www.cevreorman.gov.tr ESTA LTD. (312) 212 6 96
1 Kas m 27 PERfiEMBE Resmî Gazete Say : 26687 GENELGE Baflbakanl ktan: Konu: A açland rma Seferberli i GENELGE 27/28 Topraklar n n büyük bir k sm çölleflme ve erozyon tehdidi alt nda bulunan ülkemizde a açland rma ve erozyon kontrolü çal flmalar n n önemi herkes taraf ndan bilinmektedir. Bu maksatla 1995 y l nda kamu kurum ve kurulufllar ile gerçek ve tüzel kifliler taraf ndan yap lacak a açland rma ve erozyon kontrolü çal flmalar na ait esas ve usulleri düzenleyen 4122 say l Milli A açland rma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanunu yürürlü e konulmufltur. 4122 say l Kanunun 4 üncü maddesinde; Baflbakanl k, Milli Savunma Bakanl, çiflleri Bakanl, Milli E itim Bakanl, Tar m ve Köy flleri Bakanl, Kültür ve Turizm Bakanl, Çevre ve Orman Bakanl ve üniversiteler ile Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu, Diyanet flleri Baflkanl, Elektrik Üretim A.fi. Genel Müdürlü ü, Türkiye Elektrik letim A.fi. Genel Müdürlü ü, Karayollar Genel Müdürlü ü, Devlet Demiryollar Genel Müdürlü ü, Devlet Su flleri Genel Müdürlü- ü, Türkiye Kömür flletmeleri Kurumu Genel Müdürlü ü, Türkiye Taflkömürü flletmeleri Kurumu Genel Müdürlü ü, Posta ve Telgraf Teflkilat Genel Müdürlü ü, Eti Maden flletmeleri Genel Müdürlü ü, belediyeler, köy tüzel kiflilikleri, odalar, meslek kurulufllar, birlikler, sendikalar, vak flar, dernekler, spor kulüpleri, gönüllü kurulufllar ve benzeri teflekküller ile büyük iflletmelere, a açland rma ve erozyonla mücadele konusunda çeflitli görevler verilmektedir. Ayr ca say lanlar d fl nda kalan kamu kurum ve kurulufllar ile tüzel kifliler de an lan Kanun kapsam nda a açland rma ve erozyon kontrolü çal flmalar yapabilmektedirler. Ancak, bugüne kadar mezkur Kanunun görev verdi i kurum ve kurulufllarca yeterli çal flma yap lamam flt r. Hükümetimiz taraf ndan a açland rma, ormanlar m z n slah ve erozyon kontrol çal flmalar - na büyük önem verilmektedir. Ayr ca, 6. Hükümet Program nda da bu husus teyit edilmifl; a açland rma, erozyonla mücadele ve iyilefltirme çal flmalar n n h zland r laca ve kararl l kla devam ettirilece i belirtilmifltir. Bu kapsamda Çevre ve Orman Bakanl nca haz rlanan "A açland rma ve Erozyon Kontrolü Seferberli i Eylem Plan " ilgili kurum ve kurulufllar ile valiliklere gönderilmifl ve "www.cevreorman.gov.tr" internet adresinde de yay mlanm flt r. Sözkonusu Eylem Plan nda hedef ve stratejiler, çal flma plan ve uygulamalar, bunlar n yerine getirilmesinden sorumlu ve ilgili kurulufllar, iller baz nda yap lacak çal flmalar ile di er hususlar yer almaktad r. Mezkur Kanun ve Eylem Plan nda belirtilen görevler, ilgili kurum ve kurulufllar taraf ndan eksiksiz bir flekilde yerine getirilecektir. Bu maksatla söz konusu kurulufllarca bütçelerine yeterince ödenek konulacak, y ll k programlar nda bu hususlara yer verilecek ve yer tahsisleri konusunda gereken destek ve yard m sa lanacakt r. Valilikler taraf ndan her üç ayda bir yap lan faaliyetler hakk nda Çevre ve Orman Bakanl - na, bu Bakanl k taraf ndan da y ll k olarak Baflbakanl a rapor verilecektir. Bu a açland rma ve erozyon kontrolü seferberli inde, her y l yap lacak de erlendirmeler neticesinde en baflar l iller ile kurum ve kurulufllar takdir ve taltif edilecektir. Konunun önem ve önceli ine binaen, ilgili kurum ve kurulufllar taraf ndan mezkûr Kanun ve Eylem Plan çerçevesinde gerekli detay uygulama planlar haz rlanarak derhal harekete geçilecek ve çal flmalar titizlikle takip edilecektir. Bilgilerini ve gere ini önemle rica ederim. 23 y l ndan beri ülkemizin hizmetinde olan 58. 59. ve 6. Cumhuriyet Hükümetleri, milletimizin talep ve beklentilerinin en etkin ve verimli bir flekilde gerçeklefltirilmesini gaye edinmifltir. Bu gayenin yerine getirilebilmesi için Hükümetimiz, bütün kurum ve kurulufllar m z n, kamu hizmeti sunmada daha yüksek performansa ve daha dinamik bir yap ya kavuflturulmalar n bir vizyon olarak hedeflemifltir. Muas r medeniyetlerin getirdi i modern hayat seviyesini hedefleyen Milletimiz, bu kararl l n, Hükümetimizin Avrupa Birli ine üye olmada ortaya koydu u at l mlar destekleyerek bir kez daha teyit etmifltir. Geliflmekte olan bir ülke konumundan geliflmifl ülkeler aras ndaki yerini alan Türkiye nin, sosyal ve ekonomik kalk nma yolundaki hedeflerine ulaflmak için ortaya koymufl oldu umuz politik taahhütlerimiz, ciddiyetimizin bir ifadesidir. Kuruluflundan bu yana, Çevre ve Orman Bakanl n n gerçeklefltirmifl oldu u geliflmeleri, alm fl oldu u mesafeyi ve ortaya koymufl oldu u yeni yaklafl mlar yak ndan izlemekte ve takdirle karfl - lamaktay m. Halk m z n ve gelecek nesillerimizin sa l n ilgilendiren çevre problemlerinin çözümünde ve bu alanda dünyada meydana gelen geliflmelerin takibinde çok önemli mesafeler kaydedilmifltir. Di er yandan, 5 y l aflk n bir süreden beri fakir köylümüze en yak n mesafede çal flan ve buralara çok faydal hizmetler götüren ormanc l k kurulufllar m z n hizmetleri kayda de erdir. Daha kat l mc, paylafl mc, toplumcu bir anlay flla, her kesimin orman mal ve hizmetlerine olan taleplerinin karfl lanmas nda ve bu zengin kaynaklar m z n korunarak, gelifltirilerek ve rehabilite edilerek yeni nesillerin de faydalanmas na sunulmas nda sa lanan geliflmeler aç kça görülmektedir. Ülkemiz ayn zamanda, uluslararas ve bölgesel süreçlerde de etkin rol almaya devam etmektedir. Bunlar aras nda, BM Çölleflme ile Mücadele Sözleflmesi, ülkemizin 1998 y l nda taraf oldu- u ve çal flmalar n titizlikle takip etti imiz bir BM giriflimidir. Ülkemizin, içinde bulundu u ekolojik, iklim ve topo rafik flartlar sebebiyle kurakl k ve çölleflmeye karfl hassas olmas, Sözleflme çal flmalar n n ülkemizce yakinen takip edilmesini zorunlu hale getirmektedir. Birleflmifl Milletler kaynaklar na göre, çölleflme ve kurakl k, dünyada 4 milyar hektardan fazla alan ve 11 ülkede yaflayan 1,2 milyar nüfusun hayat n do rudan tehdit etmektedir Bu önemli küresel sorunun çözümüne katk sa lamak için Sözleflmeye, 27 itibariyle 19 ülke ve AB taraf olmufltur. Çevre ve Orman Bakanl bu alanda, ülkemizde yap lacak çal flmalar n oda nda bulunmaktad r. Tar m topraklar m zda çoraklaflma, orman ve mera alanlar m zdaki tabii yap n n bozulmas, yanl fl arazi kullan m, toprak kirlili i ve daha önemlisi ülke topraklar m z n %86 lara varan k sm nda erozyon ve toprak kayb n n var olmas gibi gerçekler, ülkemizin çölleflmeden etkilenme ihtimalinin yüksek oldu unun önemli göstergeleridir. Ülkemizdeki, çölleflme ve kurakl n etkilerinin ortadan kald r lmas na veya azalt lmas na yönelik baflta erozyonla mücadele, a açland rma, bozuk ormanl k alanlar n ve meralar n slah için, 4122 Say l "Milli A açland rma ve Erozyon Kontrolu Seferberlik Kanunu" gere i, bütün kurum ve kurulufllar m z, sivil toplum kurulufllar n ve vatandafllar m z güç birli i oluflturmaya ve bu seferberli e katk vermeye davet ediyorum. Ülke kalk nmam z n bafll ca göstergelerinden ve halk m z n temel haklar ndan olan yaflanabilir bir çevre ve tabii kaynaklar m z n sürdürülebilir yönetimi yolunda 23 y l ndan bu yana sa lanan geliflmeler ve gerçeklefltirilen hamlelerin gelecek y llarda, katlanarak artaca ndan kimsenin flüphesi olmas n. Bu vesileyle, Çevre ve Orman Bakanl n n bütün mensuplar n, bu seferberli e katk sa layacak olan di er kurum ve kurulufllar ile eme i geçecek herkesi gösterecekleri üstün gayretleri nedeniyle flimdiden tebrik ediyorum. Recep Tayyip ERDO AN Baflbakan Recep Tayyip ERDO AN Baflbakan 1
Bu eylem plan ile ilk 2 y lda atmosferdeki 181.4 milyon ton karbon daha ormanlar taraf ndan absorbe edilecektir. S ürdürülebilir kalk nma kavram 2. Yüzy l n sonlar nda uluslararas gündeme tafl nm fl ve günümüzde de her alanda yayg n olarak kullan lan bir kavram olmufltur. Dünyada yaflanan bu geliflmelere paralel olarak Ülkemizde de s n rl olan tabii kaynaklar m z n tahrip edilmeden sürdürülebilir flekilde halk m z n istifadesine sunulmas benimsenmektedir. Sanayileflmenin h z kazand günümüzde; havan n, suyun, topra n ve bunlar n oluflturdu u güzelliklerimizin korunmas gün geçtikçe önemi artan bir konu olarak hep gündemimizde yer almaktad r. Tabii kaynaklar m z n bafl nda yer alan ormanlar m z da bu anlay fl çerçevesinde koruma-kullanma dengesi gözetilerek iflletilmekte ve insanlar m z n hizmetine sunulmaktad r. Baz kifliler taraf ndan ormanlar m z n h zla yok oldu u iddia edilse de, yap lan envanter çal flmalar ormanlar m z n azalmay p aksine artt n göstermektedir. Nitekim, daha önce 2,2 milyon hektar oldu u ifade edilen orman varl m z n yap lan son envanter çal flmalar sonucunda 21,2 milyon hektara ulaflt tespit edilmifltir. Orman varl m z n artt na iliflkin de erler bizim bu konudaki çabam za engel teflkil etmemektedir. Aksine, sahip oldu umuz bu kaynaklar n daha da gelifltirilerek halk m z n istifadesine sunulmas, dünyada turizm faaliyetleri sonucu oluflan gelirden lay k oldu umuz pay n al nmas, taraf oldu umuz uluslararas sözleflmelerle yüklendi imiz yükümlülüklerimizin yerine getirilmesi, de iflen dünya ve ülke flartlar sonucu büyük farkl l klar gösteren orman ve çevreden beklentilerin ça dafl bir anlay flla karfl lanmas için bu çabalar m z n artan bir çal flma temposuyla sürdürülmesinin ne kadar önemli oldu unun fluurunday z. Dünya nüfusunun h zla artmas ve h zl sanayileflmenin etkisi gibi sebeplerle insanlar n yaflad klar çevre giderek dahada bozulmaktad r. Bununla birlikte Ülkemizin arazi yap s, iklimi, afl r mera ve orman tahribat, uygulanan yanl fl tar m yöntemleri topraklar m z erozyona daha duyarl olmas na yol açmaktad r. Dünyadaki orman varl sürekli azal rken, ülkemiz orman varl n n artmakta oldu unun tespit edilmesi memmuniyet vericidir. Ancak hala ormanlar m z n yar s na yak n n n bozuk vas fta olamas da düflündürücüdür. Verimsiz ormanlar kendilerinden beklenen ekolojik, ekonomik ve sosyal fonksiyonlar da yeterince yerine getirememektedir. Günümüzde yaflanan küresel s nma ve sonucunda yaflanan iklim de iflikli ine karfl al nabilecek en önemli tedbirlerin bafl nda verimsiz ormanlar n süratle slah edilmesi ve uygun yerlerde a açland rma yap lmas gelmektedir. Çevre ve Orman Bakanl m z ile 4122 Say l "Milli A açland rma ve Erozyon Kontrolu Seferberlik Kanunu"nun görev verdi i, kamu kurum ve kurulufllar, belediyeler, sivil toplum kurulufllar ve halk m z n el ele, omuz omuza çal flacaklar ndan eminim. 28-212 Y llar n kapsayacak flekilde düzenlenen bu eylem plan ile befl y lda 2,3 milyon hektar alan n a açland r lmas ve slah hedeflenmektedir. Ülkemizin sahip oldu u orman kaynaklar n n sürdürülebilir biçimde ve uluslararas sözleflmeler çerçevesinde ça dafl bir anlay flla halk m z n istifadesine sunulmas için öncelikle vas flar n n iyilefltirilmesi ve miktar n n artt r lmas gayesiyle bu eylem plan haz rlanm flt r. Devlet ormanc l ndan millet ormanc l na geçiflin bir basama n oluflturacak bu çal flmalara katk sa layan herkesi flimdiden kutluyor, bu seferberli in, ormanc l m za, milletimize ve ülkemize hay rl olmas n diliyorum. Prof. Dr. Veysel ERO LU Çevre ve Orman Bakan 2 3
G R fi D ünya nüfusunun h zla artmas, küresel ekonominin dünya üzerinde genifllemesi sonucu tabii kaynaklar üzerindeki bask lar her gün biraz daha artmaktad r. nsanlar n afl r tüketim h rs sonucu, çevre temel göstergeleri giderek daha da bozulmaktad r. Ormanlar azalmakta, su seviyeleri düflmekte, toprak erozyonla kaybolmakta, sulak alanlar ortadan kalkmakta, meralar bozulmakta, nehirler kurumakta, ortalama s yükselmekte, mercan adalar ölmekte, bitki ve hayvan türlerinin nesli tükenmektedir. Sürekli geliflen ve geniflleyen küresel ekonomi, önlem al nmaz ise kendi yaflam-destek sistemi olan yerkürenin ekosistemini yok edecektir. Dünyan n çözmesi gereken problem kendi kendini yok etmeden tüm insanlar n temel ihtiyaçlar n sa layacak bir sistem tasarlamakt r. Türkiye; topo rafik yap s, iklimi, uygulanan yanl fl tar m yöntemleri, afl r mera ve orman tahribat ve topraklar n ço unlukla erozyona duyarl olmas nedeni ile dünya yüzünde yüksek düzeyde erozyona maruz kalan ülkeler aras nda yer almaktad r. Son y llarda atmosfere sal nan sera gazlar ndaki art fl sonucu oluflan küresel s nma ve iklim de iflikli ine ba l sorunlar, her geçen gün artmaktad r. Ülkemizde, bu sorunlardan en fazla etkilenecek ülkeler aras nda yer almaktad r. Atmosferdeki sera gaz dengesinin yeniden kurulabilmesi için bir yan- GAYE dan sera gaz sal n m n n azalt lmas di er yandan da karbon yutaklar n n art r lmas gerekmektedir. Atmosferdeki sera gazlar n dengede tutabilmek için, önemli karasal karbon yutaklar olan orman alanlar n n art r lmas en büyük hedefimizdir. En k sa sürede orman varl n n art r lmas, bozuk ormanlar n rehabilite edilmesi, erozyonla mücadele edilerek topraklar m z n göllere, barajlara ve denizlere tafl nmas n n önlenmesi gerekmektedir. Bu amaca k sa sürede ulaflmak için ülkemizin kaynaklar n seferber ederek çal flmalara h z verilmesi mecburiyeti bulunmaktad r. Ulusal A açland rma Seferberli i Eylem Plan nda, kamu kurum ve kurulufllar ile toplumun bütün kesimlerinin koordineli bir flekilde çal flmalar öngörülmüfltür. Bu eylem plan, 28-212 y llar aras n kapsamaktad r. Plan kapsam nda befl y ll k süre içersinde 2.3. hektar alanda a açland rma, rehabilitasyon, erozyon kontrolu ve mera slah çal flmas planlanm flt r. Bu miktar n 2.164. hektar nda Çevre ve Orman Bakanl, 136. hektar nda ise di er kurum ve kurulufllar çal flma yapacaklard r. Çal flmalar n toplam maliyeti 2.72.1. YTL. olarak öngörülmektedir. 4 ç Anadolu'da bir köy Ayanc k - Sipop 5
DÜNYA VE TÜRK YE ünyam zda 3.952 milyon hektar ormanl k alan olup, kara alan n n %3 una tekabül etmektedir. Nüfus art fl, D ekonomik geliflme, h zl sanayileflme ve yanl fl arazi kullan m ormanlar n azalmas na veya yap lar n n bozulmas na neden olmaktad r. Bunun sonucunda çevre kirlili i ve erozyon tehlikesi artmakta, tahrip olan ormanlar kendisinden beklenen fonksiyonlar tam olarak yerine getirememektedir. Dünyam zda y lda ortalama olarak 13 milyon hektar orman yok olmaktad r. Orman alanlar n n daralmas yla iklim de iflikli i, küresel s nma, çölleflme, biyolojik çeflitlili in yok olmas gibi çevre problemleri yaflanmaktad r. Dünyada bir ülkenin orman bak m ndan kendine yeterli olabilmesi için topraklar n n en az % 3 unun verimli ormanlarla kapl olmas gereklidir. Ülkemiz alan n n % 27,2 si ormanlarla kapl d r. Bu oran dünya normlar na yak nd r. Ancak bizim ormanlar m z n % 49 u verimsiz ormanlard r. Süratle verimsiz ormanlar n verimli hale getirilmesi gerekmektedir. Verimsiz orman alanlar m z n bir bölümü tafll k, TÜRK YE'DE ARAZ KULLANIM DURUMU kayal k olup k sa sürede ekonomik olarak verimli Türkiye Genel Alan : 77.846. Hektar orman haline getirilmesi oldukça zordur. Yaklafl k Türkiye Ormanl k Alan : 21.189. Hektar 4.2 milyon hektar bozuk orman alan a açland rma, rehabilitasyon, erozyon kontrolu çal flmalar ile verimli ormanlar haline dönüfltürülebilir. Ayr - ca, a açland rma ve erozyon kontrolu çal flmas yap labilecek yaklafl k 1 milyon hektar hazine arazisi bulunmaktad r. A açland rma - Erozyon Kontrolu - a Konu Potansiyel Alanlar (Ha) Orman Arazisi 4.25. Hazine Arazisi 1.. TOPLAM 5.25. Ülkemizin orman varl 21.188.747 hektar olup, toplam alan n % 27,2'sine tekabül etmektedir. Envanter sonuçlar na göre; 1963 1972 y l nda : 2.199.296 Hektar (Ülke genelinin % 26,1'i), 1997 y l nda : 2.73.122 Hektar (Ülke genelinin % 26,6's ), 24 y l nda : 21.188.747 Hektar (Ülke genelinin % 27,2'si) ormanl k alan mevcuttur. Envanter sonuçlar na göre ormanl k alan m zda son 3 y lda yaklafl k 1.. hektarl k art fl oldu u tespit edilmifltir. Ormanl k Alanlar Odunsu Bitki Alanlar Di er Alanlar Su Alanlar ANA KARALARDA ORMAN VE D ER ORMANLIK ALANLARIN BÜYÜKLÜ Ü Kara Alan ANA KARA (KITA) Orman Alan Di er Orman Olmayan GENEL / ALAN (Normal) Ormanl k Toplam A açl Su TOPLAM 1 ha Kara Alan na Alan (Bozuk) Alan Alan Alan ALAN Oran % 1 ha 1 ha 1 ha 1 ha 1 ha AFR KA 635.412 21 46.1 1.926.946 21.339 62.516 3.3.974 ASYA 571.615 19 191.291 2.325.131 11.951 89.15 3.177.142 AVRUPA 1.1.394 44 1.925 1.157.788 8.44 37.611 2.297.719 KARAY P ADALARI 5.974 26 1.31 15.622 339 576 23.482 KUZEY VE ORTA AMER KA 75.849 33 118.194 1.319.865 33.687 128.592 2.272.51 GÜNEY AMER KA 831.54 48 129.49 782.282 6 4.538 1.783.77 OKYANUSYA 26.254 24 429.98 212.93 145 7.33 856.414 DÜNYA TOPLAM 3.952.63 3 1.375.828 7.724.943 75.766 365.666 13.418.518 TÜRK YE'DE ORMANLIK ALANIN DA ILIMI DURUM NORMAL BOZUK TOPLAM Hektar % Hektar % Hektar % KORU 8.94.215 42 6.499.38 31 15.439.595 73 BALTALIK 1.681.6 8 4.68.146 19 5.749.152 27 1.621.221 5 1.567.526 5 21.188.747 1 6 7
YAPILACAK ÇALIfiMALAR ORMANLARIN REHAB L TASYONU Subasar Ormanlar - K rklareli YAPILAN ÇALIfiMALAR 1 839 Tanzimat Ferman ile bugünkü ormanc l k teflkilat n n çekirde ini oluflturan ilk orman müdürlü ü kurulmufltur. Bu kurulufl bugünkü teflkilat m z n çekirde ini oluflturmaktad r. 1937 y l na kadar yeterince a açland rma çal flmalar yap lamam flt r. 1937 y l nda yürürlü e giren 3116 Say l Kanunun sa lad imkanlarla ve büyük heyecanla a açland rma çal flmalar na girilmifltir. 1963 y l nda ülkenin planl kalk nma dönemine girmesiyle a açland rma çal flmalar h z kazanm flt r. fi N NEV 26 YILINA 27 KADAR YAPILAN PROGRAMLARI Ha Ha A açland rma 1.935. 31.5 428. 317.5 Erozyon Kontrolü 653. 42. Yeflil Kuflak A açland rmas 138. 2.5 Suni Gençlefltirme 724. 11.5 Enerji Orman Tesisi 623. Mera Islah 11. 5. DAYANAK A nayasam z n 169. ve 17. maddelerinde, orman ve orman köylüsüne iliflkin hükümler düzenlenmifl olup; 169. madde "Devlet ormanlar n n korunmas ve sahalar n n geniflletilmesi için gerekli kanunlar koyar ve tedbirleri al r". 17. madde ise "ormanlar içinde veya bitifli indeki köyler halk n n kalk nd r lmas, ormanlar n ve bütünlü ünün korunmas bak mlar ndan, orman n gözetilmesi ve iflletilmesinde Devletle halk n iflbirli ini sa lay c tedbirleri al r" denilmektedir. 6831 say l Orman Kanunu, 4856 Say l Çevre ve Orman Bakanl Teflkilat ve Görevleri Hakk nda Kanun, 3234 say l Teflkilat ve Görevleri hakk nda kanun hükmünde kararnamenin de ifltirilerek kabulü hakk ndaki kanun. 4122 say l Milli A açland rma ve Erozyon Kontrolu Seferberlik Kanunu 24-223 y llar aras n kapsayan Ulusal Ormanc l k Program. 25 Y l nda yap lan 1. Çevre ve Ormanc l k fiuras kararlar. Çölleflme ile mücadele sözleflmesi, biyolojik çeflitlilik sözleflmesi, iklim de iflikli i çerçeve sözleflmesi, RAMSAR sözleflmesi, BERN sözleflmesi, CITES sözleflmesi gibi Ülkemizin de taraf oldu u uluslararas sözleflmeler. Ülkemizde orman içi veya orman kenar nda 2.43 orman köyü bulunmakta ve buralarda 7,5 milyon civar nda nüfus yaflamaktad r. Geçimini a rl kl olarak tar m ve hayvanc l kla sa layan orman köylerinde, köylere yak n ormanlar büyük ölçüde açma, yakacak temini ve otlatmalar nedeni ile tahrip edilmifllerdir. Bunun neticesinde ormanlar m z n düzensiz faydalanma ve otlatmalarla vas f ve kalitesi bozulmufl ve kapal l %4' n alt na düflmüfl binlerce hektar verimsiz ve bozuk orman alan oluflmufltur. Ancak son y llarda Ülkemizdeki sosyal ve ekonomik geliflmeler paralelinde bafllayan flehirlere göç hareketi orman köylerinde önemli nüfus azalmalar na sebep olmufltur. Buna paralel olarak da ormanlar üzerindeki bask lar azalm flt r. Bu sahalardan 1 kapal olanlardan gençlefltirmeye ayr lanlar d fl ndaki sahalar hiçbir ifllem yap lmadan yeni plan dönemine b rak lmakta, bozuk sahalar ise mevcut yap lar ile a açland rmay beklemektedir. Bu sahalara ilgiyi azaltan bir baflka olumsuz görüflte, buralarda mevcut kötü formlu fertlerin genetiksel olarak kötü olduklar ve bunlardan elde edilecek fertlerinde kötü olaca anlay fl d r. Bunlar n kesilip dikilmesinden baflka alternatiflerinin olmad ve ayn yafll ormanlara ancak bu flekilde ulafl laca- görüflüdür. Ancak bu fertlerden gelen yeni generasyonun mevcutlardan daha kaliteli ve boylu olduklar görülmektedir. Buda yafll fertlerdeki form bozuklu unun genetiksel olmad n, bunun çevre flartlar ile orman ekosisteminin eksikli inden meydana geldi ini göstermektedir. Di er yandan fauna ve flora yönünden zengin olan bu sahalar gerek odun d fl ürünler gerekse yaban hayat yönünden, t rafllama ve sunucunda a açland rma yap lan sahalarda fakirleflmekte ve buralar genetik erozyona u rat lmaktad r. Ormanc l m z için olumsuz olan bu geliflmeler dikkat çekici bulunmufl ve bu sahalardaki hem olumsuz geliflmeleri durdurmak hemde buralar n tekrar verimli hale getirilmesi gerçe i ortaya ç km flt r. Türkiye orman yönünden zengin bir ülke de ildir. Ülkenin %27.2'si ormanlarla kapl d r. Bu da 21.188.747 hektar ormana tekabül etmektedir. Türkiye de ormanlar n da l fl nda en önemli etken iklim faktörüdür. ç Anadolu nun baz bölgelerinde ya fllar n azl orman oluflumunda etkili olmaktad r. Bunun yan nda orman oluflumunda denizden yükseklik ve toprakta önemli rol oynamaktad r. Çal flmas - Burdur 8 9
Ormanlar n afl r tahribi, yanl fl arazi kullan m ve afl - r otlatmalarla meralar n tahribi sonucu Ülkenin %85'i erozyon problemiyle karfl karfl ya kalm fl ve bugün erozyon Ülkenin en önemli problemlerinden birisi olmufltur. Ülkedeki ormanlar n hemen hemen tamam n n mülkiyeti (%99'u) devlete aittir ve devlet eliyle iflletilmektedir. Ormanlarda planl ve düzenli devlet orman iflletmecili i uygulanmakta ve ormanlar iflletme flekillerine göre koru ve baltal k olmak üzere 2'ye ayr lmak suretiyle planlan p iflletilmektedir. Bunun d fl nda ormanlar verimliliklerine göre verimli ve verimsiz olmak üzere iki s - n fta de erlendirilmektedir. Çal flmalar n n Amac Bir kapal ve bozuk orman alanlar n ; mevcut meflcerelerin geliflme dinami i ve büyüme enerjisinden maksimum derecede faydalanmak, orman ekosisteminin bozmadan yetiflme muhiti rklar n yerinde korumak suretiyle en az emek ve masrafla verimli koru ormanlar na dönüfltürmektir. Bozuk Ormanlar n unda Silvikültürel lkeler Bozuk ormanlar n iyilefltirilmesinde klasik planlamalardan ve meflcere kurma anlay fllar nda srarc olunmamal, flablonal silvikültürel yaklafl mlardan kaç n lmal d r. Sar çam u - Erzurum Mevcut her türlü vejetasyon orman ekosistemine olumlu etkileri sürdü ü sürece korunmal ve genetiksel çeflitlilik muhafaza edilmelidir. Geliflen do a ve çevrecilik bilinci içinde ekoloji ve ekonominin kaynaflt yeni ve ça dafl bir iflletmecilik anlay fl ile çal fl lacakt r. Her türlü kal nt meflcereler ve münferit fertlerin siper, tohum ve sürgünlerinden faydalan lmal, bunlar lokal rklar olarak yerlerine yeni generasyonlar gelip müstakil yaflama kabiliyetlerini kazanana kadar korunmal - d r. Var olan fauna ve flora zenginli i ile orman ekosistemi korunacak, mevcut lokal rklar n devaml l n n sa lanmas ile de genetik erozyon önlenecektir. Bu alanlarda tohum ve fidan kullan lmas söz konusu oldu unda yetiflme ortam na uygun türler ve orijinler kullan lmal d r. Yöre halk n n ihtiyac na göre planlama yap lmal, ifl gücü ve odun talepleri göz önünde tutulmal d r. Bölgede oturan orman köylülerine ifl imkan sa lanacakt r. T rafllama nedeni ile karfl ç k lan ve otlatma alanlar n n daralaca gerekçeleri ile sosyal problemlerin ç kt, girilemeyen birçok sahalara girebilme flans m z artacakt r. Salt odun üretimi esas na dayal ormanc l k anlay fl d fl nda var olan veya suni yoldan tesis edilecek odun d - fl ürünlerin de erlendirilmesi maksatl projeler ile di er sosyal a rl kl ormanc l k projeleri kombine bir çal flma yap labilecektir. A AÇLANDIRMA Ülkemizde; artan nüfusun, sürekli geliflen sanayinin ihtiyaç duydu u odun hammaddesinin yurt içi kaynaklardan karfl lanabilmesi ve ormanlardan beklenen di er faydalar n gerçeklefltirilmesi için, verimli orman alanlar n n silvikültür teknik ve prensipler do rultusunda, devaml l k esaslar çerçevesinde iflletilmesinin yan s ra, ülke ekonomisine fazla katk s olmayan, uygun yetiflme ortam flartlar na sahip verimsiz orman alanlar, orman içi aç kl klar ve orman kurulmas nda fayda görülen orman s n rlar d - fl ndaki yerler, en k sa zamanda hedefler do rultusunda a açland r lacakt r. Çok yönlü faydalar, uzun zamana, paraya ve eme e ihtiyaç duyulan a açland rma çal flmalar n n baflar s, birbirine ba ml bir dizi faaliyetin, ormanc l k bilim ve tekni ine uygun, zaman nda, itina ile a açland rma tekni ine uygun yap lmas gerekmektedir. A açland rma - Erozyon Kontrolu Çal flmas - Kahramanmarafl A açland rmalar; 1-Üretim Hedefli A açland rmalar (Ekonomik); Ekonomik de eri olan ürünleri üretmek amaçl a açland rmalard r. Bu a açland rmalar odun ve odun d fl orman emvali üretimine yöneliktir. 2-Koruma, Hidrolojik ve Yetiflme Ortam Islah (Ekolojik) Hedefli A açland rmalar; Bitki, toprak ve su aras ndaki do al dengenin bozulmufl oldu u havzalarda bu dengenin yeniden kurulmas ile dere ak fllar n n düzenlenmesinin, su depolama tesislerinin siltasyondan korunmas n n ve yaflam ortamlar - n n iyilefltirilmesinin sa lanmas na yönelik olmak üzere erozyon, sel ve taflk n olaylar n n önlenmesi gayesiyle yap lan a açland rmalard r. A açland rma Çal flmas 3-Estetik, Rekreatif ve Çevrenin Korunmas (Sosyal) Hedefli A açland rmalar; fiehirlerimizin etraf nda yeflil alanlar ve kent ormanlar kurmak, hava kirlili inin önlenmesi, sel ve taflk nlardan korunmas, su kaynaklar n n muhafaza edilmesi, halk n rekreasyon ihtiyac n n karfl lanmas gayesiyle yap lan a açland rmalard r. 1 11
A açland rma - Erozyon Kontrolu Çal flmas - Denizli HEDEFLER Türkiye deki bozuk ve bir kapal ormanlar, do aya yak n bir ormanc l k anlay fl ile az emek ve az masrafla rehabilite edilerek verimli hale getirilecektir. Bozulan tabii dengeyi yeniden tesis ederek, yaflanabilir bir çevre oluflturulacak, küresel s nma, iklim de iflikli i ve çölleflmenin ülkemiz üzerindeki olabilecek etkileri en aza indirilecektir. Ayr ca akarsu havzalar nda yayg n olarak görülen, can ve mal kay plar na sebep olan sel ve taflk nlar önemli ölçüde engellenecektir. Su toplanma havzalar n n ak fl düzene girecek ve elde edilen suyun kalitesi artacakt r. Ülkemizin odun hammaddesine olan ihtiyac a açland rma yoluyla kurulan ormanlardan sa lanarak do al ormanlar üzerindeki üretim bask s azalt lacakt r. Ülkemizde bafllat lacak a açland rma seferberli i ile gönüllerimize fidan, a aç ve orman sevgisi yerleflecektir. Fidan dikme al flkanl yayg nlaflarak her y l vatandafllar m z taraf ndan uygulan r hale gelecektir. Tabiat daha iyi severek çevremizi güzellefltirme olgusu gönüllere yerleflecektir. Dikilecek her fidanla topraklar m za sahip ç k lacak, ülke topraklar erozyonla göllere, barajlara ve denizlere tafl nmayacakt r. nsanlar m z daha yeflil bir do a ve temiz bir çevrede yaflayacakt r. nsano lu bugün kurakl k, çölleflme, erozyon, sel, ç tahribatlar, açl k, susuzluk gibi bir tak m felaketlerle s k s k karfl laflmaktad r. Her y l dünyada ve ülkemizde tabii afetler sonucu bir çok insan ve di er canl lar ölmektedir. Tabiat bilinçsiz tahrip eden insano lu bunun bedelini a r ödemektedir. Bu felaketlerin yaflanmamas için a aç ve orman en büyük kaynaklar m zdan biridir. Bu kaynaklar - m z gözümüz gibi korumal varl klar n devam ettirerek art r lmal d r. Bu da ancak herkesin fidan dikme ve yeniden orman kurma seferberli i ile oluflacakt r. Potansiyel a açland rma alanlar n n, sadece Çevre ve Orman Bakanl n n mali ve fiziki gücü ile yap lmas mümkün de ildir. Ülkemize yap lacak en büyük hizmetlerden biri fidan dikilerek "Erozyona Dur" denilmesidir. Bu heyecan ve ruhu, herkesin yaflamas gerekir. Bu sebeple ülkemizdeki kurum ve kurulufllar, askeri birlikler, yerel yönetimler, sivil toplum kurulufllar a açland rma seferberli ine mali ve fiziki destek vermelidir. EROZYON KONTROLÜ Toprak erozyonu: Yeryüzünde ana kaya üzerindeki topra n çeflitli etkenlerle afl n p, tafl nmas d r. Erozyon, tabiat n normal süreci içinde meydana geliyorsa buna normal erozyon denir ve jeolojik oluflumlar içinde cereyan eder. fiayet insan n tabiattaki toprak-su-bitki aras ndaki dengeyi bozucu nitelikteki müdahaleleri sonucu meydana geliyorsa buna da h zland r lm fl erozyon denir. Erozyon Kontrolu Çal flmas - Denizli Ormanlar n afl r ve yanl fl kullan larak tahrip edilmesi, yang nlar, tarla aç lmas, sanayileflme ile birlikte çevre ve hava kirlenmesi sonucu asit ya murlar gibi problemlerin yan nda tar m topraklar n n hatal ifllenmesi, mera ve çay rlar n bilinçsiz ve afl r kullan lmalar ve buna benzer sebeplerle rüzgar ve ya fllarla h zlanan toprak erozyonu, bugün dünyan n bir çok bölgesinde oldu u gibi ülkemizde de en önemli toprak ve çevre problemi olarak karfl m za ç kmaktad r. Türkiye, konumu ve topografyas dolay - s yla kendi içinde farkl iklim bölgelerine sahiptir. klim yar kurak, ya fllar düzensiz ve fliddetli sa anak fleklindedir. Rize de y ll k ya fl 2269 mm. iken I d r-aral k ta 231 mm.dir. Türkiye nin kuzey ve güneyi da larla çevrili olup, bat dan do uya gidildikçe yükseklik artar. Avrupa n n ortalama yüksekli i 33 m. iken Türkiye nin ise 1132 m.dir. Toplam alan n %46 s n %4 dan fazla e ime, %62.5 den fazlas n da %15 den fazla e ime sahip sahalar teflkil etmektedir. Bu rakamlar ülkemizin ne kadar da l k ve engebeli ülke oldu unu göstermektedir. Bu nedenle topraklar m z n yaklafl k 3/4 fliddetli ve çok fliddetli erozyona maruzdur. Tar m alanlar n n %59 unda, meralar n %64 ünde, orman arazilerinin %54 ünde erozyon vard r. 12 A açland r lan Bir Bölge - Çanakkale 13
14 ÇALIfiMA PLANI (28-212) Faaliyetler 28 29 21 211 212 Toplam Alan Maliyet Alan Maliyet Alan Maliyet Alan Maliyet Alan Maliyet Alan Maliyet YTL YTL YTL YTL YTL YTL A açland rma (Bakanl m z) 2. 4.. 22. 44.. 24. 48.. 25. 5.. 25. 5.. 116. 232.. A açland rma (Di er Kurumlar) 2. 8.. 22. 88.. 24. 96.. 3. 12.. 4. 16.. 136. 544.. Erozyon Kontrolu 57. 68.4. 6. 72.. 7. 84.. 7. 84.. 7. 84.. 327. 392.4. 318. 286.2. 33. 297.. 335. 31.5. 345. 31.5. 355. 319.5. 1.683. 1.514.7. Mera Islah 5. 2.5. 6. 3.. 7. 3.5. 1. 5.. 1. 5.. 38. 19.. Toplam 42. 477.1. 44. 54.. 46. 533.. 48. 569.5. 5. 618.5. 2.3. 2.72.1. Göle - Ardahan Eylem Plan Uygulamalar No Eylem Aç klama Sorumlu ve lgili ( ) kurulufllar Uygulama y l 1 A açland rma, 1- Bozuk orman alanlar ile a açland rmaya Çevre ve Orman Bakanl 28-212 rehabilitasyon uygun arazilerin a açland r lmas AGM, OGM ve erozyon kontrolu 2- Bozuk orman alanlar n n iyilefltirilmesi Çevre ve Orman Bakanl 28-212 yap lmas AGM, OGM 3- Erozyon kontrolu çal flmalar Çevre ve Orman Bakanl 28-212 AGM, OGM 4- Baraj ve gölet havzalar nda a açland rma Çevre ve Orman Bakanl 28-212 ve erozyon kontrolu çal flmas yap lmas DS, AGM, OGM 5- Maden sahalar n n a açland r lmas Enerji ve Tabii Kay. Bak.l 28-212 Çevre ve Orman Bakanl AGM, Valilikler lgili maden iflletmecileri 6- Faaliyetler için tohum ve fidan üretimi Çevre ve Orman Bakanl 27-212 7- Orman içi, orman kenar ve Çevre ve Orman Bakanl 28-212 orman üst s n r meralar n slah AGM, OGM ( ) 8- Hazine arazilerinin tahsisi Milli Emlak Gen. Müd. 28-212 AGM ( ), OGM ( ), Valilikler ( ) 9- Erozyona maruz meralarda toprak Tar m ve Köyiflleri Bakanl 28-212 muhafaza amaçl tahsis amac de iflikli i Milli Emlak Gen. Müd., Valilikler AGM ( ), OGM ( ), 1- Her türlü proje yap m Çevre ve Orman Bakanl 28-212 AGM, OGM lgili kurum ve kurulufllar ( ) 2 Özel a açland rma 1- Bozuk orman alanlar nda Çevre ve Orman Bakanl 28-212 (Özel orman) özel a açland rma AGM, OGM lgili özel ve tüzel kiflilikler 2- Hazineye ait arazilerde özel a açland rma Milli Emlak Gen.Müd. 28-212 lgili özel ve tüzel kiflilikler AGM ( ) 3- Özel mülkiyete ait arazilerde lgili özel ve tüzel kiflilikler 28-212 özel a açland rma AGM ( ) 3 Kurum ve kurulufl 1- Adalet ormanlar kurulmas Adalet Bakanl 28-212 ormanlar kurulmas Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ) 2- Ceza ve Tevkif Evlerinin Adalet Bakanl 28-212 etraf n n a açland r lmas Ceza ve Tevkif Evleri Gen. Müd. Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ) 3- Türk Silahl Kuvvetleri Ormanlar Genel Kurmay Baflkanl 28-212 kurulmas (Ordu ormanlar ) Milli Savunma Bakanl ( ) Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ) 4- Jandarma ormanlar kurulmas, çiflleri Bakanl 28-212 karakollar n a açland r lmas Jandarma Genel Komutanl Valilikler Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ) 15
Eylem Plan Uygulamalar No Eylem Aç klama Sorumlu ve lgili ( ) kurulufllar Uygulama y l 5- Emniyet ormanlar kurulmas çiflleri Bakanl 28-212 Emniyet Gen. Müd. Valilikler Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ) 6- Özel dare ormanlar kurulmas Valilikler, l Özel daresi 28-212 Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ) 7- Belediye ormanlar kurulmas ve Belediyeler 28-212 kent a açland rmalar Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ) 8- Köy ve kasaba ormanlar kurulmas Valilikler, Belediyeler, 28-212 ve a açland r lmas, Köy ve kasaba l Özel daresi, Köy Muhtarl klar mezarl klar n n a açland r lmas Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ), OGM ( ), Müftülükler ( ) 9- Maliye ormanlar kurulmas Maliye Bakanl 28-212 Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ) 1- Okul ormanlar kurulmas ve Milli E itim Bakanl 28-212 okul bahçelerinin a açland r lmas Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ) 11- Üniversite ormanlar kurulmas Üniversiteler 28-212 Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ) 12- Sa l k çal flanlar ormanlar kurulmas, Sa l k Bakanl 28-212 sa l k ocaklar ile hastanelerin Çevre ve Orman Bakanl ( ) a açland r lmas AGM ( ) 13- THY ormanlar kurulmas Ulaflt rma Bakanl, THY 28-212 Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ) 14- TOK ormanlar kurulmas, toplu konut Toplu Konut daresi 28-212 alanlar n n a açland r lmas Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ) 15- Diyanet ormanlar kurulmas ve Diyanet flleri Baflkanl 28-212 camilerin a açland r lmas Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ) 16- Organize sanayi bölgelerinin OSB Yönetimleri 28-212 a açland r lmas Çevre ve Orman Bakanl ( ) AGM ( ) 4 Yol ve güzergah 1- Karayolu a açland rmalar Ulaflt rma Bakanl 28-212 a açland rmalar Karayollar Gen. Müd. Çevre ve Orman Bakanl ( ) 2- Demiryolu a açland rmalar Ulaflt rma Bakanl, DDY 28-212 Çevre ve Orman Bakanl ( ) 3- Köy yolu a açland rmalar Valilikler, l Özel daresi 28-212 Köy Muhtarl klar 4- Tar m alanlar ndaki yollar n Tar m ve Köyiflleri Bakanl 28-212 a açland r lmas ve rüzgar perdesi Valilikler, l Özel daresi, Çiftçiler oluflturulmas Çevre ve Orman Bakanl ( ) 5- Do al gaz boru hatlar, isale hatlar gibi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bak.l 28-212 tesis güzergahlar nda erozyon kontrol Çevre ve Orman Bakanl tedbirleri al nmas ve a açland r lmas lgili teflekküller Eylem Plan Uygulamalar No Eylem Aç klama Sorumlu ve lgili ( ) kurulufllar Uygulama y l 5 Hat ra ormanlar 1- Sivil Toplum Örgütleri, sendika, vak f, Çevre ve Orman Bakanl 28-212 kurulmas dernek, gönüllü kifli ve kurulufl vb. AGM, OGM teflekküller ad na orman kurulmas lgili teflekküller ( ) 2- Sanatç ormanlar kurulmas Çevre ve Orman Bakanl 28-212 AGM, OGM Kültür ve Turizm Bakanl ( ) lgili teflekküller ( ) 3- Spor kulüpleri ormanlar kurulmas Gençlik ve Spor Gn. Md. 28-212 Spor kulüpleri Çevre ve Orman Bakanl AGM, OGM ( ) 4- Banka ormanlar kurulmas Bankalar 28-212 Çevre ve Orman Bakanl AGM, OGM ( ) 5- Di er hat ra ormanlar Talep sahipleri 28-212 Çevre ve Orman Bakanl AGM, OGM ( ) 6 Köylülerin 1- Yap lan faaliyetlerden olumsuz olarak Çevre ve Orman Bakanl 28-212 desteklenmesi etkilenen orman köylülerinin desteklenmesi ORKÖY 7 Protokoller 1- Faaliyetlere kat lacak ilgili kurum ve Çevre ve Orman Bakanl 27-212 kurulufllar ile protokol yap lmas Kurum ve kurulufllar ( ) 8 zleme ve 1- Yap lan faaliyetlerin izlenmesi, Baflbakanl k ( ) 27-212 de erlendirme dönemsel gerçekleflmelerin bildirilmesi Çevre ve Orman Bakanl Valilikler, Kurum ve kurulufllar ( ) Eylem Plan Finansman No Eylem Aç klama Sorumlu ve lgili ( ) kurulufllar Uygulama y l 9 Bütçe ve ödenek 1- lgili Bakanl klar n, kurum ve kurulufllar n Maliye Bakanl, 28-212 tahsisi bütçelerine yapacaklar çal flman n program DPT, ve ödene inin konulmas lgili Bakanl k, kurum ve kurulufllar 1 Banka hesaplar 1- Düzenlenecek kampanyalar ile Çevre ve Orman Bakanl 27-28 aç lmas ilgili ba fl hesaplar 2- Faaliyetler için kurum ve kurulufllar n Çevre ve Orman Bakanl 27-28 kaynak aktar m hesab 11 Ek finansmanlar 1- Ba fllar Çevre ve Orman Bakanl 27-212 2- Kurum ve kurulufllar n Çevre ve Orman Bakanl 27-212 aktaracaklar kaynaklar 3- Uluslar aras kaynaklar Çevre ve Orman Bakanl 27-212 4- Ayni katk lar Çevre ve Orman Bakanl 27-212 5- Di erleri Çevre ve Orman Bakanl 27-212 16 17
Eylem Plan E itim ve Tan t m Faaliyetleri No Eylem Aç klama Sorumlu ve lgili ( ) kurulufllar Uygulama y l 12 E itim 1- Ö rencilere a aç ve orman sevgisinin Çevre ve Orman Bakanl 27-212 kazand r lmas, fidan dikimi ile ilgili Milli E itim Bakanl ( ), e itim verilmesi, Valilikler 2- Yüksekö renim ö rencilerine a aç ve Çevre ve Orman Bakanl 27-212 orman sevgisinin afl lanmas ve uygulamal Valilikler fidan dikimi e itimi verilmesi Üniversiteler 3- Sivil Toplum Kurulufllar Çevre ve Orman Bakanl 27-212 4- Kamu kurum ve özel sektör kurulufllar Valilikler, Odalar ve Birlikler ( ) 5- Muhtarlar lgili kurum ve kurulufllar ( ) 6- Halk n e itimi Halk E itim Müdürlükleri ( ) 13 Yaz l ve görsel 1- Televizyonlar; spot reklamlar, tan t m Çevre ve Orman Bakanl 27-212 medya çal flmalar filmleri, alt yaz reklam kufla, belgeseller, TV ler, RTÜK, Film yap mc lar, TV programlar na kat l m, dizi oyuncular n n Sanatç lar ( ) sloganlar, dizi senaryolar nda konuya yer verilmesi, haber programlar 2- Gazete ve dergiler; reklamlar, haberler, Çevre ve Orman Bakanl 27-212 röportaj, köfle yazarlar n konuya de inmesi Gazeteler ve dergiler, ve yerel medyan n kullan lmas Gazeteciler Cemiyeti, Bas n lan Kurumu, Bas n Yay n Enformasyon Gen. Müd. ( ) 3- Internet; kampanya web sayfas n n Çevre ve Orman Bakanl 27-212 haz rlanmas, internet haber sayfalar nda Internet hizmet sa lay c lar ( ) konuya yer verilmesi 14 Etkinlikler 1- Seferberlik kampanyalar düzenlenmesi Çevre ve Orman Bakanl 27-212 2- Geziler ve tabiat yürüyüflleri Çevre ve Orman Bakanl 27-212 3- Konserler Çevre ve Orman Bakanl 27-212 5- Kitap ve broflür haz rlanmas ve da t m Çevre ve Orman Bakanl 27-212 6- Afifl, bilboard ve reklam panolar arac l Çevre ve Orman Bakanl 27-212 ile tan t m yap lmas 7- Fidan da t m ve dikim kampanyalar Çevre ve Orman Bakanl 27-212 düzenlenmesi 8- Sergi, fuar, sempozyum, çal flma toplant s, Çevre ve Orman Bakanl 28-212 konferans, seminer vb. 9- Baflar l çal flma yapan kifli, kurum ve Çevre ve Orman Bakanl 28-212 kurulufllar n taltifi ve ödüllendirilmesi, 18 A açland rma Çal flmas - Mersin 19
1 2 ADANA ADIYAMAN KL M: ki tip iklim görülür. Birinci tip k y ve ovalardaki Akdeniz iklimi, ikincisi yüksek yerlerdeki karasal iklimdir. Akdeniz ikliminin karakteri yazlar s cak ve kurak, k fllar n l k ve ya fll olmas d r. En düflük s cakl k : -6,4 C En yüksek s cakl k : 44, C Ortalama ya fl miktar : 67,8 mm Ortalama nispi nem : % 66 TOPOGRAFYA: Yer flekilleri bak m ndan da l k ve oval k olmak üzere iki bölüme ayr l r. Orta Toros ad verilen da sistemi Do uda Amanoslara dayan r. Bütünüyle Adana Ovas ad verilen havzan n güneyinde kalan bölüme Çukurova, kuzeyde kalan bölüme ise yukar Anavarza denir. TOPRAK YAPISI: Ana kaya, filifller, kalker, tortul çökellerden oluflmaktad r. De iflik tür topraklara rastlanmaktad r. B TK ÖRTÜSÜ: Maki bitki türleri ile birlikte k z lçam, karaçam, sedir, ard ç, göknar ve mefle gibi türler bulunmaktad r. Normal Orman 343.29,5 Bozuk Orman 24.72, Toplam Orman 583.362,5 Ormans z 833.679,5 Genel Alan 1.417.42, KL M: lde iklim k smen Akdeniz k smen de karasal iklim karakteristi ini kapsamaktad r. En düflük s cakl k : -1, C En yüksek s cakl k : 45,3 C Ortalama ya fl miktar : 71,9 mm Ortalama Nispi Nem : % 49 TOPOGRAFYA: Güneydo u toroslar üzerinde yer alan platolar, vadiler ve ovalardan oluflan engebeli bir araziye sahiptir. TOPRAK YAPISI: Serpantin, kalker anakaya ile filifller ve tortul çökellerden oluflan yap larda de iflik tür topraklard r. Anakayan n türüne göre topraklar n mutlak ve fizyolojik derinlikleri tafll l k ve strüktürleri farkl l k göstermektedir. Mutlak toprak derinli inin orta ve derin oldu u yerler a açland rma için uygundur. B TK ÖRTÜSÜ: Genelde mefle türleri yayg nd r. Lokal olarak k z lçam, ayr ca antepf st, badem, al ç türleri ile birlikte ard ç bulunmaktad r. Normal Orman 41.864,5 Bozuk Orman 143.28,5 Toplam Orman 185.145, Ormans z 552.444,5 Genel Alan 737.589,5 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 73.293 A açland rma 1.41 Erozyon kontrolü 35.67 Erozyon kontrolü 24.563 Mera slah 9.431 Mera slah 1.455 19.66 Özel a açland rma 1.56 139.11 A AÇLANDIRMA 8. REHAB L TASYON 2. TOPLAM 28. 6.761 Özel a açland rma 74 43.254 A AÇLANDIRMA 225. REHAB L TASYON 12. TOPLAM 345. EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () A açland rma 2 2 3 3 3 1.3 A açland rma 8 1.5 1.7 2. 2.5 8.5 9.5 9.5 9.5 9.5 9.5 47.5 4 5 7 1. 2.6 4. 4. 4. 4. 4. 2. Erozyon Kontrolu 2.3 2.5 2.9 2.9 2.9 13.5 Erozyon Kontrolu 2.5 25 2.9 2.9 2.9 13.7 Mera Islah 2 15 15 2 2 9 Mera Islah 25 2 25 25 25 12 Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 4 4 45 45 6 2.3 Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 2 25 25 25 4 135 13.4 14.25 15. 15.35 16. 74. 6.95 7.35 7.9 8.1 8.55 38.85 2 21
3 4 AFYONKARAH SAR A RI Normal Orman 79.713,5 Bozuk Orman 144.836,5 Toplam Orman 224.55, Ormans z 1197.667, Genel Alan 14.222.217, 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 3.947 Erozyon kontrolü 22.771 298 Mera slah 1.66 6.12 Özel a açland rma 172 61.914 KL M: l Ege bölgesinde olmas na ra men Ege iklimiyle ba daflmaz. Yükselti ve denizden uzakl k sebebiyle Afyonkarahisar n iklim flartlar nda ç Anadolu iklimine benzerlik görülür. Daha çok k fllar so uk ve kar ya fll, yazlar s cak ve kurak bir step iklimi görülür. En düflük s cakl k : -19,4 C En yüksek s cakl k : 39,8 C Ortalama ya fl miktar : 416,8 mm Ortalama nispi nem : % 63 TOPOGRAFYA: KB-GD yönünde uzanan Akflehir - Afyonkarahisar depresyonu kuzeyi ve güneyi da l k olan bölgeyi ikiye ay r r. Depresyonun kuzeyinde 15 m'nin üzerinde yükseltiye sahip da lar yer al r. Güneye do ru 1 m yükseltisinde Afyon ovas yer al r. Toros Kufla na ait Sultan da lar bulunmaktad r. TOPRAK YAPISI: Ovalarda topraklar genelde hafif ve orta alkali bir karakter arz eder.ormanlar m z gerek ana kayan n kalkerli olmas gerekse toprak yap s n n az derin ve tafll olmas nedeniyle 4. ve 5. bonitette olup form olarak orta kalitededir. B TK ÖRTÜSÜ: Karaçam, k z lçam, boylu ard ç, kokulu ard ç, kermes meflesi, akça kesme ve fakir topraklar n bitkisi olan cistus lardan oluflmaktad r. A AÇLANDIRMA 4. REHAB L TASYON 8. TOPLAM 12. Normal Orman, Bozuk Orman 5.95, Toplam Orman 5.95, Ormans z 1.82.7, Genel Alan 1.87.975, 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 97 Erozyon kontrolü 45 Mera slah Özel a açland rma 28 575 KL M: l Türkiye nin en karasal ve sert iklim kufla nda yer al r. Karasall k etkisi dolay s yla yazlar ya fll geçer. En düflük s cakl k : -39,8 C En yüksek s cakl k : 37,6 C Ortalama ya fl miktar : 535,4 mm Ortalama Nispi Nem : % 67 TOPOGRAFYA: A r da oval k alanlar çok fazla genifl de ildir. Ova ve düzlükler ço unlukla faylar ve da larla s n rlanm flt r. Bu ovalar çöküntü havzalar d r ve sonradan toprak birikmesi olmufltur. Da l k alanlar daha genifl bir yer tutmaktad r. A r da da l k arazinin büyük bir k sm yayla olarak kullan lmaktad r. fiehirleflme alanlar göl ve akarsu çökelleri üzerindedir. TOPRAK YAPISI: klim,topografya ve ana maddenin farkl l klar nedeniyle A r linde çeflitli büyük toprak gruplar oluflmufltur. Bu toprak gruplar n n yan s ra toprak örtüsünden yoksun baz arazi tipleri de görülmektedir. A açland rma amaçl de erlendirilecek alanlar oldukça s n rl d r. B TK ÖRTÜSÜ: A r da a rl kl olarak ran Turan bitki örtüsü hakim olup. Ayr ca Avrupa Sibirya ve Akdeniz bitkileri de yer almaktad r. Baz lar bitki türleri flunlard r; Fakir topraklar n bitki örtüsü olan Gevenler, Kuflburnu, Akçaa aç, Papaz Küla, 62 endemik bitki tespit edilmifltir. A AÇLANDIRMA 1. REHAB L TASYON 5. TOPLAM 15. EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () A açland rma 1. 1.1 1.2 1.2 1.2 5.7 8 1. 1.4 1.6 1.8 6.6 3.5 3.5 3.5 3.5 3.5 17.5 Erozyon Kontrolu 1. 1. 1.2 1.2 1.2 5.6 Mera Islah 1 15 15 2 2 8 Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 5 6 65 65 9 3.3 6.9 7.35 8.1 8.35 8.8 39.5 EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () A açland rma Erozyon Kontrolu 5 5 6 6 6 2.8 Mera Islah 1 1 1 1 1 5 Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 5 25 3 3 5 1.4 65 85 1. 1. 1.2 4.7 22 13
5 6 AMASYA ANKARA Normal Orman 79.91, Bozuk Orman 113.7,5 Toplam Orman 192.971,5 Ormans z 369.5,5 Genel Alan 562.472, 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 21.988 Erozyon kontrolü 6.448 3 Mera slah 2.31 KL M: Kuzeyde Karadeniz iklimi ile güneyde Karasal iklim aras nda iç geçit iklimi karakterine sahiptir. Karadeniz k y fleridine paralel olarak uzanan kuzeydeki s rada lar, Amasya ikliminin kuzeyde hüküm süren l k Karadeniz iklimine benzerli ini azaltmaktad r. Amasya, di er Orta Karadeniz illerine göre daha sert ve kurak bir iklim özelli i ile ç Anadolu iklimine daha çok benzerlik göstermektedir. En düflük s cakl k : -2,4 C En yüksek s cakl k : 45, C Ortalama ya fl miktar : 448,5 mm Ortalama Nispi Nem : % 66 TOPOGRAFYA: l ve ilçe merkezlerini çevreleyen ve sarp topografyay oluflturan da l k alanlar ile, bunlar n aras nda düz ve engebesiz topografyay oluflturan Geldingen, Suluova, Merzifon ve G.Hac köy Ovalar d r. lin topografik olarak en sarp ve yüksek kesimi Akda olup, "Tasl Tepe" mevkii 2.62 rak m yla zirveyi oluflturur. TOPRAK YAPISI: Ana kaya kalker, yeflil kayaçlar ve yamaç molozlar ile alüvyondan oluflmufltur. Samsun ç k fl Tersakan n do u ve bat s ile Tokat ç k s nda zemin yap s kireç tafl d r. Yap n n di er bir özelli i ise kalker arazisinin genifl bir yer tutmas d r B TK ÖRTÜSÜ: Yükseklerde sar çam, karaçam ve kay n, düflük rak mlarda k z lçam, ard ç, mefle, gürgen ve titrek kavak yay l fl göstermektedir. Bunun yan nda yabani ahlat ve erik gibi a açç klar, sürünücü ard ç gibi çal formlar da vard r Normal Orman 164.144,5 Bozuk Orman 193.447,5 Toplam Orman 357.592, Ormans z 2.384.576, Genel Alan 2.742.168, 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 41.485 Erozyon kontrolü 3.853 1. Mera slah 2.375 KL M: lin genifl arazisinde yer yer iklim farkl l klar görülür. Güneyde, ç Anadolu ikliminin bariz özellikleri olan step iklimi, kuzeyde ise, Karadeniz ikliminin l man ve ya fll halleri görülebilir. Kara ikliminin hüküm sürdü ü bu bölgede k fl s cakl klar düflük, yaz ise s cak geçer. En düflük s cakl k : -21,5 C En yüksek s cakl k : 4,8 C Ortalama ya fl miktar : 41,2 mm Ortalama nispi nem : % 6 TOPOGRAFYA: Ankara l i ç Anadolu Bölgesinin oldukça engebeli Kuzey kesimini kapsar. Güneydeki Konya bölümünün az dalgal düzlüklerinden Kuzeye, Karadeniz da lar n n iç s ralar na do ru gidildikçe daha da l k bir görünüm kazan r. TOPRAK YAPISI: Alüviyal, Hidromorfik Alüviyal, Kolüvyal, Kireçsiz kahverengi orman top., Vertisol, Organik, Kahverengi orman, Regosol, Tuzlu- Sodik (çorak) topraklar bulunmaktad r. B TK ÖRTÜSÜ: Bölgenin yayg n bitki örtüsünü otsu bitkilerden oluflturmaktad r. Fakat de iflik yüksekliklerde ve nem oranlar farkl topo rafik alanlarda farkl bitki topluluklar bulunmaktad r. Bunlar i de, sö üt, akkavak ve karakavak, ceviz, dut ve karaçam, ard ç ve sar çam bulunmaktad r. 1.756 Özel a açland rma 168 41.97 A AÇLANDIRMA 83. REHAB L TASYON 8. TOPLAM 163. 12.299 Özel a açland rma 168 88.18 A AÇLANDIRMA 6. REHAB L TASYON 1. TOPLAM 16. EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () A açland rma 2 2 3 3 3 1.3 A açland rma 2 2 3 35 35 1.4 3 5 7 1. 1.2 3.7 3.5 3.5 3.5 3.5 3.5 17.5 6 8 1. 1.5 1.5 5.4 8. 8. 8. 8. 8. 4. Erozyon Kontrolu 1.2 1.2 1.45 1.45 1.45 6.75 Erozyon Kontrolu 1.2 1.4 1.6 1.6 1.6 7.4 Mera Islah 2 2 25 3 3 1.25 Mera Islah 2 2 2 2 2 1. Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 2 25 3 3 5 1.55 Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 7 75 8 8 1.2 4.25 5.6 5.85 6.5 6.85 7.25 32.5 1.9 11.35 11.9 12.45 12.85 59.45 24 25
7 8 ANTALYA ARTV N Normal Orman 576.818,9 Bozuk Orman 538.167, Toplam Orman 1.114.985,9 Ormans z 934.879,2 Genel Alan 2.49.865,1 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 76.541 Erozyon kontrolü 9.633 KL M: klimi genel olarak Akdeniz iklimine girmektedir. Yazlar s cak ve kurak, k fllar l k ve ya fll olarak ifade edilen iklim tipi di er bir de iflle "Mutedil Deniz ve S cak Deniz klim S n f "na girer, daha iç kesimlerde ise "So uk Yar -Kara klim" tipi görülmektedir. En düflük s cakl k : -4, C En yüksek s cakl k : 45, C Ortalama ya fl miktar : 1126,6 mm Ortalama Nispi Nem : % 64 TOPOGRAFYA: l arazisinin ortalama olarak %77.8'i da l k, %1.2'si ova, %12'si ise engebeli bir yap ya sahiptir. Anakaya kireçtafllar ndan oluflmufl bu da lar ve platolar alan nda, kireçtafllar n n erimesiyle de iflik karst topografyas oluflmufltur. TOPRAK YAPISI: Ovada traverten, da l k k s mlar ise kalker anakayadan oluflan s fizyolojik derinli i fazla ince tekstürlü topraklardan oluflmaktad r. B TK ÖRTÜSÜ: Do al bitki örtüsü yönünden çok zengindir. K y dan uzaklafl l p Toros'lar n eteklerine gelindi inde, Akdeniz ülkelerine özgü maki bitki türleri ile k z lçam, karaçam, sedir, servi, mefle, ard ç, göknar gibi türlerden oluflmaktad r. Normal Orman 191.958,5 Bozuk Orman 196.575,5 Toplam Orman 388.534, Ormans z 328.637, Genel Alan 717.171, 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 5.73 Erozyon kontrolü 24.15 KL M: klimin karakteristi i, k fllar n l k, yazlar n s cak ve çok yüksek ya fllar n s kça görülmesidir. En düflük s cakl k : -11,9 C En yüksek s cakl k : 41,6 C Ortalama ya fl miktar : 719,1 mm Ortalama nispi nem : % 65 TOPOGRAFYA: l topraklar büyük ölçüde engebeli ve da l kt r; il topraklar n n büyük bir bölümünü sarp ve geçit vermeyen da lar kaplam flt r. Yüksekli i yer yer 3. m.yi aflan bu s ra da lar hem denize hem de birbirine paralel olarak uzan r. Ova olarak nitelendirilebilecek alanlar, Arhavi ve Hopa k y fleridindeki alüvyal düzlüklerdir. TOPRAK YAPISI: Artvin ili, volkanik kayaçlar n yayg n oldu u bir bölgede yer al r. Volkanik külteler, granit, granodiyorit ve siyenit özellikli ö elerden oluflmufltur. Meyilin yüksek olmas ndan dolay genelde derin topraklar oluflmam flt r. B TK ÖRTÜSÜ: ldeki ormanlar n büyük bölümünü i ne yaprakl a açlar oluflturmaktad r. 1 m yükseltiden sonra kar fl k ormanlar bafllar. 16 m den sonra ise i ne yaprakl lar egemendir. Etek kesimlerinde do u ladini yayg nd r. Buralarda yer yer kay n a açlar da bulunmaktad r. Orta yükseltilerde sar çamlar ve ladinler kar - fl k durumdad r. Mera slah 1.563 Mera slah 1.65 6.62 Özel a açland rma 972 95.311 A AÇLANDIRMA 19, REHAB L TASYON 8, TOPLAM 99, 3.469 Özel a açland rma 34.882 A AÇLANDIRMA 44. REHAB L TASYON 8. TOPLAM 124. EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () A açland rma 1 2 2 5 A açland rma 1 1 2 8 1. 1.2 1.5 1.5 6. 7. 7. 7. 7. 7. 35. 1 2 3 4 5 1.5 4. 4. 4. 4. 4. 2. Erozyon Kontrolu 3 3 4 4 4 1.8 Erozyon Kontrolu 2.5 2.7 2.9 2.9 2.9 13.9 Mera Islah 1 1 2 Mera Islah 2 2 25 3 3 1.25 Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 2 2 2 2 4 1.2 Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 3 3 35 35 5 1.8 8.3 8.6 9. 9.3 9.5 44.7 7.1 7.4 7.8 8.5 8.3 38.65 26 27
9 1 AYDIN BALIKES R KL M: Akdeniz in bir yan uzant s olan Ege Denizinin etkisi nedeniyle l de genel olarak Akdeniz iklim tipi yayg n olup; yazlar kurak ve s cak, k fllar n l k ve ya fll geçmektedir. En düflük s cakl k : -5,2 C En yüksek s cakl k : 44,6 C Ortalama ya fl miktar : 628,4 mm Ortalama nispi nem : % 63 TOPOGRAFYA: l, orta ve bat kesiminde verimli ovalar, kuzey ve güneyi da lar ile çevreli Büyük Menderes Havzas üzerinde bulunmaktad r. Ayd n Ovas, Koçarl Ovas, Söke Ovas ve Balat Ovas gibi ovalar tar m yap lan alanlard r. TOPRAK YAPISI: Mikaflist, serpantin, kalker, granit anakayalardan oluflan muhtelif tür topraklar bulunmaktad r. Topraklar a açland rma çal flmalar na uygundur. Ovalarda alivüyal verimli topraklar bulunmaktad r. B TK ÖRTÜSÜ: Akdeniz bitki türlerine sahiptir. lin topraklar n n % 3'u ormanlarla kapl d r. Ormanlar k z lçam, f st kçam, karaçam, kestane, mefle türlerinden oluflmaktad r. Normal Orman 157.96,5 Bozuk Orman 157.225,5 Toplam Orman 315.132, Ormans z 52.821, Genel Alan 817.953, KL M: Bal kesir Akdeniz iklimi ile Karadeniz iklimi aras ndaki geçifl bölgesinde bulunmaktad r. Bu nedenle her iki iklimin özelliklerini yer yer görmek mümkündür. En düflük s cakl k : -12,2 C En yüksek s cakl k : 42,4 C Ortalama ya fl miktar : 628,9 mm Ortalama nispi nem : % 68 TOPOGRAFYA: Fazla engebeli olmayan Bal kesir topraklar büyük ölçüde dalgal düzlüklerden oluflur. TOPRAK YAPISI: Bal kesir linde da l fl gösteren topraklar, 4 ayr grup olarak kendini göstermektedir. Metamorfik flist, granit ve granodiyonit ile volkanik kayaçlardan oluflan topraklar a açland rmaya uygundur. B TK ÖRTÜSÜ: Üst tabakada 6-7 rak mlar aras nda K z lçam hakimdir. Üst rak mlarda Karaçam, Kay n, Göknar asli a aç türleridir. Kestane Mefle, K z la aç, Ç nar a açlar bulunmaktad r. Alt tabakada Cistus (Laden), Erica, Karaçal, Bö- ürtlen, Sarmafl k bitkileri ile Kekik, Adaçay, Sumak gibi t bbi bitkiler aç s ndan da çok zengindir. Normal Orman 337.54, Bozuk Orman 34.689, Toplam Orman 678.229, Ormans z 847.824,3 Genel Alan 1.526.53,3 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 4.316 A açland rma 89.14 Erozyon kontrolü 18.628 Erozyon kontrolü 1.673 Mera slah 1.3 Mera slah 2 5.231 Özel a açland rma 2.238 67.443 A AÇLANDIRMA 15. REHAB L TASYON 8. TOPLAM 95. 12.558 Özel a açland rma 5.465 19.36 A AÇLANDIRMA 44. REHAB L TASYON 1. TOPLAM 144. EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () A açland rma 4 45 5 5 5 235 A açland rma 1. 1. 1.1 1.1 1.1 5.3 1 2 4 6 8 21 3.5 3.5 3.5 3.5 3.5 17.5 1 2 2 3 8 11. 11. 11. 11. 11. 11. Erozyon Kontrolu 2 25 4 4 4 165 Erozyon Kontrolu Mera Islah Mera Islah 1 1 1 3 Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 2 2 3 3 5 15 Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 3 3 35 35 5 1.8 4.4 4.6 5.1 5.3 5.7 25.1 12.3 12.4 12.75 12.75 13. 19.2 28 29
11 12 B LEC K B NGÖL Normal Orman 135.396, Bozuk Orman 93.252,5 Toplam Orman 228.648,5 Ormans z 19.879, Genel Alan 419.527,5 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 11.2 Erozyon kontrolü 829 Mera slah 3.443 Özel a açland rma 36 15.328 KL M: Bilecik ilinde, Marmara ve ç Anadolu Bölgeleri nin geçifl k sm nda konumlanm fl olmas, su kaynaklar ve farkl l k gösteren topo rafyas na paralel olarak 3 farkl iklim tipi görülmektedir. Bilecik ili Marmara Bölgesinde bulundu undan yazlar s cak ve kurak, k fllar l k ve az ya- fll merkezi Akdeniz iklimi hakimdir. Bölgede görülen rejim tipi, merkezi Akdeniz ya fl rejim tipidir. Sonbahar ve k fl en ya fll iki mevsim olup, yaz en kurak mevsimdir. Bilecik iklimi ç Anadolu bölgesinin karasal iklimiyle Marmara Bölgesinin denizsel ve liman iklimleri aras nda bir geçifl iklimi niteli i tafl maktad r. En düflük s cakl k : -14,3 C En yüksek s cakl k : 41, C Ortalama ya fl miktar : 447,8 mm Ortalama Nispi Nem : % 56 TOPOGRAFYA: Yeryüzü flekillerini, tepelik alanlar, dik ve derin vadilerle yar lm fl afl nm fl düzlükler oluflturmaktad r. Topraklar n yaklafl k % 32 sini da lar, %7 sini ovalar, %6 n yaylalar ve platolar kaplamaktad r. TOPRAK YAPISI: lin büyük bir bölümü Kahverengi Orman topraklar ile kapl d r. Bölgenin bat s nda k rm z ve gri k rm z padzelik topraklar yer al r. Sakarya nehrinin geçti i alüvyal ovalar n iki yan nda uzanan yamaçlar, genellikle afl nm fl topraklarla örtülüdür. B TK ÖRTÜSÜ: lin yaklafl k % 5'si ormanlarla kapl d r. A rl kl olarak ibreli a aç türlerinden oluflan ormanlarda Kay n, mefle, diflbudak gibi yaprakl türlerde yer almaktad r. lin % 6 s çay r ve meralarla kapl d r. % 33 lük bölüm tar m alanlar ndan oluflmaktad r. A AÇLANDIRMA 3, REHAB L TASYON 4, TOPLAM 43, KL M: l genelinde kara iklimi hüküm sürer. Yazlar s cak ve kurak, k fllar so uk ve sert geçer. En düflük s cakl k : -25,1 C En yüksek s cakl k : 42, C Ortalama ya fl miktar : 962,1 mm Ortalama Nispi Nem : % 56 TOPOGRAFYA: l s n rlar içinde arazi oldukça engebeli ve yüksektir. Da lar ve tepelik alanlar çok genifl bir yer kaplar. Bingöl de da lar orta k s mlarda birbirinden uzaklaflarak genifllemifl ve bu geniflleyen yerde Bingöl Ovas meydana gelmifltir. Bu ovay bir çok akarsular çeflitli yönlerde parçalanm flt r. TOPRAK YAPISI: Anakaya bazalt ve andezittir. A açland rmaya uygun derin topraklar mevcuttur. Vadilerde alüviyal topraklar görülmekle beraber, bu topraklar organik maddece de iflikliler göstermektedir B TK ÖRTÜSÜ: Büyük ölçüde Mefle den oluflan ormanlar n büyük bölümü baltal k ve bozuk baltal k niteli indedir. lin yaklafl k % 51 i çay r ve meralarla kapl d r. 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 2.212 Erozyon kontrolü 828 Mera slah 2.295 731 Özel a açland rma 6.66 EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () Normal Orman 36.173,5 Bozuk Orman 192.165, Toplam Orman 228.338,5 Ormans z 575.966. Genel Alan 84.34,5 A AÇLANDIRMA 29. REHAB L TASYON 4. TOPLAM 69. EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () A açland rma 2 2 2 2 2 1. 4. 4. 4. 4. 4. 2. Erozyon Kontrolu 1 2 3 3 3 1.2 Mera Islah Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 1 1 1 1 1 5 4.4 4.5 4.6 4.6 4.6 22.7 A açland rma Erozyon Kontrolu Mera Islah Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 2 3 6 1. 2.1 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 7.5 5 6 8 8 8 3.5 1 1 15 2 4 95 2.1 2.4 2.75 3.1 3.7 14.5 3 31
13 14 B TL S BOLU Normal Orman 7.821 Bozuk Orman 9.539 Toplam Orman 161.36 Ormans z 621.715 Genel Alan 783.75 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 2.65 Erozyon kontrolü 22 1.164 Mera slah 74 Özel a açland rma 57 4.246 KL M: klimi, gerçekte do unun sert ve karasal iklimiyle Akdeniz iklimi aras nda bir geçifl niteli i göstermektedir. lde k slar so uk, yazlar ise s - cak ve kurak geçer. En düflük s cakl k : -22, C En yüksek s cakl k : 38, C Ortalama ya fl miktar : 1249.7 mm Ortalama nispi nem : % 66 TOPOGRAFYA: Bitlis in ortalama yüksekli- i 165 metredir.bitlis ilinin yeryüzü flekillerini Van Gölü nün güneyinde ve kuzeyinde bulunan, genellikle volkanik bir yap gösteren da lar ile bunlar n üzerindeki düzlükler belirler. lin güneyindeki da lar Güneydo u Toroslar n uzant s biçimindedir. TOPRAK YAPISI: lde görülen iklim ve jeolojik yap farkl l klar ile vejetasyondaki çeflitlilik, de iflik özelliklere sahip topraklar n oluflumuna neden olmufltur. Topraklar genel olarak k rm z kahverengi topraklardan oluflmaktad r. B TK ÖRTÜSÜ: Bitlis in bitki örtüsü, iklim özelli ine ba l olarak de ifliklikler göstermektedir. Karasal iklimin sürdü ü ilde hakim bitki örtüsü step ve bozk rd r. Bunlar ya fllar n bol oldu u dönemde yefleren yaz n kurakl k ve s cakl kla birlikte kuruyan otlardan oluflur. Bitki örtüsü bak - m ndan çay r, otlak ve meralar n genifl yer tuttu- u yayla görünümündedir. Ormanlar a rl kl olarak mefle, ard ç, akçaa aç ve diflbudak a açlar ndan oluflmaktad r. A AÇLANDIRMA 27, REHAB L TASYON 4, TOPLAM 67, Normal Orman 37.794,2 Bozuk Orman 133.51,9 Toplam Orman 53.846,1 Ormans z 312.647,8 Genel Alan 816.493,9 % 38 % 16 % 46 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 38.459 Erozyon kontrolü 5.498 Mera slah 2.14 11. Özel a açland rma 4 56.975 KL M: klim; Bat Karadeniz ard, Marmara ve ç Anadolu iklim m nt kalar n n geçit yerinde ve bu üç iklimin tesiri alt ndad r. En düflük s cakl k : -22,6 C En yüksek s cakl k : 39,3 C Ortalama ya fl miktar : 546,6 mm Ortalama nispi nem : % 73 TOPOGRAFYA: Bolu il alan n n yaklafl k yüzde 56's, rak mlar 2.499 m ye kadar ç kan da larla kapl d r. Da lar kuzeydo u-güneybat do rultusunda s ralanan ve oluflumlar nda Kuzey Anadolu fay kufla hareketinin etkisi bulunan ovalarla bölünmüfltür. Bolu ili do al göl say s bak m ndan da zengin say lan illerimizden biridir. TOPRAK YAPISI: Bolu ili topraklar, toprak yap s bak m ndan iki grupta toplanabilir. Birinci grup topraklar, yöredeki çukur alanlarda oluflan, e imi az, derin alüvyal topraklard r. kinci grup topraklar ise, alüvyal alanlardan bafllayarak e imi gittikçe artan tar ma elverifllili i, e im ve toprak tutma özelli ine göre, de iflerek ormanl k ya da da l k alanlara dönüflen topraklard r. B TK ÖRTÜSÜ: Türkiye nin bu flora zenginli inde önemli yeri olan bölgelerden biri Bolu bölgesidir. Tür say s 882 kadard r. Bunlar n 84 ü Türkiye endemik türlerindendir. Sadece Bolu ya endemik olan 3 tür bulunmaktad r. A AÇLANDIRMA 13. REHAB L TASYON 8. TOPLAM 93. EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () A açland rma Erozyon Kontrolu Mera Islah Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 1 1 1 1 1 5 1 3 6 1. 2. 1. 1. 1. 1. 1. 5. 5 5 6 6 6 2.8 2 2 2 2 2 1. 1 15 2 2 4 1.5 1.9 2.5 2.4 2.7 3.3 12..35 A açland rma Erozyon Kontrolu Mera Islah Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 1 1 15 15 15 65 3 6 7 1. 1.4 4. 8.5 8.5 8.5 8.5 8.5 42.5 2 3 35 35 35 1.55 1 1 15 25 25 85 1 1 2 2 4 1. 9.3 9.7 1.5 1.45 11.5 5.55 32 33
15 16 BURDUR BURSA Normal Orman 151.717, Bozuk Orman 166.338,5 Toplam Orman 318.55,5 Ormans z 364.315, Genel Alan 682.37,5 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 4.78 Erozyon kontrolü 2.736 Mera slah 1.576 7.36 Özel a açland rma 1.11 75.391 KL M: lde genellikle; k fllar so uk ve ya fll, yazlar s cak ve kurakt r. ç Anadolu, Akdeniz ve Ege Bölgesi aras nda geçit iklimi özelli ine sahiptir. ç Anadolu ikliminin daha fazla tesiri alt ndad r. En düflük s cakl k : -14, C En yüksek s cakl k : 39, C Ortalama ya fl miktar : 427,7 mm Ortalama nispi nem : % 57 TOPOGRAFYA: Genel olarak Toroslar n iç k sm nda yer alan Burdur, dalgal plato görünümündedir. Yüzey flekilleri aç s ndan; l topraklar - n çevreleyen da lar ve aralar na s k flm fl düzlükler, güney ve güneydo udaki yüksek yaylalar ve güneybat daki taban kesimi oval k engebeli plato olmak üzere üç ana bölüme ayr labilir. TOPRAK YAPISI: Genel olarak killi ve kireçli olup, gri, k rm z ms, kahverengi ve koyu gri renkli görünümündedir. Akarsular n tesiri alt nda kalan erozyonlarla meydana gelen ova düzlüklerindeki topraklar ise alüvyon karakterli olup tar - ma elverifllidir. B TK ÖRTÜSÜ: lde ormanlar daha çok da l k alanlar ve dik yamaçlarda yer almaktad r. Eflik k s mlarda ise, maki ve sert yapraklardan oluflan bir bitki örtüsü vard r. Burdur ormanlar, k z lçam, karaçam, sedir, ard ç ve mefle a açlar ndan oluflmaktad r. A AÇLANDIRMA 38. REHAB L TASYON 5. TOPLAM 88. Normal Orman 37.27,3 Bozuk Orman 181.574,6 Toplam Orman 488.844,9 Ormans z 595.417,2 Genel Alan 1.84.262,1 A açland rma 42.17 Erozyon kontrolü 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR Mera slah 14 9.578 Özel a açland rma 1.233 53.22 KL M: lde Akdeniz iklimi ile Karadeniz iklimi aras nda bir geçifl iklimi tipine sahiptir. K fllar n çok sert geçmedi i ilde yaz dönemlerinde de kurakl k görülmektedir. En düflük s cakl k : -16,4 C En yüksek s cakl k : 43,8 C Ortalama ya fl miktar : 676,6 mm Ortalama nispi nem : % 69 TOPOGRAFYA: Bursa ilinin yeryüzü flekillerini, birbirinden efliklerle ayr lm fl çöküntü alanlar, yüksek olmayan da lar, yükseklikleri kimi yerde 1 m ye ulaflan ovalar oluflturur. TOPRAK YAPISI: Bursa linde bulunan bafll ca toprak çeflitleri yayg nl k s ras na göre flöyledir. Rendzina Topraklar, Vertisol Topraklar, Kahverengi Topraklar, Kireçsiz Kahverengi Topraklar, Kireçsiz Kahverengi Orman Topraklar, Alüvyal Topraklar, K rm z Kahverengi Akdeniz Topraklar d r. B TK ÖRTÜSÜ: Bursa do al bitki örtüsü aç s ndan zengin bir ildir. l alan n n yaklafl k %4' ormanlarla kapl d r. Ormanlarda k z lçam, karaçam, göknar, kay n, mefle, kestane, hlamur, ç nar, gürgen gibi birçok tür yer almaktad r. Marmara k y lar nda makiler ve zeytinlikler egemendir. A AÇLANDIRMA 15. REHAB L TASYON 5. TOPLAM 65. EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () A açland rma A açland rma 1 1 15 15 15 65 5 7 7 7 1. 3.6 4. 4. 4. 4. 4. 2. 5 6 8 1. 1.3 4.2 1. 1. 1. 1. 1. 5. Erozyon Kontrolu Erozyon Kontrolu Mera Islah Mera Islah 15 15 3 Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 15 15 2 2 4 1.1 Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma 25 25 25 25 4 1.4 4.65 4.85 4.9 4.9 5.4 24.7 11.85 11.95 11.2 11.55 12. 56.55 34 35
17 18 ÇANAKKALE ÇANKIRI Normal Orman 32.738,5 Bozuk Orman 21.362,5 Toplam Orman 531.11, Ormans z 456.96, Genel Alan 988.61, 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 117.477 Erozyon kontrolü 9 Mera slah 268 6.84 Özel a açland rma 2.11 126.29 A açland rma Erozyon Kontrolu Mera Islah Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () KL M: Bulundu u yer nedeniyle geçifl iklimi özellikleri gösterir. Genel olarak Akdeniz ile Karadeniz iklimi aras nda bir durum arz eder. En düflük s cakl k : -11,2 C En yüksek s cakl k : 38,8 C Ortalama ya fl miktar : 599,6 mm Ortalama nispi nem : % 71 TOPOGRAFYA: Çanakkale li genellikle da ve tepelerle kapl alanlar n vadilerin yar lmas yla oluflan engebeli bir yap göstermektedir. l de oval k alanlar az yer kaplar. TOPRAK YAPISI: lin de iflik topo rafyas, iklimi ve jeolojik yap farkl l klar ile vejetasyondaki çeflitlilik, de iflik özelliklere sahip topraklar n oluflmas na neden olmufltur. Kalker gronadiyolit, bazalt, andezit filifller ve kireç tafllar ndan oluflan killi, killi balç k, kumlu balç k topraklar bulunmaktad r. B TK ÖRTÜSÜ: Bitki örtüsü çeflitlilik göstermektedir. lin alt seviyelerinde K z lçam ormanlar karakteristiktir. Bütün Akdeniz Bölgesinde görüldü ü gibi, tahrip gören ormanlar n yerini maki topluluklar alm fl, maki topluluklar n n da tahrip görmesiyle garigler oluflmufltur. A AÇLANDIRMA 4, REHAB L TASYON 8, TOPLAM 12, 1. 1. 1.1 1.1 1.1 5.3 1 2 2 2 7 9. 9. 9. 9. 9. 45. 15 15 3 3 35 35 35 5 1.85 1.3 1.45 1.65 1.8 1.95 53.15 KL M: Karadeniz iklim kufla nda ç Anadolu Bölgesine özgü kara iklimine geçifl kufla nda yer almas na ra men Çank r da genellikle ç Anadolu ya özgü iklim hüküm sürmektedir. En düflük s cakl k : -23,9 C En yüksek s cakl k : 42,4 C Ortalama ya fl miktar : 42,1 mm Ortalama nispi nem : % 65 TOPOGRAFYA: lin yüzölçümünün % 61'i engebelidir. Vadi fleklinde düz araziler mevcuttur. TOPRAK YAPISI: lin bafll ca toprak türleri; alüvyal, kestane renkli, kahverengi orman ve kahverengi topraklard r. Ayr ca tuzlu ve jipsli topraklar büyük alanlar kaplar. Bu yap lar a açland rmaya uygun de ildir. B TK ÖRTÜSÜ: Çank r ilinde do al bitki örtüsü üst floras karaçam, sar çam, ard ç, mefle ve göknar gibi orman a açlar ile ahlat, k z lc k gibi meyve a açlan teflkil eder. 26 SONU T BARI LE YAPILAN ÇALIfiMALAR A açland rma 34.992 Erozyon kontrolü 15.71 2 Mera slah 11.61 7.682 Özel a açland rma 911 64.43 A açland rma Erozyon Kontrolu Mera Islah Di er Kurum ve Kurulufllar A açland rma EYLEM PLANI LE YAPILACAK ÇALIfiMALAR () Normal Orman 81.74, Bozuk Orman 79.236,5 Toplam Orman 16.31,5 Ormans z 589.813,5 Genel Alan 75.124. A AÇLANDIRMA 2. REHAB L TASYON 4. TOPLAM 6. 1 15 2 2 65 3 6 7 1. 1.5 4.1 4.5 4.5 4.5 4.5 4.5 22.5 1.5 1.7 2. 2. 2. 9.2 25 3 35 4 6 1.9 6.55 7.2 7.7 8.1 8.8 38.35 36 37