ÖZET Şubat ayında tüketici fiyatları yüzde,3 oranında artarken yıllık enflasyon yüzde 7,3 e düşmüştür. Bu gelişmede gıda fiyatlarının etkisi hissedilmiştir. Temel enflasyon göstergeleri ve hizmet fiyatları ise ılımlı seyrini korumuştur....değerlendđrmeler... Şubat ayında tüketici fiyatları yüzde,3 oranında artmış, yıllık enflasyon yüzde 7,3 e gerilemiştir. Bu dönemde ÖKTG-H endeksinin yıllık artış oranı yüzde,9 ile önceki aya göre değişmezken ÖKTG-I göstergesinin yıllık artış oranı,1 puan artarak yüzde, olmuştur. Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya kıyasla gıda grubunun katkısı,3 puan azalırken enerji, hizmet ve temel mal gruplarının katkılarında belirgin bir değişim gözlenmemiştir. Tütün grubunun katkısı ise sınırlı oranda artmıştır. TÜFE Đşlenmemiş Gıda, Al. Đç. ve Tütün Dışı TÜFE TÜFE ÖKTG-H ÖKTG-I.11.11.11.11.11.11.......13.11.11.11.11.11.11.......13 Hizmet fiyatları Şubat ayında yüzde,1 oranında artarken grup yıllık enflasyonu sınırlı bir artışla yüzde 7,1 e yükselmiştir. Alt gruplar bazında bakıldığında, yıllık enflasyon haberleşme ve ulaştırma hizmetlerinde yükselirken kira, lokanta oteller ve diğer hizmetlerde sabit seyretmiştir. Diğer taraftan, mevsimsellikten arındırılmış hizmet fiyatlarının artış eğilimi ile yayılım endeksi Şubat ayında bir miktar yükselse de grup fiyatlarındaki ılımlı seyrin sürdüğü görülmektedir. 9 Temel Mal Hizmet 9 3 3-3 - Diğer Hizmetler Ulaştırma Hizmetleri Lokanta ve Oteller Haberleşme Hizmetleri Kira.11.11.11.11.11.11.......13.11.11.11.11.11.11.......13 Temel mal grubu yıllık enflasyonu,1 puan artarak Şubat ayı itibarıyla yüzde, olmuştur. Yıllık enflasyonu bir süredir yükseliş eğiliminde olan giyim grubunda fiyatlar kış indirim sezonunun son ayı olan Şubat ayında mevsimsel ortalamaların üzerinde bir oranda düşüş kaydetmiştir. Diğer taraftan, dayanıklı tüketim malı fiyatları bu dönemde yüzde 1,7 ile belirgin bir oranda artmıştır. Bu gelişmede, sırasıyla yüzde, ve 1,9 oranlarında artan otomobil ve mobilya fiyatları belirleyici olmuştur. Diğer dayanıklı tüketim malı fiyatlarının görece ılımlı bir seyir izlediği bu dönemde grup yıllık enflasyonu yüzde,9 oranına yükselmiştir. Giyim ve dayanıklı tüketim dışında kalan temel malların yıllık artış oranındaki yavaşlama ise sürmüştür. I
1 - - Giyim ve Dayanıklı Hariç Temel Mallar Giyim Dayanıklı Mal Altın Hariç - Otomobil Elektrikli ve Elektriksiz Aletler Mobilya.11.11.11.11.11.11.......13.11.11.11.11.11.11.......13 Şubat ayında enerji fiyatları yüzde, oranında artmıştır. Bu gelişmeye en önemli katkıyı uluslararası petrol fiyatlarının etkisiyle yüzde 1, oranında yükselen yurt içi akaryakıt fiyatları yapmıştır. Öte yandan, tüp gaz fiyatları son iki aydır sergilediği düşüşünü bu dönemde de korumuştur. Sonuç olarak, enerji grubu yıllık enflasyonu bu dönemde, puan gerileyerek yüzde 11,7 olmuştur. 1 Gıda Enerji Đşlenmemiş Gıda Đşlenmiş Gıda - -.11.11.11.11.11.11.......13.11.11.11.11.11.11.......13 Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon yüzde, a gerilemiştir. Bu gelişmede işlenmemiş gıda fiyatları temel belirleyici olurken işlenmiş gıda enflasyonundaki yavaşlama da sürmüştür. Đşlenmemiş gıda grubunda yıllık enflasyon bu dönemde özellikle sebze fiyatları kaynaklı olarak, puan gerileyerek yüzde 1,7 olmuştur. Diğer taraftan meyve sebze dışındaki diğer işlenmemiş gıda grubunda başta pirinç, bakliyat ve beyaz et olmak üzere yüksek fiyat artışları gözlenmiştir. Đşlenmiş gıda fiyatları Şubat ayında yüzde,3 oranında artmıştır. Böylelikle, aylık artış oranındaki yavaşlama eğilimi bu dönemde belirginleşmiştir. Ekmek ve tahıllar grubunda yurtiçi buğday fiyatlarına paralel artışlar sürerken diğer işlenmiş gıda ürünlerindeki olumlu gidişat korunmuş ve fiyatlar önceki aya göre belirgin bir değişim göstermemiştir. Böylelikle yıllık işlenmiş gıda enflasyonu Şubat ayında yaklaşık yarım puanlık bir azalışla yüzde,39 a gerilemiştir. II
Aylık Yüzde Değişim Yıllık Yüzde Değişim...ÜFE Şubat 13 Şubat Şubat 13 Şubat TÜFE,3, 7,3,3 1. Mallar,,,9 11,9 Enerji,,7 11,7, Gıda ve Alkolsüz Đçecekler,9,, 11,17 Đşlenmemiş Gıda 1, 3,7 1,7 13,1 Taze Meyve-Sebze 1,11,7,79 1, Diğer Đşlenmemiş Gıda 1, 1,31 1,7 9,3 Đşlenmiş Gıda,3,77,39 9,9 Ekmek ve Tahıllar 1,1 1,,7,1 Diğer Đşlenmiş Gıda -,,31,99,13 Enerji ve Gıda Dışı Mallar -,37 -,,,3 Temel Mallar -, -,71,, Dayanıklı Mallar 1,,,,3 Dayanıklı Mallar (Altın Hariç) 1,7,,9,9 Alkollü Đçecekler ve Tütün,3, 1,31 1,1 Altın -, -,3 -, 39,. Hizmetler,1,3 7,1,7 Kira,3,3,,9 Lokanta ve Oteller,9, 9,, Ulaştırma Hizmetleri,3, 7, 9,7 Haberleşme Hizmetleri,, 7, -,9 Diğer Hizmetler*,1,, 7,97 3. Temel Göstergeler Đşlenmemiş Gıda, Al. Đç. ve Tütün Dışı TÜFE,, 7,1 9, ÖKTG-H,,,9,7 ÖKTG-I -, -,1,, *Diğer hizmetler: Kira, lokanta ve oteller, ulaştırma ile haberleşme hizmetleri dışında kalan hizmet endeksi. Şubat ayında üretici fiyatları enerji fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak yüzde,13 oranında azalmış ve yıllık enflasyon oldukça sınırlı bir düşüşle yüzde 1, e gerilemiştir. Öte yandan, bu dönemde imalat sanayi fiyatları ile mevsimsellikten arındırılmış tarım fiyatları yükselmiştir. Bitkisel ürünler ile meyve ve sebze fiyatları bu ayda yüzde 3,71 oranında artarken canlı hayvan fiyatlarındaki yavaşlama eğilimi devam etmiştir. Buğday fiyatlarındaki yukarı yönlü seyrin sürdüğü ancak artış oranının Şubat ayında önemli ölçüde azaldığı izlenmiştir. III
Petrol Ürünleri Hariç Đmalat Sanayi 1 - - - Tarım Bitkisel Ürünler ile Meyve ve Sebze Canlı Hayvanlar ve Hayvansal Ür. -1 Aylık % Değişim, 3 Aylık Hareketli Ortalama Yıllık % Değişim (Sağ Eksen).11.11.11.11.11.11.......13.11.11.11.11.11.11.......13 Şubat ayında imalat sanayi fiyatları yüzde,7 oranında artmıştır. Bu gelişmede uluslararası petrol fiyatları kaynaklı yükselen emtia fiyatlarının etkisi hissedilmiştir. Petrol fiyatlarındaki söz konusu gelişmeye paralel olarak rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı aylık enflasyonu belirgin oranda yükselmiştir. Öte yandan, ana metal sanayi fiyatları uluslararası metal fiyatlarının etkisiyle ılımlı bir seyir izlemiştir. Petrol ve ana metal kalemleri dışlandığında ise imalat sanayi fiyatları aylık ve yıllık bazda yükseliş kaydetmiştir. MIGS sınıflamasına göre incelendiğinde, dayanıklı mal grubu fiyatlarının temelde mücevherat fiyatlarındaki azalış etkisiyle gerilemeye devam ettiği gözlenmiştir. Öte yandan Şubat ayında ara malı, sermaye malları ve dayanıksız tüketim malları fiyatları yükselmiştir. Ara mal fiyatlarındaki artışta plastik ürünlerin fiyatlarındaki yükseliş belirleyici olmuştur. Sermaye malları fiyatları temelde motorlu taşıt ile motor parçaları fiyatlarındaki artışa bağlı olarak yüzde 1,19 oranında artarken dayanıksız tüketim malları fiyatları et ve et ürünleri üretici fiyatlarındaki artışın etkisiyle yükselmiştir. Sonuç olarak, imalat sanayi yıllık enflasyonu,7 puan artarak yüzde,13 seviyesine yükselse de tüketici fiyatları üzerinde üretici fiyatları kaynaklı belirgin bir baskı gözlenmemektedir. - Sermaye Malları Ara Malları - Dayanıksız Tüketim Malları Dayanıklı Tüketim Malları.11.11.11.11.11.11.......13.11.11.11.11.11.11.......13 IV
...TABLOLAR Şubat Ayı TÜFE ve Alt Kalemler (Yüzde Değişim) Ağırlık 13 Aylık Yıllık Aylık Yıllık TÜFE,3 7,3,,3 Gıda ve Alkolsüz Đçecekler,9,9,, 11,17 Alkollü Đçecekler ve Tütün,7,3 1,31, 1,1 Giyim ve Ayakkabı,3 -,3, -,7 9,7 Konut 1,,,31, 9,79 Ev Eşyası 7, 1,1,3 1, 11,79 Sağlık,,3 1,,,7 Ulaştırma 17,99 1,3,7,33 11,3 Haberleşme,,1, -,19,1 Eğlence ve Kültür,9 -,3 1,9 -,3 7, Eğitim 1,91,3,1,11,3 Lokanta ve Oteller,1,9 9,,, Çeşitli Mal ve Hizmetler,1 -,1 7,9,37 17, Kaynak: TÜĐK. Şubat Ayı ÜFE ve Alt Kalemler (Yüzde Değişim) Ağırlık 13 Aylık Yıllık Aylık Yıllık ÜFE -,13 1, -,9 9, Tarım 1,3, -,93 1,,13 Bitkisel, Meyve ve Sebze Ürünleri,7 3,71 -,, 7,77 Canlı Hayvanlar ve Hayvansal Ürünler,7-1,31 -,9 -,19,1 Sanayi 3, -, 3,7 -, 9,37 Madencilik 3,,9 7, -,17 13,3 Đmalat 7,1,7,13, 9, Petrol Ürünleri Hariç Đmalat 9,3,3,,, Petrol ve Ana Metal Ürünleri Hariç Đmalat,1,7,9,,91 Elektrik, Gaz ve Su, -,3 11,77 -,9, MIGS Sınıflamasına Göre ÜFE Gelişmeleri (Aylık Yüzde Değişim) Şub. Mar. Nis. May. Haz. Tem. Ağu. Eyl. Eki. Kas. Ara. Oca.13 Şub.13 Yıllık Ara Malları -1,1 1,, -, -, -,,,,1 -,3 -,,,37 1, Sermaye Malları -,3,7,1 -,,17 -, -,,39,1,9,3, 1,19 3, Dayanıklı Tüketim Malları 1,7 -,19-1, -1,1 1,3 -,,,71 -,9-1,,9 -,97 -,9-1,13 Dayanıksız Tüketim Malları 1,,,, -,7,,,7,7 -,3 -,17,19,7, Enerji -3,17,,9 -, -, -1,9, 1, -,93 1,7 -,,33-7,3 9,7 Bu rapor, fiyat istatistiklerinin Türkiye Đstatistik Kurumu (TÜĐK) tarafından yayımlanmasını izleyen iş günü içinde yayımlanmakta ve TCMB nin bir önceki ayın enflasyon rakamlarına ilişkin ilk görüşlerini ifade etmekte olup, resmi fiyat istatistiklerinin açıklanması ile Para Politikası Kurulu toplantısı arasında geçen süre zarfında aylık enflasyon gelişmelerinin kamuoyu tarafından daha sağlıklı biçimde yorumlanmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. V