNDEKİLER HEDEFLER. Çekim Ekleri İsim Çekim Ekleri Fiil Çekim Ekleri

Aruzla şiire başlayan sanatçılar, Ziya Gökalp in etkisiyle sonradan hece ölçüsüyle yazmaya başlamışlardır.

-Rubai nazım şekli denince akla gelen ilk sanatçı İranlı şair.. dır.

ÜNİTE: DÜZYAZI (NESİR) ŞİİR KONU: Düzyazı (Nesir) Bilgisi Düşünce ve Olay Yazıları

CÜMLENİN ÖGELERİ. YÜKLEM Cümlede anlatılan iş, olay, duygu, düşünce ya da yargıyı içeren temel öğeye yüklem denir.

yuvarlak masa yeşil erik üç kalem ihtiyar adam

TÜRK EDEBİYATININ DÖNEMLERİ

ABDULLAH ALİYE CAN ANAOKULU ÇİÇEKLER SINIFI. Nİsan AYI BÜLTENİ. Sevgİ Kİlİmlerİmİz

Metin Edebi Metin nedir?

Cümle içinde isimlerin yerini tutan, onları hatırlatan sözcüklere zamir (adıl) denir.

25. Aşağıdaki deyimlerle anlamca üçlü bir grup oluşturulduğunda hangisi dışta kalır? A) eli bol B) eli açık C) eli geniş D) eli kulağında

KONU TESTİ - 1. Bu dörtlük aşağıdaki şiir türlerinden hangisine örnek olur? A) Lirik B) Pastoral C) Satirik D) Epik. Arda ...

Benzetme ilgisiyle ismi nitelerse sıfat öbeği, fiili nitelerse zarf öbeği kurar.

FECRİ-ATİ EDEBİYATI SANATÇILARI


İnci Hoca YEDİ MEŞALECİLER

CÜMLE TÜRLERİ YÜKLEMİNİN TÜRÜNE GÖRE. Fiil Cümlesi. *Yüklemi çekimli fiil olan cümlelere denir.

ÝÇÝNDEKÝLER TEMA 1. Anlam Bilgisi. Yazým Bilgisi. Dil Bilgisi. SÖZCÜK ANLAMI...15 Gerçek, Yan ve Mecaz Anlam...15 Deyim...15

ADIN YERİNE KULLANILAN SÖZCÜKLER. Bakkaldan. aldın?

Cümlede Anlam TEST 38

KURALLI VE DEVRİK CÜMLELER. --KURALLI CÜMLE: İş, hareket, oluş bildiren sözcükler cümlenin sonunda yer alıyorsa denir.

Fiil kök ya da gövdeleri üzerine birtakım türetme ekleri getirilerek fiillerin özne ve nesnelerine göre göstermiş oldukları durumlara fiillerde çatı

Konumuz CÜMLENİN ÖĞELERİ çocuklar.

Fiiller nesne alıp almamalarına göre değişik şekillerde adlandırılır. Bunları dört grupta inceleyebiliriz.

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 9. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ PLANI

TEK TEK TEKERLEME. Havada bulut Sen bunu unut

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI TÜRKÇE

5. SINIF TÜRKÇE DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ

Bu cümledeki boşluğa aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olur?

FİİLİMSİLER. a)isim FİİL(MASTARLAR):Fiillere getirilen (MA y IŞ MAK) ekleriyle türetilen sözcüklere isim fiil denir.

PENTRU DISCIPLINA LIMBA ŞI LITERATURA TURCĂ MATERNĂ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ

Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi kanıtlanabilirlik açısından farklıdır?

Fiilde Çatı (Eylemde Çatı)

Günlük olayları özel bir görüş ve düşünceye bağlayarak yorumlayan ciddî veya nükteli fikir yazılarına denir. EDEBİYAT BİLGİLERİ

Bir sözcüğün zihinde uyandırdığı ilk anlama gerçek anlam denir. Kelimelerin sözlükteki ilk anlamıdır. Bu yüzden sözlük anlamı da denir.

11. HAFTA 2.ARAŞTIRMA İNCELEME YAZILARI

Türkçe. Cümlede Anlam Cümlenin Yorumu. Metinde Kazandıkları Anlamlara Göre Cümleler

CJ MTP11 AYRINTILAR. 5. Sınıf Türkçe. Konu Tarama Adı. 01 Sözcük ve Söz Gruplarında Anlam - I. 02 Sözcük ve Söz Gruplarında Anlam - II

Yukarıdaki diyalogda kaçıncı cümlede diğerlerinden farklı türde bir fiilimsi kullanılmıştır?

1) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmamıştır?

YIL DEDE'NİN DÖRT KIZI

GARİP AKIMI (I. YENİ)

İÇİNDEKİLER BÖLÜM I BÖLÜM II. vii GİRİŞ / 1 ÇOCUK VE KİTAPLARI / 17

FİİLER(EYLEMLER) 2-TÜREMİŞ FİLLER:FİİL YA DA İSİM KÖK VE GÖVDELERİNDEN YAPIM EKİ ALARAK TÜREMİŞ FİİLERDİR. ÖRN:SU-LA(MAK),YAZ-DIR(MAK)...

MUTLU HAFTALAR. Emrah&Elvan PEKŞEN

MUTLU HAFTALAR. Emrah&Elvan PEKŞEN

6. Sınıf sıfatlar testi testi 1

2. Sınıf Kazanım Değerlendirme Testi -1

CÜMLE ÇEŞİTLERİ. Buna yükleminin türüne göre de denebilir. Çünkü cümleyi yüklemine göre incelerken yüklemi oluşturan sözcüklerin türüne bakılır.

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2

ÜNİTE 10 YAZILI ANLATIM TÜRLERİ II. TÜRKDİLİ Okt. Ahmet AKPINAR İÇİNDEKİLER HEDEFLER

Tek başına anlamı ve görevi olmayan ancak kendinden önce gelen sözcükle öbekleşerek anlam ve görev kazanan sözcüklerdir. Edatlar şunlardır:

5. ) Yıkmak sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamıyla kullanılmıştır?

CÜMLE BİLGİSİ. ( Cümle değildir. Anlamı yok)

Şiir. Kategori: Şiir Cuma, 23 Nisan :15 tarihinde yayınlandı. Gösterim: / 7 Phoca PDF 1. SEN (1973) Senden, senden, hep senden,

SÖZCÜĞÜN ANLAMINI DEĞİŞTİREN EKLER TESTİ

3 YAŞ AYIN TEMASI. Cinsiyetim, adım, özelliklerim, görünümümdeki değişiklikler nelerdir?

2.SINIF MATEMATİK EŞİTTİR (=) KAVRAMI


HAYAT BİLGİSİ HAFTA SONU ÖDEVİ ADI SOYADI:

de hazır değilken yatağıma gelirdi. O sabah çarşafların öyle uyandırmıştı; onları suratıma atarak. Kız kardeşim makas kullanmayı yeni öğrendi ve bunu

Günaydın, Bana şiir yazdırtan o parmaklar. ( ) M. Mehtap Türk

Gerçek, Mecaz, Terim Anlam SÖZ VARLIĞINI ZENGİNLEŞTİRME - 1 Eş ve Zıt Anlam Eş Seslilik GENEL AÇIKLAMA

ÇALIŞKAN ARILAR EKİM AYI EĞİTİM PROGRAMI 1.HAFTA NELER ÖĞRENECEĞİZ HAFTANIN KONUSU:OKULUMUZ

KİTAP GÜNCESİ VIII. GELENEKSEL KİTAP GÜNLERİ SAYI:3

.com. Faydalı Olması Dileklerimizle... Emrah&Elvan PEKŞEN

II. başarıya III. çalışmıyorsanız IV. ulaşmanız

Canlı ve cansız varlıklara, çeşitli somut ve soyut kavramlara ad olan sözcük türüdür.

İnci. Hoca DİVAN EDEBİYATI NAZIM BİÇİMLERİ II (BENTLERLE KURULANLAR)

BAĞLAÇ. Eş görevli sözcük ve sözcük gruplarını, anlamca ilgili cümleleri birbirine bağlayan sözcüklere "bağlaç" denir.

MÜNEVVER ÖZTÜRK ORTAOKULU EĞİTİM ÖĞRETİM YILI 5. SINIF SINAV TARİHLERİ VE KONULARI

TÜRKÇE Denemenin çözümlerine " / portal" adresinden cevap anahtarlarına tıklayarak ulaşabilirsiniz.

CÜMLENİN ÖGELERİ YÜKLEM / ÖZNE

2. Sınıf Cümle Oluşturma Cümle Bilgisi

3. Yazma Becerileri Sempozyumu

Güzel Bir Bahar ve İstanbul

Savaş, kahramanlık ve vatan sevgisi gibi konuları destansı ve abartılı bir anlatımla işleyen şiirlerdir.

Özel Gebze Eğitim Kurumları Öz-Ge Gündüz Bakımevi

A) servis B) seyis C) başarı. 7. k,u,k,a,l Yukarıdaki harflerin hepsi kullanılarak aşağıdaki sözcüklerden. Al Semender

A1 DÜZEYİ B KİTAPÇIĞI NOT ADI SOYADI: OKUL NO:

MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ TEMSİLCİLERİ - III

ŞİİR, HİKÂYE, MAKALE. Ekim 2013 Sayı 1. Yazar; HARUN ŞEN

7.sınıf kazanımlara göre çalışma kâğıtları

Türkçe Dil Etkinlikleri Sanat Etkinlikleri Oyunlar Müzik Bilim Etkinlikleri

Dil Gelişimi. temel dil gelişimi imi bilgileri

SİTEMİZE EKLENEN METİN KİTABIM-1 VE METİN KİTABIM-2 ADLI DÖKÜMANLARI OKURSAK HEM OKUMA HIZIMIZ ARTACAK HEM DE OKUDUKLARIMIZI ANLAYACAĞIZ.

Einstufungstest / Seviye tespit sınavı

Transkript:

ÜNİTE: ŞİİR VE DÜZYAZI KONU: Şiir ve Düzyazı ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ 1. Şu gördüğün yaylalar Şu dağlar, şu ovalar Cennet kokan havalar Benim memleketimin Bu şiirde aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Tema B) Dize C) Dörtlük D) Paragraf ŞİİR: Duygu, düşünce, hayal ya da eylemlerin etkili ve güzel bir söyleyişle, dizeler halinde meydana getirilmesidir. DİZE(MISRA): Şiiri oluşturan her satıra denir. BEYİT: İki dizeden oluşan şiir bölümlerine denir. Divan edebiyatı nazım birimidir. DÖRTLÜK: Dört dizeden oluşan nazım birimidir. KITA: Anlam bütünlüğü sağlayan ikiden çok dizeye denir. TEMA: Bir şiirde sanatçının işlediği konuyu ele alış tarzı, değerlendirişi gibi farklı bakış açıları nedeniyle oluşan ana düşüncedir. MANZUME: Nazımla ortaya konulan uzun yazılardır. BENT: Manzum yazılarda dörtten fazla dizeden oluşan ve anlam bütünlüğü taşıyan parçaların her birine denir. NAZIM BİRİMİ: Dize, beyit, dörtlük, bent gibi belli sayılarda dizelerden oluşan bölümlerdir. Şiir 7 li hece ölçüsüyle yazılmıştır. Her satırı dizedir. Dört dizeden oluştuğu için dörtlüktür. Memleketin olumlu özelliği şiirin temasıdır. Paragraf düzyazıda (nesirde) bulunur. Şiirde bulunmaz. Yanıt, D dir. 2. İncecikten bir kar yağar. Tozar Elif Elif diye Ak elleri kalem tutar Yazar Elif Elif diye Yukarıdaki dörtlüğe göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Uyakları vardır. B) Redifleri vardır. C) Hece ölçüsüyle yazılmamıştır. D) Dörtlük olarak yazılmıştır. Ölçü: Şiirde dizelerdeki hece sayısının eşitliğine, hecelerin uzunluk kısalık bakımından denkliğine denir. Ölçü çeşitleri: a) Hece ölçüsü: Halk edebiyatının temel ölçüsüdür. Bir şiirde dizelerdeki hece sayısının eşitliğini gösteren ölçüdür. b) Aruz ölçüsü: Divan edebiyatında kullanılan bu ölçü dizelerdeki hecelerin uzunluk ve kısalık yönünden denkliğine dayanır. Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda Şüheda fışkıracak toprağı sıksan şüheda c) Serbest ölçü: Şiirdeki dizelerin herhangi bir kurala bağlı olmadan, serbest olarak yazılmış şeklidir. A, B, C seçenekleri doğrudur, C yanlıştır. Çünkü dizelerdeki hece sayısı eşittir. Hece ölçüsüyle yazılmıştır. Yanıt, C dir 152

3. Aşağıdaki dizelerden hangisinde redif kullanılmıştır? A) Dolaşsam ben de deniz deniz Ve bir sabah vakti kimsesiz. B) Bülbül ne gezersin Çukurova da? Eşin gelir bulmaz seni yuvada. C) Ne yaramaz bir çocuk Gözleri boncuk boncuk. D) Bülbül daldan dala konar Güzel sesiyle gül açar. REDİF: Dize sonlarındaki yazılış, okunuş, anlam ve görevleri aynı olan sözcük ya da eklerin tekrarına redif denir. Redif uyaktan sonra gelir. Birden çıktı yoluma Geldi girdi koluma uma lar rediftir. Uyaklar rediften önceki sözcüklerde aranır. Şiirde redif olmayabilir. A da deniz Kimsesiz C de çocuk boncuk D de konar açar tam uyak (redif yok) Zengin uyak (redif yok) tam uyak (redif yok) B de Çukurova da yuva da Yanıt, B dir (da)lar redif, (va)lar tam uyaktır 4. Gönlünü bana veren Yoluma güller seren Sıkıntımı gideren O yâr unutulur mu? Yukarıdaki dörtlüğün uyak türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Yarım B) Tam C) Zengin D) Tunç Uyak (Kafiye): Dize sonlarındaki yazılış ve okunuşları aynı, anlam ve görevleri bakımından farklı ses benzerlikleridir. Bu benzerlik eklerin ya da sözcüklerin tekrarıyla oluşur. Uyak halk şiirinde ve klasik şiirde çok kullanılır. Uyak Türleri: a) Yarım Uyak: Dize sonlarındaki tek ses benzerliğidir... bak ış (ış)lar redif, (k)lar yarım uyak.. çak ış b) Tam Uyak: Dize sonlarındaki iki ses benzerliğidir. uzat arat (at) tam uyak 153

c) Zengin Uyak: İkiden fazla ses benzerliğine dayanan uyaktır. başak (şak) zengin uyak kuşak d) Tunç Uyak: Uyağı oluşturan sözcüklerden birinin diğerinin içinde geçmesidir. zamanla anla e) Cinaslı Uyak: Yazılışları aynı anlamları farklı sözlerle yapılan uyaktır. Niçin kondun a bülbül Kapımdaki asmaya Ben yârimden ayrılmam Götürseler asmaya. 1. asma üzüm asmasıdır 2. asma eylemsidir. ver- en ser - en (er) iki ses benzerliği olduğu için tam uyaktır. (en)ler rediftir. gider - en Yanıt, B dir 5. Taştın yine deli gönül Sular gibi çağlar mısın Aktın yine kanlı yaşım Yollarımı bağlar mısın. Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Uyak düzeni vardır. B) -lar msın lar rediftir. C) Benzetme yapılmıştır. D) Duraksız hece ölçüsüdür. Durak: Hece ölçüsüyle yazılmış şiirlerde dize içindeki ahengi güçlendirmek için yapılan durma (susma)ve vurgu yerlerine denir. Bir dizede en çok iki durak bulunur ve durak sözcüğü bölmez. 5 li hece ölçüsüne kadar durak yoktur. 6 lı hece ölçüsü 3+3 duraklıdır. Dağları / aş da gel Yolları / koş da gel 7 li hece ölçüsü 4+3 duraklıdır. Geldim seni / görmeye Saçlarını / örmeğe 8 li hece ölçüsü 4+4 ve 5+3 duraklıdır. Dağdan gelir / taştan gelir Bir kükremiş / arslan gelir.. Resimlerine / baktıkça Geçen günleri / anarım 11 li hece ölçüsü 6+5 ve 4+4+3 duraklıdır. Ba har ge lir / yap rak a çar / yaz o lur. (4+4+3 = 11 li hece ölçüsü) Dörtlük için A, B, C seçeneklerinde söylenenler doğrudur. Gönül suya benzetilmiştir. D de yanlışlık var. Şiir 4+4= 8 li hece ölçüsüyle yazılmıştır. 4. heceden sonra durak var. Yanıt, D dir. 154

6. Ne hasta bekler sabahı Ne kanlı şehidi mezar Ne de şeytan bir günahı Seni beklediğim kadar Bu dörtlüğün uyak örgüsü aşağıdakilerin hangisidir? A) Düz uyak B) Çapraz uyak C) Sarma uyak D) Mani tipi uyak UYAK DÜZENİ (Uyak Örgüsü): Bir şiirin dizeleri arasındaki uyakların, dizelerin son seslerine göre harfle gösterilmesidir. Uyak düzenleri şunlardır: 1. Düz Uyak: İki dizenin ya da dört dizenin kendi arasında oluşturduğu uyaktır. aa/ bb/ cc/ ya da aaaa/ bbbb/ ya da aaab/ cccb/ dddb/ 2. Çapraz Uyak: Bir dörtlüğün birinci dizesiyle üçüncü dizesi; ikinci dizesiyle dördüncü dizesinin uyaklı olmasıdır. abab/ cdcd/ efef/.. perde a. gelinmez b. nerde a. bilinmez b 3. Sarma Uyak: Dörtlüğün birinci dizesiyle dördüncü, ikinci dizesiyle üçüncü dizesinin uyaklı olmasıdır. abba/ cddc/ effe/.. geleli a. güzel b. özel b. bileli a 4. Mani Tipi Uyak: aaba Nerde o ela gözler Bu gönül seni özler Ayrıldık ayrılalı Almadım senden haber a a b a. sabahı a. mezar b. günahı a Çapraz uyak kullanılmıştır.. kadar b Yanıt, B dir. 7. Yağmur yağar, içim sevinçle dolar Çünkü onunla başlıyor bahar Bir müzik coşkusuyla düşen damlalar Bir şarkı gibi gelir bana Bu dizelerin şiir türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Lirik B) Epik C) Pastoral D) Didaktik Şiir Türleri: Şiirler konularına göre türlere ayrılır. a) LİRİK ŞİİR: Duygulu, coşkulu ve içten bir söyleşi olan, şairin iç dünyasını ya da toplumun ortak duygularını yansıtan şiirlerdir. Aşk, ölüm, ayrılık, yalnızlık gibi hemen her şey lirik şiirin konusu olabilir. b) EPİK ŞİİR: Bir milletin yaşamını etkileyen tarih ve toplum olayları ile ilgili yiğitlik ve kahramanlık konularını coşkulu bir biçimde dile getiren şiirlerdir. 155

c) PASTORAL ŞİİR: Doğa, kır yaşamı ve çobanlarla ilgili şiirlerdir. d) DİDAKTİK ŞİİR: Herhangi bir konuda bilgi vermek veya bir şeyler öğretmek amacıyla yazılan şiirlerdir. Fikir ağır bastığı için öğretici şiir de denir. e) SATİRİK ŞİİR: Kişileri, toplumun aksayan, gülünç yönlerini, güldürü öğesi de katarak iğneli ve alaycı bir dille eleştiren şiir türüdür. Kişisel duygular içten, coşkulu bir şekilde dile getirildiği için lirik şiirdir. Yanıt, A dır. 8. Aşağıdakilerden hangisi, ele aldığı konuda ileri sürdüğü düşünceyi okuyucuya benimsetmek amacıyla yazılmış kesin sonuçlu yazı türüdür? A) Makale B) Deneme C) Fıkra D) Söyleşi DÜZYAZI(NESİR): Manzum olmayan, dilin söz dizimi kurallarına uygun olarak kullanılan anlatım şeklidir. Makale, deneme, fıkra, söyleşi, eleştiri, öykü, roman, biyografi, otobiyografi, masal, tiyatro, anı, günlük, gezi yazısı gibi düzyazı türleri vardır. MAKALE: Yazarın herhangi bir konudaki fikrini, görüşünü okuyucuya benimsetmek amacıyla örneklerle kanıtladığı bilimsel yazılardır. Makale kesin sonuçlu gazete ve dergi yazısıdır. Yukarıdaki soruda makale türünün tanımı yapılmıştır. Diğer türlerde kesin sonuç ve kanıtlama yoktur. Yanıt, A dır. 9. Aşağıdaki yazı türlerinden hangisi bir düşünceyi ispatlama amacı gütmeyen gazete ve dergi yazısıdır? A) Makale B) Günlük C) Deneme D) Fıkra FIKRA: Bir yazarın günlük olaylarla ilgili görüşlerini ispatlama amacı gütmeden, herkesin anlayabileceği bir dille anlattığı kısa ve günübirlik yazılardır. Yazar konu ile ilgili görüşlerini, konunun ayrıntılarına girmeden anlatır. Yazılarında nükteli sözler ve atasözleri de kullanır. Fıkra, kalıcı olmayan kısa gazete ve dergi yazısıdır. Makale ispatlama amacı güden gazete ve dergi yazısıdır. Günlük ve deneme hem ispatlama amacı gütmez, hem gazete ve dergi yazısı değildir. Yanıt, D dir. 10. Yazarın günlük olaylarla ilgili görüşlerini, okuyucuyla konuşuyormuş gibi bir üslupla anlattığı yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Fıkra B) Söyleşi C) Eleştiri D) Deneme SÖYLEŞİ(SOHBET): Yazarın herhangi bir konudaki duygu ve düşüncelerini konuşma havası içinde (okuyucuyla konuşuyormuş gibi) anlattığı yazı türüdür. Kesin kuralları yoktur. Okuyucuyu sıkmayan kısa yazı türüdür. DENEME: Yazarın kesin sonuçlara varmadan herhangi bir konudaki kişisel görüş ve düşüncelerini anlattığı yazı türüdür. 156

Yazar konularını özgürce seçer. Değerlendirme ve yorumlar içten ve iddiasızdır. Denemenin söyleşiden farkı, denemenin düşünce yönü ağır basar. Yine denemede kendi kendine konuşma özelliği görülür. Söyleşide ise okuyucuyla konuşuyormuş gibi bir özellik görülür. Soruda belirtilen özellikler söyleşi(sohbet) türünü yansıtmaktadır. Yanıt, B dir. 11. Bir sanat ya da düşünce eserini olumlu, olumsuz yönleriyle inceleyip değerlendiren yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Makale B) Sohbet C) Deneme D) Eleştiri ELEŞTİRİ: Bir sanat, edebiyat ya da düşünce eserinin içeriğini, değerini, olumlu ya da olumsuz yanlarını belgelere ve örneklere dayanarak inceleyip değerlendiren yazı türüdür.eleştiri yazanlara eleştirmen denir. Eleştirmenin bilgili ve kültürlü olması, eleştirilerinde önyargılı davranmaması, tarafsız olması gerekmektedir. Nesnel eleştirilerde nesnel ilkeler ve yapıtın değerine bağlı kalınır. Öznel eleştiride ise kişisel görüşler ön planda tutulur. Soruda belirtilen yazı türü eleştiridir. Yanıt, D dir. 12. Aşağıdakilerden hangisi bir yerin kendine özgü özelliklerini, çok az bilinen ilgi çekici yanlarını okuyucuya tanıtmak için yazılan yazı türüdür? A) Gezi yazısı B) Roman C) Deneme D) Anı GEZİ YAZISI(SEYAHATNAME): Yurt içinde ya da dışında gezip görülen yerlerin, o yerlerle ilgili izlenimlerin anlatıldığı yazı türüdür. Yazarın amacı, gezip gördüğü yerlerle ilgili okuyucuyu bilgilendirmektir. Bu bakımdan yazarın iyi bir gözlemci olması, gezilen yerin en ilginç özelliklerini ve durumlarını anlatması gerekmektedir. Bir yerin kendine özgü özellikleri ve ilgi çekici yanları gezi yazısıyla anlatılır Yanıt, A dır. 13. Çeşitli alanlarda ün yapmış kişilerin yaşam öykülerini, eserlerini ve yaptıklarını anlatan yazılara. denir. Boş bırakılan yere aşağıdaki yazı türlerinden hangisi getirilmelidir? A) Anı B) Günlük C) Biyografi D) Otobiyografi BİYOGRAFİ: Değişik alanlarda ün yapmış yazar, şair, sanatçı, devlet adamı gibi kişilerin yaşamlarının, eserlerinin, yaptıklarının araştırıcı bir yazar tarafından etkili ve güzel bir anlatımla dile getirildiği yazı türüdür. Biyografi yazarının gerçeklere bağlı kalması, yaşamını anlattığı kişiyle ilgili ayrıntıları çarptırmaması gerekmektedir. OTOBİYOGRAFİ: Tanınmış kişilerin kendi yaşamlarını anlattıkları yazılardır. ANI: Tanınmış kişilerin yaşadıkları ya da tanık oldukları bazı önemli olay ve durumları kendi bakış açılarıyla anlattıkları yazı türüdür. Anı yazarının gerçekleri saptırmadan yazması, belleğinin çok güçlü olması gerekir. GÜNLÜK: Yazarın yaşantısını, duygu ve düşüncelerini tarih atarak günü gününe yazdığı yazı türüdür. Yukarıda tanımı yapılan yazı türü biyografidir. Boşluğa biyografi getirilmelidir. Yanıt, C dir. 157

14. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi masal türünün özelliklerinden değildir? A) Masallar tekerleme ile başlar tekerleme ile biter. B) Anonim halk edebiyatı ürünlerindendir. C) Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olan olayları anlatır. D) Çocukların eğitiminde eğitici özelliği vardır. MASAL: Kahramanları olağanüstü varlıklar ve insan olan, düş ürünü olay ve durumları anlatan, yer ve zaman kavramı belli olmayan yazı türüdür. Tekerlemeyle başlar, tekerlemeyle biter. Gerçekleşmesi mümkün olmayan her şey masalla (hayali olarak) gerçekleşir. Gerçek masallar anonimdir. Masallar miş li geçmiş zamanla anlatılır. Okuyucuyu (dinleyiciyi) kısa süre de olsa sorunlarından sıkıntılarından, uzaklaştırarak pembe dünyada dolaştırır. Yazıya geçirilmeyen bazı anonim masallar zamanla unutulmuştur. Masalların sonunda iyiler ödüllendirilir, kötüler cezalandırılır. Masallar çocukların eğitiminde eğitici özelliğe sahiptir. A, B, D seçenekleri masalların özellikleridir. C de masalın değil, öykü ve roman türünün özelliği var. Masallar yaşanmış ya da yaşanması mümkün olayları anlatmaz. Yanıt, C dir. 15. Aşağıdakilerden hangisi tiyatro türlerinden değildir? A) Dram B) Komedi C) Trajedi D) Epik TİYATRO: Yaşanmış bazı olay ve durumların gerçek kişiler tarafından sahnede oynanmak amacıyla yazıldığı edebi yazı türüdür. Tiyatro doğrudan göze hitabettiği için somuttur. Olay ve durumlar karşılıklı konuşmalar ve belirli hareketlerle canlandırılarak anlatılır. Tiyatronun iki temel öğesi olay ve kişilerdir. Tiyatroda perde, sahne, dekor, kostüm gibi kavramlar bulunur. Başlıca tiyatro türleri trajedi, komedi ve dramdır. Trajedi hayatın acıklı yönlerini, komedi hayatın gülünç yönlerini, dram hayatın acıklı ve gülünç yönlerini ortaya koyar. Dram, komedi, trajedi tiyatro türleridir. Epik ise şiir türüdür. Yanıt, D dir. 16. Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olan olayları yer, zaman göstererek anlatan kısa düzyazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Masal B) Öykü C) Fabl D) Fıkra ÖYKÜ (HİKAYE): Olmuş ya da olması mümkün olan olayları kişi, yer ve zaman göstererek anlatan kısa yazı türüdür. Hikayede fazla ayrıntı yoktur. Olayın anlatılması için kişi, yer ve zaman gereklidir. Olay; serim, düğüm, çözüm planıyla anlatılır. ROMAN: Roman da öykü gibi gerçek ya da gerçeğe uygun olayları ve durumları kişi, yer ve zaman göstererek anlatır. Öyküye göre daha geniş kapsamlıdır. Çok sayıda olayları ayrıntılarıyla anlatır. Geniş bir zaman dilimi var. Olay ve kişiler geçmişleri ve gelecekleriyle anlatılır. Konularına göre aşk, macera, töre romanları, tarihi, tezli, psikolojik romanlar gibi türlere ayrılır. Tanımı yapılan yazı türü öyküdür. Yanıt, B dir. 158

1. Birin bilir birin bilmez Bu dünya kimseye kalmaz Yâr ismini desem olmaz Düşer dillere dilere Yukarıdaki dörtlüğün uyak türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Yarım B) Tam C) Zengin D) Cinaslı 5. Aşağıdakilerden hangisi yiğitlik, kahramanlık, savaş konularını işleyen şiir türüdür? A) Epik şiir B) Lirik şiir C) Didaktik şiir D) Pastoral şiir 2. Sen akşamlar kadar büyülü, sıcak, Rüyalarım kadar sade, güzeldin. Baş başa uzandık günlerce, ıslak Çimenlerine yaz bahçelerinin. Yukarıdaki dörtlüğün uyak düzeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Düz uyak B) Sarma uyak C) Çapraz uyak D) Mani türü uyak 6. Gündüz gülen gözlerin Gece uykumu böler Okşayıcı sözlerin Acılarımı siler Dörtlükteki dizelerin uyak düzeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Düz uyak B) Çapraz uyak C) Sarma uyak D) Mani türü uyak 3. Kükremiş sel gibiyim bendimi çiğner aşarım Yırtarım dağları enginlere sığmam taşarım. Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki uyak türlerinden hangisi bulunmaktadır? A) Yarım uyak B) Tam uyak C) Zengin uyak D) Tunç uyak 7. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi bir tiyatro terimi değildir? A) Dekor B) Perde C) Dram D) Kostüm 4. Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde redif kullanılmamıştır? A) Karac oğlan dost bağına varmalı El uzatıp gonca gülün dermeli B) Bütün sevgileri atıp içimden, Varlığımı yalnız ona verdim ben C) İki turnam gelir aklı karalı Birin şahin vurmuş, birin yaralı D) Yeşil kurbağalar öter göllerde Kırıldı kanadım kaldım çöllerde 8. Aşağıdakilerden hangisi masalın özelliklerinden değildir? A) Dilden dile anlatılarak gelen anonim eserlerdir. B) Olaylar olmayan yer ve zamanda geçer. C) Başında ve sonunda tekerleme bulunur. D) Di li geçmiş zamanla anlatılır. 159

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisi fıkra türünün özelliklerinden değildir? A) Yazar günlük olaylarla ilgili kişisel görüşlerini anlatır. B) Fıkra kısa olarak anlatılır, ayrıntılara girilmez. C) Yazar düşüncesini kanıtlama amacı güder. D) Gazete ve dergi yazısıdır. Dil, günlük konuşma dilidir. 13. Aşağıdakilerden hangisi Anonim Halk Edebiyatı ürünlerinden değildir? A) Atasözleri B) Deyimler C) Masallar D) Romanlar 14. Benden selam olsun Bolu Bey ine Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır. Ok gıcırtısından, kalkan sesinden Dağlar seda verip seslenmelidir. 10. Kişisel görüş ve düşünceleri iddia ve ispata kaçmadan, yazarın kendisiyle konuşuyormuş gibi yazdığı yazı türüne. denir. Yukarıdaki boşluğa aşağıdaki yazı türlerinden hangisinin getirilmesi gerekir? Yukarıdaki dörtlükte ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) 6+5=11 li hece ölçüsüyle yazılmıştır. B) Tunç uyak kullanılmıştır. C) Redif vardır. D) Konusuna göre türü epik şiirdir. A) fıkra B) deneme C) makale D) biyografi 15. Aşağıdakilerden hangisi herhangi bir konuda bilgi ya da öğüt vermek amacıyla yazılan şiir türüdür? 11. Masallarla ilgili olmadığı halde, masalların başında ve bitiminde söylenen genellikle uyaklı ve süslü sözlere ne ad verilir? A) Didaktik Şiir B) Lirik Şiir C) Epik Şiir D) Pastoral Şiir A) Fıkra B) Özdeyiş C) Mani D) Tekerleme 16. Niçin kondun a bülbül Kapımdaki asmaya Ben yarimden vazgeçmem Götürseler asmaya 12. Ünlü kişilerin yaşam öykülerini anlatan yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Biyografi B) Anı C) Günlük D) Söyleşi Yukarıdaki dörtlükte aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Ölçü B) Cinaslı uyak C) Beyit D) Durak 160

17. Dize sonlarındaki tek ses benzerliğine. denir. İki ses benzerliğine denir. Birinci dize ile dördüncü dizenin, ikinci dize ile üçüncü dizenin oluşturduğu uyak düzenine denir. Yukarıda boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) redif yarım uyak tam uyak B) yarım uyak tam uyak sarma uyak C) yarım uyak tam uyak tunç uyak D) uyak tam uyak çapraz uyak 21. Seçeneklerden hangisi düz yazıda (nesirde) bulunmaz? A) Paragraf B) Anafikir C) Redif D) Konu 22. Güncel konuları işleyen, günübirlik yazılan, ispat amacı gütmeyen, gazete yazısı olan yazı türüne denir. Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? 18. Yazar düşüncesini kanıtlamak amacıyla yazar. Ortaya atılan görüş örneklerle desteklenir. Kesin bilgilere yer verilir. Gazete ve dergi yazısıdır. Giriş,gelişme, sonuç planına göre yazılır. Öğretici yazı türüdür. Paragrafta tanıtılan yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Anı B) Deneme C) Fıkra D) Makale A) makale B) anı C) eleştiri D) fıkra 23. Aşağıdakilerden hangisi düşünce yazısı değildir? A) Roman B) Makale C) Deneme D) Söyleşi 19. Dost dost diye nicesine sarıldım Benim sadık yârim kara topraktır Beyhude dolandım boşa yoruldum Benim sadık yârim kara topraktır Yukarıdaki dörtlüğe göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Uyak ve redif vardır. B) nakarat bulunmaktadır. C) 11 li hece ölçüsüyle yazılmıştır. D) Sarma uyak düzeni kullanılmıştır. 24. Tiyatro türü ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Söz ve hareketlerle sahnede canlandırılır. B) Tanınmış kişilerin başlarından geçen olayları anlatır. C) Trajedi, komedi, dram gibi türleri vardır. D) Göze hitabeder. 20. Öykünün (hikâyenin) öğeleri kişi,. zaman, olay ve durumdur. Cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) anlatıcı B) yer C) anı D) tanık 25. Bir varmış, bir yokmuş. Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, pireler berber iken, develer tellal iken Yukarıdaki sözlerle aşağıdaki yazı türlerinden hangisi başlar? A) Öykü B) Roman C) Masal D) Anı 161

1. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde zengin uyak vardır? A). koşar. bakar B). çekerim. giderim C). baktım. çıktım D). bardak. çardak 4. ile arasındaki fark; birinde ünlü kişilerin yaşamları, yaptıkları ve eserleri anlatılır, diğerinde ise ünlü kişinin yaşamını başkası değil kendisini anlatır. Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdaki yazı türlerinden hangisi getirilmelidir? A) Gezi yazısı - röportaj B) Anı - günlük C) Biyografi - otobiyografi D) Roman - anı 5. Aşağıdakilerden hangisi öykü ve romanın ortak özelliklerinden değildir? 2. Yolda ona rastladım Sana selam söyledi Yanıma gelsin dedi Gelemez, diyemedim Yukarıdaki dörtlüğün uyak düzeni aşağıdakilerden hangisidir? A).. a B)... a.. a... b.. a... b.. b... a C).. a D)... a.. b... a.. a... b.. b... b A) Yaşanmış ve yaşanması mümkün olan olayları anlatır. B) Kişi ve çevre betimlemelerine ayrıntılı bir şekilde yer verilir. C) Olaylar yer, zaman, kişi belirtilerek anlatılır. D) Her ikisi de düşünce değil olay yazısıdır. 6. Aşağıdakilerden hangisi düşünce yazılarına uygun özellik değildir? A) Didaktik (öğretici) düzyazı türlerindendir. B) Tümü günlük olarak gazete ve dergilerde yayınlanır. C) Yazarların kişisel düşüncelerini yansıtır. D) Sanatsal yaratıcılık niteliği taşımaz. 3. Hicranla uykusuz geçen geceler Tükenmez yaşamı içen geceler Bu dizelerdeki durak ve ölçü aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) 6+5=11 li hece ölçüsüdür. B) 4+4= 8 li hece ölçüsüdür. C) 4+3= 7 li hece ölçüsüdür. D) 4+4+3= 11 li hece ölçüsüdür. 7. I. Günlük olaylarla ilgili görüşleri yansıtır. II. Gazete ve dergilerde yayımlanır. III. Yazar, görüşlerini kanıtlamak zorundadır IV. Konunun ayrıntılarına genişçe yer verilir. Fıkra türüyle ilgili olarak yukarıdakilerden hangisi yanlıştır? A) I IV B) II III C) II IV D) III IV 162

8. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde uyak tunç uyak örneğidir? A) Balkonda oturmuş beklerken seni Serince bir rüzgar okşar tenimi. B) Bu yüce dağın eteğinde bahar Tepesinde ise bembeyaz bir kar. C) Düşmüşsün yollara sabahtan yaya Çıktı önüme koskoca bir kaya. D) Giyinmiş sırtına koca bir yelek Delikleri saysan sanki bir elek. 12. Herhangi bir konuda bilgi veya öğüt vermek için yazılan öğretici şiir türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Didaktik B) Lirik C) Pastoral D) Satirik 9. Göz yaşlarım sel oldu Gönlüm hasretle doldu Sen gittiğinden beri Rengim sararıp soldu. Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Tam uyak ve tunç uyak vardır. B) Redif kullanılmıştır. C) Abartma vardır. D) Sekizli hece ölçüsü kullanılmıştır. 13. Aşağıdaki ölçü türlerinden hangisi dizelerdeki hecelerin uzunluk ve kısalığına bağlı olarak şekillenmesine denir? A) Hece ölçüsü B) Aruz ölçüsü C) Serbest ölçü D) Hiçbiri 14. Aşağıdakilerden hangisi şiir türlerinden değildir? A) Lirik B) Epik C) Nesir D) Satirik 10. Beni de al yanına Yıldızlara gidelim Ordan dostlarımıza Bir bir selam edelim Yukarıdaki dörtlükte hangi uyak düzeni bulunmaktadır? A) Düz uyak B) Çapraz uyak C) Sarma tipi uyak D) Mani tipi uyak 11. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde sözcük halinde redif kullanılmıştır? A) Cennet cennet dedikleri Birkaç köşkle birkaç huri B) Ben giderim o gider Yanımda tık tık eder C) Çiçekten çiçeğe konan kelebek Yaşamı çok kısa olan kelebek D) Gece uykumu bölersin Gündüz yüzüme girersin 15. Aşağıdakilerden hangisi deneme ile söyleşi türünün ortak özelliklerinden değildir? A) Yazarın herhangi bir konudaki görüşlerini anlatır. B) Konuşma havası içinde geçer. C) Bir düşünceyi kanıtlama amacı yoktur. D) Yazar, düşüncelerini kendi kendine konuşuyormuş gibi anlatır. 16. Aşağıdakilerden hangisi tiyatro ile ilgili bir terim değildir? A) Rol B) Sahne C) Perde D) Özne 163

17. Gezi türü ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Gezip görülen yerlerle ilgili ilginç doğa özellikleri, yaşamlar ve gelenekler anlatılır. B) Bilimsel bir inceleme yapmak, gezip görmek, hoşça vakit geçirmek için yapılan geziler anlatılır. C) Gezi yazıları fotoğraf, film, ses bantları ile desteklenmez. D) Gezi yazıları tarihe, hukuka, folklara, coğrafyaya, sosyolojiye kaynaklık eder. 21. Aşağıdakilerden hangisi öykü türü ile bağdaşmaz? A) Her konuda öykü yazılabilir B) Öykü önce yazarın kafasında olgunlaşır, sonra kaleme alınır C) Öykü değişik zamanlarda, değişik yerlerde yazılabilir. D) Öykü yazarı öykü dışındaki türlerde (örneğin roman türünde) yazamaz. 22. Aşağıdaki yazı türlerinden hangisinde anlatılanların yeri ve zamanı belli değildir? 18. Aşağıdakilerden hangisi olay yazısı değildir? A) Fıkra B) Masal C) Öykü D) Roman A) Masal B) Öykü C) Roman D) Gezi yazısı 23. Şiirde aşağıdakilerden hangisi hiç bulunmaz? A) Nazım biçimi ve birimi B) Ölçü ve uyak düzeni C) Redif ve nakarat D) Plan (giriş, gelişme, sonuç) 19. Kır yaşamını, çobanların yaşamındaki ilgi çekici olayları, bunlara karşı duyulan ilgiyi, sade, süsten ve özetinden uzak bir dille anlatan şiir türüne ne ad verilir? A) Pastoral B) Lirik C) Epik D) Satirik 24. Aşağıdaki şiir türlerinden hangisi manzum tiyatro yapıtlarındaki acıklı ve üzüntü verici olayı ve eylemi canlandıran şiirdir? A) Lirik B) Dramatik C) Didaktik D) Epik 25. Aşağıdakilerden hangisi deneme türünün özelliklerden değildir? 20. Manzum yazılarda (nazımda) dizelerin ikişerli kümeleniş biçimine ne ad verilir? A) Dize B) Beyit C) Dörtlük D) Redif A) Yazarın kişisel görüş ve düşüncelerini anlatır. B) Belgeler dayanan kesin sonuçlu bir yazı değildir. C) Yazar okuyucusuyla konuşur gibi yazar. D) Konu sınırlaması yoktur. 164

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde neden sonuç ilişkisi vardır? A) Ofisi boyatmak için adam tutmuş. B) Hasta olduğu için okula gidemedi. C) Ders çalışmak için televizyonu kapattı. D) Faturaları ödemek için belediyeye gitti. 4. Aşağıdaki cümlelerde geçen pekiştirme sözcüklerinden hangisi tür bakımından diğerlerinden farklıdır? A) Korkudan yüzü sapsarı olmuş. B) Çocuk masmavi gözlerle etrafa bakıyor. C) Tezgâhta kıpkırmızı domatesler, almamızı bekliyor. D) Otomobille dümdüz yolda yavaş yavaş ilerliyoruz 2. I. Bu bir yetenek işidir. II. Seslendiren sanatçılara teşekkür etmek geliyor içimden. III. Yabancı bir filmi seslendirmek kolay değildir. IV. Seslendirmeler iyi olmasaydı o filmi zevkle izleyebilir miydik? V. Kendimizi filmin etkisine öyle kaptırıyoruz ki VI. Bizdeki seslendirmeleri düşünün. Numaralandırılmış cümlelerden bir paragraf oluşturulmak istense en uygun sıralama nasıl olmalıdır? 5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi yapısı bakımından diğerlerinden farklıdır? A) Herkes dikkatle öğretmeni dinliyordu. B) Zavallı köpek, kırılan ayağının acısıyla inliyor. C) Otel bulamayınca parkta gecelemiş. D) Dışarı çıktığında çantasını unutmuştu. A) I II II IV V VI B) III IV V I VI II C) III I VI V IV II D) VI V I III IV II 6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi nesnesine göre geçişsiz çatıdır? A) Kardeşini hasretle kucakladı. B) Az önce dışarı çıktı. C) Dolaba eşyalarını yerleştiriyor. D) Sınıfın camını kırmışlar. 3. Çocuğun bakışları bende acıma duygusunu uyandırmıştı. Bu cümledeki altı çizili sözcükte bulunan eklerin görevleri bakımından özdeşi aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde bulunmaktadır? A) Kirli tabakları kaldırmayı unutmuş. B) Evlerimiz aynı semtte bulunuyor. C) Yunusların dalışları hepimizi büyüledi. D) Dostlar onu düğününde yalnız bırakmadı. 7. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi işteş çatılı eylem değildir? A) Sabah belediye binasının önünde buluştuk. B) Giydiği etek oturunca kırıştı. C) İki arkadaş özlemle kucaklaştılar. D) Pehlivanlar iyi güreştiler. 165

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde geçişli olduğu halde nesne almamış bir eylem vardır? A) Bir adet daha alabilirsin. B) Ayakkabıları daha dün boyattım. C) Hepsini bagaja koymuş. D) Bana fotoğraflarını gösterdi. 13. Bir sanat ya da düşünce eserini olumlu ve olumsuz yanlarıyla değerlendiren, nesnel olması gereken yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Deneme B) Eleştiri C) Fıkra D) Söyleşi 9. Geçişli eylemlerin -r, -t, -tır ekleriyle geçişlilik derecelerinin artırılmasına ettirgen eylem denir. Aşağıdakilerin hangisinde ettirgen çatılı eylem yoktur? A) Fırından iki ekmek aldırdı B) Soğuk olunca kapıyı kapattırdı. C) Çöpleri kapıcıya attırdı. D) Burada bir saat seni bekledim. 14. Gerçek bir yaşam öyküsünün anlatıldığı eserdir. Yaşam öyküsü anlatılan kişiyle ilgili bilgili ve belgeler toplanmıştır. Yazar kendi yorumlarını katmadan, çelişkiye neden olmadan gerçekleri anlatır. Bu paçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Biyografi B) Otobiyografi C) Anı D) Günlük 10. Neredeyse treni kaçıracaktık. cümlesi için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) edilgen - geçişsiz B) etken - geçişsiz C) etken - geçişli D) dönüşlü geçişsiz 11. Bu yanık ses nereden diye Sağa yönelince gördüm çobanı Bağdaş kurmuş bir kayanın önüne Koyunlara türkü söyler kavalı 15. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi tamamen düşünce yönü ağır basan türlerden oluşmuştur? A) Makale fıkra öykü masal B) Deneme roman eleştiri fıkra C) Fıkra makale eleştiri - deneme D) Fıkra roman eleştiri - biyografi Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisinin özellikleri vardır? A) Didaktik B) Pastoral C) Epik D) Lirik 12. Hayatı gülünç ve acıklı yanlarıyla olduğu gibi yansıtan tiyatro eserine ne ad verilir? A) Trajedi B) Komedi C) Dram D) Taşlama 16. Aşağıdakilerden hangisinde zengin uyak modeli vardır? A) erik dik B) yalnız hız C) taban kaban D) yanık kazık 166

17. Yazılış ve okunuşlar aynı anlam ve görevleri farklı sözcüklerin tekrarıyla oluşan uyaklara, anlamları ve görevleri de aynı olan sözcüklerin tekrarıyla oluşan uyaklara ise denir. Boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) redif cinaslı uyak B) cinaslı uyak redif C) zengin uyak - redif D) tam uyak düz uyak 21. Derinden derine ırmaklar çağlar Uzaktan uzağa çoban çeşmesi Ey suyun derdinden anlayan dağlar Ne söyler şu dağa çoban çeşmesi Yukarıdaki dizeler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) 6+5=11 li hece ölçüsü kullanılmıştır. B) Tunç uyak kullanılmıştır. C) Türü pastoral şiirdir D) Çapraz uyak kullanılmıştır. 22. Aşağıdakilerden hangisi öykü türünün özelliklerinden biri değildir? 18. Gül budanmış dal dal olmuş Menekşesi yol yol olmuş Ziyah zülfün tel tel olmuş Biz bu yerlerden gideli Yukarıdaki dörtlüğün uyak çeşidi aşağıdakilerden hangisidir? A) Zengin uyak B) Tam uyak C) Tunç uyak D) Yarım uyak A) Yaşanmış ya da yaşanabilir olayları anlatır. B) Yazarı belli değildir. C) Romanlara göre daha kısa yazılardır. D) Serim, düğüm, çözüm bölümlerinden oluşur. 23. Gezilip görülen yerlerle ilgili izlenimlerin kaleme alındığı yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Gezi B) Anı C) Günlük D) Deneme 19. Dizelerde uyaklardan sonra aynen tekrarlanan sözcük ya da eklere ne denir? A) Redif B) Nakarat C) Tam uyak D) Ölçü 24. Düşünce yazılarında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Herhangi bir konudaki görüş ve düşünceyi anlatır. B) Yazarları bellidir. C) Yaşanmış ya da yaşanabilir olayları anlatır. D) Giriş, gelişme, sonuç planına göre yazılır. 20. Yaşamsal olayların sahnede canlandırılmak üzere anlatıldığı sanatsal eserlere ne ad verilir? A) Anı B) Öykü C) Roman D) Tiyatro 25. Kişisel görüş ve düşüncelerin okuyucuyu sıkmadan, samimi bir dille, karşılıklı konuşma havası içinde anlatıldığı yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Deneme B) Söyleşi C) Anı D) Öykü 167

1. Aşağıdakilerden hangisi biçimce olumlu, anlamca olumsuz eylem cümledir? A) Söylediklerimi hiç anlamaz. B) Nasıl da inandım ona. C) Sınıfını geçersen istediğini alırım. D) Çocukların ikisi de sahile gittiler. 6. Gökyüzünde ay hilal şeklindeydi. Denizin dalgaları kulağımda uğulduyordu. Bense bu ılık akşamda, sahil boyunca yürüyordum. Paragrafta hangi duyu organına yönelik bir anlatım yoktur? A) görme B) tatma C) dokunma D) işitme 2. Sinemadan çıkarken sokağın başında I II çocukluk arkadaşımı gördüm. III IV Yukarıdaki cümlede numaralandırılmış öğelerden hangisi cümlenin zarf tümlecidir? A) I B) II C) III D) IV 3. Bir yer biliyorum. Dereler şırıl şırıl akıyor. Ay yüzümüze gece gülüyor Yalnızlığımızda Rüzgâr bize eşlik ediyor. Yukarıdaki şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yer ve yön zarfı vardır. B) İkileme zarf görevindedir. C) Ad zaman zarfı görevindedir. D) Durum zarfı vardır. 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözde özne yoktur? 7. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi eksiltili (tamamlanmamış) cümledir? A) Bir elin nesi var, iki elin sesi var. B) Can boğazdan gelir. C) Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan. D) Besle kargayı, oysun gözünü. 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde için sözcüğü amaç sonuç ilgisi kurmuştur? A) Ev almak için arabayı satmış. B) Yorulduğum için biraz uyudum. C) Çok yediğim için midem bulandı. D) Televizyonu açmadığım için programı seyredemedim. A) Kahveler bahçede afiyetle içildi. B) Babası gelince hemen toparlandı. C) Geç saatlere kadar oturuldu. D) Olgunlaşan elmalar toplandı. 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisi eylem cümlesidir? A) Gökyüzü her zamankinden maviydi. B) Gözlerini televizyondan ayıramıyordu. C) Bu film en beğendiğim filmdi. D) Kız çok çalışkan ve güzelmiş. 9. Aşağıdaki cümlelerden bir paragraf oluşturulduğunda hangisi son cümle olur? A) Romanlarda birden fazla olay bulunur. B) Hikâye ve romanlar yaşanmış ya da yaşanması mümkün olayları anlatır. C) Aralarında bazı farklılıklar vardır. D) Hikâyede ise olay bir tanedir ve kahramanlar azdır. 168

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme zarf olarak kullanılmıştır? A) Etrafta koca koca binalar var. B) Çocuk kara kara gözleriyle bize bakıyor. C) Duvardaki ayna pırıl pırıl bakıyor. D) Cıvıl cıvıl kuşlar dalları doldurmuş. 14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde okul sözcüğü iyelik eki almamıştır? A) Okulu dün boyadılar. B) Okuluna servisle gidiyor. C) Okulu evinden hayli uzakta. D) Okulumu ve öğretmenlerimi çok severim. 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem ad tamlamasıdır? A) Aradığın kitap masanın üstündedir. B) O genellikle yapıcı biridir. C) Burası çok dağınıkmış. D) Beni üzen kırıcı sözlerindi. 15. Kirli sözcüğü cümlelerin hangisinde mecaz anlamda kullanılmıştır? A) Kirli çamaşırları makineye koydum. B) Kirli ellerini yıkamalısın. C) Kirli camları bugün sildim. D) Adam kirli işlerle uğraşıyor. 12. Bir gün sen de yalnız yaşayacaksın. Cümlede altı çizili sözcüklerin türü aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir? A) ad sıfat zamir bağlaç B) sıfat ad zamir zarf C) sıfat ad zamir sıfat D) sıfat zarf zamir ad 16. Dönüşlü fiillerde özne, hem işi yapan hem de eylemden etkilenendir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir fiil kullanılmıştır? A) Büro renk renk çiçeklerle süslendi. B) Çamaşırlar dünden yıkandı. C) Ablam, bayrama giderken süslendi. D) Perdeler camlara asıldı. 13. Bu sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde işaret zamiri olarak kullanılmıştır? A) Bu günler geçmek bilmiyor. B) Bu ödevi sen mi yaptın? C) Eve giren bu hırsızdı. D) Benim çantam işte budur. 17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde oldurgan çatılı bir fiil yüklem olarak kullanılmıştır? A) Resimleri ablasına yaptırdı. B) Marketten pirinç aldırdı. C) Seyircileri kahkahalarla güldürdü. D) Bebeğe mamasını yedirdi. 169

18. l. Bilet aldım, çadıra girdim, oturdum. ll. İnsan unutulup gitmiş uzak bir anıyı bazen ansızın hatırlar. lll. Hayatı severek yaşamasını öğrenirseniz, mutlu olmak için ne yapacağınızı da anlarsınız. IV. Sabah kalktım, yıkandım, tıraş oldum. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi ikisi bileşik cümledir? 22. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözde özne kullanılmıştır? A) İnanılmaz hikâyeler anlatıldı. B) Annesine sarılıp uyudu. C) Belki de aradığı huzur buradaydı. D) İki adam arabanın başında pazarlık ediyor. A) l ve ll B) ll ve lll C) lll ve IV D) l ve IV 19. Aşağıdaki cümlelerin hangisi yapısına göre farklı cümledir? A) Denize girdim, ayaklarımı uzattım, çok iyi geldi. B) Eve gelince bana haber ver. C) Çalışmalarını titizlikle yapınca başarılı oldu. D) Trafikte hızlı gitmek son derece tehlikelidir. 23. Sınırları zorlayan olayları işlemesi güzeldi. cümlesinin ögelerinin sıralanışı hangi seçenekte doğru verilmiştir? A) dolaylı tümleç yüklem B) zarf tümleci yüklem C) nesne yüklem D) özne yüklem 24. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme farklı görevde kullanılmıştır? 20. Aşağıdaki cümlelerin hangisi basit, isim cümlesidir? A) Kamyonla şehirden şehre yolculuk yapıyor. B) Eninde sonunda buraya dönmek isteyecek. C) Şimdi her yan bembeyazdı. D) Garibanların hakkını yemek haksızlıktır. A) Saçma sapan sözlerle kafamızı karıştırma. B) Bugün güneş pırıl pırıl parlıyor. C) İyi kötü geçinip gidiyorlar D) Bana öyle garip garip bakma 21. İyi olmak, dürüst olmak herkesin harcı olmuyormuş; yaşadıkça bunları anlayıp özümsüyorum. cümlesinde kaç tane fiilimsi kullanılmıştır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 25. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bileşik yapılı eylem kullanılmıştır? A) Evin her yanını iyice temizledik. B) Arkadaşım çok yorulunca işi bıraktı. C) Döktüklerini toplamalısın. D) Orada daha fazla kalamazdım. 170