Çocuklar için Eleştirel Düşünme



Benzer belgeler
Okuyarak kelime öğrenmenin Yol Haritası

IRMAK OKULLARI EĞİTİM ÖĞRETİM YILI 4. SINIFLAR SERGI ÜNİTESİ. Sergi ünitesinde üzerime düşen görevlerimi kabul ediyorum.

ANKET SONUÇLARI. Anket -1 Lise Öğrencileri anketi.

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI ORTAOKULU DÜŞÜNME EĞİTİMİ DERSİ 8. SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANI

FK IX OFFER BENLİK İMAJ ENVANTERİ

Can kardeş Rehberlik ve Psikolojik Danışma Birimi Nisan Ayı Rehberlik Bülteni Can Velimiz ;


Dil Öğrenme ve yazım dili öğrenme

KAVRAMLAR TUTUMLAR BECERİLER

Kızla İlk Buluşmada Nasıl Sohbet Edilir? Hızlı Bağ Kurma Teknikleri

İÇİNDEKİLER BÖLÜM - I

Yaptığım şey çok acayip bir sır da değildi aslında. Çok basit ama çoğu kişinin ihmal ettiği bir şeyi yaptım: Kitap okudum.

ATBÖ Sürecinde Ölçme-Değerlendirmeye Hazırlık: ATBÖ Yaklaşımı Nasıl Bir Ölçme Değerlendirme Anlayışını Öngörüyor?

Facebook. 1. Grup ve Sayfalar. Facebook ta birçok grup ve sayfa üzerinden İngilizce öğrenen kişilerle iletişime geçebilir ve

ÇOCUKLAR İÇİN OYUN TERAPİSİ BİLGİLENDİRİCİ EL KİTABI. Oyun Terapisi Nedir? Oyun Terapisti Kimdir?

Medya Metin Yazarlığı (PR 427) Ders Detayları

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA İÇİN ÖNERİLEN ÇEŞİTLİ ÇALIŞMA METODLARI

WORLD OF LANGUAGE ACADEMY IELTS SINAVI ÖNEMLİ TAVSIYELER.

*Öğrenme, öğrencilerin fikri katılımını ve uygulamasını gerektirir. *Kendi başına açıklama ve gösterim, Uzun süreli öğrenmeyi sağlamaz.

İngilizce nasıl öğrenilir?

yazılı karneler and secondary school students

Nasıl Daha İyi Öğrenirim?

PYP VELİ MEKTUBU 1. SINIFLAR PRIMARY YEARS PROGRAMME EĞİTMEN KOLEJİ SORGULAMA HATLARI ÖĞRENEN PROFİLLERİ

NASIL ÇALIŞILIR? NASIL BAŞARILI OLUNUR?

Koçluk, danışanın problemlerini çözüme ulaştırmak ve yolunu aydınlatmaktır.

TAT İ L ÖNER İ LER İ

ÇOKLU ZEKA ÖZELLİKLERİ

Velilerimizden sıklıkla duyduğum sorunlardan bir tanesi okuldan eve getirilen ödevlerin beraberinde sorunları, tartışmaları ve olumsuz tutum ve

1. SINIF - 1. SORGULAMA ÜNİTESİ VELİ BİLGİLENDİRME FORMU Öğretim Yılı


TURK101 ÇALIŞMA 6 ZEYNEP OLGUN MAKİNENİN ARKASI


TEST: Nasıl Daha Verimli Öğrendiğinizi Biliyor musunuz?

SINIF YÖNETİMİ Sınıfın İlişki Düzeni

Okul fobisi nasıl gelişir?

Lesson 02 : Self-Introduction (Part II)

Bağımsız Dil Öğrencisi Kimdir?

BİLGİ EVLERİ ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME MERKEZİ. Ölçme ve Değerlendirme Merkezi 1

LİSE REHBERLİK SERVİSİ

Bize kısaca kendinizi tanıtır mısınız? Bugüne kadar hangi okullarda okudunuz?

> > ADAM - Yalnız... Şeyi anlamadım : ADAMIN ismi Ahmet değil ama biz şimdilik

Verimli Çalışma Teknikleri

IRMAK OKULLARI EĞİTİM ÖĞRETİM YILI 4. SINIFLAR SERGI ÜNITESI. Rollerim 1. Gerekenler 2. Temel Anlaşma 4. Beyin Fırtınası 5.

İŞARET DİLİNİN GELİŞİMİ KURUMLARARASI İŞBİRLİĞİNE BAĞLIDIR - Genç Gelişim Kişisel Gelişim

PYP VELİ MEKTUBU 4. SINIF PRIMARY YEARS PROGRAMME EĞİTMEN KOLEJİ SORGULAMA HATLARI ÖĞRENEN PROFİLLERİ

KÜÇÜK KALBİMİN İLK REHBERİNİN BU GÜNÜME UZATTIĞI HAYAT YOLU

10-11 YAŞ GRUBUNUN ANNE BABASI OLMAK

Seviye 1 Ünite 3 Çalışma Planı

Yazılı Ödeviniz Hakkında Kendinize Sormanız Gereken Bazı Sorular

1) İngilizce Öğrenmeyi Ders Çalışmak Olarak Görmek

MOTİVASYON. Nilüfer ALÇALAR. 24. Ulusal Böbrek Hastalıkları Diyaliz ve Transplantasyon Hemşireliği Kongresi Ekim 2014, Antalya

Okul ve öğretmenine karşı sorumluluklarını bilir.

LSI Keywords İle Sitenizin Sıralamasını Ve Trafiğini Arttırın

3. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ. (16 Aralık Ocak 2014)

OKUMA YAZMAYA HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

ÖZEL ÜSKÜDAR SEV İLKÖĞRETİM OKULU

Başarılarını okumaya da yansıtarak okuma ve yorumlama konusunda da iyi bir öğrenci olmasını dilerim.

BASKETBOLCU AHMET İLKÖĞRETİM 1. SINIF. Gülşen DEMİR Porsuk İlkokulu /Odunpazarı /ESKİŞEHİR

Adım Adım Başarıya...

Hipnoz durumu nedir? H İ P N O Z NE DEĞİLDİR? NEDİR? Uyku Uyanık bir durum. Bilinçsiz bir durum Rahatlama durumu. Aldanma Hayalinizde canlandırma

ÖZEL GÖKYÜZÜ İLKÖĞRETİM OKULU ÖĞRETİM YILI

Satış Servisi Müşterilerinizin soru ve problemlerine satıştan önce ve sonra nasıl cevap vereceksiniz?

KULLANICI DENEYİMİ ARAŞTIRMASI

lkokul Eğitim Koordinatörü

TEOG YAZ TATİLİNDE KAZANILIR

Nasıl Bir Zekâya Sahipsiniz? - Genç Gelişim Kişisel Gelişim. Ayın Testi

Çağımızın en güçlü kitle iletişim kaynaklarından biri olan bilgisayarlar ve yaşamımıza birden bire giren internet, hayatımızın ayrılmaz bir parçası

2. En başarılı olduğunuzu düşündüğünüz dersler hangileri? 3. En başarısız olduğunuzu düşündüğünüz dersler hangileri?...

KİŞİLİĞİNE UYGUN İŞİ BULMAK İÇİN KİŞİLİK ENVANTERİ UYGULAMASI ŞEHİR ÜNİVERSİTESİ NİSAN 2017

Toplum ve Kimlik Bilinci

Okul günüm. Anne-babalar ve çocuklar için için okula başlama rehberi. Niedersächsisches Kultusministerium

SUNUM KONUSU VERİMLİ DERS ÇALIŞMA

Tragedyacılara ve diğer taklitçi şairlere anlatmayacağını bildiğim için bunu sana anlatabilirim. Bence bu tür şiirlerin hepsi, dinleyenlerin akıl

ISBN :

ÖĞRENME GÜÇLÜKLERİ OLAN ÖĞRENCİLERİN OKUDUĞUNU ANLAMA BECERİLERİ VE ÖĞRETİMİ

TEOG ÖNCESİ ÖĞRENCİLERİMİZE VE VELİLERİMİZE KÜÇÜK TAVSİYELER

ANAOKULU 5 YAŞ 2. SORGULAMA ÜNİTESİ VELİ BİLGİLENDİRME BÜLTENİ Eğitim-Öğretim Yılı

xxxxxxx ÖĞRENME RİSK FAKTÖRLERİ RAPORU

ÇOCUĞUM BAŞARACAK MI?

Uzun Bir Köpek Hakkında Kısa Bir Öykü. Henry Winker. İllüstrasyonlar: Scott Garrett. Çeviri: Bengü Ayfer

Seviye 1 Ünite 4 Çalışma Planı

Düşüncelerimizi, duygularımızı ve kültürümüzü oyunlar aracılığı ile ifade ederiz.

Güzel Bir Bahar ve İstanbul

ÖZEL ATAFEN İLKOKULU 1. SINIFLAR İNGİLİZCE VELİ BİLGİLENDİRME

Çocuğuna, ev ödevleri konusunda şöyle yardım

Yrd. Doç. Server ACİM İnönü Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi. Bir Besteci'nin Gözünden Özgür Yazılım ve Özgür Yaşam

Hayalindeki Kadını Kendine Aşık Etmenin 6 Adımı - Genç Gelişim Kişisel Gelişim

En İyi Yönetici, En Kötü Yönetici

2KiloMavi de. Misafir Yazarlık. Eylül kilomavi.wordpress.com

Seviye 1 Ünite 2 Çalışma Planı

Çocuğunuzun uyumu, öğrenimi ve gelişimi

TÜLİN KOZİKOĞLU - UĞUR ALTUN Mıstık, seni anlamıyoruz! Noktalama İşaretlerinin Öyküsü

HAZIRLIK SINIFLARI 1. SORGULAMA ÜNİTESİ VELİ BİLGİLENDİRME BÜLTENİ Eğitim-Öğretim Yılı

GÖKYÜZÜ EĞİTİM KURUMLARI

Düşünce Özellikleri Ölçeği

İletişim Yayınları SERTİFİKA NO Κρατύλος

1. SINIFLAR PYP VELİ BÜLTENİ (18 Eylül- 28 Ekim 2017)

Akademik İngilizce I (ENG101) Ders Detayları

KENDİNİZİ NASIL GÖRÜYORSUNUZ? (JOHARİ PENCERESİ)

Söylemek istemediğimiz birçok şey, söylemek istediğimiz zaman dinleyici bulamaz.

Transkript:

Çocuklar için Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu (daha iyi düşünebilmenize yardım etmek için) Önyargısız Özlem (ve Linda Elder)

Merhaba! Ben Önyargısız Özlem. Düşünme konusunda iyiyim. İyiyim çünkü çok pratik yapıyorum. Nasıl yaptığımı size göstereceğim! Kafam karıştığı zaman, soru sorarım. Hep açık olmaya çalışırım. Bir şey bana pek anlamlı gelmediği zaman soru sorarım. Konuları anlamaya çalışırım. Ben kendim için düşünürüm. Başkalarından benim adına düşünmelerini istemem. Bu küçük kitabı sizin de düşünme konusunda iyi olmanıza yardımcı olsun diye yazıyorum. Daha iyi bir düşünen olmanıza faydalı olsun diye her sayfaya güçlü bir fikir koydum. Düşünme konusunda güçlü olabilmek için: 1. Bu konuda gerçekten kendinizi geliştirmek istediğinize karar vermelisiniz, 2. Bu kitapta verilenleri her gün uygulamalısınız. Eleştirel düşünenler, kendi düşünme biçimleri konusunda kafa yorarlar. Düşünme sistemlerindeki sorunları incelerler. Basketbol ya da beyzbol oyuncularının yaptığı gibi eleştirel düşünenler de düşünme biçimlerini pratik ederler. Sizin de iyi bir düşünür olmayı istediğinizi umuyorum. Eğer öyleyse, çok şey öğreneceksiniz ve çok hoşunuza gidecek. Bol şanslar! Not: Bu arada, bu kitapçıkta sunulan bazı fikirleri anlamak için yardıma ihtiyacınız olabilir. Öğretmeniniz size ödevler ve örnekler vererek bunları öğrenmenize yardımcı olabilir.

Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu 1 İçindekiler Önyargısız Özlem den Mektup 1 Üç tip Düşünen ile Tanışın 2 Saf Suna 3 Bencil Berhan 4 Önyargısız Özlem 5 Eleştirel Düşünmenin Esası 6 Düşünürken Entellektüel Standartları Kullanma 8 Açık Olun 9 Doğru Olun 10 Konuyla İlgili Olun 11 Mantıklı Olun 12 Önyargısız Olun 13 Düşünmenin Elemanları 14 Amaç Üzerinde Düşünün 15 Sorunuzu İfade Edin 16 Bilgi Toplayın 17 Vardığınız Sonuçları Bilin 18 Varsayımlarınızı Kontrol Edin 19 Kavramlarınızı Netleştirin 20 Konuya Hangi Bakış Açısından Baktığınızı Bilin 21 Sonuçlar Üzerinden Düşünün 22 Entellektüel Erdemler Geliştirin 23 www.criticalthinking.org 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı

2 Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu Üç farklı düşünen tipi vardır Saf Suna Bencil Berhan Önyargısız Özlem Nasıl ve ne şekilde düşündüğüne önem vermez. Düşünme konusunda iyidir. Fakat başkalarına karşı pek adil değildir. Düşünme konusunda iyidir ve diğerlerine karşı önyargısızdır. 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı www.criticalthinking.org

Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu 3 Saf Suna Benim düşünmeye ihtiyacım yok! Herşeyi düşünmeden anlayabiliyorum. O an içimden nasıl geliyorsa öyle davranıyorum. Duyduğum şeylerin çoğuna inanırım. Televizyonda gördüklerimin çoğuna inanırım. Bunları niçin sorgulamam gerektiğini anlamıyorum ve konuları anlamak için çok fazla vakit harcamama gerek yok. Yeteri kadar uzun bekleyince başkaları bunları benim için yapıyorsa niye uğraşayım ki? Yapamıyorum demek birçok işi yapmaktan daha kolaydır. Annem babam ve öğretmenlerim kendime iyi bakmadığımda benimle ilgilenirler. Geçen gün matematik ödevimi yapmadığım için ağlamaya başladım ve ödevimi babam yaptı. Annem babam bana çok yardım ediyorlar. Böylesi bana daha kolay geliyor. Bana söylenenleri yapıyorum, çenemi kapatıyorum ve arkadaşlarım ne yapıyorlarsa ben de onlara uyuyorum. İşleri fazla karıştırmayı sevmiyorum. Düşünmek insanın başına dert açıyor. www.criticalthinking.org 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı

4 Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu Bencil Berhan Ben çok düşünürüm. İnsanları şaşırtmamda ve istediğimi elde etmemde çok işe yarıyor. İnanmak istediklerime ve istediğimi elde etmeme yarayan şeylere inanırım. Benden yapmak istemediğim şeyi yapmamı isteyen herkesi sorgularım. Anneme babama işlerimi nasıl yaptırabileceğimi düşünürüm. Diğer çocuklara istediğim şeyleri nasıl yaptıracağım üzerine kafamı yorarım. Hatta düşünmekten bile nasıl kaçacağımı bulabilirim. Bazen yapabileceğimi bildiğim fakat yapmak istemediğim şeyler için yapamam derim. İnsanları nasıl kullanacağınızı bilirseniz onlardan bütün istediklerinizi elde edebilirsiniz. Geçen gece annemle yatma saati konusunda tartışarak saat 11 e kadar ayakta kalabildim.insanlara duymak istediklerini söylemek iyi oluyor. Bazen elbetteki duymak istedikleri şeyler doğru şeyler değil, fakat bu hiç önemli değil, çünkü başınız derde sadece onlara duymak istemedikleri şeyleri söylediğinizde girer. Bunun nasıl yapılacağını bilirseniz insanları her zaman kandırabilirsiniz. Biliyor musunuz, nasıl yapılacağını bildiğinizde kendinizi bile kandırabilirsiniz. 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı www.criticalthinking.org

Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu 5 Önyargısız Özlem Ben çok düşünürüm. Öğrenmeme yardımcı oluyor. Konuları anlamama faydası oluyor. Anne babamı ve arkadaşlarımı anlamak istiyorum. Gerçektende, kendimi bile anlamayı ve niye bazı davranışlarda bulunduğumu bilmek istiyorum. Bazen anlamadığım şeyleri yapıyorum. Herşeyi ve herkesi anlamaya çalışmak kolay değil. Birçok insan bir şey söylüyor fakat başka bir şey yapıyorlar. İnsanların söylediği herşeye her zaman inanamıyorsunuz. Televizyonda gördüğünüz şeylerin çoğuna inanmamalısınız. İnsanlar çoğu zaman söylemek istedikleri şeyleri söylemez fakat istedikleri şeyler olduğu ve sizi memnun etmeye çalıştıkları için öyle söylerler. Ben dünyayı daha iyi yaşanabilecek bir yer haline getirmek istiyorum. Herkes için daha iyi bir dünya inşa etmek istiyorum, yalnızca benim ve arkadaşlarım için değil. Diğer insanları anlamak için yaptıkları işlere bakmalısınız. Onların şartlarını anlamalı ve kendinizi onların yerine koyduğunuzda neler hissettiklerini görmelisiniz. Kendinizi onların yerine koymalısınız. Geçen gece kız kardeşim beni deli etti çünkü en sevdiğim şovu izlerken o da başka bir TV programını izlemek istedi. Ona izin vermedim fakat sonradan ev ödevini yapabilmesi için bu programı izlemesi gerektiğini farkettim. O zaman anladım ki ödevini yapmak zorunda olduğu halde, benim istediğim şovda ısrar etmem ona karşı haksızlıktı. Adaletli olmak kolay değildir. Bencil olmak ve yalnızca kendini düşünmek çok daha kolaydır. Ama ben başkalarını düşünmezsem, başkaları niçin beni düşünsün? Başkalarına karşı önyargısız olmak istiyorum çünkü ben başkalarının da bana karşı önyargısız olmalarını bekliyorum. www.criticalthinking.org 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı

6 Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu Eleştirel Düşünenler Yapacakları Şeyi Nasıl Daha İyi Yapabileceklerini Araştırırlar Her zaman daha iyi bir yol vardır ve ben onu bulabilirim. 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı www.criticalthinking.org

Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu 7 Eleştirel Düşünenler Mantıklarının Gücüne İnanırlar. Bilmem gereken her şeyi öğrenebilirim. www.criticalthinking.org 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı

8 Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu Daha iyi düşünebilmek için entellektüel standartları kullanırım. Aşağıda bunlardan en önemli birkaçını göreceksiniz. Açık olun! Ne demek istediğinizi söyler misiniz? Örnekler verebilir misiniz? Net olun! Onun doğru olduğundan emin misiniz? İlgili olsun! Söylediğimiz şey düşündüğümüz şeyle ilgili mi? Mantıklı olun! Söyledikleriniz birbiriyle tutarlı mı? Adil olun! Davranışlarınızın başkalarında hangi duygulara yolaçacağını hiç düşündünüz mü? 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı www.criticalthinking.org

Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu 9 Açık Olun ( İnsanların kafasını karıştırmayın.) Açık ve net olmadığımız zaman kafamız karışır. Aşağıdaki noktaları anlarsak açık ve net oluruz: Konuştuğumuz şeyleri, Duyduğumuz şeyleri, ya da Okuduğumuz şeyleri Açık olmak istediğiniz zaman söyleyecekleriniz ve soracaklarınız: İsterseniz ne demek istediğimi söyleyeyim. Bir örnek vereyim. Ne demek istediğinizi söyleyebilir misiniz? Bunu başka kelimelerle söyleyebilir misiniz? Kafam karıştı. Ne demek istediğinizi açıklar mısınız? İsterseniz, bana söylediğiniz şeyleri anladığım kadarıyla size tekrar söyleyeyim. Hatalı isem beni düzeltin. www.criticalthinking.org 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı

10 Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu Net Olun (Söyediğiniz şeyin doğru olduğundan emin olun.) Doğru bir şeyden ya da bir gerçeklikten bahsedersek söylediğimiz şey doğrudur, nettir. Bir şeyin gerçek olup olmadığından emin değilsek, bunun böyle olup olmadığını kontrol etmeliyiz. Doğru ve net konuştuğunuzdan emin olmak için sormanız gereken sorular: Bunun gerçekten doğru olup olmadığını nasıl bulabiliriz? Bunu nasıl kontrol edebiliriz? Doğruluğunu anlamak için bu fikri nasıl test edebiliriz? Söylediğiniz şeyin doğru olduğunu nereden biliyorsunuz? 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı www.criticalthinking.org

Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu 11 Söyledikleriniz konuyla ilgili olsun (Doğru çizgide olduğunuzdan emin olun.) Herhangi bir konu aşağıdakilerle doğrudan bağlantılıysa, söyledikleriniz konuyla ilgili demektir: Çözmeye çalıştığınız problem Yanıtlamaya çalıştığınız soru Hakkında konuştuğunuz ya da yazdığınız şey Herhangi bir şeyin konuyla ilgili olup olmadığından emin olmadığınızda sorabileceğiniz sorular: Söyledikleriniz ilgilendiğiniz problemle ne şekilde ilgili? Bu bilgi, sorduğumuz sorularla nasıl bir ilişki içinde? Problemin çözümünde bize ne yardımcı olabilir? Söylediğiniz şey konuştuğumuz şeyle ne şekilde bağlantılı? www.criticalthinking.org 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı

12 Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu Mantıklı Olun ( Herşeyin mantığa uymasına dikkat edin.) Düşünme eylemimiz, hakkında düşündüğümüz herşey anlamlı bir şekilde bir araya gelebiliyorsa o zaman mantıklıdır. Aşağıdaki soruları, birşeyin mantıklı olup olmadığından emin değilseniz sorabilirsiniz: Bu, bana mantıklı gelmiyor. Bütün bunları nasıl bir araya getirdiğinizi gösterebilir misiniz? Bu paragraftaki cümleler birbirlerine ait değilmiş gibi gözüküyor. Cümleleri birbiriyle daha tutarlı olacak şekilde nasıl yeniden yazabilirim? Söylediğiniz şey mantıklı gözükmüyor. Böyle bir sonuca nasıl vardınız? Bunun niçin size mantıklı geldiğini açıklar mısınız? 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı www.criticalthinking.org

Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu 13 Adil/ Önyargısız Olun (Başkalarını da düşünün.) Bir şey yapmadan önce başkalarının duygularını düşündüğümüz zaman adil ve tarafsızız demektir. Kendinizin ya da başkasının adaletli olup olmadığından emin olmadığınız zaman bu soruları sorabilirsiniz: Ben şu an bencil miyim? O, bu noktada bencil mi davranıyor? Diğerlerinin ne düşündüğünü düşünüyor muyum? Başkalarının neler hissettiklerini düşünüyor muyum? Ona hakettiği şeyi veriyor muyum? www.criticalthinking.org 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı

14 Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu Düşünme biçimimizdeki sorunları bulabilmek için düşünmemizi parçalara ayırırız ve sorunları çözmeye çalışırız. İşte parçalar: Bakış açıları, Düşünmek için ihtiyaç duyarız Düşünmenin ne için yapıldığı, Amacı Yaptığımız Çıkarımlar ya da vardığımız sonuçlar Yanıtlamaya çalıştığımız Sorular Düşünmenin Elemanları Varmış gibi kabullendiğimiz Varsayımlar ya da fikirler Düşünürken kullandığımız Kavramlar ya da anahtar fikirler Soruyu yanıtlamak için ihtiyacımız olan Bilgi O şekilde düşünmenin Yansımaları ve Sonuçları 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı www.criticalthinking.org

Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu 15 Amacınızı Düşünün Amacınız, hedefinizdir ya da olmasına çalıştığınız şeydir. Amacınızın ne olduğunu ortaya koymak için soracağınız sorular: Yaptığınız şeyi ne amaçla yapıyorsunuz? Benim bunu yapmamdaki amacım nedir? Amacımız nedir? Bu ödevin verilmesindeki amaç nedir? Bu hikayedeki ana karakterin amacı nedir? Öğretmenimin amacı nedir? Kızkardeşimin amacı nedir? Erkek kardeşimin amacı nedir? Amacımla ilgili olarak ortada bir sıkıntı var mı? www.criticalthinking.org 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı

16 Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu Sorunuzu İfade Edin Soru, problemi ortaya koyar ve düşünmemizi yönlendirir. Soru hakkında sorabileceğiniz sorular: Yanıtlama çalıştığım soru nedir? Bu aktivitede cevaplamaya çalıştığım soru nedir? Sorduğum soru açık mı? Farklı bir soru mu sormalıyım? Bana hangi soruyu soruyorsun? 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı www.criticalthinking.org

Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu 17 Bilgi Toplayın Bilgi, öğrenmeye ve anlamaya çalıştığınız gerçekler, kanıtlar ve deneyimlerdir. Bilgi ile ilgili olarak sorabileceğiniz sorular: Bu soruyu cevaplamak için hangi bilgiye ihtiyacım var? Daha fazla bilgi toplamalı mıyım? Bu bilgi amacımla örtüşüyor mu? Sahip olduğum bilgi doğru mu? www.criticalthinking.org 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı

18 Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu Çıkarımlarınıza Bakın Çıkarımlar, vardığınız sonuçlar demektir. Bu, beynimizin bazı şeyleri anlamaya çalışırken yaptığı bir şeydir. Çıkarımlarınızı kontrol etmek üzere sorabileceğiz sorular: Hangi sonuçlara varıyorum? Düşünmem gereken başka sonuçlar da var mıdır? Vardığım sonuç/çıkarım mantıklı mı? Başkasının bu çıkarımı mantıklı mı? 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı www.criticalthinking.org

Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu 19 Varsayımlarınızı Kontrol Edin Varsayımlar, varolduğunu kabul ettiğiniz inançlardır. Bunları genellikle sorgulamazsınız, fakat sorgulamalısınız. Varsayımlar hakkında sorabileciğiniz sorular: Varmış gibi kabul ettiğim şey nedir? Varsaymamam gereken birşeyi mi varmış gibi kabul ediyorum? Bu sonuca gitmeme sebep olan varsayımım nedir? Bir başkasının varsaydığı şey nedir? Annemin arkadaşlarım hakkında ne gibi varsayımları var? Erkeklerin kızlardan her zaman daha güçlü olduklarını varsayıyor musunuz? www.criticalthinking.org 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı

20 Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu Kavramlarınızı Netleştirin Kavramlar, çevrenizde olup bitenleri anlamaya çalışırken yani düşünürken kullandığınız fikirlerdir. Kavramları netleştirmek için sorabileceğiniz sorular: Bu hikayedeki ana fikir nedir? kelimesini duyduğumda aklıma ne geliyor? Bu karakterin kafasındaki fikirler nelerdir? Bu fikrin kendisinde bir problem var mı? Kendi düşünme biçimimdeki fikirler nelerdir? Bu düşüncenin bana ya da başkalarına yarattığı bir problem var mı? Bence, bu iyi bir fikir fakat konuyu biraz daha açar mısınız? 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı www.criticalthinking.org

Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu 21 Kendi Bakışaçınızı Bilin Bakışaçısı, baktığınız şey ve ona bakma şeklinizdir. Bakışaçısını anlamaya yönelik sorular: Bu konuya/ duruma nasıl bakıyorum? Neye bakıyorum? Ve onu nasıl görüyorum? Durumla ilgili olarak başka bir mantıklı yol var mıdır? Ya da bakış açım tek bir mantığa dayanan bir görüş müdür? Kızlara zayıf kişiler (pisiler) olarak mı bakıyorsunuz? Erkeklere dayanıklı insanlar olarak mı bakıyorsunuz? www.criticalthinking.org 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı

22 Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu Sonuçlar yoluyla düşünün Olası sonuçlar bir şey yapmaya karar verdiğinizde olabilecek şeylerdir. Kesin sonuçlar ise o eylemi gerçekleştirdiğinizde olanlardır. Olası sonuçlarla ilgili sorabileceğiniz sorular: Eğer X i yapmaya karar verirsem, sonucunda neler olabilir? X i yapmazsam, neler olabilir? Hikayedeki ana karakter ne zaman önemli bir karar aldı ve sonunda ne oldu? Kesin sonuç ne idi? Bisikletinizi tepeden aşağı çok hızlı bir şekilde sürerseniz neler olabilir, olası sonuç nedir? Sobanın üzerindeki sıcak çaydanlığa dokunmanın sonuçları nelerdir? 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı www.criticalthinking.org

Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu 23 Her gün ne şekilde düşündüğüm konusunda kafa yorarım çünkü entellektüel erdemler edinmek istiyorum. Entellektüel erdemler nedir? Gelin her kelime hakkında ayrı ayrı düşünelim. Entellektüel iyi düşünmek ve iyi öğrenmek için çok çalışmak demektir. Erdem bir insanın sahip olabileceği güzel özellikler demektir. Dolayısıyla entellektüel erdemlere sahipsek düşünmemize ve iyi öğrenmemize yardım eden iyi bir aklımız var demektir. Beynimi, güzel düşünebilme özellikleri geliştirmek için çok yoruyorum. Bu özelliklerin bazılarını kendi kelimelerimle açıklıyorum: Entellektüel Bütünlük: Başkalarından beklediğim gibi kibar bir insan olmaya çalışıyorum. Başkalarının bana saygılı olmasını beklediğim için ben onlara saygı duyuyorum. İnsanların benim duygularımı anlamalarını istediğim için ben onların duygularını anlıyorum. Kaba olmalarını istemediğim için ben onlara kaba davranmıyorum. www.criticalthinking.org 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı

24 Çocuklarda Eleştirel Düşünme Mini Kılavuzu Entellektüel Bağımsızlık Ben kendi adıma düşünmeye çalışıyorum, kendim için öğreniyorum. İnsanların ne düşündüklerini anlamak için onları dinlemek güzel bir şey fakat kime ve neye inanacağıma karar vermek için kendim düşünmek zorundayım. Entellektüel Kararlılık Bir soruna odaklaşmak ondan vazgeçmekten daha iyidir. Aklım bana bazı şeyleri öğrenemediğimi söylediğinde ben de aklıma onları öğrenebileceğimi söylerim. Okumak bana zor geldiğinde pes etmem ve okumam daha iyiye gitsin diye üzerinde dururum. Yazı yazmak bana zor geldiğinde, yazım daha ilerlesin diye yazmaya devam ederim. Beynimi zorlamaktan korkmam. Entellektüel Empati Diğer insanların nasıl düşündüklerini anlamaya çalışırım. İnsanlarla ne zaman fikir ayrılığına düşsem olaylara onların gözüyle bakmaya çalışırım. Böyle yaptığımda bazı konularda benim haklı, bazı konularda ise onların haklı olduğunu görüyorum. Entellektüel Mütevazilik Ben her şeyi bilemiyorum. Bilmediğim çok fazla şey var. Bazı şeylerin doğru olduğunu, gerçekten öyle olduklarını bilmiyorsam söylememeliyim. Bence pek çok şey doğru olmayabilir. Başka insanların söyledikleri pek çok şey doğru olmayabilir. Okuduğum ve televizyonda gördüğüm bazı şeyler doğru değil. Her zaman şu soruları sormaya çalışırım Bunu nerden biliyorsun? Ben bunu nerden biliyorum? Entellektüel Cesaret Doğru bildiğim bir şeyi, arkadaşlarım ya da oynadığım çocuklar pek beğenmese de söyleyebilmeliyim. Nazik olmalıyım fakat onlarla aynı görüşte olmamaktan korkmamalıyım. 2003 Eleştirel Düşünme Vakfı www.criticalthinking.org

Bu el kitabı, çocuklarda eleştirel düşünme kitapçığının kullanımında kavramsal temel sağlıyor. Kullanımına yönelik stratejiler ve kılavuzla birlikte kullanılabilecek öğrenci çalışma kağıtları da içermektedir.#541m $14.95 7 set halindeki sınıf posterlerimiz, eleştirel düşünme kavramlarını öğretmenin ve öğrencini gözüyle ele almıştır. Posterleri görmek için web sitemizi ziyaret edin. #558s $18 Bu el lamine maskelerini kullanarak, öğrenciler Saf Suna, Bencil Berhan ve Önyargısız Özlem rollerini oynamaktan zevk duyacaklardır. Maskeler öğretmenlerin entellektüel empati ve önyargısız, adaletli olmanın önemini çocukların anlayacağı dilde #542p $13.95 Özlem ve Berhan ı Düşünün: Daha fazla bilgi için Bu veya diğer kaynaklardan sipariş vermek ya da hakkında bilgi edinmek istiyorsanız: Telefon: 7070 878 9100 Faks: 707 878 9111 Posta adresi: P.O. Box 220, Dillon Beach, CA 94929 E Mail: cct@criticalthinking.org Websitesi: www.criticalthinking.org Mini kılavuz fiyat listesi: 1 24 adet, tanesi $5.00 (+posta ücreti) 25 199 adet, tanesi $2.50 200 499 adet, tanesi $1.75 500 999 adet, tanesi $1.50 1000 1499 adet, tanesi $1.25 Önyargısız Özlem ve Bencil Berhan hakkındaki bu hikaye çocukların adaletli olma, bencillik ve empati gibi önemli kavramları anlamalarına yardım edecektir. #543m $5.00

Eleştirel Düşünme Vakfı, eğitimde, toplum içerisinde adil bir şekilde düşünmeyi, entellektüel empati, entellektüel tevazu, bütünsellik ve entellektüel sorumluluğu temel alan bir düşünce tarzı geliştirerek temelden bir değişimi amaçlamaktadır. Zengin bir entellektüel ortam, eğitimin temeline eleştirel düşünmeyi yerleştirerek başarılabilir. Niçin? Çünkü öğrenciler öğrendiklerini derin ve esaslı bir şekilde hayatlarına uygulayabilirlerse, entellektüel ortam gelişir. Dahası, hızla değişen dünyada, artan karmaşa ve birbirine olan artan bağımlılıkta, eleştirel düşünme, şimdi, ekonomik ve sosyal hayatta kalma için bir gereklilik olmuştur. Yayınlarımız, videolarımız, oturumlarımız, konferanslarımız ve profesyonel gelişim programlarımız hakkında daha fazla bilgi almak istiyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Yazar hakkinda Dr. Linda Elder psikoloji ve eleştirel düşünmeyi kolej düzeyinde öğreten bir eğitim psikoloğudur. Eleştirel Düşünce (ED) Kurumunun Başkanı ve ED Merkezinin Yönetim Kurulu Başkanıdır.Dr. Elder düşünce ve duygu, biliş ve duygulanım arasındaki ilişki üzerine özgün bir araştırma yapmış ve eleştirel düşüncenin aşamalarına ilşkin özgün bir teori geliştirmiştir. Gelişimsel Eğitim Dergisi nde Eleştirel Düşünce üzerine olan bir köşe de dahil olmak üzere eleştirel düşünce üzerine yazılmış bir dizi makalenin hem yazarlığını hem ikinci yazarlığını yapmıştır. Eleştirel Düşünce: Kendi öğrenme biçiminiz ve yaşamımızla ilgili sorumluluğu alma gereçleri, ve Eleştirel Düşünce: Profesyonel ve Bireysel Yaşamımızda sorumluluk almaya yönelik gereçler adlı iki kitabın ikinci yazarlığını yapmıştır. Kendisi dinamik bir sunucudur. The foundation for critical thinking www.criticalthinking.org cct@criticalthinking.org ISBN 0 944583 29 6 ITEM #540m