İMÜ1109 TEKNİK RESİM Bingöl Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü 2018
ANTET Bütün teknik resim yapraklarında mutlaka uygun ölçülerde bir çerçeve ve antet (baslık) bulunmalıdır. Antet, çizim kâğıdının altına ve sağa yanaşık olarak yerleştirilir. Antetin dış ölçüleri 195mm x 12mm olup su şekilde olacaktır:
ÖRNEK 1 UYGULAMA
CEVAP 1 UYGULAMA
ÖRNEK 2 UYGULAMA
CEVAP 2 UYGULAMA
GÖRÜNÜŞLER Görünüş çıkarma kuralları: Bir cismi tanımlamak için gerekli ve yeterli sayıda görünüşleri çizilir. Gereksiz tekrarlardan kaçınılır.
GÖRÜNÜŞLER Görünüş çıkarma kuralları: Görünüşlerin yerleşimine çok dikkat edilmelidir. Her görünüş doğru konumda olmalıdır. Ön ve yan görünüşler mutlaka aynı yatay hizada; ön ve üst görünüşler mutlaka aynı düşey hizada olmalıdır. Bu sayede, görünüşlerin çiziminde birbirlerinden yararlanmak ve doğruluklarını da kontrol etmek mümkün olur.
GÖRÜNÜŞLER Çizgilerin kullanımı: Görünen Ayrıtlar (Sürekli kalın çizgi: 0,7 mm uçlu 2B kalem) Bir yüzeyin kenarı İki yüzeyin kesişimi Çevre çizgisi (kontur)
GÖRÜNÜŞLER Çizgilerin kullanımı: Gizli Ayrıtlar (Kesikli orta çizgi: 0,5 mm uçlu HB kalem) Görünmeyen kenar Görünmeyen iki yüzey kesişimi Görünmeyen çevre çizgisi (kontur)
ÖLÇÜLENDİRME Yapı elemanlarının ve parçaların yapımı için gerekli ölçülerin belirli kurallara göre parça üzerinde veya görünüşlerin üzerinde yazılması işlemine ölçülendirme denir. Ölçülendirmeye neden gerek vardır? Teknik resimde izdüşüm kurallarına göre çizilmiş bir parçanın görünüşleri, o parçanın sadece biçimi hakkında bilgi verebilir. Bunun yanı sıra parçanın boyutlarını ifade eden bilgilere de ihtiyaç duyulur. Ayrı ayrı yerlerde ve ayrı ayrı işçiler tarafından yapılan parçaların, yerlerine takıldıkları zaman sorunsuz olmaları gerekir. Bu özelliklere sahip parçaların üretimi, ancak eksiksiz ve kurallara uygun ölçülendirilmiş çizimlerle mümkündür.
ÖLÇEKLER Teknik resmi çizilen cisimlerin bazıları çok küçük, bazıları ise çok büyük boyutlu olabilir. Bu nedenle büyük boyutlu cisimlerin resimleri küçük, küçük boyutlu cisimlerin resimleri ise büyük çizilmelidir. Teknik resmi çizilen parçanın, resim üzerindeki çizim ölçüsünün, o parçanın gerçek ölçüsüne oranına ölçek denir. Ölçek = Çizim Ölçüsü / Gerçek Ölçü Ölçek ne olursa olsun, resim üzerine gerçek ölçü değerleri yazılmalıdır.
ÖLÇEK ÇEŞİTLERİ Gerçek Ölçek: Parçaların üzerinden alınan ölçülere göre çizilen ölçek çeşididir. Ölçek 1:1 diye belirtilir. Küçültme Ölçeği: Büyük parçaların küçültülerek çizildiği ölçek çeşididir. Ölçek 1:5, 1:10, 1:20, 1:50 veya 1/5, 1/10, 1/50, 1/100 diye belirtilir. Büyültme Ölçeği: Küçük parçaların büyültülerek çizildiği ölçek çeşididir. Ölçek 2:1, 5:1, 10:1, 20:1, 50:1 diye belirtilir.
ÖLÇÜLENDİRME ELEMANLARI
ÖLÇÜ ÇİZGİSİ Üzerine, ölçü verilecek yerin uzunluğunu gösteren rakamların yazıldığı sürekli ince çizgilerdir. Ölçü çizgileri elemana paralel olur. Görünüşten yaklaşık 8 ~ 12 mm uzaklıkta bulunmalıdır. İki ölçü çizgisi arasında yaklaşık 7 ~ 10 mm aralık bırakılır.
ÖLÇÜ RAKAMI Ölçü rakamları düzgün ve okunaklı yazılmalıdır. Ölçü çizgisinin tam ortasına ve 1mm. Üst tarafına yazılmalıdır. Ölçü rakamları, ölçü çizgisine paralel olmalıdır. Ölçü rakamları, görünüş çizgileri (cisim) üzerine yazılmamalıdır. Yazılan bütün ölçü rakamları, oklar ve yazılar aynı büyüklükte olmalıdır.
ÖLÇÜ SINIR ÇİZGİSİ Ölçülendirilecek elemana dik veya gerektiğinde eğik, ancak birbirine paralel olarak çizilen sürekli ince çizgilerdir. Son ölçü çizgisinden 2 ~ 3 mm dışarıya uzatılır. Mümkün olduğunca başka çizgilerle kesişmemelidir. Bağlama çizgisi olarak da adlandırılır.
AÇI VE YAY ÖLÇÜLERİ Açı ve yay ölçüleri, açının tepe noktası ve yayın merkezi etrafında daire yayı olarak çizilir. Kiriş ölçüsü düz çizgi olarak çizilir.
YAY ÖLÇÜLENDİRMESİ Merkezi belli olmayan yay ölçüleri yazılırken yarıçap ölçüsü, önüne R harfi konularak belirtilmelidir.
ÇAP VE YARIÇAP ÖLÇÜLENDİRMESİ Çap ve yarıçap ölçü çizgileri merkezden hiza almalıdır.
ÖLÇÜLENDİRME